Search the Community
Showing results for tags 'αστεριξ'.
-
Με τον τρόπο που το εύχεσαι σε πρόσωπο οικείο και αγαπημένο, σε κάποιον μακρινό θείο ξεχασμένο από τον χρόνο. Με τρόπο σχεδόν τρυφερό, σχεδόν παρήγορο. Στα 92 του, στο σπίτι του, στο κρεβάτι του, από ανακοπή στον ύπνο του. Έτσι έφυγε στις 24 του Μάρτη από τη ζωή ο Αλμπέρ Ουντερζό, συνδημιουργός και ζωγράφος του Αστερίξ. Γιατί ο Ουντερζό ήταν ο μακρινός θείος όλων μας. Ο μεγάλος μας οικείος ακόμα κι αν οι περισσότεροι δεν μπορούμε να ανακαλέσουμε το πρόσωπό του στη μνήμη μας. Ανακαλούμε όμως διαρκώς τα πρόσωπα που δημιούργησε, όλους τους ήρωες που πέρασαν από τις σελίδες των Αστερίξ, πρόσωπα με τα οποία συναντηθήκαμε τόσο πολλές φορές που κατέληξαν συγγενικά. Γιατί οι ιστορίες του Γκοσινί και τα σκίτσα του Ουντερζό είναι οι εφευρέτες του άλλου χρόνου μας. Αυτό που επικρατεί στα Αστερίξ είναι μια ιστορικά ακριβής αχρονικότητα. Εκεί όπου το παρελθόν συναντιέται με τρόπο αρμονικό με τα σύγχρονα γεγονότα, τα σύγχρονα ήθη συνυπάρχουν με τρόπους παλαιούς, ενώ ιστορικά πρόσωπα διαφορετικών εποχών συναθροίζονται μέσα στη γελοιογραφία ενός χρόνου συνολικού, πέρα από τον αναχρονισμό. Ο Ιούλιος Καίσαρας και ο Βερσιζεντόριξ συναντούν τους Μπιτλς και τον Κερκ Ντάγκλας, οι γαλέρες και τα ρωμαϊκά στρατόπεδα το μποτιλιάρισμα και την ξενοφοβία. Οι ήρωες δεν γερνούν, τα γεγονότα που πέρασαν σπάνια επηρεάζουν την κατοπινή ζωή τους. Οι ήρωες και τα γεγονότα συμμετέχουν στην ιστορία με τον ίδιο τρόπο που ένα παιδί φαντάζεται τον εαυτό του στο παρελθόν όταν διαβάζει μια ιστορία. Δίπλα στα ιστορικά πρόσωπα, πρωταγωνιστής αλλά πάντοτε με διακριτική παρουσία, με το ανάστημα που μόνο τα παιδικά χρόνια μπορούν να δώσουν. Παντοδύναμος, αθώος και αγαπητός. Ακριβώς σαν τον Οβελίξ και τον Αστερίξ. Και ταυτόχρονα, παράλληλα με την παιδική υφή του κόσμου, παράλληλα με το ατελείωτο χιούμορ και με τη γελοιογραφία της ζωής απλώνεται η εμμονική συνέπεια των δημιουργών στην ιστορική ακρίβεια. Αντλώντας ιστορίες και λεπτομέρειες από τους Βίους του Πλούταρχου, τον Τάκιτο και το Bello Gallico του Ιούλιου Καίσαρα, τόσο στη ροή της αφήγησης όσο και στην αποτύπωση του σκίτσου, ο Γκοσινί και ο Ουντερζό γειώνουν τη φαντασία στην πραγματικότητα αίροντας την αντίθεση μεταξύ τους. Και εντός αυτής της άρσης περνούν μερικοί από τους πιο αγαπημένους ήρωες που αποθηκεύσαμε στον παιδικό μας χρόνο. Είναι αυτοί οι λίγοι, οι ευτυχισμένοι λίγοι. Έγκλειστοι και περιφρουρημένοι, οι Γαλάτες του μικρού χωριού είναι οι πιο ελεύθεροι άνθρωποι στον κόσμο. Περιορισμένοι, ταξιδεύουν ανελλιπώς σε κάθε μήκος και πλάτος, αν και αριθμητικά ελάχιστοι επικρατούν απέναντι στην πραγματικότητα μιας αχανούς αυτοκρατορίας και τελικά κερδίζουν παραμένοντας αθώοι. Οι ήρωες ερωτεύονται κοκκινίζοντας, βοηθούν ο ένας τον άλλο χωρίς ανταλλάγματα, καταναλώνουν την υπερβολή των ατελείωτων πιάτων και όταν καβγαδίζουν κανείς δεν παθαίνει κακό. Γιατί τα Αστερίξ δεν ηθικολόγησαν ποτέ. Οι περιπέτειες των ηρώων, οι νίκες, οι ήττες και οι εκβάσεις του κάθε μύθου ποτέ δεν ορίστηκαν από ένα απόλυτο καλό με όρους ιδανικού ή απαράβατης αλήθειας. Πίσω από τα κίνητρα των ηρώων, πίσω από την ανθρωπινότητα των πρωταγωνιστών αυτό που επικρατεί είναι η ηθική της φιλίας, οι άγραφοι κώδικες της παρέας, όπως αυτοί ενσαρκώνονται περισσότερο από οπουδήποτε στη σχέση του Αστερίξ με τον Οβελίξ. Μια σχέση που διεκδικεί μαζί τους και ο αναγνώστης στην κάθε του νέα ανάγνωση. Γιατί δίπλα στον χρόνο των ιστοριών του Αστερίξ και του Οβελίξ, δίπλα στον χρόνο των αναφορών (από τον Σπάρτακο μέχρι το rock and roll) και στον χρόνο των δημιουργών (του Γκοσινί και του Ουντερζό) έρχεται τελικά να προστεθεί και ο χρόνος του αναγνώστη, το διαρκές παρόν της ανάγνωσης. Ένα παρόν που ενώ προχωρά μέσα στις ηλικίες – από ανάγνωση σε νέα ανάγνωση – και ενώ οι αναγνώστες τελικά μεγαλώνουν, αυτό δεν αλλάζει. Ακόμα και αν κάθε ηλικία μας κατασκευάζει έναν διαφορετικό αναγνώστη με διαφορετικά φορτία και διαφορετικές απαιτήσεις, η επιστροφή στα Αστερίξ μάς επαναφέρει στην πραγματικότητα του ενός αναγνώστη. Εκεί που όλες οι ηλικίες και οι αναγνώσεις συνυπάρχουν συμφιλιωμένες. Ακόμα και μέσα στο χάος των ημερών, με την αναγγελία του θανάτου του Ουντερζό, η παιδική μας ηλικία μοιάζει να γέρασε απότομα. Και το σχετικό link...
-
- 4
-
-
-
- αλμπέρ ουντερζό
- ρενέ γκοσινί
-
(and 6 more)
Tagged with:
-
Μια συζήτηση με τον δημιουργό του Αστερίξ από το 2005, ο οποίος συνήθιζε να μιλάει με το πενάκι του και απέφευγε τις συνεντεύξεις. Σε μια από τις σπάνιες παραβιάσεις του κανόνα του η Έλγκα Νταϊφά συναντήθηκε μαζί του στο Παρίσι. Ο Αστερίξ, ο Οβελίξ και οι λάτρεις των ιστοριών τους είναι στενοχωρίξ• ούτε το µαγικό φίλτρο δεν µπορεί να τους φτιάξει τη διάθεση. Οι Ρωµαίοι δεν έχουν όρεξη για µάχες, έχουν αφήσει παράµερα τις ασπίδες τους. Τίποτε πια δεν είναι το ίδιο στη Ρωµαϊκή Αυτοκρατορία, στο µικρό γαλατικό αλλά και το παγκόσµιο χωριό. Όλοι είναι κακοκεφίξ. Στις 24 Μαρτίου, οκτώ χρόνια προτού συµπληρώσει τα 100, έφυγε από τη ζωή ο συν-µπαµπάς του πιο αγαπηµένου κόµικ, ο Αλµπέρ Ουντερζό – ή Ιντερζό για τους γαλλοµαθείς – (ο έτερος µπαµπάς, ο σεναριογράφος Ρενέ Γκοσινί, πέθανε το 1977). Στην επίσηµη ιστοσελίδα του Αστερίξ οι Γαλάτες ήρωες αποχαιρετούν τον δηµιουργό τους µε βαθιά υπόκλιση και τη λεζάντα «Μerci Maestro». Εν µέσω της πανδηµίας η οικογένειά του διευκρίνισε πως ο θάνατός του δεν οφείλεται στον κορονοϊό. Τραγική ειρωνεία; Λίγες ηµέρες πριν είχε κάνει τον γύρο του διαδικτύου ένα προφητικό τεύχος του 2017. Στο άλµπουµ µε τίτλο «Ο Αστερίξ και ο υπεριταλικός» αναφέρεται ένας Ρωµαίος λεγεωνάριος που έχει το ευφάνταστο όνοµα Κορονοϊός! Εξήντα ένα χρόνια έχουν περάσει από τότε που ο πλανήτης πρωτογνώρισε τον υπερτεράστιο Οβελίξ και τον υπερεύστροφο Αστερίξ και απόλαυσε τις πολυµήχανες τρικλοποδιές τους στους… πεντάχαζους Ρωµαίους. Από το 1959 έως σήµερα στις βινιέτες των περιπετειών τους έχουν παρελάσει 78 ήρωες. Ο Αστερίξ και ο Οβελίξ έχουν αναδειχθεί σε δυνατά brand names, σπάνε ρεκόρ και φέρνουν εκατοµµύρια ευρώ: έχουν πουληθεί 370 εκατοµµύρια άλµπουµ παγκοσµίως, οι περιπέτειές τους έχουν µεταφραστεί σε 111 γλώσσες και διαλέκτους, οι χαρακτήρες έχουν ζωντανέψει σε 13 φιλµ (live action και animation) που σπάνε ταµεία, ενώ στη µηχανή που γεννάει χρήµατα έχει προστεθεί και ένα πάρκο ψυχαγωγίας µε ετήσια κέρδη 7.000.000 ευρώ. Τα έσοδα του χρυσωρυχείου Αστερίξ φούσκωσαν τους τραπεζικούς λογαριασµούς του Ουντερζό και η περιουσία του ξεπερνάει τα 150 εκατ. ευρώ. Στη λίστα των πολυτελών αποκτηµάτων του φιγουράρουν εντυπωσιακές επαύλεις στην ειδυλλιακή γαλλική εξοχή όπως και η συλλογή του από οκτώ πανάκριβες Ferrari, κατάλοιπο ίσως της ιταλικής καταγωγής του. Στο γκαράζ του έως και το 1991 βρισκόταν και η θρυλική F40 LM (1991) που κυκλοφόρησε σε µόλις 17 αντίτυπα• τελικά ο Ουντερζό την πούλησε για 540.000 ευρώ. Κάπου εδώ το παραµύθι του ταλαντούχου, αυτοδηµιούργητου εικονογράφου που καταφέρνει να αγγίξει την κορυφή ρίχνει τίτλους τέλους και ο «δράκος» κάνει την εµφάνισή του µε τη µορφή ενός ενδοοικογενειακού εµφυλίου: Ουντερζό εναντίον Ουντερζό. Από τη µία πλευρά των χαρακωµάτων ο καλλιτέχνης, από την άλλη η κόρη του Σιλβί µε τον άντρα της και στη µέση εκατοµµύρια ευρώ. Η σύρραξη δεν θα κριθεί στις αρµατοδροµίες ούτε στη ρίψη των κορµών των δέντρων όπως συµβαίνει στην αστερίξεια πραγµατικότητα, αλλά στις αίθουσες των γαλλικών δικαστηρίων µε επιχειρήµατα που πληγώνουν και ευτελίζουν και τα δύο µέρη. Το 2007 η Σιλβί Ουντερζό αντέδρασε έντονα στην απόφαση του πατέρα της να πουλήσει το 60% των δικαιωµάτων του Αστερίξ στον εκδότη του, δίνοντάς του έτσι τη δυνατότητα να κυκλοφορεί βιβλία και µετά τον θάνατό του. Στην αγωγή της αναφέρθηκε στην «εύθραυστη κατάσταση της υγείας» του πατέρα της που «έπεσε θύµα εκµετάλλευσης». Ο Ουντερζό ανταπάντησε πως εκείνη και ο σύζυγός της «του ασκούν ψυχολογική βία» και πως «ενορχηστρωτής της επίθεσης είναι ο γαµπρός του», ενώ υποχρεώθηκε να περάσει ιατρικά τεστ για να αποδείξει την πνευµατική του διαύγεια. Οι γιατροί έκριναν ότι ήταν «διανοητικά υγιής». Το 2014, ύστερα από µια επταετία δικαστικής φαγούρας, πατέρας και κόρη έβαλαν τελεία στην άγρια αντιπαράθεση τους µε δελτίο Τύπου που συνυπέγραψαν: «Ύστερα από αµοιβαίες παραχωρήσεις συµφιλιωθήκαµε και είµαστε αποφασισµένοι να βρούµε ξανά την ευτυχία». Κανείς ποτέ δεν έµαθε πόσο πολλά ευρώ κόστισε η οικογενειακή σύµπλευση που οδήγησε στην αρµονία. Ραντεβού στο ανοιξιάτικο Παρίσι Συνάντησα τον Αλµπέρ Ουντερζό το 2005 στο Παρίσι για µια τετ α τετ συνέντευξη. Ο καιρός ήταν καθαρός, φωτεινός και εγώ ήµουν πολύ κοντά στην Αψίδα του Θριάµβου σε ένα κοµψό, παρισινό quartier. Το γραφείο του βρισκόταν σε ένα από εκείνα τα κτίρια που ξεπήδησαν µέσα από τα σχέδια του πολεοδόµου και αναµορφωτή του παρισινού αστικού τοπίου Ζορζ Εζέν Οσµάν στα τέλη του 18ου αιώνα. Το ατελιέ του θρύλου µε το πενάκι ήταν στον τρίτο όροφο• ο χώρος λευκός µε µεγάλα παράθυρα χωρίς κουρτίνες. Ολόγυρα κουκλάκια Αστερίξ και Οβελίξ, και όµως δεν κυριαρχούσαν αυτά στον χώρο, αλλά η µεγάλη του αγάπη, η συλλογή του από µινιατούρες Ferrari. Παιδικός τρόπος για να θυµίσει πως οι αληθινές Ferrari βρίσκονται στο γκαράζ του σπιτιού του! Αναρωτήθηκα αν µπαίνοντας στο γραφείο του CEO της Ferrari θα έβλεπα φατσούλες του Αστερίξ. Η εσωτερική απορία ήρθε και έφυγε αστραπιαία. Ο Αλµπέρ Ουντερζό από κοντά θύµιζε τον Λάµπρο Κωνσταντάρα. Ήταν ψηλός, κοκέτης, χαµογελαστός, άνετος, πληθωρικός. Ο αέρας της επιτυχίας ή η γαλατική ευγένεια; ∆εν το έψαξα. Το κόκκινο φωτάκι του recorder άναψε και µαζί του και η κουβέντα µας. Τα συστατικά του µαγικού ζωµού είναι µυστικά. Μπορείτε όµως να αποκαλύψετε τους λόγους της πολύ µεγάλης επιτυχίας του Αστερίξ; Είναι µια ερώτηση που απασχολεί κι εµένα αλλά ακόµη δεν έχω καταφέρει να δώσω απάντηση. Ίσως οι αναγνώστες χαίρονται όταν βλέπουν ότι οι αδύναµοι όχι µόνο αντιστέκονται στους δυνατούς αλλά επιπλέον τους κερδίζουν! Γυρνώντας τον χρόνο πίσω µπορείτε να ανακαλέσετε στη µνήµη σας πώς δηµιουργήθηκε ο Αστερίξ; Τον Αύγουστο του 1959 ο Ρενέ Γκοσινί και εγώ προσπαθούσαµε να σκεφτούµε ποια θα ήταν η καινούργια εκδοτική µας προσπάθεια. Αρχικά ο Ρενέ πρότεινε η ιστορία να εξελίσσεται στην προϊστορική εποχή. Τότε του είπα να γράψουµε για τον Νεάντερταλ και την παρέα του αλλά δεν του άρεσε η ιδέα. Αργότερα του µίλησα για τους Γαλάτες… Ενθουσιάστηκε. Το ίδιο απόγευµα ξεκινήσαµε δουλειά. Πιστέψατε τότε ότι είχατε µια δυνατή ιδέα; Θυµάµαι πόσο ξαφνιάστηκα αλλά και πόσο χάρηκα όταν στα πρώτα χρόνια του Αστερίξ κυκλοφορούσα στον δρόµο και άκουσα µια κυρία να φωνάζει τον σκύλο της Ιντεφίξ. Ο Αστερίξ και οι ιστορίες του δηµιουργήθηκαν για να χαρίζουν το χαµόγελο και όχι για να κάνουν µάθηµα. Πότε συνειδητοποιήσατε ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ δεν είναι ένα ακόµη κόµικ αλλά γράφουν ιστορία; Πριν από πολλά χρόνια µια συµµαθήτρια της κόρης µου στην ερώτηση της δασκάλας «ποιοι είναι οι δρυΐδες» απάντησε ότι «είναι µάγοι που κόβουν γκι µε το χρυσό δρεπάνι και το χρησιµοποιούν για να παρασκευάσουν τον µαγικό ζωµό των Γαλατών». Απίστευτο; Σχηµατικά ο Αστερίξ συµβολίζει το µυαλό και ο Οβελίξ τη δύναµη. Ποιο στοιχείο είναι χρησιµότερο στις σύγχρονες µάχες, τις µάχες της καθηµερινότητάς µας; Νοµίζω ότι η ουσία κρύβεται στον συνδυασµό. Όλοι µέσα µας κρύβουµε λίγο από Οβελίξ και λίγο από Αστερίξ. Εσείς όµως σε ποιον έχετε αδυναµία; Τους αγαπάω όλους σαν παιδιά µου αλλά ξεχωρίζω τον Οβελίξ, ίσως γιατί µοιάζουµε• έχουµε και οι δύο µεγάλη κοιλιά! Ποια διαδικασία ακολουθείτε για τη δηµιουργία ενός νέου άλµπουµ; Ο κεντρικός κορµός µε παιδεύει πάρα πολύ. Μέχρι να βρω την ιστορία που θα µε ικανοποιήσει απόλυτα είµαι πολύ νευρικός και ιδιαίτερα αγχωµένος. Αφού κατασταλάξω, χρειάζοµαι έναν ολόκληρο χρόνο για να γράψω το σενάριο. Στη συνέχεια ακολουθεί το εύκολο κοµµάτι, η εικονογράφηση. Όταν έφυγε από τη ζωή ο Ρενέ Γκοσινί σκεφτήκατε να βρείτε κάποιον άλλο συνεργάτη; Πεθαίνοντας ο φίλος µου Ρενέ πίστεψα ότι ο Αστερίξ έπρεπε να σταµατήσει, να κλείσει ο κύκλος του. Από την επόµενη µέρα όµως αυτού του τόσο θλιβερού γεγονότος λάµβανα µηνύµατα από τους θαυµαστές των ηρώων µας που µου ζητούσαν – σχεδόν µε παρακαλούσαν – να συνεχίσω και έτσι πήρα το ρίσκο και δεν έβαλα τελεία. Έχετε σχέσεις µε την οικογένεια Γκοσινί; Ναι, αλλά δεν θα ήθελα να επεκταθώ. Στις ιστορίες σας οι Γαλάτες αναφωνούν: «Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωµαίοι». Σήµερα εσείς ποιον θα βάζατε στη θέση των «τρελών Ρωµαίων»; Υπάρχουν πολλοί «τρελοί» ανάµεσά µας (γελάει πολύ και δυνατά). Ζούµε δύσκολες µέρες και µια τέτοια κουβέντα σαν αυτή που λένε οι Γαλάτες είναι απόλυτα επίκαιρη και δικαιολογηµένη. Σήµερα θα την έλεγαν σε πολλούς. Σκεφτείτε αυτούς που κυβερνούν αλλά και εκείνους που ευθύνονται για τα τροµοκρατικά χτυπήµατα. Πώς βλέπετε το µέλλον του Αστερίξ; Είναι σαν να ρωτάτε για το δικό µου µέλλον. ∆εν είµαι πια νέος, όταν λοιπόν φύγω από τη ζωή ο Αστερίξ δεν θα υπάρχει ως ιστορία αλλά θα ζει µέσα από τις ταινίες και τα άλµπουµ. Σας υπόσχοµαι όµως ότι θα ζήσω πολλά πολλά χρόνια ακόµη. Όταν ήµουν επτά χρόνων ήθελα να γίνω κλόουν για να προσφέρω γέλιο. Σήµερα µέσα από τον Αστερίξ νιώθω ότι ίσως το πέτυχα. Και το σχετικό link...
-
- 5
-
-
-
- αλμπέρ ουντερζό
- ρενέ γκοσινί
-
(and 6 more)
Tagged with:
-
Με το έργο του ο Αλμπέρ Ουντερζό έκανε εκατομμύρια ανθρώπους να γελάσουν, να ενδιαφερθούν για την Ιστορία και τον παγκόσμιο πολιτισμό και πάνω απ’ όλα να ζηλέψουν τους ανυπότακτους και αδούλωτους Γαλάτες. Ο Αστερίξ είναι αναμφίβολα ο πιο δημοφιλής χαρακτήρας των ευρωπαϊκών κόμικς και ένας από τους πιο γνωστούς ήρωες της ένατης τέχνης παγκοσμίως. Η ιδέα για τον βραχύσωμο Γαλάτη ξεπήδησε από την οργιώδη φαντασία του Ρενέ Γκοσινί, αλλά για την εικόνα του ήταν αποκλειστικά υπεύθυνος ο Αλμπέρ Ουντερζό. Οι Γκοσινί και Ουντερζό το 1975 Η συνεργασία των δύο εμβληματικών δημιουργών ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1950 και ένα από τα πρώτα αποτελέσματά της ήταν ο Ινδιάνος Ούμπα-Πα, ένας χαρακτήρας που μπορεί να μη γνώρισε την επιτυχία που είχαν όσοι ακολούθησαν αλλά έμαθε τους δυο καλλιτέχνες να δουλεύουν μαζί, να μοιράζονται ιδέες, να πειραματίζονται, να τολμούν. Το 1959 ανέλαβαν από κοινού τις τύχες του περιοδικού Pilote με κόμικς που δεν απευθύνονταν σε μικρούς αναγνώστες αλλά σε μεγαλύτερα παιδιά, εφήβους, ακόμα και ενηλίκους. Ο Γκοσινί ανέλαβε τη συνολική επιμέλεια και ο Ουντερζό την καλλιτεχνική διεύθυνση. Παρά τον φόρτο της έκδοσης ενός περιοδικού και του συντονισμού πλειάδας σπουδαίων δημιουργών, οι δυο φίλοι δεν σταμάτησαν να συνεργάζονται και σύντομα παρουσίασαν την πρώτη τους μεγάλη επιτυχία, μια χιουμοριστική σειρά με Γαλάτες πρωταγωνιστές στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Αστερίξ, ο Οβελίξ και όλοι οι παράξενοι, ανυπότακτοι και καλοφαγάδες Γαλάτες, που βάζουν πάνω απ’ όλα την ελευθερία τους κόντρα σε έναν πάνοπλο στρατό κατακτητών, κέρδισαν αμέσως τις εντυπώσεις του κοινού. Η πρώτη ιστορία με τίτλο «Αστερίξ ο Γαλάτης», που συγκεντρώθηκε σε ενιαίο άλμπουμ το 1961, άνοιξε τον δρόμο για μια ξέφρενη πορεία, τόσο δημιουργικά για τους δυο καλλιτέχνες όσο και εκδοτικά. Οι Γκοσινί και Ουντερζό εξηγούν πώς συνέλαβαν την ιδέα για τον Αστερίξ (1962) Οι Γκοσινί και Ουντερζό, μέχρι τον θάνατο του πρώτου το 1977 σε ηλικία 51 ετών, φιλοτέχνησαν 24 ιστορίες με πιο γνωστές τις: «Αστερίξ και Κλεοπάτρα» (1965), «Ο Αστερίξ Λεγεωνάριος» (1967), «Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς Αγώνες» (1968), «Η Κατοικία των Θεών» (1971), «Ο Μάντης» (1972) κ.ά., που όλες μεταφράστηκαν σε δεκάδες γλώσσες, πούλησαν εκατομμύρια αντίτυπα αλλά, παραδόξως, δεν σημείωσαν μεγάλη επιτυχία στις ΗΠΑ, ίσως λόγω της μεγάλης αμερικανικής παράδοσης στο υπερηρωικό είδος που δεν άφηνε χώρο σε εναλλακτικούς και χιουμοριστικούς ήρωες με πεδίο δράσης τους την Ευρώπη της αρχαιότητας. Από το 1977 και μετά ο Ουντερζό συνέχισε τις ιστορίες του Αστερίξ γράφοντας ο ίδιος τα σενάρια και φυσικά σχεδιάζοντάς τα («Η Μεγάλη Τάφρος», «Η Οδύσσεια του Αστερίξ», «Η Γαλέρα του Οβελίξ» κ.ά.) μέχρι το 2005, όταν και κυκλοφόρησε το «Και ο Ουρανός Έπεσε στο Κεφάλι τους» που ήταν και το τελευταίο άλμπουμ του Αστερίξ με τη συμμετοχή του. Η αλήθεια είναι ότι για τις περισσότερες από αυτές τις ιστορίες η κριτική δεν ήταν ένθερμη καθώς, αν και τα σχέδια παρέμειναν στα υψηλά πρότυπα του παρελθόντος, το χιούμορ ήταν εμφανώς διαφορετικό από αυτό του Γκοσινί και τα σενάρια είχαν όλο και περισσότερες αναφορές στη σύγχρονη ζωή, γεγονός που δεν ικανοποίησε μια μερίδα πιστών οπαδών του Αστερίξ. Αυτό από την άλλη δεν μείωσε σε τίποτα την εμπορική επιτυχία και τις ατέλειωτες επανεκδόσεις και μεταφράσεις. Η πρώτη περιπέτεια (1980) που δημιούργησε ο Ουντερζό μόνος του μετά το θάνατο του Γκοσινί Από το 2013 τις τύχες των Γαλατών ανέλαβαν δυο νέοι Γάλλοι δημιουργοί, οι Jean-Yves Ferri και Didier Conrad, που συνεχίζουν πάνω στα χνάρια των Γκοσινί και Ουντερζό με αρκετή επιτυχία μέχρι σήμερα. Ως προς καθαυτό το σχεδιαστικό μέρος και τη μοναδική δεξιοτεχνία του Ουντερζό, αξίζει να επισημανθεί η σπάνια ικανότητά του να αποδίδει με έναν εξόφθαλμα στερεοτυπικό τρόπο σχεδόν κάθε χαρακτήρα, κάθε κοινωνική ομάδα, κάθε εθνική προέλευση, χωρίς ποτέ να γίνεται προσβλητικός ή να μπορεί να χαρακτηριστεί ρατσιστής. Η πολιτική ορθότητα φυσικά δεν είχε απλωθεί τόσο έντονα, στην τέχνη γενικά και στην τέχνη των κόμικς ειδικότερα όταν ο Ουντερζό ξεκίνησε να σχεδιάζει, αλλά το χιούμορ του ήταν τόσο επιτυχές και οι προθέσεις του τόσο προδήλως αγαθές που θα ήταν υπερβολή να δεχτεί κριτική επειδή παρουσιάζει τον αφελή Οβελίξ ως ευτραφή, τον υπερήλικα Μαθουσαλίξ στα όρια της άνοιας, τους Αιγύπτιους κοντούς και σχεδόν ομοιόμορφους, τους Έλληνες με μεγάλες μύτες, τους Αφρικανούς με φουσκωτά χείλια. Αυτό όμως δεν γίνεται για να χλευαστούν οι άνθρωποι ή οι λαοί αλλά για να γίνουν ταχέως αναγνωρίσιμοι. Άλλωστε όλοι αντιμετωπίζονται από τα ευφυή πενάκια του Ουντερζό με την ίδια διάθεση για χιούμορ. Απόσπασμα από «Το δώρο του Καίσαρα» (1974). Όλες οι ιστορίες του Αστερίξ κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μαμούθ Κόμιξ. Όπως σημειώνει και η Μαριάννα Μίσιου στο εξαιρετικό βιβλίο της για τον Γκοσινί και τις θεωρητικές, ερμηνευτικές και διδακτικές διαστάσεις των κόμικς με τίτλο «Τα Κόμικς από το Περίπτερο στη Σχολική Τάξη – Ξεφυλλίζοντας τον Γκοσινί»: «Εκτός από τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του κάθε λαού, οι ενδυματολογικές επιλογές και τα χρηστικά αντικείμενα συμβάλλουν στον σχηματισμό της εξωτερικής εμφάνισης του Άλλου που τον διαχωρίζει από το Εγώ. Τα κοινά και συνηθισμένα αντικείμενα του Άλλου είναι αξιοπερίεργα και αλλόκοτα για κάποιον που δεν ανήκει στην κουλτούρα του. Για τον λόγο αυτόν κάθε τέτοιο αντικείμενο επισημαίνει την ετερότητα παραπέμποντας στον χαρακτήρα και τη νοοτροπία του Άλλου. Για παράδειγμα στον Αστερίξ, η ενδυμασία που αποτελείται από προβιές ζώων φοριέται από λαούς που εμφανίζονται ως τραχείς, όπως οι Γότθοι και οι Νορμανδοί. Οι Γότθοι τυλίγονται με μια προβιά, τα πόδια τους είναι γυμνά και κρατούν πελέκια ή ρόπαλα, γεγονός που ενισχύει την εντύπωση της βαρβαρότητας. Οι Νορμανδοί φορούν και αυτοί γιλέκα από προβιά και πίνουν από ανθρώπινα κρανία. Αντίθετα οι Έλληνες φορούν χλαμύδα και κρατούν στις πλάτες τους αμφορείς, οι Γαλάτες ψηλές βράκες και ξίφη, ενώ οι ενδυμασίες των Βρετανών είναι από ύφασμα τουίντ ή καρό, από όπου αναδύεται μια σχετική κομψότητα και συχνά κρατούν ένα φλιτζάνι τσάι». Αυτή η πολυποικιλότητα των εμφανίσεων και των συμπεριφορών βρίσκει την αποθέωσή της όμως στους τρόπους που ο Ουντερζό αποδίδει τα πραγματολογικά στοιχεία, την αρχιτεκτονική, τη ρυμοτομία, ακόμα και τα φαγητά και τα οχήματα και περισσότερο τα στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε λαού. Όπως επισημαίνει η Μαριάννα Μίσιου: «Στα “αντικείμενα” του Άλλου ανήκουν και τα αξιοθέατα που ανακαλύπτουν στα ταξίδια τους οι Γαλάτες πρωταγωνιστές, τα οποία αποτελούν ισχυρά σύμβολα της συλλογικής ταυτότητας. Χάρη στη μεγάλη τους διάδοση, τα μνημεία της πολιτισμικής κληρονομιάς του κάθε λαού είναι παγκοσμίως γνωστά και αναγνωρίζονται εύκολα από τους αναγνώστες κάθε πολιτισμού. Παράλληλα το σύνολο αυτών των αναφορών μαρτυρεί την αναγνώριση της πολιτισμικής ταυτότητας του Άλλου. Για παράδειγμα, όταν ο Αστερίξ και οι φίλοι του φτάνουν στην Αθήνα απολαμβάνουν την Ακρόπολη, τις δωρικές στήλες του Παρθενώνα, το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς […] Παρόμοια στη Βρετανία ο Οβελίξ φυλακίζεται στον Πύργο του Λονδίνου, ένα από τα πιο γνωστά ιστορικά κτίρια και ένα από τα σύμβολα του Λονδίνου που κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκε ως κάστρο και ως φυλακή για αριστοκράτες […] Στην Αίγυπτο οι πρωταγωνιστές συναντούν την αρχαία πόλη Λούξορ, τη Σφίγγα και τις πυραμίδες, ενώ στη Γενεύη διέρχονται από το κτίριο των Ηνωμένων Εθνών». Το στίγμα λοιπόν στις ιστορίες των Γκοσινί και Ουντερζό για περίπου δύο δεκαετίες και στο έργο του Ουντερζό μόνου του για τις επόμενες τρεις δεν δίνουν τα αρνητικά στερεότυπα, αλλά οι χιουμοριστικές αναπαραστάσεις του Άλλου όπως είναι καταγεγραμμένος, εσφαλμένα ίσως, στη συλλογική μνήμη και γνώση. Οι προθέσεις όμως είναι αγαθές και με γνώμονα το καλοπροαίρετο χιούμορ. Επιπλέον, η δημοκρατικότητα των χιουμοριστικών αναπαραστάσεων από τις οποίες δεν ξεφεύγει κανείς, κι ακόμα περισσότερο οι Γαλάτες πρόγονοι του Ουντερζό που αποδίδονται με το μέγιστο του χιούμορ, αίρει κάθε επιφύλαξη. Το έργο του Ουντερζό ήταν και θα είναι αξεπέραστο για πολλές γενιές αναγνωστών που γνώρισαν μέσω των σχεδίων του και των πανέξυπνων αναχρονισμών του δεκάδες πολιτισμούς και συμπεριφορές, μνημεία και συνήθειες λαών, ιστορικά και πολιτικά γεγονότα. Και πάντα με επίκεντρο την αδάμαστη ψυχή μιας ομάδας ανθρώπων που επιλέγουν να ζήσουν αδούλωτοι απέναντι σε μια πολεμική μηχανή. Ο Ουντερζό, όπως και ο Γκοσινί, ποτέ δεν εξιδανίκευσε τον Αστερίξ και τους συγχωριανούς του. Τους παρουσίασε οξύθυμους, γκαφατζήδες, ευκολόπιστους, δεισιδαίμονες αλλά την κρίσιμη στιγμή μονιασμένους και καθόλου διστακτικούς να πράξουν το αυτονόητο: να υπερασπιστούν τη γη τους κόντρα στον εισβολέα. Όχι μόνο με τα λόγια αλλά και εμπράκτως. Με δικαιολογημένη και επιβεβλημένη βία κόντρα στη βία του ισχυρού. Και το σχετικό link...
-
- 7
-
-
-
- αλμπέρ ουντερζό
- ρενέ γκοσινί
-
(and 5 more)
Tagged with:
-
Είναι σαν να διαλέγεις ένα τραγούδι από το αγαπημένο σου συγκρότημα. Ή το ομορφότερο χαρακτηριστικό ενός προσώπου που δεν χορταίνεις να κοιτάς. Κι ας μιλάμε εδώ για σκίτσα και χρώματα, για τοπία και φιγούρες, σε ιστορίες μόλις 48 σελίδων: αν γέλασες μαζί τους ως παιδί κάποιο καλοκαιρινό απομεσήμερο, αν ως ενήλικας εντόπισες ιστορικές λεπτομέρειες που σου διέφευγαν, τότε όλες οι περιπέτειες του Αστερίξ μοιάζουν τέλειες σαν τη μύτη της Κλεοπάτρας ή τα μαλλιά της Φραμπάλας. Για τα σενάρια του δαιμόνιου Ρενέ Γκοσινί, που έφυγε από τη ζωή το 1977, έχουν ήδη γραφτεί πολλά. Για την εικονογράφηση που τα συνόδευε σε ένα σπάνιο συνδυασμό αφηγηματικού ρυθμού και σχεδιαστικής απλότητας, αρκεί μια ματιά σε τεύχη όπως «Ο Αστερίξ στην Κορσική», «Η κατοικία των θεών» ή «Οι δάφνες του Καίσαρα». Οι ανθρώπινες φιγούρες αποκαλύπτουν μόνες τους τον κωμικά εκφραστικό τους πλούτο: τόσοι ψαρωμένοι λεγεωνάριοι, ματαιωμένοι πειρατές, αγανακτισμένοι πωλητές αγριογούρουνων, αλλά και κρυόμπλαστροι Βρετανοί, καταφερτζήδες Έλληνες ή μιλιταριστές Γότθοι, δείχνουν καθαρά πόσο δύσκολη αλλά διασκεδαστική υπόθεση είναι το οπτικό χιούμορ. Την περασμένη Τρίτη ο Αλμπέρ Ουντερζό, σχεδιαστής όλων των παραπάνω, συνδημιουργός και τελικά μοναχικός ενορχηστρωτής των περιπετειών του Αστερίξ, πέθανε από καρδιακή προσβολή στο σπίτι του στο Νεϊγί σε ηλικία 93 ετών. «Ήταν πολύ κουρασμένος τις τελευταίες εβδομάδες» έλεγε η μελαγχολική κατακλείδα της ανακοίνωσης του θανάτου του, λες και όλα τα σχέδια μιας ζωής τον είχαν καταπονήσει ανεπανόρθωτα. Η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα του χρόνια ως επαγγελματίας της Ένατης Τέχνης είχαν ξενύχτι: «Το να ζεις από τα κόμικς ήταν πολύ δύσκολο εκείνες τις μέρες, έπρεπε λοιπόν να σχεδιάζω έναν αστρονομικό αριθμό σελίδων για να βγει ο μήνας», θυμόταν κάποτε. Μιλούσε για την περίοδο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν είχε εγκαταλείψει τα όνειρα να γίνει κλόουν ή μηχανικός αεροσκαφών σαν τον μεγαλύτερο αδελφό του Μπρούνο και εργαζόταν ως εικονογράφος παιδικών ιστοριών στη Société Parisienne d’Édition, και έπειτα ως κομίστας σε μικρούς εκδοτικούς ή ως «ρεπόρτερ-σχεδιαστής» σε περιοδικά. Στα διαπλαστικά εκείνα χρόνια είχε δημιουργήσει μια παρωδία του Ταρζάν, αλλά και μια ιστορία με πρωταγωνιστές τον παντοδύναμο Άρις Μπακ και τον κοντοπίθαρο Καστανιάκ. Μέχρι που το 1951 στο βελγικό πρακτορείο ειδήσεων International Press γνωρίστηκε με τον Ρενέ Γκοσινί. Σύμφωνα με τον θρύλο, ο ήρωας με τα ξανθά μουστάκια και ο εύσωμος φίλος του με τις κόκκινες κοτσίδες γεννήθηκαν στο διαμέρισμα του Ουντερζό, ένα βράδυ με πολλά τσιγάρα και ποτήρια παστίς. «Στα πρώτα μου σκίτσα εμφανίστηκε ένας χαρακτήρας ψηλός, ταιριαστός με τη διαδεδομένη εικόνα των Γαλατών. Τότε ο Ρενέ μου έβαλε την ιδέα ενός ήρωα μικρόσωμου, αδύναμου, όχι οπωσδήποτε ευφυούς και όμορφου, αλλά πάντως ξύπνιου και επιτήδειου, κόντρα στα πρότυπα που ήθελαν πρωταγωνιστές με τους οποίους να ταυτίζονται τα παιδιά», έγραφε ο Ουντερζό στα απομνημονεύματά του. Κάπως έτσι ο Αστερίξ ο Γαλάτης έκανε το ντεμπούτο του στο περιοδικό Pilote στις 29 Οκτωβρίου του 1959. Η πρώτη ομώνυμη ιστορία του κυκλοφόρησε αυτοτελώς το 1961 από την Dargaud, ενώ σειρά είχαν το «Χρυσό δρεπάνι» και ο «Αστερίξ στους Γότθους». Γκοσινί και Ουντερζό είχαν ήδη συνεργαστεί στις περιπέτειες του ερυθρόδερμου Ούμπα-Πα, όμως εδώ χτύπησαν μια φλέβα ευρωπαϊκή, παγκόσμια: τα καμώματα των πεισματάρηδων και καβγατζήδων Γαλατών, που υπερασπίζονται το μικρό χωριό τους από τους φουκαράδες λεγεωνάριους του Ιούλιου Καίσαρα, παρουσίαζαν μεταπολεμικά την εικόνα ενός κόσμου, όπου όσες μάχες και αν ξεσπούσαν, στο τέλος δεν υπήρχε ούτε ένας νεκρός. Οι μάχες. Οι περίφημες μάχες μεταξύ μαγικού ζωμού και ρωμαϊκού ιμπεριαλισμού, μια πανδαισία από χρώματα και μπούφλες που ο Ουντερζό εμπνεύστηκε έχοντας διαβάσει ως πιτσιρικάς πολύ Ποπάι. Το σχεδιαστικό του στυλ θα εντασσόταν κατόπιν στην «καθαρή γραμμή», τη «ligne claire» των γαλλοβελγικών κόμικς, όμως ο ίδιος θα δήλωνε ότι βασική του επιρροή ήταν ο Γουόλτ Ντίσνεϊ και ταινίες όπως το «Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι». Ο Μίκι Μάους επίσης · το 1934 ήταν η χρονιά που κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος του Journal de Mickey στη Γαλλία και που οι γονείς τού Ουντερζό, δύο Ιταλοί μετανάστες εγκατεστημένοι στα προάστια του Παρισιού, πήραν επιτέλους τη γαλλική υπηκοότητα. Η καταγωγή του μικρού Ουντερζό έκανε τους συμμαθητές του να τον φωνάζουν πειρακτικά «μακαρονά» και τον ίδιο να επιμένει ότι δεν τον λένε Αλμπέρτο αλλά Αλμπέρ. Όσο ο πατέρας του εργαζόταν ως ξυλουργός, η μητέρα του έδινε σε εκείνον και στα αδέλφια του λευκά χαρτιά και μολύβια για να περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους. Ο Αλμπέρ φαντάστηκε τις πρώτες του ιστορίες επηρεασμένος και πάλι από τον αδελφό του Μπρούνο, που προσπαθούσε να γλιτώσει από τους ναζί στην κατεχόμενη Γαλλία. Το πιο εντυπωσιακό από όλα; Είχε γεννηθεί με έξι δάχτυλα σε κάθε χέρι και αχρωματοψία. Το πρώτο διορθώθηκε με επέμβαση. Το δεύτερο με πολλές ετικέτες κολλημένες στους μαρκαδόρους του. Σε μια συνέντευξη του 2015 έλεγε ότι λίγο μετά την κυκλοφορία του πρώτου Αστερίξ είχε ρωτήσει ένα ψηλομύτικο στέλεχος της Dargaud γιατί δεν προωθεί αρκετά το καινούργιο κόμικ. «Όταν φτάσετε τις 30.000 αντίτυπα θα το σκεφθούμε», ήταν η απάντηση. Δεκαετίες αργότερα, τα συνολικά 38 τεύχη του Αστερίξ έχουν μεταφραστεί σε περίπου 110 γλώσσες και διαλέκτους έχοντας πουλήσει σχεδόν 370 εκατομμύρια αντίτυπα. Στην Ελλάδα ήρθαν στα τέλη του ’60 από τις εκδόσεις «Σπανός», «Ψαρόπουλος» και «Μαμούθ Comix», σε μεταφράσεις του Κώστα Ταχτσή, του Αργύρη Χιόνη, της Ειρήνης Μαραντέι. Η διεθνής εκδοτική τους ιστορία δεν ήταν μόνο ρόδινη: κάτοχος μιας έπαυλης και μια συλλογής από Φεράρι, χρισμένος Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής, ο Ουντερζό θα έφτανε στα δικαστήρια με την κόρη του Σιλβί το 2014 εξαιτίας της απόφασης να πουλήσει τα πνευματικά δικαιώματα του Αστερίξ στην Hachette. Από το 2011 την αφήγηση και τον σχεδιασμό του κόμικ έχουν αναλάβει οι Ζαν-Ιβ Φερί και Ντιντιέ Κονράντ. Τα τελευταία χρόνια ο Ουντερζό δεν ήταν απλώς «πολύ κουρασμένος» · ήταν ανήμπορος να σχεδιάσει έστω μια μικρή αφιέρωση. Τα γραπτά μένουν όμως, έτσι δεν λέμε; Τα σκίτσα και τα χρώματα ομοίως. Και στο τελευταίο καρέ θα στήνεται πάντα ένα γενναίο τσιμπούσι: οι Γαλάτες θα αγκαλιάζονται χωρίς να φοβούνται τίποτα και οι Ρωμαίοι θα μετράνε μπούφλες και αστράκια. Και το σχετικό link...
-
- 6
-
-
-
- αλμπέρ ουντερζό
- ρενέ γκοσινί
- (and 7 more)
-
Αντί οποιασδήποτε άλλης εθιμικής ψευδοείδησης, την Πρωταπριλιά του 1993 η βρετανική "Independent" ανήγγειλε στους αναγνώστες της ότι επιτέλους η ειδική αγγλο-γαλλική ομάδα αρχαιολόγων είχε βρει το χωριό του Αστερίξ! Τα ερείπια που είχαν βρεθεί επέτρεπαν το συμπέρασμα πως επρόκειτο για το πραγματικό γαλατικό χωριό που εικονιζόταν με μεγεθυντικό φακό στην αρχή κάθε νέου επεισοδίου του Αστερίξ. Επινοημένη η είδηση. Όμως αν έδειχνε κάτι πραγματικό το ψεματάκι της έγκυρης εφημερίδας, αυτό ήταν το διαρκές ενδιαφέρον ενός ευρύτατου κοινού για την Ιστορία που είχε διδαχθεί μέσα από τις εικονογραφημένες χιουμοριστικές αφηγήσεις του Ρενέ Γκοσινί και του Αλμπέρ Ουντερζό. Τρία χρόνια αργότερα,το 1996, το "Figaro Magazine" φωτογράφιζε από ψηλά το λιμάνι Erquy, με τον Ουντερζό μέσα από το ελικόπτερο να το δείχνει με το δάκτυλο... "Πήρα την τρομάρα της ζωής μου. Δεν φορούσα ζώνη ασφαλείας, τα πόδια μου κρέμονταν στο κενό, έβρεχε, και το νερό όπως το έσπρωχνε ο έλικας μου μαστίγωνε το πρόσωπο, ενώ το ελικόπτερο έπαιρνε τη μέγιστη κλίση για να φαίνεται όσο γίνεται καλύτερα το χωριό. Και βέβαια μου ζητούσαν να χαμογελώ και να έχω 'φυσικό ύφος'! Το επάγγελμα του σχεδιαστή έχει και κάποιες βρεγμένες πλευρές" σημείωνε ο Ουντερζό, που μάλλον δεν ήταν κι εντελώς άσχετος με τον εντοπισμό στο συγκεκριμένο χώρο του σκηνικού των περιπετειών του Αστερίξ. Το λιμάνι αυτό ήταν από τα πιο αγαπημένα του μέρη κατά τα χρόνια της Κατοχής όταν ήταν έφηβος. Πιθανότατα οι εφηβικές αποδράσεις του πέρασαν μέσα από τα μολύβια του σχεδιαστή και έγιναν ο φανταστικός χάρτης του ανυπότακτου χωριού των Γαλατών... Μια ανορθόδοξη "αναψηλάφηση" Ο Ρενέ Γκοσινί ήταν αναμφίβολα η κινητήρια ψυχή αυτής της επιτυχημένης αφήγησης. Δικά του τα κείμενα, όπως και πολλά άλλα διάσημα, του Μικρού Νικόλα, του Ούμπα-Πα και του Λούκυ Λουκ. Ήταν κι αυτός σχεδιαστής, όμως τα σενάριά του έγιναν μεγάλες επιτυχίες με τη συνδρομή κατά κανόνα άλλων σχεδιαστών. Με τον Αλμπέρ Ουντερζό συνεργάζονται σε κάμποσα διαφορετικά εγχειρήματα τη δεκαετία του 1950, μέχρι που το '59 ο Αστερίξ καταφέρνει να κλέψει την παράσταση. Μέσα από μια ανορθόδοξη "αναψηλάφηση" της Ιστορίας των προγόνων των Γάλλων υπό ρωμαϊκή κατοχή, με πολλά ευφυή λογοπαίγνια, με ευρηματικά ονόματα που ξεγυμνώνουν άμεσα τον ρόλο των υποκειμένων, με τον συστηματικό σαρκασμό των πολιτισμικών διαφορών... Αλλά και με την εύγλωττη παραστατικότητα των πλάνων του Ουντερζό και το ιδιαίτερα κινητικό για τα στάνταρ της εποχής εκείνης σχέδιο των χαρακτήρων και των στιγμιοτύπων από τα ομαδικά δρώμενα, χωρίς τα οποία θα ήταν οι περιπέτειες των Γαλατών μια ακόμα λογοτεχνία του φανταστικού. Χωρίς οπτική ενσάρκωση και γεωπολιτική εδαφικότητα. Δύο μαέστροι Πολλοί λάτρεις της σειράς που έχουν πέσει μικροί στη χύτρα της μαγείας της λένε πως η ψυχική ορμή της χάθηκε οριστικά με τον ξαφνικό χαμό του Ρενέ Γκοσινί το 1977. Και παρότι ο Ουντερζό συνέχισε να γράφει, να σχεδιάζει και να κυκλοφορεί ιστορίες του Αστερίξ μέχρι το 2011, αυτές δεν διατηρούσαν τη ζωντάνια των παλαιότερων. Ίσως έχουν δίκιο. Όμως είναι αληθινά αδύνατον να ξεχωρίσει κανείς σε ποσοστά την εξ αδιαιρέτου συμβολή του σεναριογράφου και του σχεδιαστή, ως των δύο γονέων της ανεπανάληπτης επιτυχίας. Διότι τα πάντα, από τα σκηνικά και τους χαρακτήρες, από το ντεκουπάζ, τον χωρισμό των καρέ και του κειμένου μέχρι τα ευρηματικά ονόματα και το πάρε-δώσε με την Ιστορία, δηλαδή τον χρόνο, τον τόπο και τη φάρσα τους, ήταν προϊόντα δυναμικής ζύμωσης μεταξύ των δύο μαέστρων. Ήταν κέντημα και των δύο οι ιστορίες που για 28 χρόνια παραδίδονταν από γενιά σε γενιά και κυκλοφορούσαν σε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα η καθεμιά. Δημιούργημα της μεταπολεμικής περιόδου Μια και μιλάμε όμως για Ιστορία, διαλεκτική ένταση και φαντασία, ας μην περιοριζόμαστε ψάχνοντας μόνο κάποιο DNA της επιτυχημένης συνεργασίας σε κάποιο εργαστήρι. Ήταν και η εποχή που επέτρεψε, αν δεν έσπρωξε, τους δημιουργούς να ξετυλίξουν τα κόλπα τους. Να δέσει ο μαγικός τους ζωμός. Η Ευρωπαϊκή και δη η γαλλική μεταπολεμική συνθήκη. Η σκέψη, η καλλιτεχνική δημιουργία και η αναζήτηση ενός ιδιαίτερου στίγματος μέσα από την ανανέωση και τις ανατροπές των τοτέμ, των ταμπού και των... μενίρ. Το όλο και πιο εγγράμματο και αυτοκριτικό χιούμορ κέρδιζε έδαφος σε μια κοινωνία που βαριόταν, λίγες ώρες πριν ξεσπάσει ο Μάης του '68. Η φαντασία στην εξουσία, η κριτική των... Μαθουσαλίξ, οι έφοδοι στον ουρανό! Στον ουρανό; Λέτε να μας πέσει στο κεφάλι τώρα που φορτώθηκε και τον Αλμπέρ Ουντερζό; Και το σχετικό link...
-
- 5
-
-
-
- αλμπέρ ουντερζό
- ρενέ γκοσινί
-
(and 6 more)
Tagged with:
-
Ο Αλμπέρ Ουντερζό, ο οποίος έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 92 ετών από καρδιακή προσβολή, υπήρξε ο τρίτος πιο πολυμεταφρασμένος δημιουργός κόμικς μετά τον Γκοσινί και τον Ερζέ. Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους δημιουργούς των γαλλοβελγικών κόμικς, με μεγάλη επίδραση στις μεταγενέστερες γενιές. Παιδί Ιταλών μεταναστών, γεννήθηκε στις 25 Απριλίου του 1927 στο Φιμ της Μαρν. Ήδη από το νηπιαγωγείο γέμιζε τα τετράδιά του με σκίτσα. Το 1942 ο αδελφός του Μπρούνο έφυγε για τη Βρετάνη και του ζήτησε να τον συνοδεύσει στο Λε Βιγιάζ. Παρότι του άρεσε η περιοχή, ο πόλεμος τον ανάγκασε να επιστρέψει στο Παρίσι. Κατά την απελευθέρωση εργάστηκε ως σκιτσογράφος σε περιοδικά. Μετά την επιστροφή του από το στρατό το 1947, συνεργάστηκε ως γελοιογράφος με δύο πρακτορεία Τύπου. Παράλληλα άρχισε να εργάζεται σε μια εταιρεία παραγωγής κινουμένων σχεδίων με στόχο να γίνει όπως έλεγε «ο Γάλλος Ντίσνεϋ». Η πρώτη προσωπική δουλειά του Ουντερζό ήταν το «Flamberge, gentilhomme gasconne», μια κόμικ περιπέτεια που δημοσιεύτηκε μεταξύ 1945 και 1946. Ακολούθησαν τα επίσης «Clopinard» (1946) και «Belloy» (1948). Για το τελευταίο, από το 1950 κι έπειτα συνεργάστηκε με τον σεναριογράφο Ζαν-Μισέλ Σαρλιέ. Με τον Ρενέ Γκοσινί γνωρίστηκαν τον χειμώνα του 1951 στο Παρίσι και γρήγορα άρχισαν να δουλεύουν μαζί για ένα βελγικό έντυπο. Ο πρώτος σημαντικός κοινός τους τίτλος είναι το «Ιωάννης Πιστολέ» (1952), ένα κόμικ με πειρατές. Το 1958 δημιούργησαν το «Ούμπα-πα», τον πρόδρομο του Αστερίξ. Παρότι βραχύβια, αυτή η κωμική σειρά με πρωταγωνιστές έναν ρωμαλέο Ινδιάνο και τον Γάλλο φίλο του, θεωρείται πλέον ένα από τα αριστουργήματα του διδύμου Γκοσινί-Ουντερζό. Το 1956 ο Ουντερζό μαζί με τον Γκοσινί, τον Σαρλιέ και τον Ζαν Εμπράρντ, δημιούργησαν τις εταιρίες Edipresse (πρακτορείο Τύπου) και της Edifrance (διαφημιστικό πρακτορείο), οι οποίες τους έδωσαν την ευκαιρία για ελεύθερη δημιουργία και έκφραση. Το 1959 ο Γκοσινί ήταν μεταξύ των συνιδρυτών του περιοδικού νεανικού περιοδικού «Pilote» το οποίο είχε τεράστια επιτυχία, μόλις την πρώτη μέρα κυκλοφορίας της πούλησε 300.000 αντίτυπα. Ο αρχισυντάκτης Φρανσουά Κλωτώ προσπαθώντας να αντισταθεί στην κυριαρχία των βελγικών σειρών «Τεντέν» και «Σπιρού» θέλησε να προωθήσει μια συγκεκριμένη εικόνα της Γαλλίας. Για το λόγο αυτό ο Γκοσινί και ο Ουντερζό αναζήτησαν έμπνευση από τη γαλλική ιστορία. Κάπως έτσι αποφάσισαν να ασχοληθούν με τη ρωμαϊκή κατοχή της Γαλατίας. Αρχικά, ο Ουντερζό είχε στο μυαλό του έναν Αστερίξ ψηλό και μυώδη, αλλά τελικά επικράτησε η ιδέα του Γκοσινί. Στις 29 Οκτωβρίου 1959, στο πρώτο τεύχος του «Pilote», έκαναν την εμφάνισή τους οι δύο εναρκτήριες σελίδες της σειράς. Μέσα στις δεκαετίες που ακολούθησαν γνώρισε τεράστια παγκόσμια απήχηση. Το 1959 έκανε επίσης ντεμπούτο το «Τανγκύ και Λαβεντύρ» σε σενάριο του Σαρλιέ και σχέδια του Ουντερζό. Σε αντίθεση με το γνωστότερο καρτουνίστικο στυλ του, εδώ ο Ουντερζό σχεδιάζει μια ρεαλιστική περιπέτεια με ήρωες δύο πιλότους της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας. Παρά το σοβινιστικό πνεύμα που τη διακατέχει, τα σενάρια του Σαρλιέ και το σχέδιο του Ουντερζό κάνουν το Τανγκύ και Λαβερντύρ μια από τις κλασικές σειρές περιπέτειας των γαλλόφωνων κόμικς. Ο Ουντερζό με τον Γκοσινί συνέχισαν να εργάζονται μαζί ή ξεχωριστά μέχρι τις 5 Νοεμβρίου 1977, όταν πάνω σε ένα τεστ κοπώσεως ο Ρενέ Γκοσινί άφησε την τελευταία του πνοή από καρδιακή ανακοπή σε ηλικία 51 χρόνων. Ο Ουντερζό από τότε ανέλαβε μόνος του τις περιπέτειες του Γάλλου ήρωα και δημιούργησε τις Éditions Albert René. Συνέχισε να δημιουργεί μέχρι το 2011 όταν αποσύρθηκε από τη σκιτσογραφία, αφήνοντας ως συνεχιστές του έργου του τον Ζαν-Υβ Φερί (κείμενα) και τον Ντιντιέ Κονράντ (σχέδιο). Η επιτυχία της σειράς 34 τόμων του «Αστερίξ και Οβελίξ» υπήρξε τόσο μεγάλη (325 εκατομμύρια αντίτυπα έχουν πουληθεί μέχρι σήμερα) ώστε οδήγησε στην προσαρμογή αρκετών βιβλίων σε 12 ταινίες: οκτώ κινουμένων σχεδίων και τέσσερις με ζωντανούς ηθοποιούς. Υπάρχει επίσης μια σειρά από παιχνίδια βασισμένα στους χαρακτήρες, και ένα θεματικό πάρκο κοντά στο Παρίσι, το Parc Αστερίξ, που είναι βασισμένο γύρω από τη σειρά. Και το σχετικό link...
-
- 6
-
-
-
- αλμπέρ ουντερζό
- ρενέ γκοσινί
- (and 8 more)
-
Αν διάβαζες Αστερίξ είχες γαμάτα παιδικά χρόνια. Εντάξει, στην πραγματικότητα δεν έχω ιδέα αν είχες όντως γαμάτα παιδικά χρόνια, μπορεί να σε είχαν απαγάγει πειρατές και να δούλευες σε κάποιο ορυχείο π.χ., αλλά σίγουρα ξέρω ότι τις στιγμές που πέρασες ακολουθώντας τις περιπέτειες που δημιούργησαν αριστοτεχνικά για εσένα ο Albert Uderzo κι ο Rene Goscinny δεν τις έχεις ξεχάσει μέχρι σήμερα. Επίσης ξέρω ότι αν έχεις αυτά τα τεύχη σπίτι σου σε τακτά διαστήματα και σε διαφορετικές ηλικίες τα περνάς μια επανάληψη και διαπιστώνεις κάθε φορά το μεγαλείο τους, καθώς και τις λεπτομέρειες που πιθανώς δεν μπορούσες να εκτιμήσεις παλιότερα. Κι ας παραδεχτούμε και κάτι άλλο όλοι μαζί. Τα Αστερίξ μας έμαθαν περισσότερη ιστορία από οτιδήποτε άλλο! Πώς τιμάς λοιπόν αυτόν τον τεράστιο δημιουργό, αυτό το κομμάτι της παιδικής μας ηλικίας που έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών στα 93 του χρόνια; Ας επισκεφθούμε μαζί μερικές αγαπημένες δουλειές του, επιλεγμένες από 10 Έλληνες δημιουργούς κόμιξ (με τα δικά τους λόγια, φυσικά). Σταύρος Κιουτσούκης: Η ΔΙΧΟΝΟΙΑ Το να επιλέξεις το αγαπημένο σου τραγούδι των Beatles ή την σοκολάτα που θα έπαιρνες σε ένα ερημικό νησί έχοντας μία μόνη επιλογή είναι κάτι πραγματικά δύσκολο. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και με τα κόμικς, ιδίως αν πρέπει να ξεχωρίσεις ένα τεύχος του Αστερίξ. Παρόλα αυτά στην καρδιά μου θα έχει πάντοτε ξεχωριστή θέση η «Διχόνοια», για δύο λόγους. Αφενός γιατί είναι ο πρώτος τόμος που διάβασα και μέσα απ’ αυτόν μου συστήθηκε όλο το γαλατικό χωριό, και αφετέρου λόγω της «εισβολής» του ζιζανίου που λέγεται διχόνοια μέσα στο ίδιο το απόρθητο γαλατικό χωριό. Ο παραλληλισμός του χαρακτήρα με το διασπαστικό στοιχείο και η – ευτυχώς προσωρινή - επιτυχία αυτού που δεν κατάφερναν οι ρωμαϊκές λεγεώνες με σπαθιά και γροθιές, με κάνει ακόμη και σήμερα να θεωρώ το συγκεκριμένο κόμικς ως το αγαπημένο μου Αστερίξ και Οβελίξ. Πάνος Ζάχαρης: Ο ΑΣΤΕΡΙΞ ΣΤΗΝ ΚΟΡΣΙΚΗ Γιατί είναι το πρώτο τεύχος που διάβασα ένα πρωί στη δουλειά της μητέρας μου τρώγοντας λουκανικόπιτα. Δεν είχα σχολείο και με πάρκαρε σε έναν δερμάτινο καναπέ δίνοντας μου την «Κορσική» και το πρώτο και ίσως το μοναδικό μάθημα επαγγελματικού προσανατολισμού που πήρα στη ζωή μου. Γιατί το εκλογικό σύστημα που προτείνει είναι απλό και βαθιά δημοκρατικό: Οι γεμάτες κάλπες ρίχνονται στη θάλασσα και αρχηγός γίνεται ο δυνατότερος. Γιατί θα ’θελα να αράξω κι εγώ μισή ώρα, όχι παραπάνω, με τα αιωνόβια γερόντια ή να ψαρέψω με την ησυχία μου στο ποτάμι χωρίς να χρειάζεται να σηκώνομαι κάθε έξι μήνες. Γιατί κάθε φορά που το ξαναδιάβαζω προσπαθώντας να καταλάβω τη διαφορά του άγριου γουρουνιού και του εξημερωμένου αγριογούρουνου, αυτό το λεπτό άρωμα κι ανάλαφρο άρωμα του χαρτιού κι ακόμα αυτή η ανεπαίσθητη ανάσα μελανιού και σκόνης με μεταφέρει σε εκείνον τον καναπέ. Κι εκείνη τη λουκανικόπιτα. Δήμητρα Αδαμοπούλου: Ο ΑΣΤΕΡΙΞ ΚΑΙ Η ΧΥΤΡΑ Αγαπημένη μου ιστορία είναι το “Ο Αστερίξ και η χύτρα” όπου ο Αστερίξ και ο Οβελίξ μπλέκουν σε διάφορες περιπέτειες προκειμένου να βρουν λεφτά να γεμίσουν μια χύτρα. Γελάω πολύ με τους τσακωμούς που κάνουν σε αυτό το τεύχος και με τους τρόπους που βρίσκουν για να βγάλουν τα πολυπόθητα σηστέρσια. Επίσης έχει μέσα ατακάρες όπως: “Εδώ τα καλά τα καλά τα καλά αγριογούρουνα!” και φυσικά την ατάκα ορόσημο-συμβουλή ζωής-φάρο αισιοδοξίας που λέει ο Οβελίξ στον Αστερίξ σε μια στιγμή απογοήτευσης: “Μην ανησυχείς Αστερίξ, θα τα καταφέρουμε όλα, έτσι έξυπνοι και λογικοί που είμαστε!”. Θανάσης Πετρόπουλος: Ο ΜΑΝΤΗΣ Παρόλο που πολύ θα ήθελα να κάνω ζαβολιά και να διαλέξω όλα τα άλμπουμ που δημιούργησαν μαζί ο Γκοσινί με τον Υντερζό δεν θα το κάνω – θα πω το άλμπουμ Ο ΜΑΝΤΗΣ. Πιστεύω ότι είναι ίσως μια από τις πιο ώριμες περιπέτειες του Αστερίξ, σεναριακά και σχεδιαστικά και σίγουρα η πιο “σκοτεινή” – η πρώτη σκηνή που ο μυστηριώδης μάντης φθάνει στο γαλατικό χωριό μια νύχτα με καταιγίδα έχει μια σχεδόν φολκ-χόρρορ ατμόσφαιρα, ο Πανοραμίξ λείπει σε συνέδριο δρυίδων, οι δεισιδαιμονίες των Γαλατών σε αντίθεση με τη φωνή της λογικής που αντιπροσωπεύει ο Αστερίξ οδηγούν στην εγκατάλειψη του χωριού, στην κατάληψή του από τους Ρωμαίους και για πρώτη φορά στην ιστορία του κόμικ ΟΛΗ η Γαλατία βρίσκεται υπό Ρωμαϊκή Κατοχή... για λιγουλάκι τουλάχιστον – ξέρουμε όλοι τι γίνεται στο τελευταίο καρέ… Ηλίας Κυριαζής: Ο ΓΥΡΟΣ ΤΗΣ ΓΑΛΑΤΙΑΣ Το πιο food porn από τα άλμπουμ. Ο Αστερίξ κι ο Οβελίξ μαζεύουν λιχουδιές για ένα τραπέζωμα. Από μικρός ήξερα να ξεχωρίζω τα σημαντικά πράγματα στη ζωή. Αλέξια Οθωναίου: Ο ΑΣΤΕΡΙΞ ΚΙ Η ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ Ψηφίζω Το Αστερίξ και Κλεοπάτρα γιατί έχει έξτρα μπόνους κάτι που δεν έχουν οι περισσότερες άλλες περιπέτειες του Αστερίξ, αυτό που λέμε “strong female lead”: την καταπληκτική Κλεοπάτρα! Γιώργος Γούσης: Ο ΜΑΝΤΗΣ Έχω να διαβάσω τεύχος Αστερίξ περίπου 20 χρόνια και σίγουρα η τελευταία φορά θα ήταν κάποιο προεφηβικό μου καλοκαίρι. Ακόμα και τώρα όμως, το πρώτο τεύχος που μου έρχεται στο μυαλό είναι ο «Μάντης». Έκανα μια σύντομη έρευνα για να βρω το γιατί και κατάλαβα πως αυτό το τεύχος και ειδικά αυτός ο χαρακτήρας, έχει πολλά απο τα στοιχεία που με γοητεύουν στις ιστορίες που καταναλώνω αλλά και σε αυτές που φτιάχνω. Το στοιχείο του ξένου που φτάνει σε μια κοινότητα, ο ικανός αφηγητής που ξέρει να ξελογιάζει και να γοητεύει με τα παραμύθια του, το λεπτό όριο μεταξύ του τι είναι αλήθεια και τι αυτό που θελει κάποιος να πιστέψει ως αλήθεια, αλλά και το πως χρησιμοποιεί αυτούς τους ανθρώπους η εξουσία (οι Ρωμαίοι εν προκειμένω). Οπότε μιας και μεγαλώνοντας έχω γίνει μοιρολάτρης, ζωδιάκιας και βγάζω το ψωμί μου λέγοντας ψεύτικες ιστορίες, ο «Μάντης» θα είναι το δικό μου all time classic. Γεωργία Ζάχαρη: Η ΑΣΠΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΒΕΡΝΗΣ ΚΡΑΖΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΒΟΥΝΑ! Διάβαζα Αστερίξ από (πολύ) μικρή; Εννοείται. Έγινα ένα σπασικλάκι στην ιστορία επειδή διάβαζα Αστερίξ από πολύ μικρή; Ίσως. Μου ήταν δύσκολο να διαλέξω αγαπημένο τεύχος; Καθόλου. Συνειδητοποίησα πριν λίγο ότι η Ασπίδα της Αρβέρνης είναι το αγαπημένο μου Αστερίξ επειδή είναι κάπως (ακόμα) πιο ιστορικό από τα άλλα; Πιθανότατα. Η Ασπίδα της Αρβέρνης ξεκινάει κάποια χρόνια πριν το συνηθισμένο δραματικό χρόνο του Αστερίξ, με την ήττα των Γαλατών στην Αλέζια και τον αρχηγό Βερσινζετορίξ να πετάει τα όπλα του στα πόδια του Καίσαρα. Η ασπίδα του κάπως, κάπου χάνεται και στο γνωστό 50 π.Χ. πλέον οι Αστερίξ και Οβελίξ, οι οποίοι βρίσκονται στην περιοχή συνοδεύοντας τον Μαζεστίξ που πηγαίνει για δίαιτα στα ιαματικά λουτρά, καλούνται να την βρουν πριν τον Καίσαρα, ο οποίος θέλει να παρελάσει πάνω της για να ταπεινώσει τους ανυπότακτους Γαλάτες. Είναι λοιπόν μια ιστορία που φωτίζει λίγο παραπάνω το γεγονός ότι η Γαλατία είναι μια κατεκτημένη χώρα, και που μίλησε από την αρχή στην παιδική ψυχούλα μου που υποστήριζε πάντα τους ανυπότακτους και τους ηττημένους και μισούσε τον ιμπεριαλισμό, και αυτός είναι ένας καλός λόγος να την αγαπώ ακόμα και σήμερα. Ως ενήλικη καταλαβαίνω ότι το storytelling της είναι φανταστικό και από τα πλέον δραματικά στη σειρά, χωρίς να παύει να είναι αστείο. Οι Γαλάτες γενικά και ο Μαζεστίξ σε δίαιτα ειδικά, μου θυμίζουν πάντα με κάποια τρυφερότητα τους θείους μου. Και για κάποιο λόγο το gag με την προφορά των Αρβερνιωτών που πουλάνε όλοι ΚΡΑΖΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΒΟΥΝΑ θα μου φαίνεται πάντα εξωφρενικά αστείο. Σπύρος Δερβενιώτης: Η ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ «Κατοικία των Θεών» - ένα Μasterclass σχεδιαστικής δεινότητας. Aν (ξανα)πέθαινε ο Γκοσινύ, αυτή τη στιγμή θα έγραφα μανιφέστο Ατέρμονης Λατρείας προς κάθε ατάκα του Αστερίξ στην Κορσική. Αλλά πέθανε ο Ουντερζό, οπότε αυτό είναι ένα γράμμα Ανείπωτης Καψούρας για την «Κατοικία των Θεών». Η σχεδιαστική γκάμα του Ουντερζό ξεδιπλώθηκε εκεί σε όλο της το εύρος. Από τη λεπτομερή απεικόνιση της στιβαρής Ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής ως την οργιαστική αποτύπωση του αντίπαλου δέους της περιρρέουσας φύσης, ήταν ένα masterclass αφήγησης μέσω του σχεδίου. Και ω θεέ μου αυτά τα νυχτερινά πλάνα στο δάσος! Τάσος Ζαφειριάδης: Η ΔΙΧΟΝΟΙΑ Ξαναδιαβάζοντας όλα τεύχη του Αστερίξ μεγάλος συνειδητοποίησα πόσες αναφορές και πόσα επίπεδα ανάγνωσης έχανα μικρός. Δύσκολο να διαλέξει κανείς από τα τόσα πολλά και τόσο εξαιρετικά τεύχη, αλλά η «Διχόνοια» μου έρχεται αμέσως στο μυαλό όταν σκέφτομαι ποιο είναι το καλύτερο. Πανέξυπνο στήσιμο καταστάσεων, διασκεδαστικότατοι διάλογοι, μορφολογικοί πειραματισμοί (τα εριστικά λόγια έχουν το δηλητηριώδες πράσινο χρώμα για φόντο), μια για πάντα σύγχρονη ακτινογραφία και μικρογραφία της κοινωνίας. Και φυσικά όλος αυτός ο αλλοπρόσαλλος θίασος αποδίδεται απολαυστικά με γκριμάτσες και καρικατουρίστικη υπερβολή από τον μάστορα Ουντερζό, ο οποίος κάνει τη δουλειά του με τόση επιδεξιότητα που ξεχνάς να προσέξεις πόσο καλός τεχνίτης είναι. Και φυσικά να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε και τις απαραίτητες μπούφλες: μπορεί να τις έγραφε ο Γκοσινί, αλλά ο μακαρίτης τις ζωγράφιζε πιο χορταστικά από κάθε άλλον! Υ.Γ. Κι ας μην φεύγουν συνήθως οι γομφίοι σε οδοντικό τραύμα από γροθιά, ως οδοντίατρος να το πω κι αυτό. Και το σχετικό link...
- 2 replies
-
- 11
-
-
-
- albert uderzo
- rene gosciny
-
(and 5 more)
Tagged with:
-
Παθιασμένος με το σχέδιο και το σκίτσο από πολύ μικρή ηλικία ήταν ο Αλμπέρ Ουντερζό, ο έτερος μπαμπάς του Αστερίξ, που αποχαιρέτησε τη ζωή στα 93 του χρόνια τρέχοντας να συναντήσει τον φίλο και συνδημιουργό του διάσημου ήρωα και της παρέας του Ρενέ Γκοσινί. Αυτό που αγαπούσε περισσότερο απ’ όλα και τον έκανε να γελά ήταν, όπως συχνά ομολογούσε, να σχεδιάζει χαρακτήρες με μεγάλες μύτες. Από τους σημαντικότερους και πλέον αναγνωρισμένους και επιδραστικούς δημιουργούς κόμικ, μεγάλος θαυμαστής του Ντίσνεϊ, που ήθελε να του μοιάσει, ο Ουντερζό γεννήθηκε στο Φιμ του Νομού Μαρν, σε μια οικογένεια με ιταλική καταγωγή και τέσσερα παιδιά. Μάλιστα, ο μεγάλος του αδελφός ήταν εκείνος που τον ενθάρρυνε να πάει στο Παρίσι και να επιδιώξει να ασχοληθεί με τα κόμικ. Η συνάντηση με τον Γκοσινί Το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου βρίσκει τον Ουντερζό να εργάζεται σε μια εταιρεία παραγωγής κινουμένων σχεδίων, ενώ η κομβική συνάντηση με τον Γκοσινί συμβαίνει το 1959. Ήταν η χρονιά που το περιοδικό «Pilote» αναζητούσε να λανσάρει μια διαφορετική εικόνα της Γαλλίας ως απάντηση στη βελγική κυριαρχία των σειρών κόμικ Τεντέν και Σπιρού. Οι Γκοσινί και Ουντερζό εμπνέονται από τη γαλλική Ιστορία και την περίοδο της ρωμαϊκής κατοχής της Γαλατίας και γεννιέται η πρώτη ιστορία της σειράς που έμελλε να θριαμβεύσει στο πέρασμα των χρόνων. Όταν ρωτούσαν συχνά τον Ουντερζό για το πώς έφτασε η σειρά να γίνει τόσο λαοφιλής, απαντούσε πως κανένας από τους δύο, ούτε ο ίδιος ούτε ο Γκοσινί, είχε συνειδητοποιήσει την επιτυχία αυτού που έκαναν. Μέχρι που μια μέρα, όπως αφηγούνταν χαριτολογώντας, "εκεί που έκανα βόλτες, άκουσα έναν τύπο να φωνάζει στον σκύλο του 'Αστερίξ, έλα δω'”! Ήδη γνωστοί από τις αρχές του 1950, οι Γκοσινί και Ουντερζό συνεργάζονται για πρώτη φορά στη δημιουργία ενός χιουμοριστικού κόμικ με πειρατές και τον τίτλο «Ιωάννης Πιστολέ». Προς το τέλος της δεκαετίας δημιουργούν μια κωμική σειρά με τον τίτλο «Ούμπα-πα» και πρωταγωνιστές έναν ρωμαλέο Ινδιάνο και τον Γάλλο φίλο του, που από πολλούς θεωρείται πρόδρομος των περιπετειών του Αστερίξ. Το 1961 η πρώτη ιστορία του Αστερίξ συγκεντρώνεται σε ένα άλμπουμ, που κυκλοφορεί σε 6.000 αντίτυπα, αλλά πολύ γρήγορα η σειρά αρχίζει να γίνεται δημοφιλής και οι πωλήσεις να αυξάνονται. «Το χρυσό δρεπάνι» πούλησε 15.000 αντίτυπα, το «Ο Αστερίξ και οι Γότθοι» 30.000 και το «Ο Αστερίξ στους Βρετανούς» έφτασε τα 600.000. Η σειρά έγινε τόσο αγαπητή, που το 1965 το περιοδικό «Pilote» υιοθέτησε τον υπότιτλο «Το περιοδικό του Αστερίξ και του Οβελίξ». «Γελούσαμε πολύ» Μπορεί ο Γκοσινί να ήταν ο σεναριογράφος της διάσημης σειράς και να όριζε την πλοκή, όμως η συμμετοχή του Ουντερζό στην επιτυχία της σειράς ήταν καθοριστική, καθώς το σχέδιό του έγινε σημείο αναφοράς. Ο ίδιος ο Ουντερζό δεν έκρυβε πως τα κείμενα και οι ιστορίες του Γκοσινί τον έκαναν να διασκεδάζει και να γελάει πολύ. «Γελούσαμε πολύ όταν δουλεύαμε» συνήθιζε να λέει, εξηγώντας μάλιστα πως αν δεν γελούσε στο άκουσμα μιας ιστορίας, ο Γκοσινί αγχωνόταν. Οι δυο τους συνεργάστηκαν για 26 ολόκληρα χρόνια, έως και το 1977, οπότε ο Γκοσινί πέθανε από ανακοπή κατά τη διάρκεια τεστ κοπώσεως. Ο Ουντερζό συνέχισε μόνος του τη σειρά γράφοντας και σχεδιάζοντας εννέα άλμπουμ που συνέχισαν να σημειώνουν μεγάλη επιτυχία. Το «Και ο ουρανός έπεσε στα κεφάλια τους» πούλησε στη Γαλλία περίπου 1.300.000 αντίτυπα, ενώ το «Ο Αστερίξ και η ΛαΤραβιάτα»ξεπέρασε τα 2.000.000. Ο Ουντερζό δεν παρέλειπε να δηλώνει το πόσο του έλειπε ο Γκοσινί και συνέχιζε να δουλεύει έχοντάς τον στη σκέψη του. Η ταύτιση με τη μαχητικότητα των ηρώων Όταν τον ρωτούσαν πού απέδιδε ο ίδιος την επιτυχία της σειράς, εξηγούσε πως ο Αστερίξ και η παρέα του αντιπροσωπεύουν την αντίσταση στον κατακτητή και οι αναγνώστες μπορούν να ταυτιστούν με τους ήρωες και τη μαχητικότητά τους. Ο ίδιος δεν δίστασε σχολιάζοντας, σατιρίζοντας αλλά και τιμώντας διάσημα σύγχρονα πρόσωπα, να τα εντάσσει στις ιστορίες του κόμικ, από τον Ζακ Σιράκ και τον Κερκ Ντάγκλας, έως τον Σον Κόνερι και τους Σταν Λόρελ και Όλιβερ Χάρντι. Έτσι οι Beatles εμφανίζονται ως βάρδοι στο άλμπουμ «Ο Αστερίξ στους Βρετανούς», ενώ ο φοροεισπράκτορας στο άλμπουμ «Ο Αστερίξ και η χύτρα» θυμίζει τον τότε Υπουργό Οικονομικών της Γαλλίας Βαλερί Ζισκάρ Ντ' Εστέν. Γκοσινί και Ουντερζό ομολογούσαν πως μέσα από τον Αστερίξ και τις περιπετειώδεις ιστορίες του σατίριζαν κυρίως τους εαυτούς τους και τα γαλλικά κλισέ, αλλά και όσα οι άλλοι θεωρούσαν κλισέ για τους Γάλλους. Το 2011 ο Ουντερζό αποσύρθηκε οριστικά από τον χώρο των κόμικ και τη δημιουργία νέων άλμπουμ ανέλαβαν ο σεναριογράφος Ζαν-Ιβ Φερί και ο σκιτσογράφος Ντιντιέ Κονράντ. Και το σχετικό link...
-
- 10
-
-
-
- αλμπέρ ουντερζό
- ρενέ γκοσινί
- (and 7 more)
-
Αποχαιρετάμε τον σχεδιαστή/σεναριογράφο Albert Uderzo με ορισμένες από τις καλύτερες περιπέτειες που δημιούργησε μαζί με τον René Goscinny. O Albert Uderzo έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 92 ετών, έχοντας συν-δημιουργήσει έναν θρύλο των γαλλοβελγικών κόμιξ. Από το 1961 μέχρι σήμερα, ο Αστερίξ παρέα με τον Οβελίξ και τον Ιντεφίξ έχει κάνει το γύρο της Γαλατίας, έχει μπαρκάρει με Νορμανδούς, έχει ζήσει την απόλυτη ρουτίνα στο Βέλγιο, έχει φτάσει ως την Αίγυπτο (μένοντας αποσβολωμένος με τη μύτη της Κλεοπάτρας), έχει γνωρίσει τους Beatles (!) στην Βρετανία, έχει καταταγεί στη λεγεώνα της Ρώμης, έχει περάσει από δημόσιες υπηρεσίες που μας θυμίζουν κάτι πολύ γνώριμο και ελληνικό (12 Άθλοι του Αστερίξ) κι όλα αυτά χωρίς ποτέ να του πέσει ο ουρανός στο κεφάλι. Ο ‘μποντιμπιλντεράς’ Αστερίξ Ο Αστερίξ γεννήθηκε ως ιδέα στις αρχές στα τέλη της δεκαετίας του `50. O Uderzo επιχείρησε αρχικά να τον σχεδιάσει ως έναν μυώδη, ψηλό, ξανθομάλλη Γαλάτη. Στην πορεία, Goscinny και Uderzo κατέληξαν σε μια τελείως διαφορετική εκδοχή του βασικού ήρωα: Ο μικροκαμωμένος ξανθός μυστακιοφόρος εμφανίζεται αρχικά μόνο μαζί με τον Οβελίξ και τον Ιντεφίξ στο πρώτο τεύχος του γαλλικού περιοδικού Pilote, στις 29 Οκτωβρίου 1959. Η πρώτη ολοκληρωμένη περιπέτεια του Αστερίξ με τίτλο ‘Αστερίξ ο Γαλάτης’ κυκλοφορεί το 1961 ως μεμονωμένη έκδοση και γίνεται αμέσως ανάρπαστη. Ταυτόχρονα αποτέλεσε και το ξεκίνημα της αυτοτελούς σειράς των περιπετειών του μικροκαμωμένου Γαλάτη. Ακολουθούν ‘Το Χρυσό Δρεπάνι’, ‘Ο Αστερίξ και οι Γότθοι’, ‘Ο Αστερίξ στους Βρετανούς’, όλα τους εκδόσεις που έγιναν αμέσως ανάρπαστες και κλασσικές, με πωλήσεις εκατοντάδων χιλιάδων αντιτύπων. Ο Αστερίξ δεν φοβόταν τίποτα, ούτε καν τον κορονοϊό. Η βαριά κληρονομιά του Uderzo To 1977 o Goscinny έφυγε από την ζωή αιφνιδιαστικά, έχοντας υποστεί καρδιακή προσβολή κατά την διάρκεια τεστ κοπώσεως. Ο Uderzo – που μέχρι τότε αναλάμβανε αποκλειστικά το σχεδιαστικό μέρος – πήρε στα χέρια του τον απόλυτο δημιουργικό έλεγχο της σειράς, τόσο σε σενάρια όσο και σε σκίτσα. Ο Uderzo δημιούργησε εννέα νέες περιπέτειες, οι οποίες δεν μπόρεσαν να σταθούν στο ύψος όσων είχε φτιάξει μαζί με τον αγαπημένο φίλο και συνεργάτη του. Παρ` όλα αυτά, τίτλοι όπως το ‘Ο Αστερίξ και η Λατραβιάτα’ σημείωσαν ανέλπιστη εμπορική επιτυχία, πωλώντας περισσότερα από 1.000.000 τεύχη μόνο στην Γαλλία. Το 2009 o Uderzo πούλησε τα πνευματικά δικαιώματα των τίτλων στον γαλλικό όμιλο Hachette. Ο Αστερίξ στο σινεμά Ως λαϊκός μύθος της Γαλλίας, η μεταφορά του Αστερίξ στο σινεμά με όρους χολιγουντιανού big budget franchise ήταν αναπόφευκτη. Το ‘Astérix & Obélix contre César’ ήταν η πρώτη από τις πέντε μεγάλου μήκους ταινίες που βασίστηκαν στους ήρωες των Goscinny & Uderzo, με συμμετοχές από τους Gerard Depardieu, Monica Belucci, Roberto Benigni (τρομερός ως Καίσαρας!) και εισπράξεις στο ευρωπαϊκό box office που ξεπέρασαν τα 100 εκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για ταινίες που διαθέτουν χαρακτήρες γνώριμους από τους τίτλους της σειράς, αλλά με αρκετές τρανταχτές διαφοροποιήσεις ως προς τις ιστορίες των κόμικ. Απεναντίας, οι μεταφορές των τίτλων σε vintage – δεκαετίας 80-90 – καρτούν μπορεί σχεδιαστικά να μην διεκδικούν κάποιο βραβείο ποιότητας, αλλά είναι συγκινητικό το πόσο πιστά υπηρετούν τις ιστορίες των τίτλων. ‘Πιστοποιητικό Α38’: Μια απλή διαδικασία Εξίσου συγκινητικές, για όσους γεννήθηκαν στο πρώτο μισό των ’80s, είναι και οι πρώτες ελληνικές μεταγλωττίσεις των περιπετειών του Αστερίξ, με ‘τραγουδιστές’ ντοπιολαλιές και ερμηνείες #διπλής του σεναρίου που αγγίζουν ταυτόχρονα τελείως ετερόκλητες μεταξύ τους εποχής. Το παράδειγμα του ‘Οίκου της Τρελής’, της εμπειρίας του Αστερίξ από το ρωμαϊκό δημόσιο, είναι ένας από τους λόγους που ο Αστερίξ είναι επίκαιρος και θα συνεχίσει να είναι επίκαιρος για πολλές δεκαετίες ακόμα. Και το σχετικό link...
-
- 8
-
-
-
- albert uderzo
- rene goscinny
-
(and 6 more)
Tagged with:
-
Είθε ο Τουτάτης να σε υποδεχτεί όπως σου αξίζει, όσο εμείς εδώ κάτω θα φτιάχνουμε Γαλατικό Χωριό τον κόσμο όλο! Όταν πεθαίνει ένας άνθρωπος στα 93 του, μελαγχολείς, αναστενάζεις, μα δεν λυπάσαι. Έζησε μια ζωή μεγάλη, γεμάτη, χορταστική. Λυπάσαι μόνο αν αυτός που έφυγε, ήταν δικός σου άνθρωπος. Πολύ δικός σου. Ε, αυτός που έφυγε σήμερα, ήτανε άνθρωπος "δικός" ολόκληρου του κόσμου. Γιατί ήταν ο μπαμπάς των φίλων σου. Των κολλητών σου! Εκείνου του κοντού που δεν ερχόταν σπίτι σου ποτέ χωρίς να 'χει στη ζώνη το παγούρι του, και του χοντρούλη άλλου με το χαμηλό στήθος, που έφερνε πάντα ένα μενίρ πεσκέσι... Ο Άλμπερτ Ουντερζό έφυγε, και μαζί του πήρε κάτι απ' τα παιδικά μας απογεύματα. Ο Άλμπερτ Ουντερζό έφυγε, αλλ' άφησε πίσω του παιδιά ικανά να νικήσουν τον Καίσαρα, τη Ρώμη, την αυτοκρατορία και μαζί όλη τη μίζερη βαρβαρότητα του πραγματικού κόσμου. Κάθε φορά που ένιωθες άσχημα μικρός, κάθε φορά που ακόμα νιώθεις την καρδιά συννεφιασμένη, αρκεί μια βόλτα, μια εκδρομή για να ξεσκάσεις, για να ξεχάσεις, για να χαρείς. Αρκεί μια βόλτα στο χωριό... σ' ένα χωριό Γαλατικό, ανυπόταχτο κι ατρόμητο! Εκεί είχε φίλους που δεν σ' αφήσανε ποτέ. Εκεί είχες μια παρέα έτοιμη για καυγά, τσακωμούς και τσιμπούσι. Εκεί ήξερες πως τίποτα μαύρο δεν περνάει, κι ακόμα πως τίποτα δεν υπάρχει ακατόρθωτο. Φτάνει να 'χε ο δρυίδης έτοιμο το δρεπάνι και τη μαρμίτα του. Φτάνει να 'χε μια κουταλιά ζωμό για σένα (που δεν έπεσες μικρός στη χύτρα). Και πάντα είχε! Ζωμό που όσο γυρνούσαν οι σελίδες, όλο και σ' έπιανε, όλο και σ' έβαζε πιο πολύ μέσα σ' αυτό τον κόσμο των παράξενων ανθρώπων με τη μύτη "μελιτζάνα" και τα ονόματα σε -ιξ. Δεν υπήρχαν πια Ρωμαίοι ικανοί να σε πληγώσουν. Δεν υπήρχαν πια Καίσαρες ικανοί να σε κερδίσουν. Όλα ήταν ανέμελα, ήταν χαρούμενα και χρωματιστά. Και τα προβλήματα όλα λύνονταν, με το μυαλό του Αστερίξ και την αθωότητα του Οβελίξ. Με τη σοφία του Πανοραμίξ και με τις φάλτσες νότες του Κακοφωνίξ που επέμενε να τραγουδήσει, κι ας ήξερε ότι το βράδυ θα τον βρει στο δέντρο. Τι έφταιγε η τέχνη του αν οι συγχωριανοί βγήκαν ολίγον τι "άξεστοι"; Κι ωστόσο, όλοι τον αγαπούσανε κι όλους τους αγαπούσε, σ' ένα χωριό που ήταν όπως (θα 'πρεπε να) είναι ο κόσμος: Γεμάτο ξεροκέφαλους, καλόκαρδους και γελαστούς ανθρώπους! Μ' εκείνους έμαθες να γλεντάς, να χαίρεσαι τ' απλά πράγματα, να μη φοβάσαι. Εκείνοι σου 'δωσαν μαθήματα καλύτερα (δυστυχώς) από σχολεία και φροντιστήρια. Εκείνοι - τα παιδιά του Γκοσινί που τότε σου άνοιξαν την αγκαλιά τους και σου 'δωσαν αγριογούρουνο ψητό και μπύρα. Εκείνοι - τα παιδιά του Ουντερζό που σήμερα εσύ, κι εγώ, κι όλος ο κόσμος τους ανοίγουμε μια τεράστια αγκαλιά. Είμαστε όλοι ένα Γαλατικό Χωριό, και μάλλον θα 'ταν ευχή μεγάλη να μπορούσαμε να παραμείνουμε κι αύριο τέτοιο. Μα πάντα, μετά την περιπέτεια, μετά το τσιμπούσι, πάντα κάπου η ιστορία παίρνει τέλος. Τέλος; Λοιπόν... όχι ακριβώς! Γιατί, κι όταν πια το 'κλεινες το κόμικ, ο κόσμος ο δικός σου ήταν πολύχρωμος. Έβλεπες τους Γαλάτες γύρω σου, σε φίλους, σε γνωστούς, σε συγγενείς. Όταν ερχόταν πάλι Ρωμαίοι να σ' απειλήσουν, δεν τους φοβόσουν τόσο, γιατί τους είχες ήδη δει να τρώνε τις σφαλιάρες κι από την τελευταία φάπα να σκίζουν τον αέρα. Φώναζαν, μα φοβόντουσαν. Φώναζαν γιατί φοβόντουσαν. Ήθελες να γελάσεις μαζί τους. Γιατί δεν ήξεραν αυτό που ήξερες εσύ: ότι όσο κι αν χαλάσουνε τον κόσμο αυτόν εδώ, εσύ θα έχεις πάντα το χωριό. Και θα μπορείς πάντα να επιστρέφεις σ' αυτούς τους "φίλους απ' το χωριό, που δεν τους ξέρουνε" - κι όποιος θέλει ας βγει να πει ότι λες ψέματα. Πάντα, μέχρι να γίνουμε πολλοί, να γίνουμε αρκετοί, να κάνουμε Γαλατικό Χωριό τον κόσμο όλο! Και τότε πια, ένα πράγμα μόνο θα φοβόμαστε. Να μη μας πέσει στο κεφάλι ο ουρανός. Σήμερα, σαν να έπεσε, μα είπαμε: ο Ουντερζό άφησε πίσω του παιδιά ικανά να νικήσουνε. Κι όσο αυτά θα ζουν στις σελίδες και στη μνήμη σου, όσο θα ζουν μπροστά στα μάτια των παιδιών σου, ο Ουντερζό θα είναι δω, κι ο ουρανός θα μένει καρφιτσωμένος εκεί ψηλά, γι' ακόμα μία μέρα... Και το σχετικό link...
-
- 9
-
-
-
- albert uderzo
- rene goscinny
-
(and 6 more)
Tagged with:
-
Εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού (covid-19), τις ημέρες που οι περισσότεροι άνθρωποι στον πλανήτη μένουν σπίτι, «έφυγε» από τη ζωή στα 92 του χρόνια ο Αλμπέρ Ουντερζό. Ο Γάλλος σχεδιαστής που έφυγε από τη ζωή από καρδιακή προσβολή μαζί με τον Ρενέ Γκοσινί "γέννησαν" πριν από πολλές δεκαετίες ένα από τα θρυλικότερα κόμικ όλων των εποχών, τον Αστερίξ. Πόσες και πόσες γενιές μεγάλωσαν με τον Αστερίξ και τον Οβελίξ. Πόσα και πόσα παιδιά έμαθαν για το γαλατικό χωριό. Ο Αστερίξ που κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1961 έμεινε "ορφανός". Στην Ελλάδα είχε και έχει πολλούς φανατικούς θαυμαστές. Όσο πιο πίσω σκαλίσεις τα χρόνια θα βρεις παιδιά που σήμερα είναι οικογενειάρχες αλλά και κάποιοι παππούδες να περιμένουν πως και πως το νέο τεύχος να φτάσει στα περίπτερα και στα ψιλικατζίδικα της γειτονιάς. Ένα από αυτά τα παιδιά, που σήμερα είναι πατέρας 4 παιδιών, είναι και ο Νίκος Γέμελος. Είναι ο ομοσπονδιακός προπονητής της κολύμβησης, το alter ego του Σπύρου Γιαννιώτη, που μεγάλωσε στις γειτονιές του Πειραιά και λάτρευε εκτός από πολλά άλλα και τον Αστερίξ. Ο Νίκος Γέμελος, που μένει σπίτι για ημέρες μαζί με την οικογένεια του, μίλησε στο gazzetta.gr με αφορμή την απώλεια του Ουντερζό για τον Αστερίξ, τον Οβελίξ, τον Κακοφωνίξ και τους άλλους ήρωες μιας άλλης εποχής. «Θυμάμαι τον Αστερίξ από την ημέρα που γεννήθηκα. Τότε περιμέναμε κάθε εβδομάδα ή κάθε δεύτερη εβδομάδα, δεν θυμάμαι καλά, να έρθει το νέο τεύχος. Ήταν σαν βιβλίο. Όλα τα παιδιά το περίμεναν στον Πειραιά και σ' άλλες γειτονιές φυσικά. Μου άρεσε πολύ το γαλατικό χωριό. Οι κάτοικοι του ήταν ατρόμητοι. Τα έβαζαν μ' όλο τον κόσμο. Ξέρεις αυτό με το γαλατικό χωριό μου θυμίζει και την Ελλάδα. Είμαστε ένα μεγάλο γαλατικό χωριό. Ο καθένας τα δικά του αλλά η ιστορία έχει δείξει πως στα δύσκολα είμαστε όλοι μαζί. Θα πρέπει να μας συμβαίνει πιο συχνά αυτό όμως. Από ήρωες μου άρεσε ο Κακοφωνίξ. Ξέρεις αυτός που δεν τον άφηναν να τραγουδήσει και τον κρεμούσαν στο δέντρο. Δεν ξέρω γιατί αλλά μου άρεσε. Το αγαπημένο μου τεύχος ήταν «Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακοί Αγώνες». (συμπτωματικά το τεύχος βγήκε το 1968 όταν γεννήθηκε ο Νίκος ο οποίος έχει και 6 Ολυμπιακές συμμετοχές). Έχω όλα τα τεύχη στο πατρικό μου. Τότε είχε πολλά ωραία κόμικ αλλά αυτό ήταν το αγαπημένο μου. Θυμάμαι ήταν η εποχή που κυκλοφορούσε το "Μεγάλο ρεμάλι", το "Παρα πέντε" και άλλα πολλά. Ο Αστερίξ μου άρεσε και για το μαγικό φίλτρο. Περίμενα να διαβάσω τι θα κάνει όταν το πιει. Μου άρεσε επίσης η φιλία του με τον Οβελίξ. Δυο διαφορετικοί τύποι και στον χαρακτήρα και στην φυσιογνωμία που ήταν όμως πάντα μαζί. Δεν υπήρχαν οι ιστορίες που διάβαζα. Τι να θυμηθώ; Για τον Μαζεστίξ; Για τους πειρατές που όλο κυνηγούσαν; Αξέχαστες εποχές. Δεν θα πεθάνει ποτέ ο Αστερίξ και οι ήρωες του. Μπορεί τα σημερινά παιδιά να μην τον διαβάζουν όπως εμείς αλλά τον ξέρουν. Τον έχουν δει στην τηλεόραση, στον κινηματογράφο. Πρέπει τα παιδιά να διαβάζουν κόμικ. Σου ακονίζουν το μυαλό. Πρέπει να διαβάζουν και βιβλία», μας είπε ο Νίκος Γέμελος. Και το σχετικό link...
-
- 7
-
-
-
- αλμπέρ ουντερζό
- albert uderzo
-
(and 5 more)
Tagged with:
-
Λόγω έλλειψης χώρου είπα να προσπαθήσω κι εγώ να «διώξω» διάφορα τεύχη σε χαμηλές τιμές (παραλαβή κατά προτίμηση και χάριν ευκολίας από την Λέσχη) Ολα τα τεύχη εδώ είναι του κουτιού, καταστάσεις 9-10, εκτός από τα Λούκυ Λουκ και το Αστερίξ που είναι μεταχειρισμένα και είναι 5-6. Με τις αγορές πολλών μαζί, θα γίνονται καλύτερες τιμές. Παρα Πεντε -- 2€ Α' περιοδος #21, Β' περίοδος #4 Βαβέλ -- 2,5€ #112, 214, 216, 228, 231, 235, 236 ΑΣΤΕΡΙΞ #16 -- 2€ Ελληνικά Τεύχη Αμεταχείριστα -- 2€ έκαστο Fantasy Heroes #1 Μετα το τέζα (ο ψοφιος κοριος) EΡΙΚ ΚΑΣΤΕΛ (ΕΘΝΟΣ) #4, #6, #7, #10, #11, #12, #13, #14 -- 2€ έκαστο ROY OF THE ROVERS (ΤΑ ΝΕΑ) #1, 4 , 6, 7 -- 1,5€ έκαστο BAKER STREET (NEA ΣΕΛΙΔΑ) Το άλογο που ψυθίριζε, ...Και η λέσχη των Ακραίων Σπορ, Οι άνθρωποι της Καμέλιας, Η σκιά του Μ -- 2€ έκαστο Η Οικονομία του Σκρουτζ, 3ο μάθημα (Καθημερινή) 3€ Κόμιξ #22 (Καθημερινή) 2€ Editor's Choice: Σκοτεινά Μυστήρια (Καθημερινή) 2€ Captain Marvel (Τόμος Α, Β) -- 2€ έκαστο Saga -- 8€
- 21 replies
-
- 17
-
-
-
- παρα πέντε
- baker street
- (and 7 more)
-
Mετά το TενΤεν vs Μπλέικ και Μόρτιμερ που αποδείχθηκε ντέρμπυ, είπα να βάλω και τη μητέρα των μαχών. Τα αγαπημένα μας Αστερίξ δίπλα στα αγαπημένα μας Λούκυ Λουκ. Σαν 3η επιλογή πρόσθεσα και το λιγότερο δημοφιλές κόμικ του Goscinny, τον Ιζνογκούντ. Προσωπικά προτιμώ τα Λούκυ Λουκ. Μ΄αυτά μεγάλωσα, κάποια τα έχω διαβάσει πάνω από 10 φορές (όχι ότι δεν διάβαζα και Αστερίξ μικρός, όμως όχι τόσο φανατικά). Ατάκες από ΛΛ έχουν μείνει ανεξίτηλες στη μνήμη μου τόσα χρόνια. Αλλά δεν είναι μόνο θέμα "νοσταλγίας". Μ΄αρέσει περισσότερο η western θεματολογία και γενικότερα η εποχή στην οποία διαδραματίζονται οι ιστορίες. Συν ότι είναι τόσο πολλά, που έχω πολλές επιλογές στο ποιο να πιάσω να διαβάσω όταν δεν έχω τι να κάνω. Ενώ τα Αστερίξ είναι ούτε τα μισά. Αν και παραδέχομαι ότι τα περισσότερα είναι ποιοτικά. Δεν υπάρχει πολύ σαβούρα. Σίγουρα όχι τόση όσο στα ΛΛ. Ο Ιζνογκούντ είναι κι αυτός μια τίμια επιλογή για όποιον θέλει να διαβάσει κάτι χιουμοριστικό, αλλά προσωπικά τον έχω ένα κλικ κάτω από τ΄άλλα
- 23 replies
-
- 12
-
-
- λούκυ λουκ
- ιζνογκούντ
-
(and 2 more)
Tagged with:
-
Ο Αστερίξ και ο Υπεριταλικός: Η νέα εποχή και το ιστορικό πνεύμα του Αστερίξ Οι περιπέτειες του Αστερίξ έχουν μπει για τα καλά σε μία νέα εποχή. Ο «Υπεριταλικός» είναι το τρίτο τεύχος που μας έρχεται, πάντα στις εκδόσεις Μαμούθκομιξ, από τους νέους δημιουργούς, Ντιντιέ Κονράντ (σχέδιο) και Ζαν-Υβ Φερί (σενάριο), μετά το «ο Αστερίξ στους Πίκτους» και τον «Πάπυρο του Καίσαρα». Καθώς η χρονική απόσταση μεταξύ των τευχών μικραίνει, δημιουργούνται ελπίδες για μία νέα πορεία, γεμάτη πολλές νέες ιστορίες από τους αγαπημένους Γαλάτες. Όπως και πολλές άλλες περιπέτειες, ο «Υπεριταλικός» ξεκινάει στη ρωμαϊκή σύγκλητο όπου ο συγκλητικός Λάκτους Μπίφιδους υπεύθυνος για το οδικό δίκτυο, βρίσκεται να κατηγορείται από τους πολιτικούς αντιπάλους του για την κατάσταση των δρόμων. Βρίσκει διέξοδο στα θεάματα, στη διοργάνωση ενός μεγάλου αγώνα με άρματα που θα περάσει από όλη την ιταλική χερσόνησο. Η συμμετοχή στον αγώνα είναι ανοιχτή για όλους τους λαούς και το κάλεσμα φτάνει. Ο αγώνας προσελκύει το ενδιαφέρον του Καίσαρα που τον βλέπει ως ευκαιρία να αναδειχθεί, ακόμα μία φορά, η ρωμαϊκή ανωτερότητα απέναντι στους «βάρβαρους» αλλά και η υπακοή των λαών της ιταλικής χερσονήσου στην εξουσία της Ρώμης. Όμως, το κάλεσμα θα φτάσει μέχρι τη Γαλατία και το ανυπότακτο χωριό όπου ο Οβελίξ θα αποφασίσει να γίνει ηνίοχος, παίρνοντας τον Αστερίξ για συνοδηγό του. Για τους φανατικούς αναγνώστες Αστερίξ –αμφιβάλλω αν υπάρχει και άλλη κατηγορία-, η ιστορία θυμίζει ένα μείγμα «Γύρου της Γαλατίας», «Ολυμπιακούς αγώνες» με μία μικρή δόση από «Κορσική». Τα μεγάλα ταξίδια, οι διαγωνισμοί –που έχουν πάντα ασαφείς κανόνες σχετικά με τις μπούφλες, όπως τονίζει ο Οβελίξ- και η ενότητα όσων καταπιέζονται από τους Ρωμαίους είναι κλασικές θεματικές. Ο Φερί της αξιοποιεί για να δώσει μία νέα ιστορία που θα κινείται στο μήκος κύματος των ιστοριών του Γκοσινύ που έκαναν εκατομμύρια ανθρώπους να αγαπήσουν τους ανυπόταχτους Γαλάτες. Οι ιστορίες του Αστερίξ πάντα μεγαλουργούν όταν καταφέρουν να συνδυάσουν μαθήματα ιστορίας, μυθοπλασία και αναχρονισμούς. Περνώντας μέσα από την ιταλική χερσόνησο, πολλούς αιώνες προτού αποτελέσει ενιαίο ιταλικό κράτος, οι Αστερίξ και Οβελίξ θα γνωρίσουν τους λαούς που ηττήθηκαν από τους Ρωμαίους στα πρώτα χρόνια της συγκρότησης της αυτοκρατορίας και δίνουν τους δικούς τους αγώνες ακόμα. Πλάι σε αυτούς είναι πλήθος λαών του αρχαίου κόσμου, καθώς Βρετανοί, Γότθοι, Σκανδιναβοί και πολλοί ακόμα συμμετέχουν στην αρματοδρομία, για να αποτινάξουν τον τίτλο του βαρβάρου και να ταπεινώσουν τους ρωμαίους. Αποδίδονται, όπως επιβάλλει η παράδοση του Αστερίξ, με δικές τους γραμματοσειρές στους διαλόγους και με έμφαση σε διάφορα στερεότυπα –οι Βρετανοί αντιμετωπίζουν φλεγματικά τη διάλυση του άρματος τους- χωρίς ίχνος ρατσισμού. Μέσα στην πορεία της αρματοδρομίας, θα εμφανιστούν στον αρχαίο κόσμο στιγμιότυπα της μεταγενέστερης ιταλικής χερσονήσου. Η Μόνα Λίζα, ο πύργος της Πίζας, η Βενετία που βυθίζεται και πολλά ακόμα είναι παρόντα στην πορεία των Γαλατών και θα προσφέρουν ευκαιρίες για διάφορα αστεία, λιγότερο ή περισσότερο επιτυχημένα. Κομμάτι των αναχρονισμών είναι και η κριτική σε σύγχρονα φαινόμενα. Δεν θα μπορούσαν να λείπουν σπόντες στην αξιοποίηση του αθλητισμού για τις επιδιώξεις της πολιτικής εξουσίας αλλά και για την εμπορευματοποίηση της εικόνας των αθλητών, η οποία θα παρασύρει ακόμα και τους ανατρεπτικούς πρωταγωνιστές σε μία συμφωνία με το βασικό χορηγό της αρματοδρομίας. Τίποτα από αυτά δεν ξενίζει, αντιθέτως συνεχίζει την παράδοση όσων στοιχείων έκαναν τόσο αγαπητό τον Αστερίξ και την εικόνα του ανυπότακτου Γαλάτη που τα βάζει με έναν κόσμο που μοιάζει πολύ με τον δικό μας. Φυσικά, δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι μπούφλες στους Ρωμαίους και όλα τα σχετικά γκαγκ. Οι λεγεωνάριοι παρατάσσονται κατά μήκος της αρματοδρομίας με διπλό ρόλο: οπαδοί του Ρωμαίου αρματοδρόμου αλλά και σαμποτέρ στην προσπάθεια των υπολοίπων. Θα εκπληρώσουν το ρόλο τους, κάνοντας την ψυχή του Οβελίξ να αγαλλιάσει, ο οποίος, κουρασμένος από τις συναντήσεις με τους άλλους λαούς που κατοικούν στη χερσόνησο, θα αναφωνήσει « Αληθινοί Ρωμαίοι, όπως στη Γαλατία!» Ο «Υπεριταλικός» είναι μακράν το καλύτερο τεύχος της νέας περιόδου. Από αυτό και μόνο δημιουργούνται προσδοκίες για τη συνέχεια αφού οι νέοι δημιουργοί βρίσκουν σταδιακά τα πατήματα τους. Ωστόσο, ισχύει ό,τι γράφαμε για τον «Πάπυρο του Καίσαρα». Υπάρχει ακόμα κάποια απόσταση από τις καλύτερες στιγμές του Αστερίξ, τα αριστουργήματα του Γκοσινύ. Ο κόσμος του Αστερίξ προσφέρεται για νέες προσπάθειες, για απρόσμενα αστείους και έξυπνους συνδυασμούς του αρχαίου κόσμου με τον σύγχρονο. Οι Φερί και Κονράντ, για να φτάσουν να γράψουν τη δική τους ιστορία, ίσως πρέπει να αναπτύξουν δικές τους θεματικές και να μην αρκεστούν σε ό,τι τους έχει κληρονομηθεί. Έχουν αποδείξει, εξάλλου, ότι έχουν αυτή τη δυνατότητα και το μέλλον τους ανήκει. Πηγή
-
- 12
-
-
-
- αστερίξ
- ντιντιέ κονράντ
-
(and 3 more)
Tagged with:
-
Στο χωριό των γνωστών μας ατρόμητων Γαλατών πολεμιστών, μπαίνει για μια ακόμη φορά το ερώτημα "ποιός να είναι άραγε ο πιο γενναίος Γαλάτης". Για να το ξεκαθαρίσουν, ο Αστερίξ και οι φίλοι του επισκέπτονται το πιο κοντινό ρωμαϊκό στρατόπεδο. Όποιος πάρει για λάφυρα τα περισσότερα ρωμαϊκά κράνη και τα φέρει στο χωριό, είναι ο ήρωας της ημέρας. Ένα αγαπημένο επιτραπέζιο των παιδικών μου χρόνων, που ανακάλυψα φυλαγμένο στο πατάρι. Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι καινούργιοι... BoardGameGeek
- 1 reply
-
- 13
-
-
-
- το καλό παιχνίδι
- αστερίξ
-
(and 3 more)
Tagged with:
-
Ολίγα για πώληση κι από μένα. Σε παρένθεση η κατάσταση κάθε τεύχους. Τα περισσότερα είναι σε πολύ καλή κατάσταση. Όποιος θέλει μπορεί να ζητήσει φωτογραφία. Mε μπλε είναι τα κρατημένα, με κόκκινο όσα πωλήθηκαν. ΓΑΛΛΟΒΕΛΓΙΚΑ (ΜΑΜΟΥΘ) ΚΟΡΤΟ ΜΑΛΤΕΖΕ "Η ΚΡΥΦΗ ΑΥΛΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ" (8) - 5€ ΚΟΤΤΟΝ ΚΙΝΤ #6 "ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΤΣΑΚΑΛΙ" (9) - 2.50€ ΛΟΥΚΥ ΛΟΥΚ "Η ΑΜΑΞΑ" σκληρόδετη έκδοση (8) - 5€ ΩΡΙΩΝ #1 "Η ΙΕΡΗ ΛΙΜΝΗ" (9) - 3€ ΩΡΙΩΝ #2 "H ΣΤΥΞ" (9) - 3€ ΩΡΙΩΝ #3 "Ο ΦΑΡΑΩ" (9) - 3€ ΥΠΕΡΗΡΩΙΚΑ THE INVINCIBLE IRON MAN: ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΕΦΙΑΛΤΕΣ (9) - 6€ ΚΙΝGDOM COME: ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΤΙΤΑΝΩΝ (9) - 6€ SUPERMAN GODFALL: Η ΠΤΩΣΗ ΕΝΟΣ ΘΕΟΥ (7) - 4€ Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΥΛΛΟΓΗ GRAPHIC NOVELS ΤΗΣ MARVEL #2: IRON MAN EXTREMIS (8-9) - 5€ Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΥΛΛΟΓΗ GRAPHIC NOVELS ΤΗΣ MARVEL #6: X-MEN ΤΟ ΧΑΡΙΣΜΑ (8-9) - 6€ Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΥΛΛΟΓΗ GRAPHIC NOVELS ΤΗΣ MARVEL #8: THE INCREDIBLE HULK ΣΙΩΠΗΛΕΣ ΚΡΑΥΓΕΣ (8-9) - 6€ Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΥΛΛΟΓΗ GRAPHIC NOVELS ΤΗΣ MARVEL #13: WOLVERINE (8-9) - 6€ Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΥΛΛΟΓΗ GRAPHIC NOVELS ΤΗΣ MARVEL #17: ΤΗΕ ΙΝCREDIBLE HULK ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΧΑΛΚ, ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ (8-9) - 6€ Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΥΛΛΟΓΗ GRAPHIC NOVELS ΤΗΣ MARVEL #21: ΤΗΕ ΙΝCREDIBLE HULK ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΧΑΛΚ, ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ (8-9) - 6€ Ξενόγλωσσα: BLAKE & MORTIMER #2 "The Mystery of the Great Pyramid, Part 1" εκδόσεις Cinebook (9) - 6€ BLUEBERRY #1 "Chihuahua Pearl" εκδόσεις Epic Graphic Novel (9) - 20€ BLUEBERRY #2 "Ballad for a Coffin" εκδόσεις Epic Graphic Novel (9) - 15€ BLUEBERRY #3 "Angel Face" εκδόσεις Epic Graphic Novel (9) - 15€ BLUEBERRY #4 "The Ghost Tribe" εκδόσεις Epic Graphic Novel (9) - 20€ * Mόνο για Θεσσαλονικείς ή όσους μπορούν να τα παραλάβουν από Θεσ/νίκη. Ελάχιστο κόστος αγοράς είναι τα 10€ και η συναλλαγή γίνεται χέρι με χέρι, κάπου προς τα Ανατολικά κατά προτίμηση ή έστω κέντρο. ** Κρατήσεις ισχύουν για 10 μέρες το πολύ. Αν παρέλθει αυτό το διάστημα, το προϊόν αποδεσμεύεται. 25/8/2021
- 9 replies
-
- 10
-
-
- ποπαυ
- largo winch
-
(and 4 more)
Tagged with:
-
Εδώ και 3 χρόνια, ο γνωστός γλωσσολόγος Νίκος Σαραντάκος (wiki) αναρτεί στο ιστολόγιο του άρθρα γύρω από διάφορα κόμικ του Αστερίξ Ας τα παραθέσουμε εδώθε Έχουν προηγηθεί άρθρα για τους Βρετανούς, τους χαρακτήρες, την Κατοικία των θεών, τον Μάγο/Μάντη, τους Ελβετούς, τον Αγώνα των Αρχηγών, τον Αστερίξ στην Κορσική, τον Αστερίξ Λεγεωνάριο, τον Οβελίξ και σια, το Δώρο του Καίσαρα, την Ασπίδα της Αρβέρνης, το Χρυσό Δρεπάνι, το Μεγάλο Ταξίδι, την Κλεοπάτρα και τους Γότθους. Εδώ έχουμε ένα για το πιο πρόσφατο, την Ιταλία. Το άρθρο φυσικά είναι τίγκα στα σπόιλερ και μόνο για όσους το έχουν διαβάσει Θυμίζω πως το συγκεκριμένο ΔΕΝ έχει μεταφραστεί ακόμα στα Ελληνικά Συνεχίζετε την ανάγνωση με δική σας ευθύνη Ακόμα και οι φωτογραφίες είναι σπόιλερ Καλή ανάγνωση αυτό το όμορφο Κυριακάτικο πρωινό === Το ιστολόγιο αγαπάει τον Αστερίξ και έχει καθιερώσει μια σειρά άρθρων στα οποία παρουσιάζει τις κλασικές περιπέτειες του Γκοσινί και του Ουντερζό -το τελευταίο άρθρο της σειράς αυτής, δέκατο τέταρτο συνολικά, το δημοσίευσα τον Αύγουστο και ήταν η περιπέτεια του Αστερίξ στη χώρα των Γότθων. Κανονικά τα αστεριξολογικά μας άρθρα δημοσιεύονται κάθε δυο μήνες, αλλά κάποτε αθετώ αυτή τη ρουτίνα. Τον Οκτώβριο πνιγόμουν και τα αστεριξοάρθρα θέλουν πολλή δουλειά, ενώ τώρα δυσκολεύομαι για τεχνικούς λόγους, δεν έχω έτοιμη και σκαναρισμένη περιπέτεια του Ψαρόπουλου (δεν βοηθάτε κι εσείς). Υπάρχει όμως κάτι άλλο. Βλέπετε, μπορεί ο Ρενέ Γκοσινί να πέθανε πρόωρα, πάνω στον ιμάντα του τεστ κοπώσεως λένε, σε πλήρη δημιουργική ακμή το 1977, αλλά ο Αλμπέρ Ουντερζό συνέχισε να εκδίδει άλμπουμ με περιπέτειες του Αστερίξ, αν και σε πιο αραιό ρυθμό. Πολλοί φανατικοί αναγνώστες των άλμπουμ της πρώτης περιόδου θεωρούν ότι τα άλμπουμ αυτής της δεύτερης περιόδου υστερούν σαφώς και αρνούνται να τα συμπεριλάβουν στον κανόνα των 24. Κι εγώ μαζί -δεν έχω σκοπό να παρουσιάσω άλμπουμ της δεύτερης περιόδου, που δεν ξέρω καν κι αν τα έχω διαβάσει όλα. Όμως τα χρόνια περνάνε, ο Ουντερζό έκλεισε τα ενενήντα (να τα υπερεκατοστίσει!) και εδώ και μερικά χρόνια σταμάτησε να σκιτσάρει. Οπότε, θα έλεγε κανείς, έκλεισε οριστικά η σειρά των περιπετειών του Αστερίξ, έτσι δεν είναι; Δεν είναι έτσι. Διότι ο Ουντερζό ή μάλλον ο εκδοτικός οίκος που διαχειρίζεται τα πνευματικά δικαιώματα στους ήρωες έδωσε την άδεια στον κειμενογράφο Jean-Yves Ferri και στον σκιτσογράφο Didier Conrad να συνεχίσουν τις περιπέτειες στο ίδιο γενικό πνεύμα. Το τελικό προϊόν, κάθε φορά, έχει την έγκριση του Ουντερζό. Αυτό είναι μεν ασυνήθιστο αλλά όχι πρωτοφανές, και άλλοι πετυχημένοι μυθοπλαστικοί ήρωες έχουν συνεχίσει την πορεία τους και μετά τον θάνατο των δημιουργών τους. Αν θέλετε, το συζητάμε στα σχόλια. Η πρώτη περιπέτεια αυτής της τρίτης περιόδου έστειλε τον Αστερίξ και τον Οβελίξ στη χώρα των Πίκτων (Σκοτσέζων), η δεύτερη είχε θέμα έναν χαμένο πάπυρο του Καίσαρα και η τρίτη, που κυκλοφόρησε πριν από κανα μήνα στα γαλλικά παρουσιάζει τους δυο ήρωες να συμμετέχουν σε κούρσα αρμάτων που διασχίζει την Ιταλία. Από το εξώφυλλο βλέπετε ότι τα ονόματα των Γκοσινί και Ουντερζό προβάλλονται περισσότερο από των πραγματικών συντελεστών, του Φερί και του Κονράντ. Η περιπέτεια, απ’ όσο ξέρω, δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά, οπότε δεν ξέρουμε ποιον τίτλο θα πάρει. Ο γαλλικός τίτλος La transitalique, το ράλι που διασχίζει την Ιταλία, δεν μπορεί να αποδοθεί μονολεκτικά στα ελληνικά. Μια ανακριβής αλλά βολική απόδοση είναι «Ο Αστερίξ στον Γύρο της Ιταλίας» -ανακριβής επειδή δεν πρόκειται για γύρο αλλά για κούρσα με ετάπ αλλά σε ευθεία, από τη Μόντσα ως τη Νάπολη. Οι Άγγλοι το είπαν Asterix and the Chariot Race παραλείποντας την αναφορά στην Ιταλία, ενώ οι Γερμανοί διάλεξαν τη λύση του τίτλου Asterix in Italien. Αν ήμουν υπεύθυνος της ελληνικής έκδοσης, το ίδιο θα διάλεγα. Η ιστορία ξεκινάει από τη Ρώμη όπου ένας διεφθαρμένος συγκλητικός, υπεύθυνος για την οδοποιία, για να αποσείσει τις κατηγορίες ότι το οδικό δίκτυο έχει τα χάλια του, προκηρύσσει αρματοδρομία που θα διασχίσει την Ιταλία, ανοιχτή σε όλους τους λαούς του κόσμου. Ο Καίσαρας εγκρίνει το σχέδιο αλλά βάζει στον συγκλητικό τον όρο να προσπαθήσει πάση θυσία να κερδίσει Ρωμαίος την κούρσα -αλλιώς, τον εμπνευστή τον περιμένει δυσμενής μετάθεση στην Κυρηναϊκή. Την ίδια στιγμή, ο Αστερίξ, ο Οβελίξ και ο Πανοραμίξ βρίσκονται στην Κονδάτη (τη Ρεν) όπου ο Οβελίξ, υποκύπτοντας στη γοητεία μιας πωλήτριας, αγοράζει ένα πανάκριβο αγωνιστικό άρμα. Όταν βλέπει την αναγγελία της υπεριταλικής αρματοδρομίας αποφασίζει να πάρει μέρος, με τον Αστερίξ συνοδηγό. Ξεκινούν λοιπόν από το γαλατικό χωριό για τη Μόντικα (Μόντσα) όπου θα δοθεί η εκκίνηση του ράλι. Τους αποχαιρετάει όλο το χωριό -και με την ευκαιρία βλέπουμε και ένα λογοπαίγνιο από τα πολλά τού άλμπουμ, όπου ο ψαράς του χωριού συμβουλεύει τους δυο ήρωες να προσέχουν τις queues de poisson. Αυτό κατά λέξη θα πει «ουρά ψαριού», αλλά στη γαλλική οδηγική αργκό σημαίνει να προσπερνάς ένα αυτοκίνητο και να μπαίνεις αμέσως μετά μπροστά του -δεν ξέρω αν υπάρχει ελληνικός όρος γι’ αυτόν τον επικίνδυνο ελιγμό. Ο αγώνας ξεκινάει. Οι Γαλάτες τα πάνε καλά, διότι έχουν τη βοήθεια των διάφορων λαών της Ιταλίας, που αντιπαθούν τους Ρωμαίους, αλλά βέβαια ο Ρωμαίος αρματοδρόμος, που κρύβει το πρόσωπό του κάτω από μια μάσκα, έχει την ολοφάνερη και αθέμιτη εύνοια των διοργανωτών, και κερδίζει το ένα ετάπ μετά το άλλο. Όταν ο κόμπος φτάνει στο χτένι, ο Αστερίξ και ο Οβελίξ τού ζητάνε τον λόγο, κι αυτός δηλώνει πως δεν είχε συνειδητοποιήσει την απάτη, βγάζει τη μάσκα και δηλώνει πως αποχωρεί από τον αγώνα για να γυρίσει στην πατρίδα του τη Σικελία. Ο αγώνας συνεχίζεται σε τίμια βάση πλέον, αλλά ενώ ο Οβελίξ προηγείται, εμφανίζεται από το πουθενά ο μασκοφόρος αρματοδρόμος και πλησιάζει πρώτος στη γραμμή του τερματισμού. Λίγο πριν τερματίσει όμως, πέφτει σε μια από τις αναρίθμητες λακούβες του δρόμου και σπάει η ρόδα του κι έτσι τον αγώνα τον κερδίζει ο Οβελίξ. Ο μασκοφόρος οργισμένος βγάζει τη μάσκα -είναι ο Καίσαρας που προσπάθησε μάταια να σώσει την τιμή της Ρώμης, αλλά αποδεικνύεται καλός παίκτης και απονέμει το έπαθλο στον Οβελίξ, ο οποίος το χαρίζει σε δυο Αφρικανές πριγκίπισσες, και τελικά ο ένας το δίνει στον άλλον ώσπου το έπαθλο καταλήγει στους Λουζιτανούς (Πορτογάλους) που το άρμα τους πάθαινε συνέχεια βλάβη αλλά δεν εγκατέλειψαν την κούρσα κι ας ήταν τελευταίοι. Όπως είπα, στον αγώνα συμμετέχουν «όλες οι φυλές του κόσμου» και ο σεναριογράφος αξιοποιεί πολύ αυτό το χαρακτηριστικό που άλλωστε το είχε εκμεταλλευτεί και ο Γκοσινί. Έχουμε λοιπόν, ανάμεσα σε άλλους, Βρετανούς (Madmax και Ecotax), Κίμβρους (ας πούμε Δανούς), Σαρμάτες (ας πούμε Ρώσους), τις Αφρικανές πριγκίπισσες από το βασίλειο του Κους (περίπου Σουδάν), Γότθους, Λουζιτανούς, Νορμανδούς και βεβαίως Έλληνες. Οι διαφορές των γλωσσών τους εντοπίζονται και στις γραμματοσειρές στα μπαλονάκια: οι Κίμβροι έχουν κύκλο πάνω στο Α και γραμμή στο Ο, οι Σαρμάτες ανάποδα τα R, E, N όπως στο κυριλλικό αλφάβητο, οι Γότθοι και οι Έλληνες τις γνωστές γραμματοσειρές. Οι Έλληνες έχουν ονόματα που τελειώνουν σε -os, Purmerinos (αγνό μαλλί μερινός) και Calendos (λαϊκή ονομασία για το καμαμπέρ). Οι δυο Αφρικανές είναι σχεδιασμένες με πρότυπο τη Σερένα και τη Βένους Γουίλιαμς (έτσι τις προφέρω όταν γράφω ελληνικά) ενώ οι Σαρμάτες έχουν φρασεολογία σοβιετική, όπως εδώ που βλέπετε μια σκηνή σε ταβέρνα σε ένα ετάπ στο Τίμπουρ (Τίβολι) όπου ο Σαρμάτης δηλώνει πως το είχε υποψιαστεί πως ο Ρωμαίος αρματοδρόμος ήταν λακές του ρωμαϊκού ιμπεριαλισμού. Στην ίδια εικόνα βλέπουμε και τον πρόδρομο της πίτσας (pinsae), που βέβαια δεν ικανοποιεί τον Οβελίξ ο οποίος ζητάει αγριογούρουνα (sangliae, εκλατινίζοντας τη γαλλική λέξη), ενώ η γκαρσόνα αριστερά έχει τα χαρακτηριστικά της Σοφίας Λόρεν. Όπως θα δούμε πιο κάτω, υπάρχουν άφθονες αναφορές σε διασήμους. Ο Ρωμαίος αρματοδρόμος λέγεται Coronavirus, που είναι λογοπαίγνιο με το όνομα ενός ιού -στα ελληνικά λέγεται κοροναϊός, ονομασία που ίσως παραβιάζει τον νόμο (αν είναι νόμος) περί συνδετικού -ο-. Ο συνοδηγός του λέγεται Bacillus, κι αυτός είναι ο πραγματικός κακός της ιστορίας. Όταν βγάζει ο Κορονάβιρους τη μάσκα, δηλώνει πως λέγεται Testus Sterone, λογοπαίγνιο με την τεστοστερόνη -και βλέπουμε το πρόσωπό του που είναι σχεδιασμένο με πρότυπο τον Γαλλο πολυνίκη οδηγό αγώνων Αλέν Προστ. Ο Βάκιλλος τον απειλεί πως αν αποχωρήσει θα πρέπει να ξεχάσει τη βίλα του στο Κάπρι, και εκείνος απαντά Capri, c’ est fini, που είναι τίτλος μεγάλου γαλλικού σουξέ (1965) με τον Ερβέ Βιλάρ. Χορηγός στο ράλι είναι η εταιρεία Garum Lupus, που οι αφίσες της υπάρχουν παντού. Παρασκευάζει τον φημισμένο γάρο μάρκας Λούπους (Λύκος). Ο γάρος ήταν το απαραίτητο (κι ένα από τα λιγοστά) καρύκευμα αρχαίων Ελλήνων, Ρωμαίων και Βυζαντινών κι έτυχε να τον συζητήσουμε πρόσφατα στο ιστολόγιο. Φτιαχνόταν από ψάρια και εντόσθια ψαριών που αφήνονταν να μισοσαπίσουν και να ζυμωθούν. Δεν ακούγεται πολύ δελεαστικό, συμφωνώ, πάντως Ρωμαίοι και Βυζαντινοί το υπεραγαπούσαν και το πρόσθεταν σε πάρα πολλά εδέσματά τους. Όταν ο Αστερίξ και ο Οβελίξ έχουν ένα ατυχημα και σπάει η ρόδα τους, εμφανίζεται σαν από μηχανής θεός ο ιδιοκτήτης της Λούπους, που είναι βέβαια φτυστός ο Μπερλουσκόνι. Τους δίνει καινούργια ρόδα ζητώντας κάτι σε αντάλλαγμα. Τι ήταν το αντάλλαγμα, το βλέπουμε στο τέλος της περιπέτειας, όπου καθώς οι ήρωες επιστρέφουν στα πάτρια περνάνε δίπλα από ψηφιδωτές διαφημιστικές πινακίδες με το πρόσωπο του Οβελίξ και ένα φιαλίδιο με γάρο, και το σλόγκαν: Γάρος Λούπους – Έχει ξετρελάνει τους βαρβάρους. Αλλά δεν είναι ο Μπερλουσκόνι ο μόνος διάσημος Ιταλός που εμφανίζεται στο κόμιξ. Στο πανδοχείο όπου καταλύουν οι αγωνιζόμενοι κοντά στην Πάρμα, ο ιδιοκτήτης έχει τα σουσούμια του Λουτσιάνο Παβαρότι και το πρωί ξυπνάει τους πάντες τραγουδώντας Κικιρίκου. Προηγουμένως όμως έχει μια παρεξήγηση με τον Οβελίξ σχετικά με τον τρόπο σερβιρίσματος του ζαμπόν της Πάρμας: Μέχρι να πει ο ταβερνιάρης ότι το ζαμπόν είναι η σπεσιαλιτέ της περιοχής και το γεύονται σε πολύ λεπτές φέτες, ο Οβελίξ έχει καταβροχθίσει ολόκληρο το χοιρομέρι και ζητάει και άλλη μια… φέτα. Και μετά απορεί κι εξίσταται: Ζαμπόν σε φέτες; Αυτοί σε λίγο θα μας πούνε και για τυρί σε σκόνη! Δεν θα μπορούσε να λείπει και η Μόνα Λίζα, που εμφανίζεται να χαμογελάει μυστηριωδώς σ’ ένα παράθυρο καθώς περνάνε οι αρματοδρόμοι. — Δεν νομίζω πως καταλαβαίνει, λέει ο Αστερίξ. — Μήπως δεν μιλάει παρά μόνο ιταλικά; Το τέλος της κούρσας είναι στη Νάπολη και πλάι στη Νάπολη υπάρχει ο Βεζούβιος και η Πομπηία. Θα ήταν όμως αναχρονισμός να εμφανιστεί η ιστορική και καταστροφική έκρηξη του 79 μ.Χ. 130 χρόνια νωρίτερα (θυμίζω ότι η δράση του Αστερίξ τοποθετείται συμβατικά στο 50 π.Χ. ενώ η δολοφονία του Καίσαρα έγινε το 44 π.Χ.). Κι έτσι, οι δημιουργοί της περιπέτειας επινόησαν μια προηγούμενη έκρηξη, που φυσικά συνέβη ακριβώς τη στιγμή που περνούσαν από εκεί κοντά οι αρματοδρόμοι -κατά σύμπτωση, μάλιστα, μόλις πέρασε ο Ρωμαίος αθλητής ένας τεράστιος βράχος έπεσε μπροστά στο γαλατικό άρμα. Ο Οβελίξ φωναζοντας (στο προηγούμενο καρεδάκι) «έχω έναν αγώνα να κερδίσω», αρπάζει τον βράχο και τον επιστρέφει, φράζοντας μάλιστα το στόμιο του ηφαιστείου -και ταυτόχρονα λέει στον Ιντεφίξ να μην του φέρει αυτό που μόλις πέταξε. Και βέβαια, η περιπέτεια τελειώνει με το πατροπαράδοτο συμπόσιο, που έχει σε ένα βαθμό εμπλουτιστεί με εδέσματα από την Ιταλία, αν και πάντα τον κύριο ρόλο τον παίζουν τα αγριογούρουνα. Κι εδώ έκλεισε αυτή η παρουσίαση, που αναγκαστικά΄διέφερε από τις άλλες του Αστερίξ που κάνουμε στο ιστολόγιο αφού δεν έχει ακόμα ( ; – επιβεβαιώστε) κυκλοφορήσει η ελληνική έκδοση. Ελπίζω σε δυο μήνες να συνεχίσουμε με κάποια περιπέτεια του «κανόνα των 24», αρκεί να φιλοτιμηθείτε κι εσείς να σκανάρετε κάποια και να μου στείλετε (στο sarantπαπάκιpt.lu) το πιντιέφ. Σημειώνω ποιες περιπέτειες λείπουν * Ο Γαλάτης Αστερίξ * Αστερίξ μονομάχος * Η διχόνοια * Αστερίξ Ολυμπιονίκης * Γύρος της Γαλατίας * Αστερίξ και Νορμανδοί * Αστερίξ και η χύτρα * Οι δάφνες του Καίσαρα * Αστερίξ και οι Βέλγοι
-
Εδώ και 3 χρόνια, ο γνωστός γλωσσολόγος Νίκος Σαραντάκος (wiki) αναρτεί στο ιστολόγιο του άρθρα γύρω από διάφορα κόμικ του Αστερίξ Ας τα παραθέσουμε εδώθε Έχουν προηγηθεί άρθρα για τους Βρετανούς, τους χαρακτήρες, την Κατοικία των θεών, τον Μάγο/Μάντη, τους Ελβετούς, τον Αγώνα των Αρχηγών, τον Αστερίξ στην Κορσική, τον Αστερίξ Λεγεωνάριο, τον Οβελίξ και σια, το Δώρο του Καίσαρα, την Ασπίδα της Αρβέρνης, το Χρυσό Δρεπάνι, το Μεγάλο Ταξίδι και τους Γότθους. Εδώ έχουμε ένα για την Κλεοπάτρα. Το άρθρο φυσικά είναι τίγκα στα σπόιλερ και μόνο για όσους το έχουν διαβάσει Καλή ανάγνωση αυτό το όμορφο Σαββατιάτικο πρωινό === Εδώ και δύο χρόνια έχω αρχίσει να παρουσιάζω, κάθε δυο μήνες, από μία περιπέτεια του Αστερίξ, ενός από τα πιο αγαπημένα μου κόμικς. Όπως έχω πει, με μια δόση υπερβολής βέβαια, οι 24 τόμοι του Αστερίξ (εννοώ την κοινή δημιουργία του Ρενέ Γκοσινί και του Αλμπέρ Ουντερζό) είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Τουλάχιστον η γενιά μου, που γνώρισε τον Αστερίξ στα φοιτητικά της χρόνια, τον αγάπησε σχεδόν ομόθυμα -και η ανταπόκρισή σας σε αυτές τις δημοσιεύσεις ήταν πολύ θετική, οπότε είχα πει ότι θα αρχίσω να παρουσιάζω στο ιστολόγιο, έναν προς έναν, τους 24 τόμους του Αστερίξ, κάτι που, με μια συχνότητα έναν τόμο κάθε δίμηνο (και εφόσον δεν κάνω παρασπονδίες) θα μας πάρει τέσσερα χρόνια. Ήδη πάντως ξεπεράσαμε τα μισά. Ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2014, με μια παρουσίαση της περιπέτειας Αστερίξ στους Βρετανούς και μετά με μια γενική παρουσίαση των πρωταγωνιστών του κόμικς. Τον Δεκέμβριο είχαμε τη δεύτερη περιπέτεια, την Κατοικία των θεών, τον Φλεβάρη 2015 είδαμε τον Μάγο (ή Μάντη) ενώ στα τέλη Απριλίου παρουσίασα τον «Αστερίξ στη χώρα των Ελβετών». Τέλη Ιουνίου 2015 παρουσιάστηκε Ο αγώνας των αρχηγών, η πέμπτη περιπέτεια της σειράς, αλλά στα τέλη Αυγούστου δεν είχαμε περιπέτεια για τεχνικούς λόγους. O κύκλος συνεχίστηκε στα μέσα Οκτωβρίου με τον Αστερίξ στην Κορσική και η τελευταία δημοσίευση για το 2015 ήταν την παραμονή των Χριστουγέννων με τον Αστερίξ Λεγεωνάριο. Το 2016 ξεκίνησε με την περιπέτεια Οβελίξ και σία τον Φλεβάρη, ενώ τον Απρίλιο ανέβασα το Δώρο του Καίσαρα. Τον Ιούνιο είχε πέσει πολλή δουλειά, τον Αύγουστο είχαμε το… θερινό ραστόνι (και θα ήταν ευκαιρία να βάλουμε τον Αστερίξ Ολυμπιονίκη, κρίμα), οπότε ξαναπιάσαμε το νήμα τον Οκτώβριο με την Ασπίδα της Αρβέρνης. ενώ τον Δεκέμβριο ακολούθησε το Χρυσό δρεπάνι. Πρώτη περιπέτεια του 2017, τον Φλεβάρη, ήταν το Μεγάλο ταξίδι, που συμπλήρωσε την πρώτη δωδεκάδα. Το Πάσχα, οι εκλογές και η πληθώρα επικαίρου ύλης, που λέγανε παλιά οι εφημερίδες, μας πήγαν λίγο πίσω αλλά σήμερα παρουσιάζουμε την περιπέτεια «Ο Αστερίξ και η Κλεοπάτρα». Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που (νομίζω πως) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο. Ωστόσο, στην περιπέτεια που μας ενδιαφέρει σήμερα, Ο Αστερίξ και η Κλεοπάτρα, διαπιστώνω με κάποια έκπληξη ότι η έκδοση της Μαμούθ χρησιμοποιεί την ίδια μετάφραση με την παλιότερη έκδοση του Ψαρόπουλου -τουλάχιστον το τεύχος της Μαμούθ που έχω στα χέρια μου. Δεν ξέρω αν έγινε επανέκδοση με διαφορετική μετάφραση. Αυτό σημαίνει πως τούτο το άρθρο, κατ’ εξαίρεση, δεν θα έχει σύγκριση των δύο ελληνικών μεταφράσεων, όπως κάνω συνήθως στα αστεριξολογικά άρθρα μου. Την περιπέτεια, όπως εκδόθηκε από τον Ψαρόπουλο, τη σκανάρισε κάποιος φίλος. Την ανέβασα σε έναν ιστότοπο φιλοξενίας, απ’ όπου μπορείτε να την κατεβάσετε ή να τη διαβάσετε ονλάιν. Πρόκειται για μια από τις πρώτες περιπέτειες της σειράς, έκτη χρονολογικά από τις 24. Δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Pilote από τον Δεκέμβριο του 1963 έως τον Σεπτέμβριο του 1964, ενώ το 1965 κυκλοφόρησε σε αυτοτελή τόμο. Το 1968 οι Γκοσινί και Ουντερζό μετέφεραν την περιπέτεια σε ταινία κινουμένων σχεδίων με τον ίδιο τίτλο, ενώ το 2001 ο Αλέν Σαμπά τη μετέφερε σε ταινία με ηθοποιούς, με τη Μόνικα Μπελούτσι στον ρόλο της Κλεοπάτρας και τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ σαν Οβελίξ, κάνοντας μια από τις εμπορικότερες γαλλικές ταινίες όλων των εποχών. Είναι, βέβαια, μια από τις ταξιδιωτικές περιπέτειες της σειράς, όπου η δράση κατά το μεγαλύτερο μέρος εκτυλίσσεται στην Αίγυπτο των Πτολεμαίων -ή μάλλον όχι ακριβώς των Πτολεμαίων, αφού το ελληνικό στοιχείο απουσιάζει εντελώς και όλοι χρησιμοποιούν ιερογλυφικά, ενώ η χρήση τους είχε μάλλον υποχωρήσει. Πέρα από αυτή την ανακρίβεια, πρόκειται για μια από τις καλύτερες περιπέτειες της 24άδας. Γκοσινί και Ουντερζό είναι σε μεγάλη φόρμα, ενώ τα λογοπαίγνια δίνουν και παίρνουν (μοιραία, θα παραλείψω τα περισσότερα). Η υπόθεση. Θέλοντας να αποδείξει στον Ιούλιο Καίσαρα ότι ο λαός της δεν είναι παρακμασμένος, η Κλεοπάτρα στοιχηματίζει μαζί του ότι σε τρεις μήνες θα καταφέρει να χτίσει ένα μεγαλόπρεπο παλάτι στην Αλεξάνδρεια. Αναθέτει στον καλύτερο (αλλά όχι πολύ καλό) αρχιτέκτονα της Αιγύπτου το έργο αυτό, απειλώντας να τον ρίξει στους ιερούς κροκόδειλους αν δεν προλάβει την προθεσμία. Σε απόγνωση εκείνος, ταξιδεύει στο γαλατικό χωριό για να ζητήσει βοήθεια από τον παλιό του φίλο τον Πανοραμίξ, κι έτσι οι τρεις Γαλάτες (μαζί κι ο Ιντεφίξ) ταξιδεύουν στην Αίγυπτο. Εκεί έχουν να αντιμετωπίσουν τις μηχανορραφίες ενός αντίπαλου αρχιτέκτονα, που πολύ θα ήθελε να αποτύχει ο ανταγωνιστής του. Τελικά ξεπερνάνε όλα τα εμπόδια, αλλά τότε παρεμβαίνει ο Καίσαρας, που δεν θέλει να χάσει το στοίχημα. Τελικά όμως το παλάτι ολοκληρώνεται έγκαιρα και οι φίλοι μας επιστρέφουν στο γαλατικό χωριό γοητευμένοι από τη μύτη της όμορφης βασίλισσας. Τα ονόματα. Ίσως κατ’ αναλογία προς τα Ίσις και Όσιρις, ο Γκοσινί βάζει όλα τα ονόματα των Αιγυπτίων να τελειώνουν σε -is. Ο αρχιτέκτονας που χτίζει το παλάτι λέγεται Numérobis (λογοπαίγνιο με το numéro bis, δεύτερος αριθμός, που χρησιμοποιείται στο βελγικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης) -Λογαριθμίς στην ελληνική έκδοση, ενώ ο ανταγωνιστής του είναι ο Amonbofis (από τη φράση A mon beau-fils, στον γαμπρό μου, Λυκοφοβίς στα ελληνικά. Ο γραμματέας του Λογαριθμίς είναι ο Misenplis (μιζ-αν-πλι), που περιέργως αποδόθηκε ελληνικά Αιμορροϊδίς. Ο γραφέας αυτός είναι σχεδιασμένος με τα χαρακτηριστικά του Γκοσινί. Κάθεται οκλαδόν, που είναι σαφής υπαινιγμός στον «Καθιστό γραφέα«, ένα από τα πιο γνωστά αιγυπτιακά εκθέματα του Λούβρου. Στον διάλογο με τον Πανοραμίξ υπάρχει και λογοπαίγνιο με τη λέξη situation, που σημαίνει και την θέση εργασίας αλλά και τη στάση του σώματος. – Είναι καλή δουλειά, γραμματέας; – Ω, είναι καθιστική δουλειά. Ή μάλλον οκλαδόν. Ο αντίστοιχος γραμματέας του ανταγωνιστή λέγεται Tournevis, που είναι στα γαλλικά το κατσαβίδι -και προφανώς αποδόθηκε στα ελληνικά Κατσαβιδίς. Ο Γκοσινί και ο Ουντερζό είχαν την ιδέα να φτιάξουν το κόμιξ αυτό όταν μια μέρα πήγαν να δουν την ταινία «Κλεοπάτρα» του Μάνκιεβιτς με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ στον ομώνυμο ρόλο. Το εξώφυλλο αντιγράφει μια διαφημιστική αφίσα της ταινίας, και επειδή η κινηματογραφική Κλεοπάτρα ήταν μια υπερπαραγωγή, στο γύρισμα της οποίας δαπανήθηκαν μυθώδη ποσά, το εξώφυλλο του κόμιξ (βλ. παραπάνω) διαφημίζει την «πιο μεγάλη περιπέτεια που σχεδιάστηκε ποτέ» και απαριθμεί τα υλικά που χρειάστηκαν, από τα 14 λίτρα σινική μελάνη και τα 62 μαλακά μολύβια ίσαμε τα 67 λίτρα μπίρα! Διάσπαρτες στην περιπέτεια υπάρχουν σκηνές που παραπέμπουν απευθείας στο φιλμ, όπως στο καρέ αριστερά που δείχνει την Κλεοπάτρα στον θρόνο της με το άγαλμα του γερακόμορφου θεού Ώρου να αναθέτει στον αρχιτέκτονα Λογαριθμίς να χτίσει το παλάτι (στη συνέχεια, «για την ευκολία των αναγνωστών» οι διάλογοι δίνονται ντουμπλαρισμένοι). Και βέβαια, η Κλεοπάτρα είχε πολύ όμορφη μύτη. Μάλιστα, το άλμπουμ ξεκινάει, στο πρώτο πρώτο καρέ, με τη διαβεβαίωση ότι «αν η μύτη της ήταν πιο κοντή, θα είχε αλλάξει η μορφή του κόσμου». Αυτό το είχε πει ο Πασκάλ, σε έναν στοχασμό του. Η μύτη της Κλεοπάτρας πρωταγωνιστεί στην περιπέτεια, αφού γοητεύει τους πάντες, από τον Καίσαρα μέχρι τον Πανοραμίξ. Σχετικό με τη μύτη είναι κι ένα λογοπαίγνιο που δεν μεταφράζεται εύκολα. Στην πρώτη σελίδα, ο Καίσαρας φεύγει ενώ ξοπίσω του η Κλεοπάτρα από τα νεύρα της σπάει ένα βάζο. Και ο Καίσαρας λέει ότι είναι μεν γλυκιά αλλά les épices lui montent facilement au nez, κατά λέξη ‘τα μπαχαρικά της ανεβαίνουν εύκολα στη μύτη’. Αυτό είναι λογοπαίγνιο με την γαλλική ιδιωματική φράση la moutarde lui monte au nez, κατά λέξη «η μουστάρδα του ανεβαίνει στη μύτη», που λέγεται για κάποιον ευερέθιστο, που θυμώνει εύκολα. Ο Χιόνης κατέφυγε, αναγκαστικά και εύστοχα, σε άλλη έκφραση με τη μύτη. Στην ελληνική μετάφραση ο Καίσαρας λέει «Είναι γλυκιά αλλά και ψηλομύτα … πράγμα που την κάνει ακόμα πιο γλυκιά». Ένα άλλο λογοπαίγνιο, που επίσης δεν μεταφράζεται. Όταν ο Λογαριθμίς συναντάει τον Πανοραμίξ, του μιλάει με δωδεκασύλλαβο, χωρισμένο μάλιστα σε δύο εξασύλλαβα ημιστίχια, ο οποίος στην κλασική γαλλική ποίηση λέγεται alexandrin, αλεξανδρινός στίχος. Οπότε ο Πανοραμίξ λέει στους συγχωριανούς του: C’est un alexandrin, Είναι Αλεξανδρινός, που μπορεί να αναφέρεται είτε στον νεοφερμένο είτε στον στίχο. Στα ελληνικά ο Χιόνης εύστοχα διάλεξε να δώσει ποιητικότητα στη φράση του Αιγύπτιου: Είμαι φίλε μου καλέ, ευτυχής που σε θωρώ. Ένα άλλο λογοπαίγνιο που μεταφράζεται εύκολα στη γλώσσα μας, όταν ο Λογαριθμίς περιγράφει στους Γαλάτες τον ανταγωνιστή του. Il a beaucoup des talents, λέει. Il est doué? ρωτάει ο Αστερίξ. – Non il est riche. Il a beaucoup de talents d’or. Στα γαλλικά, talent ειναι και το ταλέντο, είναι και το αρχαίο τάλαντο (αλλωστε η λέξη ‘ταλέντο’, αντιδάνειο στη γλώσσα μας, από το τάλαντο προήλθε -πρέπει κάποτε να γράψω άρθρο). Στα ελληνικά λέμε επίσης ‘τάλαντο’ και το φυσικό χάρισμα, το ταλέντο, οπότε στη μετάφραση: – Έχει πολλά τάλαντα – Είναι ταλαντούχος; – Όχι, είναι πλούσιος. Έχει πολλά χρυσά τάλαντα. Ο μοχθηρός Λυκοβοφίς στήνει διάφορες παγίδες στους Γαλάτες. Αρχικά, ξεσηκώνει τους εργάτες να κατεβούν σε απεργία ζητώντας μείωση (των μαστιγωμάτων), υπαινιγμός στην πρώτη καταγραμμένη απεργία στην ιστορία, που έγινε στην Αίγυπτο των Φαραώ. Αυτό ξεπερνιέται όταν ο Πανοραμίξ δίνει μαγικό φίλτρο σε όλους τους εργάτες -αλλά το αρνιέται στον Οβελίξ που απορεί πώς κατάλαβε τη μεταμφίεσή του. Με το φίλτρο, η δουλειά προχωράει πολύ γρήγορα οπότε ο Λυκοφοβίς στέλνει να δωροδοκήσουν τον πλοίαρχο που μεταφέρει πέτρες στο εργοτάξιο -αλλά΄οι Γαλάτες και πάλι βρίσκουν λύση και με την ευκαιρία επισκέπτονται τις Πυραμίδες και τη Σφίγγα. Κι αν θέλετε να ξέρετε, την εποχή εκείνη η Σφίγγα είχε μύτη, αλλά όταν ο Οβελίξ σκαρφάλωσε πάνω στο άγαλμα για να δει τη θέα από ψηλά δεν άντεξε το βάρος κι έσπασε. Ο Οβελίξ δεν εντυπωσιάστηκε από τις Πυραμίδες, και ο Πανοραμίξ τού λέει «Απ’ την κορφή αυτών των Πυραμίδων μας ατενίζουν είκοσι αιώνες». Πρόκειται για διάσημη φράση που είχε πει ο Μέγας Ναπολέων στους στρατιώτες του κατά την εκστρατεία της Αιγύπτου -μόνο που εκείνος είχε πει για 40 αιώνες. Ο Κατσαβιδίς καταφέρνει να παγιδέψει τους Γαλάτες μέσα στη Μεγάλη Πυραμίδα, και είναι η μοναδική φορά που ο δρυίδης δίνει τρεις σταγόνες μαγικό φίλτρο στον Οβελίξ για να σπάσει τη βαριά πόρτα της αίθουσας όπου βρίσκονται. Μετά όμως δεν καταφέρνουν να βγουν από τον λαβύρινθο και πάνω που έχουν απελπιστεί έρχεται σωτήρας τους ο Ιντεφίξ, που τον είχαν αφήσει απέξω και που βρήκε τον δρόμο με την όσφρησή του. Τότε ο Λυκοφοβίς επιστρατεύει τα μεγάλα μέσα. Στέλνει στην Κλεοπάτρα μια δηλητηριασμένη τούρτα εξ ονόματος των τριών Γαλατών. Ο δοκιμαστής της Κλεοπάτρας αρρωσταίνει και πιάνουν τους Γαλάτες για απόπειρα δολοφονίας. Οπότε ο Πανοραμίξ φτιάχνει αντίδοτο και οι Γαλάτες προσφέρονται να φάνε την τούρτα για να αποδείξουν ότι δεν είναι δηλητηριασμένη. O δρυίδης λέει στον Οβελίξ να κόψει τρία κομμάτια κι εκείνος… – Είπαμε τρία κομμάτια – Ε, κι εγώ τρία έκοψα. Είχε γίνει παροιμιώδες στην παρέα μου, θυμάμαι. Τελικά, όταν ο Καίσαρας στέλνει τους λεγεωνάριους να συλλάβουν τους Γαλάτες και να σταματήσουν το έργο. Οι λεγεωνάριοι επιτίθενται εφαρμόζοντας «τη φοβερή επιθετική τακτική της χελώνας» (πράγματι έτσι ονομαζόταν ένας σχηματισμός μάχης των ρωμαϊκών λεγεώνων) αλλά οι Γαλάτες τούς αλλάζουν τα φώτα οπότε οι Ρωμαίοι υποχωρούν με «την αποτελεσματικότατη ταχτική του λαγού». Τότε οι Ρωμαίοι φέρνουν καταπέλτες και άλλες πολεμικές μηχανές και έχουμε ένα ωραίο διπλό λογοπαίγνιο: – Des machines de guerre – Je n’aime guère ces machins Λογοπαίγνιο του guère = καθόλου με το guerre = πόλεμος, και του machine = μηχανή με το machin = μαραφέτι. Ο Χιόνης βρίσκει άλλο λογοπαίγνιο: – Κοιτάξτε, πολεμικές μηχανές! – Δε μ’ αρέσει αυτό που μηχανεύονται! Οι καταπέλτες πράγματι κάνουν ζημιές στο παλάτι, οποτε οι Γαλάτες ειδοποιούν την Κλεοπάτρα που καταφθάνει και μαλώνει τον Ιούλιο. Κι εκείνος, για να μη μπει στη μύτη της, λύνει την πολιορκία κι έτσι το παλάτι παραδίδεται έγκαιρα, οπότε έρχεται η στιγμή της επιβράβευσης: Eδώ εξέχει ακόμα κάτι, σχολιάζει ο Οβελίξ. Επιστρέφουμε, του λέει ο Νουμίδης σκλάβος. Κι όταν η Κλεοπάτρα αναρωτιέται πώς να ανταμείψει τους Γαλάτες, ο Αστερίξ της λέει αν ποτέ στο μέλλον θελήσουν να φτιάξουν καμιά διώρυγα να προτιμήσουν κάποιον από τα μέρη τους -υπαινιγμός για τον Λεσέψ και τη διώρυγα του Σουέζ. Υπάρχουν και πολλα άλλα λογοπαίγνια και αξιοσχολίαστες αναφορές στην περιπέτεια, αλλά ήδη πρέπει να σας έχω κουράσει. Ραντεβού σε δυο μήνες με μιαν ακόμα περιπέτεια του Αστερίξ!
- 1 reply
-
- 10
-
-
-
- σαραντάκος
- αστερίξ
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Ποστάρω εδώ κάτι που διάβασα για το νέο, άτιτλο ακόμα, άλμπουμ του Αστερίξ. Αν μαθαίνουμε κάτι καινούριο, ας ποστάρουμε εδώ. Όταν μάθουμε τον τίτλο του άλμπουμ, θα αλλάξει και ο τίτλος του θέματος. Ελπίζω να μην το έχει ποστάρει κάποιος πιο πριν. Σε αυτή την περίπτωση, θα διαγραφεί αυτό το θέμα. Νέο άλμπουμ O Αστερίξ επιστρέφει φέτος, αλλά μάλλον δεν θα είναι εκείνος ο πρωταγωνιστής... Ο Οβελίξ σμίλεψε το τελευταίο του μενίρ, και «από εδώ και μπρος, είναι πολεμιστής»... (Σκίτσο από το 37ο άλμπουμ που δημοσίευσαν οι εκδότες) Γαλατικό Χωριό, Ελεύθερη Γαλατία Το κόμιξ που εξέθρεψε γενιές και δεν έχει, έξι δεκαετίες μετά την εμφάνισή του, ακόμη χάσει την σπιρτάδα του, επιστρέφει με νέο άλμπουμ: Ο Αστερίξ ο Γαλάτης ετοιμάζεται για τη νέα του περιπέτεια στο 37ο άλμπουμ της σειράς, το οποίο θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο. Δεν έχουν δημοσιευτεί πολλά γύρω από την υπόθεση, αλλά φαίνεται ότι αυτή τη φορά ο πρωταγωνιστής θα είναι άλλος... Σύμφωνα με τους εκδότες της σειράς, το 37ο άλμπουμ θα κυκλοφορήσει στη Γαλλία (και τουλάχιστον την Ιταλία, στην οποία επίσης προδημοσιεύτηκαν σκίτσα ήδη μεταφρασμένα) στις 19 Οκτωβρίου 2017. Θα το υπογράφουν οι νέοι «πατεράδες» του Αστερίξ, Ζαν-Υβ Φερί και Ντιντιγέ Κονράντ που είχαν βγάλει και το προηγούμενο άλμπουμ. Στα σκίτσα που δημοσιεύτηκαν, οι δημιουργοί αφήνουν να εννοηθεί πως η ιστορία θα περιστρέφεται γύρω από τον Οβελίξ. Ο πιστός σύντροφος τού Αστερίξ αποφασίζει πως σμίλεψε το τελευταίο του μενίρ και θα γίνει κατ' αποκλειστικότητα πολεμιστής. Φέτος, υπενθυμίζεται, συμπληρώνονται 40 χρόνια από το θάνατο του Ρενέ Γκοσινί (το Νοέμβριο) ενώ κλείνει τα 90 ο Αλμπέρ Ουντερζό. Σελίδα από το άλμπουμ που δημοσίευσαν οι εκδότες (διάλογοι στα γαλλικά): Πηγή
- 34 replies
-
- 24
-
-
- Αστερίξ
- Ζαν-Υβ Φερί
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Εδώ και 3 χρόνια, ο γνωστός γλωσσολόγος Νίκος Σαραντάκος (wiki) αναρτεί στο ιστολόγιο του άρθρα γύρω από διάφορα κόμικ του Αστερίξ Ας τα παραθέσουμε εδώθε Έχουν προηγηθεί άρθρα για τους Βρετανούς, τους χαρακτήρες, την Κατοικία των θεών, τον Μάγο/Μάντη, τους Ελβετούς, τον Αγώνα των Αρχηγών, τον Αστερίξ στην Κορσική, τον Αστερίξ Λεγεωνάριο, τον Οβελίξ και σια, το Δώρο του Καίσαρα, την Ασπίδα της Αρβέρνης, το Χρυσό Δρεπάνι, το Μεγάλο Ταξίδι και η Κλεοπάτρα. Εδώ έχουμε ένα για τους Γότθους. Το άρθρο φυσικά είναι τίγκα στα σπόιλερ και μόνο για όσους το έχουν διαβάσει Καλή ανάγνωση αυτό το ηλιόλουστο Κυριακάτικο πρωινό === Εδώ και δύο χρόνια έχω αρχίσει να παρουσιάζω, κάθε δυο μήνες, από μία περιπέτεια του Αστερίξ, ενός από τα πιο αγαπημένα μου κόμικς. Όπως έχω πει, με μια δόση υπερβολής βέβαια, οι 24 τόμοι του Αστερίξ (εννοώ την κοινή δημιουργία του Ρενέ Γκοσινί και του Αλμπέρ Ουντερζό) είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Τουλάχιστον η γενιά μου, που γνώρισε τον Αστερίξ στα φοιτητικά της χρόνια, τον αγάπησε σχεδόν ομόθυμα -και η ανταπόκρισή σας σε αυτές τις δημοσιεύσεις ήταν πολύ θετική, οπότε είχα πει ότι θα αρχίσω να παρουσιάζω στο ιστολόγιο, έναν προς έναν, τους 24 τόμους του Αστερίξ, κάτι που, με μια συχνότητα έναν τόμο κάθε δίμηνο (και εφόσον δεν κάνω παρασπονδίες) θα μας πάρει τέσσερα χρόνια. Ήδη πάντως ξεπεράσαμε τα μισά. Ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2014, με μια παρουσίαση της περιπέτειας Αστερίξ στους Βρετανούς και μετά με μια γενική παρουσίαση των πρωταγωνιστών του κόμικς. Τον Δεκέμβριο είχαμε τη δεύτερη περιπέτεια, την Κατοικία των θεών, τον Φλεβάρη 2015 είδαμε τον Μάγο (ή Μάντη) ενώ στα τέλη Απριλίου παρουσίασα τον «Αστερίξ στη χώρα των Ελβετών». Τέλη Ιουνίου 2015 παρουσιάστηκε Ο αγώνας των αρχηγών, η πέμπτη περιπέτεια της σειράς, αλλά στα τέλη Αυγούστου δεν είχαμε περιπέτεια για τεχνικούς λόγους. O κύκλος συνεχίστηκε στα μέσα Οκτωβρίου με τον Αστερίξ στην Κορσική και η τελευταία δημοσίευση για το 2015 ήταν την παραμονή των Χριστουγέννων με τον Αστερίξ Λεγεωνάριο. Το 2016 ξεκίνησε με την περιπέτεια Οβελίξ και σία τον Φλεβάρη, ενώ τον Απρίλιο ανέβασα το Δώρο του Καίσαρα. Τον Ιούνιο είχε πέσει πολλή δουλειά, τον Αύγουστο είχαμε το… θερινό ραστόνι (και θα ήταν ευκαιρία να βάλουμε τον Αστερίξ Ολυμπιονίκη, κρίμα), οπότε ξαναπιάσαμε το νήμα τον Οκτώβριο με την Ασπίδα της Αρβέρνης. ενώ τον Δεκέμβριο ακολούθησε το Χρυσό δρεπάνι. Πρώτη περιπέτεια του 2017, τον Φλεβάρη, ήταν το Μεγάλο ταξίδι, που συμπλήρωσε την πρώτη δωδεκάδα. Στη δεύτερη δωδεκάδα μπήκαμε τον Απρίλιο, με την περιπέτεια «Ο Αστερίξ και η Κλεοπάτρα». Τον Ιούνιο δεν ανέβασα άρθρο επειδή είχα πάει νωρίς διακοπές -οπότε δεν σήκωνε δεύτερη αναβολή κι έτσι σήμερα παρουσιάζω την περιπέτεια «Ο Αστερίξ και οι Γότθοι». Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που (νομίζω πως) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο. Ωστόσο, στην περιπέτεια που μας ενδιαφέρει σήμερα, Ο Αστερίξ και οι Γότθοι, δεν μπόρεσα να βρω σε ηλεκτρονική μορφή την έκδοση της Μαμούθ. Στα διάφορα σάιτ με περιπέτειες του Αστερίξ (παράδειγμα) βρίσκω την ίδια μετάφραση με αυτήν που έχω από τον Ψαρόπουλο. Κι έτσι, ούτε τούτο το άρθρο θα έχει σύγκριση των δύο ελληνικών μεταφράσεων, όπως κάνω συνήθως στα αστεριξολογικά άρθρα μου. Την περιπέτεια, όπως εκδόθηκε από τον Ψαρόπουλο, τη σκανάρισε κάποιος φίλος. Την ανέβασα σε έναν ιστότοπο φιλοξενίας, απ’ όπου μπορείτε να τη διαβάσετε ονλάιν. Πρόκειται για μια από τις πρώτες περιπέτειες της σειράς, την τρίτη χρονολογικά από τις 24. Δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Pilote από τον Μάιο του 1961 έως τον Φεβρουάριο του 1962, και το 1963 κυκλοφόρησε σε αυτοτελή τόμο -καθώς είμαστε ακόμη στην αρχή, ο Αστερίξ δεν έχει αποκτήσει ακόμα την τελική του δημοτικότητα κι έτσι μεσολαβεί ένας χρόνος ώσπου να κυκλοφορήσει η έκδοση σε τόμο, ενώ σε επόμενες περιπέτειες το διάστημα αυτό μειώνεται πολύ. Είναι επίσης η πρώτη (χρονολογικά) ταξιδιωτική περιπέτεια της σειράς, αφού ο Αστερίξ και ο Οβελίξ, έστω και αν δεν το έχουν προγραμματίσει, περνούν το μεγαλύτερο μέρος της περιπέτειας στη χώρα των Γότθων, που συνορεύει με τη Γαλατία. Μια ιδιαιτερότητα που έχει η περιπέτεια που θα δούμε είναι ότι οι Ρωμαίοι διαδραματίζουν περιθωριακό ρόλο, κάτι που συμβαίνει σε λιγοστές περιπέτειες -ούτε επιχειρούν να υποτάξουν το ανυπόταχτο γαλατικό χωριό, ούτε έρχονται σε κάποια σύγκρουση με τους Γαλάτες· αντίθετα, ο Αστερίξ και ο Οβελίξ, ίσως για μοναδική φορά στις 24 περιπέτειες της σειράς, ενεργούν ως υπερασπιστές της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Αλλά καλύτερα να περιγράψω σύντομα την υπόθεση. Ο δρυίδης Πανοραμίξ φεύγει από το χωριό για να πάει στο δάσος των Καρνυτών, όπου γίνεται το ετήσιο συνέδριο των Γαλατών δρυίδων. Ο Αστερίξ και ο Οβελίξ τον συνοδεύουν για κάθε ενδεχόμενο, αλλά όταν ο Πανοραμίξ μπαίνει στο δάσος εκείνοι μένουν απέξω, στις παρυφές του, διότι δεν έχουν δικαίωμα να μπουν, αφού δεν είναι δρυίδες. Στο δάσος όμως μπαίνει ένα απόσπασμα Γότθων, που έχει την αποστολή να απαγάγει τον καλύτερο δρυίδη και να τον οδηγήσει στη Γερμανία ώστε να χρησιμοποιήσουν τη μαγική του τέχνη σαν βοήθημα για να εισβάλουν στη Γαλατία. Φυσικά, ο νικητής του συνεδρίου είναι ο Πανοραμίξ, οπότε το απόσπασμα των Γότθων τον τσουβαλιάζει και τον μεταφέρει στην πατρίδα τους. Εκεί ο αρχηγός των Γότθων τον φυλακίζει και διατάζει τον διερμηνέα να τον πείσει να θέσει το μαγικό του ταλέντο στην υπηρεσία τους. Ο Πανοραμίξ φυσικά αρνείται, αλλά ο διερμηνέας για να μη χάσει το κεφάλι του, λέει ότι είναι πρόθυμος να συνεργαστεί αλλά θέλει λίγο χρόνο. Ο Αστερίξ και ο Οβελίξ περνάνε κι αυτοί τα σύνορα, μεταμφιεσμένοι σε Γότθους, και τελικά καταλήγουν στην ίδια φυλακή με τον Πανοραμίξ, ο οποίος φανερώνει στον αρχηγό ότι μιλάει καλά τα γοτθικά και δηλώνει ότι αποκλείεται συνεργαστεί. Ο αρχηγός έξαλλος διατάζει να εκτελεστούν με φριχτά βασανιστήρια και οι τέσσερις. Οι Γαλάτες ζητούν, ως τελευταία επιθυμία, την άδεια να φτιάξουν μια γαλατική σούπα -και ο Πανοραμίξ φτιάχνει μαγικό φίλτρο που το δίνει στον διερμηνέα, ο οποίος σπάει τα δεσμά του, δέρνει τους πάντες και ανατρέπει τον αρχηγό. Οι Γαλάτες μετά δίνουν το μαγικό φίλτρο και στον ανατραπέντα, και στη συνέχεια σε πολλούς άλλους Γότθους (διαλέγοντας πάντοτε γέρους ή κακομοίρηδες) που ο καθένας θέλει να γίνει αρχηγός και συγκεντρώνει στρατό -κι έτσι ξεκινάνε οι περίφημοι Αστεριξιακοι πόλεμοι, με πέντε ή δέκα επίδοξους αρχηγούς των Γότθων να αλληλομάχονται για την αρχηγία, οπότε οι Γότθοι για τους επόμενους αιώνες θα είναι απασχολημένοι με τα του οίκου τους αφήνοντας ασφαλή τη Γαλατία. Η περιπέτεια τελειώνει με το πατροπαράδοτο τσιμπούσι -και με τον βάρδο δεμένο και φιμωμένο. Οι Γότθοι εμφανίζονται να μιλάνε διαφορετική γλώσσα, η οποία στα μπαλονάκια είναι γραμμένη με άλλη γραμματοσειρά, που θυμίζει τη λεγόμενη «γοτθική» γραφή. Χαρακτηριστικό τους επίσης είναι ότι όλοι φοράνε ρούχα από γούνα και κράνος μυτερό, που θυμίζει το μυτερό κράνος των Πρώσων στρατιωτών στα τέλη του 19ου αιώνα, που έγινε σύμβολο του γερμανικού μιλιταρισμού. Τα ονόματα των Γότθων τελειώνουν όλα σε -ίκ, που έχει ιστορική βάση (Θεοδώριχος, ας πούμε). Ο επικεφαλής του αποσπάσματος, εδώ αριστερά στην εικόνα, λέγεται Coudetric, λογοπαίγνιο με το coup de trique (ροπαλιά), που ο Χιόνης το απέδωσε, πετυχημένα, Μονολιθίκ. Ο μεγάλος αρχηγός λέγεται Téléferic, που βεβαίως διατηρήθηκε στα ελληνικά, Τελεφερίκ, ενώ ο διερμηνέας, που έγινε μετά αρχηγός λέγεται Chloridric, όνομα που ο Χιόνης προτίμησε να αποδώσει Χολερίκ (ταιριάζει με την πράσινη χροιά του προσώπου του) και όχι, ας πούμε, Υδροχλωρίκ που θα ήταν πιστότερη απόδοση. Ένας άλλος αποδέκτης του μαγικού φίλτρου είναι ο Ελεκτρίκ, ενώ στους αστεριξιακούς πολέμους διακρίθηκαν επίσης ο Σατιρίκ και ο Λυρίκ. Από τα μη γοτθικά ονόματα των ηρώων, αρκεί να αναφέρω τον Ρωμαίο στρατηγό Nenpeplus (λογοπαίγνιο με τη φράση je n’en peux plus – δεν αντέχω άλλο) που αποδίδεται Ανήσυχους από τον Χιόνη και τον Βέλγο δρυίδη Septantesix, που είναι ο βελγικός τρόπος για να πει κανείς 76 (στα σωστά γαλλικά της Γαλλίας το 76 είναι soixante-seize). Στο σκίτσο πιο πάνω βλέπουμε τον Γότθο επικεφαλής να μιλάει για τη νίκη «των Βησιγότθων, των Οστρογότθων και των σκέτων Γότθων». Ο Γκοσινί παίζει αρκετά στο έργο με τη διαίρεση των Γότθων σε Βησιγότθους και Οστρογότθους, η οποία, διάβασα κάπου, ίσως είναι υπαινιγμός για τη διαίρεση της Γερμανίας σε Δυτική και Ανατολική -η περιπέτεια γράφτηκε το 1961, θυμίζω. Πού θα πάμε; ρωτάει ο Οβελίξ. Εκεί που κατοικούν οι Βησιγότθοι, στα ανατολικά, απαντάει ο Αστερίξ. Οι Βησιγότθοι είναι οι Γότθοι της Ανατολής; Όχι, οι Βησιγότθοι είναι οι Γότθοι της Δύσης. Οι Γότθοι της Ανατολής είναι οι Οστρογότθοι. Όμως οι Γότθοι της Δύσης κατοικούν ανατολικά σε σχέση με μας. Κατάλαβες; Όχι, ομολογει ο καημένος ο Οβελίξ. Ένα ωραίο εύρημα είναι ότι δυο Ρωμαίοι στρατιώτες, που κυνηγάνε το απόσπασμα των Γότθων, πέφτουν πάνω στον Οβελίξ και τον Αστερίξ, τρώνε ξύλο, και νομίζουν ότι συνάντησαν Γότθους. Κάνουν ένα σκίτσο των δύο «Γότθων» και αποτέλεσμα είναι ότι ολόκληρη η δύναμη των Ρωμαίων χτενίζει το δάσος ψάχνοντας τον Οβελίξ και τον Αστερίξ, ενώ οι πραγματικοί Γότθοι ξεφεύγουν ανενόχλητοι. – Δεν χρειάζεται να το πολυψειρίζουμε, λέει ο επικεφαλής του γοτθικού αποσπάσματος. Και με το δίκιο του ο Οβελίξ πιο κάτω επικρίνει τους Ρωμαίους, επειδή αντί να πιάσουν τους Γοτθους της Ανατολής κυνηγάνε τους Γαλάτες της Δύσης -ils ont perdu le Nord, αποφαίνεται ο Οβελίξ, έκφραση που κατά λέξη θα πει «έχασαν τον Βορρά» και σημαίνει «δεν είναι στα καλά τους». Ο Χιόνης το μεταφράζει «χάσανε τα μπούσουλα» -αγνοώ αν είναι λάθος αντί για «τον» μπούσουλα ή σκόπιμο. Βέβαια, ο Γκοσινί εδώ κάνει μερικούς αναχρονισμούς -οι Γότθοι στην εποχή του Καίσαρα (δηλ. του Αστερίξ) δεν είχαν χωριστεί σε Βησιγότθους και Οστρογότθους, αυτό έγινε μερικούς αιώνες αργότερα, όπως επίσης αργότερα κατέβηκαν στα σύνορα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο, ο μεγαλύτερος αναχρονισμός υπάρχει στον διαγωνισμό των δρυίδων, όπου ο Βέλγος δρυίδης παρουσιάζει ένα φίλτρο που σε κάνει να αντέχεις τον πόνο -και το επιδεικνύει βγάζοντας με τα χέρια του τηγανητές πατάτες από το καυτό λάδι! Πατάτες βέβαια ήρθαν στην Ευρώπη μετά τον Κολόμβο, από την Αμερική, αλλά αφού οι τηγανητές πατάτες είναι το σήμα κατατεθέν των Βέλγων ο αναχρονισμός συγχωρείται (στην περιπέτεια του Αστερίξ στους Βέλγους εμφανίζονται και πάλι τηγανητές πατάτες). Όταν οι Γότθοι γυρίζουν στην πατρίδα τους, ξυλοφορτώνουν τον Ρωμαίο λεγεωνάριο που φυλάει τα σύνορα. Έγινε εισβολή, ενημερώνει αυτός τον δέκαρχό του. Πώς γίνεται να εισβάλλουν οι Γότθοι στη χώρα τους; τον ρωτάει εκείνος θυμωμένος. Λίγο αργότερα, ο Οβελίξ και ο Αστερίξ περνάνε κι αυτοί τα σύνορα -δίνοντας τη νενομισμένη μπούφλα στον λεγεωνάριο. Εκείνος περιχαρής σπεύδει να ενημερώσει τον δέκαρχο ότι «αυτή τη φορά έγινε εισβολή» για να φάει τέσσερις μέρες κράτηση επειδή «εισβολή είναι όταν περνάνε τα σύνορα για να έρθουν σε μας και όχι το αντίθετο». Στο τέλος τέλος της ιστορίας, όταν οι δυο ήρωές μας μαζί με τον Πανοραμίξ ξαναπερνάνε τα σύνορα επιστρέφοντας στη Γαλατία καρπαζώνουν πάλι τον λεγεωνάριο, ο οποίος πάλι σπεύδει να ανακοινώσει εισβολή και τρώει άλλη μια τεσσάρα διότι πού ακούστηκε Γαλάτες να εισβάλλουν στη Γαλατία; Ωραίο εύρημα έχουμε όταν ο Αστερίξ και ο Οβελίξ είναι αιχμάλωτοι των Γότθων, φυλακισμένοι στο μπουντρούμι. Κάθε τόσο σπάνε την πόρτα του κελιού τους για να ζητήσουν το ένα ή το άλλο, ο Γοτθος που τους φρουρεί την επιδιορθώνει με χίλια βάσανα, κι εκείνοι αμέσως την ξανασπάνε -ας πούμε για να του πουν ευχαριστώ, όπως επιβάλλει η γαλατική ευγένεια. Την ίδια ώρα, ο μέγας αρχηγός Τελεφερίκ με τον τελετάρχη του ετοιμάζουν τις τελευταίες λεπτομέρειες για τη βασανιστική εκτέλεση της επόμενης μέρας στην αρένα. – Να τους κάνουμε κομματάκια, προτείνει ο τελετάρχης – Όχι πολύ μικρά. Να βλέπει όλος ο κόσμος, επισημαίνει ο αρχηγός. Όμως, η εκτέλεση θα ματαιωθεί, διότι ο Χολερίκ, ποτισμένος με μαγικό φίλτρο, ανατρέπει τον Τελεφερίκ και αυτοανακηρύσσεται αρχηγός -με το αναπόφευκτο λογοπαίγνιο που μεταφράζεται καλά και στα ελληνικά: Ta vie ne tient qu’à un fil, Téléféric, Η ζωή σου κρέμεται από’να σύρμα, Τελεφερίκ στην απόδοση του Χιόνη. Για να διατηρήσουν την ισορροπία, οι Γαλάτες ποτίζουν με μαγικό φίλτρο και τον Τελεφερίκ, ο οποίος αμέσως απελευθερώνεται. Εδώ έχουμε λογοπαίγνιο. Ο Αστερίξ λέει Il est dechaîné, που θα πει κατά λέξη «απαλλάχτηκε από τις αλυσίδες του» αλλά μεταφορικά σημαίνει «είναι έξαλλος, αποχαλινώθηκε». Ο Οβελίξ αργεί να καταλάβει τη φράση του Αστερίξ και όταν την καταλαβαίνει εντυπωσιάζεται πολύ και την επαναλαμβάνει αρκετές φορές στη συνέχεια. Ο Χιόνης αποδίδει «έσπασε τα δεσμά του» και πιο κάτω, σε επόμενο σκίτσο «δεν έσπασε μόνο δεσμά αλλά και κεφάλια», λογοπαίγνιο που δεν υπάρχει στο πρωτότυπο, αντισταθμίζοντας, ας πούμε, το αναγκαστικά χαμένο καλαμπούρι. Οι Γαλάτες όπως είπα δίνουν μαγικό φίλτρο σε πολλούς ακόμα Γότθους, διαλέγοντας ειδικά τους πιο κακομοίρηδες -και όλοι τους, μόλις αισθανθούν δυνατοί βάζουν στόχο να γίνουν αρχηγοί και κυρίαρχοι. Ένας οδοκαθαριστής, φτωχός και αδύναμος, ο Ηλεκτρίκ, μόλις πίνει το φίλτρο αισθάνεται πανίσχυρος και τρέχει να μαζέψει στρατό για να ανατρέψει την κυβέρνηση. Εδώ στα γαλλικά υπάρχει λογοπαίγνιο, διότι ο στρατηγός Ηλεκτρίκ είναι ο général Electric, που λογοπαίζει με την εταιρεία Τζένεραλ Ελέκτρικ. Στα ελληνικά το λογοπαίγνιο χάνεται. Κι άλλο ένα λογοπαίγνιο υπάρχει, διότι ο Αστερίξ βλέποντας τον Ηλεκτρίκ να τρέχει με τη σκούπα στο χέρι λέει πως ο πρώην οδοκαθαριστής είναι prêt à tout balayer sur son passage. Ο Χιόνης το αποδίδει: Έτοιμος να σκουπίσει τα πάντα στο πέρασμά του. Εγώ θα προτιμούσα μάλλον «να σαρώσει τα πάντα», αλλά η διαφορά δεν είναι μεγάλη. Εικάζω ότι το εύρημα με τους πολλούς ανίσχυρους αρχηγούς που αλληλοτρώγονται είναι και ένας υπαινιγμός στη Γερμανία του 17ου-18ου αιώνα έως τον Μπίσμαρκ, όταν δεν υπήρχε ενιαίο γερμανικό κράτος αλλά δεκάδες μικρά δουκάτα, πριγκιπάτα και άλλα κρατίδια -μέχρι που ο Μπίσμαρκ ένωσε τη χώρα και είδαμε τα χαΐρια μας. Όμως πολλά έγραψα και θα σας κούρασα. Δεν έχω καλύψει όλα τα αξιοσχολίαστα σημεία της περιπέτειας, αλλά κάτι θα πείτε κι εσείς στα σχόλια. Ραντεβού σε δυο μήνες με μιαν ακόμα περιπέτεια του Αστερίξ!
-
- 9
-
-
-
- αστερίξ
- σαραντάκος
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Οπως προανεφερα ηδη εδω, περι το 2009 - 2010, η εφημεριδα Εθνος εδινε ταινιες των Αστεριξ και Λουκυ Λουκ. Δεν γνωριζω ποσα και ποιες ταινιες κυκλοφορησαν, μιας και εχω μονο εξι απο δαυτα στην συλλογη μου και ειναι τα κατωθι: Οι 12 αθλοι του Αστεριξ Αστεριξ ο Γαλατης Αστεριξ και Κλεοπατρα Αστεριξ εναντιον Καισαρα Ο Λουκυ Λουκ στην Ντειζυ Ταουν Το τραγουδι των Νταλτον
- 2 replies
-
- 12
-
-
-
- αστεριξ
- λουκυ λουκ
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Εδώ και 3 χρόνια, ο γνωστός γλωσσολόγος Νίκος Σαραντάκος (wiki) αναρτεί στο ιστολόγιο του άρθρα γύρω από διάφορα κόμικ του Αστερίξ Ας τα παραθέσουμε εδώθε Έχουν προηγηθεί άρθρα για τους Βρετανούς, τους χαρακτήρες, την Κατοικία των θεών, τον Μάγο/Μάντη, τους Ελβετούς, τον Αγώνα των Αρχηγών, τον Αστερίξ στην Κορσική, τον Αστερίξ Λεγεωνάριο, τον Οβελίξ και σια, το Δώρο του Καίσαρα, την Ασπίδα της Αρβέρνης και το Χρυσό Δρεπάνι. Εδώ έχουμε ένα για το Μεγάλο Ταξίδι. Το άρθρο φυσικά είναι τίγκα στα σπόιλερ και μόνο για όσους το έχουν διαβάσει Καλή ανάγνωση αυτό το ηλιόλουστο Κυριακάτικο πρωινό === Εδώ και δύο χρόνια έχω αρχίσει να παρουσιάζω, κάθε δυο μήνες, από μία περιπέτεια του Αστερίξ, ενός από τα πιο αγαπημένα μου κόμικς. Όπως έχω πει, με μια δόση υπερβολής βέβαια, οι 24 τόμοι του Αστερίξ (εννοώ την κοινή δημιουργία του Ρενέ Γκοσινί και του Αλμπέρ Ουντερζό) είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Τουλάχιστον η γενιά μου, που γνώρισε τον Αστερίξ στα φοιτητικά της χρόνια, τον αγάπησε σχεδόν ομόθυμα -και η ανταπόκρισή σας σε αυτές τις δημοσιεύσεις ήταν πολύ θετική, οπότε είχα πει ότι θα αρχίσω να παρουσιάζω στο ιστολόγιο, έναν προς έναν, τους 24 τόμους του Αστερίξ, κάτι που, με μια συχνότητα έναν τόμο κάθε δίμηνο (και εφόσον δεν κάνω παρασπονδίες, όπως έκανα φέτος), θα μας πάρει τέσσερα χρόνια. Ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2014, με μια παρουσίαση της περιπέτειας Αστερίξ στους Βρετανούς και μετά με μια γενική παρουσίαση των πρωταγωνιστών του κόμικς. Τον Δεκέμβριο είχαμε τη δεύτερη περιπέτεια, την Κατοικία των θεών, τον Φλεβάρη 2015 είδαμε τον Μάγο (ή Μάντη) ενώ στα τέλη Απριλίου παρουσίασα τον «Αστερίξ στη χώρα των Ελβετών». Τέλη Ιουνίου 2015 παρουσιάστηκε Ο αγώνας των αρχηγών, η πέμπτη περιπέτεια της σειράς, αλλά στα τέλη Αυγούστου δεν είχαμε περιπέτεια για τεχνικούς λόγους. O κύκλος συνεχίστηκε στα μέσα Οκτωβρίου με τον Αστερίξ στην Κορσική και η τελευταία δημοσίευση για το 2015 ήταν την παραμονή των Χριστουγέννων με τον Αστερίξ Λεγεωνάριο. Το 2016 ξεκίνησε με την περιπέτεια Οβελίξ και σία τον Φλεβάρη, ενώ τον Απρίλιο ανέβασα το Δώρο του Καίσαρα. Τον Ιούνιο είχε πέσει πολλή δουλειά, τον Αύγουστο είχαμε το… θερινό ραστόνι (και θα ήταν ευκαιρία να βάλουμε τον Αστερίξ Ολυμπιονίκη, κρίμα), οπότε ξαναπιάσαμε το νήμα τον Οκτώβριο με την Ασπίδα της Αρβέρνης. ενώ τον Δεκέμβριο ακολούθησε το Χρυσό δρεπάνι. Σήμερα έχουμε τη δωδέκατη περιπέτεια της παρουσίασής μας, δηλαδή βρισκόμαστε ακριβώς στη μέση (διότι, βέβαια, μετράμε μόνο τις περιπέτειες στις οποίες συμμετείχε ο Γκοσινί). Θα δούμε το Μεγάλο ταξίδι. Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που (νομίζω πως) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο. Εγώ έχω γαλουχηθεί με τις μεταφράσεις του Ψαρόπουλου, και ομολογώ πως τις βρίσκω καλύτερες, αλλά αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τις έχω συνηθίσει. Από την άλλη, ο δεύτερος μεταφραστής βρίσκεται σε δύσκολη θέση, διότι ίσως αισθάνεται αναγκασμένος να αποφύγει τα λογοπαικτικά ευρήματα του πρώτου. Ένα σταθερό χαρακτηριστικό των παρουσιάσεων που κάνω εδώ είναι η σύγκριση των δύο ελληνικών μεταφράσεων, Ψαρόπουλου και Μαμούθ. Η κυρία Ιρένε Μαραντέι, που έχει κάνει τις μεταφράσεις της σειράς Μαμούθ, μάς έκανε την τιμή να σχολιάσει εδώ και να επισημάνει ότι δεν προσπάθησε να αποφύγει τις μεταφραστικές επιλογές του Αργύρη Χιόνη, όπως είχα υποθέσει. Την περιπέτεια, όπως εκδόθηκε από τον Ψαρόπουλο, τη σκανάρισε κάποιος φίλος. Την ανέβασα σε έναν ιστότοπο φιλοξενίας, απ’ όπου μπορείτε να την κατεβάσετε ή να τη διαβάσετε ονλάιν. Το Μεγάλο ταξίδι στα Γαλλικά έχει τον τίτλο La grande traversée, κατά λέξη «ο μεγάλος διάπλους» ή «το μεγάλο πέρασμα». Είναι η 22η χρονολογικά από τις 24 περιπέτειες του Αστερίξ που μας χάρισε το δίδυμο Γκοσινί-Ουντερζό, πρόκειται δηλαδή για μια από τις ώριμες περιπέτειες, όταν όλα είχαν ρονταριστεί καλά. Παρουσιάστηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα Συντ-Ουέστ το 1975 και τον ίδιο χρόνο κυκλοφόρησε σε αυτοτελή τόμο. Είναι μια από τις «ταξιδιωτικές» περιπέτειες, και μάλιστα, όπως το λέει και ο τίτλος, παρουσιάζει το πιο μεγάλο ταξίδι απ’ όλα όσα έκαναν οι δυο ήρωες, αφού το σενάριο τούς θέλει να αποβιβάζονται στην Αμερική και μάλιστα λίγες μέρες νωρίτερα από τους Βίκινγκς. Είναι περιπέτεια πλούσια σε πλοκή, με αρκετές αξιομνημόνευτες σκηνές -αν και δεν θα την κατέτασσα στις 3-4 καλύτερες της 24άδας, θεωρώ πως σαφώς είναι στην πρώτη δωδεκάδα. Το Μεγάλο ταξίδι έχει δυο ιδιαιτερότητες. Καταρχάς, αν δεν με γελάει η μνήμη μου, είναι η περιπέτεια με τη μικρότερη παρουσία Ρωμαίων -Ρωμαίοι εμφανίζονται μόλις σε δύο καρεδάκια, στο ένα τέταρτο μιας σελίδας (της σελ. 8 του άλμπουμ). Η υπόθεση Η δεύτερη ιδιαιτερότητα της περιπέτειας είναι πως, αν και πάλι δεν με γελά η μνήμη μου, είναι η μοναδική περιπέτεια που δεν αρχίζει με την τυποποιημένη εικόνα του γαλατικού χωριού όπου όλα κυλούν μέσα σε ειδυλλιακή γαλήνη, αλλά με διαλόγους που γίνονται σε άδειο άσπρο φόντο, χωρίς σκίτσο, μόνο με τα μπαλονάκια. Για να μη σας κρατάω σε αγωνία, προτρέχω και λέω ότι πρόκειται για ναυτικούς Βίκινγκ που έχουν ξεκινήσει το ταξίδι που θα τους οδηγήσει στην ανακάλυψη της Αμερικής -δείτε τα σκανδιναβικά σύμβολα (την κάθετο και το κυκλάκι) πάνω από τα φωνήεντα των διαλόγων. Αλλά τους Βίκινγκ θα τους συναντήσουμε ξανά στο δεύτερο μέρος της περιπέτειας -προς το παρόν τούς αφήνουμε τυλιγμένους στα πέπλα της αδιαπέραστης ομίχλης και γυρίζουμε σελίδα -και πράγματι στη δεύτερη σελίδα βρίσκουμε το γνώριμο ανυπόταχτο γαλατικό χωριό. Στο οποίο χωριό το ειδυλλιακό κλίμα έχει διαταραχτεί επειδή τα ψάρια του Καταλφαβητίξ είναι μπαγιάτικα (αργούν οι βοϊδάμαξες από τη Λουτέτσια επειδή, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την τιμή του σανού, πηγαίνουν αργά στους ρωμαϊκούς δρόμους) και δηλητηρίασαν τους βαστάζους του Μοναρχίξ. Ακολουθεί ο συνήθης καβγάς, διότι ο Καταλφαβητίξ (ή Αλφαβητίξ στη νεότερη απόδοση της Μαραντέι), αν και το χωριό είναι παραθαλάσσιο, αρνείται να ψαρέψει και αγοράζει από τους καλύτερους χονδρέμπορους: – Ψωνίζω απ’ τους καλύτερους χονδρέμπορους! Δεν θα πουλήσω εγώ ψάρια που βγαίνουν από το νερό χωρίς εγγύηση για την ποιότητά τους! -στην απόδοση του Χιόνη. Ωστόσο, ο δρυίδης ο Πανοραμίξ έχει επείγουσα ανάγκη από φρέσκο ψάρι για το μαγικό του φίλτρο (μαγικό ζωμό για τους νεότερους) οπότε ο Αστερίξ με τον Οβελίξ προθυμοποιούνται να πάνε να ψαρέψουν, παρόλο που ο καιρός έχει αρχίσει να χαλάει. Μέσα στη φουρτούνα, ο Αστερίξ λέει στον Οβελίξ να ρίξει το δίχτυ, παραλείποντας μια καίρια λεπτομέρεια: να του πει να το δέσει κάπου για να μην το χάσουν. – Πρέπει να είσαι τρελός για να πετάξεις έτσι το δίχτυ! – Μου είπες να το πετάξω, λοιπόν το πέταξα! Όμως τα κύματα τούς παρασέρνουν μακριά. Όταν κοπάζει η θαλασσοταραχή, αρχίζουν να πεινάνε, αλλά για καλή τύχη πέφτουν επάνω στους γνωστούς πειρατές, οι οποίοι κατά σύμπτωση ετοιμάζουν ένα πρωτοφανές τσιμπούσι για να γιορτάσουν τα γενέθλια του καπετάνιου. Όλα τα τρόφιμα κατάσχονται εκτός από ένα σαλάμι, αλλά ο Οβελίξ τα τρώει όλα μονοκοπανιάς αφήνοντας ένα μήλο κι έτσι τις επόμενες μέρες αναγκάζονται να τρώνε φετούλες από το μήλο. Πάνω που έχουν παραισθήσεις από την πείνα, φτάνουν σε κάποια στεριά, που νομίζουν πως βρίσκεται κοντά στο χωριό τους, παρόλο που κατοικείται από ένα άγνωστο πουλί, που το βαφτίζουν γλουγλού. Αναρωτιούνται αν τρώγεται, και αποδεικνύεται νοστιμότατο. «Λέω μήπως θάταν καλύτερο γεμιστό, με αγριογούρουνο για παράδειγμα», επισημαίνει ο Οβελίξ -φυσικά εδώ υπάρχει υπαινιγμός για την Ημέρα των Ευχαριστιών και τη γεμιστή γαλοπούλα. Λίγο αργότερα ο Οβελίξ βρίσκει ανθρώπινα ίχνη -«Ρωμαίοι», λέει. Οι Ινδιάνοι, διότι γι’αυτούς πρόκειται, πιάνουν τον Αστερίξ, όμως ο Οβελίξ τον απελευθερώνει. Μάλλον δεν είναι κανονικοί Ρωμαίοι, λέει ο Αστερίξ, θα είναι μισθοφόροι, ίσως Θράκες. Ο Οβελίξ ενστερνίζεται αυτή την άποψη και δίνει την ευκαιρία για ένα καταπληκτικό λογοπαίγνιο που δύσκολα μεταφράζεται. Οι Θράκες στα γαλλικά είναι Thraces, ενώ τα ίχνη είναι traces -οι λέξεις είναι ομόηχες. Ο Οβελίξ λέει στον αρχηγό της φυλής (που τον νομίζει για εκατόνταρχο), σύμφωνα με τη μετάφραση του Χιόνη και πολύ παρόμοια της Μαραντέι: Είμαστε Γαλάτες και είμαστε στον τόπο μας! Γυρίστε στον δικό σας χωρίς ν’ αφήσετε Θράκες πίσω σας! Χάνεται το λογοπαίγνιο με τα ίχνη, αν και θα μπορούσε να πει κανείς ότι κατά καλή τύχη διατηρείται λογοπαίγνιο με τη θράκα. Το λογοπαίγνιο αυτό το εκμεταλλεύονται και οι δυο μεταφραστές πιο κάτω, όταν ο Οβελίξ το επαναλαμβάνει. Οπότε, είναι αναγκασμένοι να επικοινωνούν με τους Ινδιάνους με παντομίμα. Συμμετέχουν ωστόσο στο κυνήγι και στις γιορτές της φυλής και η κόρη του αρχηγού ερωτεύεται τον Οβελίξ, ο οποίος όμως τη βρίσκει ευτραφή και θέλει να μείνει εργένης -είναι λοιπόν καιρός να φεύγουν, και πράγματι το σκάνε. Κατά σύμπτωση εκείνη τη στιγμή βλέπουν από μακριά το πλοίο των Βίκινγκ, του κάνουν σήμα -και ο καπετάνιος αποβιβάζεται στην άγνωστη ξηρά, προφέροντας τη γνωστή ρήση του Νιλ Άρμστρονγκ αλλά με… σκανδιναβική προφορά όπως φαίνεται από τα συμβολάκια στα φωνήεντα. Οι Γαλάτες επιβιβάζονται στο σκάφος των Βίκινγκ και επιστρέφουν στην Σκανδιναβία, όπου ο καπετάνιος τούς επιδεικνύει σαν αποδείξεις του πλούσιου νέου κόσμου που ανακάλυψε. Ο βασιλιάς όμως είναι δύσπιστος -θεωρεί πως το ταξίδι ήταν χάσιμο χρόνου, και η δυσπιστία του αυξάνεται όταν οι νεοφερμένοι πιάνουν συζήτηση με έναν Γαλάτη σκλάβο -άρα είναι Γαλάτες και όχι κάτοικοι του νέου κόσμου. Ακολουθεί καβγάς και πάνω στην αναμπουμπούλα οι τρεις Γαλάτες το σκάνε και με το ψαράδικο καϊκι του πρώην σκλάβου επιστρέφουν στη Γαλατία, και στον δρόμο ψαρεύουν και τα περιζήτητα φρέσκα ψάρια. Στο τσιμπούσι που επιστεγάζει την περιπέτεια, όπως συνήθως ένας Γαλάτης δεν συμμετέχει -δεν είναι όμως ο Κακοφωνίξ αλλά ο Αλφαβητίξ που αρνείται να γευτεί φρέσκα ψάρια! Ονόματα ηρώων και λογοπαίγνια Οι Ινδιάνοι δεν κατονομάζονται, μόνο οι Βίκινγκ, που έχουν όλοι ονόματα που τελειώνουν σε -σεν. Ο καπετάνιος λέγεται Kerosen (δεν βάζω τα συμβολάκια), απο την κηροζίνη, και αποδίδεται Κεροζεν από τον Χιόνη, Κηροζεν από τη Μαραντέι. Ο δεύτερος καπετάνιος λέγεται Avansen (από το avant-scène, προσκήνιο) και αποδίδεται Μασασεν (Χιόνης) και Πινασεν (Μαραντέι). Ο διανοούμενος της παρέας είναι ο Neullisursen (από το Neuilly sur Seine, αριστοκρατικό προάστιο του Παρισιού που είχε δήμαρχο τον Σαρκοζί) και αποδίδεται Ψωμολυσσεν (Χιόνης) και Μουφεκσεν (Μαραντέι). Όσο για τον βασιλιά, λέγεται Obsen (από το obscène, άσεμνος) και αποδίδεται Φαπασεν και Ουρλιασεν, αντίστοιχα. Πέρα από τα ονόματα που τελειώνουν σε -σεν, ο Γκοσινί έχει βάλει κι άλλους δανέζικους υπαινιγμούς στην ιστορία. Ο σκύλος των Βίκινγκ είναι της γιγανόντόσωμης ράτσας που λέγεται δανέζικη (Great Dane), ενώ σε δυο σημεία ακούγονται πασίγνωστες φράσεις από τον Άμλετ (Να ζει κανείς ή να μη ζει και Κάτι δεν πάει καλά στο βασίλειό μου). Ένας όμως δανέζικος υπαινιγμός νομίζω πως ξέφυγε και απο τους δυο μεταφραστές . Καθώς πλησιαζουν στο σκανδιναβικό λιμάνι, βλέπουν τον αρχηγό να τους περιμένει. – Είναι ο Φαπασεν, ο τρομερός αρχηγός της φυλής μας. – Και βέβαια είναι ο Φαπασεν! Τι νόμιζες ότι ήταν, καμιά μικρή σειρήνα; Έτσι ο Χιόνης, και αντίστοιχα η Μαραντέι. Ωστόσο, εδώ υπάρχει υπαινιγμός στη μικρή γοργόνα που είναι το σήμα κατατεθέν της Κοπεγχάγης. Στα γαλλικά, λέγεται petite sirène, αλλά για τον Έλληνα αναγνώστη αυτό δεν λέει τίποτα -μάλλον έπρεπε να το πουν «μικρή γοργόνα». Αφθονούν επίσης οι υπαινιγμοί στα αμερικανικά πράγματα. Για παράδειγμα, όταν οι Γαλάτες θέλουν να κάνουν σινιάλο στο καράβι των Βίκινγκ, ο Οβελίξ φτιάχνει έναν σωρό από πέτρες και ο Αστερίξ ανεβαίνει επάνω μ’ έναν πυρσό. Δεν χρειάζεται να σας πω ποιο διάσημο άγαλμα μιμείται το σκίτσο. Παρομοίως, ο Αστερίξ λέει σε κάποιο σημείο πως όλα του θυμίζουν έναν νέο κόσμο, ενώ όταν ο Οβελίξ σφαλιαρίζει έναν Ινδιάνο τον κάνει να βλέπει αστράκια σαν της αμερικάνικης σημαίας. Κι ένα λογοπαίγνιο στο αμερικανικό κλίμα. Στο πρώτο γεύμα που τους παραθέτει η ινδιάνικη φυλή, τους σερβίρουν κρέας με σάλτσα και ο Οβελίξ ρωτάει «Γλουγλού;» «Ουαχουάχ», του απαντάει ο φύλαρχος, κι ο Οβελίξ καταλαβαίνει (μάλλον κακώς) ότι του έχουν σερβίρει κρέας σκύλου. Οπότε, όταν μετά τους καλούν σε κυνήγι βίσωνα, ο Οβελίξ χαίρεται, διότι: – Comme ça, je serai sûr de ne pas manger du chien chaud ! Έτσι θα’ μαι ήσυχος ότι δεν θα φάω καυτό σκύλο -και βέβαια υπάρχει υπαινιγμός για το hot dog, σήμα κατατεθέν των αμερικανικών πόλεων. Και κλείνω την επισκόπηση με ένα τελευταίο λογοπαίγνιο. Όταν οι δυο Γαλάτες αποφασίζουν να φύγουν από την ινδιάνικη φυλή, κρυφά βεβαίως διότι φοβούνται μήπως τους εμποδίσουν, ο Αστερίξ λέει: Cette nuit, nous filerons à la Bretonne. Αυτό είναι λογοπαίγνιο με την έκφραση filer à l’anglaise (το σκάω αλά αγγλικά), που αντιστοιχεί ακριβώς στο δικό μας «το στρίβω αλά γαλλικά» ή στο αγγλικό take the French leave. Και οι δυο μεταφραστές το αποδίδουν «θα το σκάσουμε αλά βρετανικά», σωστά νομίζω, παρόλο που η δική μας έκφραση έχει γαλλικά αντί για αγγλικά/βρετανικά. Σε δυο μήνες από σήμερα, θα δούμε κάποιαν άλλη ιστορία! ===
- 1 reply
-
- 10
-
-
-
- Αστερίξ
- Μεγάλο ταξίδι
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Εδώ και 3 χρόνια, ο γνωστός γλωσσολόγος Νίκος Σαραντάκος (wiki) αναρτεί στο ιστολόγιο του άρθρα γύρω από διάφορα κόμικ του Αστερίξ Ας τα παραθέσουμε εδώθε Έχουν προηγηθεί άρθρα για τους Βρετανούς, τους χαρακτήρες, την Κατοικία των θεών, τον Μάγο/Μάντη, τους Ελβετούς, τον Αγώνα των Αρχηγών, τον Αστερίξ στην Κορσική, τον Αστερίξ Λεγεωνάριο, τον Οβελίξ και σια και το Δώρο του Καίσαρα. Εδώ έχουμε ένα για το Δώρο του Καίσαρα. Το άρθρο φυσικά είναι για όσους το έχουν διαβάσει Καλή ανάγνωση αυτό το ηλιόλουστο Κυριακάτικο πρωινό ==== Εδώ και δύο χρόνια έχω αρχίσει να παρουσιάζω, κάθε δυο μήνες, από μία περιπέτεια του Αστερίξ, ενός από τα πιο αγαπημένα μου κόμικς. Βέβαια, τον τελευταίο καιρό αθέτησα, και μάλιστα δυο φορές, το ραντεβού της διμηνίας -πριν τριτώσει το κακό, ξαναπιάνω το νήμα. Όπως έχω πει, με μια δόση υπερβολής βέβαια, οι 24 τόμοι του Αστερίξ (εννοώ την κοινή δημιουργία του Ρενέ Γκοσινί και του Αλμπέρ Ουντερζό) είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Τουλάχιστον η γενιά μου, που γνώρισε τον Αστερίξ στα φοιτητικά της χρόνια, τον αγάπησε σχεδόν ομόθυμα -και η ανταπόκρισή σας σε αυτές τις δημοσιεύσεις ήταν πολύ θετική, οπότε είχα πει ότι θα αρχίσω να παρουσιάζω στο ιστολόγιο, έναν προς έναν, τους 24 τόμους του Αστερίξ, κάτι που, με μια συχνότητα έναν τόμο κάθε δίμηνο (και εφόσον δεν κάνω παρασπονδίες, όπως έκανα φέτος), θα μας πάρει τέσσερα χρόνια. Ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2014, με μια παρουσίαση της περιπέτειας Αστερίξ στους Βρετανούς και μετά με μια γενική παρουσίαση των πρωταγωνιστών του κόμικς. Τον Δεκέμβριο είχαμε τη δεύτερη περιπέτεια, την Κατοικία των θεών, τον Φλεβάρη 2015 είδαμε τον Μάγο (ή Μάντη) ενώ στα τέλη Απριλίου παρουσίασα τον «Αστερίξ στη χώρα των Ελβετών». Τέλη Ιουνίου 2015 παρουσιάστηκε Ο αγώνας των αρχηγών, η πέμπτη περιπέτεια της σειράς, αλλά στα τέλη Αυγούστου δεν είχαμε περιπέτεια για τεχνικούς λόγους. O κύκλος συνεχίστηκε στα μέσα Οκτωβρίου με τον Αστερίξ στην Κορσική και η τελευταία δημοσίευση για το 2015 ήταν την παραμονή των Χριστουγέννων με τον Αστερίξ Λεγεωνάριο. Το 2016 ξεκίνησε με την περιπέτεια Οβελίξ και σία τον Φλεβάρη, ενώ τον Απρίλιο ανέβασα το Δώρο του Καίσαρα. Τον Ιούνιο είχε πέσει πολλή δουλειά, τον Αύγουστο είχαμε το… θερινό ραστόνι (και θα ήταν ευκαιρία να βάλουμε τον Αστερίξ Ολυμπιονίκη, κρίμα), αλλά σήμερα θα παρουσιάσουμε τη δέκατη περιπέτεια της σειράς και ελπίζω να συνεχίσω τακτικά στο εξής. Πρόκειται για την Ασπίδα της Αρβέρνης. Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν σε αυτοτελείς τόμους στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που (νομίζω πως) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο. Εγώ έχω γαλουχηθεί με τις μεταφράσεις του Ψαρόπουλου, και ομολογώ πως τις βρίσκω καλύτερες, αλλά αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τις έχω συνηθίσει. Από την άλλη, ο δεύτερος μεταφραστής βρίσκεται σε δύσκολη θέση, διότι ίσως αισθάνεται αναγκασμένος να αποφύγει τα λογοπαικτικά ευρήματα του πρώτου. Ένα σταθερό χαρακτηριστικό των παρουσιάσεων που κάνω εδώ είναι η σύγκριση των δύο ελληνικών μεταφράσεων, Ψαρόπουλου και Μαμούθ. Η κυρία Ιρένε Μαραντέι, που έχει κάνει τις μεταφράσεις της σειράς Μαμούθ, μάς έκανε την τιμή να σχολιάσει εδώ και να επισημάνει ότι δεν προσπάθησε να αποφύγει τις μεταφραστικές επιλογές του Αργύρη Χιόνη, όπως είχα υποθέσει. Την περιπέτεια, όπως εκδόθηκε από τον Ψαρόπουλο, τη σκανάρισε κάποιος φίλος. Ίσως έχει ένα μικρό πρόβλημα το σκανάρισμα, κάπως θαμπές μου φαίνονται μερικές σελίδες. Τέλος πάντων, την περιπέτεια την ανέβασα σε έναν ιστότοπο φιλοξενίας, απ’ όπου μπορείτε να την κατεβάσετε ή να τη διαβάσετε ονλάιν. Η Ασπίδα της Αρβέρνης είναι η 11η από τις 24 περιπέτειες του Αστερίξ από το δίδυμο Γκοσινί-Ουντερζό. Παρουσιάστηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Πιλότ το 1967 και τον ίδιο χρόνο κυκλοφόρησε σε αυτοτελή τόμο. Είναι μια από τις «ταξιδιωτικές» περιπέτειες, αλλά οι ήρωες δεν ταξιδεύουν σε κάποιο μακρινό μέρος, αλλά μέσα στη Γαλατία -στην καρδιά της μάλιστα. Κατά τη γνώμη μου, είναι μια από τις καλύτερες περιπέτειες του Αστερίξ, με άφθονες σκηνές που βγάζουν πολύ γέλιο, και στην έκδοση του Ψαρόπουλου ευτύχησε να έχει τον Αργύρη Χιόνη σε μεγάλα κέφια, με αποτέλεσμα να δώσει αρκετές «παροιμιακές» ατάκες, τουλάχιστον για τη γενιά μου. Η υπόθεση Η περιπέτεια ξεκινάει με μια ιστορική αναδρομή, μιας σελίδας. Μαθαίνουμε εκεί ότι μετά την ήττα των Γαλατών στην Αλέσια, ο Βερσενζετορίξ, ο αρχηγός τους, δήλωσε υποταγή στον Καίσαρα ρίχνοντας τα όπλα του στα πόδια του. Κάποιος Ρωμαίος τοξότης πήρε την ασπίδα του Γαλάτη αρχηγού, αλλά την έχασε στα ζάρια από έναν λεγεωνάριο. Ένας εκατόνταρχος που περνούσε κατάσχεσε την ασπίδα, αλλά την έδωσε σε έναν ταβερνιάρη για λίγο κρασί. Ο ταβερνιάρης τη χάρισε σε έναν Γαλάτη πολεμιστή που γυρνούσε στο χωριό του μετά την ήττα… Και μετά το προοίμιο αυτό, βρισκόμαστε στο γαλατικό χωριό, όπου ο αρχηγός, ο Μοναρχίξ (Μαζεστίξ για τους νεότερους) έχει πόνους στο συκώτι επειδή το έχει παρακάνει στα τσιμπούσια. Ο δρυίδης συνιστά να κάνει κούρα στα ιαματικά λουτρά της Αρβέρνης. Ο αρχηγός δεν το κρίνει σκόπιμο να πάει, αλλά υποχωρεί στην πίεση της γυναίκας του και παίρνει μαζί του για συνοδούς τον Αστερίξ και τον Οβελίξ (και τον Ιντεφίξ). Να πούμε εδώ ότι πρόκειται για την πρώτη περιπέτεια στην οποία εμφανίζεται η γυναίκα του Μοναρχίξ, η οποία θα παίξει καίριο ρόλο σε αρκετές περιπέτειες στο εξής. Στο δρόμο προς τη λουτρόπολη, οι τρεις ταξιδιώτες τιμούν δεόντως την κουζίνα των καπηλειών που βρίσκουν στο δρόμο τους, οποτε το πρόβλημα του αρχηγού χειροτερεύει. Στη λουτρόπολη ο Μοναρχίξ αρχίζει αυστηρή δίαιτα, αλλά ο Οβελίξ και ο Αστερίξ περιδρομιάζουν αγριογούρουνα. Ο πειρασμός είναι μεγάλος για τους πεινασμένους ασθενείς, οπότε ο Μοναρχίξ λέει στους συνοδούς του να πάνε να τον περιμένουν στη Ζεργκόβια μέχρι να τελειώσει την κούρα. Στο δρόμο προς τη Ζεργκόβια, οι δυο φίλοι συναντούν τυχαία τον ειδικό απεσταλμένο του Καίσαρα τον Τούλιους Φόσκους και τον ξυλοφορτώνουν. Μόλις το μαθαίνει αυτό ο Καίσαρας, αποφασίζει, για να δώσει ένα μάθημα στους Αρβέρνιους, να τελέσει θρίαμβο στη Ζεργκόβια, πάνω στην ασπίδα του Βερσενζετορίξ. Όμως η ασπίδα (όπως είδαμε στο προοίμιο) έχει χαθεί και ο Καίσαρας αναθέτει στον Φόσκους να τη βρει πάση θυσία. Ο Οβελίξ κι ο Αστερίξ μαθαίνουν τα σχέδια του Καίσαρα και αποφασίζουν να βρουν εκείνοι πρώτοι την ασπίδα. Μετά από διάφορες περιπέτειες και συμπτώσεις, αποδεικνύεται ότι ο Γαλάτης πολεμιστής που είχε πάρει την ασπίδα ήταν ο Μοναρχίξ και ότι η ασπίδα της Αρβέρνης δεν είναι άλλη από την ασπίδα πάνω στην οποία τον μεταφέρουν συνήθως οι βαστάζοι του. Κι έτσι, αντί να τελέσει θρίαμβο ο Καίσαρας, παρελαύνει ο Μοναρχίξ πάνω στη ασπίδα του Βερσενζετορίξ. Ονόματα ηρώων Είναι πολλά, θα πω μόνο τα σπουδαιότερα. * Ο Αστερίξ και ο Οβελίξ στην Ζεργκόβια γνωρίζονται με έναν ταβερνιάρη, που τους φιλοξενεί και τους κρύβει. Λέγεται Alambix στα γαλλικά, όνομα που παραπέμπει στο alambic, τη συσκευή απόσταξης του οινοπνεύματος (δάνειο από τον άμβυκα, μέσω αραβικών· από την ίδια ρίζα και ο λαμπίκος, έχουμε γράψει άρθρο). Ο Χιόνης το απέδωσε Κρασοκανατίξ, η Μαραντέι το είπε, πιο κοντά στο πρωτότυπο, Αποστακτηρίξ. * Ο ειδικός απεσταλμένος του Καίσαρα στα γαλλικά λέγεται Tullius Fanfrelus, λογοπαίγνιο με τη λέξη fanfreluche που είναι είδος γυναικείου αξεσουάρ. Η Μαραντέι τον αποδίδει Τούλιους Μπιχλιμπίδιους, ο Χιόνης Τούλιους Φόσκους (όχι Φούσκους, για να παίξει με την αρβερνιάτικη προφορά). Να πω εδώ ότι ο ειδικός απεσταλμένος του Καίσαρα ταξιδεύει μέσα σε μια πολυτελή σκηνή που την κουβαλάνε, πάνω σε φορείο, τέσσερις μαύροι σκλάβοι. Όταν τον ξυλοφορτώνουν οι Γαλάτες, οι μαύροι σκάνε χαμόγελο, και σταδιακά, όσο περισσότερο πέφτουν οι φάπες, σκάνε στα γέλια. – Οι περισσότεροι Ρωμαίοι έρχονται στην Αρβερνη για λουτροθεραπεία. Εγώ είμαι ίσως ο μόνος που έρχεται εδώ για καρπαζοθεραπεία. Μεταφράζοντας μια δεκαετία αργότερα, η Μαραντέι προτιμά το «μπουφλοθεραπεία». * Ένας λεγεωνάριος της φρουράς της Ζεργκόβιας, λουφαδόρος περιωπής, λέγεται Caius Joligibus. Το γαλλικό όνομα σημαίνει «ωραίο gibus», όπου gibus είναι το καπέλο τύπου κλακ. Ο Χιόνης τον αποδίδει Κάιους Σπάρους, ενώ η Μαραντέι, περίπου το ίδιο, Κάιους Σπαρίλους. Ο λουφαδόρος αυτός έχει μερικές σκηνές που βγάζουν πολύ γέλιο. Επειδή οι κάτοικοι της Ζεργκόβιας είναι όλοι καρβουνιάρηδες, οι Ρωμαίοι λεγεωνάριοι που ψάχνουν στις καρβουναποθήκες βγαίνουν μουτζουρωμένοι -εκτός από εκείνον, που λουφάριζε. Οπότε… – Όσο για σένα, λουφαδόρε, θα σε συγυρίσω! – Ποιος μπαγάσας με κάρφωσε; Λες και χρειαζόταν να τον καρφώσει κάποιος! * Ο Ρωμαίος που πήρε την ασπίδα του Βερσενζετορίξ και την έχασε στα ζάρια μετά την αποστράτευσή του ασχολήθηκε με το εμπόριο τροχών για άμαξες και έπιασε την καλή. Λέγεται Coquelus (λογοπαίγνιο με το coqueluche, που είναι ο κοκκύτης) και εδρεύει στην Νεμοσσό, που είναι το σημερινό Κλερμόν Φεράν. Εδώ είναι σαφής για τον Γάλλο αναγνώστη ο υπαινιγμός για την εταιρεία Michelin που φτιάχνει ελαστικά αυτοκινήτων και που ξεκίνησε τις δραστηριότητές της από το Κλερμόν Φεράν. Λογοπαίγνια και ατάκες Οι σημερινοί Ωβερνιάτες μιλάνε τα γαλλικά με ιδιαίτερη προφορά, οπότε ο Γκοσινί βάζει και τους Αρβέρνιους να έχουν διαφορετική προφορά, και συγκεκριμένα να προφέρουν παχύ το s, δηλαδή να το προφέρουν ch. Στα ελληνικά δεν έχουμε τρόπο να αποδώσουμε γραπτώς το παχύ σ, που δεν υπάρχει στη γλώσσα μας με φωνηματική αξία, οπότε οι δυο μεταφραστές του έργου είχαν ένα πρόβλημα, πώς θα το αποδώσουν. Ο Χιόνης επέλεξε, εύστοχα νομίζω, να βάλει τους Αρβέρνιους να μιλάνε χωριάτικα, με ου αντί για ο και κόβοντας φωνήεντα, π.χ. Ψουνίζμ’ ου ένας απ’ τουν άλλ’ κι λέμ’ κι καναδυό κουβηντούλς. Η Μαραντέι μετατρέπει τα σ σε ζ, δηλ. Ψωνίζουμε ο έναζ από τον άλλον κι έτζι τα κουτζολέμε -που το βρίσκω αφύσικο. Ο Οβελίξ έχει πρόβλημα με την αρβερνιάτικη προφορά. Des choux (λάχανα) λέει η ταβερνιάρισσα -εδώ το ch είναι παχύ και στα κανονικά γαλλικά. Des sous? (λεφτά) ρωτάει ο Οβελίξ απορημένος. * Ένα αμετάφραστο λογοπαίγνιο. Στη λουτρόπολη, ο Οβελίξ βουτάει σε μια πισίνα και την αδειάζει εκνευρίζοντας τους άλλους λουόμενους. Ύστερα, πηγαίνει και κολυμπάει στην άλλη. Έρχεται ο επικεφαλής και ρωτάει τον Μοναρχίξ «Πού είναι οι Γαλάτες σου»; Ο Μοναρχίξ απαντάει Mes Gaulois sont dans la pleine που θα πει κατά λέξη «Οι Γαλάτες μου είναι στη γεμάτη (πισίνα)» αλλά είναι και υπαινιγμός σε ένα τραγουδάκι που λέει Les Gaulois sont dans la plaine (οι Γαλάτες είναι στην πεδιάδα). Το λογοπαίγνιο είναι αμετάφραστο. Η Μαραντέι μεταφράει κατά λέξη («Οι Γαλάτες μου είναι στη γεμάτη»). Ο Χιόνης προτιμά, πολύ εύστοχα κατά τη γνώμη μου, να το αποδώσει με ένα δικο του έξυπνο λογοπαίγνιο: Κολυμπάνε σε πισίνες ευτυχίας. * Στην ίδια σκηνή, ο Αστερίξ μαλώνει τον Οβελίξ που με τη βουτιά του άδειασε την πισίνα και του λέει: «Όχι βουτιές. Ο Αρχιμήδης, ένας Έλληνας, είπε…» Και η αναπόφευκτη απάντηση του Οβελίξ: «Είναι τρελοί αυτοί οι Έλληνες!» * Μια κλασική ατάκα που έγινε παροιμιώδης στην παρέα μου εμφανίζεται στην πρώτη σελίδα της περιπέτειας. Ο εκατόνταρχος σταματάει τον λεγεωνάριο λέγοντάς του το πασίγνωστο Quo vadis. Η Μαραντέι το αποδίδει πιστά: Ε, λεβέντη, Quo vadis? Ο Χιόνης πιο ελευθερα και πολύ πετυχημένα: Ε, κβο βάντις παλικάρι αγκαλιά με το σκουτάρι; Θυμάμαι τότε που ήμουν φοιτητής, ότι στις παρέες μου συχνά άκουγες τη φράση «πού πηγαίνεις παλικάρι, αγκαλιά με το σκουτάρι;» * Οι Αρβέρνιοι πουλάνε όλοι τους κρασί και κάρβουνα. Όπως είπα και παραπάνω, κάθε έρευνα των Ρωμαίων για κρυμμένα, έχει συνέπεια ότι αυτοί που ψάχνουν γίνονται κατάμαυροι -κάτι που δίνει αφορμή για ορισμένα ωραία λογοπαίγνια. Το επίθετο sombres έχει πολλές σημασίες. Σημαίνει «θλιμμένος, κατηφής», όμως, προκειμένου για χρώματα, σημαίνει και «σκούρος». – Δεν βρήκαν τίποτα. Κοιτάξτε ύφος σκοτεινό -μεταφράζει ο Χιόνης. Εδώ προτιμώ τη λύση της Μαραντέι: – Δεν βρήκαν τίποτα. Τα βάψανε μαύρα. * Μαθήματα ανωτάτης λουφαδορικής. Τον έχουν αγγαρέψει να σκουπίσει την αυλή. — Τελείωσα το πρώτο μισό της πρώτης πλάκας, παίρνω μιαν ανάσα και μετά θα τελειώσω το δεύτερο μισό…. (Κι αυτή η ατάκα είχε γίνει παροιμιώδης στην παρέα μου). * Στα γραφεία του έμπορου τροχών, υπάρχει σύστημα ενδοεπικοινωνίας -με σκλάβους που τρέχουν και μεταφέρουν την είδηση. Ο Οβελίξ γραπώνει τον αγγελιοφόρο και καμαρώνει. Το intercepter είναι το ρήμα (όπως και στα αγγλικά) που χρησιμοποιείται όταν υποκλέπτεται μια συνδιάλεξη, ένα μήνυμα κτλ. Η Μαραντέι το αποδίδει απλά και καλά: – Έκοψα τις επικοινωνίες, Αστερίξ. * Οι Γαλάτες είχαν ηττηθεί από τους Ρωμαίους στην Αλέσια. Σε τουλάχιστον δύο σημεία της περιπέτειας, ο Αστερίξ αναφέρει την Αλέσια, για να πάρει την οργισμένη απάντηση, μία από τον Μοναρχίξ και μία από τον ταβερνιάρη Κρασοκανατίξ: «Αλέσια; Τι είναι αυτή η Αλέσια; Δεν ξέρουμε καμιά Αλέσια!» Το αστείο εδώ βρίσκεται στο ότι οι ιστορικοί δεν έχουν καταλήξει σε μια κοινώς αποδεκτή άποψη για το πού βρίσκεται η Αλέσια, ο τόπος της κρίσιμης μάχης. Κατά τον Γκοσινί, η αιτία είναι ο σοβινισμός των Γαλατών που αρνούνταν να μνημονεύσουν τον δυσοίωνο τόπο. Θα μπορούσα να πω πολλά ακόμα για το έξοχο αυτό άλμπουμ αλλά μάλλον θα σας έχω κουράσει. Έχει πολλά ακόμα λογοπαίγνια και αστεία ευρήματα, αλλά σας αφήνω να τα βρείτε μόνοι σας -αλλά και να μην τα βρείτε, η περιπέτεια δεν χάνει τη χάρη της. Και μια ιδιαιτερότητα της περιπέτειας: κάποιος Γαλάτης λείπει από το τσιμπούσι με το οποίο, παραδοσιακά, γιορτάζεται η επιστροφή των ηρώων στο τέλος. Αλλά δεν είναι ο βάρδος Κακοφωνίξ, οπως συχνά συμβαίνει. Αυτή τη φορά, ο μεγάλος απών είναι ο αρχηγός Μοναρχίξ, που γύρισε θριαμβευτής από τη Ζεργκόβια αλλά του έβαλε τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι η κυρά του και του απαγόρευσε να πάει στο συμπόσιο για να μην πάθει ξανά τα ίδια. Σίδερα μασάει ο Κουταλιανός, που έλεγε κι εκείνο το παλιό τραγουδάκι… ===
- 2 replies
-
- 17
-
-
-
- Αστερίξ
- Σαραντάκος
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Στην 37η συνέχεια του γνωστού κόμικ, η οποία αναμένεται να κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο, οι δύο ανυπότακτοι Γαλάτες ταξιδεύουν στις ιταλικές πόλεις και φέρνουν νέους χαρακτήρες όπως αποκαλύπτουν οι δημιουργοί της ιστορίας. Βρισκόμαστε στο 50 π.Χ., σύμφωνα με την πρώτη ρουμπρίκα, και τα εδάφη που αποτελούν τη σημερινή Ιταλία βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο του φοβερού και τρομερού Ιούλιου Καίσαρα. Ένα μικρό γαλατικό χωριό αντιστέκεται ως συνήθως. Αλλά η ίδια σπίθα της αντίστασης αχνοφαίνεται και σε αρκετά χωριά της ιταλικής υπαίθρου που δεν επιθυμούν την ενός ανδρός αρχή και δηλώνουν την ψυχική απόσταση που τους χωρίζει από το «κράτος της Ρώμης» ( πώς λέμε «κράτος των Αθηνών»; ). Και κάπως έτσι αρχίζει να ξετυλίγεται η 37η ιστορία του «Αστερίξ», η οποία αναμένεται στα βιβλιοπωλεία της Γαλλίας και των άλλων ευρωπαϊκών χωρών στις 19 Οκτωβρίου. Επειδή όμως τον Καίσαρα πολλοί εμίσησαν, την δόξα του (καλού) μάρκετινγκ ουδείς, οι δημιουργοί της ιστορίας «Ο Αστερίξ και ο αγώνας της Ρώμης» (αυτός είναι ο τίτλος), δηλαδή ο συγγραφέας Ζαν Ιβ Φερί και ο σχεδιαστής Ντιντιέ Κονράντ, άνοιξαν με ελεγχόμενη ροή τη στρόφιγγα των διαρροών. Ύστερα από δεκαετίες μαχών, λοιπόν, μεταξύ του Καίσαρα και των λεγεώνων του, από τη μια, και του ακατανίκητου διδύμου, από την άλλη, οι Αστερίξ και Οβελίξ καταφέρνουν να τρυπώσουν στην άλλη Ιταλία, όπως αποκάλυψε ο 57χρονος Ιβ Φερί σε συνέντευξή του στην τελευταία Έκθεση Κόμικς της Μπολόνια. «Από τη στιγμή που ο πόλεμος μεταξύ τους δεν σταματούσε πουθενά, η ιδέα να βάλω τον Αστερίξ στην Ιταλία ήταν πάντα στο μυαλό μου. Και αυτός ήταν ένας τρόπος να αναγνωρίσω τις ιταλικές ρίζες του Αλμπέρ Ουντερζό» δήλωσε ο Φερί τιμώντας έτσι στον εικονογράφο που δημιούργησε τους χαρακτήρες μαζί με τον εκλιπόντα Ρενέ Γκοσινί. Οι πρώτες ιστορίες του Αστερίξ είχαν κυκλοφορήσει στο γαλλοβελγικό κόμικ Pilote το 1959 και ο Ουντερζό σταμάτησε να γράφει το 2011, επιμένοντας μόνος χωρίς τον Γκοσινί, ο οποίος είχε πεθάνει ήδη το 1977. Η 37η συνέχεια διαπερνά μέρη από τη Σικελία ως τη Βενετία (την «κλυδωνιζόμενη, αλλά ποτέ βυθιζόμενη»: «fluctuat nec mergitur» επί το λατινικότερον) και είναι η τρίτη που δημιουργούν από κοινού ο Ιβ Φερί και ο Κονράντ. Είχαν προηγηθεί ο «Αστερίξ και οι Picts» (2013), ιστορία που διαδραματιζόταν στη Σκωτία, καθώς και το «Αστερίξ και το χαμένο scroll», μια σάτιρα της σύγχρονης βιομηχανίας ειδήσεων, με εύρημα την έκδοση των απομνημονευμάτων του Καίσαρα. Ο Οβελίξ και οι άλλοι Στη νέα ιστορία, όπως αποκάλυψε ο Φερί, ο ρόλος του Οβελίξ προσλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, ενώ εμφανίζεται ένα καστ πολλών νέων χαρακτήρων. Οι μυημένοι πάντως στο εκδοτικό φαινόμενο που μετράει μισόν αιώνα περιμένουν προφανώς να δουν πώς το συγγραφικό δίδυμο αντιμετωπίζει ένα από τα βασικότερα ζητήματα - ναι, κι όμως, είναι ζήτημα: το φαγητό. Με δεδομένο μάλιστα ότι η πίτσα, το σπαγκέτι και η ντομάτα δεν υπήρχαν στην Ιταλία τη συγκεκριμένη εποχή. Το ίδιο πρόβλημα είχε επιλυθεί με ένα τρικ στην ιστορία «Ο Αστερίξ στη Βρετανία», όπου οι ντόπιοι έκαναν διάλειμμα από τη μάχη για να πιουν ζεστό νερό - με μια σταγόνα γάλα - μέχρι που ο Αστερίξ τούς έμαθε το τσάι! Οι περιπέτειες του Αστερίξ έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 100 γλώσσες και διαλέκτους, ανάμεσά τους τα αρχαία ελληνικά, τα λατινικά και τα ποντιακά. Οι συνολικές τους πωλήσεις ξεπερνούν πλέον τα 370 εκατομμύρια αντίτυπα, ενώ μία υποβιομηχανία έχει ξεκινήσει από την πρώτη μεταφορά κόμικς στον κινηματογράφο: το «Αστερίξ και Οβελίξ εναντίον Καίσαρα» το 1999 από τον Κλοντ Ζιντί. Στην Ελλάδα ο «Αστερίξ» πρωτοκυκλοφόρησε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 από τις εκδόσεις Σπανός. Το 1978 τα δικαιώματα απέκτησε η Anglo - Hellenic Agency του Ψαρόπουλου η οποία κυκλοφόρησε σταδιακά όλα τα τότε υπάρχοντα άλμπουμ της σειράς σε μετάφραση Αργύρη Χιόνη. Από το 1989 οι ιστορίες του Αστερίξ κυκλοφορούν από τη Μαμούθ Comix σε άλμπουμ των 50 περίπου σελίδων. Η χύτρα της πολιτικής Και ενώ ο Κονράντ χρίστηκε από τον ίδιο τον Ουντερζό διάδοχός του, ο Φερί ομολογεί ότι νιώθει βαριά την κληρονομιά και το ευθύβολο ύφος του Γκοσινί. «Αισθάνομαι συνεχώς ότι είναι κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και εμείς δεν μπορούμε γι' αυτόν τον λόγο να απογοητεύσουμε τους αναγνώστες. Καταβάλλω μεγάλη προσπάθεια να μείνω πιστός στη φόρμα που καθιέρωσε ο Γκοσινί». Και οι κατηγορίες ότι ο Αστερίξ εκφράζει εν μέρει μια γαλλοκεντρική θεώρηση του κόσμου και μια κάπως σοβινιστική διάθεση απέναντι σε άλλες εθνικότητες; «Δεν το πιστεύω. Ο Αστερίξ είχε πάντα μια σχέση με άλλες κουλτούρες που βασιζόταν στη φιλία και το ενδιαφέρον. Προστρέχει σε βοήθεια των Κορσικανών, των Βέλγων, των Βρετανών και των Ισπανών. Οσο για τα υπόλοιπα, ο Γκοσινί και ο Ουντερζό δεν ενδιαφέρονταν για πολιτική και ιδεολογίες» δήλωσε στη συνέντευξή του. «Μην ξεχνάτε ότι ο πρώτος ήταν γιος Εβραίων μεταναστών από την Ανατολική Ευρώπη και ο δεύτερος προερχόταν από οικογένεια ιταλών μεταναστών στη Γαλλία». Για την ιστορία, ο Ουντερζό εμφανίζεται σαν θεατής στο θέατρο της Κονδάτης («Ο Αστερίξ και η χύτρα»), σαν ανάγλυφο («Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς αγώνες») και σαν λεγεωνάριος που κουβαλάει τον μεθυσμένο λεγεωνάριο (καρικατούρα του Τσερνιά) με τη βοήθεια ενός άλλου λεγεωνάριου που είναι καρικατούρα του Γκοσινί («Οβελίξ και Σία»). Και το σχετικό link...
- 1 reply
-
- 11
-
-
- Αστερίξ
- Ζαν Ιβ Φερί
- (and 8 more)