Ααααααχ φεστιβάλ. Νομίζω ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά για τον μέσο κομιξόφιλο από το να πάει σε ένα καλό φεστιβάλ κόμικς, να βολτάρει, να πάρει υπογραφές, να γνωρίσει αγαπημένους δημιουργούς και να νιώσει πιο κοντά στο αγαπημένο του αντικείμενο. Ως ένας άνθρωπος που πηγαίνει πάρα πολλά χρόνια σε φεστιβάλ, έχω μπει σε μια διαδικασία να ψάχνω πάρα πολύ τα ανάλογα events στο Facebook και να κανονίζω να πηγαίνω σε αυτά. Όμως μήπως αυτή είναι μία ακόμα λούπα στην οποία μπαίνουμε και η οποία οδηγεί σε κορεσμό;
To Comicdom
Θυμάμαι το Comicdom στην Ελληνοαμερικάνικη Ένωση, ένα μικρό κτίριο όπου ίσα ίσα χωρούσαμε να δούμε πάγκους, οι δρόμοι ήταν γεμάτοι cosplayers, τα events ήταν όλα γεμάτα. Με τα χρόνια το Comicdom άλλαξε χώρο, άλλοτε επεκτάθηκε και με εκτός κόμικ περίπτερα και άλλοτε συνέχισε με καλύτερη επικέντρωση στον στόχο του. Το Comicdom ήταν ανέκαθεν ένα διασκεδαστικό τριήμερο και με εντυπωσίαζε πάντα ο κόσμος που αυξανόταν ανά τα χρόνια.
Το AthensCon
Μακράν το εντυπωσιακότερο Con της πόλης. Μεγάλα ονόματα ως guests, τρομερά events, απίστευτη ποικιλία από κόμικ μέχρι RPG. Θεωρώ ότι στο AthensCon η παρουσία χορηγών και η δημοσιογραφική του κάλυψη έχει οδηγήσει σε ένα πραγματικά high budget event που είναι το μοναδικό που θυμίζει τα Cons του εξωτερικού με τα μεγάλα ονόματα και τα πλούσια προγράμματα. Το AthensCon έχει γίνει πραγματικός θεσμός πλέον.
Η επέκταση
Πάντα είναι ωραίο να βλέπεις την επαρχία να έχει τα δικά της φεστιβάλ. Με πιο γνωστό το The Comic Con της Θεσσαλονίκης, η φάση των φεστιβάλ επεκτείνεται σε περιοχές της επικράτειας όπως τα Χανιά και η Λάρισα. Διάθεση για καλά events υπάρχει παντού. Χαίρομαι σοβαρά όταν βάζουμε στο καλεντάρι του GreekComics εκθέσεις και φεστιβάλ εκτός της πόλης. Πάμε όμως να δούμε κάτι άλλο...
Είναι ιδέα μου ή....
Είναι 2024 και αισίως πηγαίνω σε εκθέσεις σχεδόν δέκα χρόνια. Θυμάμαι παλιότερα με το anthem.gr να καλύπτουμε ακόμα και μικρά events των δημιουργών όπως το Φεστιβάλ "Με Πενάκι και Σκαπάνη" που κάποια στιγμή σταμάτησε. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Comicdom κάνει και δεύτερο event κάθε χρόνο για τους τευχάκηδες των κόμικς αλλά είναι περισσότερο bazaar.
Κάποτε είχαμε το FantastiCon που πλέον έγινε Fantasy Festival, που αν και απευθύνεται σε κοινό πιο κοντά στα RPG, αγαπάει το κόμικ και η μια από τις μεγαλύτερες αίθουσές του έχει εκδότες. Έχουμε το Vintage Toys Festival, όπου επίσης συμμετέχουν πιο ρετρό εκδοτικοί. Επίσης η red n' noir μέχρι το 2022 οργάνωνε το Comics n' Beer, ενώ συνεχίζει πιο ενεργά με το Books n' Beer. Φέτος θα έχουμε το QueerCon ενώ ετοιμάζονται και φεστιβάλ πιο ειδικά πάνω στα καρτούν. Και όλα αυτά όσο μένουν σταθερά τα παζάρια βιβλίου και οι εκθέσεις των εκδοτικών.
Χαίρομαι για τις νέες προσπάθειες, αλλά ειλικρινά νιώθω πως μετά από 10 χρόνια έχω αρχίσει και κουράζομαι. Και αν κουράζομαι εγώ, ο νέρντουλας των κόμικ και της ποπ κουλτούρας, πως να μην βαρεθεί το μέσο κοινό, όταν πλέον ούτε οι ταινίες της Marvel κάνουν τον ίδιο χαμό, ούτε μια μεγάλη και καλή συλλογή κυκλοφορεί, ούτε νιώθεις ότι παρά τις εκτεταμένες εκδοτικές προσπάθειες, υπάρχει ουσιαστική εξέλιξη του χώρου αυτού. Όλοι αυτοί πάνε για τη βόλτα εκεί, αλλά αυτό που βλέπω είναι ότι δύσκολα θα μείνουν.
Δεν ξέρω αν φταίει ότι γίνονται αποσυμφορήσεις των χώρων όπως στο Comicdom, αλλά φέτος μου φάνηκε ότι ενώ πήγα ίδια ώρα δεν είδα εξίσου πολύ κόσμο. Στο AthensCon πήγα νωρίτερα από τον χαμό, αλλά παρά τον κόσμο κάτι μου έλειπε συνολικά. Και οι υπόλοιπες εκδηλώσεις πάνε ανάλογα. Το Books n' Beer ήταν σε κακό χώρο φέτος και δεν πήρε καλό βαθμό. Γενικά βλέπεις καλές προσπάθειες, αλλά τι ανταπόκριση έχουν πραγματικά; Δεν έχω νούμερα στα χέρια μου, αλλά το εξετάζω σε ένα βάθος τριετίας. Στα φεστιβάλ του 2019 είδα πολύ παραπάνω κόσμο από του 2016. Στου 2023 δεν είδα αντίστοιχη αύξηση από του 2019 παρά την πανδημία και τους μεγαλύτερους χώρους.
Πόσο κοινό υπάρχει τελικά; Έχουμε μήπως βαρεθεί;
Κάποτε οι εκδότες, ειδικά η Jemma προγραμμάτιζαν κυκλοφορίες με τα φεστιβάλ δίνοντας έμφαση στα δύο της Αθήνας και στη Θεσσαλονίκη. Ο εκδότης καλώς ή κακώς θα πάει παντού αν δει ότι θα έχει κόσμο και θα πουλήσει. Το κοινό όμως πάει; Αφήνω την επαρχία στην άκρη. Η Αθήνα μπορεί πλέον να υποστηρίξει τόσα πολλά φεστιβάλ που έχουν λίγη έως πολλή σχέση με το κόμικ; Το Πενάκι και Σκαπάνη σταμάτησε, το Comics n' Beer έχει δύο χρόνια να κάνει event. Ακόμα και για τέρμα ανεξάρτητους δημιουργούς όπως το Tourlou Fest έχω καιρό να ακούσω αν θα επανεμφανιστεί.
Κινούμαστε σε μια μεταστροφή ή μάλλον σε ένα μοίρασμα του κοινού ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του. Κατευθυνόμαστε σε μια εποχή που τα φεστιβάλ θα πρέπει να βρουν το core κοινό τους προκειμένου να επιζούν. Το Fantasy Festival φέτος θα κινηθεί σε πιο RPG ρυθμούς, το Vintage Toys επίσης ακολουθεί άλλη κατεύθυνση. Το ψωμί δεν είναι στις εκδόσεις όσο αυτές προσφέρονται σε 10 μεριές. Και δη όταν οι καινούριες εκδόσεις και ο τζίρος βγαίνει στα μεγάλα τριήμερα φεστιβάλ. Η Anubis, η Οξύ, ο Μικρός Ήρως όλοι έχουν βάλει νέες εκδόσεις αποκλειστικά στα μεγάλα φεστιβάλ. Για αυτό και τα πιο μικρά θα αλλάξουν κατεύθυνση.
Το ίδιο πιστεύω θα συμβεί και σε ανεξάρτητα φεστιβάλ που θα μανατζάρουν το περιεχόμενό τους για να βρουν κάποιο κοινό. Το AthensCon θα παραμείνει το μεγάλο, λαϊκής κατανάλωσης φεστιβάλ με τα λαμπερά ονόματα, τους μεγάλους χορηγούς, την έμφαση στην ποπ κουλτούρα, τα Funko Pop και τις επικείμενες ταινίες των μεγάλων franchises. Το ComicDom θα είναι εκεί, τίμιο και ολόιδιο. Και από εκεί και πέρα τα trends θα δείχνουν που θα μοιραστεί ο κόσμος; Όσο για μένα (γιατί προσωπικό blog είναι αυτό), νομίζω ότι σύντομα θα αποφασίσω και εγώ να περιοριστώ σε λίγα και καλά φεστιβάλ που θα βρω κάτι ενδιαφέρον και να μη χάνω χρόνο σε άσκοπες βόλτες.
Ελπίζω τα events που είναι εκεί για χρόνια, να παραμείνουν και να προσφέρουν και ένα καινούριο twist για να τα ερωτευτούμε ξανά όπως τις πρώτες φορές που πήγαμε...