ΛΗΣΤΕΣ: Η ΖΩΗ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΩΝ ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ ΘΥΜΙΟΥ ΝΤΟΒΑ

[albert]

 

 

"Η νέα εικονογραφημένη νουβέλα του Γιώργου Γούση (σκίτσο - σενάριο) και του Γιάννη Ράγκου (σενάριο), Ληστές, είναι μια δουλειά που ανεβάζει ψηλά τον πήχη στο ελληνικό κόμικ, ένα καλοδουλεμένο από την πλευρά του σεναρίου και του σκίτσου συναρπαστικό βιβλίο που ξεκίνησε να ετοιμάζεται πριν από περίπου δέκα χρόνια. Η αληθινή ιστορία δύο ληστών που έδρασαν στην Ήπειρο από το 1909 μέχρι το 1930 πέρασε από σαράντα κύματα μέχρι να ολοκληρωθεί, αλλά το αποτέλεσμα τους δικαιώνει, γιατί είναι ένα υψηλού επιπέδου non-fiction graphic novel.  

 

 

«Έχουμε κάνει μεγάλη έρευνα με τον Γιάννη Ράγκο σχετικά με τα πραγματικά περιστατικά» λέει ο Γιώργος Γούσης. 

«Από κει και πέρα, αυτονομούμαστε και γράφουμε μια δική μας ιστορία. Πριν από πολλά χρόνια ήρθε τυχαία στο σπίτι μου το βιβλίο Ρεντζαίοι, 
οι βασιλείς της Ηπείρου του Νίκου Πάνου, μια αυτοέκδοση ενός ιστοριοδίφη Ηπειρώτη με καταγωγή από το χωριό των αδελφών Ρέντζου –που είναι 
τα αληθινά πρόσωπα από τα οποία εμπνευστήκαμε τους ήρωες των Ληστών‒, ο οποίος είχε κάνει μια μεγάλη έρευνα με συνεντεύξεις και αρχεία για τη ζωή τους. 

Η ιστορία τους με γοήτευσε, έτσι αρχίσαμε να κάνουμε με τον Γιάννη πιο επισταμένη έρευνα πάνω στα γεγονότα. Βρήκαμε εφημερίδες και άλλες πηγές και αποφασίσαμε να φτιάξουμε μια ιστορία που κατά 70% είναι βασισμένη στην αληθινή.   Στο βιβλίο μας τα ονόματα έχουν αλλάξει, οι δικοί μας ληστές λέγονται Γιάννης και Θύμιος Ντόβας,  για να έχουμε μεγαλύτερη ελευθερία στην αφήγηση αλλά και επειδή η έρευνά μας πάνω σε πολλά σκοτεινά σημεία της δράσης των Ρεντζαίων έμεινε άκαρπη. 

 

Όλα στους Ληστές είναι αληθινά, οι χώροι, τα ρούχα, η αρχιτεκτονική, ακόμα και ο τρόπος που μιλάνε και τα τραγούδια που λένε οι άνθρωποι.

Μας βοήθησε και η Ιουλία η Σταυρίδου σε αυτό, η μεγάλη σκηνογράφος που χάθηκε πρόσφατα, η οποία είχε δουλέψει με τον Αγγελόπουλο 
και γνώριζε καλά την περιοχή και την εποχή. Μου έδωσε πολλά βιβλία για κοστούμια, κτίρια της εποχής, μελέτησα πώς ήταν οι καλύβες και οι στάνες, μέχρι και ο τρόπος που κήδευαν το νεκρό. Η σκηνή του θρήνου στο βιβλίο είναι από μια φωτογραφία η οποία δείχνει πώς κάθονται, το ίδιο και τα όπλα.  

 

Προσπάθησα να μην είναι φολκλόρ όμως, αυτό που φανταζόμασταν ότι ήταν οι άνθρωποι τότε. Γιατί δεν φορούσαν φουστανέλα, δρούσαν τις δεκαετίες του 1910 και του 1920, οπότε η εμφάνισή τους είναι πιο σύγχρονη. Πάντως, όλη αυτή η δουλειά και η επιμονή στο σκηνογραφικό και στην πιστότητα δεν έχει σκοπό την ανάδειξη της εποχής ή της ηθογραφίας.

 

Είναι εκεί για να πείσει τον αναγνώστη από την πρώτη κιόλας εντύπωση ότι αυτό που διαβάζει είναι ένας κόσμος αδιαπραγμάτευτος, στον οποίο μπορεί να βυθιστεί, να φάει το παραμύθι που λέμε, ώστε εν τέλει να μην προσέχει τίποτε άλλο παρά τους ανθρώπους, τους χαρακτήρες και τα πάθη τους, το "από κάτω" κείμενο δηλαδή. 

 

Tο στόρι ξεκινάει με δυο μικρά παιδιά που έχασαν τον πατέρα τους ‒ κάποιοι τον δολοφόνησαν με αφορμή ένα περιστατικό. Πολλά χρόνια αργότερα, όταν ενηλικιώνονται, μαθαίνουν ποιος τον σκότωσε και αποφασίζουν να πάρουν εκδίκηση. Κι αφού εκδικούνται τους φονιάδες, βγαίνουν στην παρανομία για να μη συλληφθούν. Μετατρέπονται σε φυγάδες στο βουνό και στην πορεία σε ληστές.   

Παρότι δεν είναι καθόλου Ρομπέν των Δασών, ο κόσμος τους στηρίζει προφανώς επειδή προέρχονται από τα λαϊκά στρώματα και επειδή οι ληστές τότε αντικαθιστούσαν κατά κάποιον τρόπο τον νόμο: αν κάποιος είχε ένα πρόβλημα, πήγαινε στον ληστή για να του το λύσει, γιατί η αστυνομία δεν έφτανε στα βουνά.

 

Η δράση τους προκαλούσε συναισθήματα που κυμαίνονταν μεταξύ φόβου και αγάπης. Έχει ενδιαφέρον το ότι άρχισαν να ενσωματώνονται στην εξουσία και να τους χρησιμοποιούν παράγοντες των Ιωαννίνων, βουλευτές, έμποροι.   Βασικό κομμάτι της ιστορίας τους είναι ο πάτρονάς τους, ο εγκέφαλος μιας σπείρας, που ζούσε στα Γιάννενα και ήταν μεγάλος έμπορος και πολύ πλούσιος ‒ αργότερα εξελέγη και βουλευτής. Μαζί οργάνωναν απαγωγές, ληστείες, εκβιασμούς, και ενώ είχαν γίνει όργανο των ισχυρών, από ένα σημείο και μετά άρχισαν να αποκτούν μεγαλύτερη δύναμη απ' όση θα ήθελε η εξουσία, γι' αυτό στη συνέχεια προσπάθησαν να τους εξοντώσουν. Αυτοί που τους γιγάντωσαν, στην πορεία έγιναν εχθροί τους. 

 

Προσωπικά, βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το ότι είναι αδέρφια. Η σχέση που αναπτύσσουν μεταξύ τους είναι η πιο ηθική και χριστιανική που υπάρχει, μια τρομερή σχέση φιλίας, αγάπης και τρυφερότητας. Ταυτόχρονα, όμως, για όλη την υπόλοιπη κοινωνία εκπροσωπούσαν το κακό, ήταν εγκληματίες. Μιλάμε για τρομερή βία: ο θρύλος λέει ότι σκότωσαν 80 άτομα. Η δύναμή τους και η αδυναμία τους ήταν ότι ήταν δύο, δηλαδή αφενός μπορούσαν να δρουν με μεγαλύτερη άνεση, αφετέρου το πρόβλημα του ενός γινόταν πρόβλημα και του άλλου.  

 

Οι άνθρωποι, γενικά, δεν είναι μόνο καλοί ή μόνο κακοί κι αφού αποφασίσαμε ότι οι ήρωές μας είναι αυτοί οι δύο, προσπαθήσαμε, μέσω αυτών, να δείξουμε όλες τις εκφάνσεις του ανθρώπου: από τις πολύ τρυφερές μέχρι τις πάρα πολύ άγριες.  Οι συγκεκριμένοι δεν γνωρίζω αν έγιναν λαϊκοί ήρωες, μάλλον περισσότερο αρνητική ήταν η φήμη τους. Ακόμα και σήμερα, στην Ήπειρο το "Ρέντζος" το χρησιμοποιούν όταν θέλουν να πουν ότι είσαι άγριος, 
κατσαπλιάς και κακός.  

 

Γενικά, όμως, σύμφωνα με τον Hobsbawm, έναν μεγάλο ιστορικό που έχει κάνει μεγάλη μελέτη γύρω από τη ληστεία και τους ληστές, οι ληστές είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο που απαντά σε όλο τον κόσμο, με τα ίδια χαρακτηριστικά και για τους ίδιους λόγους. 

Αυτό που επισημαίνει είναι ότι οι άνθρωποι ταυτίζονται με τους ληστές και οι τελευταίοι γίνονται μυθικά πρόσωπα για δύο λόγους: πρώτον γιατί καταφέρνουν να βγουν εκτός των ορίων της κοινωνίας, δηλαδή κάνουν πράγματα που είναι στο όριο ή εκτός του ορίου, και ενδόμυχα όλοι μας θα θέλαμε να είμαστε λίγο πιο άγριοι. 

 

Δεύτερον, ακριβώς λόγω της μεγάλης αντίφασης που χαρακτηρίζει αυτούς τους ανθρώπους: τις περισσότερες φορές οι λήσταρχοι, ταυτόχρονα με τη βία και την εγκληματικότητα, φέρουν και κάποια ευγενή στοιχεία, έχουν ηθικό κώδικα, τιμή, δεν πειράζουν γυναίκες, σέβονται τους ηλικιωμένους. Υπάρχει μια θεωρητική ισοτιμία, ας πούμε, στο μυαλό τους, που ο τότε κόσμος εκτιμούσε δεόντως.  

Βέβαια, όλα αυτά μπορεί να τα έκαναν και ως μέρος της προπαγάνδας τους, για να παριστάνουν τους καλούς και κάποιοι να τους εμπιστεύονται. Όλα μέσα στο παιχνίδι είναι. Έχει ενδιαφέρον το πώς παρουσιάζει ο Τύπος της εποχής τους ληστές, κάνοντας κι αυτός την προπαγάνδα του: πότε είναι φοβεροί και άγιοι, πότε εγκληματίες, κλπ., το ίδιο ακριβώς που συμβαίνει και σήμερα.

 

Η δράση τους έχει κοινά στοιχεία με τα γουέστερν, π.χ. κάνουν μια ληστεία και κλείνουν το δρόμο με κορμό δέντρου. Όλες οι ληστρικές ιστορίες ανά τον κόσμο έχουν κοινές αναφορές, γιατί όλοι δρούσαν για τους ίδιους λόγους και με τον ίδιο τρόπο. Θεωρώ ότι το πρώτο μέρος των Ληστών είναι ένα βαλκανικό γουέστερν στα βουνά, εκτός του αστικού ιστού.  

 

Στο δεύτερο κεφάλαιο, που πηγαίνουν στα Γιάννενα, γίνεται πιο νουάρ, πιο μαφιόζικο, αλλάζουν όμως και οι εποχές. Το '21 και το '22, που ζουν στα Γιάννενα, δρουν όπως οι μαφιόζοι το '30 και το '40 στην Αμερική. Έτσι τελειώνει και το πρώτο μέρος, όταν τους δίνεται αμνηστία, διαγράφονται δηλαδή όλα τους τα εγκλήματα, και μπαίνουν νόμιμοι στα Γιάννενα. Το βιβλίο έχει αυτοτέλεια, αλλά η ιστορία ολοκληρώνεται με άλλα δύο κεφάλαια, που θα αρχίσουν να σχεδιάζονται σύντομα. Το σενάριο έχει γραφτεί μέχρι το τέλος».

 

 

 «Γιατί το σχεδίασες ασπρόμαυρο;» 

«Επειδή αισθανόμουν πιο κοντά σε αυτό, λόγω της εποχής κατά τη διάρκεια της οποίας διαδραματίζεται. Ό,τι εικόνα υπάρχει από τότε είναι ασπρόμαυρη. Επίσης θεωρώ ότι δίνει την αίσθηση του ηπειρώτικου τοπίου, τη δραματικότητά του, την υγρασία που περιέχει. Είναι λίγο πιο συμβολικό, λίγο πιο πέτρινο, λίγο πιο αγαλματένιο. Θεώρησα ότι είναι αυτή η αγριάδα που ταιριάζει στην ιστορία και τους πρωταγωνιστές της». "

 

 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.Συνεντευξη στον M. HULOT 
Φωτoγραφια Γιωργου Γουση: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO 

https://www.lifo.gr/articles/book_articles/299404/i-istoria-dyo-thrylikon-liston-tis-ipeiroy-egine-komik-apo-toys-giorgo-goysi-kai-gianni-ragko?utm_medium=Social&utm_source=Facebook&fbclid=IwAR38hAbF-8JuK75P59oUcRpWB0hhkRaT7y-7hXRaQE3kFuJ8zyHm1aQ9_lw#Echobox=1602836868

 

Εδω πρωτες εντυπωσεις απο τον φιλτατο φιλο @germanicus

https://www.greekcomics.gr/forums/index.php?/topic/43385-ληστεσ-η-ζωη-και-ο-θανατοσ-των-γιαννη-και-θυμιου-ντοβα-γιωργοσ-γουσησ-γιαννησ-ραγκοσ-εκδοσεισ-polaris/&tab=comments#comment-603553

 

Eυχαριστούμε για την διαθεση του κομικ τον φιλο @nikos99

[nikolas12]

Τι απίστευτο σχέδιο και μελάνωμα είναι αυτό... Σίγουρη αγορά για μένα το συγκεκριμένο κάποια στιγμή, φαίνεται εξαιρετικό. Και ο @Manitou έχει μια κριτική εδώ. Αν κάποιος θέλει να ξαναμεταφέρει τις εντυπώσεις του, απόλυτα θεμιτό φυσικά.

[Indian]

On 25/10/2020 στο 9:51 ΜΜ, nikolas12 είπε:

Τι απίστευτο σχέδιο και μελάνωμα είναι αυτό...

 

Συμφωνώ.

 

Σαν λάτρης του ασπρόμαυρου σχεδίου, γούρλωσα τα μάτια μου με αυτό το μελάνωμα!

 

Σίγουρη αγορά και για εμένα. Μου κέντρισε το ενδιαφέρον η θεματολογία του κόμικ, και σε συνδυασμό με τους δημιουργούς, που έχουν δώσει πολλά επιτυχημένα δείγματα γραφής, φαντάζομαι ότι το αποτέλεσμα θα είναι θετικότατο.

 

 

[Επιθεωρητής Le Pit]

 Τις προάλλες ήρθε στα χέρια μου το ληστές και σήμερα κατάφερα να το διαβάσω.... λόγω και του ότι αναφέρεται στην εποχή που είχε δουλέψει και εγώ τελευταία, είχα αρκετή περιέργεια να δω που  μοιάζει και που διαφέρει από το δικό μας, οπότε έπεσα με τα μούτρα στην ανάγνωση! Αρχικά η τεχνοτροπία μου θύμισε κάπως το Γκαβρίλο Πρίνσιπ του Henrik Rehr. Γενικά πολύ ωραίο μπουκ, καταρχάς και πανέμορφη προσεγμένη έκδοση και το σχέδιο και το σενάριο σε πολύ καλό επίπεδο, ωραία τα υδατοδιαλυτά μελάνια και η ατμόσφαιρα που ταιριάζει στην θεματολογία και τίμια τιμή.

  Κειμενογραφικά είναι αρκετά λακωνικά και θεωρώ ότι οι συντελεστές επένδυσαν πολύ στην κινηματογραφική ροή. Έδινε την αίσθηση ότι βλέπεις ασπρόμαυρη ταινία. συνεχώς σκηνοθεσία και κινηματογραφικά τρυκς κάτα την εξέλιξη, κάτι που έχει πολύ ενδιαφέρον για κάποιον που δημιουργεί κι αυτός κάτι και μπορεί να μάθει και πράγματα, τώρα δεν ξέρω κατά πόσον ο μέσος όρος των αναγνωστών μπορεί να το εκτιμήσει αυτό πάντως οι σκηνές έχουν μελετηθεί και έχουν στηθεί με προσοχή και τεχνική.

   Για όσα προανέφερα λοιπόν το βιβλίο μου άρεσε και εύχομαι καλή επιτυχία!

[albertus magnus]

Με αφορμη τη γιορτη μου που πλησιαζει η συμβια μου το πηρε δωρο αυτο (και αλλο ενα) φυσικα με δικη μου συμβουλη και το παρελαβα πριν μερικες μερες. Διαβαστηκε αμεσα μονορουφι και απνευστι και το απολαυσα!

 

Το κομικ το ηξερα απο το μπλε κομητη ηδη και ειχα σχηματισει μια πολυ θετικη γνωμη τοσο για το σεναριο οσο και για το σχεδιο αλλα τελικα ηταν ενα demo μονο και η πληρης δουλεια (το 1/2 τουλαχιστον) ηταν ακομα καλυτερη διατηρωντας ενα πολυ υψηλο στανταρ.

 

Μπραβο στους δημιουργους απο μενα και για την επιλογη ενος ελληνικοτατου θεματος αλλα για την αρτια εκτελεση του.   Ελπιζω να βγει συντομα και ο Β' τομος!

Edited November 7, 2020 by albertus magnus

[Laz33]

Το πήρα απόφαση.
Θα πάρω για 1η φορά στη ζωή μου ελληνικό κόμικ
Έψαξα να δω ποια θεωρούνται καλά και αφού απέρριψα κάποια κατέληξα εν τέλει ανάμεσα σ΄αυτό και το Berlin.
Ποιο απ΄τα δύο μου προτείνετε; Αν θέλετε πείτε και το λόγο

 

Edited December 29, 2020 by Laz33

[Lord Makro]

Το πήρα κι εγώ σήμερα, όμορφη δουλειά... να το διαβάσω όμως άμεσα ή να περιμένω να βγει και η συνέχεια;

[Manitou]

Το άλλο δεν το έχω διαβάσει @Laz33. Ετούτο όμως είναι καταπληκτικό. Στο προτείνω ανεπιφύλακτα!

[jimakoszs97]

On 11/6/2020 at 10:34 PM, albertus magnus said:

Το κομικ το ηξερα απο το μπλε κομητη ηδη και ειχα σχηματισει μια πολυ θετικη γνωμη τοσο για το σεναριο οσο και για το σχεδιο αλλα τελικα ηταν ενα demo μονο και η πληρης δουλεια (το 1/2 τουλαχιστον) ηταν ακομα καλυτερη διατηρωντας ενα πολυ υψηλο στανταρ.

 

Μπραβο στους δημιουργους απο μενα και για την επιλογη ενος ελληνικοτατου θεματος αλλα για την αρτια εκτελεση του.   Ελπιζω να βγει συντομα και ο Β' τομος!

 

Απ' ότι γράφει το άρθρο παραπάνω, νομίζω πως θα ολοκληρωθεί σε 3 τόμους. Εκτός δηλαδή εάν ο πρώτος τόμος είναι χωρισμένος σε 2 ή περισσότερα κεφάλαια, οπότε τα άλλα 2 κεφάλαια που αναφέρει μπορεί να είναι μαζί στον δεύτερο τόμο.

 

On 10/25/2020 at 9:38 PM, albert said:

Το βιβλίο έχει αυτοτέλεια, αλλά η ιστορία ολοκληρώνεται με άλλα δύο κεφάλαια, που θα αρχίσουν να σχεδιάζονται σύντομα. Το σενάριο έχει γραφτεί μέχρι το τέλος».

 

Edited January 2, 2021 by jimakoszs97

[albertus magnus]

On 1/2/2021 at 10:24 PM, jimakoszs97 said:

 

Απ' ότι γράφει το άρθρο παραπάνω, νομίζω πως θα ολοκληρωθεί σε 3 τόμους. Εκτός δηλαδή εάν ο πρώτος τόμος είναι χωρισμένος σε 2 ή περισσότερα κεφάλαια, οπότε τα άλλα 2 κεφάλαια που αναφέρει μπορεί να είναι μαζί στον δεύτερο τόμο

 

Ομολογώ ότι δεν θυμάμαι πως υπέθεσα ότι έχει δύο μέρη. Πάντως το α μέρος έχει 2 κεφάλαια μέσα οπότε ίσως από κει έβγαλα το συμπέρασμα για α και β μέρος. Πάντως μικρή σημασία έχει. Είτε δύο είτε τρία μέρη θα αγοραστούν γιατί πρόκειται για μια όμορφη δουλειά.

Edited January 8, 2021 by albertus magnus

[chaotic stephan]

Ποστάρω μια εξαιρετική παρουσίαση του κόμικ στο luben.tv, η οποία αν και μεγάλη αξίζει να διαβαστεί ολόκληρη. Δίνει βάρος τόσο στο ιστορικό context της ιστορίας όσο και στον τρόπο που εντάσσεται σε μια μικρή τάση που έχει εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια στο χώρο των κόμικς (αλλά και της λογοτεχνίας) για επιστροφή στο παρελθόν με προθέσεις και ποιοτικά χαρακτηριστικά μακριά από την εξιδανίκευση και τις κυρίαρχες εθνικές αφηγήσεις. Υπάρχουν πολλές αναφορές για ανάλογης προσέγγισης πολιτιστικά προϊόντα. Στο τέλος ο αρθρογράφος ζητά από τους δημιουργούς λίστα με ελληνικές ταινίες και βιβλία που τους βοήθησαν στην έρευνά τους για το θέμα. Οπότε όσοι/ες ιντριγκαριστούν θα βρουν πολύ έξτρα υλικό. 

 

Οι Ληστές είναι ένα σκοτεινό ιστορικό κόμικ για τις άγριες συμμορίες των βουνών της Ηπείρου

[nikos99]

Τελικά έχει και συνέχεια αυτή η σειρά η χάθηκε μέσα στο χρόνο λόγω προβλημάτων ?.??

[Argail]

ανοίγω το θέμα να διαβάσω περί τίνος πρόκειται, βλέπω Ελληνικό κόμικ με άρωμα Ελλάδας και ιστορικό περιεχόμενο εποχής, και ψάχνω πάνω κάτω με την ροδέλα να βρω την κριτική του @ germanicus  και πουθενά...

[Manitou]

3 ώρες πριν, Argail είπε:

ανοίγω το θέμα να διαβάσω περί τίνος πρόκειται, βλέπω Ελληνικό κόμικ με άρωμα Ελλάδας και ιστορικό περιεχόμενο εποχής, και ψάχνω πάνω κάτω με την ροδέλα να βρω την κριτική του @ germanicus  και πουθενά...

Είναι από τα πιο ωραία κόμικ που κυκλοφορούν. Υπέροχο σχέδιο υπέροχο σενάριο. Υπέροχο σε όλα του. Αναμένουμε το άλλο μισό.

[germanicus]

On 5/9/2022 at 4:17 PM, Argail said:

ανοίγω το θέμα να διαβάσω περί τίνος πρόκειται, βλέπω Ελληνικό κόμικ με άρωμα Ελλάδας και ιστορικό περιεχόμενο εποχής, και ψάχνω πάνω κάτω με την ροδέλα να βρω την κριτική του @ germanicus  και πουθενά...

Το περίμενα από το 2012 όταν και πρωτοείδα σελίδες στο τελευταίο φεστιβάλ της Βαβέλ και είχα μείνει άφωνος. Σε κάθε convention ρωτούσα τον Γούση πότε θα το εκδώσει  Εντέλει το έβγαλε μέσα στον Μπλε Κομήτη (μέρος του? δεν ξέρω διότι από κάποιο σημείο και μετά τα έχω στη βιβλιοθήκη και δεν τα έχω διαβάσει ακόμα). Το διάβασα όταν βγήκε. Ο πρώτος τόμος έστω. Αλλά δεν ένοιωσα τον ίδιον ενθουσιασμό που είχα νοιώσει τότε. Ίσως να παραείχα θεοποιήσει τις εικόνες που είχα δει τότε (και δεν τις είχα σε φωτογραφία αλλά μόνο στην καρδιά μου και στο θυμικό μου)? Ίσως έκτοτε να είδα εξαιρετικό σχέδιο και από άλλους? Να μου βγήκε σαν ξεθυμασμένη κόκα κόλα μέσα μου? Well, σε γενικές γραμμές δεν μου έκατσε όπως περίμενα ότι θα μου κάθονταν. Αλλά δεν αισθανόμουν κι όλας την ανάγκη να το πω αυτό. Ή μάλλον δεν αισθανόμουν την ανάγκη να πω ότι το βρήκα μέτριο. Διότι πιθανότατα να το αδικώ λόγω των προσδοκιών μου  

Επιπρόσθετα λατρεύω και ένα στίχο από τον Άγγελο Εξάγγελο του Σαββόπουλου  Και κάποιες φορές μου μιλάει πολύ  

Αμέσως καταλάβαμε τι πήγαινε να πει
και του `παμε να φύγει μουδιασμένα
αφού δεν είχε νέα ευχάριστα να πει
καλύτερα να μην μας πει κανένα
 

 

[nikolas12]

Το είχα καιρό στη βιβλιοθήκη και συνεχώς ανέβαλα το διάβασμα του περιμένοντας το δεύτερο μέρος, ωστόσο το θελκτικό του σχέδιο και το σενάριο του με έκαναν να πω ότι θα ήθελα πολύ να το απολαύσω επιτέλους. Αρχικά να πω ότι διαβάζεται 100% ως αυτόνομη ιστορία και αν δεν είχε ονομαστεί Α Μέρος θα καταλάβαινα αν η ιστορία τελείωσε εκεί. Από εκεί και μετά έχουμε την ιστορία δύο αδερφών, των Ντοβάδων που ήταν Ληστές στην Ήπειρο και αυτό το πρώτο μέρος αφηγείται την ιστορία προέλευσης τους και πως γίνανε περίφημοι Ληστές της περιοχής. Αν και χωρίζεται σε αφηγηματικά μέρη, έχει περισσότερα νοητά με κάποιες πιο αυτόνομες ιστορίες από δουλειές που έκαναν οι Ντοβάδες.

 

Θυμίζει αρκετά τα κόμικ με Ληστές που βγήκαν τα τελευταία χρόνια, αλλά έχει μια διαφορετική προσέγγιση στην παρουσίαση και την αφήγηση του, πιο λογοτεχνική με την πένα των Ράγκου και Γούση να σε ενθουσιάζει πολύ σε κάποια σημεία. Για το σχέδιο τι να πω που να μη φαίνεται. Αψεγάδιαστο. Εκφραστικές μορφές, ωραία τοπία, φοβερά μελάνια, ασπρόμαυρο σχέδιο και κυρίως ένας τρομερός συνδυασμός ήρεμων αποφάσεων και βίαιων συμπεριφορών να αποτυπώνονται στο χαρτί τόσο ζωντανά, τόσο έντονα που δε μπορείς παρά να βγάλεις το καπέλο στον δημιουργό του. Δεν ξέρω αν και πότε θα βγει το δεύτερο μέρος, ξέρω όμως ότι αυτό το κόμικ ήταν από την αρχή έως το τέλος πάρα πολύ όμορφο και το προτείνω ανεπιφύλακτα.