pomakos

2.000 Eπιπλέον από πολύ μεγάλη κωλοφαρδία κατάφερα να βρω το νούμερο 1 (ο εκδότης είχε παραλάβει από τον βιβλιοδέτη κούτες με τυχαία νούμερα, οπότε στα αντίτυπα που είχα πάρει μου είχαν τύχει κάτι σαν 1000+)

Ήταν αίτημα της Μαρίνας Καραγάτση, της κόρης του Μ. Καραγάτση να είναι αριθμημένα τα αντίτυπα.

Αγαπητέ citizen X, το ζήτημα εδώ είναι σοβαρότερο απ’ αυτό που αναφέρεις. Εξηγούμαι. Είναι άλλο να διατυπώσεις την άποψή σου προφορικά ή γραπτά σε ένα blog, σε ένα σχόλιο, σε μια δημοσίευση στο facebook, σε μια συζήτηση με φίλους, σε μια συζήτηση σε ένα φόρουμ ή σε μια ημερίδα, π.χ. στο μουσείο Μπενάκη και είναι τελείως διαφορετικό να έχεις μια επιστημονική - ακαδημαϊκή ιδιότητα και με αυτήν να προσυπογράφεις ένα άρθρο σε ένα επιστημονικό περιοδικό. Μπορεί όντως τα υπόλοιπα άρθρα του περιοδικού να είναι υψηλού επιπέδου, το άρθρο όμως της κύριας Ζέζου είναι με ακαδημαϊκούς όρους εκτός τόπου και χρόνου. Δεν αναφέρομαι σε αξιολογικά κριτήρια είναι “καλό”, είναι “κακό”, το άρθρο της ξεκινάει από ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΑ δεδομένα και καταλήγει σε ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΑ συμπεράσματα. Τελεία και παύλα. Και εδώ η ευθύνη βαραίνει τη συντακτική επιτροπή του περιοδικού. Γιατί η επιστημονική επιτροπή και η διεύθυνση του περιοδικού αποδέχθηκε να δημοσιευθεί ένα τέτοιο άρθρο σαν αυτό της κυρίας Ζέζου; Είναι σαν να είχαμε, για παράδειγμα, ένα επιστημονικό περιοδικό γεωλογίας στο οποίο υπάρχουν πέντε επιστημονικά τεκμηριωμένα άρθρα και να δημοσιεύται και ένα που υποστηρίζει ότι η Γη είναι επίπεδη… Οπότε μια ωραία πρωία η κυρία Ζέζου ή η οποιαδήποτε κυρία Χ ή ο οποιοσδήποτε κύριος Χ θα βγει και θα καυχιέται ότι έχει στο βιογραφικό του/της άρθρα για τα graphic novels και θα εμφανίζεται ως ειδική/-ός επί του θέματος και στο άρθρο αυτό θα γίνονται και παραπομπές… Στη συγκεκριμένη περίπτωσή, citizen X, το φάουλ της δημοσίευσης βαραίνει αποκλειστικά τη συντακτική/επιστημονική επιτροπή.

Διαφώνησα στην ημερίδα στο μουσείο Μπενάκη με τον Γιάννη, σχεδόν με όλα τα παραπάνω, αλλά θα ήθελα να διαβάσω και τις απόψεις που έχουν τα μέλη του greekcomics. Mετά διαβάζω την πρώτη αράδα από ένα από τα link που δίνει ο citizen x (http://keimena.ece.uth.gr/main/t26/2-zezou.pdf) Γραφιστικές αφηγήσεις (Graphic novels) για παιδιά Αναστασία Ζέζου Νηπιαγωγός, Διδάκτωρ Παιδικής Λογοτεχνίας Περίληψη Το graphic novel για παιδιά, διεθνώς, αποτελεί ένα πολύ πρόσφατο φαινόμενο μερικών μόνο χρόνων που ακολούθησε την ευρύτερη αποδοχή των graphic novels για ενήλικες. ... και λέω ας μη συνεχίσω την ανάγνωση γιατί θα το πάθω το εγκεφαλικό πρωινιάτικα...

To καινούργιο τεύχος είναι λίγο mignoloπληκτο.

Mόλις το "διάβασα". Πολύ, πολύ ωραίο είναι!!!

Ναι κουκου ρούκου. Είμαστε στη βραχεία λίστα... Τι να πω... ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ Μαριάνα Ευαγγέλου, Οστινάτο, Πατάκης Τ. Ζαφειριάδης, Γ. Παλαβός, Γρα-Γρου, εικον. Θ. Πέτρου μουσική σύνθεση Μ. Σιγανίδης, Ίκαρος Κώστας Καβανόζης, Τυχερό, Πατάκης Γιάννης Μακριδάκης, Όλα για καλό, Βιβλιοπωλείον της Εστίας Νίκος Α. Μάντης, Οι τυφλοί, Καστανιώτης Δημήτρης Μπελαντής, Ο Στάλιν στην Κολιμά, Τόπος Σοφία Νικολαΐδου, Στο τέλος νικάω εγώ, Μεταίχμιο Δημήτρης Σωτάκης, Ο κανίβαλος που έφαγε έναν Ρουμάνο, Κέδρος Κωνσταντίνος Τζαμιώτης , Ίσως την επόμενη φορά, Μεταίχμιο Κοσμάς Χαρπαντίδης, Το άκυρο αύριο, Πόλις

Σε μια ταβέρνα που έτυχε να τρώμε όλοι δίπλα δίπλα

Λίγο πέρασα από το comicon, ήμουν μάλλον περισσότερο στην έκθεση βιβλίου, αλλά όταν "δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό..." Τάσος Ζαφειριάδης, Brian Azzarello, Frank Miller, Γιάννης Παλαβός, Tanino Liberatore και ο υποφαινόμενος. Τελικά κάναμε εμείς αφιέρωση στον Miller... (λίγο μετά κουβέντιασα με τον Liberatore, ο οποίος μιλάει μόνο ιταλικά και γαλλικά, οπότε με τους αγγλόφωνους δεν κατάφερνε να σταυρώσει κουβέντα)

Το “μάχεται τους σωματέμπορους” σε βγάζει από τον πιθανότατο αναχρονισμό, τον οποίο μάλλον κάνει ο σεναριογράφος, με τον όρο activista, αλλά αποφεύγει να χρησιμοποιήσει ο γάλλος μεταφραστής.

Προφανώς το webster κάνει λόγο για την αγγλική γλώσσα. Στα γαλλική με βάση το Robert εμφανίζεται το 1916-18. Germ, είμαστε σίγουροι ότι η πρώτη έκδοση δεν είναι στα γαλλικά; Στο γαλλικό κείμενο πάντως δεν αναφέρει τον ακτιβισμό. Militant είναι ο στρατευμένος, κάποιος που εναντιώνεται σε κάτι.

Μια μεταφραστική παρατήρηση του σπασίκλα. Στη σελίδα 13 στο κείμενο γράφει "από αστέρι του σαλούν σε αξιοσέβαστη ακτιβίστρια εναντίον του δουλεμπορίου, στο Νομ της Αλάσκα". Η ιστορία εκτυλίσσεται στα 1915 ο όρος "activist" πρωτομαρτυρείται με βάση το λεξικό webster (https://www.merriam-webster.com/dictionary/activist) το 1920. Δεν ξέρω αν υπήρχε ο όρος στο πρωτότυπο, αλλά και να υπήρχε, καλό θα ήταν να έμπαινε κάτι άλλο.

Όντως η σελίδα 18 του Σιμμιότο είναι.

Kάτι σε Druillet ή Baranko μου κάνει.

Κερένια κούκλα, Ηλία Κατιρτζιγιανόγλου, Γιώργου Τσιαμάντα

Ο πρώτος τόμος του Ηombre ήταν το πρώτο γαλλικό κόμικς που αγόρασα όταν πρωτοπήγα στο Παρίσι. (http://europeanclassiccomic.blogspot.gr/2016/12/hombre.html)

Θέλω και δεν θέλω, να έχει και να μην έχει, να υπάρχει και να μην υπάρχει, να βάλω και να μη βάλω. Να βάλω λίγο παραπάνω αλάτι; Δε βάζεις και λίγη ζάχαρη; Μήπως γλυκίσει πολύ; Μήπως τσιμπάει στο αλάτι; Να βάλω και λίγη σπιτική σάλτσα τομάτας; Ναι, αλλά θέλει και λίγο χυμό τομάτας. Να βάλουμε και λίγο ξύδι; Τι ξύδι; Λευκό; Βαλσαμικό; Μηλόξυδο; Μήπως οξύμελο; Πιπέρι; Ναι, φρεσκοτριμμένο! Άσπρο; Όχι, μυρίζει περίεργα. Μαύρο; Οπωσδήποτε! Κόκκινο; Με όρεξη; Ισπανική καπνιστή πάπρικα; Όχι, ουγγαρέζικη πάπρικα είναι πιο κόκκινη. Τσιμένι; Ναι! Και σπόρους κόλιανδρου, οπωσδήποτε! Και μια πρέζα σουμάκ και λίγο κακουλέ… Ρε, παιδιά μαγιονέζα δεν ξεκινήσαμε να φτιάχνουμε;

Eπειδή μπερδεύουμε διαφορετικά πράγματα, από διαφορετικά επίπεδα και διαφορετικές διαστάσεις. Σε καμία περίπτωση η ορθογραφία ενός ομιλητή δεν είναι προαπαιτούμενο εφόσον μιλάμε για προφορική επικοινωνία. Οι Έλληνες που δεν είχαν πάει σχολείο (ο αναλφαβητισμός είναι πλέον ελαχιστότατος) μια χαρά μπορούσαν να επικοινωνήσουν στα ελληνικά. Το να γνωρίζουμε καλή ορθογραφία μας βοηθάει στο να αναγνωρίζουμε τις συνδέσεις μιας λέξης με άλλες συγγενικές ή με άλλες σε προγενέστερες μορφές. Το να γνωρίζεις κάποια προγενέστερα στάδια της γλώσσας σου είναι θετικό για την προσωπικότητά σου, ΩΣΤΟΣΟ, το αντίθετο, το να μην γνωρίζεις τίποτε για τα προγενέστερα στάδια της γλώσσας σου, δεν σε καθιστά "γλωσσικά" ανάπηρο ή δυσλειτουργικό στην επικοινωνία. Ειδεμή, θα έπρεπε να πούμε ότι ένας Γάλλος ή ένας Ισπανός για να μιλάει καλά γαλλικά ή ισπανικά θα πρέπει να μαθαίνει οπωσδήποτε και λατινικά.

Σαφώς καμιά γλώσσα δεν είναι κάτιτις απλό. Αλλά μην είσαι τόσο σίγουρος για την παθητική φωνή ή τη γενική ή οτιδήποτε. Υπάρχουν γλώσσες που δεν έχουν παρελθοντικούς χρόνους άλλες που δεν έχουν μελλοντικούς χρόνους. Δείχνουν μια τελείως διαφορετική κοσμοθεωρία: τα πάντα γίνονται σε ένα αιώνιο παρρόν.

Leonidio, μια χαρά τα γράφεις, μια δυο επισημάνσεις, αυτό που περιγράφεις ως ¨υπεροχή” στη γλωσσολογία έχει έναν ειδικό όρο: “γλωσσική ηγεμονία”. Μία γλώσσα επικρατεί όχι λόγω της υπεροχής της, αλλά λόγω της πολύπλευρης (πολιτικής, στρατιωτικής, οικονομικής) ηγεμονίας που ασκούν οι ομιλητές της που γίνεται και γλωσσική. Τρανταχτό παράδειγμα, και εδώ πηγαίνω αναγκαστικά στο θέμα της Μακεδονίας, είναι η ΠΓΔΜ, όπου κάποιοι ακαδημαϊκοί μετά τον Β’ π.Π. δημιούργησαν μια ανεξάρτητη γλώσσα με γραμματική, συντακτικό κτλ., ούτως ώστε να δείξουν ότι ομιλούν μία γλώσσα διαφορετική από τη βουλγαρική και να απαλλαγούν από τη βουλγαρική πολιτική και γλωσσική ηγεμονία. Έτσι αφαίρεσαν από τη γλώσσσα που μιλούσαν (που ήταν στην πραγματικότητα μία βουλγαρική διάλεκτος) στοιχεία της βουλγαρικής και εισήγαγαν στοιχεία της σερβοκροάτικης. Και γεννήθηκε μία νέα γλώσσα. αναφέρεις: “όλες οι γλώσσες έχουν τη δυνατότητα να εκφράζουν τα ίδια πράγματα με διαφορετικούς τρόπους. Απόδειξη για αυτό είναι ότι όλα αυτά τα εμβληματικά έργα μεταφράστηκαν σε όλες τις γλώσσες του κόσμου”. Αυτό δυστυχώς είναι μια λανθασμένη γενίκευση. Δεν μπορούν όλες οι γλώσσες να εκφράσουν τα πάντα. Μπορούν να εκφράσουν ό,τι τους χρειάζεται. Οι περισσότερες γλώσσες που έχουν υπάρξει ήταν μόνον προφορικές, δεν είχαν καν ανακαλύψει τη γραφή.

Germanicus, έγραψα μ..ία... ήταν αργά όταν το έγραφα το κείμενο. Το "μικρόβιο" είναι καλό παράδειγμα δανείου και όχι αντιδανείου. Καλό παράδειγμα αντιδανείου είναι η λέξη "λιμάνι" που την πήραμε από τα τουρκικά.

Και κάτι αστείο για την ετυμολογία - ορθογραφία. Δεν θα σε βοηθήσει η ετυμολογία να μάθεις ότι η λέξη “συκώτι” γράφεται με -υ-, αν δεν το έχεις απομνημονεύσει, γιατί η ετυμολογία της είναι καλά κρυμμένη. Προέρχεται από το επίθετο “συκώτιον (ήπαρ)”, δηλαδή από το ήπαρ ζώων τα οποία τάιζαν με σύκα. Στη συνέχεια το επίθετο ουσιαστικοποιήθηκε.

Μία μεγαλύτερη παρέμβαση σχετικά με κάποια από τα θέματα που τέθηκαν μέχρι στιγμής. Το πολυτονικό καταργήθηκε με νόμο και πολύ καλά έκανε (δεν θα μπορούσε να καταργηθεί καθολικά με άλλον τρόπο), διότι ήταν ένα γλωσσικό απολίθωμα, δεν είχε καμία χρησιμότητα πλέον στη γραφή και στην ομιλία της νέας ελληνικής. Η ελληνική κατείχε το σπάνιο φαινόμενο της διπλογλωσσίας (προσοχή όχι διγλωσσίας, δίγλωσσος είναι κάποιος που μαθαίνει συνήθως ως μητρικές δύο γλώσσες), να έχει μία μορφή γλώσσας την οποία μιλούσαν όλοι οι Έλληνες, τη δημοτική και μία “επίσημη” εκδοχή της σε γραπτή μόνο μορφή, την καθαρεύουσα (μία φτιαχτή γλώσσα), η οποία έπεσε σταδιακά σε αχρηστία. Η κάθε γλώσσα, εφόσον ομιλείται και γράφεται από ικανό αριθμό ομιλητών, είναι και θα παρεμείνει ζωντανή. Ζωντανή σημαίνει ότι αλλάζει, δεν μπορεί να πεις ότι αλλάζει προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Το ότι κάποιος 15χρονος, 20χρονος, 30χρονος κ.ο.κ. δεν έμαθε και δεν ξέρει ορθογραφία (γιατί δεν χρησιμοποιούσε πουθενά τον γραπτό λόγο, γιατί δεν διάβαζε κανένα βιβλίο κτλ) δεν βλάπτει την ελληνική γλώσσα, τον εαυτό του βλάπτει. Κάθε γλώσσα δανείζει και δανείζεται λέξεις και έτσι εμπλουτίζεται διαρκώς. Ο δανεισμός είναι ένα υγιέστατο φαινόμενο για κάθε γλώσσα, για να ονομάζει και να περιγράφει έννοιες που δεν υπάρχουν σε αυτήν. Στα ελληνικά υπάρχουν πάρα πολλές λέξεις που είναι αντιδάνεια, δηλαδή, λέξεις που δημιουργήθηκαν, για παράδειγμα στα γαλλικά ή στα αγγλικά από ρίζες ελληνικών λέξεων (τα λατινικά και τα ελληνικά λόγω ιστορίας προτιμούνταν πάντοτε στις ευρωπαϊκές γλώσσες για τη λεξιπλασία, κυρίως στους επιστημονικούς τομείς). Ένα τέτοιο παράδειγμα αντιδανείου είναι η λέξη “μικρόβιο”, από το γαλλικό microbe, το οποίο δεν ταιριάζει στους κανόνες των αρχαίων ελληνικών, εάν ήταν αυθεντική λέξη ελληνική θα ήταν “βραχύβιον”, αλλά οι Γάλλοι συσχέτισαν το “μικρός” και το “βίος”. Οπότε, στη συνέχεια την τσιμπήσαμε και εμείς. Το “μικρόβιο” είναι ένα αντιδάνειο πλήρως προσαρμοσμένο στην ελληνική γλώσσα, έχει πληθυντικό αριθμό και κλίνεται. Αντίθετα, άλλα δάνεια δεν έχουν προσαρμοστεί πλήρως στην ελληνική γλώσσα, αν και πρόκειται για λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Για παράδειγμα η λέξη “ασανσέρ”, έχει πληθυντικό “τα ασανσέρ”, αλλά παραμένει άκλιτη. Σαφώς το να ξέρουμε τη ρίζα των λέξεων μας βοηθάει να κατανοούμε συσχετισμούς που έχει η γλώσσα, αλλά όχι πάντα και όχι αναγκαστικά. Δυστυχώς, στην Ελλάδα για πολλά χρόνια ταλαιπωρήθηκε η ελληνική παιδεία όσον αφορά τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, διότι επικρατούσε η άποψη ότι με κάποιο μαγικό τρόπο οι μαθητές θα ανασύρουν από μέσα τους τη διαχρονική σύνδεση των νέων ελληνικών με τα αρχαία, μια και είναι φυσικό να αναγνωρίζουν λέξεις που εξακολουθούν να υφίστανται από την αρχαιότητα έως σήμερα. Δυστυχώς, όμως αν ακούσεις την ομηρική έκφραση “άχθος αρούρης”, διαβάζεις δύο λέξεις που κάτι σου λένε στα νέα ελληνικά το “άχθος” υπάρχει στο “αχθοφόρος” (αν και πλέον οι αχθοφόροι-χαμάληδες έχουν σχεδόν εξαφανιστεί) και το “αρούρης” προφανώς συνδέεται με το “αρουραίος”, αλλά και τα δύο μαζί δεν βγάζουν κανένα απολύτως νόημα. Οπότε η ετυμολογία δεν μας πάει αναγκαστικά από μόνη της πολύ μακριά. Αντίθετα, οι Γάλλοι, Γερμανοί κτλ. διδάσκουν τα αρχαία ελληνικά στα σχολεία τους, σαν να διδάσκουν μαθηματικά, δηλαδή ακολουθώντας μία μέθοδο, κατά την οποία θεωρούν ότι οι μαθητές έχουν παντελή άγνοια του αντικειμένου. Είχα την τύχη ανάμεσα στις δουλειές που έχω κάνει, να μεταφράζω για 4 χρόνια το σημαντικότερο γαλλικό ετυμολογικό λεξικό αρχαίων ελληνικών, εκεί μέσα βλέπεις ότι ο λεξικογράφος Ησύχιος που έγραψε το “Λεξικό Ησυχίου” τον 5ο αιώνα μ.Χ. αναφέρει πάρα πολλές λέξεις αρχαίων ελληνικών (sic) που πλέον αγνοεί τη σημασία τους. Συγγνώμη για την πολυλογία.

Το ότι όλες λέξεις που άρχιζαν με ύψιλον έπαιρναν δασεία, είναι γιατί το ύψιλον προφερόταν ως δασύ, δηλαδή ως /hi/. Αυτό, βέβαια δεν είναι πλέον κατανοητό στη νέα ελληνική, αλλά γίνεται αντιληπτό στις ξένες λέξεις που είναι δάνειες από την ελληνική ή νεολογισμοί με βάση συνθετικά της ελληνικής. Σ' αυτές έχει παραμείνει η δάσυνση και γράφεται. Παραδείγματα: hysteria, hypnosis.