Search the Community

Ο εικονογράφος Sako Asko, διεθνής καλεσμένος του φετινού LA Comics Festival στη Λάρισα, μας μιλάει για τη ζωή και την τέχνη του. Ο Santiago Olivares από την Κολομβία, ένας νεαρός καλλιτέχνης με το ψευδώνυμο Sako Asko, έχει βρεθεί να ζωγραφίζει σε τοίχους ή έχει πραγματοποιήσει εκθέσεις από την Μπογκοτά και τη Μεντεγίν, στο Μεξικό, στο Εκουαδόρ, στις ΗΠΑ, στο Βέλγιο και στη Γαλλία. Σύντομα θα αφήσει το στίγμα του και στη Λάρισα στο πλαίσιο της παρουσίας του στη φετινή διοργάνωση του LA Comics Festival στον Μύλο του Παππά. Αξιοποιώντας κατά βάση τα κοινωνικά δίκτυα για να προωθήσει τη δουλειά του, μετά την αποφοίτησή του από την Ακαδημία Ζωγραφικής στην οποία φοίτησε με υποτροφία, ξεκίνησε από το 2014 να δημοσιεύει τα σκίτσα του στο διαδίκτυο. Σήμερα έχει 297 και 235 χιλιάδες ακόλουθους από όλο τον κόσμο σε Instagram και Facebook αντίστοιχα. Το έργο του ήδη είναι εκτενές, αφού περιλαμβάνει ακόμη εξώφυλλα δίσκων συγκροτημάτων από την Κολομβία (Doble Porción, ZZ, Gordo Sarkasmus), καθώς και ένα βιβλίο με πρωτότυπο τίτλο «El viajero» το οποίο πρόκειται να κυκλοφορήσει στα ελληνικά από τις Εκδόσεις του Κάμπου, με αφορμή την επίσκεψη του δημιουργού, με τίτλο «Ο Ταξιδιώτης». ● Ένας καλλιτέχνης από την Μπογκοτά της Κολομβίας, έχεις βρεθεί να ζωγραφίζεις τοίχους σε όλο τον κόσμο – εσχάτως και στη Λάρισα. «Γλώσσες» όπως το σχέδιο και «ιδιώματα» όπως το street art φαίνεται πως δεν έχουν σύνορα. Πιστεύω ότι η ανθρώπινη έκφραση δεν έχει σύνορα, είναι αυτό που σφυρηλατεί δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων ανεξάρτητα από τη γλώσσα ή τον πολιτισμό τους, και η ζωγραφική στους τοίχους είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που κάνουμε όταν είμαστε παιδιά, οπότε όταν μιλάμε για τέχνη του δρόμου μιλάμε για πρωτόγονη ανθρώπινη έκφραση. ● Προσπαθώντας να σε γνωρίσουμε καλύτερα, θα θέλαμε να μάθουμε περισσότερα για τα καλλιτεχνικά ερεθίσματά σου – εντόπισα αναφορές σε παλιότερες συνεντεύξεις σου στα τετράδια ποίησης και μουσικής του πατέρα σου, στα κινούμενα σχέδια, στη Mafalda του Quino και στην αγαπημένη σου μουσική. Μεγάλη έμπνευση για μένα αποτελεί η δημιουργική παρόρμηση που ξεκίνησε στην παιδική μου ηλικία. Η ζωγραφική ήταν ένα παιχνίδι για μένα και ακόμα συνεχίζει να είναι. Είναι αυτό που μου επιτρέπει να απολαμβάνω τη ζωή μου και μου δίνει μια κατεύθυνση για να συνεχίσω˙ αυτή η κατεύθυνση είναι η κατανόηση του εαυτού μου. Μιλώντας για έμπνευση θα ήθελα να αναφέρω ότι εμπνέομαι από τις παιδικές ζωγραφιές του πατέρα μου, από τους Quino, Jared Muralt, Toshio Saeki, León Ferrari, Ilya Repin, Remedios Varo, Joseph Campbell, Jenny Saville, Goya, Daniel Clowes, Magritte, καθώς και από μουσικά είδη όπως μέταλ, πανκ, ραπ και σάλσα μεταξύ άλλων ρυθμών. ● Μιας και μιλήσαμε για μουσική, εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες έχεις εικονογραφήσει εξώφυλλα δίσκων, με ποιον τρόπο «εισάγεις» μουσικά στοιχεία σε μια οπτική τέχνη; Για μένα η μουσική είναι θεμελιώδες στοιχείο της δημιουργίας, είναι το καύσιμό μου όταν δημιουργώ. Όταν φτιάχνω μια εικόνα συνήθως παίζω μουσική που σχετίζεται με το θέμα της εικόνας, νομίζω ότι μπορεί να βελτιώσει αυτό που θέλω να επικοινωνήσω μέσω της εικονογράφησης. ● Η πρώτη λέξη που μου έρχεται στο μυαλό μελετώντας τη δουλειά σου είναι η «ενδοσκόπηση». Πράγματι στο έργο σου εντοπίζουμε έντονα στοιχεία συμβολισμού, ποίησης ή/και ψυχανάλυσης. Πώς προσεγγίζεις τις θεματικές και την αισθητική με την οποία τα επικοινωνείς προς τα έξω; Ένας από τους στόχους μου μέσω της εικόνας είναι να μιλήσω για τον εσωτερικό μου κόσμο. Αυτό με οδήγησε στο να χτίσω ένα οπτικό σύμπαν, μια γλώσσα έκφρασης αυτού του εσωτερικού μου κόσμου. Αυτή η γλώσσα σχηματίζεται απ’ όλες τις οπτικές αναφορές σύμφωνα με τις οποίες έχω μεγαλώσει και επίσης από τον τρόπο που κατανοώ τη ζωή, το φως, τη μορφή και το χρώμα. ● Πρόσφατα κυκλοφόρησες το πρώτο σου βιβλίο, «Ο Ταξιδιώτης», ο οποίος μάλιστα ήδη… ταξίδεψε και στην Ελλάδα! Μίλησέ μας για το περιεχόμενο και τη διαδικασία δημιουργίας του. «Ο Ταξιδιώτης» είναι ένα σύμβολο της ανθρώπινης εμπειρίας. Πιστεύω ότι όλοι είμαστε ταξιδιώτες, ο καθένας με την περιπέτεια, τη βαλίτσα και τα βιώματά του. Έτσι μέσα από αυτόν τον χαρακτήρα μιλάω για το προσωπικό μου ταξίδι και ιδιαίτερα σε αυτό το πρώτο μου βιβλίο μιλάω για την εμπειρία της πανδημίας, που κατά τη γνώμη μου ήταν μια συλλογική διαδικασία μεταμόρφωσης. ● Είσαι ένας καλλιτέχνης της νέας γενιάς, ο οποίος συνομιλεί με τις σύγχρονες ανησυχίες αξιοποιώντας τα σύγχρονα μέσα (π.χ. social media). Ποια πιστεύεις ότι είναι η σχέση του μέσου με το περιεχόμενο και πώς αυτό διαφοροποιείται ανά περίσταση; Η σχέση μεταξύ μέσου και περιεχόμενου αντικατοπτρίζεται στον τρέχοντα τρόπο ζωής μας. Η ψηφιακή δυναμική κάνει τα πάντα πιο άμεσα. Η προσοχή μας διασπάται πιο εύκολα, νομίζω ότι τα πράγματα είναι πιο εφήμερα, οπότε το μέσο μέσω του οποίου δείχνω την τέχνη μου πρέπει να παίξει με αυτούς τους κανόνες καλώντας τους ανθρώπους να σταματήσουν, έστω και για λίγα δευτερόλεπτα, για να παρατηρήσουν την εικόνα και ταυτόχρονα να καταλάβουν και να κατανοήσουν το περιεχόμενό της. Και το σχετικό link...

Στον Κλήμη Κεραμιτσόπουλο και στα «Μπαντιλίκια» του είναι αφιερωμένες οι δύο προηγούμενες σελίδες. Ο Κλήμης όμως φιλοτεχνεί πολλά ακόμη κόμικς, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και μια πρωτότυπη, άτυπη σειρά που μετρά ήδη τέσσερα τεύχη και απ’ ότι φαίνεται θα έχει ακόμη πολλές συνέχειες. Συνδετικός κρίκος των τευχών με τους διαφορετικούς τίτλους είναι το δίδυμο των πρωταγωνιστών που εμφανίστηκε πρώτη φορά το 2018 στο «Οι (Α)διάφορες Ιστορίες του Αναγνώστη Παλάμπρα», μια αυτοέκδοση που εξαντλήθηκε και επανακυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις του Κάμπου. Με τα παράξενα ονόματά τους, ο Αναγνώστης Παλάμπρας (στα ισπανικά, palabra = λέξη, λόγος) και ο Κορνήλης Διμπούχος (πάλι στα ισπανικά, dibujo = σχέδιο, σκίτσο) συστήθηκαν στους αναγνώστες ως «απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών, εργάζεται part-time ηχολήπτης, ευσεβής πόθος του να φτιάξει κόμικς, λιγουλάκι ανασφαλής, άρρωστος με την τάξη και την καθαριότητα» ο πρώτος και «απόφοιτος Μαθηματικής Σχολής, προς το παρόν άνεργος, λιγουλάκι μηδενιστής, γουστάρει το αραλίκι, καπνίζει σα φουγάρο» ο δεύτερος. Συγκάτοικοι στην τρέλα, αγχωμένος να δημιουργήσει κάτι καλλιτεχνικά μοναδικό ο ένας κόντρα στον κυνισμό και στην ακαταστασία του άλλου, τσακώνονται και μονοιάζουν μέχρι που έρχεται η καραντίνα. Κάπου τότε ξεκινά το σίκουελ «Οι Καραντινιέροι» (2020) με τους δυο φίλους να (μην τα) καταφέρνουν να προσαρμοστούν στις πρωτόγνωρες συνθήκες εγκλεισμού και να φιλοσοφούν αδιάκοπα για το νέο καθεστώς εξαίρεσης. Κάποτε το «Μένουμε Σπίτι» όμως τελειώνει και μαζί του τελειώνει και η δουλειά του Παλάμπρα ως σκιτσογράφου σε συντηρητική εφημερίδα. Στο επόμενο τεύχος («Στρίκτλι Κομέρσιαλ», εκδόσεις Ένατη Διάσταση, 2023) μαζί με τον Κορνήλη καταστρώνουν ένα νέο σχέδιο: να βγάλουν λεφτά δημιουργώντας ένα χριστιανικό κόμικς για να προσελκύσουν τους νέους από την ενορία. Ο παπα-Ευτράφιος όμως έχει άλλες βουλές και οι δυο φίλοι καταλήγουν στη φυλακή. Με την αποφυλάκισή τους ξεκινά και το τέταρτο τεύχος που μόλις κυκλοφόρησε («Όλα λάθος», εκδόσεις Ένατη Διάσταση 2024) στο οποίο ο Αναγνώστης και ο Κορνήλης έχουν να αντιμετωπίσουν μια οργάνωση νεοναζιστών η οποία προσπαθεί να τους χρίσει μέλη της «Για να καθαρίσει ο τόπος! Για την Πατρίδα! Για την Θρησκεία! Για την Οικογένεια!». Παρά το «Εγέρθητος, Ρε!!!» όμως, οι δυο φίλοι θα ξεγλιστρήσουν για να συνεχίσουν τις περιπέτειές τους μακριά από τους φασίστες, τους πατριδοκάπηλους, τους εγκληματίες. Και το σχετικό link...

Ο Σου Μου, ο άτυπος πρωταγωνιστής του εθνογραφικού κόμικς «Σκουριές», των Εκδόσεων του Κάμπου, θα μπορούσε να είναι φανταστικός ήρωας – κι όμως, είναι πραγματικό πρόσωπο. Ο Σταύρος ή αλλιώς Σου Μου, όπως τον φωνάζουν οι δικοί του άνθρωποι από τα αρχικά του ονοματεπώνυμού του, είναι φτιαγμένος για πρωταγωνιστής. Είναι ο ήρωας της ιστορίας – ή μήπως πρέπει να μιλάμε για έναν αντιήρωα; Όπως διηγείται ο Λεωνίδας Οικονομάκης, «ο Σου Μου έγινε πολύ καλός μου φίλος κατά τη διάρκεια της συμμετοχικής παρατήρησης που χρειάστηκε να ζήσω στη Μεγάλη Παναγιά. Περάσαμε πολλές ώρες στο “Ακαπούλκο”. Μου φάνηκε ο πιο ενδιαφέρων τύπος του χωριού, γιατί είχε μια λαϊκότητα, μια απλότητα, αλλά παρ’ όλα αυτά αντιλαμβανόταν πλήρως τι συμβαίνει στον τόπο». Μία από τις ατάκες του που συμπυκνώνουν καταστάσεις δίχως αχρείαστη ανάλυση είναι όταν λέει «ρε συ Λεουνίδα, εγώ παλιά ήμαν ΠΑΣΟΚ, τώρα όλνοι οι φίλοι μας είνι αντιεξουσιασταί!». Οι συντελεστές του κόμικς επέλεξαν να αποτυπώσουν στο κείμενο την ιδιαίτερη ντοπιολαλιά. Ο Σου Μου είναι ένας ήρωας γεμάτος αντιφάσεις και ενδιαφέρουσες ιστορίες. Δούλευε ως γεωτρυπανιστής του ΙΓΜΕ – μία φορά μάλιστα κατάφερε να πλημμυρίσει το Ναύπλιο χτυπώντας έναν αγωγό. «Από τότι μι φωνάζ’ν Μωυσή γιατί όπου ακουμπάου βγαίν’ νερό! Χαχα!». Αργότερα γύρισε στο χωριό του και βρήκε εκεί την εταιρεία να καταστρέφει το δάσος όπου έβοσκε τα γελάδια μικρός. Εμβληματική σκηνή για την αποτύπωση του χαρακτήρα του είναι η απεικόνιση της σκηνής στο Δικαστήριο Πολυγύρου, όπου τον είχε σύρει η εταιρεία κατά τη συνήθη πρακτική των SLAPP (και όχι «ζλαπ’», όπως παράκουσε ο ίδιος), όπου χτύπησε το κινητό του με ήχο κλήσης… τα γαβγίσματα των σκυλιών του. Όπως υπογραμμίζει ο Δημήτρης Δαλάκογλου, «το περιστατικό είναι 100% αληθινό και είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα πώς οι άνθρωποι της ελληνικής επαρχίας οικειοποιούνται κάτι που τους είναι ξένο». Το κόμικς κλείνει με μία σκηνή που θυμίζει κάτι από Ζορμπά, αν και η μουσική υπόκρουση είναι η «Ρόζα» του Μικρούτσικου, με ένα διττό, φιλοσοφικό και περιβαλλοντικό μήνυμα: «Αχ ρε, πώς θα αφήσουμι αυτόν τουν πλανήτ’…!». Και το σχετικό link...

Ο Λεωνίδας Οικονομάκης και ο Δημήτρης Δαλάκογλου ενώνουν δυνάμεις με τις Εκδόσεις του Κάμπου και τον Αποστόλη Ιωάννου, γνωστό και ως Κότσυφα, για τη δημιουργία του πρώτου εθνογραφικού κόμικς στην Ελλάδα. Με αφορμή την κυκλοφορία του εθνογραφικού κόμικς «Σκουριές», με το οποίο ο Λεωνίδας Οικονομάκης, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο τμήμα Κοινωνικής και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, και ο Δημήτρης Δαλάκογλου, καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, επέλεξαν να επικοινωνήσουν τα ευρήματα της ακαδημαϊκής τους μελέτης για την εξόρυξη χρυσού στις Σκουριές της Χαλκιδικής, σε σχέδιο του εικονογράφου και δημιουργού κόμικς Αποστόλη Ιωάννου, είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε με τους δημιουργούς ενός από τα πιο ενδιαφέροντα κόμικς που κυκλοφόρησαν το τελευταίο διάστημα. ● Έχοντας συνδέσει την ονομασία των «Σκουριών» με τις πρόσφατες εξελίξεις της προηγούμενης δεκαετίας, αυτό που μου έκανε εντύπωση διαβάζοντας το κόμικς είναι από πόσο παλιά ξεκινάει αυτή η ιστορία. Λεωνίδας Οικονομάκης: Το θέμα της εξόρυξης στην περιοχή ξεκινάει από τα χρόνια του Φιλίππου. Και συνεχίζεται. Κι αυτό θέλαμε να τονίσουμε με το κόμικς αυτό. Πάρα πολλά πολιτικά γεγονότα που έχουν σημαδέψει την πολιτική ζωή της χώρας – όχι μόνο της περιοχής – σχετίζονται με την εξόρυξη στις Σκουριές. Ξεκινάμε με τη δολοφονία του Αθανασιάδη-Μποδοσάκη. Στην προκήρυξη που βγάζει αργότερα η «17 Νοέμβρη», αναφέρει ότι τον δολοφόνησε και εξαιτίας της εξορυκτικής δραστηριότητας, την οποία διηύθυνε εκείνη την εποχή. Είχαμε πάρα πολλές πνευμονοκονιάσεις, χαλίκωση όπως τη λέγανε στην περιοχή, και πάρα πολλούς θανάτους. Γι’ αυτό είχαμε πολλές απεργίες αργότερα, για καλύτερες συνθήκες εργασίας και ασφάλειας. Έχουμε έτσι την εργατική πολιτική ιστορία του τόπου, σε πάρα πολλές στιγμές της οποίας πρωταγωνιστούν οι μεταλλωρύχοι και πρωταγωνιστούν ακόμα – πλέον όμως είναι από την άλλη πλευρά και ζητάνε να μην κλείσουν τα ορυχεία και βάζουν ως μότο «πρώτα η δουλειά και μετά η υγεία». Από τη δεκαετία της κρίσης έχουμε περάσει σε αυτή τη φάση. Δημήτρης Δαλάκογλου: Ήταν επιστημονική μας υποχρέωση η διαχρονική εξήγηση και ανάλυση των συγχρονικών φαινομένων που συζητάμε σήμερα, ώστε να μπορούμε να εξηγήσουμε από πού προέρχονται, αλλά και να διαφωτίσουμε για ένα ευρύτερο κοινό τις συνθήκες κατά τις οποίες τα φαινόμενα που είναι γνωστά για τη γενιά μας, προϋπήρχαν και υπάρχουν βαθιές ρίζες κι ένα βαθύ παρελθόν. Πόσο παράλληλη είναι η ιστορία των Σκουριών και της εξόρυξης χρυσού με την ιστορία της Μεταπολίτευσης στην Ελλάδα και τις ταξικές συγκρούσεις της ελληνικής κοινωνίας. Πράγματι, θα μπορούσε να πάει και μέχρι τον Φίλιππο, γιατί αυτό που ξεχνάνε όλοι για τη Μακεδονική Εκστρατεία είναι ότι είχαν μια απεριόριστη πηγή πλούτου, τον χρυσό της Χαλκιδικής, για να χρηματοδοτήσουν εκστρατείες. Φοβερός στρατηλάτης ο Μ. Αλέξανδρος, δεν έχασε ποτέ κανέναν πόλεμο, αλλά είχε και τα μέσα να χρηματοδοτήσει όλους αυτούς τους πολέμους. Αποστόλης Ιωάννου: Μέσω αυτής της δουλειάς, ουσιαστικά πληροφορήθηκα και ο ίδιος πολλά πράγματα που δεν γνώριζα για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην περιοχή. Εμένα με σόκαρε περισσότερο η σημερινή εικόνα, το γεγονός δηλαδή ότι ο κόσμος σε κάποια χωριά είναι μοιρασμένος στα δύο – γιατί υπάρχουν χωριά που δουλεύουν περισσότερο με τα αγροτικά και με τον τουρισμό, όπου οι κάτοικοι είναι όλοι ενάντιοι, αλλά και χωριά που έχουν μόνο υπαλλήλους της εταιρείας, οπότε είναι όλοι υπέρ. Σε χωριά όπως η Μεγάλη Παναγιά, όπου διαδραματίζεται η ιστορία μας, υπάρχουν και από τους δύο. Εκεί, η κατάσταση είναι άσχημη. Το νιώθεις στην ατμόσφαιρα. Ένα από τα κεντρικά διακυβεύματα του κόμικς νομίζω πως είναι μέχρι ποιο σημείο θα φτάσει κάποιος για να έχει δουλειά. Δουλειά άνευ όρων, καταστρέφοντας την υγεία των κατοίκων και το περιβάλλον; ● Γιατί κόμικς; Λεωνίδας Οικονομάκης: Προσωπικά δεν είχα κάποια ιδιαίτερη σχέση με τον κόσμο των κόμικς πέραν αυτής του αναγνώστη – μου αρέσει πάρα πολύ ο Κόρτο Μαλτέζε του Ούγκο Πρατ. Είδαμε όμως ότι έχει αρχίσει να έρχεται στο προσκήνιο ως μέθοδος επικοινωνίας της έρευνας και το κόμικς. Γνωρίζαμε μια προσπάθεια που είχε κάνει ένας Ιταλός κοινωνικός ανθρωπολόγος, ο Κλαούντιο Σοπραντσέτι, με ένα κόμικς γύρω από την έρευνά του στην Μπανγκόκ, «Il re di Bangkok» (Ο Βασιλιάς της Μπανγκόκ), μεταφράστηκε αργότερα στα αγγλικά και εκδόθηκε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις του Τορόντο, και σκεφτήκαμε ότι θα ήταν μια ωραία ιδέα να το δοκιμάσουμε και στην Ελλάδα και να ανοίξουμε έτσι και την ακαδημαϊκή έρευνα στον κόσμο του κόμικς, αλλά και να φέρουμε το κόμικς ως μέθοδο επικοινωνίας της ακαδημαϊκής έρευνας. Δημήτρης Δαλάκογλου: Γενικότερα στην ανθρωπολογία ως επιστήμη, από τη δεκαετία του ’80 έχει υπάρξει μια τάση αυτοκριτικής των κειμένων που γράφουμε για να επικοινωνήσουμε τα αποτελέσματα των εθνογραφικών ερευνών. Εθνογραφία σημαίνει δύο πράγματα: είναι μια επιστημονική μέθοδος συλλογής δεδομένων, αλλά και το κείμενο που επικοινωνεί τα ευρήματα αυτά. Η αυτοκριτική επισήμανε έναν κοινό τόπο, ότι δεν πρέπει να είναι απαραιτήτως μη δημιουργική η γραφή. Άλλωστε η επιστημονική γραφή εμπεριέχει δημιουργικά στοιχεία: οι λέξεις που θα διαλέξεις, οι χαρακτήρες και τα γεγονότα που θα συμπεριλάβεις ή θα απορρίψεις. Παράλληλα υπάρχει κι ένα στοιχείο περιγραφής. Αυτό δεν είναι λιγότερο δημιουργικό από το να το κάνουμε μια ιστορία εικονογραφημένη. Επομένως με μια σχετική γενναιότητα για επιστήμη, η ανθρωπολογία λέει ότι είναι ένα θραύσμα αυτό που καταγράφουμε επιστημονικά και επιλέγουμε τις αισθητικές μας προσεγγίσεις από εκεί και πέρα. ● Θα ήθελα να μας περιγράψετε την διαδικασία δημιουργίας του κόμικς, από την αρχική ιδέα μέχρι την έκδοση. Λεωνίδας Οικονομάκης: Ως μεταδιδακτορικός ερευνητής, ασχολούμαι κυρίως με τις πολιτικές εξελίξεις και τα ιθαγενικά κινήματα της Λατινικής Αμερικής. Μεγάλο μέρος της έρευνάς μου έχει να κάνει με εξορυκτικές προσπάθειες διαφόρων κυβερνήσεων και πολυεθνικών, επομένως κάποια στιγμή κατέληξα να μελετάω την αντίσταση στην εξόρυξη χρυσού στην Χαλκιδική, και κυρίως στο χωριό της Μεγάλης Παναγιάς. Έζησα εκεί έναν χρόνο στο πλαίσιο της απαραίτητης συμμετοχικής παρατήρησης. Κάποια στιγμή προέκυψε η ιδέα να επικοινωνηθεί με την μορφή κόμικς και μαζί με τον Δημήτρη ανακαλύψαμε τις Εκδόσεις του Κάμπου, μία πολύ ιδιαίτερη, ανεξάρτητη προσπάθεια με επικεφαλής τον Μέλανδρο Γκανά, σε μία πόλη της επαρχίας, στην Λάρισα, ένα πολύ δυναμικό κύτταρο της πόλης τους, οι οποίοι μας άνοιξαν έναν νέο κόσμο, τον κόσμο των κόμικς στην Ελλάδα. Έτσι ήρθαμε σε επαφή με τον Κότσυφα, ανταλλάξαμε πολλά προσχέδια, αρχειακό υλικό, φωτογραφίες και ιδέες, μέχρι την τελική ολοκλήρωση του έργου. Δημήτρης Δαλάκογλου: Την ίδια περίοδο που ο Λεωνίδας βρισκόταν στην Μεγάλη Παναγιά, εγώ έκανα μια έρευνα στην Ελλάδα για τις υποδομές, στο πλαίσιο ενός πενταετούς προγράμματος για έρευνα που αφορούσε στις εξορύξεις στην χώρα. Ο Λεωνίδας έγινε μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ στο πλαίσιο μίας έρευνας στο Εκουαδόρ, αλλά πριν ξεκινήσει το πρόγραμμα ξεκινήσαμε να πηγαίνουμε στην Χαλκιδική παρέα για να φτιάξουμε το κόμικς για τις Σκουριές. Ψάχναμε για αρκετό καιρό τον εικονογράφο μας και για καλή μας τύχη βρήκαμε στον δρόμο μας τον Μέλανδρο, ο οποίος έχει τα χαρακτηριστικά μεγαλοεκδότη της δεκαετίας του ’90 στην Νέα Υόρκη: ξέρει τους πάντες, τον ξέρουν οι πάντες, συνδέει ανθρώπους μεταξύ τους. Με την προσθήκη και του Κότσυφα προέκυψε ένα πολύ ωραίο κουαρτέτο, συνεχίσαμε την έρευνα, συλλέξαμε δεδομένα, επισκεφτήκαμε όλοι την περιοχή και τους… πρωταγωνιστές της. Μετά, ο Λεωνίδας έγραφε τα σενάρια σε μορφή κειμένου, εγώ προσπαθούσα να τα μετατρέψω σε προσχέδια κόμικς και, μετά την επιμέλεια του Μέλανδρου, κατέληγαν στον Αποστόλη, ο οποίος και τα σχεδίαζε στην τελική τους εκδοχή. Αποστόλης Ιωάννου: Οι «Σκουριές» είναι το πρώτο κόμικς που κάνω σε σενάριο τρίτων, αλλά και το πρώτο κόμικς που οι χαρακτήρες είναι πραγματικά πρόσωπα. Από άποψη τεχνικής αυτό δεν με δυσκόλεψε ιδιαίτερα, αλλά με παραξένευε το γεγονός ότι θα μου λέγαν την γνώμη τους όταν έβλεπαν το αποτέλεσμα. Ευτυχώς ταιριάξαμε όλοι πολύ γρήγορα και βρήκαμε ρυθμό, γιατί μία ομαδική δουλειά μπορεί εύκολα να κολλήσει αν δεν υπάρχουν αυτά τα δύο στοιχεία. Σκέψου ότι κράτησε περίπου δύο χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί! Με τη βοήθεια του Μέλανδρου, η διαδικασία αυτοματοποιήθηκε γρήγορα, ενώ και για μένα ήταν σημαντικό να δουλεύω σε κάτι τόσο απαιτητικό με έναν φίλο, γιατί έχεις πολλές περισσότερες ελευθερίες με αυτόν τον τρόπο. Είχα την απόλυτη εμπιστοσύνη των υπολοίπων στο σχεδιαστικό κομμάτι, κάτι που ήταν πολύ σημαντικό για μένα, γιατί λειτουργώ καλύτερα όταν μπορώ να «σκηνοθετήσω» όπως θέλω τα καρέ, χωρίς περιοριστικές λεπτομερείς οδηγίες. Ένιωθα ελεύθερος να δημιουργώ και όπως συμβαίνει πάντα με έναν εξωγήινο τρόπο σε αυτές τις περιπτώσεις, βγήκε ο καλύτερος εαυτός μου στο χαρτί. Και το σχετικό link...

Με την βάρβαρη δολοφονία τριών νεαρών γυναικών σε μια βίλα, αρχίζει το αιματηρό γαϊτανάκι ενός serial killer που αφήνει σκίτσα και αλχημιστικά σύμβολα στους τόπους του εγκλήματος. Αρχίζει; Όχι ακριβώς... Μετά το εξαιρετικό Freakshow, η φαντασία του Μέλανδρου Γκανά ξανασυναντάει το πενάκι του Malk, για ένα κόμικ-tribute στη χρυσή εποχή του ιταλικού τρόμου, το αιματηρό giallo. Ως έκδοση ξεχώρισε ανάμεσα στις αυτοεκδόσεις του Comicdom Con 2018, καθότι έχει στιβαρή ράχη που επιτρέπει μεγάλο άνοιγμα, ωραίο χαρτί και ένα δισέλιδο με εξτραδάκια στο τέλος. Σχεδιαστικά, δεν έχω να πω πολλά. Ο Malk είναι στο στοιχείο του, δίνει τον καλύτερό του εαυτό, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για την αντίθετη άποψη. Από την άλλη, το σενάριο δεν με ικανοποίησε. Γενικά ο τρόμος δεν είναι του στυλ μου, πόσο μάλλον το σχεδόν exploitation είδος του slasher. Πέραν αυτού, όμως, θεωρώ ότι η γραμμικότητα της ιστορίας και η σχεδόν αναμενόμενη ροπή που πήρε, αφαίρεσαν ένα σημαντικό κομμάτι της δυναμικής. Παρόλα αυτά, είμαι βέβαιος ότι εκεί έξω υπάρχουν αρκετά άτομα που θα το απολάμβαναν. Και είμαι ακόμα πιο βέβαιος ότι ο Dario Argento και ο Lucio Fulci, στους οποίους αφιερώνουν οι δύο δημιουργοί το κόμικ, θα ήταν υπερήφανοι.

Από το οπισθόφυλλο: Ένας διαστημικός σταθμός. Ένας ήρωας σε αποστολή. Θα τα καταφέρει να την ολοκληρώσει; ΟΧΙ. Η ιστορία μας ξεκινάει ανάποδα. Η ουσία δεν είναι να σας αποκαλυφθεί το τέλος. Η ουσία είναι να καταλάβετε την αρχή. Σχολιασμός της έκδοσης: Μια από τις πολύ αγαπημένες μου ταινίες είναι το Memento λόγω του εξαιρετικού σεναρίου και του μοντάζ της, στο οποίο υπάρχουν σκηνές της ταινίας σε έγχρωμο και ασπρόμαυρο, λέγοντας μία ιστορία από την αρχή και το τέλος μέχρι που συναντιούνται προς το τέλος της ταινίας οι δύο ιστορίες και μαθαίνουμε τι έγινε. Την ίδια ιδέα είχε ο Νικόλας Στεφαδούρος με το μαθητή του Γιώργο Παπαηλίου και έφτιαξαν για τις Εκδόσεις του Κάμπου αυτό το εξαιρετικά ενδιαφέρον κόμικ, το 60 Seconds to the End. Η ιστορία ξεκινάει από το τέλος της, όπου βλέπουμε τον πρωταγωνιστή μας να βρίσκεται στο διάστημα και να πεθαίνει παραδεχόμενος την ήττα του και την αποτυχία της αποστολής του. Ποια είναι όμως η αποστολή του; Εδώ λοιπόν ξεκινάει η αφήγηση. Οι δύο δημιουργοί βάζουν ένα ρολόι πάνω αριστερά και κάθε φορά που γυρνάμε ένα δισέλιδο βρισκόμαστε εξήντα δευτερόλεπτα πιο πίσω στην ιστορία. Έντεκα γυρίσματα της σελίδας, έντεκα λεπτά πιο πίσω, όπου βλέπουμε ποιο ήταν τελικά το σχέδιο του πρωταγωνιστή μας στο σταθμό που βρίσκεται και γιατί οι άλλοι δύο συμπρωταγωνιστές του, ο Ντέκλαν και ο Δόκτωρ τον πέταξαν έξω από το σταθμό. Θέλει λίγη προσοχή για να καταλάβεις τι παίζει σε κάθε λεπτό και να κρατάς σταθερή την αφήγηση, αλλά συνολικά είναι ένα πολύ ωραίο ανάγνωσμα και απ' όσο έχω δει ήταν να κυκλοφορήσει πριν δύο χρόνια στο ακυρωμένο Comicdom του 2020. Το σχέδιο του νεαρού Γιώργου Παπαηλιού είναι πάρα πολύ ωραίο και υπάρχει καλή χημεία στο δίδυμο καθηγητή-δασκάλου. Ωραία ιδέα, καλή εκτέλεση, πολύ καλό κόμικ. Ευχαριστούμε για την παροχή του τεύχους τον @ nikos99 .

Φανζίν από τις Εκδόσεις του Κάμπου σε σενάριο Μέλ και σχέδιο Φώτη Τσελεπατιώτη. Βουβός βουκολικός τρόμος. Ένα μουσικό γκρουπ, φεύγει μετά από μια συναυλία, οδεύει στην επαρχία, πίνει ένα μπάφο and shit happens What shit? Μετά από 3 αναγνώσεις (η τρίτη μετά από μια σύντομη γραπτή συνομιλία με το Μελένιο Αγόρι) και δεν παίρνω όρκο Αρκετά πειραματικό από κάθε άποψη. Χωρίς λόγια, με βρώμικο σχέδιο και παχιά μελάνια, με πινελιές χρώματος σε διάφορα σημεία, με dust cover και παρά τις λίγες σελίδες, με χοντρούτσικο χαρτί και χωρίς καρφίτσα. Δουλεύει σε μεγάλο βαθμό αλλά όχι 100%. Νομίζω πως κάποια καρέ μπερδεύουν αντί να αποσαφηνίζουν και ίσως να χρειάζονταν κάποια ακόμα σελίδα/ες για να έχει καλύτερη/καθαρότερη ροή. Απ΄ότι καταλαβαίνω το κουβέντιασαν αρκετά πριν αποτυπώσουν την ιστορία στο χαρτί. Ίσως όμως να χρειάζονταν μερικές ματιές από 2-3 ακόμα και συζήτηση μαζί τους για το τι κατάλαβαν, τι δεν κατάλαβαν, τι θα χρειάζονταν για βελτίωση. Ελπίζω να επιδιώξουν αντιδράσεις, σχόλια και συζητήσεις και να το ξαναδουλέψουν σε κάποια φάση στο μέλλον. Έχει πολλές αρετές, με ιντρίγκαρε και θα ήθελα να το ξαναεπισκεφτούν. (και μετά να μεταφραστεί, να τσιμπήσει ένα Eisner, να πάρει τρελή αξία το αντίτυπό μου και να αφοδευθώ στο τάληρο, στο δεκάρικο, στο εικοσάρικο και δεν πρόκειται να σνομπάρω ούτε το πεντακοσάρικο ) Σελίδα από το κόμικ αλιευθείσα από το φβ του Τσελεπατιώτη. Είναι κάπως πλαγιαστή, αλλά δεν θέλω να τσακίσω το αντίτυπό μου. αυτό εδώ δεν είναι σελίδα από το κόμικ. Αλλά αν είχε γυριστεί το Ξύπνα Βασίλη από έναν Κρόνεμπεργκ και έδειχνε την Τασσώ Καβαδία να έγδερνε ανθρώπους με τον Μιχαλακόπουλο να θυσιάζει κοράκια με άλλους μικροαστούς μέσα σε ένα χωράφι και τον Κωνσταντίνου να στάζει αίμα πάνω στο παγκάκι ενώ ψέλνει για την ανατολή του θεού Ήλιου, θα μπορούσε και να ήταν Βέβαια ο Κωνσταντίνου είναι μεν ψηλός αλλά δεν είναι αρκετά φουσκωτός, οπότε θα έπρεπε να βάλουμε έναν Vin Diesel. (πήγα να πω Momoa αλλά δεν γυαλίζει αρκετά το μάτι του ) Family αφού.

Οι περιπέτειες του Μόρτη και του Φιδία, πως να βγάλουν κάνα φράγκο, που να βρουν κάνα τσιγαράκι κτλ όπως γράφει και μέσα είναι ένα κάφρικ νοβελ χαχα πολλούς πόντους του δίνει το σχέδιο του Κλήμη που αρχίζει και γίνεται από τους αγαπημένους μου σχεδιαστές, προσωπικά το διασκέδασα και θα ήθελα να δω κι άλλες ιστορίες με τους ίδιους χαρακτήρες Συμμετέχουν και με τέσσερις μονοσέλιδες αφίσες οι tasmar, dani strips, dimitris zach και raphaella koni

Μικρά κομιξάκια, στο μέγεθος των κλασσικών Tijuana Bibles, όπου διάφοροι δημιουργοί αποτίουν φόρο τιμής στις θρυλικές εκείνες εκδόσεις φτιάχνοντας 8 σελιδούλες (σελίδα και καρέ) με ερωτικές περιπέτειες γνωστών ηρώων των κόμικς. Ουσιαστικά είναι μια σελίδα των 4 καρέ μπρος πίσω, κομμένη στο χέρι, το εξώφυλλο (σε λίγο πιο χοντρό χαρτί?) και πιασμένο το όλο με 3 συρραπτικά (πάντα στο χέρι (χειροποίητο προϊόν )) Αναγνωρίζονται από το οπισθόφυλλό τους (σε όλα το ίδιο) Ο γνωστός μεγαλοεκδότης του Κάμπου (aka Melandros) το είπε και το έκανε. Είναι κάφρικα, είναι ιερόσυλα, ενίοτε είναι αηδιαστικά, ενίοτε είναι αριστουργηματικά, πάντοτε είναι αντικείμενα του πόθου. Οι δημιουργοί την καταβρήκαν, ορισμένοι εκστασιαστήκαν, μέχρι στιγμής εξ'όσων γνωρίζω κανείς και καμία δεν αρνήθηκε να συμμετάσχει. Το ακριβώς αντίθετο θα έλεγα..... Και μα τον Αλλάχ, έτσι και μπορούσα να σκιτσάρω, το έχω ήδη το σενάριο στο μυαλό μου Είναι χαλαρά ότι πιο καλτ έχω δει. Όλα τους έχουν τουλάχιστον αξιοπρεπές σκίτσο (σε μερικά είναι εξαιρετικότατο). Πραγματικά μερακλίδικες δουλειές. Και συν τοις άλλοις, εκτυπώθηκαν τόσα από το κάθε κομμάτι, ώστε να έχουμε όλοι από ένα. Όχι από ένα από το κάθε ένα, αλλά από ένα από όλη τη διαολεμένη σειρά. Όποιος τυχόν δεν θέλει το δικό του, να ξέρει ότι το θέλω εγώ. Καταλαβαίνω πάρα πολύ καλά γιατί να μην το θέλετε, γιατί να μην το αξιολογείτε όσο εγώ. Να ξέρετε όμως ότι το συγκεκριμένο υπάρχουμε άνθρωποι που το θέλουμε. Πολύ. Πάρα πολύ. Μέχρι το Κόμικντομ 2012 είχαν εκτυπωθεί 5. Απ'ότι καταλαβαίνω είναι έτοιμο άλλο ένα. Ο Μελ μου είπε τα ονόματα ορισμένων που δούλεψαν. Επειδή όμως άλλα δεν τα θυμάμαι, σε άλλα μου είπε "μην το πεις, δεν το επιθυμεί ο δημιουργός" και συνολικά η μνήμη μου στο θέμα είναι σαν το έμενταλ, αφήνω σε άλλους να συμπληρώσουν το παζλ. Από εκεί και πέρα. Κάτι με εκβιασμούς (στυγνούς και ανελέητους) κάτι με έτσι, κάτι με αλλιώς, κατόρθωσα στη ζούλα να πάρω μάτι και από τα 5 (ένας από τους λόγους που ζει ακόμα ο Μελ (ο άλλος είναι ότι μου έστειλε σκαν από τα εξώφυλλα που δεν μου έδωσε)). Οπόταν. Με χρονολογική σειρά (σύμφωνα με το πως μας τα παρουσίασε στα φανζινονέα) Bolek & Lolek In Berlin Εξαιρετικότατο. Αλλοδαπού καλλιτέχνη εξ'όσων γνωρίζω. Το καλύτερο από όλη τη σειρά. Οι Superheroes έχουν κ****ς Καφρίλα (... λες και τα άλλα δεν είναι ) Ναι. Έχει και Σπάηδερμαν μέσα. Και αυτό έχει τη σημασία του. (ουσιαστικά είναι κα***ς και όχι κω***ς ) Ο Λούκυ Λουκ στην πορνοπεριπέτεια "Όμηρος των Ντάλτον" Oh Lord.......... Είναι αηδιαστικό.... Είναι αηδιαστικότατο.... Και είναι η πρώτη φορά που θα πω σε κόμικ ότι ήταν αηδιαστικό και μου άρεσε... Πέος και πολιτεία ΥΜΝΟΣ! ΕΠΟΣ! Είναι ***αυτό*** ακριβώς που θα περιμένατε. Έχει ***αυτές*** ακριβώς τις ατάκες και τις σκηνές που περιμένετε. Και μολαταύτα είναι εξαιρετικό Καθηγητής XXX Ναι ρε γκέη μου. Ναι. Προσέξτε το σηματάκι των Χ-μεν περικαλώ.... Τι να πω για δαύτο?......... Απλώς θα πω το κλασικό ανέκδοτο για το "ποια είναι η δυσκολότερη επέμβαση?" "να βγάλεις το * από το μυαλό του άντρα/της γυναίκας" (αναλόγως με το σε ποιόν/α μιλάς ) ======== Είναι όλα τους έπη! *Αυτή* τη στιγμή είμαι σίγουρα επηρρεασμένος από το novelty/νεωτερισμό της όλης φάσης. Ευελπιστώ ότι και ότι άλλο δω (άμα κατορθώσω να το δω, και ας είναι για μια σκέτη δίλεπτη ανάγνωση (ειδαλλώς ένα κοριτσάκι θα μείνει ορφανό και εγώ θα παίζω πρέφα με τον Παλιοκώστα)) θα είναι αρκετά διαφορετικό και αρκετά πρωτότυπο ώστε να παραμείνω ενθουσιασμένος για πολλές ακόμα Πηνειάδες. Επαναλαμβάνω. Εάν τυχόν έχετε Πηνειάδα και δεν την θέλετε, δώστε τη μου. Την θέλω. Οποιαδήποτε. Θα σας είμαι ευγνώμων. υγ παρακαλώ, επειδή είναι δομημένο το ποστ με ανάλυση/σχόλιο για το κάθε "τευχάκι", να μη φύγουν τα εξώφυλλα από την παρουσίαση Ευχαριστούμε για τα υπόλοιπα εξώφυλλα τον melandros, τον dimious και τον Indian.

Σελιδοποίηση: Βάλια Καπάδαη Τιμή: 3,5 € Ο Θεός απέκτησε επιτέλους το δικό του κόμικ! Οι 20 σελίδες του τεύχους αυτού περιέχουν 6 χιουμοριστικότατες ιστορίες, που δεν ενδείκνυνται για θρησκόληπτους. Κυκλοφόρησε στο Comicdom Con Athens 2015. Αν ο τίτλος "Κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν" αφορά μόνο το τεύχος αυτό, ελπίζω να σημαίνει ότι θα υπάρξει συνέχεια.

Το πέτυχα στο The Con και μου κίνησε την περιέργεια. Χαζεύοντας το κόμικ συνειδητοποίησα ότι ο δημιουργός είναι ο Κλήμης, που σχεδιάζει την τελευταία σελίδα του Μπλέ Κομήτη και μου χε κάνει καλή εντύπωση. Ώρα λοιπόν να τσιμπήσω και το κόμικ του To αποτέλεσμα μου άρεσε. Είναι ευχάριστο, δεν κρύβει τις επιρροές του, έχει διακριτικό χιούμορ και όμορφο σχέδιο Σε εσωτερική σελίδα αναφέρει ότι η έκδοση που έχω είναι η 2η. Η α' έκδοση απ' ότι κατάλαβα, πρωτοεμφανίστηκε στο comicdom ως αυτοέκδοση σε λίγα αντίτυπα, εξαντλήθηκε και ξανακυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του κάμπου κι ένα (κακοσκαναρισμένο) δισέλιδο για να πάρετε μια γεύση === To 2019 κυκλοφόρησε η τρίτη έκδοση, με 24 σελίδες.

Ονομαστική τιμή: 4 ευρω αντιγράφω από το οπισθόφυλλο: "Το τσίρκο μόλις ήρθε στο χωριό σας. Μόνο για λίγες παραστάσεις, θα απολαύσετε ένα κονσέρτο μιζέριας της ανθρώπινης φύσης. Γιατί αυτό το τσίρκο δεν έχει αστραφτερούς ακροβάτες, πύρινα στεφάνια και χαριτωμένα, γαλάζια, παρδαλά λιοντάρια. Έχει μόνο γκροτέσκ εικόνες που καθρεφτίζουν τη δική σας, αρρωστημένη προσωπική αλληγορία. Αυτό το τσίρκο είναι θαμμένο βαθιά στο σκοτεινότερο κομμάτι της ψυχής σας και τώρα επιτέλους, μπορείτε να το απολαύσετε ζωντανό και τρισδιάστατο. Καλή σας θέαση" Σπύρος Ευάγγελος Αρμένης Τι να πω για το Freakshow; Πολύ καλή αυτοέκδοση, που ξεχωρίζει! Από την πρώτη στιγμή μου έκανε εντύπωση το εξώφυλλο και το γεγονός ότι πρόκειται για συνεργασία Mel & Malk, με έκανε να το θέλω στην κατοχή μου. Πρόκειται για ένα πολύ ατμοσφαιρικό κόμικ, σκοτεινό, με σχέδιο και στόρυ που δένουν πολύ καλά μεταξύ τους Η ιστορία, αν και μικρή, σίγουρα έχει κάτι να πει. Θυμίζει παλιές καλές ιστορίες τρόμου Όσοι εκτιμήσατε τη σειρά Carnivale, θα εκτιμήσετε σίγουρα και το freakshow! Η θεματολογία του κόμικ αποδίδεται εξαιρετικά στο σχέδιο απο τον Malk, νομίζω ότι το horror είναι το πεδίο που του ταιριάζει καλύτερα για να ξεδιπλώσει τις σχεδιαστικές του ικανίοτητες Η έκδοση είναι πολύ προσεγμένη κι η γραφιστική επιμέλεια είναι της Βάλιας Καπάδαη. Γενικά μου άρεσε πολύ και θα θελα να δώ κι άλλες αντίστοιχες εκδόσεις από τους δημιουργους! προσθέτω και δυο φωτο από το περιεχόμενο (που έχει βάλει ήδη ο Μελ για να έχετε πιο πληρη εικόνα )

Άλλο ένα τευχάκι από τις Εκδόσεις του Κάμπου. Αν και όχι του γούστου μου, το τίμησα μόνο και μόνο για το γραφιστικότατο εξώφυλλό του. Δεν με εντυπωσίασε. Η Μαιρούλα καταφέρνει επιτέλους να βγει ραντεβού με τον Μίλτο και να καταλήξουν στο σπίτι του με ότι αυτό συνεπάγεται. Η ιστορία είχε κάτι να πει, οι διάλογοι όμως ήθελαν πολύ δουλειά ακόμα. Και ακόμα περισσότερη το lettering. Για το σχέδιο δεν μπορώ να πω πολλά πράματα μιας και δεν είμαι ιδιαίτερα φίλος των manga και της κουλτούρας τους. Μου έδωσε πάντως την αίσθηση πως σχεδιάστηκε για να τυπωθεί σε μικρότερες διαστάσεις και ίσως αυτό το αδίκησε λίγο. Παραθέτω δύο εσωτερικές σελίδες, λόγω θεματολογίας σε spoiler

χορογραφίες: Μέλανδρος Γκανας (εκδοση λογικα) make-up artist: Βαλίλης Φωτσεινος (γραφιστική επιμέλεια λογικα) Τα στριπάκια του Νικήτα, όπως τον γνωρίσαμε μέσα απο το Comic Book Bubble, συγκεντρωμενα σε ένα όμορφο αλμπουμακι απ τις Εκδόσεις του Κάμπου Για όσους δεν ξέρουν, πρόκειται για χιουμοριστικά στριπάκια με μπόλικες ποπ αναφορές και ολίγον σουρρεαλ Προσωπικά, κάποια στριπάκια μου αρεσαν πολύ, κάποια άλλα τα θεωρησα αδιάφορα. Η συνολική αποτίμηση πάντως ειναι πολύ θετική και στανταρ θα ξανατσιμπήσω αλμπουμακι του Νικήτα αν βγει και δευτερο και 3 σελίδες του αλμπουμ που αλιευθηκαν απ το φβ να συμπληρωσω επίσης ότι το αλμπουμ περιεχει και fan art των Stef, Manolo, Αγγελικη Δελεχά, Απόστολο Ιωάννου, Αλεξία Λουγιάκη, Μάνο Κοτσιφάκη, John Antono, Σταυρο Κιουτσιούκη, Kuro & Γιαννη Ερμίδη

Ο @Melandros μας δείχνει έναν εναλλακτικό τρόπο για να πάμε από την γη στην σελήνη. Θα σας έκανε κάποια εντύπωση το ότι ο τρόπος του περιλαμβάνει λευκές σκόνες και διάφορες παραισθησιογόνες ουσίες; Ωραίο και ταιριαστό το σχέδιο του Kamaris.

Ένα κόμικ που ξεκινάει από ένα φαινομενικό one-night stand και καταλήγει σε μια μεταφυσική αλληγορία για το ταξίδι της αρετής ή της καταδίκης. Ενδιαφέρουσα προσέγγιση αν και θα μπορούσε να έχει εμπλουτιστεί με μερικά ακόμα στοιχεία για να έχει την επίδραση που ήθελε να έχει στον αναγνώστη. Όπως είναι τώρα, απλά δεν πάει παραπέρα από ένα σύντομο ανασήκωμα του δεξιού φρυδιού.

Ένα ακόμα φανζίν, που νομίζω ότι πρωτοεμφανίστηκε στο φετινό Comicdom, από τις πάντα δραστήριες Εκδόσεις του Κάμπου. Αφηγείται την ιστορία του NIne, Νεκρομάντη, ο οποίος καλείται να φέρει εις πέρας μια αποστολή που ίσως σημάνει το τέλος της δικής του ύπαρξης. Γνωστό το υπόβαθρο από διάφορα άλλα έργα ηρωικής κυρίως φαντασίας, ενδιαφέρουσα η προσέγγιση, δεν μπορώ να πω όμως ότι μου έκανε κάποιο κλικ σεναριακά. Από την άλλη, το σχέδιο, μου άρεσε σαφώς περισσότερο, θεωρώ ότι καταφέρνει να αποδώσει επαρκώς την ιστορία και τους χαρακτήρες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περισσότερα περιθώρια βελτίωσης. Σε κάθε περίπτωση, το κόμικ απευθύνεται σε φίλους της ηρωικής φαντασίας και των υπερφυσικών κόμικ. Παραθέτω μια σελίδα από το κόμικ, για να πάρετε μια ιδέα. Μέσα στο κόμικ, τα ονόματα των δημιουργών είναι γραμμένα στα αγγλικά (John Kouroubakalis και Marios E. Xydonas αντίστοιχα), αλλά επέλεξα να τα γράψω στην παρουσίαση στα ελληνικά. Δεν είμαι όμως σίγουρος για τον τονισμό του επωνύμου του σεναριογράφου. Εάν έχω κάνει λάθος, ζητώ συγγνώμη

Πιο πέρα από τους πέρα κάμπους Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς Δεν είναι και πολύ συνηθισμένο ένας εκδοτικός οίκος που ειδικεύεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο είδος, εν προκειμένω τα κόμικς, να έχει την έδρα του μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα και να καταφέρνει επί σειρά ετών να κυκλοφορεί με συνέπεια και σταθερότητα καλά βιβλία. Οι «Εκδόσεις του Κάμπου» τα καταφέρνουν περίφημα και πρόσφατα παρουσίασαν ταυτόχρονα πέντε νέα κόμικς Παράλληλα με το επίσημο σύστημα εμπορίας, διακίνησης και πώλησης κόμικς υπήρχε πάντα και το ανεπίσημο ή ημιεπίσημο. Από τα σατιρικά-πορνογραφικά «Tijuana Bibles» των δεκαετιών του 1920 και του 1930 μέχρι τα underground κόμικς των δεκαετιών του 1960 και του 1970, μια σειρά δημιουργών και εκδοτών, που πολλές φορές ήταν το ίδιο πρόσωπο, αναζήτησαν το κοινό τους χέρι με χέρι, αδιαμεσολάβητα, σε καθεστώς παρανομίας. Συχνά, από τέτοιες «υπόγειες» διαδρομές αναδύθηκαν μεγάλοι καλλιτέχνες και η τέχνη των κόμικς τροφοδοτήθηκε με μοναδικά ταλέντα. Εναν τέτοιο υπόγειο ρόλο ανιχνευτή ταλέντων στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα παίζουν οι «Εκδόσεις του Κάμπου» του Μέλανδρου Γκανά, με έδρα τη Λάρισα, εξ ου και το όνομα του εκδοτικού οίκου αλλά και της σειράς μικρού τιράζ «Pineiada Bibles» με παρωδίες πορνογραφικού τύπου, που με απανωτές κυκλοφορίες εδώ και περίπου μια επταετία δίνουν βήμα και χώρο σε νέους δημιουργούς των εναλλακτικών κόμικς, ενώ παράλληλα διατηρούν και εκφράζουν ξεκάθαρα τις πολιτικές και κοινωνικές θέσεις τους σε μια σειρά από σημαντικά ζητήματα χωρίς να μασάνε τα λόγια τους. Ο Γκανάς, άλλωστε, θεωρείται όχι άδικα ένας γκουρού των ανεξάρτητων ελληνικών κόμικς με ειδίκευση στα φανζίν και τις αυτοεκδόσεις, ένας συλλέκτης low budget τίτλων, αρθρογράφος και δημοσιογράφος για τα εναλλακτικά κόμικς και ένας αεικίνητος και ανήσυχος εκδότης, που με το έργο του στηρίζει καθοριστικά επί σειρά ετών τους νέους δημιουργούς. Στα πρόσφατα μεγάλα events των ελληνικών κόμικς (Comicdom και The Comic Con) οι «Εκδόσεις του Κάμπου» παρουσίασαν πέντε νέα βιβλία (τουλάχιστον τόσα εντοπίσαμε), το καθένα με το δικό του ενδιαφέρον αλλά όλα ενταγμένα στον εναλλακτικό χώρο του «διαφορετικού» και του πειραματικού. Οι «Ιστορίες από Κάτω» του Θωμά Κεφαλά είναι μια συλλογή από μονοσέλιδα ή ολιγοσέλιδα «μονόπρακτα» με έντονη την παρουσία του μαύρου χρώματος και εξπρεσιονιστικά σχέδια που φέρνουν στον νου τα χαρακτικά της ομάδας του «World War 3» ή ακόμα και τα κλειστοφοβικά κόμικς του Max Andersson. Αποκορύφωμα, η τελευταία σελίδα με την ιστορία «Σπλάτερ! Ματοβαμμένο στόρι για γερά στομάχια» με πρωταγωνιστή τον Μάκη, «φιλήσυχο πλην αγανακτισμένο πολίτη που διαβάζει ακίνδυνες αθλητικές εφημερίδες και τα κατοχικά νέα» μέχρι που έρχεται σε επαφή με βιβλίο, ίσως για πρώτη φορά στη ζωή του, για να βρει τραγικό θάνατο από την ξαφνική και αναπάντεχη γνώση. Το «Φλάι του δε Μουν εν Μπακ» των Μέλανδρου Γκανά (σενάριο) και Kamaris (σχέδια) είναι ό,τι ακριβώς λέει κι ο τίτλος του: ένα ονειρικό ταξίδι στο φεγγάρι υπό την επήρεια ψυχοτρόπων σε άσπρο, κόκκινο και μαύρο χρώμα και χωρίς σχεδόν καθόλου λόγια ενώ «Η Διχάλα» του Λευτέρη Γιακουμάκη είναι μια ακόμη μικρή ασπρόμαυρη ιστορία που πραγματεύεται τις πιθανότητες και τις εναλλακτικές διαδρομές που μπορεί να έχει η ζωή ανάλογα με τις επιλογές της κάθε στιγμής με επίκεντρο το δυσεπίλυτο πρόβλημα της εύρεσης της κατάλληλης ερώτησης που θα οδηγήσει στη σωστή απόφαση. Σε σενάριο του Γιάννη Κουρουμπακάλη και σχέδια του Μάριου Ξυδώνα, το «The 9 Necromancers of Void Main» είναι μια ιστορία φαντασίας με βασίλεια, μαγεία, αθάνατους, αυτοκράτορες, μυστικές κρύπτες, δράκους και άλλα στοιχεία αντίστοιχων αφηγήσεων ενώ, τέλος, το «Sketchophrenic», σε σενάριο του Μέλανδρου Γκανά και σχέδια του Malk είναι μια μεγαλύτερης έκτασης ιστορία απ’ ό,τι μας έχουν συνηθίσει οι «Εκδόσεις του Κάμπου». Οι δυο δημιουργοί, που είχαν συνεργαστεί και παλιότερα στο βραβευμένο «Freakshow», φιλοτεχνούν και πάλι μια ιστορία τρόμου ως φόρο τιμής στα gialli/slasher θρίλερ παλαιότερων δεκαετιών που άνθησαν κυρίως στoν ιταλικό κινηματογράφο και στα ιταλικά fumetti των pulp περιοδικών. Πέρα όμως από τα καλά βιβλία, οι «Εκδόσεις του Κάμπου», με τη διαδικτυακή τους δραστηριότητα, την παρουσία τους σε φεστιβάλ και συνέδρια, τα stickers που κυκλοφορούν κ.λπ. αφήνουν και ένα σαφές πολιτικό στίγμα. Πολλοί καλλιτέχνες, φίλοι και συνεργάτες του εκδοτικού οίκου, προεξάρχοντος του ταλαντούχου Γιώργου Μικάλεφ, φιλοτεχνούν έργα με κοινωνικά μηνύματα, με αντιφασιστικό-αντιναζιστικό περιεχόμενο, με προτροπές για την προστασία των δικαιωμάτων των ζώων, την αποποινικοποίηση της κάνναβης κ.ά. Διαμορφώνοντας έτσι το προφίλ ενός αποκεντρωμένου, ανεξάρτητου και δραστήριου εκδοτικού οίκου που έχει ως θεμελιώδεις αρχές του να δίνει ευκαιρίες σε νέους καλλιτέχνες, να πρωτοπορεί προωθώντας ποιοτικές δουλειές που δύσκολα θα έβρισκαν στέγη κάπου αλλού και να μη μένει αμέτοχος σε κρίσιμα πολιτικά ζητήματα. Πηγή

Φανζίν που έκανε την εμφάνισή του στον πάγκο των Εκδόσεων του Κάμπου στο Comicdom Con 2018. Είναι το ντεμπούτο το Θωμά Κεφαλά, ο οποίος κάνει το σενάριο και το σχέδιο. Γραφιστική επιμέλεια, ο δικός μας Βασίλης "Sandman" Φωτσεινός. Επτά ιστορίες μαύρες, κυνικές, μίζερες θα έλεγαν κάποιοι (και πιθανώς θα είχαν δίκιο), συνοδευόμενες από τρία pin-up. Όμως υπάρχει κάτι ενδιαφέρον στο εγχείρημα αυτό. Το artwork, που μεταβάλλεται λιγότερο ή περισσότερο από story σε story, είναι μια μείξη Robert Crumb και Thomas Ott. Μου φάνηκε αναπάντεχα καλό και με σημαντικά περιθώρια εξέλιξης. Σεναριακά, είναι ακριβώς το είδος του (ελληνικού) κόμικ που πολλοί λατρεύουν να κράζουν, αν και περιέχει μερικές δυνατές σκηνές, με αποκορύφωμα τη βουβή «Βόλτα». Γιατί είπα ότι παρουσιάζει ενδιαφέρον; Αν ο Κεφαλάς το προχωρήσει σοβαρά, τότε πιστεύω ότι μπορεί να κάνει εντυπωσιακά πράγματα, οπότε αυτό θα είναι το πρώτο κόμικ ενός (πολύ;) αξιόλογου δημιουργού. Αν το αφήσει ή δεν το πάρει στα σοβαρά, τότε το κόμικ αυτό θα χαθεί κάτω από τη σκόνη. Όπως και να 'χει, αξίζει να του ρίξετε μια ματιά, υπό τους ήχους του Thee Most Exalted Potentated Love των Cramps.

Το Μπατ-γιούνιβερς εξαπλώνεται! Μετά το Μπάτμαν αυτή η αδερφή, το Μπάτμαν αυτή η αδερφή 2 και τις περιπέτειες του Καπετάν-Νυχτερίδα, έχουμε μια επανεκτύπωση της πρώτης ιστορίας του Γιώργου Τσακιρέλλη και μαζί μια νέα, εξ ολοκλήρου δημιουργία του Γιάννη Τεξή. Πρόκειται για αυτοέκδοση, στο εξώφυλλο όμως βλέπουμε την σύμπραξη δύο μεγάλων εταιρειών του χώρου, των Εκδόσεων του Κάμπου και της Pthirus Pubis. Ερωτηθείς «γιατί 5;» ο Τσακιρέλλης είπε ότι ως #1 λαμβάνεται το αρχικό τεύχος, ενώ τα κόμικς του Καπετάν-Νυχτερίδα είναι τα #2-3. Τώρα, γιατί δεν λόγισε και το Μπάτμαν αυτή η αδερφή 2 δεν το γνωρίζω. Άλλωστε πάντοτε υπερηρωικές σειρές ήταν ένα μπέρδεμα. Μην έχοντας διαβάσει το πρωτότυπο φανζίν, κάνω τη σούμα και των δύο ιστοριών: φουλ χαβαλετζίδικο, με χολιγουντιανού επιπέδου ανθρωποκυνηγητό στην ελληνική ύπαιθρο, βρισίδια με τον Άλφρεντ και χλέπες από ψηλά. Αν σας άρεσε η παλιά ιστορία, θα σας αρέσει κι η καινούργια, θεωρώ ότι τα αστεία τους μένουν και δεν ξεχνιούνται μετά από λίγο. Σημείωση: μήπως το αρχικό φανζίν είναι ένα από τα λίγα, αν όχι το μόνο, ελληνικό κόμικ που είχε spin-off;

Πρόκειται για την νέα δουλειά του Αποστόλη Ιωάννου,που κυκλοφόρησε στα πλαίσια του ComicDom Con 2017...! Αναφέρεται στην ανέμελη καθημερινότητα πέντε ανώριμων φίλων,οι οποίοι δεν είναι από αυτούς που θα τους λέγαμε "καλά παιδιά"...!Μιλάνε με αργκό,βρίζουν,καπνίζουν χόρτο,πίνουν άφθονο αλκοόλ και κάνουν χίλιες δυο παλαβομάρες,μπλέκοντας σε διάφορες καταστάσεις...!Προσωπικά το συγκεκριμένο κόμικ δεν μπορώ να πω ότι με ενθουσίασε...!Το χιούμορ του δεν ήταν του γούστου μου και οι διάφορες καταστάσεις που εκτυλίσσονται είναι παρατραβηγμένες και υπερβολικές...!Στην τελευταία σελίδα η λέξη "συνεχίζεται...",αφήνει υπόσχεση για δεύτερο τεύχος...!Το δε σχέδιο δυστυχώς απέχει από το εξαιρετικό "Χωριό"...!Είναι βιαστικό αλλά έχει καλό μελάνωμα...! Η έκδοση έχει τετράγωνο μέγεθος και καλής (αλλά όχι πολύ καλής) ποιότητας χαρτί στο εξώφυλλο,που διαθέτει και "αυτάκια"...!Το χαρτί του εσωτερικού είναι παχύ και ματ...!Το δέσιμο έγινε με συρραπτικά...!Η τιμή του μου φάνηκε λίγο αλμυρή...!Επαναλαμβάνω όμως ότι όλα τα παραπάνω είναι προσωπικές απόψεις και δεν έχω πρόθεση να προδιαθέσω κανέναν...!Η γραφιστική επιμελεια,το λογότυπο και το εξώφυλλο έγιναν από τον Νίκο Τσιώλη...! Μερικές φωτογραφίσεις σελίδων από το εσωτερικό του κόμικ...! Κι ένα μικρό trailer...! https://www.youtube.com/watch?v=EDN1ck5qbGI

Λαβκραφτικό τσοντάκι που υποψιάζομαι πως προοριζόταν για Πινειάδα, βγήκε όμως τέσσερις σελίδες παραπάνω και πήγε για ξεχωριστή κυκλοφορία. Και πολύ καλά έκανε

Ένα αρκετά περίεργο κόμικ το οποίο εστιάζει κυρίως στο εικαστικό κομμάτι του Μέσου. Αν η Βαβέλ υπήρχε ακόμα, είμαι σίγουρος ότι θα βλέπαμε πολύ συχνά δουλειά του Μακρή. Ιδιαίτερη κυκλοφορία στο γνωστό (εσωστρεφές) ύφος του δημιουργού, που σαφώς και δεν απευθύνεται σε όλους.

Ο μεγαλοεκδότης του κάμπου ξαναχτυπά! Μετά από τις αναρίθμητες εκδόσεις (τις οποίες έβγαζε με ονόματα άλλων εκδοτών ), έρχεται με αυτή την πολυσυλλεκτική αυτοέκδοση να κάνει τα πρώτα βήματα επιτέλους με το πραγματικό του όνομα... Melandros! Από το smallpressblog Περιεχόμενα: Ei Psit - Strips Γιάννης Τεξής - Cool Koulourakia! Ariadne - Παστίτσιο Θάνος Δημογιαννόπουλος - Το Ερωτικό Ποίημα Ενός Ονειροπόλου Ηλίας Χατζούδης - Bettie Jungle Girl Συνέντευξη Con (Melandros) Efcarpos Comix - Catholic Vs Orthodox Simetra - Bloody Birthday Party Al3x Ray - Βάρδια -2512- Αλέκα Κατσέλη, Λάζαρος Ζήκος - Waterboarding Εξώφυλλο: Τάσος Ζαφειριάδης Εσώφυλλο: Johnny Negri Δύο εσωτερικές σελίδες με τις ιστορία της Ariadne και του Θάνου Δημογιαννόπουλου. ΕΔΩ η ανακοίνωση της έκδοσης. :beer:

Άλλο ένα κόμικ στο γνώριμο αγαπημένο ύφος του ΚΜ, γεμάτο πικρόχολες και καυστικές ατάκες! Ίσως σε ενοχλήσει. Αυτός όμως είναι ο σκοπός του. Το κόμικ (εικάζω σύμφωνα με το οπισθόφυλλο πως) δημιουργήθηκε το 2009, πράγμα που με κάνει να αναρωτιέμαι γιατί έπρεπε να περιμένουμε τόσο πολύ για να φτάσει στα χέρια μας. Όπως και να χει, καλύτερα τώρα παρά ποτέ... Πολύ θα ήθελα να δω μια χορταστικότατη συλλογή με δουλειές του!