Αναζήτηση στην Κοινότητα

1941: ΑΥΣΤΗΡΑ ΣΥΣΚΟΤΙΣΙΣ είναι ο τίτλος της τελευταίας δουλειάς του Θανάση Πέτρου ο οποίος συνεχίζει και μας προσφέρει πολύ καλές δουλειές ξανά και ξανά. Σε αυτό το κόμικ λοιπόν συνεχίζονται για 5η ιστορία οι περιπέτειες του ήρωα μας Γιώργου Αμπατζή που ξεκίνησαν με το "ΟΙ ΟΜΗΡΟΙ ΤΟΥ ΓΚΑΙΡΛΙΤΣ" και συνεχίστηκαν στα "1922: ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΕΝΟΣ ΟΝΕΙΡΟΥ" , "1923: ΕΧΘΡΙΚΗ ΠΑΤΡΙΔΑ" και "1936: ΕΤΟΙΜΟΡΡΟΠΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ" (πατήστε πάνω στους τίτλους για να πάτε στις αντίστοιχες παρουσιάσεις στο φόρουμ μας). Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ τον Μάρτιο του 2025. Ξεκινώντας το 1937 και συνεχίζοντας το 1939 μας δείχνει μερικά γεγονότα από την ζωή του πρωταγωνιστή μας ώστε να δούμε που βρίσκεται και τι κάνει. Η έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου θα τον βρει στην Θεσσαλονίκη εγκατεστημένο όπου η χαρά των πρώτων νικών στο αλβανικό μέτωπο έναντι των Ιταλών θα αντικατασταθεί από την πίκρα για την ήττα έναντι στους Γερμανούς και φυσικά με την αβεβαιότητα της επακόλουθης κατοχής. Στην διάρκεια της κατοχής - που περιλαμβάνει και το μεγαλύτερο όγκο του έργου αυτού - θα δούμε πολλά γεγονότα και ταλαιπωρίες μέσα από τα μάτια του πρωταγωνιστή μας. Την έλλειψη τροφίμων, την απαγόρευση κυκλοφορίας, την ζωή να μην έχει πλέον καμμία αξία στα μάτια των Γερμανών, τον εκδιωγμό των Εβραίων και τους μαυραγορίτες συνεργάτες των Γερμανών όπου εκμεταλεύτηκαν την κατάσταση και πλούτισαν. Τους ίδιους ανθρώπους να στελεχώνουν τα τάγματα ασφαλείας και φυσικά τον διχασμό και τις μάχες ανάμεσα σε αντιστασιακούς και ταγματασφαλίτες. Ο τόμος τελειώνει με την πολυπόθητη απλευθέρωση Οι εποχές ήταν πολύ δύσκολες και η βία πολύ μεγάλη και ο δημιουργός δεν κάνει καμμία έκπτωση στο να μας δείξει σκληρές καταστάσεις. Το σενάριο πολύ καλό όπως πάντα από τον Θανάση Πέτρου που μας παρουσιάζει ένα ακόμα μάθημα σύγχρονης νεοελληνικής ιστορίας μιας δύσκολης και απαίσιας εποχής. Νομίζω ότι όλοι έχουμε ακούσει λίγο-πολύ τις ιστορίες από τους μεγαλύτερους και ο δημιουργός έκανε μια πολύ καλή έρευνα - υπάρχει η βιβλιογραφία στο τέλος του τόμου - ώστε να αποδώσει πιστά το κλίμα της εποχής. Το σχέδιο του πλέον γνωστό μετά απο τόσες δουλειές που εμένα μου αρέσει και το βρίσκω ταιριαστό. Η έκδοση αρκετά καλή στο ίδιο επίπεδο με τα τέσσερα προηγούμενα με εσωτερικές σελίδες ιλουστρασιόν που δείχνει και ωραία τα χρώματα. Κλείνοντας να πω ότι είναι ένα κόμικ που το προτείνω - όπως και τα προηγούμενα της σειράς - ώστε να μάθουμε λίγο καλύτερα την ιστορία μας.

Ένα κόμικ των Τάσου Ζαφειριάδη και Θανάση Πέτρου για τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41. Το 1985 μια ξαδέρφη του Τάσου Ζαφειριάδη ηχογράφησε σε μια 60λεπτη κασέτα μια αφήγηση του παππού τους για τις εμπειρίες του στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο. Τα πριν, τα τότε και τα μετά. Το 2019 ο Ζαφειριάδης πήγε στις περιοχές που μνημονεύονταν, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Αλβανία. (από το φβ του Ζαφειριάδη, η περιοχή της Κλεισούρας στην Αλβανία, όπως την φωτογράφησε τον 9ο του 2019) Εν συνεχεία, μαζί με τον Πέτρου ξεκίνησαν μια έρευνα στα αρχεία του ΓΕΣ/ΔΙΣ, προφανώς για υλικό γύρω από το τάγμα στο οποίο ήταν ο παππούς Ζαφειριάδης καθώς και για άλλα στοιχεία του κόμικ. Και κάπως έτσι μετέφεραν την αφήγηση του παππού σε κόμικ. Είναι μια "ζωντανή" αφήγηση. Όπως θα αφηγούταν ένας παππούς 7 σημαδιακούς μήνες απ'τη ζωή του μέσα σε 60 λεπτά, χωρίς να τον διακόπτει κάποιος για αποσαφηνιστικές ερωτήσεις. Αλλού απλώνεται, αλλού συμπυκνώνεται. Με ένα έξτρα φιλτράρισμα από τον Ζαφειριάδη στο ποια περιστατικά θα αποτυπωθούν στο κόμικ και ένα ρετουσάρισμα σε κάποια σημεία διότι η έρευνα έδειξε ότι ο παππούς 45 χρόνια μετά έκανε κάποια μικρά, αναμενόμενα, μπερδέματα. Oral history. Χωρίς ιδιαίτερα φτιασιδώματα ή ποιητικές άδειες. 'Ετσι τα βίωσε, έτσι τα θυμόταν, έτσι τα είπε Το σχέδιο του Πέτρου με ξάφνιασε στην αρχή αφού ήταν απλές α/μ γραμμές. Δεν με έχει συνηθίσει σε τέτοια. Αυτό όμως ίσχυε όσο δεν υπήρχαν μάχες/μαυρίλα. Στις μάχες και στη μαυρίλα εμφανίστηκαν οι νερομπογιές και άλλαξε το ύφος. Αυτό ίσχυε σε όλο το κόμικ Πέραν των καρέ με την αφήγηση του παππού, έχουμε και καρέ στα οποία μιλάει ο Ζαφειριάδης και εξηγεί/αποσαφηνίζει το τι βρήκε στα αρχεία του ΓΕΣ/ΔΙΣ και ποια ήταν η γενικότερη εικόνα, το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο δραματιζόταν η ιστορία. Στο τέλος του κόμικ έχουμε φωτογραφίες από χαρακτήρες (πολεμιστές κυρίως) που παρουσιάστηκαν στο κόμικ έστω και σε ένα καρέ, τεκμηρίωση στοιχείων από τα αρχεία του ΓΕΣ/ΔΙΣ (λχ κατάλογοι τραυματιών), 2 γεμάτες σελίδες με ευχαριστίες σε ανθρώπους που βοηθήσαν στη δημιουργία του κόμικ, χρήσιμες σημειώσεις-αποσαφηνίσεις που θα βάραιναν την ροή εάν έμπαιναν μέσα στο κόμικ και 4 σελίδες πηγές-βιβλιογραφία. Το κόμικ δεν φτιάχτηκε απλά σε μια ξεπέτα, αλλά χρειάστηκε ψάξιμο και τεκμηρίωση 3 σελίδες που δείχνουν κάποια από τα εικαστικά στοιχεία που ανέφερα. βίντεο τρέηλερ για το κόμικ Ένας χάρτης που έφτιαξα στο google maps με τα μέρη που μνημονεύει ο παππούς. Τα περισσότερα έστω. Ελπίζω να δουλεύει https://www.google.com/maps/d/edit?mid=1hUcaY5wip17xOEv35F1JBgsmfS3KyzrQ&usp=sharing Ωραίο κομιξάκι που κυλάει όμορφα και γρήγορα. Κατάλληλο για όσους ενδιαφέρονται για ιστορικά κόμικ και δεν έχουν πρόβλημα να διαβάσουν "oral history"

ΘΒ - Η ΓΑΛΕΡΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ "ΘΒ - Η γαλέρα της ζωής μου" είναι ένα βιογραφικό κόμικ για τον σπουδαίο ηθόποιο, τον καλό μας άνθρωπο Θανάση Βέγγο. Δημιουργοί του ο Σπύρος Δερβενιώτης (σενάριο) και ο Θανάσης Πέτρου (σχέδιο). Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Μικρός Ήρως" τον Μάιο του 2025. Η αφήγηση γίνεται σε πρώτο πρόσωπο ή ακριβέστερα μέσα από τον διάλογο των δύο Θανάσηδων του ηθοποιού και του σχεδιάστή. Ο Βέγγος έρχεται έξω από το χαρτί και διηγείται στον Πέτρου σημαντικά κομμάτια της ζωής του. Η αφήγηση είναι χρονολογική και μαθαίνουμε λίγα πράγματα για την παιδική του ηλικία και τον πατέρα του, την στρατιωτική του θητεία ως ανεπιθύμητος στην Μακρόνησο και την γνωρμία του εκεί με τον Νίκο Κούνδουρο. Λίγα πράγματα για την ζωή του μετά τον στρατό και την εμπλοκή του σιγά σιγά στις ταινίες σε μικρά ρολάκια αρχικά ενώ δούλευε και σαν βοηθός γενικών γεγονότων παράλληλα στις παραγωγές. Βλέπουμε την επιτυχία και την καθιέρωση του ως πρωταγωνιστή αλλά και τα οικονομικα προβλήματα που τον ταλάνισαν για αρκετά χρόνια. Μετά έρχεται η συνολική πτώση του κινηματογράφου στα τέλη του 70 και το γύρισμα κάποιοων βιντεοταινιών. Τέλος βλέπουμε τις συνεργασίες με Βούλγαρη και Αγγελόπουλο καθώς και τις δύο παραστάσεις στην Επίδαυρο. Φυσικά δεν μας παρουσιάζει ξερά την φιλμογραφία του αλλά βλέπουμε πολλές από τις σκέψεις του, τις χαρές του αλλά και τις πολλές πίκρες και ταλαιπωρίες που βίωσε μέχρι να καταξιωθεί ο Βέγγος. Σεναριακά έχει μια καλή δουλειά ώστε να πάρουμε μια καλή ιδέα για το ποιος ήταν ο Θανάσης Βέγγος. Ψάξανε σε πολλές πηγές που τις αναφέρουν μέσα όπως βιβλία, συνεντεύξεις, ντοκιμαντέρ αλλά και μαρτυρίες ανθρώπων που τον έζησαν όπως πχ οι γιοί του σπουδαίου ηθοποιού. Το σχέδιο του Θανάση Πέτρου είναι γνωστό και αναγνώρισα εύκολα τα πρόσωπα αλλά και τις σκηνές από τις ταινίες που έχει μεταφέρει στο χαρτί. Σε γενικές γραμμές είναι μια πολύ όμορφη δουλειά από δύο καταξιωμένους δημιουργούς που αφορά ένα πολύ αγαπητό πρόσωπο τουλάχιστον για την πλειονότητα των Ελλήνων και εγω προσωπικά που λατρεύω τον Βέγγο το ευχαριστήθηκα. Τέλος να πω ότι η έκδοση είναι μια χαρά με μαλακό εξώφυλλο και καλή ποιότητα χαρτιού. Στο κόμικ εκτός της ιστορίας μας έχουμε τα δύο βιογραφικά των δημιουργών, ένα όμορφο εισαγωγικό άρθρο από τον Φοίβο Δεληβοριά καθώς και ένα άρθρο στο τέλος από τον Γιάννη Σολδάτο.

Έχει περάσει σχεδόν μιάμιση δεκαετία από τότε που ο Θανάσης Βέγγος έφυγε από τη ζωή. Ο δικός μας καλός άνθρωπος απεβίωσε τον Μάιο του 2011 και μαζί με εκείνον σαν να χάθηκε κι ένα κομμάτι της παιδικής μας αθωότητας. Οι βραβευμένοι δημιουργοί κόμικς Σπύρος Δερβενιώτης και Θανάσης Πέτρου, σε συνεργασία με τον Λεωκράτη Ανεμοδουρά των εκδόσεων Μικρός Ήρως, αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα graphic novel για τη ζωή του Θανάση Βέγγου με τίτλο «ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου». Για τον εκδότη Λεωκράτη Ανεμοδουρά, ο Θανάσης Βέγγος υπήρξε ένα πρόσωπο που εκτός από ταλέντο διέθετε ήθος που δύσκολα συναντάς στον καλλιτεχνικό χώρο. Η σκέψη να μεταφερθεί στο χαρτί η βιογραφία του τριγυρνούσε στο μυαλό του πάνω από πέντε χρόνια. Κάτι όμως συνέβαινε και η ιδέα δεν προχωρούσε. Ώσπου πριν από έναν χρόνο, με αφορμή μια εκδήλωση συναντήθηκε με τον συγγραφέα και σκηνοθέτη Γιάννη Σολδάτο, ο οποίος το 2011 γύρισε το ντοκιμαντέρ «Βέγγος: Ένας άνθρωπος παντός καιρού», βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο του. Ένας Βέγγος όλο φως Τότε ήταν που αποφάσισε να εκπληρώσει την υπόσχεση που είχε δώσει στον εαυτό του, να κάνει δηλαδή graphic novel τον αγαπημένο του ήρωα. Όπως εξομολογείται: «Το να εξερευνώ τις ζωές σπουδαίων ανθρώπων με κάνει να έρχομαι πιο κοντά τους. Ο Βέγγος είναι σύμβολο. Ένας άμεμπτος άνθρωπος, για τον οποίο κανείς ποτέ δεν είπε κακιά κουβέντα. Το ξεχωριστό μαζί του είναι ότι ήταν και πολύ ταλαντούχος. Μπορεί να βρεις υπερβολικό ταλέντο ή μπορείς να βρεις υπερβολική καλοσύνη. Ο Βέγγος είχε και τα δύο. Όταν λοιπόν συναντηθήκαμε με τον Γιάννη Σολδάτο, δεν υπήρχε καμία δικαιολογία για να το αναβάλω. Ήταν σαν να του το χρωστούσα». Η βιογραφία του Θανάση Βέγγου χωρίζεται σε εννέα κεφάλαια που καθένα φέρει και τον τίτλο από μια ταινία του. Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισε ο σεναριογράφος του graphic novel Σπύρος Δερβενιώτης ήταν να μεταφέρει τη ζωή του ηθοποιού με τέτοιο τρόπο ώστε να μη χαθεί τίποτα σημαντικό από τη χειμαρρώδη διαδρομή του. Αυτός είναι και ο λόγος που το πρώτο πράγμα που σκέφτηκε όταν του έγινε η πρόταση από τον Λ. Ανεμοδουρά ήταν «μπλέξαμε». Μας εξηγεί τους λόγους αυτής της πρώτης αντίδρασης. «Ο Θανάσης Βέγγος ήταν ένας άνθρωπος ποταμός και εγώ έπρεπε να αποφασίσω με ποια βάρκα θα μπω μέσα και τι καταρράκτες με περιμένουν. Δεν είχε σκοτεινές γωνίες, δεν είχε να αναδείξεις έναν σκοτεινό εαυτό για να δημιουργήσεις δραματουργικό ενδιαφέρον από την ανθρώπινη αδυναμία του. Αυτό που είχα να διαχειριστώ ήταν όλο φως» λέει ο Σπ. Δερβενιώτης. Στη Μακρόνησο Φέρνω στο μυαλό μου τη δεκαετία του ’90, όταν κάθε Σάββατο η ΕΡΤ έπαιζε ταινίες από τον ελληνικό κινηματογράφο. Τότε ήταν που γνώρισα τον Θανάση Βέγγο. Ο άνθρωπος που με έκανε ως παιδί να γελάω, έμοιαζε με τον πατέρα μου, τον γείτονα, τον αδερφό που δεν είχα μέχρι που στο τέλος μου θύμιζε και μένα. Ήταν αυτή του η ικανότητα μέσα από το γέλιο και τα παθήματα του μέσου Έλληνα φουκαρά να δημιουργεί εγγύτητα λες και ήταν μέλος της οικογένειάς μας. Και κάπως έτσι ο Θανάσης Βέγγος, εκτός από καλός μας άνθρωπος, έγινε και δικός μας άνθρωπος. Ο Σπύρος Δερβενιώτης μοιράζεται μαζί μας την ιστορία του Βέγγου στη Μακρόνησο. Τότε που γνώρισε τον σκηνοθέτη Νίκο Κούνδουρο. Πρόκειται για ένα από τα εννέα εικονογραφημένα κεφάλαια του μυθιστορήματος στο οποίο ο δημιουργός στάθηκε ιδιαίτερα. Όπως λέει, ο Βασίλης Βέγγος, πατέρας του ηθοποιού, δούλευε στο εργοστάσιο Ηλεκτρικής στο Κερατσίνι. Μέλος του ΕΛΑΣ και υπάλληλος της εταιρείας, ο κυρ Βασίλης συμμετείχε στη μάχη της Ηλεκτρικής τον Οκτώβριο του 1944. Μόλις τελείωσε ο πόλεμος, εκδιώχθηκε από τη δουλειά του εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων. «Τότε ο Θανάσης ήταν 19-20 χρόνων παλικαράκι, έτοιμο να υπηρετήσει τη θητεία του. Αντ’ αυτού τον έστειλαν εξορία στη Μακρόνησο, όπου γνωρίζεται με τον Νίκο Κούνδουρο. Ο Βέγγος, διανύοντας καθημερινά μια τεράστια απόσταση από το στρατόπεδο ίσαμε το βουνό όπου είχε μεταφερθεί ο σκηνοθέτης, του κουβαλούσε προμήθειες. Ο Βέγγος τού έσωσε τη ζωή και ο Κούνδουρος τον μύησε στον κινηματογράφο» εξηγεί ο δημιουργός. Ο δικός μας σούπερ ήρωας Στην έρευνα που έκανε ο Θανάσης Πέτρου, σκιτσογράφος του graphic novel, τα βήματά του τον οδήγησαν στον Βασίλη και τον Χάρη Βέγγο, τους δύο γιους του ηθοποιού, αλλά και σε ανθρώπους που συνεργάστηκαν μαζί του. Μέσα από συζητήσεις, φωτογραφίες και φυσικά αμέτρητες ώρες προβολών, ο Θανάσης Βέγγος τού αποκαλύφθηκε και ως «Σπαθής» στον «Δράκο» του Κούνδουρου αλλά και ως «Θανάσης» στον «Πολυτεχνίτη και ερημοσπίτη» του Αλέκου Σακελλάριου. Ένα σύμβολο που – όπως υπογραμμίζει – ο δημιουργός ήταν ό,τι πιο κοντά στην ελληνικότητά μας. «Λένε πως συνήθως αγαπάμε ό,τι μας θυμίζει. Δεν ξέρω αν ισχύει, πάντως στο πρόσωπο του Βέγγου ο Έλληνας αναγνώρισε ένα δικό του κομμάτι. Ο αιώνιος φουκαράς που πάλευε να επιβιώσει. Λίγο κατεργάρης αλλά έχοντας πάντα πολύ καλοσύνη στην καρδιά του» εξηγεί. Και συνεχίζει λέγοντας: «Μιλώντας με τους δικούς του ανθρώπους και βλέποντας ξανά και ξανά τις ταινίες του ήταν σαν να τον είχα μαζί μου. Νομίζω πως σε αυτή την περιπέτεια ο Θανάσης ήταν συνεχώς μαζί μας». Η ιστορία ακολουθεί γραμμική αφήγηση μετατρέποντας σε συμπαγή λόγο τον αναρχικό κινηματογραφικό κόσμο του ηθοποιού. Βλέποντας μια ταινία του Θανάση Βέγγου είχες την εντύπωση ότι όλα γίνονταν εκείνη τη στιγμή και πως όλα ήταν θέμα αυτοσχεδιασμού. Κι όμως, αυτή η αυθόρμητη παρόρμηση έκρυβε σκληρή δουλειά και επίπονη προετοιμασία, με τον ηθοποιό να επιμελείται και την παραμικρή λεπτομέρεια. Γι’ αυτό και ο δημιουργός επέλεξε να δώσει στον ηθοποιό ακόμη έναν ρόλο, αυτόν του σχολιαστή. Όπως μας αποκαλύπτει ο σκιτσογράφος: «Προσπαθήσαμε να σπάσουμε τη λογική του δισδιάστατου. Θέλαμε ο Βέγγος να ζωντανέψει πάνω στο χαρτί σαν ένας μικροσκοπικός αφηγητής που μας διηγείται τη ζωή του. Δεν γινόταν ο Βέγγος να καθίσει σε μια γωνίτσα και απλώς να μας παρατηρεί. Ο άνθρωπος που πάντα πάλευε για τους άλλους θα ήταν άδικο να έμενε άπραγος». Ο Θανάσης Βέγγος δεν βρήκε ανταπόκριση μέσα στο σινάφι του. Τον σνόμπαραν και τον περιφρονούσαν. Δεν άντεχαν ούτε το ταλέντο ούτε την καλοσύνη του. Χρειάστηκε η ταινία «Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση;» του Ντίνου Κατσουρίδη, που απέσπασε το Α΄ βραβείο ανδρικού ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, για να τον αποδεχτούν. Ακολούθησαν οι «Ήσυχες μέρες του Αυγούστου» και το «Όλα είναι δρόμος» του Παντελή Βούλγαρη και φυσικά η συνεργασία με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στο «Βλέμμα του Οδυσσέα». Ο Θανάσης που έτρεχε ξυπόλυτος και έκανε τα πάντα για να παντρέψει τις κινηματογραφικές αδερφές του. Ο Θανάσης που δεν διαμαρτυρήθηκε για τις σφαλιάρες που έφαγε στον «Ηλία του 16ου» κι ας προσπάθησαν να τον ταπεινώσουν. Ο Θανάσης Βέγγος είναι ο δικός μας σούπερ ήρωας. Με Δεληβοριά και Σολδάτο Την εισαγωγή στο graphic novel έχει κάνει ο Φοίβος Δεληβοριάς, ενώ το επίμετρο υπογράφει ο συγγραφέας και σκηνοθέτης Γιάννης Σολδάτος. Στην ίδια έκδοση υπάρχει και μια επτασέλιδη αποτύπωση ολόκληρης της εργογραφίας του αγαπημένου ηθοποιού, που ξετυλίγει μια συναρπαστική διαδρομή από το Φάληρο μέχρι τη Μακρόνησο και τη γνωριμία του με τον σκηνοθέτη Νίκο Κούνδουρο, που στην ουσία τον μύησε στον κόσμο του κινηματογράφου. Και το σχετικό link...

Ο Θανάσης Βέγγος ήταν η ψυχή του ελληνικού σινεμά που με το αστείρευτο χιούμορ και την αφοπλιστική ανθρωπιά του άγγιξε γενιές θεατών. Η ζωή του μεταφέρθηκε σε graphic novel, με την πένα του Σ. Δερβενιώτη και το σχέδιο του Θ. Πέτρου. Το NEWS 24/7 τους μίλησε κι έμαθε πώς κατάφεραν να αποτυπώσουν το “θηρίο” του Βέγγου στο χαρτί. Ο Θανάσης Βέγγος (1927-2011) δεν ήταν απλώς ο «καλός μας άνθρωπος»: Ήταν ένας αεικίνητος και ατρόμητος καλλιτέχνης, μια αστείρευτη πηγή δύναμης και τρυφερότητας που σφράγισε ανεξίτηλα τον ελληνικό κινηματογράφο και την ψυχή του κοινού. Δεν είναι μόνο οι ατάκες, οι “γκάφες” και τα κινηματογραφικά σαρδάμ που τον έκαναν μοναδικό, αλλά η βαθιά ανθρωπιά που ξεχείλιζε από κάθε του ρόλο. Ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές, κατάφερνε να μετατρέψει τη μεγάλη και τη μικρή οθόνη σε… “άσυλο” όπου η ζωή κι η χαρά συνυπήρχαν μέσα από έναν μοναδικό «αναρχο-σουρεαλιστικό» χορό. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι έγινε σύμβολο ενός λαού που συνεχίζει να παλεύει και να βρίσκει δύναμη στο γέλιο και την αισιοδοξία. Τώρα, αυτή η ιστορία ζωής και τέχνης, μεταφέρεται από τις εκδόσεις «Μικρός Ήρως» σε κόμικ: Μέσα από τη δημιουργική συνεργασία του σεναριογράφου Σπύρου Δερβενιώτη και του εικονογράφου Θανάση Πέτρου, αυτή η βιογραφία γίνεται μια εμπειρία γεμάτη χρώμα, φρεσκάδα και χιούμορ που σέβεται και μένει πιστό στο πνεύμα του σπουδαίου ηθοποιού. Το graphic novel για τη “γαλέρα της ζωής του” Από το Φάληρο της Κατοχής στη Μακρόνησο, όπου η γνωριμία με τον Κούνδουρο τον έβαλε στον κόσμο του κινηματογράφου, ξετυλίγεται μια συναρπαστική διαδρομή που συντρόφευσε γενιές Ελλήνων. Το graphic novel ακολουθεί μια διαδρομή γεμάτη από θριάμβους και καταστροφές, επιτεύγματα και λάθη, δάκρυα χαράς και πόνου. Εξού και ο τίτλος «Η Γαλέρα της Ζωής του». Με εισαγωγή από τον μουσικό Φοίβο Δεληβοριά, επίμετρο από τον συγγραφέα και σκηνοθέτη Γιάννη Σολδάτο, αλλά και μια επτασέλιδη αποτύπωση ολόκληρης της εργογραφίας του, ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με έναν καλλιτέχνη-σύμβολο, αναπολώντας τα βιώματα, τις σκέψεις και τη φιλοσοφία του. Θα μας θυμίσει τον άνθρωπο που ανέλαβε τον ρόλο του πολυτεχνίτη και του ερημοσπίτη, του τρελού του λούνα παρκ, του φαλακρού πράκτωρος, του ατσίδα, του Βέγγου για όλες τις δουλειές, πάντα με ψυχή βαθιά. Το έργο του Θανάση Βέγγου δεν μπόρεσε και ποτέ δεν θα μπορέσει να μπει σε καλούπια ή να νοηματοδοθεί υπό το πρίσμα του ρεαλισμού. Θα ανήκει πάντα στο φάσμα του υπερρεαλισμού και του ανορθόδοξου. Θα βρίσκεται πάντα υπό το Βλέμμα του Οδυσσέα και θα αναφωνεί: «Μωρή φύση; Μόνη σου είσαι, μόνος είμαι κι εγώ. Πάρε ένα μπισκότο!». Όταν όλοι του έλεγαν πως «δεν είσαι σαν εμάς. Και δεν θα γίνεις ποτέ σαν εμάς!», εκείνος διάλεξε τον δύσβατο δρόμο της ανέλιξης και της αναγνώρισης. «Ονειρέψου σαν παιδί, ζήσε σαν τρελός, αγάπα σαν άνθρωπος, μικρός ο κόσμος και εμείς περαστικοί» έλεγε, και με αυτό το graphic novel καλεί και εμάς να επιβιβαστούμε στο μεγάλο ταξίδι της ζωής του. Συνάντησα το δυναμικό δίδυμο των δημιουργών σε μια πολύχρωμη Τεχνόπολη, καθώς γύρω μας εξελισσόταν το φεστιβάλ της ένατης τέχνης ComicDom Con. Πέτρου και Δερβενιώτης συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο μοναδικά – σκεφτείτε κάτι σαν τους παππούδες στο θεωρείο του Muppet Show, σαφέστατα νεότεροι ωστόσο και πιο κεφάτοι, δροσεροί. Στην κουβέντα από την πρώτη στιγμή ξεχώρισα την αποστομωτική ειλικρίνειά τους και την ανεπιτήδευτη δυναμική τους, που προκύπτει μέσα από εμπειρία χρόνων. Αλλά κυρίως το μεράκι για αυτό που έφτιαξαν με πολύ κόπο και μαεστρία που ξεπερνά τα όρια μιας κλασικής βιογραφίας και γίνεται ένα έργο τέχνης που τιμά έναν άνθρωπο-μύθο. ΔΕΡΒΕΝΙΩΤΗΣ: ΘΕΛΑΜΕ ΤΟ “ΑΝΑΡΧΟ-ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟ” ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΗΣΕ Ο ΒΕΓΓΟΣ ΣΤΗΝ ΚΩΜΩΔΙΑ ΤΟΥ Ποια ήταν η αφετηρία για τη συγγραφή του σεναρίου; Τι σας ενέπνευσε να αφηγηθείτε τη ζωή του Θανάση Βέγγου μέσω ενός graphic novel; «Η ιδέα ξεκίνησε από τον εκδότη της “Μικρός Ήρως” Λεωκράτη Ανεμοδουρά, ο οποίος μια ωραία ημέρα μού είπε “θέλω να μάθω περισσότερα για τον Βέγγο και θέλω να το κάνουμε όλο αυτό σε graphic novel. Θα σε ενδιέφερε;” Εμφανώς με ενδιέφερε, οπότε έτσι ξεκινήσαμε αυτή την περιπέτεια. Ήταν τελείως παραγγελιά.» Ποια αφηγηματική γραμμή επιλέξατε για να αποτυπώσετε την ιστορία του και τη δραματουργία. Έπρεπε λ.χ. να χτίσετε μια πρωτότυπη ιστορία από το μηδέν; «Αυτό που μας βασάνισε περισσότερο ήταν ακριβώς να καταλήξουμε ποια φόρμα αφήγησης θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κανείς για τη ζωή του Βέγγου. Γιατί δεν θα βγάζαμε κάποιο, ας πούμε, μυστικό που δεν ήξερε κανείς, δεν θα λέγαμε κάτι που με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο δεν είχε βγει δημοσίως. Έπρεπε απλώς να συνοψίσουμε την πορεία του στην ολότητά της και ό,τι σήμαινε αυτός ο άνθρωπος στον ελληνικό κινηματογράφο – αλλά να το κάνουμε επίσης και με τον τρόπο του Βέγγου και με τον τρόπο των κόμικς. Γιατί αλλιώς δεν έχει νόημα να το κάνεις σε κόμικ, θα μπορούσες να το κάνεις βιβλίο. Οπότε βρήκαμε μια αφηγηματική μορφή, η οποία μπορούσε να λειτουργήσει μόνο στα κόμικς και διαλέξαμε μια οδό αφήγησης, η οποία ήταν σύμφωνη με το πνεύμα του Βέγγου – αυτό το “αναρχο-σουρεαλιστικό” ας το πούμε, που και ο ίδιος υπηρέτησε στην κωμωδία του. Είναι τελείως γραμμική η αφήγηση, παρόλο που φλερτάραμε με εναλλακτικές.» Υπήρξαν πηγές ή μαρτυρίες που χρησιμοποιήσατε; «Βεβαίως. Καταρχήν υπήρχε το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ και βιβλίο του Γιάννη Σολδάτου, το οποίο είχε προλάβει εν ζωή αρκετούς από τους συνεργάτες του Βέγγο όσο και τον ίδιο. Υπήρξαν άλλα ένα δύο βιβλία για τον Βέγγο και οι επιζώντες ακόμα συνεργάτες του, οι οποίοι μας έδωσαν στοιχεία που δεν υπάρχουν στα βιβλία, από την εμπειρία τους μαζί του. Μιλήσαμε και με τα παιδιά του, τα οποία μας μίλησαν για γεγονότα, κάποια από τα οποία δεν είχαν βγει προς τα έξω – αυτά είναι ας πούμε που λέγονται για πρώτη φορά στο κόμικ – αλλά τίποτα που να χαρακτηρίζεται ως αδιάκριτο.» Κάνατε μαραθώνιο ταινιών, είδατε από μηδέν πάλι ταινίες? «Εγώ σίγουρα είδα από μηδέν ταινίες, γιατί κάποιες δεν τις είχα δει ποτέ πλάκα-πλάκα και ήταν ευκαιρία μου. Όσο Βέγγο και να δεις, συνειδητοποιείς όταν βλέπεις την εργογραφία του, ότι δεν έχεις δει αρκετό Βέγγο. Κι ήταν και τόσο διαφορετικές ταινίες μέσα στην πορεία του, που σίγουρα έπρεπε να φρεσκάρω τη μνήμη μου.» Πώς αντιμετωπίσατε την πρόκληση να αποδώσετε το χιούμορ και την ευαισθησία του Βέγγου στον γραπτό λόγο; «Αυτό ήταν το πιο εύκολο γιατί το αποδώσαμε με τη δικιά του γλώσσα: Επειδή μιλά ο ίδιος στο κόμικ σε πρώτο πρόσωπο, η γλώσσα του τού ανήκει. Τόσο από συνεντεύξεις και μαρτυρίες, όσο και από το γεγονός ότι ήταν άνθρωπος τόσο πολυκινηματογραφημένος, το speech pattern του – που λέμε και στο χωριό μου – έχει καταγραφεί όσο κανενός άλλου. Μπορεί κάποιος που ξέρει να γράφει χαρακτήρες, να πιάσει ποιες είναι οι χαρακτηριστικές εκφράσεις του. Παρόλα αυτά μας ξέφυγαν ατάκες κανά δύο φορές, και εκεί τα παιδιά του Βέγγου μάς είπαν “αυτή τη φράση ο πατέρας δεν θα την έλεγε”.» Ο Θανάσης Πέτρου και ο Σπύρος Δερβενιώτης Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο γεγονός ή περίοδος της ζωής του Βέγγου που σας συγκίνησε ή σας ενέπνευσε ιδιαίτερα; «Για προσωπικούς λόγους, επειδή ακουμπάμε στην ιστορία πατεράδων μας, η Μακρόνησος για μένα ήταν το πιο συγκινητικό από όλα, γιατί και ο πατέρας μου εκεί ήταν. Ήξερα τι συνέβαινε και δεν χρειάστηκε να το αναπλάσω από ιστορική έρευνα. Οπότε κάποια στιγμή και σε συνεργάτες νεότερους ας πούμε που δεν ήξεραν την “αργκό” της Μακρονήσου, τούς έλεγα “αυτό σημαίνει αυτό”, ‘αυτό έγινε έτσι” κτλ. Ένα σημαντικό στοιχείο που δεν πρέπει να ξεχάσουμε είναι ότι αυτοί που ήταν στη Μακρόνησο, δεν μιλούν για τη Μακρόνησο. Είναι σαν το Fight Club, ο πρώτος κανόνας: Δε μιλάς για αυτό!» ΠΕΤΡΟΥ: ΤΑ ΑΚΡΑΙΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ Ο DISNEY ΣΤΟ ΣΕΛΙΛΟΪΝΤ, Ο ΒΕΓΓΟΣ ΤΑ ΕΚΑΝΕ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Πώς προσεγγίσατε εικαστικά την προσωπικότητα του Βέγγου; Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στο να αποδώσετε το χαρακτηριστικό του ύφος και τις εκφράσεις του; «Δυσκολεύτηκα πάρα, πάρα πολύ. Σε δύο επίπεδα: Πρώτον, δεν έχουμε συνεργαστεί ποτέ με τον Σ. Δερβενιώτη, οπότε πρέπει να βρω πώς γράφει και να προσαρμοστώ στο στυλ του. Δεύτερον, τα κόμικς που κάνω εγώ συνήθως έχουν καρεδάκια, καρεδάκια, καρεδάκια κι άλλα καρεδάκια, πολλές σελίδες… Δεν έχει καμία σχέση η δομή τους με το βιβλίο που κάναμε για τον Βέγγο. Οπότε μου πήρε καιρό να ξεμάθω, να βγω από τα πατήματά μου για να μπω στα νέα πατήματα που χρειαζόνταν για να κάνουμε τη συγκεκριμένη δουλειά. Ουσιαστικά έκανα πολλά σχέδια, και μετά ένα κολάζ που θα έπρεπε να στηθεί σε σελίδα και να έχει μια οπτική συνέχεια. Ήταν μια οπτική σύνθεση και μια σύνθεση κειμένων που έχουν μια ενότητα και αφηγούνται την ιστορία. Τρίτον: Όλοι ξέρουμε τον Βέγγο. Αυτό δεν σημαίνει τίποτα για το σχέδιο. Πρέπει να βρω εγώ πώς θα κάνω ένα “Βέγγο” που θα μοιάζει με τον Βέγγο: Αλλιώς ήταν ο Βέγγος του 1950, αλλιώς ήταν το 1960, αλλιώς ήταν το ’70, το ‘ 80 κ.ο.κ. Ποια εκδοχή και εποχή του διαλέγω εγώ να κάνω; Πρέπει να βρεθεί ένας μέσος όρος που να αναγνωρίζεται πάντα ο Βέγγος. Και αυτό ήταν πολύ δύσκολο. Γενικά το αποτέλεσμα βγήκε γρήγορα σχετικά, αλλά με πολύ κόπο, κάτι που μπορεί να μην είναι ορατό σε κάποιον που δεν ξέρει από σχέδιο.» Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη σκηνή ή καρέ στο graphic novel που θεωρείτε ότι αποτυπώνει ιδανικά την ουσία του Βέγγου; «Η τελευταία σελίδα γιατί αποτυπώνει την πρόκληση που θέτει ο σεναριογράφος, ότι εγώ δυσκολεύομαι ως σχεδιαστής να φτιάξω ένα πορτρέτο του Βέγγου (όπως κι εγώ στην πραγματικότητα δυσκολευόμουν να σχεδιάσω τον Βέγγο). Είναι άρα ένα αφηγηματικό και σεναριακό στοιχείο αλλά ταυτόχρονα και πραγματικό, το οποίο “τρέχει” σε όλο το μήκος του κόμικ.» Μέσα από την αποτύπωση της ζωής του, υπήρξε βλέψη να αποτυπώσετε και την εποχή που έζησε και αν ναι τι σας δυσκόλεψε σε αυτό; «Σε ένα μικρό βαθμό. Το κέντρο είναι ο Βέγγος, η κίνησή του, ο ρυθμός του, το τρέξιμό του, η τρέλα που έχει. Σε δεύτερο βαθμό η εποχή του. Το background δηλαδή δεν καταλαμβάνει τόσο μεγάλο χώρο. Καταλαμβάνει τα πάντα ο Βέγγος νομίζω οπότε δεν μένει χώρος για το περιβάλλον, δεν αφήνει τίποτε. Είναι καταλυτική παρουσία. Η πληθωρικότητά του είναι πολύ έντονη για να περίσσευε κάτι και να το εντάσσαμε στο κόμικ.» Αν ήταν ήρωας κόμικ ο Θανάσης Βέγγος, ποιος θα ήταν; «Ίσως κάτι κοντά σε Σπίντι Γκονζάλες… Ό,τι πιο τρελό, παλαβό έχει υπάρξει στα κόμικς νομίζω τα συμπυκνώνει με τη συμπεριφορά του και τη στάση του. Κι ίσως να τα ξεπερνάει κιόλας! Αυτά που έχει κάνει στην πραγματικότητα ο Θανάσης Βέγγος είναι πολύ πιο παλαβά από αυτά που έχουν συμβεί στα κόμικς. Έχει κρεμαστεί από σχοινιά χωρίς ασφάλεια. Τα κασκαντεριλίκια που έχει κάνει, δεν υπάρχουν. Τα έχει ξεπεράσει όλα νομίζω.» Οι χαρακτήρες που ενσάρκωνε στην κωμωδία ήταν, θα λέγατε, σαν ζωντανά καρτούν; «Σε κάποιον βαθμό ναι. Είναι κάτι χαρακτηριστικό που έκανε μόνο αυτός, δεν νομίζω ότι υπάρχει κάπου αλλού αυτό που έχει κάνει ο Βέγγος: Είναι η ενέργεια αυτή που είχε, χοροπηδούσε, κυνηγούσε ασταμάτητα. Μόνο με κάποια κινούμενα σχέδια του Disney ίσως μπορεί να συγκριθεί, στα οποία γίνονται ακραία πράγματα. Τα ακραία που έκανε ο Disney στο σελιλόιντ, ο Βέγγος τα έκανε στην πραγματικότητα. Με τις δυνάμεις του.» ΓΡΗΓΟΡΟΣ ΓΥΡΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Ακολουθούν οι κοινές ερωτήσεις που έκανα στους δύο κορυφαίους δημιουργούς. Με πολιτισμένες διαφωνίες, άφθονο γέλιο και βαθιά εκτίμηση, Δερβενιώτης και Πέτρου μοιράστηκαν μαζί μου την εμπειρία τους από τη συνεργασία, την πρόκληση της εικονογράφησης και τις ευαίσθητες “χορδές” τους που άγγιξε ο Θανάσης Βέγγος. Ποιο είναι το κεντρικό μήνυμα ή συναίσθημα που θέλετε να μεταδώσετε στους αναγνώστες μέσω του κόμικ; Σ. Δ.: «Θα έλεγα ότι προσωπικά αποφεύγω τα μηνύματα σαν το διάολο. Όμως θα πω ότι αυτό που ήθελα εγώ να μεταδώσω στον αναγνώστη, ήταν ένα υπόδειγμα ζωής: Ο Βέγγος συνόψιζε τις καλύτερες ποιότητες που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος. Και θέλω να μας θυμίσω ότι υπήρξε ένας τέτοιος άνθρωπος. Δεν είναι προϊόν φαντασίας ο Βέγγος. Άρα μπορεί να ξαναϋπάρξει (ένας τόσο ποιοτικός άνθρωπος). Ας δούμε τι έκανε, για να ακολουθήσουμε το παράδειγμά του.» Θ. Π.: «Ηθικό δίδαγμα ή μήνυμα, δεν νομίζω ότι υπάρχει. Βλέποντας τη δουλειά μας μετά την ολοκλήρωσή της, ουσιαστικά συνειδητοποιώ – και νομίζω κι οι αναγνώστες θα το συνειδητοποιήσουν – ότι ο Βέγγος συνόψιζε όλη την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου: Δηλαδή, συνοψίζει τον λαϊκό κινηματογράφο του ’50 και του ’60, μια εποχή οπότε ο κόσμος πήγαινε κατά χιλιάδες να τον δουν στις αίθουσες. Ήταν εκεί τη δεκαετία του ’70 οπότε εμφανίζεται ένας κινηματογράφος που “ενηλικιώνεται”, ας πούμε, και ο Βέγγος φεύγει από την κλασική κωμωδία. Έζησε την κατάπτωση του ελληνικού κινηματογράφου, όταν βγαίνουν πλέον βιντεοταινίες, και προφανώς ο άνθρωπος για να ζήσει γύρισε κάποιες. Και ήταν παρών στο κομμάτι των “μεγάλων σκηνοθετών” Θ. Αγγελόπουλου, Π. Βούλγαρη, της δεκαετίας του ’90 πλέον. Μπορούμε να δούμε αυτήν την πορεία του μέσα από την προσωπικότητά του. Κουβαλά την ιστορία του ελληνικού σινεμά. Έχει πρωταγωνιστήσει σε όλα τα στάδια και όλες τις φάσεις του.» Υπήρξαν στιγμές κατά τη διάρκεια της δημιουργίας που διαφωνήσατε ή είχατε διαφορετικές προσεγγίσεις; Πώς τις διαχειριστήκατε; Θ. Π.: «Πολλές.» Σ. Δ.: «Πολλές. Και το χειριστήκαμε πολιτισμένα.» Θ. Π.: «Με τον πλέον πολιτισμένο τρόπο που μπορεί να υπάρξει. Μπινελίκια, καντήλια. Αυτά.» (γέλια) Σ. Δ.: «Το καλό ήταν ότι επικοινωνούσαμε ηλεκτρονικά, οπότε δεν μπορούσαν να παίξουν και μπουνίδια.» (γέλια) Θ. Π.: «Οι συνεργασίες αυτά έχουν. Δεν μπορεί να είναι κάπως αλλιώς. Δηλαδή θα κάνεις και αγαπούλες και χαδάκια. Θα έχεις και τις δημιουργικές εντάσεις σου. Είναι απολύτως φυσιολογικό. Σ. Δ.: «Το ζήτημα σε αυτά τα πράγματα είναι να υπάρχει εκατέρωθεν εμπιστοσύνη. Γιατί όταν υπάρχει ανισορροπία εμπιστοσύνης, προκύπτουν τα προβλήματα. Εμείς όμως είμαστε 40 χρόνια φουρναρέοι – και οι δύο έχουμε περάσει από τα ίδια περιοδικά, μιλάμε την ίδια γλώσσα – σίγουρα ιδεολογικά, αν όχι αισθητικά. Οπότε θα πω ότι όταν ο Θανάσης Πέτρου – που έχει τόσα βραβεία στην πλάτη του και οι αναγνώστες του τον έχουν επιβραβεύσει με την εμπιστοσύνη τους – μου λέει κάτι, τότε θα το ακούσω πολύ προσεκτικά. Και αν δεν υπάρχει από πλευράς σεναρίου ας πούμε “κόκκινη γραμμή” ή δεν συντρέχει πολύ συγκεκριμένος λόγος κάτι να είναι έτσι κι όχι αλλιώς, τότε θα πω “Θανάση, πάρ’ το πάνω σου”». Έχετε γνωρίσει τον Θανάση Βέγγο; Θ. Π.: «Όχι.» Σ. Δ.: «Ούτε.» Τότε για ποια στιγμή του τον ξεχωρίζετε. Πότε ας πούμε άγγιξε μια δική σας χορδή; Αναφερθήκατε πριν στη Μακρόνησο κ. Δερβενιώτη. Σ. Δ.: «Θα πω ένα κλισέ, ότι ήταν όλες – με διαφορετικό τρόπο – σημαντικές οι στιγμές που τον έβλεπα. Δηλαδή, με άλλο τρόπο με άγγιξε η νοσταλγική αύρα των ταινιών του ’50, με άλλο τρόπο με άγγιξε η ωριμότητά του στις ταινίες του Π. Βούλγαρη, με άλλο τρόπο με άγγιξε ο Αχόρταγος που τον είχαμε δει, ας πούμε, οικογενειακά στον κινηματογράφο, όταν είχε πρωτοβγεί. Σε όλες τις εποχές με άγγιξε με διαφορετικό τρόπο, αλλά εξίσου.» Θ. Π.: « Αυτό που έπεφτε και σηκωνότανε. Δεν σταματούσε ποτέ. Καταστρεφόταν οικονομικά κι ήθελε να συνεχίσει. Είχε μεγάλη αστείρευτη φλόγα μέσα του να κάνει πράγματα. Αυτό το πάθος του ήταν ασίγαστο όλη του τη ζωή. Δεν σταμάτησε ποτέ. Από την παιδική του ηλικία μέχρι το τέλος. Αυτό που είχε πει, ότι τράβηξε πολύ κουπί, είναι αλήθεια.» Πώς πιστεύετε ότι το graphic novel μπορεί να συμβάλει στην ανανέωση του ενδιαφέροντος για τον Θανάση Βέγγο στις νεότερες γενιές; Θ. Π.: «Μακάρι να συμβεί. Μπορεί να κάνω και λάθος αλλά νομίζω ότι οι 20χρονοι σήμερα δεν ξέρουν τόσο καλά τον Βέγγο. Εμείς μεγαλώσαμε όταν η ελληνική τηλεόραση έπαιζε κάθε Κυριακή μεσημέρι μια ελληνική ταινία. Και άρα έπαιζε συνεχώς και ταινίες του Βέγγου. Οι 20χρονοι σήμερα δεν βλέπουν τηλεόραση. Οπότε, δεν ξέρω: Αν καταφέρει το κόμικ να κάνει τέτοια επιτυχία που θα το αγοράσουν οι 20χρονοι και θα το διαβάσουν και θα ψάξουν να βρουν έστω και μια ταινία του Βέγγου, κέρδος θα είναι. Οι πρώτες εντυπώσεις είναι ότι οι γονείς των 20χρονων είναι αυτοί που θα το αγοράσουν.» (γέλια) Σ. Δ.: «Ένα πράγμα που ανακαλύπτεις ξαφνικά όταν αναγκάζεσαι να ασχοληθείς επαγγελματικά με τον Βέγγο, είναι ότι ο Βέγγος είναι παντού. Δεν χρειάζεται να το θυμίσεις: Είναι σε meme, είναι σε βιντεάκια, είναι σε επαναλήψεις… Επίσης, το κλισέ που λέει ότι “τα κόμικς απευθύνονται στους νέους”, έχει μεγαλώσει μαζί με τους αναγνώστες που κάποτε ήταν νέοι και διαβάζανε κόμικς. Δηλαδή, κυρίως εγώ και ο Θανάσης ακουμπάμε σε ένα κοινό το οποίο μεγάλωσε με τη Βαβέλ – η οποία είχε κυκλοφορήσει το 1980… Κυρίως αυτοί θα είναι οι πρώτοι που θα το πάρουν και θα θυμηθούν τα νιάτα τους. Ο νέος δεν ξέρω αν θα πάρει αυτό το συγκεκριμένο κόμικ, και αν το πάρει επίσης δεν ξέρω αν θα ψάξει τον Βέγγο. Αλλά δεν θα χρειαστεί γιατί είναι ήδη γύρω του.» Θ. Π.: «Μαθητές μου πάντως που κάνουν κόμικς μού έχουν πει “δεν θέλω να το διαβάσω εγώ: Θα το πάρω για τη μαμά μου γιατί μου το ζήτησε”» (γέλια). Με τρεις λέξεις πώς θα περιγράφατε τον Βέγγο σε σχέση με το τι σημαίνει για εσάς προσωπικά; Σ. Δ.: «Τρεις λέξεις; Η γαλέρα της ζωής του. Οκ, τέσσερις λέξεις» Θ. Π.: «Ναι, ο τίτλος του κόμικ μας.» Σ. Δ.: «Καταλήξαμε στον τίτλο μετά από πολύ βάσανο. Δεν βρίσκαμε τίτλο για πολύ καιρό.» Έχετε σχέδια για μελλοντικά έργα που θα συνεχίσουν σε παρόμοιο ύφος ή θεματολογία; Σ. Δ.: «Και ο Θανάσης και εγώ δεν έχουμε σχέδια για μελλοντικά έργα. Έχουμε παροντικά έργα τα οποία τα δουλεύουμε αυτόν τον καιρό.» Θ. Π.: «Τα παροντικά, τα οποία είναι μελλοντικά. Ο καθένας μας έχει τη δική του γαλέρα νομίζω όπου τραβάει κουπί. Stay tuned.» Το κόμικ "ΘΒ: Η γαλέρα της ζωής του" ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ Σπύρος Δερβενιώτης O Σπύρος Δερβενιώτης, δημιουργός κόμικς και γελοιογράφος, γεννήθηκε το 1969 στην Αθήνα. Από το 1986 μέχρι σήμερα έχει συνεργαστεί με εφημερίδες και περιοδικά, και έχει εκδώσει 16 άλμπουμ-συλλογές των κόμικς σειρών του, τόσο των σόλο (“Μάνα Ρέιβερ”, “Αταίριαστοι”, “Διαρκής Ειρήνη”) όσο και των συνεργασιών με άλλους δημιουργούς (“Φανούρης Άπλας” με Δημήτρη Βανέλλη και Δημήτρη Καλαϊτζή, “Φωτογράφος” με Αντώνη Βαβαγιάννη, “Bleeding Hearts” με Αλέξια Οθωναίου). Τελευταίες του δουλειές είναι τα graphic novel “Yesternow” και “Shark Nation” και η συλλογή κόμικ στριπ ”Παλιές Πουτάνες” (Εκδόσεις Χαραμάδα). Το καλοκαίρι του 2024 εξέδωσε το βιβλίο “Πάρε τα Χνάρια που Άφησα” (Εκδόσεις Τόπος), που είναι η βιογραφία του πατέρα του, του λαϊκού συνθέτη Θόδωρου Δερβενιώτη. Toν χειμώνα του ίδιου έτους έντυσε με εικόνες τη μουσική παράσταση των Νταλάρα – Παπακωνσταντίνου “Αν Σωθούν τα Τραγούδια” (σε κείμενα Οδυσσέα Ιωάννου και σκηνοθεσία Άγγελου Τριανταφύλλου). Θανάσης Πέτρου Ο Θανάσης Πέτρου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1971. Σπούδασε γαλλική φιλολογία, κοινωνιογλωσσολογία και δημιουργία κόμικς. Από το 2005 μέχρι το 2011 εργάστηκε στο ένθετο περιοδικό κόμικς και επιστημονικής φαντασίας “9” της εφημερίδας Ελευθεροτυπία. Από το 2012 διδάσκει στο ιδιωτικό κολλέγιο ΑΚΤΟ στο τμήμα κόμικς. Στο διάστημα 2008-2025 έχουν δημοσιευθεί 21 βιβλία με κόμικς του από διάφορους εκδοτικούς οίκους, είτε σε συνεργασία με σεναριογράφους είτε σε δικά του σενάρια. Μερικά από αυτά είναι το “Γιούσουρι και Άλλες Φανταστικές Ιστορίες” (Βραβείο Καλύτερου Κόμικς, Comicdom 2013), “Γρα-Γρου” (Βραβείο Καλύτερου Κόμικς & Καλύτερου Σεναρίου, ΕΒΚ 2018), “Μάχη του Μαραθώνα” (Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για Παιδιά, 2016), 1923 – “Εχθρική Πατρίδα” (Βραβείο Καλύτερου Κόμικς & Καλύτερου Σεναρίου, ΕΒΚ 2023) και “Γιαννούλης Χαλεπάς – Ο Μύθος της Νεοελληνικής Γλυπτικής” σε σενάριο Δημήτρη Βανέλλη από τις Εκδόσεις Πατάκη. Το τελευταίο του βιβλίο είναι το “1941 – Αυστηρά Συσκότισις” (Εκδόσεις Ίκαρος, 2025). Το 2025 ήταν ο τιμώμενος καλλιτέχνης στο 19ο Διεθνές Φεστιβάλ Κόμικς Comicdom Con Athens. Info: ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου Δημιουργοί: Σπύρος Δερβενιώτης – Θανάσης Πέτρου Εκδόσεις: Μικρός Ήρως Ημερ. Έκδοσης: Μάιος 2025 Αριθμός Σελίδων: 124 Διάσταση: 21 x 28 εκ. Χρώμα: Έγχρωμο ISBN: 978-618-206-209-8 Η έκδοση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Finos Film και της Παπανδρέου Εκμετάλλευση Ταινιών. Και το σχετικό link...

Ο Σπύρος Δερβενιώτης (σενάριο) και ο Θανάσης Πέτρου (σχέδιο) φιλοτεχνούν το πολύπλευρο πορτρέτο του Θανάση Βέγγου σε ένα κόμικς που αποτίνει φόρο τιμής στη ζωή του. «Ειλικρινά δεν πιστεύω ότι έκανα πάρα πολύ σπουδαία πράγματα στην καριέρα μου. Για ένα πράγμα όμως σας διαβεβαιώ. Στη γαλέρα της ζωής μου τράβηξα άγριο κουπί». Με αυτά τα λόγια και εμφανώς συγκινημένος είχε απευθύνει τον σύντομο χαιρετισμό του το 2002 ο Θανάσης Βέγγος σε τιμητική βραδιά στον Κορυδαλλό στο δημοτικό θέατρο που σήμερα φέρει το όνομά του. Ήταν μία από τις απειροελάχιστες δημόσιες εμφανίσεις του, καθώς είναι γνωστό ότι ο μεγάλος μας κωμικός ούτε συνεντεύξεις έδινε, ούτε περιαυτολογούσε, ούτε με οποιονδήποτε άλλον τρόπο απασχολούσε τον δημόσιο βίο –πέραν, βεβαίως, του καλλιτεχνικού ταλέντου του –, χαρακτηριστικό της σεμνότητας που πάντα τον διέκρινε. Και είναι η τελευταία αυτή φράση της παραπάνω δήλωσής του που έδωσε τον τίτλο στο κόμικς των Σπύρου Δερβενιώτη (σενάριο) και Θανάση Πέτρου (σχέδιο), «ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου», το οποίο μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως. Ο Θανάσης Βέγγος (1927-2011) αποτελεί μια μοναδική περίπτωση Έλληνα ηθοποιού (και δημόσιου προσώπου γενικότερα) που αγαπήθηκε τόσο πάνδημα, διαγενεακά και διαπαραταξιακά. Ίσως ευθύνεται γι’ αυτό ένας σπάνιος συνδυασμός αυθεντικότητας, παιδικότητας και ανεπιτήδευτης καλοσύνης που τον χαρακτήριζε και που τόσο λείπει από την εγωπαθή εποχή μας. Ίσως γιατί πολύ απλά αποτύπωσε με τη λαϊκότητα και το πηγαίο χιούμορ του μια ταραχώδη διαδρομή γενιών και γενιών Ελλήνων, που ξεκινάει από την Κατοχή και τον Εμφύλιο, διέρχεται μέσα από τη μετεμφυλιακή Ελλάδα, τη χούντα και τη μεταπολίτευση και καταλήγει στη χρεοκοπία του καταναλωτικού μοντέλου: «Μια διαδρομή διάσπαρτη από θριάμβους και καταστροφές, επιτεύγματα και λάθη, δάκρυα χαράς και πόνου», όπως ήταν άλλωστε και η ίδια η ζωή του Βέγγου σύμφωνα με την παρουσίαση του βιβλίου που συνυπογράφουν οι δύο Έλληνες σκιτσογράφοι. Πώς χωράει μια τέτοια ζωή σε ένα βιβλίο με τη μορφή κόμικς; Ο Δερβενιώτης το κατάφερε με ένα ευφυές σκηνοθετικό εύρημα: αφήνει να την αφηγηθεί ο ίδιος ο Βέγγος. Και μάλιστα να την αφηγηθεί απευθείας στον σχεδιαστή τού κόμικς, τον συνονόματό του Θανάση Πέτρου. Ο τελευταίος δυσκολεύεται να αποδώσει πιστά το πορτρέτο του ηθοποιού που του έχει ανατεθεί: πώς «να αιχμαλωτιστεί σε μια στιγμή» ένας άνθρωπος τόσο αεικίνητος, πώς να αποτυπωθούν ταυτόχρονα το γέλιο και το κλάμα του, οι αστείες πτυχές του και η αξεχώριστη τραγικότητά του; Τι κάνει λοιπόν ο δημιουργός; Πασπαλίζει το χαρτί με το πινέλο του λίγη αφρικανική σκόνη, από αυτή που επισκέπτεται συχνά την Αθήνα, και αίφνης ξαναζωντανεύει τον Βέγγο – για τον οποίο είναι γνωστό πόσο πολύ απεχθανόταν τη σκόνη ως τραύμα από τη θητεία του στη Μακρόνησο εξαιτίας της ένταξης του πατέρα του στο ΕΑΜ. Και η κουβέντα ανάμεσα στους δύο Θανάσηδες ξεκινάει… Η εξιστόρηση διακρίνεται σε οχτώ κεφάλαια που ισορροπούν αρμονικά ανάμεσα στον ιδιωτικό και τον επαγγελματικό βίο: από τη γέννησή του, στις 29 Μαΐου 1927, σε ένα φτωχό σπιτάκι στο Νέο Φάληρο χωρίς ρεύμα (παρότι ο πατέρας δούλευε στην εταιρεία Ηλεκτρισμού!), μέχρι τα πρώτα περάσματά του από τον κινηματογράφο λόγω της γνωριμίας του με τον Κούνδουρο στη Μακρόνησο. Στη συνέχεια η ίδρυση και το φαλίρισμα της ατομικής του εταιρείας παραγωγής. Η οικογένειά του, η τελειομανία του, το κυνηγητό από τους κλητήρες, τα επικίνδυνα κασκαντεριλίκια, η αγάπη του κόσμου. Η συνεργασία του με σκηνοθέτες όπως ο Γλυκοφρύδης και ο Κατσουρίδης και αργότερα ο Βούλγαρης και ο Αγγελόπουλος. Οι εποχές της βιντεοταινίας, της τηλεόρασης, του θεάτρου, της διαφήμισης. Μια ολόκληρη ζωή που περιλαμβάνει εντός της πολλές ζωές. Το κόμικς των Δερβενιώτη και Πέτρου υλοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Φίνος Φιλμς και της «Παπανδρέου Εκμετάλλευση Ταινιών». Βασίστηκε σε πληροφορίες από τη διαθέσιμη βιβλιογραφία και τηλεοπτικές εκπομπές, αλλά οφείλει πολλά και στη συμβολή ανθρώπων που τον έζησαν – με πρώτους τους γιους του Βασίλη και Χάρη –, συνεργάστηκαν μαζί του ή τον έχουν μελετήσει, μεταξύ των οποίων και τους Φοίβο Δεληβοριά και Γιάννη Σολδάτο που υπογράφουν τον πρόλογο και τον επίλογο αντίστοιχα. Το «ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου» μας έκανε να αναπολήσουμε τα χρόνια που γελάσαμε και συγκινηθήκαμε με τις ταινίες του Βέγγου. Αλλά επίσης μας βοήθησε να «ξεσκονίσουμε» τις γνώσεις μας για την καριέρα του στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση και στο θέατρο, να βάλουμε σε μια χρονική σειρά τα γεγονότα της ζωής του και, με τη βοήθεια του πολύτιμου παραρτήματος στο τέλος του βιβλίου, να αναζητήσουμε τις ταινίες του και να τις ξαναδούμε. Το βιογραφικό κόμικς των Δερβενιώτη και Πέτρου είναι αναμφίβολα ένα τρυφερό πορτρέτο και ένας φόρος τιμής σε έναν καλό άνθρωπο. Και το σχετικό link...

Οι επισκέπτες του Comicdom CON Athens 2025 θα έχουν μεταξύ άλλων την ευκαιρία να δουν σπάνιες σελίδες κόμικς από θρυλικούς δημιουργούς, που αποτυπώνουν την εξέλιξη των ηρώων της DC. Αν μπορούσαμε να μπούμε στο μυαλό των μεγάλων φαν των κόμικς, θα αντικρίζαμε έναν κόσμο γεμάτο σούπερ ήρωες, παράλληλα σύμπαντα, ατελείωτες περιπετειώδης ιστορίες, σκοτεινές αλλά και ξεκαρδιστικές αφηγήσεις. Το Comicdom CON Athens 2025 επιδιώκει ακριβώς αυτό στη φετινή του διοργάνωσή: να μας αφηγηθεί την 90χρονη ιστορία της DC Comics, μέσα από μια διεθνή έκθεση, σε συνεργασία με το Cartoon Art Museum του Σαν Φρανσίσκο. Οι επισκέπτες από σήμερα μέχρι και την Κυριακή θα έχουν την ευκαιρία να δουν σπάνιες σελίδες κόμικς από θρυλικούς δημιουργούς όπως οι Μπομπ Κέιν, Νιλ Άνταμς, Γκιλ Κέιν και Κάρι Νορντ, που αποτυπώνουν την εξέλιξη των ηρώων της DC μέσα στον χρόνο, η οποία ιδρύθηκε το 1934 και αποτελεί τον θεμέλιο λίθο των κόμικς με υπερήρωες. «Η πρώτη εμφάνιση του Superman το 1938 στο Action Comics #1 αποτελεί σημαντικό σημείο της εξέλιξης των κόμικς», μας λέει η Λήδα Τσενέ που επιμελείται την έκθεση μαζί με τον Άντριου Φάραγκο, αναφέροντας ότι ακολουθεί η Wonder Woman και ο Μπατμαν λίγα χρόνια αργότερα. Η συγκεκριμένη περίοδος σηματοδοτεί επί της ουσίας τη «γέννηση» των πιο διάσημων και αγαπημένων ηρώων, των οποίων οι ιστορίες ξεπέρασαν τα όρια του εντύπου και διαμόρφωσαν μία ολόκληρη κουλτούρα και αισθητική. Η προβολή της πρώτης ταινίας του Σούπερμαν το 1978 συνέβαλε στην απήχηση που είχε η DC και αποτέλεσε την αφετηρία για τη μετάβαση των ηρώων σε άλλα μέσα. Η δημιουργία της ομάδας υπερηρώων «Justice League of America» (1960) και η πρώτη αναφορά στην έννοια του «multiverse» (πολλαπλές πραγματικότητες που υπάρχουν παράλληλα) με το τεύχος «Flash of Two Worlds» το 1961, είναι επίσης ενδιαφέροντα ορόσημα, ενώ το 1970, σύμφωνα με την κ. Τσενέ, παρατηρείται μια στροφή σε πιο σκοτεινές και κοινωνικές ιστορίες. «Από τη λίστα, δεν μπορούμε να αφήσουμε έξω το “Crisis on Infinite Earths”, το οποίο επαναπροσδιορίζει το σύμπαν της DC (1985-86), αλλά και τα “The Dark Knight Returns” του Φρανκ Μίλερ και “Watchmen” των Άλαν Μουρ και Ντέιβ Γκίμπονς, που φέρνουν επανάσταση στην αφήγηση των κόμικς, αποδομώντας για πρώτη φορά τους υπερήρωες», μας λέει η ίδια. Τη δεκαετία του 1990, η DC καινοτομεί με τη δημιουργία του εκδοτικού imprint «Vertigo», που απευθυνόταν περισσότερο σε ενήλικες, παρουσιάζοντας πιο εναλλακτικές και σκοτεινές θεματολογίες και διευρύνοντας έτσι το αναγνωστικό της κοινό. Και αν η DC είναι ο ένας πόλος του φεστιβάλ κόμικς, ο δεύτερος είναι ο τιμώμενος καλλιτέχνης της φετινής διοργάνωσης, ο πολυβραβευμένος κομίστας και καθηγητής σχεδίου Θανάσης Πέτρου που έχει υπογράψει ορισμένα από τα πιο σημαντικά graphic novel που μεταφέρουν στο χαρτί επεισόδια της ελληνικής ιστορίας. Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ φιλοξενείται έκθεση με 40 αυθεντικά έργα του δημιουργού. Στους διεθνείς προσκεκλημένους του φεστιβάλ συγκαταλέγονται ο βετεράνος Ιταλός Τζόρτζιο Καβατσάνο, ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς και γνωστός από τη δουλειά με τους ήρωες της Ντίσνεϊ, ο βραβευμένος της Ανγκουλέμ Σιλβέν Βαλέ που έχει δύο έργα του στα ελληνικά (Ταναναρίβη και Habemus Bastard) και ο Σάιμον Μπίσλεϊ του Hellblazer. Με μεγάλο ενδιαφέρον θα δούμε και την ελληνική έκθεση «Noir et blanc» με τα ζευγάρια σεναριογράφων και εικονογράφων που θα δουλέψουν μόνο σε ασπρόμαυρες συνθέσεις. Το Comicdom CON Athens 2025 πραγματοποιείται στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων (9 π.μ.-10 μ.μ.) από σήμερα μέχρι την Κυριακή 18 Μαΐου. Και το σχετικό link...

Το μεγαλύτερο φεστιβάλ κόμικς στην Ελλάδα επιστρέφει στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων από 16 έως 18 Μαΐου, φιλοξενώντας 180 Έλληνες και ξένους καταξιωμένους δημιουργούς. Δείτε όλα τα highlights του φετινού προγράμματος. Φέτος το Comicdom CΟΝ γιορτάζει τα «90 Χρόνια DC Comics» To Comicdom CON Athens 2025, το μακροβιότερο φεστιβάλ κόμικς στην Ελλάδα, πιστό στο καθιερωμένο εδώ και 19 χρόνια ραντεβού του με τους μικρούς και μεγάλους φαν του θαυμαστού κόσμου των «χάρτινων» ηρώων, επιστρέφει. Διοργανώνεται για τρίτη χρονιά στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων και θα διαρκέσει τρεις μέρες, από τις 16 έως τις 18 Μαΐου. Φέτος έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν συνολικά 180 Έλληνες και ξένοι καταξιωμένοι δημιουργοί και εικονογράφοι, ενώ το πρόγραμμά του περιλαμβάνει διεθνείς και ελληνικές εκθέσεις, περισσότερα από 50 καταστήματα και εκδοτικούς οίκους, προβολές animation και ντοκιμαντέρ, εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους, τον θεσμό Agora, διαγωνισμό cosplay, απονομή Ελληνικών Βραβείων Κόμικς, ομιλίες, πάνελ και sketch event. Κάθε χρόνο, το Comicdom CΟΝ γίνεται ακόμη πιο εντυπωσιακό και φιλόδοξο και στόχος του είναι να βγει από τα στενά όρια της Ελλάδας. Τι δεν πρέπει να χάσει κανείς: Τα «90 Χρόνια DC Comics» Πρόκειται για μια μεγάλη διεθνή έκθεση με αφορμή τα γενέθλια της DC Comics, ενός από τους μεγαλύτερους και πιο επιδραστικούς εκδοτικούς οίκους στον χώρο των κόμικς. Τη διοργανώνει η δημιουργική ομάδα του Comicdom CΟΝ σε συνεργασία με το Cartoon Art Museum του Σαν Φρανσίσκο. Σε αυτήν θα δούμε σπάνιες πρωτότυπες σελίδες και αναπαραγωγές από τη συλλογή του μουσείου με έργα κορυφαίων δημιουργών όπως οι Arthur Adams, Neal Adams, Brian Bolland, John Byrne, Mike Deodato Jr., Bill Finger, José Luis García-López, Dave Gibbons, Gil Kane, Jack Kirby, Scott McDaniel, Mike Mignola και Rick Veitch, κ.ά. Η έκθεση είναι σε επιμέλεια των Andrew Farago και Λήδας Τσενέ. Διεθνής έκθεση «90 Χρόνια DC Comics», Batman Το Σάββατο 17 Μαΐου, από τις 19:15 έως τις 21:15, ο Αντώνης Αντωνιάδης και ο Γιώργος Ξύδης θα διοργανώσουν στο Innovathens ένα ειδικό πάνελ, μέσα από το οποίο θα πραγματοποιήσουν ένα συναρπαστικό ταξίδι στην ιστορία της DC Comics μέσα από 90 θρυλικά εξώφυλλα των εκδόσεών της. Τις στιγμές που αγαπήσαμε από το σύμπαν της DC Comics Το μεγάλο αφιέρωμα στην DC συνεχίζεται, αυτήν τη φορά με τα έργα 20 Ελλήνων καλλιτεχνών που επέλεξαν την αγαπημένη τους στιγμή από το θρυλικό αυτό σύμπαν και παρουσιάζουν τη δική τους εκδοχή, αποτίοντας φόρο τιμής σε χαρακτήρες και γεγονότα που έχουμε αγαπήσει! Συμμετέχουν οι: Παναγιώτης Βλάμης, Λεν Γώγ, Dani, Michael Dialynas, Διονύσης Διγώνης, Kalli Dolcetti, Δημήτρης Κάσδαγλης, Γιώργος Καλοκαιρινός, Γιώργος Καμπάδαης, Θάνος Κόλλιας, Γιώργος Κομιώτης, Ευγενία Κουμάκη, Ηλίας Κυριαζής, Μαρία Μεραμβελιωτάκη, Γιάννης Μυλωνογιάννης, Νίκος Σκαμάγκας, Ειρήνη Σκούρα, Νίκος Σταυριανός, Στέλλα Στεργίου, Λουκία Τζωρτζοπούλου, Δέσποινα Άννα Τριμίντζιου (Άννα Χόλακ), Κόννυ Τσιχλογιάννη. Την πρωτότυπη έκθεση «Project Noir et Blanc» Μια έκθεση σε επιμέλεια Ηλία Κατιρτζιγιανόγλου και Μέλανδρου Γκανά που φέρνει στο προσκήνιο τους σεναριογράφους των κόμικς. Η δουλειά του σεναριογράφου είναι καταλυτική για τη δημιουργία ενός κόμικ: εκείνος επιλέγει το σενάριο και τον εικονογράφο του, το θέμα του είναι ελεύθερο. Μόνος περιορισμός, το ασπρόμαυρο. Σε ειδικό πάνελ που θα διεξαχθεί την Παρασκευή 16 Μαΐου στο Innovathens μεταξύ 20:00-21:30 οι επιμελητές θα συζητήσουν για ποιον λόγο, κατ’ εξαίρεση στην Ελλάδα, οι σεναριογράφοι δεν χαίρουν αναγνώρισης αντίστοιχης με αυτή των συναδέλφων τους εικονογράφων. Έκθεση Noir et Blanc – Αλεξάκης, Σαλαμαλίκη Την ατομική έκθεση του Θανάση Πέτρου Ένας από τους σημαντικότερους κομίστες της Ελλάδας και τιμώμενος καλλιτέχνης της φετινής διοργάνωσης επιλέγει περισσότερα από 40 πρωτότυπα έργα του, προερχόμενα από τα graphic novels «1922», «1923», «1936», «1941», «Οι Όμηροι του Γκαίρλιτς», «Γιαννούλης Χαλεπάς: Ο μύθος της νεοελληνικής γλυπτικής», «Παραρλάμα», «Γρα-Γρου» και «Ξημέρωσε ο Θεός τη μέρα», σελίδες από τα «Αμπελοκηπιώτικα» και «Νεαπολίτικα», καθώς και storyboards και έργα από την πρόσφατη έκθεσή του «Ανύπαρκτοι Υπερήρωες». Τον εντυπωσιακό διαγωνισμό Comicdom Cosplay που γίνεται ξανά ευρωπαϊκός Ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί το Σάββατο 17 Μαΐου στις 20:00, στο Αμφιθέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ» και φέτος πάει Ευρώπη για δεύτερη συνεχή χρονιά. Οι κορυφαίοι cosplayers της Ελλάδας θα δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους στην κατασκευή των εντυπωσιακών και ευφάνταστων στολών τους, καθώς και στη δυναμική επί σκηνής παρουσίασή τους, ενώ η κριτική επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη την ακρίβεια της αναπαράστασης, την κατασκευαστική ευστοχία και δυσκολία, καθώς και τη σκηνική παρουσία, θα διαλέξουν τον/-ην καλύτερο/-η που θα ταξιδέψει στη Γαλλία για το Europa Cosplay Cup, όπου θα διεκδικήσει το χρηματικό έπαθλο των 2.000 ευρώ. Το ντοκιμαντέρ «Mike Mignola: Drawing Monsters» για τον σπουδαίο Mike Mignola Για πρώτη φορά στην Ελλάδα θα προβληθεί την Κυριακή 18 Μαΐου στις 17:00, στο Αμφιθέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ», το ντοκιμαντέρ «Mike Mignola: Drawing Monsters» σε σκηνοθεσία των Kevin Konrad Hanna και Jim Demonakos, που επικεντρώνεται στη ζωή και στην καριέρα του καλλιτέχνη και συγγραφέα κόμικς, Mike Mignola, διεθνώς καταξιωμένου δημιουργού της σειράς «Hellboy». Το ντοκιμαντέρ εξετάζει το μοναδικό στυλ τέχνης του Mignola, τις επιρροές του και την εξέλιξη της καριέρας αυτού του καταξιωμένου δημιουργού ενός από τους πιο εκκεντρικούς χαρακτήρες στην ιστορία των κόμικς. Τους διεθνείς, εκλεκτούς καλεσμένους του φεστιβάλ Και φέτος το φεστιβάλ έχει προσκαλέσει μια σειρά από κορυφαία ονόματα στον χώρο των κόμικς που θα δώσουν ομιλίες, θα συμμετάσχουν σε ειδικά Q&A για την καριέρα τους αλλά θα κάνουν και workshops. Giorgio Cavazzano Σκίτσο του Giorgio Cavazzano Ένας από τους σημαντικότερους Ιταλούς δημιουργούς κόμικς, γνωστός κυρίως για τη δουλειά του με τους ήρωες του Disney και ο κύριος προσκεκλημένος της φετινής διοργάνωσης. Ο Giorgio Cavazzano (γεν. 1947) μαθήτευσε από τα 12 του στον ξάδελφό του Luciano Capitano και στον «μαέστρο των ιταλικών Disney comics, Romano Scarpa, πριν ξεκινήσει να σχεδιάζει τις δικές του ιστορίες το 1967. Η σύγχρονη και πειραματική αισθητική που εισήγαγε στις κλασικές ιστορίες με παπιά και ποντίκια σύντομα έγινε σημείο αναφοράς για τους νεότερους ομότεχνούς του. Επιπλέον, δημιούργησε νέους χαρακτήρες Disney που άφησαν εποχή, όπως ο Χάρυ Βδέλλας και ο Ροκ Νταμάρης, αλλά δεν περιορίστηκε εκεί. Μέσα σε λίγα χρόνια δημιούργησε δεκάδες δικούς του χαρακτήρες και σειρές, όπως οι Smalto & Jonny (στα ελληνικά κυκλοφορούν από τις εκδόσεις DocMZ Publishing). Στην Τεχνόπολη θα εμφανιστεί την Παρασκευή 16 Μαΐου στις 17:15, για ένα Q&A στο Αμφιθέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ». Την επόμενη μέρα θα λάβει μέρος σε ένα workshop με τίτλο «Το δίδυμο στα χιουμοριστικά comics» (17:00, Innovathens). Sylvain Vallée Σκίτσο του Sylvain Vallée Οι εκδόσεις Μικρός Ήρως έχουν την τιμή να φιλοξενήσουν στη χώρα μας, μαζί με το Comicdom CΟΝ Athens 2025, τον σπουδαίο Γάλλο δημιουργό Sylvain Vallée, γνωστό για τα graphic novels «Ταναναρίβη» και «Habemus Bastard». Πρόκειται για έναν καλλιτέχνη-εκπρόσωπο της «καθαρής γραμμής» της γαλλοβελγικής σκηνής – στα χνάρια των Uderzo, Greg, Hermann – με μια πλούσια βιβλιογραφία που υμνεί το κοινό των comics διεθνώς. Οι Έλληνες φαν του θα έχουν την ευκαιρία να τον γνωρίσουν από κοντά στο Innovathens, το Σάββατο 17 Μαΐου στις 15:50, σε μια συζήτηση μαζί με τους επιμελητές των εκδόσεων Ίωνα Αγγελή και Γιώργο Ζωιτά. Simon Bisley Σκίτσο του Simon Bisley Περισσότερο γνωστός για τη δουλειά του στα «ABC Warriors», «Lobo», «Sláine», «Heavy Metal» και «Hellblazer», ο Simon Bisley έχει ξεχωρίσει για το ιδιαίτερο σχεδιαστικό στυλ του που επηρεάστηκε έντονα από τον Frank Frazetta και βρήκε έμπνευση στα εξώφυλλα και τα γκράφιτι των ροκ άλμπουμ, καθώς και στην παραδοσιακή τέχνη των κόμικς. Ο Simon δεν χρησιμοποιεί τακτικά αερογράφους αλλά σπρέι αυτοκινήτου και διάφορα άλλα είδη για να πετύχει το εκπληκτικό του αποτέλεσμα. Ο μεγάλος Βρετανός καλλιτέχνης θα βρεθεί στο Comicdom Con Athens την Κυριακή 18 Μαΐου (15:00, Innovathens) και με αφορμή την επετειακή έκδοση στα ελληνικά του «Σλέιν: Ο Κερασφόρος Θεός» από τη Jemma Press θα μιλήσει για έναν από τους δημοφιλέστερους χαρακτήρες του αλλά και για το σύνολο της πλούσιας καριέρας του, απαντώντας σε ερωτήσεις του κοινού. Και το σχετικό link...

Η ζωή και τα πάθη του δικού μας ανθρώπου, Θανάση Βέγγου, σε μια αποκαλυπτική βιογραφία με τίτλο: “ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου”! Όταν ο Θανάσης Πέτρου – o εικονογράφος που του ζητήθηκε να σχεδιάσει ένα πιστό πορτρέτο του Θανάση Βέγγου – δυσκολεύεται να «πιάσει» την ουσία του δημοφιλούς ηθοποιού, αυτός “ζωντανεύει” πάνω στο σχεδιαστήριο και διηγείται στον εικονογράφο τη ζωή του – Θανάσης προς Θανάση. Από το Φάληρο της Κατοχής στη Μακρόνησο, όπου η γνωριμία με τον Κούνδουρο τον έβαλε στον κόσμο του κινηματογράφου, ξετυλίγεται μια συναρπαστική διαδρομή που συντρόφευσε γενιές Ελλήνων. Μια διαδρομή διάσπαρτη από θριάμβους και καταστροφές, επιτεύγματα και λάθη, δάκρυα χαράς και πόνου. Η «γαλέρα της ζωής του». Ο σπουδαίος ηθοποιός έφυγε από τη ζωή στις 3 Μαΐου του 2011, αφήνοντας πίσω του ένα δυσαναπλήρωτο κενό, αλλά και μία κληρονομιά που παραμένει ζωντανή μέχρι σήμερα. “ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου” – Ο καλός μας άνθρωπος Με το graphic novel ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου, οι βραβευμένοι δημιουργοί κόμικς Σπύρος Δερβενιώτης (Shark Nation, Μάνα Ρέιβερ) και ο Θανάσης Πέτρου (Γρα-Γρου, Γιαννούλης Χαλεπάς), επιχειρούν να αποτυπώσουν τη ζωή και το έργο του εμβληματικού καλλιτέχνη και ανθρώπου, Θανάση Βέγγου (1927-2011). Με εισαγωγή από τον Φοίβο Δεληβοριά, επίμετρο από τον συγγραφέα και σκηνοθέτη Γιάννη Σολδάτο, αλλά και μια επτασέλιδη αποτύπωση ολόκληρης της εργογραφίας του, ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με έναν καλλιτέχνη-σύμβολο, αναπολώντας τα βιώματα, τις σκέψεις και τη φιλοσοφία του. Θα μας θυμίσει τον άνθρωπο που ανέλαβε τον ρόλο του πολυτεχνίτη και του ερημοσπίτη, του τρελού του λούνα παρκ, του φαλακρού πράκτωρος, του ατσίδα, έναν Βέγγο για όλες τις δουλειές, πάντα με ψυχή βαθιά. Το έργο του Θανάση Βέγγου δεν μπόρεσε και ποτέ δεν θα μπορέσει να μπει σε καλούπια ή να νοηματοδοθεί υπό το πρίσμα του ρεαλισμού. Θα ανήκει πάντα στο φάσμα του υπερρεαλισμού και του ανορθόδοξου. Θα βρίσκεται πάντα υπό το Βλέμμα του Οδυσσέα και θα αναφωνεί: «Μωρή φύση; Μόνη σου είσαι, μόνος είμαι κι εγώ. Πάρε ένα μπισκότο!». Όταν όλοι του έλεγαν πως «δεν είσαι σαν εμάς. Και δεν θα γίνεις ποτέ σαν εμάς!», εκείνος διάλεξε τον δύσβατο δρόμο της ανέλιξης και της αναγνώρισης. «Ονειρέψου σαν παιδί, ζήσε σαν τρελός, αγάπα σαν άνθρωπος, μικρός ο κόσμος και εμείς περαστικοί» έλεγε, και με αυτό το graphic novel καλεί και εμάς να επιβιβαστούμε στο μεγάλο ταξίδι της ζωής του. Για τον Θανάση Βέγγο έχουν πει: – «Ο Βέγγος είναι ένας ήρωας του λαού. Είναι αυτός που κουβαλάει την αγωνία μας και την ελπίδα μας.» – Μάνος Χατζιδάκις – «Ο Θανάσης ήταν μοναδικός. Δεν υπήρξε ούτε θα υπάρξει άλλος σαν αυτόν. Ήταν ο μόνος που μπορούσε να τρέχει έτσι και να γελάμε όλοι, ενώ αυτός πονούσε.» – Ντίνος Κατσουρίδης – «Ανήκε σε μια γενιά κινηματογραφικής βιοτεχνίας που έκανε τη μιζέρια τέχνη.» – Kώστας Γεωργουσόπουλος – «Kουβαλά τις μνήμες του Mικρασιάτη, του ανθρώπου του εμφυλίου και της εξορίας.» – Παντελής Βούλγαρης Σενάριο: Σπύρος Δερβενιώτης | Σχέδιο: Θανάσης Πέτρου Σελίδες: 124 | Σχήμα: 21x28 εκ. | Χρώμα: Έγχρωμο Το Graphic Novel “ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου” θα κυκλοφορήσει επίσημα από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως στις 20 Μαΐου, ενώ θα είναι διαθέσιμο στο περίπτερο των εκδόσεων στο πλαίσιο του Comicdom Con Athens που θα πραγματοποιηθεί 16 – 18 Μαΐου, στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Παρουσίαση “ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου” στην Τεχνόπολη Μια εκδήλωση για το συγκλονιστικό έργο – φόρος τιμής ενός εκ των σημαντικότερων φιγούρων του ελληνικού κινηματογράφου! Την Κυριακή 18 Μαΐου, οι εκδόσεις Μικρός Ήρως διοργανώνουν την πρώτη παρουσίαση της νέας τους κυκλοφορίας, ΘΒ – Η γαλέρα της ζωής μου. Μια εκδήλωση που θα φέρει το αναγνωστικό κοινό σε επαφή τόσο τους δημιουργούς του graphic novel, Σπύρο Δερβενιώτη και Θανάση Πέτρου. Ακόμα, θα παρευρεθεί και ο ηθοποιός Δημήτρης Πιατάς, συμπρωταγωνιστής και φίλος του Θανάση Βέγγου, αλλά και ο Στάθης Καμβασινός, εκπρόσωπος της Finos Film, της εταιρείας που έχει κάνει τη διανομή σε μια σειρά ταινιών του. Τον συντονισμό θα αναλάβει ο εκδότης, Λεωκράτης Ανεμοδουράς. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Κόμικς Comicdom Con Athens 2025, την Κυριακή 18 Μαΐου στις 13:45, στο αμφιθέατρο Μιλτιάδης Έβερτ, στη Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Μη χάσετε την ευκαιρία να έρθετε σε επαφή με το συγκλονιστικό graphic novel για τη ζωή και τα πάθη του Θανάση Βέγγου, πριν την ευρεία κυκλοφορία του! Info: Κυριακή 18 Μαΐου 2025, 13:45, στο Αμφιθέατρο Μιλτιάδης Έβερτ, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων – Ομιλητές: Σπύρος Δερβενιώτης (δημιουργός κόμικς), Στάθης Καμβασινός (Finos Film), Θανάσης Πέτρου (δημιουργός κόμικς), Δημήτρης Πιατάς (ηθοποιός). “Λείπει” από το 2011, αλλά συνεχίζει να σκορπά λίγη από τη μαγεία του με κάθε αφορμή Με αφορμή τα 14 χρόνια από τον θάνατό του, η Finos Film τίμησε τη μνήμη του με ένα βίντεο στα social media, όπου αναφέρει χαρακτηριστικά πως «σήμερα θυμόμαστε τον πιο «καλό άνθρωπο» του ελληνικού σινεμά». «Σήμερα θυμόμαστε τον πιο «καλό άνθρωπο» του ελληνικού σινεμά μέσα από τις ταινίες «Ένας Ξένοιαστος Παλαβιάρης», «Ο Θανάσης στη Χώρα της Σφαλιάρας», «Διακοπές στο Βιετνάμ», «Δικτάτωρ Καλεί Θανάση», «Ο Ηλίας του 16ου» και «Ο Τσαρλατάνος». Και το σχετικό link...

Για τρεις ημέρες, από τις 16 έως τις 18 Μαΐου, η Τεχνόπολη γίνεται ο απόλυτος προορισμός για τους φαν των comics με το μακροβιότερο και πιο δημοφιλές φεστιβάλ του είδους στην Αθήνα. Σαν κάποια από τις απίθανες περιπέτειες που αφηγείται ο κόσμος των κόμικ μοιάζει το success story του Comicdon CON Athens: η ιστορία του άρχισε τελείως ταπεινά, από μια παρέα συμφοιτητών που στα μέσα της δεκαετίας του ’90 έφτιαξε ένα ενημερωτικό φανζίν και λίγο αργότερα έστησε τις πρώτες διοργανώσεις στα πρότυπα αντίστοιχων διεθνών conventions, ώσπου χρόνο με τον χρόνο το φεστιβάλ εδραιώθηκε, μεγάλωσε και πλέον αποτελεί τη μακροβιότερη και πιο δημοφιλή διοργάνωση του είδους – ένα σημείο αναφοράς για τα κόμικς στην Ελλάδα. Μάλιστα, η διαρκής ανάγκη διερεύνησης νέων χώρων για το φεστιβάλ λόγω αθρόας προσέλευσης του κόσμου έχει οδηγήσει το Comicdom στην ίσως πιο ιδανική τοποθεσία για μία διοργάνωση με τέτοια ποικιλία και μέγεθος – τους χώρους της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων. Κάτω απ’ την υψικάμινο του βιομηχανικού μνημείου δίνει και αυτή τη χρονιά ραντεβού το μεγάλο διεθνές φεστιβάλ, όπως πάντα με ελεύθερη είσοδο και δεκάδες λόγους για επίσκεψη προς όσους αγαπούν τη φαντασία, τις ιστορίες σε χαρτί και την ποπ κουλτούρα. Σαν μια μεγάλη γιορτή που χωράει όλο τον κόσμο, μικρούς και μεγάλους, φρέσκους και παλιούς στο «άθλημα», λάτρεις των manga, των υπερηρώων, των graphic novels και κάθε άλλου είδους που περιλαμβάνεται στον θαυμαστό κόσμο της ένατης τέχνης. Έπειτα από κοντά μια εικοσαετία παρουσίας, είναι γνωστό πως το Comicdom είναι το σημείο που ικανοποιεί κάθε σχετική ανάγκη: από το να βρεις μια συλλεκτική έκδοση ή νέα τεύχη, μέχρι αφιερώματα στους θρύλους του είδους, συναντήσεις με διάσημους και βραβευμένους artists από το εξωτερικό, δημιουργικά εργαστήρια, προβολές, εκθέσεις και βέβαια μαγικά cosplays που «κονταροχτυπιούνται» στη σκηνή για να αναπαραστήσουν τον αγαπημένο τους ήρωα με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια. Όπως πάντα, αμέτρητο κόσμο (μεταμφιεσμένο και μη) αναμένεται να συγκεντρώσουν οι πάγκοι του artists alley – εκεί όπου περίπου 180 καλλιτέχνες της ελληνικής κοινότητας θα έχουν συγκεντρώσει τις δουλειές τους, ανάμεσα στις οποίες και απίστευτα φανζίν τα οποία ουσιαστικά μόνο στο φεστιβάλ έχει ένας αναγνώστης την ευκαιρία να δει από κοντά και να ξεφυλλίσει (σημαντική είδηση: ανταποκρινόμενο στις ανάγκες προστασίας για τα δικαιώματα των καλλιτεχνών από την επέλαση της ΤΝ στο είδος, το Comicdom έθεσε φέτος κανονιστικό πλαίσιο για τους συμμετέχοντες, απαγορεύοντας AI έργα). Κατά τα άλλα, υπάρχει και μία σειρά από highlights στο τριήμερο πρόγραμμα του φεστιβάλ. 90 Χρόνια DC Comics Ο παρανοϊκός Joker ή ο ανήθικος Lex Luthor; Η μάχη του Superman με Doomsday ή τον Darkseid; Με ένα δίπτυχο χορταστικό αφιέρωμα που περιλαμβάνει αφενός μία διεθνή έκθεση από το εμβληματικό Cartoon Art Museum του Σαν Φρανσίσκο και αφετέρου επιλογές από Έλληνες εικονογράφους, το Comicdom τιμά τη μεγάλη παράδοση της DC Comics. Noir et Blanc Η έκθεση του φετινού φεστιβάλ έθεσε ένα ιντριγκαδόρικο challenge – κάθε συμμετέχοντας σεναριογράφος έγραψε πρώτα την ιστορία και έπειτα ένας εικονογράφος της επιλογής του κλήθηκε να δώσει μορφή στην ιστορία, με μόνο περιορισμό το ασπρόμαυρο. Το αποτέλεσμα αποκαλύπτεται στους επισκέπτες του Comicdom, δια χειρός μερικών πολύ αξιόλογων φωνών της ελληνικής παραγωγής. Διαγωνισμός Cosplay Είναι γνωστός ο χαμός ο οποίος γίνεται κάθε χρονιά για την ώρα που στη σκηνή εμφανίζονται οι διαγωνιζόμενοι μεταμορφωμένοι στους αγαπημένους τους χαρακτήρες, όμως φέτος ο πυρετός αναμένεται ακόμη πιο υψηλός, λόγω μίας (2ης) σημαντικής είδησης: ο νικητής του φετινού διαγωνισμού θα συνεχίσει το ταξίδι του στη Γαλλία για το πανευρωπαϊκό Europa Cosplay Cup, μετά τη συνεργασία που εγκαινιάζει φέτος το Comicdom CON Athens. Πρώτη προβολή για το ντοκιμαντέρ Mike Mignola: Drawing Monsters Ένα μοναδικό στυλ, ένας μοναδικός άνθρωπος. Ο Αμερικανός δημιουργός που δημιούργησε το HellBoy αποκαλύπτεται εις βάθος, τόσο σε επίπεδο προσωπικής ζωής όσο και καριέρας, μέσα από το ντοκιμαντέρ σκηνοθεσίας των Kevin Konrad Hanna και Jim Demonakos που οι επισκέπτες του Comicdom θα απολαύσουν στην πρώτη προβολή του στην Ελλάδα. Σταρ από το εξωτερικό Από τους διεθνείς καλεσμένους του φεστιβάλ ξεχωρίζουν τρεις «υπογραφές» που οι επισκέπτες θα γνωρίσουν μέσα από Q&As αλλά και workshops: Είναι ο βετεράνος Giorgio Cavazzano, ένας απ’ τους σημαντικότερους Ιταλούς δημιουργούς που δούλεψε με τους ήρωες του Disney, είναι ο βραβευμένος στο Διεθνές Φεστιβάλ της Ανγκουλέμ Sylvain Vallée από τη Γαλλία, είναι και ο Simon Bisley, διάσημος για τη δουλειά του στα ABC Warriors, Lobo, Sláine, Heavy Metal και Hellblazer. Εννοείται ότι δεν εξαντλείται τόσο εύκολα το πρόγραμμα ενός φεστιβάλ που μας έχει συνηθίσει στην πληθωρικότητα. Στους πολλούς χώρους του πρώην βιομηχανικού ακίνητου, οι επισκέπτες έχουν να ανακαλύψουν επίσης την καθιερωμένη έκθεση του τιμώμενου καλλιτέχνη της χρονιάς (φέτος, τιμάται ο Θανάσης Πέτρου, πολυβραβευμένος δημιουργός και καθηγητής comics με είκοσι χρόνια πορείας), προβολές ταινιών μικρού μήκους σε συνεργασία με το Animasyros, θεματικές συζητήσεις και πολλά ακόμη. Αλλά, καλύτερα να αφήσουμε τα υπόλοιπα σαν έκπληξη, έτσι για το σασπένς. Ραντεβού στην Τεχνόπολη, από 16 μέχρι 18 Μαΐου. Περισσότερες πληροφορίες εδώ. Και το σχετικό link...

Στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, από τις 16 μέχρι και τις 18 Μαΐου, θα φιλοξενηθεί η 19η διοργάνωση του καθιερωμένου διεθνούς φεστιβάλ κόμικς της πρωτεύουσας. Σιλβάν Βαλέ, «Ταναναρίβη» Με ένα πλούσιο πρόγραμμα που ανταγωνίζεται επάξια αυτό των διεθνών «ανταγωνιστών» του, το μακροβιότερο φεστιβάλ κόμικς των Αθηνών επιστρέφει με αέρα στα πανιά του. Φέτος, οι επισκέπτες του Comicdom Con Athens θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν ένα τριήμερο γεμάτο εκδηλώσεις, όπως ομιλίες, συζητήσεις, καλλιτεχνικά εργαστήρια, προβολές, διαγωνισμούς, και φυσικά να συναντήσουν ένα σημαντικό κομμάτι της εγχώριας – αλλά και αντιπροσωπευτικό μέρος της διεθνούς – σκηνής κόμικς, τόσο διά ζώσης όσο και μέσα από τις ενδιαφέρουσες εκθέσεις που φιλοξενεί. Ας τα πιάσουμε αντίστροφα. Εκθέσεις Η διεθνής έκθεση για τα «90 Χρόνια DC Comics», σε συνεργασία με το Cartoon Art Museum του Σαν Φρανσίσκο, παρουσιάζει σπάνιες πρωτότυπες σελίδες και αναπαραγωγές από τη συλλογή του μουσείου με έργα κορυφαίων δημιουργών, όπως οι Arthur Adams, Neal Adams, Dave Gibbons, Jack Kirby μεταξύ άλλων, συμπληρώνεται έξυπνα από την ελληνική έκθεση «90 Χρόνια DC – Οι Στιγμές Που Αγαπήσαμε», στην οποία 21 Έλληνες καλλιτέχνες επιλέγουν την αγαπημένη στιγμή τους από το εκδοτικό σύμπαν της DC και των imprint τους, παρουσιάζοντας τη δική τους εκδοχή. Έκθεση «90 Χρόνια DC Comics»: Η πρώτη σελίδα του Batman που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 1939 Ακόμα, η ελληνική έκθεση «Noir Et Blanc» σε επιμέλεια Ηλία Κατιρτζιγιανόγλου και Μέλανδρου Γκανά φέρνει στο προσκήνιο τους Έλληνες σεναριογράφους κόμικς, δίνοντάς τους τον πρώτο λόγο σε μια έκθεση με αποκλειστικά ασπρόμαυρα έργα από εικονογράφους της επιλογής τους. Τιμώμενος καλλιτέχνης Την αφίσα του φεστιβάλ σχεδίασε ο τιμώμενος καλλιτέχνης, Θανάσης Πέτρου. Ακόμα, μια έκθεση θα είναι αφιερωμένη στον τιμώμενο καλλιτέχνη του φεστιβάλ, που αυτή τη χρονιά είναι ο Θανάσης Πέτρου, ο βραβευμένος δημιουργός κόμικς που έχει υπογράψει την τελευταία εικοσαετία ορισμένα από τα σημαντικότερα ελληνικά κόμικς, με έμφαση στις λογοτεχνικές μεταφορές και την ελληνική ιστορία. Περισσότερα από 40 πρωτότυπα έργα του δημιουργού θα εκτίθενται για το κοινό. Διεθνείς προσκεκλημένοι Καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα, οι φετινοί διεθνείς καλεσμένοι της διοργάνωσης ανήκουν σε διαφορετικές σχολές – και χώρες. Ο βετεράνος Giorgio Cavazzano είναι ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς κόμικς, γνωστός κυρίως για τη δουλειά του με ήρωες του Disney, επισκέπτεται ξανά την Ελλάδα, αυτή τη φορά με αφορμή την έκδοση «Σμάλτο & Τζόννυ» των εκδόσεων DocMZ Publishing. Giorgio Cavazzano Σε συνεργασία με τις εκδόσεις Μικρός Ήρως, ο βραβευμένος στο Διεθνές Φεστιβάλ της Ανγκουλέμ Σιλβάν Βαλέ θα υπογράφει αντίτυπα των άλμπουμ του «Ταναναρίβη» και «Habemus Bastard», ενώ ο Σίμον Μπίσλεϊ έρχεται σε συνεργασία με τις εκδόσεις Jemma Press με αφορμή την πρεμιέρα της νέας έκδοσης του «Sláine: Ο Κερασφόρος Θεός». Καλεσμένοι επίσης η Φινλανδή εικονογράφος, εικαστικός και δημιουργός κόμικς Τέρι Εκεμπόμ, η Αμερικανίδα εικονογράφος, εικαστικός και δημιουργός κόμικς Σάνον Κ. Γκάριτι και ο Αιγύπτιος εικονογράφος 8bitfaz. Πληθώρα καλλιτεχνών και εκδηλώσεων Σχεδόν 180 δημιουργοί κόμικς και εικονογράφοι απ’ όλο το πλούσιο φάσμα της ελληνικής σκηνής κόμικς, και όχι μόνο, θα παρουσιάσουν νέες και παλιότερες δουλειές τους, ενώ περισσότερες από 50 επιχειρήσεις και εκδοτικές εταιρείες συναφείς με το αντικείμενο θα συμμετάσχουν στο φεστιβάλ, δίνοντας στον επισκέπτη μια αντιπροσωπευτική ματιά του εγχώριου γίγνεσθαι στον χώρο της 9ης Τέχνης. Το πρόγραμμα του Comicdom Con Athens 2025 συμπληρώνουν ο διαγωνισμός cosplay, προβολές, με αυτήν του ντοκιμαντέρ «Mike Mignola: Drawing Monsters» να ξεχωρίζει, εργαστήρια και θεματικές συζητήσεις, αλλά και ο θεσμός της Agora, όπου εγχώριοι καλλιτέχνες και εκδότες μπορούν να παρουσιάσουν τα έργα τους σε επαγγελματίες της βιομηχανίας των κόμικς από το εξωτερικό, αναζητώντας μια θέση σε αγορές όπως αυτές των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας και άλλων χωρών με ισχυρή παράδοση στα κόμικς. Αξίζει να αναφερθεί ότι με επιμέλεια της Athens Comics Library, ένα σημαντικό μέρος του προγράμματος είναι ειδικά διαμορφωμένο για γονείς και παιδιά. Ελληνικά Βραβεία Κόμικς Στο πλαίσιο του Comicdom Con Athens, όπως κάθε χρονιά, έτσι και φέτος θα λάβει χώρα η απονομή των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς, που θα τιμήσουν τους τίτλους και τους καλλιτέχνες που ξεχώρισαν από την καλλιτεχνική παραγωγή της χρονιάς που μας πέρασε. Η Τελετή Απονομής των βραβείων θα λάβει χώρα στο τέλος της πρώτης ημέρας του φεστιβάλ, Παρασκευή 16 Μαΐου στις 21.30 στο θέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ». ℹ️ Comicdom Con Athens 2025 Πότε: 16-18 Μαΐου / 11.00-21.30 Πού: Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων (Πειραιώς 100) Πρόγραμμα: comicdom-con.gr Είσοδος ελεύθερη Και το σχετικό link...

Η πρώτη κυκλοφορία graphic novel από τις εκδόσεις Αντίποδες είναι ένα ασπρόμαυρο διαμάντι 288 σελίδων, το οποίο παρουσιάζει με ιδιοφυή τρόπο τις πολιτικές, οικονομικές και ψυχολογικές προεκτάσεις των ιδεών του Πιερ Μπουρντιέ. Η Διάκριση, ένα από τα σημαντικότερα έργα του Γάλλου κοινωνιολόγου, εμπνέει την Τιφέν Ριβιέρ να σχεδιάσει μια ιστορία στην οποία ένας καθηγητής Κοινωνιολογίας προσπαθεί να εξηγήσει σε μαθητές Λυκείου βασικές έννοιες του μεγάλου στοχαστή. Κοινωνιολογία για αρχάριους λοιπόν ή, ακόμη καλύτερα, ένας απολαυστικός τρόπος να διακρίνουμε τους πολιτισμικούς μηχανισμούς αναπαραγωγής της κοινωνικής ανισότητας στην καθημερινότητά μας. Η Διάκριση Ο Θανάσης Πέτρου επιστρέφει με το πέμπτο μέρος της πολύ επιτυχημένης ιστορικής του σειράς, το οποίο τιτλοφορείται 1941 – Αυστηρά συσκότισις (εκδ. Ίκαρος)· μια αξιέπαινη, δηλαδή, συνέχεια ενός έργου που έχει ήδη εντυπωσιάσει με την ποιότητά του. Αυτή τη φορά, ο Πέτρου μάς μεταφέρει στη Μακεδονία της τριπλής κατοχής – γεμάτη έριδες, βία και πόλεμο – σε ένα αφήγημα από το οποίο αναβλύζει ο πόνος μιας εποχής που ακόμη στοιχειώνει τη συλλογική μνήμη. 1941 – Αυστηρά συσκότισις Μετά τις προηγούμενες κυκλοφορίες, Καπετάν Μιχάλης του Παναγιώτη Πανταζή και Ζορμπάς του Soloup, τα δύο νέα graphic novels για τον Καζαντζάκη, Η κρητική ματιά 1883-1919 και Ο πολύβουος κόσμος 1921-1957 (εκδ. Διόπτρα), επιβεβαιώνουν το επιτυχημένο άνοιγμα του εκδοτικού στο εικονογραφημένο μυθιστόρημα. Σε σενάριο του Αλέν Γλυκός και εικονογράφηση του Αντονέν, οι δύο τόμοι αποτελούν μια ανοιχτή συνομιλία με τα παιδικά χρόνια, τη φιλοσοφία και τα ταξίδια του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα, προσφέροντας μια απολαυστική και γεμάτη χρώμα ματιά στη ζωή του. Ο πολύβουος κόσμος 1921-1957 Αυτό που πετυχαίνει η Τζάκι Φλέμινγκ στο σατιρικό και εύπεπτο Το πρόβλημα με τις γυναίκες (εκδ. Μεταίχμιο) είναι να ξαναζωγραφίσει την Ιστορία. Πρόκειται για ένα κόμικ που αποκαλύπτει την απουσία των γυναικών από τα βιβλία της Ιστορίας και σατιρίζει τις αλλοπρόσαλλες θεωρίες που διατυπώθηκαν μέσα στους αιώνες – ακόμη και από σπουδαίους στοχαστές – σχετικά με τις γυναίκες και τον ρόλο τους. Η έννοια της συμπερίληψης βρίσκεται στον πυρήνα του Όσα επιθυμήσαμε (εκδ. Μικρός Ήρως) του Ηλία Κυριαζή. Η παρέα ηρώων με απόλυτα διαφορετικούς μεταξύ τους χαρακτήρες ζωντανεύει μέσα από σχέδια γεμάτα χρώμα και κίνηση. Όταν ένας μυστηριώδης κομήτης περνά από τη Γη και ένα υπερφυσικό ον προσφέρεται να πραγματοποιήσει μία ευχή στον καθένα, η καθημερινή (;) ιστορία «μεταμορφώνεται» σε συναρπαστική περιπέτεια. Όσα επιθυμήσαμε Στην άλλη κυκλοφορία των ίδιων εκδόσεων, συναντάμε την Ομήρου Βατραχομυομαχία (η ταυτότητα του δημιουργού παραμένει στην πραγματικότητα μυστήριο) σε μια εικονογραφημένη διασκευή ενός έμμετρου έργου της αρχαιότητας, 303 στίχων, γραμμένου τον 4ο αι. π.Χ. στην αττική διάλεκτο. Το έργο περιγράφει τον κωμικοτραγικό πόλεμο μιας μέρας ανάμεσα σε βατράχια και ποντίκια στην άκρη μιας λίμνης. Πρόκειται για μια ελεύθερη, διασκεδαστική παρωδία, που γίνεται graphic novel μέσα από την εικονογράφηση της Ειρήνης Σκούρα και τη μεταφορά του Γιώργου Βλάχου. Και το σχετικό link...

Δύο σημαντικοί δημιουργοί κόμικς, ο Θανάσης Πέτρου και ο Σπύρος Δερβενιώτης, γράφουν στο Documento για τις κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις του Ghibli effect. Από τη φρενίτιδα του Ghibli effect δεν γλίτωσαν ούτε ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Ίλον Μασκ, αφού μετατράπηκαν και αυτοί σε χαρακτήρες ταινίας του Χαγιάο Μιγιαζάκι. Εν μια νυκτί τα social media κατακλύστηκαν από φωτογραφίες των χρηστών στις οποίες είχε εφαρμοστεί το Ghibli effect. Κάπως έτσι, όλοι άρχισαν να μοιάζουν με χαρακτήρες ταινίας του Χαγιάο Μιγιαζάκι. Πλάκα δεν έχει; Καθόλου, αν δει κανείς όλη την εικόνα. Μέσα από την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) μπορεί οποιαδήποτε εταιρεία να χρησιμοποιήσει την τεχνοτροπία οποιουδήποτε καλλιτέχνη χωρίς να καταβάλει το αντίστοιχο ποσό για την παραχώρηση πνευματικών δικαιωμάτων. Αυτό σημαίνει πως πάλι οι εταιρείες κερδίζουν εις βάρος του ατόμου και του κοινωνικού συνόλου. Δύο από τους σημαντικότερους δημιουργούς κόμικς γράφουν στο Documento και εξηγούν τι συμβαίνει πίσω από ένα φαινομενικά αθώο παιχνίδι με τις εικόνες. Θανάσης Πέτρου Νομικό κενό σε παγκόσμια κλίμακα Πολύ πρόσφατα, το γεγονός ότι το ChatGPT έδωσε τη δυνατότητα στους χρήστες του να δημιουργήσουν μέσω τεχνητής νοημοσύνης εικόνες που μιμούνται το καλλιτεχνικό ύφος των στούντιο anime Ghibli του Χαγιάο Μιγιαζάκι προκάλεσε ρεκόρ επισκεψιμότητας και χρήσης της συγκεκριμένης πλατφόρμας τεχνητής νοημοσύνης. Ταυτόχρονα βέβαια, αυτή η νέα εξέλιξη προκάλεσε την έντονη αντίδραση του ίδιου του Μιγιαζάκι, ο οποίος εξέφρασε την αποστροφή του τονίζοντας πως μια τέτοια χρήση της ΤΝ δείχνει ότι «η ανθρωπότητα χάνει την πίστη της στον εαυτό της» και ότι «νιώθει πως πλησιάζουμε στο τέλος των καιρών». Το συγκεκριμένο παράδειγμα κατάφωρης παραβίασης της έννοιας των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών επί των έργων τους από τις εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης ελεύθερης πρόσβασης νομίζω πως δείχνει περίτρανα το νομικό κενό που υπάρχει παγκοσμίως αυτή τη στιγμή. Ο Θανάσης Πέτρου είναι δημιουργός κόμικς και εκπαιδευτικός. Οι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, όπως η ΟpenAI, η xAI του Ιλον Μασκ και πολλές άλλες, δρουν ανεξέλεγκτα. Για τα εκατομμύρια εικόνων, εικαστικών, φωτογραφιών κ.λ.π. που έχουν μέχρι στιγμής ενσωματώσει στο υλικό τους δεν έχουν πληρώσει δεκάρα τσακιστή. Η έννοια απόδοσης δικαιωμάτων σε καλλιτέχνες από τους οποίους κυριολεκτικά έκλεψαν το έργο παραμένει κενό γράμμα. Δεν υπάρχει κανένα νομικό πλαίσιο σε οποιαδήποτε χώρα που να υποχρεώνει τις εταιρείες ΤΝ να πληρώσουν για το υλικό που χρησιμοποιούν στη δημιουργία των μοντέλων τους. Απλώς, στην περίπτωση του πασίγνωστου Mιγιαζάκι αυτή η κλοπή πνευματικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας από τις εταιρείες ΤΝ έγινε ολοφάνερη και για τον λόγο αυτό δημιουργήθηκε αναμπουμπούλα. Ενδεχομένως, αυτοί οι εκατομμύρια νέων χρηστών της συγκεκριμένης πλατφόρμας ήθελαν απλώς να παίξουν και να διασκεδάσουν δημιουργώντας μια εικόνα που μιμείται άψυχα το ύφος του Μιγιαζάκι. Ωστόσο, το ουσιαστικό πρόβλημα που προκύπτει είναι όταν επαγγελματίες διαφόρων τομέων (εκδότες, διαφημιστικές εταιρείες κ.ά.) παράγουν και χρησιμοποιούν προς όφελός τους δωρεάν οπτικό υλικό κάνοντας απλώς υπαγορεύσεις κειμένων σε μια ΤΝ, αντί να πληρώνουν έναν καλλιτέχνη για τον σκοπό αυτό. Δυστυχώς ή ευτυχώς, ζούμε πλέον σε έναν κόσμο όπου η τεχνητή νοημοσύνη καταλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο χώρο στην καθημερινή μας ζωή. Από αυτό και μόνο το γεγονός προκύπτουν πάρα πολλά ζητήματα σε νομικό, εμπορικό, ηθικό επίπεδο που πρέπει να διευθετηθούν. Εύχομαι να βρεθούν η βούληση, η αποφασιστικότητα και η διορατικότητα για να γίνουν αρκετά σύντομα αυτές οι ρυθμίσεις, ειδεμή το μέλλον θα μας επιφυλάσσει μόνο δυσάρεστες εκπλήξεις. Σπύρος Δερβενιώτης Να κοιτάξουμε το τέρας στα μάτια Η πρόσφατη Ghiblimania έθεσε εμφατικά στον δημόσιο διάλογο το θέμα της τεχνητής νοημοσύνης στην τέχνη. Θέματα που απασχολούσαν μέχρι τώρα εσωτερικά τον «χώρο» ήρθαν αυθημερόν σε γνώση όλης της κοινωνίας, όπως και το brand name Ghibli άλλωστε, για να βλέπουμε και την άλλη πλευρά του νομίσματος. Η συζήτηση όμως έγινε άτσαλα, άκομψα και, κατά τη γνώμη μου, αναποτελεσματικά. Άνθρωποι που μεγάλωσαν με το Napster, κολύμπησαν στα torrents και επένδυσαν σε VPN ξαφνικά πετροβολούσαν απλούς χρήστες των κοινωνικών δικτύων λέγοντας ότι είναι «κακοί άνθρωποι» επειδή αστόχαστα συναινούν στη σκύλευση των πνευματικών δικαιωμάτων του Μιγιαζάκι, δηλαδή «αύριο μεθαύριο τα δικά μου», που ήταν και η ουσία του προβλήματός τους. Είναι αβάσιμοι οι φόβοι τους; Όχι, αλλά, αν πραγματικά θέλουμε να κοιτάξουμε το τέρας στα μάτια, να εστιάσουμε σωστά. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ο τελευταίος κρίκος σε μια ψηφιακή αλυσίδα που γονάτισε τους επαγγελματίες εικόνας. Ο Σπύρος Δερβενιώτης είναι σκιτσογράφος. Το κακό ξεκίνησε από τη δεινοσαυρική εξαφάνιση των εντύπων, γιγαντώθηκε με τη «Spotify-oποίηση» του χώρου, με τις φωτοθήκες τύπου Shutterstock και το τελευταίο καρφί στο φέρετρο ήταν η γιγάντωση της απέραντης χωματερής πνευματικών δικαιωμάτων, τα social media, στα οποία παρεμπιπτόντως όλοι οι επαγγελματίες εικόνας έχουν οικειοθελή (ή καταναγκαστική, για να είμαστε ακριβείς) παρουσία. Ας μείνουμε λίγο σ’ αυτά τα τελευταία. Το πραγματικό πρόβλημα της ανθρωπότητας προς επίλυσιν είναι ότι όλη αυτή τη δύναμη, του web 2.0, του ΑΙ, της Ψηφιακής Νέας Γης συνολικά, την έχουν μια χούφτα άνθρωποι που έχουν αποκτήσει δύναμη μεγαλύτερη από κράτη κι από συνασπισμούς κρατών. Αυτή η ασύλληπτη ασυμμετρία δύναμης είναι που πρέπει να χτυπηθεί, η συσσώρευση μιας απίστευτης δύναμης που κατατρώει τη δημοκρατία, την ενημέρωση και ναι, και τα πνευματικά δικαιώματα στα χέρια πέντε-δέκα κοινωνιοπαθών κερδοσκόπων. Και αφού πάρουμε ξανά στα χέρια μας και ξαναβάλουμε στη σωστή τροχιά την υπόσχεση εκδημοκρατισμού που υπήρξε κάποτε (θυμάστε;) το ίντερνετ, μπορούμε να βάλουμε κάτω και να συζητήσουμε την επόμενη μέρα της βιωσιμότητας των καλλιτεχνών: τη χρησιμότητα ή μη της πνευματικής ιδιοκτησίας, το ώριμο πια αίτημα για ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, τα «πώς» της αφθονίας που ήταν η υπόσχεση της προόδου της τεχνολογίας. Αλλά αυτή η συζήτηση χρειάζεται τη φαντασία που κατηγορούμε την τεχνητή νοημοσύνη ότι δεν έχει, αλλά ο ανομολόγητος φόβος μας είναι ότι μας αντιγράφει πιστά. Και το σχετικό link...

Με τον πέμπτο τόμο «1941 – Αυστηρά Συσκότισις» ο Θανάσης Πέτρου μάς μεταφέρει στη Θεσσαλονίκη της πιο ζοφερής σελίδας της Ιστορίας: της ναζιστικής κατοχής, των δωσίλογων, αλλά και της Αντίστασης. Στους 42 μήνες κατοχής στη Θεσσαλονίκη, από την εισβολή του 1941 μέχρι την απελευθέρωση τον Οκτώβριο του 1944, επικεντρώνεται το νέο κόμικς του «δικού μας» Θανάση Πέτρου, «1941 – Αυστηρά Συσκότισις», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος. Το «1941» είναι το πέμπτο μέρος της σειράς που ξεκίνησε πριν από πέντε χρόνια, παρακολουθώντας την ιστορία του στρατιώτη Γιώργη Αμπατζή από το Γκέρλιτς της Γερμανίας στον Σαγγάριο της Μικράς Ασίας και από εκεί στην προσφυγιά στον Πειραιά, για να βρεθεί, μετά από πολυετή φυλάκιση, στη Θεσσαλονίκη του αιματοβαμμένου Μάη του 1936. Ταυτόχρονα η σειρά παρακολουθεί την ταραγμένη ιστορία της Ελλάδας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, μια ιστορία στενά συνδεδεμένη με τους δύο παγκόσμιους πολέμους, στη δίνη των πολιτικών αναταράξεων και των εθνικών περιπετειών. Στον πέμπτο τόμο ο Πέτρου συνεχίζει την ιστορία του Αμπατζή με φόντο τη Θεσσαλονίκη επί δικτατορίας Μεταξά. Λίγα χρόνια πριν από τον πόλεμο ο ήρωάς μας πιάνει δουλειά σε ένα καρεκλάδικο και συνάπτει γάμο με μια χήρα, μάνα δύο παιδιών. Τα παιδιά της, η 14χρονη Ελένη και ο 18χρονος Κώστας, αντιπροσωπεύουν τα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα στα οποία θα χωριστεί αργότερα η Ελλάδα, καθώς η κόρη θα προσχωρήσει στην Αντίσταση και ο γιος στη δωσιλογική εθνικοφροσύνη. Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 οι σειρήνες ξυπνούν τους Θεσσαλονικείς: η Θεσσαλονίκη, όπως και η υπόλοιπη χώρα, εισέρχεται στην εποχή του πολέμου με κήρυξη γενικής επιστράτευσης σε συνθήκες παλλαϊκού ενθουσιασμού. Οι άνθρωποι πανηγυρίζουν για κάθε νίκη του ελληνικού στρατού στην Αλβανία, αλλά δεν λείπουν και οι αγωνιώδεις στιγμές των αεροπορικών βομβαρδισμών, για την αποφυγή των οποίων επιβάλλεται κάθε νύχτα προληπτική «αυστηρά συσκότισις» με υποχρεωτικό σβήσιμο των φώτων και κάλυψη των παραθύρων. Η πραγματική συσκότιση όμως θα έρθει όταν η μαύρη σκιά του αγκυλωτού σταυρού θα καλύψει την πόλη, όπως κάλυψε τη χώρα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Στις 6 Απριλίου 1941 η ναζιστική Γερμανία επιτίθεται στην Ελλάδα μέσω Βουλγαρίας και Γιουγκοσλαβίας προς ενίσχυση της ηττημένης συμμάχου της Ιταλίας. Τρεις μέρες μετά το μέτωπο καταρρέει και τα ελληνικά στρατεύματα παραδίδονται. Πριν καν ολοκληρωθεί η γερμανική προέλαση προς Νότο, πρόθυμοι Έλληνες «Κουίσλινγκ» υπογράφουν την ταπεινωτική συνθηκολόγηση της χώρας. Στη Θεσσαλονίκη οι κατοχικές δυνάμεις μπαίνουν στις 9 Απριλίου. Λόγω της ζωτικής στρατηγικής σημασίας της η Θεσσαλονίκη υπάγεται στον έλεγχο του γερμανικού στρατού. Οι ναζί επιβάλλουν τον τρόμο τους, η μόνη εφημερίδα που κυκλοφορεί είναι η εθνικοσοσιαλιστική «Νέα Ευρώπη» και οι κατασχέσεις αγαθών από τον γερμανικό στρατό προκαλούν τον φριχτό λιμό του 1941-42. Σε μια τέτοια ακραία συνθήκη οι γνωστοί μαυραγορίτες «κάνουν την κρίση ευκαιρία» –όπως θα λέγαμε κατά την προηγούμενη δεκαετία των μνημονίων. Όμως το μεγαλύτερο έγκλημα, πέραν των μαζικών εκτελέσεων στα γύρω χωριά, συντελείται με τον εξανδραποδισμό και την εξόντωση της κοινότητας των 50.000 Σεφαραδιτών Εβραίων της Θεσσαλονίκης. Ένα ασύλληπτο έγκλημα τεράστιων διαστάσεων που συνοδεύτηκε από την πλιατσικολόγηση των περιουσιών τους από τους χριστιανούς γείτονές τους. Μοναδικό φως στο σκοτάδι η οργανωμένη ΕΑΜική αντίσταση, η δυναμική της οποίας προκαλεί την αιματηρή αντίδραση ταγματασφαλιτών και ποικιλώνυμων εθνικιστικών ομάδων δρώντας, στο όνομα του αντικομμουνισμού, προς όφελος του κατακτητή. Μετά από «τριάμισι αβάσταχτα χρόνια» η απελευθέρωση επιτέλους έρχεται, αλλά νέα δεινά επιφυλάσσονται για τους πρωταγωνιστές του «1941», όπως φυσικά και για τα κομμάτια εκείνα της κοινωνίας που διάλεξαν την πλευρά της Αντίστασης. Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η σειρά του Πέτρου συγκαταλέγεται στις πλέον σημαντικές της εγχώριας παραγωγής. Δεν είναι μόνο η βαθιά γνώση των ιστορικών γεγονότων και των πολιτισμικών συμφραζόμενων που είναι εμφανή στην αφήγησή του ως προϊόν επίμονης έρευνας. Είναι κυρίως το μεράκι με το οποίο χτίζει τους – εντελώς ανθρώπινους – χαρακτήρες του, διαμέσου των οποίων συναντάμε μη μυθοπλαστικούς χαρακτήρες όπως τον Μάρκο Βαμβακάρη και τον Βασίλη Τσιτσάνη ή τον διαβόητο ναζιστή δωσίλογο Γεώργιο Πούλο. Μέσα από τις μικρές ιστορίες τους αναδεικνύεται η Μεγάλη Ιστορία με τη μέθοδο των ομόκεντρων κύκλων: της κοινωνίας, της χώρας και του κόσμου. Αν κάτι πάντως εξυψώνει τη γνησιότητα της αφήγησης, δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι ο Θανάσης Πέτρου είναι γέννημα θρέμμα Σαλονικιός. Στα καλοσχεδιασμένα καρεδάκια του η Αποστόλου Παύλου, η Αγία Σοφία, η Εγνατία, η πλατεία Ελευθερίας και το ισοπεδωμένο εβραϊκό νεκροταφείο δεν είναι απλώς αποτυπώσεις μιας πόλης που δεν υπάρχει πια, αλλά η αγαπητική φιλοτέχνηση ενός οικείου τόπου: της δικής του πόλης. Και το σχετικό link...

Το πέμπτο μέρος της πολύ πετυχημένης ιστορικής σειράς του Θανάση Πέτρου, το «1941 – Αυστηρά συσκότισις» σε αποκλειστική προδημοσίευση στη LIFO. Στο νέο graphic novel του Θανάση Πέτρου με τίτλο 1941 – Αυστηρά συσκότισις ο ήρωάς του Γιώργος Αμπατζής φτάνει στη Θεσσαλονίκη λίγο πριν από την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έχοντας περάσει πλήθος κακουχιών που έχουν σημαδέψει τη ζωή του, σε μια προσπάθεια να την ξαναφτιάξει από την αρχή. Παντρεύεται την Παναγιώτα που είναι χήρα με δύο παιδιά και πιάνει δουλειά σε ένα καρεκλάδικο στην Άθωνος, λίγο πριν οι Ιταλοί και μετά οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Ελλάδα, ξεκινώντας έναν κύκλο βίας που συνεχίστηκε και μετά την ήττα τους, στον Εμφύλιο που ακολούθησε. Το πέμπτο μέρος της πολύ πετυχημένης ιστορικής σειράς του, που ξεκίνησε με τους Ομήρους του Γκαίρλιτς, συνεχίστηκε με το 1922 – Το τέλος ενός ονείρου, το 1923 – Εχθρική πατρίδα και το 1936 – Ετοιμόρροπη Δημοκρατία, μεταφέρει τη δράση σε μια Μακεδονία που υποφέρει από την τριπλή κατοχή (και από τους Βούλγαρους), από τους πολέμους, από τοπικές και οικογενειακές έριδες αλλά και από τη γενοκτονία των Ελλήνων Εβραίων κατοίκων της πόλης που οδήγησε στη σχεδόν ολοκληρωτική εξόντωσή τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης (εκεί χάθηκε του 95% του εβραϊκού πληθυσμού). Το graphic novel κυκλοφορεί στις 10 Μαρτίου από τις εκδόσεις Ίκαρος. Στο μεταξύ σήμερα, 20/2, θα ξεκινήσει μια έκθεση (που θα διαρκέσει μέχρι τις 20/3) με 15 έργα του Πέτρου φτιαγμένα με μια πρωτότυπη, ιδιόχειρη τεχνική μόνο με χρωματιστά στιλό, στο Bartesera (Κολοκοτρώνη 25) με τίτλο «Ανύπαρκτοι Υπερήρωες με Στιλ(ό)». Ένα από τα έργα αυτά είναι το επίσημο εικαστικό που σχεδίασε για το Comicdom CON Athens 2025, το φεστιβάλ κόμικς της Αθήνας που θα γίνει στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στις 16, 17 και 18/5, όπου φέτος ο Θανάσης Πέτρου είναι ο τιμώμενος καλλιτέχνης. «Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι το σημαντικότερο στοιχείο που διακρίνει την περίοδο της τριπλής Κατοχής της Ελλάδας από Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους την περίοδο 1941-1944 είναι η βία», γράφεις στον επίλογο του βιβλίου. Μίλησέ μου γι’ αυτήν τη φρικτή βία που έζησαν όλοι οι Έλληνες, και πολύ αγριότερα οι Βορειοελλαδίτες, λόγω θέσης. Πάρα πολλά γεγονότα και ζητήματα της Κατοχής, ακόμα και μένοντας περιορισμένος στη Θεσσαλονίκη, δεν μπορούσαν να ενταχθούν στην αφήγηση και την ιστορία μου, ούτε είχα χώρο να τα συμπεριλάβω στο κείμενο του επιλόγου, οπότε αναφέρω ότι η λέξη που συνοψίζει, κατ’ εμέ, τα χρόνια της Κατοχής είναι η λέξη «βία». Η Κατοχή αυτή καθαυτή ήταν μια πράξη βίας, όλοι οι περιορισμοί, οι απαγορεύσεις, οι στερήσεις, η πείνα, η αρρώστια, η ανέχεια, ήταν πράξεις βίας. Ακόμα περισσότερο στην περίπτωση της καταστροφής ολόκληρων χωριών και των μαζικών εκτελέσεων από τις δυνάμεις Κατοχής. Σε όλο τον ελλαδικό χώρο η βία των κατακτητών ήταν έκδηλη, απλώς στην ανατολική Μακεδονία ο κόσμος δυστύχησε ακόμα περισσότερο λόγω της ιδιαίτερης αγριότητας των Βουλγάρων. — Η ιστορία του Γιώργου Αμπατζή είναι η ιστορία της Ελλάδας από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Τι έμαθες μέσα από την έρευνά σου για τη δημιουργία αυτής της σειράς που δεν ήξερες; Όντως στη σειρά των βιβλίων μου παρακολουθούμε την ιστορία της Ελλάδας της συγκεκριμένης περιόδου μέσα από τα μάτια των πρωταγωνιστών μου και τα δικά τους βιώματα. Πολλά από αυτά τα γεγονότα μού ήταν γνωστά, αλλά κάνοντας στοχευμένη έρευνα σε πολύ συγκεκριμένα ζητήματα έμαθα λεπτομέρειες που μέχρι τότε αγνοούσα ή δεν τους είχα δώσει σημασία. Όσον αφορά το 1941 – Αυστηρά συσκότισις, πράγματι ανακάλυψα πολλά δεδομένα που μου ήταν άγνωστα, γιατί τα τελευταία χρόνια η βιβλιογραφία σχετικά με θέματα της Κατοχής στη Θεσσαλονίκη έχει εμπλουτιστεί με αρκετές νέες εκδόσεις. — Υπάρχουν πράγματα που τα έχουμε διδαχθεί λάθος; Τι σημαίνει «τα έχουμε διδαχθεί λάθος;». Υπάρχει άραγε η απόλυτη, διάφανη, ορθή ιστορική αλήθεια για οτιδήποτε; Προφανώς η απάντηση είναι όχι. Οι ιστορικές μελέτες, πόσο μάλλον τα σχολικά εγχειρίδια, έχουν γραφτεί από ανθρώπους που έχουν βιώματα, ιδεολογία, πεποιθήσεις, οπτική, προθέσεις, στόχους. Και οι ίδιοι οι ιστορικοί ερευνητές είναι εγκλωβισμένοι στην υποκειμενικότητά τους, στην ιστορική περίοδο κατά την οποία ζουν και στις πηγές απ’ όπου αντλούν τα στοιχεία τους. Άρα δεν μπορώ να απαντήσω αν έχουμε διδαχθεί «λάθος» πράγματα, γιατί ποιος είμαι εγώ για να σας υπαγορεύσω τα σωστά; Σαφώς δεν αναφέρομαι στο αν μάθαμε στο σχολείο τις σωστές ημερομηνίες που συνέβησαν κάποια γεγονότα, το ζήτημα είναι ο τρόπος που ερμηνεύονται αυτά τα γεγονότα. — Ο Γιώργος φτάνει στη Θεσσαλονίκη μετά την αποφυλάκισή του και γίνεται επαγγελματίας και οικογενειάρχης, επειδή διστάζει να πάρει μέρος στον αγώνα κατά των Γερμανών; Τον έχουν κάνει συγκρατημένο οι κακουχίες που έχει βιώσει ή η συνθήκη στην οικογένεια είναι τέτοια που πρέπει να κρατάει ισορροπίες; Δεν του έχω φερθεί και πολύ καλά του βασικού μου πρωταγωνιστή. Φαντάρος στο Γκαίρλιτς της Γερμανίας, φαντάρος στο μικρασιατικό μέτωπο, κατατρεγμένος πρόσφυγας στον Πειραιά και μετά βαρυποινίτης στις φυλακές Τρικάλων – δεν έχει ζήσει στα πούπουλα. Έχοντας εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη πια, έχοντας μόλις στρώσει κάπως την προσωπική του ζωή και προσπαθώντας να ορθοποδήσει, να δει άσπρη μέρα, ξεσπάει ο πόλεμος. Έχει ζήσει ήδη τη φτώχεια, την πείνα, την αρρώστια και τον θάνατο, είναι και πρώην κατάδικος, οπότε είναι μαγκωμένος, φοβισμένος. Η προσπάθειά του να ζήσει σαν «κανονικός» άνθρωπος πάει περίπατο, γιατί η ίδια η πραγματικότητα τον ξεπερνάει, παγιδεύοντάς τον. Μπορεί στα χρόνια της Κατοχής το ΕΑΜ και η ΕΠΟΝ να βρήκαν χιλιάδες υποστηρικτές στον ελληνικό λαό, αλλά υπήρχαν και αυτοί που δεν οργανώθηκαν πουθενά, που δεν αντιστάθηκαν, που φοβόντουσαν, που λούφαξαν και προσπάθησαν απλώς να επιβιώσουν. Ένας από αυτούς είναι κι ο Αμπατζής, ένας καθημερινός, καθόλου ηρωικός πρωταγωνιστής. — Θα δούμε την ιστορία του Αμπατζή μέχρι και το τέλος της ζωής του, μετά τον πόλεμο; Δεν έχω αποφασίσει ακόμα μέχρι πού θα φτάσω τη σειρά. Δεν ξέρω ακόμα πότε θα «πεθάνει» ο πρωταγωνιστής, σίγουρα πάντως θα υπάρξει συνέχεια. Να το μαρτυρήσω; Ας το μαρτυρήσω. Έχω γράψει ήδη το σενάριο του επόμενου βιβλίου. — Στο 1941 βλέπουμε τους δωσίλογους, τις εμφύλιες συρράξεις, τη γενοκτονία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης. Πες μου περισσότερα πράγματα γι’ αυτά. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου γράφω: «Κάποιοι θα βρουν την ευκαιρία να πλουτίσουν και άλλοι θα ξεπουλήσουν τα πάντα για να επιβιώσουν». Δυστυχώς έτσι είχε η κατάσταση. Υπήρχε στυγνή εκμετάλλευση στη μαύρη αγορά όπου οι άνθρωποι ξεπουλούσαν και το βρακί τους για να βρουν κάτι φαγώσιμο, αλλά ξεπουλιόντουσαν στους συμπατριώτες τους. Οι μαυραγορίτες δεν ήταν κάποιοι «άλλοι», ήταν οι γείτονές τους, οι συμπολίτες τους. Τα αγροτικά ή κτηνοτροφικά προϊόντα της μαύρης αγοράς προέρχονταν από συμπατριώτες τους αγρότες παραγωγούς, ας το συνειδητοποιήσουμε αυτό το γεγονός. Οι δωσίλογοι, οι συνεργάτες των Γερμανών, αυτοί που κατέλαβαν τις εβραϊκές περιουσίες, αυτοί που μπήκαν μεσεγγυούχοι στις επιχειρήσεις και στα σπίτια των Εβραίων, αυτοί που σκύλεψαν τις περιουσίες των Εβραίων ήταν οι ίδιοι οι συμπολίτες τους. Όσο δυσάρεστο και αν ακούγεται, δεν ήταν κάποιοι «άλλοι», ήταν οι γείτονές τους. Η Βόρεια Ελλάδα εκείνη την εποχή είχε κάποιες ιδιαιτερότητες που δεν υπήρχαν αλλού: ντόπιους πληθυσμούς, μεγάλους προσφυγικούς πληθυσμούς, εθνοτικές, θρησκευτικές, γλωσσικές μειονότητες (σλαβόφωνοι, ρουμανίζοντες Βλάχοι, τουρκόφωνοι Πόντιοι, μουσουλμάνοι Τσάμηδες κ.ά.). Όλες αυτές οι ιδιαιτερότητες και ετερότητες αυτού του γεωγραφικού χώρου στάθηκαν αφορμή για να δημιουργηθεί ένα έντονα συγκρουσιακό και βίαιο κλίμα. Αν προσθέσουμε και το πολιτικό στοιχείο, το ζήτημα της αντίστασης στους κατακτητές αφενός, και της συνεργασίας μαζί τους αφετέρου, καταλαβαίνουμε την εκρηκτική κατάσταση που είχε δημιουργηθεί. Δυστυχώς στην Κατοχή η Θεσσαλονίκη έγινε ο τόπος όπου έδρασαν όλες αυτές οι αλληλοσυγκρουόμενες δυνάμεις, αφήνοντας πίσω τους μόνο πτώματα και καταστροφή. Για τους Εβραίους νομίζω πως είναι πιο γνωστά, σε γενικές γραμμές, τα γεγονότα. Στις 30 Οκτωβρίου 1944 η απελευθερωμένη Θεσσαλονίκη ήταν μια άλλη πόλη, μια πόλη που είχε χάσει διά παντός ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της, γιατί μια πόλη δεν τη διαμορφώνουν μόνο τα κτίρια και τα ιστορικά της μνημεία αλλά και οι άνθρωποι που ζουν σ’ αυτή. Και το σχετικό link...

Εκ των κορυφαίων σύγχρονων δημιουργών κόμικς, παραγωγικότατος και πάντα συνεπής με την τεκμηρίωση και την ακρίβεια των έργων του, ο Θανάσης Πέτρου το «ρίχνει έξω» και παρουσιάζει μια σειρά υπέροχων σχεδίων του φιλοτεχνημένων μόνο με στιλό διαρκείας. Από το πρώτο κιόλας τεύχος του «Καρέ Καρέ» το 2014 μέχρι σήμερα, ο Θανάσης Πέτρου αποτελεί έναν από τους σταθερούς συνεργάτες μας, κοσμώντας με τις δουλειές του αυτό το ένθετο. Για περισσότερα από 30 χρόνια άλλωστε, ο Θανάσης τόσο από τη θέση του δασκάλου της ένατης τέχνης όσο και από τη θέση του καλλιτέχνη πρωταγωνιστεί στην ελληνική σκηνή των κόμικς, πότε σχεδιάζοντας τα σενάρια άλλων δημιουργών (Τάσος Ζαφειριάδης, Γιάννης Παλαβός, Δημήτρης Βανέλλης, Μαρία Παναγιώτου, Κατερίνα Σέρβη, Πέτρος Ζερβός, Παναγιώτης Κούστας, Αλέκος Παπαδόπουλος) και πότε φιλοτεχνώντας τις δικές του ιστορίες. Έχει σχεδιάσει ορισμένα από τα αριστουργήματα των μεγάλων της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας (Καρκαβίτσας, Παπαδιαμάντης, Βουτυράς, Καβάφης, Καρυωτάκης κ.ά.), ενώ τα τελευταία χρόνια έχει δώσει τη δική του εκδοχή πάνω σε κρίσιμες στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας («Οι Όμηροι του Γκαίρλιτς», «1922: Το τέλος ενός ονείρου», «1923: Εχθρική πατρίδα», «1936: Ετοιμόρροπη δημοκρατία»), έχει σχεδιάσει τη βιογραφία του Γιαννούλη Χαλεπά σε σενάριο του Δημήτρη Βανέλλη, έχει αφιερώσει δύο βιβλία στις αγαπημένες του περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης («Τ’ Αμπελοκηπιώτικα της Αθήνας» και «Τα Νεαπολίτικα»), έχει φιλοτεχνήσει τα πορτρέτα διάσημων ηθοποιών («Actors»), μέχρι και τις ανησυχίες του για την Τεχνητή Νοημοσύνη έχει μεταφέρει σε κόμικς («Η λεγάμενη»). Με την πρωτότυπη τεχνική που εφαρμόζει στη «Λεγάμενη» (στιλό πάνω σε χαρτί) πειραματίζεται αρκετά εδώ και καιρό και ήρθε η ώρα να εκθέσει ορισμένα από τα εντυπωσιακά αποτελέσματά της. Στην έκθεση «Ανύπαρκτοι Υπερήρωες με στιλ(ο)», ο Θανάσης Πέτρου παρουσιάζει 15 σχέδια φτιαγμένα μόνο με στιλό διαρκείας με πρωταγωνιστές τους δικούς του, μικροσκοπικούς και διόλου μυώδεις «υπερήρωες». Όπως περιγράφει ο ίδιος: «Οι Υπερήρωες κυριαρχούν στα αμερικανικά κόμικς από τη δεκαετία του 1930, δημιουργώντας τη δική τους μυθολογία. Φορούν εντυπωσιακές στολές και άλλοτε με τις υπερφυσικές δυνάμεις τους ή άλλοτε απλώς με την ευφυΐα τους, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στη μάχη εναντίον των “κακών”. Στη δική μας πλευρά του Ατλαντικού δεν υπάρχουν Υπερήρωες στα κόμικς. Οι ήρωες και οι ηρωίδες των ευρωπαϊκών κόμικς ούτε έχουν υπερφυσικές δυνάμεις ούτε θέλουν να σώσουν τον κόσμο». Οι εύθραυστοι και ευάλωτοι υπερήρωες του Θανάση Πέτρου, ανώνυμοι, σχεδόν απρόσωποι, χωρίς κάποια συγκεκριμένη αποστολή, στριμωγμένες καρικατούρες μέσα στις εφαρμοστές στολές τους, έχουν δίπλα τους κάποια αλλόκοτα, τεράστια αλλά όχι αντιπαθητικά πολύχρωμα πλάσματα τα οποία, μάλλον, κλέβουν την παράσταση. ♦ «Ανύπαρκτοι Υπερήρωες με στιλ(ο)» Έκθεση έργων του Θανάση Πέτρου Πού: Bartesera, Κολοκοτρώνη 25, Αθήνα Πότε: 20 Φεβρουαρίου – 20 Μαρτίου Εγκαίνια: Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου στις 20.00 Είσοδος ελεύθερη Και το σχετικό link...

Το κόμικ αυτό βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Παύλου Μεθενίτη που έγραψε και το σενάριο. Πρόκειται στην ουσία για ένα οδοιπορικό αυτογνωσίας. Ένας δημοσιογράφος με ειδικότητα το ταξιδιωτικό ρεπορτάζ, πηγαίνει για ένα άρθρο στο όρος Πάικο. Εκεί συναντά τον μοναδικό επιζώντα μιας διμοιρίας του ΕΛΑΣ που αλλησκοτώθηκαν λόγω παραισθήσεων που προκλήθηκαν από κατανάλωση του παραισθησιογόνου μανιταριού Ροδίτης. Ένα ταξίδι, το οποίο τελικά βοηθά τον δημοσιογράφο να αντιμετωπίσει τα δικά του προβλήματα, βιώνοντας τον λόγο του γηραιού αντάρτη. Το σχέδιο του Πέτρου, σκοτεινό σε κάποια σημεία, ταιριάζει απόλυτα στο ύφος του κόμικ. Αυτό που με ξένισε λιγάκι είναι το σενάριο. Βρήκα κάποιους από τους διαλόγους αφύσικους, τραβηγμένους. Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο του Μεθενίτη, αλλά νομίζω ότι το κόμικ ίσως ήθελε λίγο διαφορετική αντιμετώπιση. Τέλος πάντων, το ξεπέρασα και συνολικά μου άρεσε αρκετά. Η έκδοση της Γνώσης είναι εξαιρετική. Σκληρό εξώφυλλο σε πολύ καλής ποιότητας χαρτί, ότι χρειάζεται για ένα Graphic Novel.

Το 2019 το ταξίδι ξεκίνησε με τους “Ομήρους του Γκαίρλιτς”. Το 2020 ήταν εκεί για να μας αφηγηθεί τα καταστροφικά γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής, στο “1922: Το τέλος ενός ονείρου”. Το 2022, λοιπόν, είναι η ώρα για την συνέχεια αυτών των ιστορικών αφηγημάτων, με ένα νέο graphic novel, που φέρει τον τίτλο “1923: Εχθρική Πατρίδα”. Ο αγαπημένος κομίστας Θανάσης Πέτρου, εκπονεί ακόμα μία εξαιρετική ιστορική δουλειά, η οποία ουσιαστικά αποτελεί την συνέχεια του προηγούμενου graphic novel του. Η ιστορία αφηγείται τον ξεριζωμό των κατοίκων των παράλιων της Μικράς Ασίας, θύματα της αποτυχίας της επιχείρησης “Μεγάλη Ελλάδα” και τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν όταν πάτησαν το κουρασμένο πόδι τους στο ελλαδικό έδαφος. Άνθρωποι ρημαγμένοι, που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και που για τους Τούρκους ήταν Έλληνες, ενώ για τους Έλληνες ήταν Τούρκοι. Όσον αφορά το… σενάριο του κόμικ, νομίζω ότι δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Τόσο ο ρεαλισμός των γεγονότων, όσο και το ταλέντο του βετεράνου κομίστα, αποτελούν τον καλύτερο συνδυασμό και δεν νομίζω να υπάρξει κάποιος αναγνώστης που θα δυσαρεστηθεί. Ο Πέτρου συνθέτει μία πλοκή με απόλυτη γραμμικότητα, πιάνοντας την άκρη του νήματος με την εισαγωγή δύο πρωταγωνιστών, του Γιώργου Αμπατζή και του Σπύρου Τζανέτου, δύο συμπολεμιστών, που πήραν τα απολυτήριά τους και βρέθηκαν στον Πειραιά. Ο μεν Γιώργος, Σμυρνιός κι αποκομμένος από τους δικούς του, που τους έχασε μέσα στον χαμό, ο δε Σπύρος, από την Ζάκυνθο, να μην έχει ούτε τα ναύλα να επιστρέψει στο νησί του. Μέσω αυτών των δύο κεντρικών χαρακτήρων θα αποκαλυφθεί η άθλια καθημερινότητα των προσφύγων, η καχύποπτη (στα όρια της εχθρικής) αντιμετώπισή τους από τους “γηγενείς” Έλληνες, καθώς και η εκμετάλλευσή τους από διάφορους επιτήδειους. Επίσης, γινόμαστε μάρτυρες μίας αξιόλογης παράθεσης της πολιτικής κατάστασης της εποχής, την ώρα που τα σύννεφα μίας εμφύλιας σύρραξης πλανώνται στον ορίζοντα και φυσικά δεν παραλείπεται η περιγραφή της μποέμικης ζωής. Όμορφες κι απρόσμενες προσθήκες μερικά από τα ιερά τέρατα του ρεμπέτικου τραγουδιού, όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης κι ο Στελλάκης Περπινιάδης. Μεγάλο κεφάλαιο αποτελεί το φινάλε, το οποίο έχει μία απρόσμενη εξέλιξη και πλημμυρίζει από έντονα συναισθήματα. Ειδικότερα, η πλοκή έχει τον κλασικό χαρακτήρα, που συναντάμε και στο “1922”, ένα μοτίβο που φαίνεται να χαρακτηρίζει τον δημιουργό. Ομολογώ ότι η εναλλαγή των σκηνών γίνεται με μία μικρή ασυνέχεια, αλλά δεν μπορώ να πω σε καμία περίπτωση ότι με κούρασε. Όλες οι σκηνές έβγαζαν δυναμισμό και συγκινούν, ενώ υπάρχουν και μερικές που μου προκάλεσαν έκπληξη ( όπως η εν ψυχρώ δολοφονία ή οι πρόστυχες επιχειρηματικές “βλέψεις” του Μπάμπη). Βαθιά νοήματα δεν υπάρχουν, ο λόγος είναι αποτυπωμένος με την ντοπιολαλιά της εποχής και δεν γίνεται καμία προσπάθεια ωραιοποίησης ή λείανσης των γεγονότων. Ένας απίστευτος ρεαλισμός, έτσι όπως θα έπρεπε να υπάρχει. Εν κατακλείδι, εννοείται ότι προτείνεται σε αυτούς που έχουν διαβάσει το “1922”, αλλά κι αν δεν το έχουν κάνει, ας διαβάσουν και τα δύο. Δεν θα απογοητευτούν. Το κόμικ είναι εύπεπτο και προσφέρεται, επίσης, και σε εκείνους που θέλουν να μάθουν για την ταραγμένη περίοδο των αρχών του 20ου αιώνα στην χώρα μας, αλλά δεν έχουν διάθεση (ή χρόνο) να μελετήσουν βιβλία. Μην το χάσει κανείς. Όσοι γνωρίζουν το σχεδιαστικό στυλ του Πέτρου, θα βρουν μεγάλη ταύτιση με τα προηγούμενα κόμικς του. Ο εικαστικός τομέας είναι λιτός, αλλά σε καμία περίπτωση πρόχειρος. Όπου χρειάζεται βγάζει ένταση, αλλά τις περισσότερες φορές υποχωρεί για να αναδειχθεί το σενάριο. Ο χρωματισμός είναι όμορφος και ζωντανός, με μία ωραία τεχνοτροπία… νερομπογιάς, την οποία βρήκα ενδιαφέρουσα. Η ποιότητα της έκδοσης είναι στα υψηλά πρότυπα που μας έχει συνηθίσει ο εκδοτικός οίκος. Και φυσικά έτσι θα πρέπει να φιλοξενείται ένα τέτοιο δημιούργημα. Το χαρτί νομίζω ότι δεν θα μπορούσε να είναι πιο πολυτελές. Είναι παχύ, γυαλιστερό και φυσικά τα χρώματα αποτυπώνονται στην εντέλεια. Η κόλληση στην ράχη υπόσχεται ότι ο τόμος θα αντέξει σε πολλές αναγνώσεις, ενώ κανένα παράπονο δεν έχω κι από το εξώφυλλο. Βέβαια, βαθιά μέσα μου ήθελα να ήταν σκληρόδετη η έκδοση, αλλά μην τα θέλουμε κι όλα δικά μας. Στο συνοδευτικό υλικό ξεκινάμε με μερικές γραμμές για να μάθουμε ποιοι είναι οι δύο βασικοί ήρωες, οι οποίοι έχουν αναλάβει να μας ξεναγήσουν στην ιστορία, ενώ στο τέλος του τόμου υπάρχει ένας επίλογος από τον ίδιο τον δημιουργό, ακολουθεί ένα γλωσσάρι “άγνωστων” λέξεων και φράσεων, που χρησιμοποιούσαν οι Σμυρνιοί, αλλά και τα κουτσαβάκια του Πειραιά και στην συνέχεια παρατίθεται μία σημαντική κι εκτενής βιβλιογραφία, που επιβεβαιώνει την ιστορική μελέτη που έχει εκπονήσει ο Πέτρου. Ο τόμος θα κλείσει με μερικά σκίτσα από το κόμικ, καθώς και με δύο μικρές περιλήψεις των άλλων δύο κόμικς που προανέφερα στην αρχή της φλυαρίας μου. Κάπου εδώ να πούμε ότι για όποιον ενδιαφέρεται, μπορεί να προμηθευτεί το έργο κι από την Λέσχη Φίλων Κόμικς.

1922: Το τέλος ενός ονείρου. Το νεο graphic novel σε κείμενο και σχέδιο του Θανάση Πέτρου ακολουθεί κάποιους από τους ήρωες που γνωρίσαμε στο βιβλίο του "Όμηροι του Γκαίρλιτς", στην πορεία τους προς τη Μικρά Ασία. Μέσω της συστηματικής ιστορικής και βιβλιογραφικής έρευνας, ο Θανάσης Πέτρου ζωντανεύει με κείμενο και εικόνα τα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν την τραυματική τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής και καθόρισαν την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. (Από το δελτίο τύπου των εκδόσεων Ίκαρος)

Ονομαστική τιμή: 14,90€ Για κάποιον περίεργο λόγο, το κόμικ μου κίνησε την προσοχή από την στιγμή που έμαθα για την επερχόμενη κυκλοφορία του, χωρίς να υπάρχει περίληψη τότε και χωρίς να έχω δει το σχέδιο. Η αλήθεια είναι ότι ούτε με τον Ζαφειριάδη ούτε με τον Πέτρου είχα κάποια επαφή σαν αναγνώστης μέχρι τώρα, ενώ, αντίθετα, με τον Παλαβό ήταν αλλιώς τα πράγματα, μιας και είχα διαβάσει τόσο την ωραία συλλογή διηγημάτων "Αστείο" (εκδόσεις Νεφέλη) και το διήγημα "Σαν Άνγκρε", όσο και δυο-τρία βιβλία που έχει μεταφράσει. Όμως είχα δει δουλειές του Θανάση Πέτρου και ήμουν σίγουρος ότι θα άξιζε τον κόπο να διαβάσω τελικά το "Γρα-Γρου". Λοιπόν, ναι, τον κόπο τον άξιζε και με το παραπάνω. Νιώθω ότι διάβασα κάτι το ιδιαίτερο και το ξεχωριστό, απορροφήθηκα εντελώς από την όλη ιστορία και μεταφέρθηκα στα υπέροχα τοπία έξω από το χωριό Καστανιά του Βέρμιου. Η ιστορία συνδυάζει αρμονικά το κοινωνικό δράμα με κάποια αλληγορικά στοιχεία που μπορεί να πει κανείς ότι ανήκουν και στο είδος του Φανταστικού, και πιστεύω ότι δίνει λίγη τροφή για σκέψη. Οι διάλογοι είναι οι απολύτως απαραίτητοι, μιας και υπάρχουν πάμπολλα καρέ όπου οι εικόνες μιλάνε από μόνες τους. Το σχέδιο και ο χρωματισμός είναι, πραγματικά, σε εξαιρετικό επίπεδο ποιότητας. Ένιωσα στο πετσί μου το κρύο, την μελαγχολία, την μοναξιά, την μουντάδα, την άγρια ομορφιά των τοπίων στα οποία εξελίσσεται η ιστορία, ήταν σαν να ήμουν και εγώ ο ίδιος παρών στο εστιατόριο Γρα-Γρου και τα γύρω μέρη. Χάρηκα πολύ που διάβασα το "Γρα-Γρου". Πρόκειται για μια πολύ όμορφη δουλειά, που έχει να προσφέρει πράγματα τόσο στους έμπειρους αναγνώστες κόμικς, όσο και στους πιο άπειρους. Σίγουρα το σχέδιο και ο χρωματισμός είναι τα πιο δυνατά σημεία του κόμικ, όμως προσωπικά και η ιστορία μου άρεσε πολύ. Τώρα δεν ξέρω κατά πόσο θα συγκινήσει ή θ'αγγίξει άλλους αναγνώστες, εμένα όμως με κράτησε μέχρι το τέλος. Όσον αφορά την έκδοση του Ίκαρου, είναι πραγματικά πολύ προσεγμένη και όμορφη, από την γραμματοσειρά και την επιμέλεια, μέχρι το χαρτί, την βιβλιοδεσία και την όλη εξωτερική εμφάνιση. Προτείνεται με κλειστά μάτια! 9/10 Ευχαριστούμε για τα εξώφυλλα της Β' έκδοσης τον hudson.

«Όσο μάθαινε η Λεγάμενη, ξεμαθαίναμε εμείς» Γιάννης Κουκουλάς «Στην αρχή χαιρόμασταν. Ευκολίες, ανέσεις, νέες προοπτικές… Νέες δυνατότητες στην επιστήμη, στην ιατρική. Γελάσαμε όταν ακούσαμε τη φωνή του Lennon να τραγουδάει το νέο ψυχεδελικό κομμάτι των Beatles "Tomorrow always knows". Διασκεδάσαμε που ο εκλιπών Bowie "έγραψε" το νέο του τραγούδι "Ziggy Startreck". Κάναμε χάζι τον Lemmy που, απ’ τον άλλο κόσμο, ούρλιαζε στο νέο τραγούδι "The Ace of Plates". Αλλά ό,τι ερχόταν απ’ το μέλλον εξαφανιζόταν στο παρόν και στο παρελθόν». Υπεύθυνη για όλα αυτά είναι «Η Λεγάμενη» του Θανάση Πέτρου (εκδόσεις Τόπος, 24 σελίδες). Ποια είναι όμως αυτή η Λεγάμενη; Ο Πέτρου μάς τη συστήνει σταδιακά, μέσω των «έργων» της. Μέσω των επιπτώσεών της στις ζωές μας. Μέσω των αλλαγών που επιβάλλει σιγά σιγά, χωρίς να τις συνειδητοποιούμε τη στιγμή που συμβαίνουν μέχρι να είναι πια πολύ αργά για να αντισταθούμε. Ως αναγνώστες, όταν πια καταλαβαίνουμε ποια είναι η Λεγάμενη, δεν πέφτουμε από τα σύννεφα γιατί όλα όσα περιγράφει ο Πέτρου τα ξέρουμε και τα ζούμε και ξέρουμε επίσης ότι θα τα ζήσουμε ακόμα πιο έντονα. Και μάλλον οδυνηρά. Μας αρκεί όμως που χαμογελάμε σκυφτοί πάνω από smartphones, χωρίς να χρειάζεται να σηκώσουμε το βλέμμα για να αντιμετωπίσουμε τη Λεγάμενη. Ο Θανάσης Πέτρου, του οποίου τα λήμματα στο Λεξικό της Κρίσης απολαμβάνουμε κάθε μήνα στην προηγούμενη σελίδα του Καρέ Καρέ, δεν σταματά να μας εκπλήσσει τόσο με τα θέματα των βιβλίων του όσο και με την τεχνική του. Ενώ τα τελευταία χρόνια ασχολείται κυρίως με την ελληνική ιστορία του πρώτου μισού του προηγούμενου αιώνα (Οι Όμηροι του Γκαίρλιτς, 1922 – Το Τέλος ενός Ονείρου, 1923 – Εχθρική Πατρίδα, 1936 – Ετοιμόρροπη Δημοκρατία) και την ιστορία φορτισμένων με μνήμες περιοχών (Τ’ Αμπελοκηπιώτικα της Αθήνας, Τα Νεαπολίτικα), ξαφνικά φιλοτεχνεί (μόνο με μπλε στυλό!) ένα εφιαλτικό, μικρό αριστούργημα για την πιο hot εξέλιξη της εποχής μας. Για τη… Λεγάμενη! Το σχετικό link

Τιμή καταλόγου: 9,90€ 472 π.Χ και οι Αθηναίοι παρακολουθούν μια παράσταση του Αισχύλου για τον αποκαλούμενο ως μεγάλο πόλεμο, τον πόλεμο ενάντια στους Πέρσες, την οποία χορηγεί ο Περικλής στην πρώτη του δημόσια ενέργεια. Το ανέβασμα ενός έργου βασισμένο σε πρόσφατα πραγματικά γεγονότα παραξενεύει τους πολίτες αλλά στο τέλος το επευφημούν, δίνοντας αφορμή να θυμηθούν την δική τους συμβολή στον πόλεμο, αναλύοντας γεγονότα που αναγκαστικά η παράσταση δεν μπορούσε να καλύψει, δίνοντας έτσι τα γεγονότα υπό την ματιά των απλών ανθρώπων. Συνέχεια τις σειράς που καλύπτει τα γεγονότα των Περσικών Πολέμων από την Κατερίνα Σέρβη και τον Θανάση Πέτρου. Το ίδιο αξιόλογη με το Στη μάχη του Μαραθώνα και το Στη μάχη των Θερμοπυλών. Ίδιο μεγάλο μέγεθος επίσης ενώ ακόμα για μια φορά έχει παράρτημα με επεξηγήσεις. Αυτό που δεν είχε αναφερθεί είναι πως τα συγκεκριμένα άλμπουμ εντάσσονται σε μια υπερσειρά με τίτλο Ιστορικά Εικονογραφημένα του Πατάκη. Δεν ξέρω αν υπάρχουν ήδη άλλα άλμπουμ υπό αυτή την ομπρέλα ή αν υπάρχει πλάνο και για άλλα άλμπουμ σε αυτή την σειρά. Το άλμπουμ υπάρχει και στην βιβλιοθήκη της ΛΕΦΙΚ.

Οδοιπορικά σε μορφή κόμικ που μας ξεναγούν στα δυτικά και τα ανατολικά προάστια της πόλης, με όχημα τις παιδικές αναμνήσεις, τη νοσταλγία και τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της. Το graphic novel φαντάζει ως η πλέον κατάλληλη μορφή για την αποτύπωση οδοιπορικών, καθώς προσφέρει σε αναγνώστη και δημιουργό τη δυνατότητα οπτικοποίησης της αφήγησης και της περιγραφής. Αυτό αντιλήφθηκαν και οι εκδόσεις Oblik στη Θεσσαλονίκη, οι οποίες έχουν ξεκινήσει μια πολύ όμορφη εκδοτική προσπάθεια, προσκαλώντας δημιουργούς κόμικς να κάνουν ένα οδοιπορικό στις γειτονιές τους, μέσα από τα βιώματα και τις ιστορίες που κουβαλούν και τους διαμόρφωσαν. Εκ πρώτης όψεως, μοιάζουν προσωπικές. Και πώς να μην είναι; Υπάρχουν φορές που το προσωπικό στοιχείο πυροδοτεί την αφήγηση, της δίνει παλμό. Στα οδοιπορικά όμως, ίσως και άθελά τους, μεταφέρουν εικόνες από μια άλλη εποχή, αποτυπώνουν προβληματισμούς που αντηχούν στο σήμερα και μας ξεναγούν σε γειτονιές τις οποίες τυχαίνει να γνωρίζουμε ονομαστικά, να τις έχουμε διασχίσει με το αυτοκίνητο ή τα μέσα, να τις έχουμε δει κάπου στο Google Maps, αλλά ποτέ δεν έτυχε να τις γνωρίσουμε εις βάθος. Η νέα σειρά των Oblik λοιπόν, ξεκινάει από μια δυτική συνοικία της Θεσσαλονίκης, περνάει μέσα από μια γειτονιά του κέντρου της Αθήνας και συνεχίζει στα ανατολικά της συμπρωτεύουσας. Εμείς θα επικεντρωθούμε μόνο στη Θεσσαλονίκη. Στις ανηφόρες της Νεάπολης Η αρχή έγινε το 2022, με τον Θανάση Πέτρου και τα «Νεαπολίτικα», ένα οδοιπορικό παιδικών αναμνήσεων, όπως το περιγράφει ο υπότιτλος. Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Νεάπολη Θεσσαλονίκης, ο Έλληνας δημιουργός αναμοχλεύει τις μνήμες από τα παιδικά του χρόνια στο δυτικό προάστιο της Θεσσαλονίκης. Θυμάται σπίτια και αυλές που στην πορεία χάθηκαν με την ανοικοδόμηση, «σκάβει» μέσα στις ιστορίες σε δρόμους που πήραν τα ονόματα των αλησμόνητων πατρίδων και γείτονες που δεν υπάρχουν πια. «Στη Βενιζέλου, σχεδόν απέναντι από το σπίτι έμεναν δύο Αρμένηδες, αδέρφια. Ήταν καρβουνιάρηδες και πουλούσαν και καυσόξυλα. (…) Πέθαναν μπεκιάρηδες. Το σπίτι τους το πήρε ο δήμος, το γκρέμισε κι έχτισε ένα μοντέρνο κτίριο. Στο ισόγειο μια τράπεζα και στον όροφο το Δημοτικό Ωδείο Νεαπόλεως. Φαντάζομαι τους Αρμένηδες να στέκονται το σούρουπο, σαν gargoyles και ν’ ακούνε τα μαθήματα μουσικής», αναφέρει σε κάποια από τις σκόρπιες αναμνήσεις που απαρτίζουν αυτό το οδοιπορικό, συνοδεία του γκρεμισμένου κτιρίου, όπως το θυμάται ο συγγραφέας. Σίγουρα πρέπει να κατάγεται κανείς από τη Θεσσαλονίκη για να φανταστεί πώς είναι η οδός Βενιζέλου, αυτή η ανηφόρα-κατηφόρα με τις τρεις διαβαθμίσεις ύψους που συνδέει τη Νεάπολη με το κέντρο. Ή έστω, να καταλάβει σε ποιες άλλες οδούς αναφέρεται ο συγγραφέας. Ωστόσο, παρά την σκόρπια χαρτογράφηση των αναμνήσεων, η οπτικοποίησή τους δίνει μια όψη σε μια Θεσσαλονίκη που δεν υπάρχει πια. Αν επισκεφτείτε σήμερα τις ανηφόρες της Νεάπολης και τον λόφο του Στρεμπενιώτη και τις συγκρίνετε με τα σκίτσα του Πέτρου, θα παρατηρήσετε αναπόφευκτα αισθητές διαφορές. Μια βόλτα στην Κάτω Τούμπα Ο Βίκτωρας Μοσχόπουλος μάς κάνει βόλτα στην Κάτω Τούμπα. Για τους Θεσσαλονικείς ανήκει στο ανατολικό κομμάτι της πόλης, κι ας βρίσκεται γεωγραφικά νότια. Γενικά, τα όρια της Άνω και της Κάτω Τούμπας δεν είναι και πολύ διακριτά. Ο Μοσχόπουλος φροντίζει να μας το διευκρινίσει μέσα από έναν λαβύρινθο αναμνήσεων, όπου οι κάτοικοι των δύο συνοικιών διαχωρίζονταν ανάλογα την προσφυγική και την αστική προέλευσή τους. Σε κάθε περίπτωση, απ’ όταν χτίστηκε το γήπεδο του ΠΑΟΚ, το μυστήριο των ορίων διαλευκάνθηκε μια για πάντα. Γέννημα-θρέμμα Αγιοφανουριώτης, ο Θεσσαλονικιός εικονογράφος χρησιμοποιεί ένα τρυφερό χιούμορ και επιδίδεται στην απεικόνιση σκηνών από την καθημερινότητα στη γειτονιά, με τα χαρακτηριστικά εντοπιότητας της Θεσσαλονίκης να μην αποτελούν εμπόδιο στην ανάγνωση. Στην αφήγησή του συμπεριλαμβάνει και την Άνω Τούμπα και το προσφυγικό ιστορικό της. Τη σκυτάλη παίρνουν εφηβικές αναμνήσεις οι οποίες απαρτίζουν το μεγαλύτερο μέρος του εγχειρήματος: Αθλητικά συνθήματα γραμμένα σε σχολικούς φράχτες, συντηρητικοί δάσκαλοι, καλλιτεχνικές ανησυχίες και η «Αλλαγή» του ‘81 παρελαύνουν μέσα στις σελίδες ενός εκτενούς graphic novel. Όσοι και όσες ήταν έφηβοι την δεκαετία του ‘80 θα αναγνωρίσουν πολλά κομμάτια του εαυτού τους. Οι νεότεροι, απλώς θα αντικρίσουν την εφηβεία των γονιών τους. Και το σχετικό link...

1936:ΕΤΟΙΜΟΡΡΟΠΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ είναι ο τίτλος της τελευταίας δουλειάς του Θανάση Πέτρου ο οποίος συνεχίζει και μας προσφέρει πολύ καλές δουλειές ξανά και ξανά. Σε αυτό το κόμικ λοιπόν συνεχίζονται για 4η ιστορία οι περιπέτειες του ήρωα μας Γιώργου Αμπατζή που ξεκίνησαν με το "ΟΙ ΟΜΗΡΟΙ ΤΟΥ ΓΚΑΙΡΛΙΤΣ" και συνεχίστηκαν στα "1922: ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΕΝΟΣ ΟΝΕΙΡΟΥ" και "1923: ΕΧΘΡΙΚΗ ΠΑΤΡΙΔΑ" (πατήστε πάνω στους τίτλους για να πάτε στις αντίστοιχες παρουσιάσεις στο φόρουμ μας). Κυκλοφόρησε τον Φλεβάρη του 2024 από τις εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ. Καλύπτει την περίοδο 1924 με 1936 και συνεχίζει από εκεί που μας άφησε η προηγούμενη ιστορία (1923:ΕΧΘΡΙΚΉ ΠΑΤΡΙΔΑ). Στο πρώτο μισό (και παραπάνω) μας διηγείται την σύλληψη και την δίκη που ακολούθησε καθώς και τα δύσκολα χρόνια που πέρασε στη φυλακή. Μας δείχνει τις σχέσεις με τους άλλους κρατουμένους ειδικά αλλά και τους δεσμοφύλακες και γνωρίζουμε αυτή την μικρή έγκλειστη κοινωνία της εποχής εκείνης (δεν ξέρω πόσα έχουν αλλάξει στις μέρες μας και αν είναι λίγο πιο εύκολα). Φυσικά όπως και στις άλλες δουλειές του Θανάση Πέτρου έχει μελετήσει αρκετά βιβλία για να φτιάξει το κόμικ και πάντα αναφέρει την βιβλιογραφία στο τέλος. Για αυτήν την ιστορία μελέτησε και τα πολύ καλά βιβλία του Ηλία Πετρόπουλου γύρω από το θέμα των φυλακών, υποκόσμου. Και στο δεύτερο μισό βλέπουμε την αποφυλάκιση του το 1936 και την άνοδο του στη Θεσσαλονίκη όπου θα βρεθεί πάλι στο επίκεντρο των εξελίξεων με τα γνωστά γεγονότα που έγιναν εκείνη την περίοδο στην πόλη. Μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις από εξαθλιωμένους εργάτες, σφοδρότατη απάντηση από τους κυβερνώντες (διορισμένος πρωθυπουργός τότε ο Ιωάννης Μεταξάς κατά παράβαση της αρχής της δεδηλωμένης) μέσω της αστυνομίας και του στρατού με επακόλουθο αρκετούς νεκρούς απεργούς, πολλούς τραυματίες, πολλές συλλήψεις, και φυσικά πολλά βασανιστήρια και εξορίες για τους συλληφθέντες. Στο κόμικ μας δίνει μερικές πολυ δυνατές εικόνες που συγκλονίζουν ειδικά με τους νεκρούς (όποιος δεν έχει διαβάσει Γιάννη Ρίτσο είναι η ευκαιρία να να βρει και να διαβάσει τον "Επιτάφιο"). Η ιστορία μας τελειώνει με την εγκαθίδρυση του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου 1936 όπου ο Μεταξάς διαλύει τη βουλή και γίνεται και επισήμως δικτάτορας. Το σενάριο πολύ καλό όπως πάντα από τον Θανάση Πέτρου που μας παρουσιάζει ένα ακόμα μάθημα σύγχρονης νεοελληνικής ιστορίας μιας γενικά δύσκολης και ταραγμένης εποχής. Το σχέδιο του μου αρέσει πλέον αρκετά και μάλιστα χάζεψα πολύ στα έπιπλα, αντικείμενα, κτήρια κτλ δηλαδή στις διάφορες λεπτομέρειες σε κάθε καρέ όπου κάνει καλη δουλίτσα. Γενικά είναι ένα κόμικ που το προτείνω σε κάθε φίλο ειδικά αν του αρέσει η ιστορία μας και θέλει να μάθει και δυό πράγματα ακόμα. Η έκδοση αρκετά καλή στο ίδιο επίπεδο με τα τρία προηγούμενα με εσωτερικές σελίδες ιλουστρασιόν που δείχνει και ωραία τα χρώματα. Και κλείνοντας να πω οτί θα χαρώ πολύ να δω να συνεχίζονται οι περιπέτειες του ήρωα μας και σε νέες ιστορίες. Και φυσικά τα μπράβο μου για άλλη μια φορά στον Θανάση Πέτρου που συνεχίζει αυτή τη σειρά δυνατά διατηρώντας το επίπεδο ψηλά.

25 ολόκληρα χρόνια ο Γιάννης Γερούλιας και οι συνεργάτες του προετοιμάζουν και στήνουν κάθε Μάιο την έκθεση γελοιογραφίας στη Λιβαδειά που συγκεντρώνει επαγγελματίες κι ερασιτέχνες δημιουργούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Παλαιότερα στο Λαφύστιο και τα τελευταία χρόνια στην πόλη της Λιβαδειάς, το ραντεβού δίνεται κάθε χρόνο και τηρείται με συνέπεια. Έτσι και φέτος, το Σάββατο 25 Μαΐου, στις 8 το βράδυ στον χώρο της Φωτογραφικής Λέσχης Λιβαδειάς (Γεωργαντά 4 και Πρωτέως), η 25η Έκθεση Γελοιογραφίας που διοργανώνεται και στηρίζεται από τον Δήμο Λεβαδέων θα ανοίξει τις πύλες της και θα υποδεχθεί το κοινό. Το θέμα της φετινής έκθεσης είναι «Ταξίδι με ένα βιβλίο» με τις συμμετοχές περίπου 40 γελοιογράφων, ενώ τιμώμενος καλλιτέχνης είναι ο Θανάσης Πέτρου, μόνιμος συνεργάτης μας στο Καρέ Καρέ, στην ομάδα που κάθε εβδομάδα προσφέρει ακόμα ένα ιδιότυπο λήμμα στο Λεξικό της Κρίσης και ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες δημιουργούς κόμικς με μεγάλη παραγωγή. Σκίτσο του Θανάση Πέτρου από τον κατάλογο της έκθεσης. Τα τελευταία χρόνια ο Πέτρου έχει φιλοτεχνήσει μια σειρά σπουδαίων βιβλίων για την ελληνική ιστορία κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα (Οι Όμηροι του Γκαίρλιτς, 1922 – Το Τέλος ενός Ονείρου, 1923 – Εχθρική Πατρίδα, 1936 – Ετοιμόρροπη Δημοκρατία), δύο υπέροχα σχεδιαστικά «οδοιπορικά» στις αγαπημένες του συνοικίες (Τα Νεαπολίτικα, Τ’ Αμπελοκηπιώτικα της Αθήνας), παλαιότερα έχει μεταφέρει εμβληματικά έργα της ελληνικής λογοτεχνίας σε κόμικς (Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη, Το Γιούσουρι και το Παραρλάμα σε σενάρια του Δημήτρη Βανέλλη), έχει συνεργαστεί με σεναριογράφους σε διάφορα βιβλία (Γρα Γρου, Το Πτώμα με τον Τάσο Ζαφειριάδη και τον Γιάννη Παλαβό, Αμανίτα Μουσκάρια με τον Παύλο Μεθενίτη, Ξημέρωσε ο Θεός τη Μέρα με τον Τάσο Ζαφειριάδη κ.ά.), έχει σχεδιάσει μια υπέροχη βιογραφία του Γιαννούλη Χαλεπά (Γιαν) σε σενάριο του Δημήτρη Βανέλλη, έχει εικονογραφήσει σειρά παιδικών κι εφηβικών βιβλίων (Στη Μάχη του Μαραθώνα, Στη Μάχη των Θερμοπυλών, Αρχαιολόγος από Κούνια, Τα Χριστούγεννα των Παιδιών κ.ά.). Όλα αυτά είναι αρκετά για μια βόλτα στη Λιβαδειά για μια ιστορική έκθεση που παρά τις δυσκολίες επιμένει και μεγαλώνει. (Για πληροφορίες: Γιάννης Γερούλιας, 6973527622). Και το σχετικό link...