Search the Community
Showing results for tags 'μιχάλης διαλυνάς'.
-
Λίγο πριν από την επίσημη πρεμιέρα του Morbius στους κινηματογράφους, 10 τυχεροί αναγνώστες και fans της Marvel συμμετείχαν σε ένα μοναδικό comic workshop με host τον Μιχάλη Διαλυνά. Ένας από τους πιο συναρπαστικούς και διχασμένους χαρακτήρες της Marvel, έρχεται στη μεγάλη οθόνη με τον βραβευμένο με Oscar® Jared Leto να μεταμορφώνεται στον αινιγματικό αντιήρωα Michael Morbius. Στην προσπάθειά του να βρει θεραπεία από μια σπάνια αρρώστια του αίματος που απειλεί τη ζωή του, ο Δρ. Morbius επιχειρεί ένα απεγνωσμένο ρίσκο. Ενώ αρχικά φαντάζει ριζοσπαστική επιτυχία την ίδια στιγμή απελευθερώνει μια μυστική δύναμη μέσα του. Θα καταφέρει το καλό να νικήσει το κακό – ή ο Δρ. Morbius θα υποκύψει στις πιο σκοτεινές τους επιθυμίες; Λίγα 24ωρα πριν μάθουμε τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα και λίγο πριν από την επίσημη πρεμιέρα της ταινίας στις κινηματογραφικές αίθουσες, το OneMan διοργάνωσε και έζησε παρέα με τους αναγνώστες του το απόλυτο Morbius experience! Το Σπίτι της 24 MEDIA άνοιξε τις πόρτες του και υποδέχθηκε 10 τυχερούς φανς του ήρωα της Marvel, 5 από τους οποίους κληρώθηκαν από το OneMan και οι υπόλοιποι 5 από το ComicDom Con. Οι καλεσμένοι μας είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε ένα μοναδικό workshop. Το Σπίτι «μεταμορφώθηκε» σε εργαστήρι ζωγραφικής και με host τον Μιχάλη Διαλυνά, έναν από τους πιο αγαπημένους εικονογράφους comics που ζει στην Αθήνα, οι καλεσμένοι μας δοκίμασαν τις δυνατότητές τους στον σχεδιασμό comics. Ξεκινώντας από απλές τεχνικές, ο Μιχάλης Διαλυνάς ξενάγησε τους καλεσμένους μας στον κόσμο των βαμπίρ και των comics. Σε ένα δίωρο διαδραστικό εργαστήριο, οι συμμετέχοντες έφτιαξαν το δικό τους πρωταγωνιστικό χαρακτήρα, αντλώντας έμπνευση από τους βρικόλακες της λαϊκής παράδοσης, μέχρι τις πιο σύγχρονες αναπαραστάσεις τους. Για κάποιους τα σκίτσα του Μιχάλη Διαλυνά ήταν μια ευκαιρία να αναδείξουν και οι ίδιοι το ταλέντο τους στο σκίτσο. Κάποιοι άλλοι πάλι τα βρήκαν σκούρα, παρόλα αυτά προσπάθησαν να δώσουν το δικό τους προσωπικό στίγμα στο workshop. Ο Θοδωρής Δημητρόπουλος και η Ιωσηφίνα Γριβέα δοκίμασαν κι εκείνοι τις δυνάμεις τους πάντα με την καθοδήγηση του Μιχάλη Διαλυνά, ενώ τόσο πριν όσο και μετά από το τέλος του workshop είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με τους καλεσμένους μας για τη νέα ταινία της Marvel και τον αινιγματικό ήρωα Morbius. Και το σχετικό link...
-
Ο Μιχάλης Διαλυνάς είναι ο πλέον καταξιωμένος Έλληνας δημιουργός στο εξωτερικό, έχοντας διαγράψει μια πορεία από τα «ταπεινά» φανζίν στο ComicdomCon έως των αγαπημένων του Teenage Ninja Mutant Turtles. Γεννήθηκε το 1984 στον Άγιο Νικόλαο τση Κρήτης, μισός Ιρλανδός από τη μεριά της μητέρας του. Μέχρι τα οχτώ του, έζησε στο Λονδίνο. Είχε την τύχη να μεγαλώσει με έναν πατέρα που αγαπούσε και ο ίδιος τα κόμικς. Έτσι, μεγάλωσε διαβάζοντας ιστορίες με τα Χελωνονιντζάκια, τους X-Men και τον Spider-Man. Σύμφωνα με τον ίδιο, η «κατηφόρα» άρχισε στην ηλικία των έξι ή εφτά, όταν φίλες της μητέρας του αγόραζαν τα σκιτσάκια του, κάνοντάς τον να συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να σκιτσάρει. Στα δεκάξι του, ο Διαλυνάς πήρε μέρος στον πρώτο διαγωνισμό νέων ταλέντων του 9, συμμετέχοντας κάθε χρονιά μέχρι να τελειώσει το λύκειο. Αν και ποτέ δεν βραβεύτηκε με την υποτροφία της σχολής Ορνεράκη, πάντα βρισκόταν ανάμεσα στους διακριθέντες. Ζώντας πλέον στην Αθήνα, ο Διαλυνάς παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου και κόμικς. Το 2005 κέρδισε το Πρώτο Βραβείο Νέων Καλλιτεχνών του 9 και έκτοτε άρχισε να συνεργάζεται με το περιοδικό αυτό, αλλά και με τη Γαλέρα. Σύντομα κυκλοφόρησαν η πρώτες του δουλειές, που ήταν κυρίως ανθολογίες, όπως το φανζίν Free your Line (2005) και οι επαγγελματικές εκδόσεις Blast Comics (2007) και Lynch (2008). Ακολούθησαν μεταξύ άλλων τα Trinkets (2010) και Swan Songs (2010), που τον ανέδειξαν περισσότερο στο εγχώριο στερέωμα. Τη διετία 2008-2010, (συν)εργάστηκε με πολλές διαφημιστικές εταιρείες, αλλά και ως εικονογράφος για τις εκδόσεις Πατάκης και Ψυχογιός. Τα πρώτα βήματα του Διαλυνά στο εξωτερικό είχαν γίνει με ιστοριούλες και τευχάκια για την Image και την IDW. Το πραγματικό του άνοιγμα δεν άργησε ιδιαίτερα. Το 2013 κυκλοφόρησε η μίνι σειρά Amala's Blade, σε σενάριο του Steve Horton, αλλά και το one-shot Superior Spider-Man Team-Up Special #1, γραμμένο από τον Mike Costa. Τον επόμενο χρόνο, ξεκίνησε το The Woods. Πρόκειται για μια σειρά 36 τευχών, που σταμάτησε το 2017 και έστρεψε αρκετούς προβολείς πάνω στο artwork του Διαλυνά. Η σημαντική επιτυχία του The Woods άνοιξε περισσότερες πόρτες στην αμερικανική βιομηχανία. Η DC του εμπιστεύθηκε το σχέδιο μερικών τευχών του Gotham Academy. Κυρίως, όμως, του δόθηκε η δυνατότητα να εκπληρώσει ένα παιδικό όνειρο, να σχεδιάσει περιπέτειες για τον βασικό τίτλο των Χελωνονιντζακίων. Το πιο πρόσφατο εγχείρημά του είναι η σειρά Lucy Dreaming, που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2018. Νωρίτερα είχε, ύστερα από πολλά χρόνια, συνεργαστεί με ελληνικό περιοδικό και συγκεκριμένα με τον Μπλε Κομήτη. Οι επιρροές του Διαλυνά έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Όπως έχει πει ο ίδιος «Σήμερα στην βιβλιοθήκη μου υπάρχουν από κοριτσίστικα manga, μέχρι υπερφυσικά τρόμου. Καλό να' ναι και θα το διαβάσω». Επομένως γίνεται κατανοητό ότι έχει επηρεαστεί από πολλούς διαφορετικούς δημιουργούς. Ανάμεσά τους είναι πρωτίστως οι Mike Mignola, Guy Davis και Manu Larcenet, αλλά και οι Chris Ware και Moebius. Παράλληλα ωστόσο εμπνέεται από τις ταινίες των Hayao Miyazaki, Guillermo del Toro, Jean-Pierre Jeunet και Tim Burton.
-
Συνέντευξη με τον Μιχάλη Διαλυνά Είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους και πολυβραβευμένους δημιουργούς κόμικς στην Ελλάδα. Παρά τα μόλις 29 χρόνια του δημοσιεύει πλέον τις δουλειές του στο Ελντοράντο των κόμικς, στις ΗΠΑ. Μας μιλά για τα παραμύθια και τους φανταστικούς κόσμους του, για τη γενιά του και την επόμενη, για το εκπαιδευτικό έργο του. Και για τη μυρωδιά του. Στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα τα πράγματα δεν είναι ρόδινα για τους νέους καλλιτέχνες. Αυτοί, όμως, επιμένουν. Και πολλές φορές, απέναντι σε όλα τα προγνωστικά, με το ταλέντο τους και τη σκληρή δουλειά τους τα καταφέρνουν να δημιουργούν τέχνη που είναι πρωτότυπη, ενδιαφέρουσα, συναρπαστική. Και εξαγώγιμη! Ο Μιχάλης Διαλυνάς είναι από τους κύριους «εκπροσώπους» της νέας γενιάς δημιουργών κόμικς που έχει ήδη πετύχει πολλά. Και θα πετύχει περισσότερα. ● Αν και είσαι πολύ νέος στην ηλικία, έχεις ήδη ένα πλούσιο βιογραφικό: εκδόσεις, εικονογραφήσεις, εκπαιδευτικό έργο, δημοσιεύσεις στο εξωτερικό κ.λπ. Είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς ή ταλέντου; Δεν πιστεύω στο ταλέντο πλέον. Ναι, ισχύει ότι όλοι από κάπου ξεκινάμε και ασχολούμαστε με το σκίτσο αλλά μετά από ένα σημείο είναι απλά εργατοώρες και θέληση για να γίνεις αυτό που θες. Αυτό ισχύει σε όλους τους τομείς. ● Το παραμυθικό στοιχείο, η φαντασία, εξωπραγματικά πλάσματα και αλλόκοτοι κόσμοι βρίσκονται σε όλα τα έργα σου. Ποιες είναι οι πηγές της έμπνευσης; Τα θέματά μου έχουν να κάνουν κυρίως με τη βιβλιοθήκη από παραμύθια που έχω δίπλα μου και το γεγονός ότι μεγάλωσα βλέποντας Ghostbusters, Gremlins, Goonies, χελωνονιντζάκια κ.λπ. Ολα αυτά είναι βουτηγμένα στο παραφυσικό και στη λαογραφική φαντασία. ● Είσαι ένας από τους βασικούς εκπροσώπους της νέας γενιάς Ελλήνων δημιουργών κόμικς. Νιώθεις μέρος μιας, έστω και άτυπης, ομάδας, ενός ρεύματος; Σε ευχαριστώ, αλλά δεν το σκέφτομαι έτσι. Η δημιουργία ενός comic είναι μοναχικό σπορ, καταλαβαίνω πόσο καιρό δουλεύω ένα τεύχος από το πόσο έχει μακρύνει το μούσι μου… Δεν το βλέπω σαν ρεύμα αλλά χαίρομαι που υπάρχουν comic creators αυτή την περίοδο και απ’ ό,τι βλέπω θα συνεχίσουν να προκύπτουν και περισσότεροι. ● Υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία που νιώθεις να σε διαφοροποιούν από την αμέσως προηγούμενη γενιά δημιουργών, αυτή που μεγάλωσε με Βαβέλ και Παρά Πέντε; Πολλά πράγματα και τίποτα. Κατά βάση όλοι κάνουμε κόμικς, γράφουμε και λέμε ιστορίες. Πλέον, όμως, δεν απευθυνόμαστε στην ελληνική σκηνή και μόνο, ό,τι ιστορία φτιαχτεί μπορεί να είναι αύριο διαθέσιμη on-line σε άλλες γλώσσες. Οπότε ναι, υπάρχει μια διαφορά ως προς την προσβασιμότητα των έργων. ● Οι περισσότεροι από τους νέους δημιουργούς εργάζεστε και στο εξωτερικό. Παίζει ρόλο αυτό στην πορεία σας και στη δημιουργία σας; Ηταν όνειρό μου από μικρός να δουλέψω στην αμερικανική σκηνή, στους εκδοτικούς που διάβαζα από παιδάκι. Φυσικά και έχει παίξει ρόλο καθώς τώρα η δουλειά μου φτάνει σε πολλαπλάσιους αναγνώστες σε όλο τον κόσμο. Γι’ αυτό φτιάχνουμε ιστορίες, για να τις διαβάζει κόσμος. ● Η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα και συνεκδοχικά η κοινωνική κατάσταση πώς έχει επηρεάσει το έργο σου και τον τρόπο εργασίας σου; Ηταν αυτή μια αιτία για να στραφείς στις «ξένες αγορές»; Μπορώ να πω ότι με ώθησε να κινηθώ πιο γρήγορα προς τα κει. Οταν απολύθηκα από τη διαφήμιση το 2010, αντιμετώπισα το μέλλον πιο σοβαρά και έβαλα στόχο να κυνηγήσω το όνειρό μου. Ευτυχώς βρήκα μια κατάσταση πιο εύκολη απ’ ό,τι είχα συνηθίσει στην Ελλάδα. ● Στο έργο σου δεν είναι εμφανή, τουλάχιστον σε πρώτη ανάγνωση, κάποια στοιχεία πολιτικής κριτικής. Φαίνεται να το αποφεύγεις. Πρέπει να παίρνει θέση ο καλλιτέχνης με το έργο του για την πολιτική πραγματικότητα; Οχι, δεν μου αρέσει αυτό, προσωπικά τα κρατώ ξεχωριστά. Είναι σαν το νερό και το λάδι. Μου αρέσουν τα παραμυθένια πράγματα όταν γράφω, εξάλλου δεν νομίζω να σκέφτονταν οι αδελφοί Γκριμ τα πολιτικά της εποχής όταν έγραψαν την «Κοκκινοσκουφίτσα»! ● Ανάφερέ μας κάποια ονόματα δημιουργών κόμικς που θαυμάζεις. Πάντα θα αγαπώ τη δουλειά του Guy Davis (BPRD) και νομίζω ότι φαίνεται λίγο στα έργα μου. Ζηλεύω τις ιστορίες του Hayao Miyazaki (Naussicaa) και δίνω πάντα high-fives με τον Ηλία Κυριαζή επειδή είναι partner -in- crime. ● Ερχεσαι συχνά σε επαφή με παιδιά μέσω των σεμιναρίων και των workshops στα οποία συμμετέχεις. Πώς βιώνεις αυτή την εμπειρία; Πολύ τη χαίρομαι, μου ανοίγεται ένας νέος κόσμος κάθε φορά. Πριν από λίγες μέρες σε ένα workshop με τη Βασιλεία Βαξεβάνη, μας έλεγαν τα παιδιά ότι θα ήθελαν super δυνάμεις για να φτιάχνουν παγωτά με τα χέρια τους και να πετάνε με φτερά σπουργιτιού… Εγώ θα ήθελα απλώς τη δύναμη να μη νυστάζω το πρωί. Είναι ευχάριστο να τα ακούς και να βλέπεις τι σχεδιάζουν. Σου ανοίγει την όρεξη να δουλέψεις κι εσύ μαζί τους. ● Η επόμενη γενιά αναγνωστών και δημιουργών σε τι νομίζεις ότι θα διαφέρει από την προηγούμενη; Θα είναι καταπληκτικά παιδιά επειδή θα έχουν μεγαλώσει με τόση πληροφορία στα δάχτυλά τους. Ελπίζω να μην αφήσουν αυτή την ποσότητα της πληροφορίας να τα τρομάξει και να τη δαμάσουν σαν τεράστια φάλαινα. Φοβάμαι, όμως, ότι θα χάσουμε την έντυπη μορφή των κόμικς, αν και ελπίζω να μη συμβεί αυτό επειδή το χαρτί έχει καλύτερη μυρωδιά από την ταμπλέτα. Πηγή
-
Ο Μιχάλης Διαλυνάς για το ολοκαίνουριό του κόμικ μυστηρίου που έχει ήδη γίνει sold out στην Αμερική, για την συνεργασία του με την Marvel, και την πορεία του ως τώρα Ο Μιχάλης Διαλυνάς έζησε σε πολλά μέρη του κόσμου, πριν εγκατασταθεί μόνιμα στην Αθήνα πριν από μια δεκαετία. Με καταγωγή από την Ιρλανδία, πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Λονδίνο, κι έπειτα στην Κρήτη. Το 2005 κέρδισε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό του "9", και σήμερα κάνει διεθνή πλέον καριέρα συνεργαζόμενος με μερικούς από τους πιο αξιόλογους Αμερικάνικους εκδοτικούς οίκους κόμικς, ανάμεσα στους οποίους και ο κολοσσός της Marvel. Έχοντας συμμετάσχει σε πάμπολλες συλλογές και αυτοκεδόσεις ("Free Your Line" , Παρασκευή+13, "Blast", Γαλέρα, "Lynch"(εκδόσεις ΚΨΜ), την διεθνή ανθολογία "Popgun", "The Sneaky Stories of Snitch & Snatch" και πολλά άλλα), και έχοντας φιλοτεχνήσει εξώφυλλα για το Adventure Time, Τeenage Mutant Ninja Turtles κ.α, το 2010 κυκλοφόρησε το "Trinkets - Ένα Πατάρι Γεμάτο Ιστορίες" (Comicdom Press), στο οποίο συμπεριέλαβε τις καλύτερες μικρές ιστορίες του. Το μεγάλο άνοιγμα στην βιομηχανία των κόμικς έγινε την επόμενη χρονιά, το 2011, όταν σε συνεργασία με τον Steve Horton ξεκίνησε τη σειρά "Amala's Blade" στην Dark Horse, η οποία συνεχίζεται ακόμη με μεγάλη επιτυχία. Τα νέα, τώρα, είναι ότι στις αρχές του μήνα ο Διαλυνάς κυκλοφόρησε στην αμερικάνικη Boom! Comics το πρώτο τεύχος της σειράς "The Woods", σε κείμενο του James Tynion , το οποίο εξαντλήθηκε μέσα σε λίγες μέρες! Ο 29χρονος δημιουργός μας εξηγεί. The Woods Μια μέρα εξαφανίζεται μυστηριωδώς από την Γη ένα ολόκληρο σχολείο, μαζί με περίπου 500 μαθητές και καθηγητές, και μεταφέρεται σε ένα άγνωστο εξωγήινο μέρος! Το παιχνίδι της επιβίωσης και της λύσης του μυστηρίου έχει μόλις αρχίσει... -Πώς άρχισες να ασχολείσαι με τα comics; -Όπως όλοι νομίζω, διαβάζοντας μικρός. Μέχρι τα οκτώ μου ζούσαμε στο Λονδίνο, και θυμάμαι να αγοράζω από το kiosk της γειτονιάς τεύχη από Χελωνονιντζάκια, Ghostbusters, και -περιέργως- Xenotales, και Dinosaurs & Cadilacs (ήταν της μόδας το Jurassic Park τότε, οπότε ό,τι είχε δεινοσαύρους ήταν καλό!) -Και πότε κατάλαβες ότι μπορείς να σχεδιάσεις; -Νομίζω γύρω στα έξι- εφτά, όταν έφτιαχνα σχεδιάκια με Χελωνονιντζάκια, τα οποία αγόραζαν οι φίλες της μαμάς μου. Με εκείνα τα λεφτά έπαιρνα κι άλλα κόμιξ, κι από εκεί και πέρα άρχισε η 'κατηφόρα'. Εξώφυλλο για το Adventure Time -Τι είδους κόμιξ διάβαζες πριν ασχοληθείς επαγγελματικά; -Ό,τι μπορούσα να βρω από ξένο τύπο, και ό,τι έβγαινε από Modern Times, Μαμούθ, και Καμπάνα – όταν ζούσα στην Κρήτη. Όταν μετακόμισα στην Αθήνα, πριν από δέκα χρόνια, άνοιξε ο ορίζοντας μου και πλέον διαβάζω λίγο απ' όλα. Σήμερα στην βιβλιοθήκη μου υπάρχουν από κοριτσίστικα manga, μέχρι υπερφυσικά τρόμου. Καλό να' ναι και θα το διαβάσω. Comicdom 2014 -Ποιοι κομίστες θεωρείς ότι έχουν επηρεάσει την δουλειά σου; -Δύσκολη κι εύκολη ταυτόχρονα ερώτηση. Μπορώ να πω ότι με έχουν σίγουρα επηρεάσει οι Mike Mignola (Hellboy), Guy Davis (BPRD) και Hayao Miyazaki (Nausicaä of the Valley of the Wind), αλλά ταυτόχρονα και πάρα πολλοί άλλοι που τώρα μου διαφεύγουν. -Ποια είναι η σχέση του ελληνικού κοινού με τα κόμικς, και πώς βλέπεις τον χώρο των ελλήνων δημιουργών σήμερα; -Πολύ καλύτερο σε σχέση με παλαιότερα. Υπάρχουν νέα ταλέντα στο χώρο, κι ελπίζω να δούμε κι άλλα στο μέλλον. Τα comics είναι πλέον προσβάσιμα σε όλους. Δεν έχεις παρά να πας σε ένα βιβλιοπωλείο και να πάρεις ένα. Υπάρχει ένα comic για κάθε γούστο. Μην ξεχνάμε ότι τα comics είναι ένα medium και όχι genre. Οπότε, όποιος θέλει να διαβάσει μια καλή ιστορία, μπορεί να βρει και ένα αντίστοιχο comic. -Υπάρχει χώρος στην Ελλάδα ώστε να καταφέρει ένας κομίστας να βιοποριστεί από αυτό το επάγγελμα; -Ναι, υπάρχει χώρος νομίζω, αλλά θα πρέπει να κάνεις κι άλλες δουλειές για να την βγάλεις (εικονογραφήσεις, διαφημιστικές, κτλ) Εξώφυλλο για τις Ninja Turtles -Το 2011 ξεκινήσατε με τον Steve Horton το Amala's Blade, το οποίο και συνεχίζεται ακόμη με μεγάλη επιτυχία. Μίλησε μας λίγο γι' αυτό. -Το Amala's Blade είναι ενα sci-fi fantasy έπος που λέει την ιστορία της καλύτερης εκτελέστριας του κόσμου (σύμφωνα με την ίδια). Υπάρχουν cyber-punk και steam-punk λαοί, και η Amala είναι the chosen one για να φέρει την ειρήνη ανάμεσα τους. Δεν θέλει, όμως, να ασχοληθεί. Προτιμάει να βγάζει λεφτά σκοτώνοντας. Η Amala ήταν το μεγάλο μου βήμα προς τα έξω, και προέκυψε σε μία περίοδο που είχα βρεθεί άνεργος από την διαφημιστική στην οποία εργαζόμουν. Με προσέγγισε ο Steve ψάχνοντας έναν σχεδιαστή για την ιστορία του. Φτιάξαμε λίγες ενδεικτικές σελίδες, και απευθυνθήκαμε σε εκδοτικούς οίκους 'πόρτα με πόρτα', μέχρι που μας απάντησε η Dark Horse. Κλείσαμε μία μίνι σειρά τεσσάρων τευχών, και τώρα σχεδιάζω την δεύτερη μεγάλη περιπέτεια της. Amala's Blade -Και η συνεργασία με την Marvel πώς προέκυψε; Συμμετείχες στο Superior Spiderman Team Up, έτσι; -Ναι! σχεδίασα ένα τεύχος Superior Spider-man. Ήταν λίγο dream come true η κατάσταση. Είχα στείλει σε διάφορε εταιρείες από μόνος μου για να δω τι υπάρχει, και η Marvel απλώς απάντησε! Δούλεψα πάνω σε μια ιστορία του Mike Costa η οποία ήταν χωρισμένη σε τρία μέρη, με τρεις σχεδιαστές, και διαφορετικού ήρωες οι οποίοι πολεμούσαν από κοινού το κακό. Ο Kris Anka σχεδίασε το X-Men κομμάτι, ο Jake Wyatt το Hulk, κι εγώ το Superior Spiderman, με το οποίο και τελείωσε η ιστορία. Χάρη σε αυτο το πρότζεκτ έχω βρεθεί καλεσμένος σε διεθνή συνεδρία, και κυρίως έχω πλέον μια αράχνη στο βιογραφικό μου η οποία με βοηθάει πιάνοντας νέα πρότζεκτ στον ιστό της. Θα ήθελα να ξαναδουλέψω στο μέλλον με την Marvel, αλλά τώρα έχω ένα ολόκληρο Δάσος στο πιάτο μου, και μια νέα ιστορία της Amala να τελειώσω. "Superior Spiderman Team Up" -Τώρα που είπες για το "Δάσος", ας περάσουμε στο ολοκαίνουριο 'The Woods'. Πες τα μας όλα! -Α, δεν μπορώ να πω και πολλά, μιας που είναι σειρά μυστηρίου! Πρόκειται για ένα sci-fi teen drama. Καλύτερα να μη ξέρει κανείς πολλά πριν το διαβάσει για να εκπλαγεί. Το πρώτο τεύχος κυκλοφόρησε πριν από τρεις εβδομάδες ακριβώς, και θα βγαίνει πλέον κάθε πρώτη Τετάρτη του μήνα. Άγχος! (γέλια) Είναι μια οngoing σειρά που θα συνεχιστεί για περισσότερο από ένα χρόνο. "The Woods" -Πόσοι χαρακτήρες υπάρχουν στο Woods, και ποιους ευχαριστιέσαι να σχεδιάζεις περισσότερο; -Είναι μπόλικοι χαρακτήρες. Η core ομάδα που βγαίνει στο περιβόητο δάσος είναι έξι μαθητές λυκείου, ενώ μέσα στο σχολείο υπάρχουν και άλλοι πέντε – έξι χαρακτήρες που έχουν side stories. Στον δεύτερο τόμο που φτιάχνω τώρα πρωταγωνιστούν άλλοι έξι νέοι. Ουφ! Είναι πολλοί! Από τους βασικούς χαρακτήρες μου αρέσει να σχεδιάζω τον Calder, που είναι το bad boy της υπόθεσης (αυτός που φοράει το μπλουζάκι με την νεκροκεφαλή), και την Karen που είναι η πιο alternative κοπέλα, με ανησυχίες για το μέλλον της κτλ. Α! Και η "διαστημική μαϊμού" είναι πάντα ένα cool πράγμα να σχεδιάζω! "The Woods" -Διαβάζω ότι το πρώτο τεύχος εξαντλήθηκε, και πάτε για επανέκδοση. Πώς βλέπεις το μέλλον του The Woods; -Ναι, ήταν ένα ανέλπιστα ευχάριστο νέο! Είναι ο πιο hot τίτλος της εταιρίας Boom! αύτη τη στιγμή, και έχει βγει ένα μόλις τεύχος. Το πλάνο ήταν να κάνουμε 12 τεύχη, αλλά τώρα με αυτές τις πωλήσεις θα πάμε για πολλά παραπάνω. Το Woods έχει ακόμα πολλά μυστήρια πράγματα να δώσει... "The Woods" -Με τον James Tynion πώς γνωριστήκατε; -Ο James είναι μεγάλο ανερχόμενο όνομα στην Αμερικανική σκηνή. Δουλεύει στην DC εδώ και δύο χρόνια, και έχει γράψει πολλά για τον κόσμο του Batman. Μετά από τόσα υπερ-ηρωικά ήθελε να κάνει μια δική του, πιο προσωπική, σειρά, και πήγε στην Boom! ψάχνοντας για σχεδιαστή. Με βρήκε λίγο πριν πάω στο New York Comic Con, τον περασμένο Οκτώβρη, και εκεί γνωριστήκαμε με όλη την ομάδα του The Woods.Τώρα, παράλληλα με το Woods, γράφει την εβδομαδιαία σειρά Batman Eternal. -Αλήθεια, πού μπορούμε να βρούμε το Woods στην Ελλάδα; -Στα κομιξάδικα που υπάρχουν στην Αθήνα (Solaris, Tilt, Relax Your Soul, Jemma κτλ) αν έχουν μένει μερικά κομμάτια. Επίσης, μπορεί κανείς να το παραγγέλνει σ' αυτά τα μαγαζιά, ώστε να του το κρατάνε κάθε μήνα. Από 'κει και πέρα, τον Σεπτέμβριο βγαίνει ο πρώτος τόμος με συγκεντρωμένες τις ιστορίες, και θα κυκλοφορήσει σε όλα τα βιβλιοπωλεία που πωλούν κόμικς, και φυσικά στο Amazon. "The Woods" -Για το τέλος, τι συμβουλή θα έδινες σε κάποιον που ξεκινάει τώρα να ασχολείται με τα κόμικς, σύμφωνα με την δική σου εμπειρία; -Σαν επάγγελμα ε; Χμμμ, θα έλεγα να εξασκείται κάθε μέρα. Στα comics καλείσαι να σχεδιάσεις οτιδήποτε υπάρχει μέσα σε μία ιστορία, οπότε είναι καλό να ξέρεις πάνω κάτω να ζωγραφίζεις τα πάντα, και να είσαι έτοιμος για κάθε πρόκληση. Επίσης, δεν μπορείς να κανείς comics για μεγάλες εταιρίες αν δεν έχεις κάνει πρώτα κάποια comic από μόνος σου. Όποιος θέλει να το κάνει στα σοβαρά θα πρέπει να κάνει ένα webcomic στα αγγλικά, ή μία αυτοέκδοση/ φανζιν. Για να ξεκινήσεις θα πρέπει οι ιστορίες σου να φτάσουν στους αναγνώστες. "Me and My Ghost" Πηγή
-
- 6
-
- the woods
- μιχάλης διαλυνάς
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Ποια είναι, άραγε, η ενδεδειγμένη πορεία ενός Έλληνα comic artist ώστε να φτάσει στο σημείο να σχεδιάζει τις περιπέτειες υπερηρώων για λογαριασμό ενός κολοσσού όπως η Marvel Comics; Ας απαντήσει καλύτερα σε αυτό ο Μιχάλης Διαλυνάς -ο Έλληνας illustrator που ανέλαβε την dark εικονογράφηση του super cool Spiderman Team Up. Τον συναντώ σε ένα μικρό καφέ στο κέντρο της Αθήνας. VICE: Πως ξεκίνησε η ιστορία με τα comics; Mιχάλης Διαλυνάς: Ήταν κάτι που μου άρεσε από παιδί. Ο πατέρας μου είχε συλλογή από comics, ενώ αγοράζαμε και μαζί τεύχη Spiderman και X-Men. Τότε ονειρευόμουν να μπορώ να φτιάχνω τα εξώφυλλά τους. Να σου πω την αλήθεια δεν με ενδιέφεραν τόσο πολύ οι μέσα σελίδες -μου φάνταζε ως μία πολύ χρονοβόρα διαδικασία. Σε αντίθεση με το εξώφυλλο που μέσα σε μία μέρα το έχεις ετοιμάσει. Όταν ο Μιχάλης πάτησε τα 16 του χρόνια, ξεκίνησε στην Ελευθεροτυπία η έκδοση του περιοδικού 9 το οποίο διεξήγαγε τότε ένα διαγωνισμό σκίτσου. Το δώρο ήταν μία υποτροφία σε σχολή σχεδίασης comics. Κάθε χρονιά μέχρι να τελειώσει το λύκειο ο Μιχάλης προσπαθούσε να την κερδίσει. Δεν τα κατάφερε ποτέ. Μου λέει: «Ήμουν μέσα στις διακρίσεις κάθε χρονιά αλλά μέχρι εκεί. Βασικά δεν με ενδιέφερε να δώσω πανελλήνιες εξετάσεις και να βρεθώ σε μία οποιαδήποτε σχολή. Ήθελα ή πάω σε σχολή για comics ή να φοιτήσω στα ΤΕΙ γραφιστικής που ήταν κάτι παρεμφερές. Oύτε κι εκεί πέρασα διότι δεν πήρα καλό βαθμό στο σχέδιο. Είχα γράψει νομίζω 9, οπότε γράφτηκα σε μία σχολή για σκίτσο, comics και cartoon». Στη σχολή μαζί με φίλους θα βγάλει το 2004 το Free Your Line ένα περιοδικό με μικρές ιστορίες. Αυτό αποτέλεσε το μέσο με το οποίο συμμετείχαν για πρώτη φορά στο ελληνικό Comicdom. Περίπου το 2008 και ύστερα από δύο ακόμη τεύχη του Free Your Line αποφασίζει να κάνει το δικό του ανεξάρτητο βήμα δημιουργώντας το «Sneaky Stories of Snitch and Snatch». Αρχικά αυτό το πρότζεκτ το πήγε στην Ελευθεροτυπία για να τους ρωτήσει εάν τους ενδιέφερε να το εκδώσουν, αλλά τον απέρριψαν. Έτσι το έβγαλε μόνος του. Το τεύχος πήγε πάρα πολύ καλά στις πωλήσεις και μάλιστα πήρε και το βραβείο καλύτερου Fanzine. Πότε έγινε για εσένα αυτό που λέμε στα αγγλικά «breakthrough»; Με το Amala’s Blade (Dark Horse Comics) το 2011. Είχα μόλις απολυθεί από τη διαφημιστική εταιρεία στην οποία δούλευα και δεν ήμουν σίγουρος για την επόμενη επαγγελματική μου κίνηση. Τότε με προσέγγισε ένας Αμερικάνος συγγραφέας, ο Steve Horton, ο οποίος μου ζήτησε να κάνουμε μαζί ένα βιβλίο. Εγώ του είπα ότι θα ήταν καλύτερα να ξεκινήσουμε από ένα τεύχος. Έτσι, σχεδίασα τις έξι πρώτες σελίδες και ο Steve έγραψε μία περίληψη της ιστορίας. Αρχίσαμε να ψάχνουμε για εταιρείες, με κρυφό πόθο την Dark Horse Comics, η οποία και δέχτηκε να το εκδώσει [Η Dark Horse Comics έχει έδρα της στο Πόρτλαντ της Αμερικής και σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η πέμπτη μεγαλύτερη εταιρεία comics]. Οι υπόλοιπες εταιρείες το απέρριπταν για τους δικούς της λόγους, μας έλεγαν ότι το ήθελαν πολύ, αλλά ότι δεν ταίριαζε με το προφίλ τους. Τι σημαίνει ουσιαστικά αυτό όταν στο λέει μία εταιρεία; Στη συγκεκριμένη περίπτωση πιστεύω ότι έχει να κάνει με την ιστορία που είναι λίγο περίεργη, όχι συνηθισμένη εάν θες, οπότε μάλλον θεωρούν ότι αποτελεί και ρίσκο ένα τέτοιο άνοιγμα. Για την ακρίβεια ακόμη και τώρα θεωρώ ότι είναι μία δύσκολη ιστορία. Τι ακριβώς συμβαίνει με την Amala; Η ιστορία μιλάει για μία κοπέλα η οποία ενώ προοριζόταν να ενώσει δύο λαούς, επέλεξε να γίνει επαγγελματίας assassin. Δολοφόνος. Μια από τις ιδιαιτερότητες της είναι ότι βλέπει φαντάσματα και συγκεκριμένα τα πνεύματα αυτών που σκοτώνει. Οι κριτικοί τι έχουν να πουν για όλα αυτά; Αυτή τη στιγμή στις κριτικές που έχουν πάρει τα comics της Dark Horse το Amala’s Blade βρίσκεται στο top 5. Tο Mind MGMT είναι στην πρώτη θέση και το Amala’s Blade ισοβαθμεί στη δεύτερη θέση με τα άλλα τέσσερα, μεταξύ των οποίων και μία ειδική έκδοση του Conan. Το Amala’s Blade θα τελειώσει κάποια στιγμή; Αυτό αναρωτιέμαι και εγώ αλλά δεν ξέρω τι έχει στο νου του ο Steve Horton. Επίσης, οι άνθρωποι της Dark Horse μας συμβούλευσαν να συνεχίσουμε, γιατί θα κάνει καλό στη σειρά εάν μείνει παραπάνω στο χώρο. Εγώ πιστεύω ότι με το που συμπληρωθεί η τριλογία των βιβλίων θα πρέπει να τελειώσει, κάτι τέτοιο νομίζω είναι καλύτερο και για την ιστορία της Amala. Έχεις συναντηθεί ποτέ από κοντά με τον Steve; Όχι δεν έχει τύχει. Έχουμε μιλήσει λίγες φορές στο τηλέφωνο, αλλά σε επαγγελματικό επίπεδο επικοινωνούμε συνεχώς μέσω email. Πως είναι να δουλεύεις με έναν άνθρωπο που δεν τον έχεις γνωρίσει ποτέ από κοντά; Είναι περίεργο. Σίγουρα η επικοινωνία μας θα ήταν πολύ καλύτερη εάν μπορούσαμε να μιλήσουμε από κοντά, καθώς είναι δύσκολο να επικοινωνείς μόνο μέσω email. Θα μπορούσες να χαρακτηρίσεις και ως μοναχική τη ζωή ενός comic artist; Πάρα πολύ, αρκεί να σου πω ότι δουλεύω από το σπίτι μου 10 με 12 ώρες την ημέρα. Βαδίζουμε με τον Μιχάλη προς το comics shop «Tilt» στο οποίο έχει να υπογράψει δέκα τεύχη του Superior Spiderman που έχει σχεδιάσει ο ίδιος. Για τη συνεργασία του με τη Marvel θα μιλήσουμε αργότερα, μου υπόσχεται. Τον ρωτώ εάν θα μετακόμιζε μόνιμα στην Αμερική. Η απάντηση του είναι θετική. «Κάποια στιγμή πρέπει να το κάνω αυτό το βήμα». Μου μιλά για τις εμπειρίες που αποκόμισε από το τελευταίο Comic-Con που διεξήχθη τον περασμένο Οκτώβριο στη Νέα Υόρκη. «Ήταν η πρώτη φορά που πήγαινα για να παρουσιάσω τη δουλειά μου. Έχω πάει κι άλλες φορές ως επισκέπτης, αλλά αυτή τη φορά θεώρησα ότι ήταν η στιγμή που έπρεπε να συμμετάσχω ως comic artist. Επίσης, ήμουν καλεσμένος και λόγω του τεύχους του Superior Spiderman που σχεδίασα για τη Marvel. Ήμουν παρέα και με έναν ακόμη έλληνα comic artist, τον Ηλία Κυριαζή. Είδαμε πολύ κόσμο, έκανα επί τόπου σχέδια, το χαρήκαμε». Το κεφάλαιο Spiderman πως προέκυψε; Νομίζω ότι το όνειρο του κάθε comic artist είναι να δουλέψει με τις δύο μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου που είναι η Marvel και η DC. Με τη Marvel είχα προσπαθήσει πριν από τρία χρόνια, πριν καν ξεκινήσω το Amala’s Blade. Είχα βρει την ηλεκτρονική διεύθυνση του talents scout της εταιρείας και του είχα στείλει ένα email που έλεγε ποιος είμαι και πως θα ήθελε να δουλέψω γι’ αυτούς. Μου έστειλε μερικά δοκιμαστικά σενάρια και μου λέει: «Διάλεξε ένα και φτιάξε μας μερικές σελίδες για να δούμε τι μπορείς να κάνεις». Διάλεξα ένα σενάριο από τους X-Men. Το έστειλα και μου απάντησαν μεταξύ άλλων ότι έχω ακόμη δρόμο να βρω το στιλ μου, αλλά να μείνουμε σε επαφή και όταν θελήσω στο μέλλον να τους στείλω σελίδες από κάποιο άλλο σενάριο. Απογοητεύτηκες από αυτή την εξέλιξη; Όχι, γιατί μου είπαν την αλήθεια. Για μένα είναι πολύ σημαντικό για την εξέλιξη μου να μου δείχνουν σε ποια σημεία χρειάζομαι ακόμη δουλειά. Πάντα εκτιμώ μία εμπεριστατωμένη κριτική. Να σου πω την αλήθεια, ακόμη και τώρα πιστεύω ότι χρειάζομαι δουλειά και ότι μπορώ να βελτιωθώ κι άλλο. Έτσι, μετά από αυτή μου την επαφή με τη Marvel ήρθε η συνεργασία με τη Dark Horse Comic. Μερικά χρόνια αργότερα και λίγο πριν τελειώσω των πρώτο κύκλο ιστοριών της Amala είπα να στείλω email για δουλειά σε κάποιες εταιρείες, μεταξύ αυτών και η Marvel. Εκείνη την περίοδο έκανα προσχέδια X-Men για προθέρμανση οπότε τους έστειλα και κάποια δείγματα. Η απάντηση που ήρθε έπειτα από έναν μήνα -και πιο συγκεκριμένα όταν τελείωνα την τελευταία σελίδα του Amala’s Blade- ήταν θετική. Τρεις εβδομάδες αργότερα και ενώ βρισκόμουν εν πλω για ένα γάμο που θα γινόταν στη Σύρο μου ανακοινώνουν ότι θα κάνω ή Χ-ΜΕΝ, ή Spiderman ή Hulk. Η χαρά μου ήταν τεράστια. Τρεις εβδομάδες μετά μου ζήτησαν να σχεδιάσω το Superior Spiderman Team Up. Πρόκειται για μια νέα σειρά όπου ο Spiderman -του οποίου το σώμα έχει καταλάβει και ελέγχει ο Dr. Octapus- συμμετέχει σε περιπέτειες μαζί και με κάποιους άλλους σούπερ ήρωες. Πως είναι να δουλεύεις με μια τόσο μεγάλη εταιρεία όπως η Marvel; Η αλήθεια είναι πως ήταν ένα περίεργο καλοκαίρι για εμένα από άποψη προγράμματος. Είχα διάφορες υποχρεώσεις και χρειαζόμουν και διακοπές λόγω κούρασης. Τις τελευταίες αναγκάστηκα να τις αναβάλω διότι όταν μου ήρθε το σενάριο έπρεπε να δουλέψω μέσα στον Αύγουστο καθώς το τεύχος θα δημοσιεύονταν τον Οκτώβριο. Όμως αυτή η δουλειά μου έφερε πολλά. Λόγω του Spiderman βρέθηκα καλεσμένος σε συνέδρια στη Νέα Υόρκη, στη Μάλτα και τώρα στο Λονδίνο. Θα υπάρξει συνέχεια με τη Marvel; Τους ρώτησα και μου είπαν ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κάτι για εμένα. Οπότε βλέπουμε ξανά στο μέλλον. Το επόμενο βήμα; Το συμβόλαιο που έκλεισα με την Boom μία εταιρεία που έχει τη βάση της στο Λος Άντζελες. Θα δουλέψω με έναν ανερχόμενο συγγραφέα που τον εκτιμώ πολύ, πάνω σε ένα νέο πρότζεκτ το οποία θα κρατήσει τουλάχιστον ένα χρόνο. Προς το παρόν όμως δεν μπορώ να πω κάτι παραπάνω. Πως βλέπεις το «σύμπαν» των comics στην Ελλάδα; Έχουμε πολύ καλό επίπεδο και βγαίνουν και αρκετές νέες κυκλοφορίες, αλλά λόγω της κρίσης, δεν υπάρχει μία σταθερή περιοδικότητα στα τεύχη. Όλοι περιμένουν να τα βγάλουν την περίοδο του Comicdom. Τι σημαίνει για εσένα άνθρωπος χωρίς φαντασία; Είναι ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να δει πίσω από τον τοίχο. Πηγή
- 2 replies
-
- 6
-
- vice
- μιχάλης διαλυνάς
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
O Μιχάλης Διαλυνάς και το άγριο άλογο της Dark Horse Διονύσης Ανεμογιάννης Τα πολύχρωμα μολύβια ενός Έλληνα κομίστα που γίνεται διεθνής. Ο Mike δέσμιος μιας αβάσταχτης αθωότητας, χρειάζεται μόνο λίγες κοντυλιές για να ανοίξει την μυστική καπνοδόχο σε όλα εκείνα τα πλάσματα που κατοικούν τις ιστορίες του και να αποδράσει από την καθημερινή πεζότητα. Περιηγητής χαμένων, μαγικών μονοπατιών, μνηστήρας καταραμένων πριγκιπισσών και γητευτής της αδάμαστης Dark Horse Comics, ο Μιχάλης Διαλυνάς αποδεικνύει ότι το ταλέντο συνδυασμένο με σκληρή δουλειά, πάντα ανταμείβεται. Πορταίτο: Manteau Stam. Γιατί υπάρχει τόση μανία με τα σουπερ-ηρωικά κόμιξ; Ο κόσμος γενικά θέλει το σουπερηρωικό του! Θυμάμαι, είχαμε βγάλει το τόμο Blast Comics από τη Giganto. Ήταν ιδέα του Κυριαζή (Μανιφέστο, στο 9). “Φόρος τιμής στη χρυσή υπερηρωική εποχή των κόμιξ”. Πολλοί δημιουργοί με ένα χαρακτήρα ο καθένας, έφτιαχναν ιστορίες οι οποίες στο τέλος συνενώθηκαν. Κι όμως, δεν πήγε καλά! Ακόμη και αν όλοι διαβάζουν Spiderman, Batman, ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος να δεχτεί μία ελληνική δουλειά. Αν το καλοσκεφτείς, βέβαια, όλα τα σουπερ- ηρωικά κόμιξ γεννήθηκαν σε στιγμές κρίσης. Στην Αμερική εμφανίστηκαν κατά την διάρκεια του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, όταν η χώρα χρειαζόταν ήρωες. Θυμήσου το παράδειγμα του Captain America που δίνει μπουνιά στο Χίτλερ, ή των γραμματοσήμων με υπερήρωες προς ενίσχυση των αμερικάνων στρατιωτών. Τι έχεις να μου πεις για τις μεγάλες εκδοτικές του εξωτερικού; Η Marvel και η DC είναι πολυεθνικές, που για να μπεις πρέπει να προσπαθήσεις πολύ σκληρά. Είναι διαφημιστικές εταιρίες που προωθούν προϊόν. Πού και πού μπορεί να βγάλουν κάποιες αξιόλογες ιστορίες, όμως μην περιμένεις ποτέ ότι θα αφήσουν κανένα σημαντικό ήρωα να πεθάνει για πολύ καιρό (βλ. Captain America). Εγώ προτιμώ τη Dark Horse. Με την οποία μάλιστα θα συνεργαστείς! Πώς έγινε η συνεργασία και τι είναι τελοσπάντων το Amala’s Blade; Όλα ξεκίνησαν από την συνεργασία μου με τον Steve Horton. Έκανε τότε μια σειρά web comics που λεγόταν “Spinning to infinity”, όπου ανέθετε σε διάφορους δημιουργούς να κάνουν την εικονογράφηση των ιστοριών. Μετά το τέλος αυτού του project, επικοινώνησε κάποια στιγμή μαζί μου και μου πρότεινε να κάνουμε μία νέα δουλειά μαζί, την ιστορία της Amala. Μου έστειλε ένα ενδιαφέρον σενάριο για εκατό σελίδες και αρχίσαμε να ψάχνουμε εκδοτική. Η Dark Horse μας απάντησε τελευταία, μετά το συνέδριο San Diego Comicon και ήταν θετική! Ήταν μεγάλη μου επιθυμία να συνεργαστώ με την Dark Horse και χάρηκα πολύ. Το σενάριο μιλά για την Amala, μία μισθοφόρο δολοφόνο. Η ιστορία πάει κάπως έτσι: όταν η Amala ήταν σε ηλικία έξι χρονών την προσέγγισαν αντιπρόσωποι των δύο λαών του κόσμου της [που είναι οι Purifiers και οι Modifiers] και της ανακοίνωσαν ότι ήταν η εκλεκτή που θα έφερνε την ειρήνη στους δύο λαούς. Η Amala όμως επέλεξε να το σκάσει από το σπίτι και αντί να πάει να εκπαιδευτεί για τον σκοπό που την προόριζαν, μεγαλώνει με κάτι αλητήριους που ξιφασκούν και καταλήγει να γίνει μισθοφόρος. Έρχεται ,όμως, η στιγμή που θα αντιμετωπίσει το πεπρωμένο της και θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες που τόσα χρόνια αποφεύγει. Σαν βασικές αναφορές είχα τον κόσμο του Hayao Miyazaki και τον Moebius. Από την μία πλευρά έχουμε ένα στυλ αγνό, παραμυθιακό και από την άλλη έχουμε έναν sci-fi οραματιστή που έχει σχεδιάσει τις στολές του “Alien” και έχει πλάσει τον κόσμο του “Πέμπτου Στοιχείου”. Τα δύο αυτά στοιχεία έχτισαν τον κόσμο της Amala και η αντιπαράθεσή τους είναι πολύ γοητευτική. Το πρώτο τεύχος θα βγει τέλη Φεβρουαρίου στο “Dark Horse Presents”, που είναι μία μηνιαία ανθολογία από την Dark Horse και αφορά όλους τους νέους καλλιτέχνες που συνεργάζονται με την εταιρία. Είναι πολύ θετικό που ξεκινάμε από εκεί γιατί μέσα από αυτή την έκδοση έχουν αναδειχτεί κόμιξ όμως το Sin City και το Hellboy. Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον Gulliver; Είναι ένα χαρούμενο κομιξάκι που φτιάχνω για την Socomic.gr σε εβδομαδιαία βάση και γεννήθηκε μέσα από το facebook. Είχε postάρει ένας φίλος μου, «γιατί τα γατάκια να μην μένουν πάντα μικρά» και του απάντησα «αν αλλάξεις λίγο το DNA τους, μπορούν!» και κάπως έτσι μου ήρθε η ιδέα του Gulliver, της γάτας ενός επιστήμονα που στην διάρκεια ενός πειράματος αντί να μείνει πάντα μικρή έγινε γίγαντας! Είναι παιχνίδι για εμένα, αγαπώ άλλωστε πολύ τις γάτες και κάθε εβδομάδα βρίσκω μία καινούρια σκανδαλιά, τι θα γινόταν αν το γατάκι σου ήταν τεράστιο σε μέγεθος. Τόσο στο blog μου όσο και στον Gulliver έχω προσθέσει μερικά animated στοιχεία [εικόνες gif που κινούνται]. Προσπαθώ να βρω την χρυσή τομή, ώστε ναι μεν να έχει μία ζωντάνια το φύλο, αλλά να μην καταλήγει να γίνει animation ή να δυσχεραίνει την ανάγνωση του κειμένου. Οπότε κινώ διακριτικά ένα ή δύο καρέ. Πώς αντιμετωπίζουν το κομίστα στην Ελλάδα; Όλοι σε αντιμετωπίζουν σαν ένα παιδάκι που του αρέσει να φτιάχνει κόμικς. Το να σου δώσουν δουλειά δεν είναι αναγνώριση του ταλέντου σου, τόσο, όσο χάρη που σου κάνουν να προσέξουν τη δουλειά σου. Από τη δουλειά σου ζεις; Ναι. Παλαιότερα χρειαζόταν να ασχολούμαι με την διαφήμιση προκειμένου να τα καταφέρω˙ τώρα πια ευτυχώς όχι! Οι διαφημιστικές πλέον πληρώνουν πολύ δύσκολα. Έχω παρατηρήσει ότι χρησιμοποιείς πολλά διαφορετικά στυλ εικονογράφησης. Πώς καταφέρνεις να μην χάνεσαι σε αυτά; Αυτό είναι αλήθεια. Θεωρώ θετικό στοιχείο ότι μπορώ να αλλάζω το στυλ μου κατά βούληση. Η αλήθεια είναι ότι έχω χαθεί ανάμεσα στα διάφορα στυλ που υιοθετώ κάθε τόσο. Έχω καταλήξει όμως σε δύο-τρια στυλ ανάλογα με τον αν φτιάχνω παιδικά βιβλία, προσωπικά κόμιξ ή κόμιξ σε συνεργασία με άλλους. Οι ιστορίες σου τελικά έχουν happy end; Πρόσφατα παρατήρησα ότι δεν έχουν! Μόνο λίγες καταλήγουν σε κάποιο αίσιο τέλος και αυτό είναι και πάλι αμφιλεγόμενο. Μόνο στο «Snitch and Snatch» υπήρχε ένα πολύ κλασσικό happy end, γι αυτό και το ξαναγράφω! Αυτή τη φορά με διαφορετική κατάληξη! Δυσκολεύομαι ωστόσο να βρω τη σωστή ιστορία. Βλέπεις υπάρχουν τόσες χιλιάδες πιθανές ιστορίες, τόσες δυνατές ανατροπές, τόσα που θες να διηγηθείς, που είναι δύσκολο να βρεις τη ΜΙΑ ιστορία και όχι τη παραλλαγή αυτής. Ακόμη δοκιμάζω, ψάχνω να τη βρω. Έχεις εμμονές; Στο σύμπαν του Μ. Διαλυνά υπάρχουν ήρωες που επαναλαμβάνονται; Υπάρχουν ήρωες που τους συναντάς σε περισσότερες από μία ιστορίες, όπως το διαολάκι ο Crumble. Αν μιλούσα για κάποια εμμονή μου θα έλεγα μάλλον τα αντικείμενα. Το ένα βιβλίο μου άλλωστε λέγεται «Trinkets», δηλαδή τα μπιχλιμπίδια. Με γοητεύουν πολύ οι μάσκες, τα όπλα κλπ. Γι αυτό και τα συναντάς συχνά πυκνά στις ιστορίες μου. Σε τι συνθήκες σκιτσογραφείς; Ακούς μουσική; Πιτζάμες, καφές, το γατί στα πόδια. Συνήθως δεν ακούω μουσική, προτιμώ τη βαβούρα μιας τηλεοπτικής σειράς. Αν ακούσω κάτι αυτό θα ’ναι post rock, χωρίς λόγια, για να μην αποσπώμαι. Δίνει τη κατάλληλη ατμόσφαιρα. Επίσης βοηθάνε τα soundtrack. Τις προάλλες που έπρεπε να τελειώσω μέσα στη προθεσμία το κόμικς, άκουγα σε επανάληψη το Heartbeat από το soundtrack του 28 Days later, μόνο και μόνο για να αγχώνει και να μην χάνω το ρυθμό μου! Πλέον βάζω αυστηρό πρόγραμμα για να τελειώσω τη δουλειά μου. Μπορεί να μη φάω μέχρι να τελειώσω. Δεν είναι η χαρά της ζωγραφικής, είναι κανονική δουλειά υπό πίεση. Κατά πόσο όμως λειτουργεί το μεράκι και φαντασία κάτω από πίεση, παραγγελία κλπ; Δύσκολα. Το “Swan Songs2” για παράδειγμα βγήκε μέσα σε τρεις εβδομάδες. Έφτασα σε σημείο να βγάζω 3-4 σελίδες την ημέρα. Πράγμα εξουθενωτικό. Όταν ήμουν στην AKTO ήμουν πολύ χαρούμενος να βγάζω 1 σελίδα τη βδομάδα. Και έλεγε ο καθηγητής μου τότε ότι πρέπει να φτάσω στο σημείο να βγάζω 1 σελίδα την ημέρα και μου φαινόταν ακατόρθωτο. Όταν μπήκα στη διαφήμιση ανέβηκαν οι ταχύτητές μου. Τώρα πια, έχω ρίξει κατά πολύ την ποσότητα που παράγω, προκειμένου να αποδώσω πιο ποιοτική δουλειά και να διατηρώ τις δυνάμεις μου. Υπάρχει εικαστική παιδεία στην Ελλάδα; Δυστυχώς, δεν έχει καθόλου εικαστική παιδεία η χώρα μας. Τι περιμένεις μετά; Ποιος να εκτιμήσει τα εικονογραφημένα βιβλία. Και από τη στιγμή που όλοι λένε: «Α, κόμιξ, εννοείς μίκυ μάους, δηλαδή είναι για παιδάκια; Μήπως είναι Αρκάς;». Πρέπει να καταλάβει ο κόσμος πως υπάρχουν ενήλικα κόμιξ, που ποικίλλουν τόσο όσο και τα βιβλία. Δεν είναι όλα τα μυθιστορήματα, «Μάικ ο Φασολάκης, θα σε γαργαλήσω». Υπάρχουν κόμικς πολιτικά, μυστηρίου, εικαστικά και πόσα άλλα που απλά αγνοούμε.Υπάρχει ‘ένα κόμιξ για κάθε γούστο. Τα παιδιά σήμερα μεγαλώνουν με Μάικ ο Φασολάκης και Patty. Υπάρχουν ελληνικά παιδικά κόμικς; Καλαίσθητα κόμιξ για παιδιά; Παιδικά κόμικς δεν υπάρχουν στην Ελλάδα. Είχε γίνει πέρσι μια συζήτηση στο συνέδριο της ComicDom, ότι θα έπρεπε να βγάλουμε και παιδικά κόμικς, οι εκδοτικοί όμως είναι πολύ δύσκολοι. Ακούνε κόμικς και φρικάρουν. Εσύ θα έφτιαχνες κάτι αντίστοιχο; Σκιτσογραφικά τα κόμικ μου μπορούν να είναι παιδικά. Θεματολογικά δεν είναι, θα μπορούσα όμως να το αλλάξω αυτό. Μου αρέσει πάντως η ιδέα και θα το τολμούσα. Ήδη πάντως, έχω αρχίσει και συνεργάζομαι με κάποιες εκδοτικές και εικονογραφώ παιδικά μυθιστορήματα. Σίγουρα δεν είναι το ίδιο, αλλά με βοηθά να σκέφτομαι με αυτή την λογική. Τι συμβαίνει στα workshop του Μουσείο Ηρακλειδών; Πρόκειται για εργαστήρια που ξεκινήσαμε τον Οκτώβρη με παιδιά δημοτικού. Έρχονται για ένα μήνα και μαθαίνουν για τα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι κομίστες, παίρνουν δουλειά για το σπίτι, μαθαίνουν τεχνικές εικονογράφησης κλπ. Βασικά, έχω εκπλαγεί από το πόσο ταλαντούχα μπορεί να είναι τα παιδιά. Υπάρχουν πολλά παιδιά που όχι μόνο ζωγραφίζουν καλά, αλλά παράλληλα διηγούνται και ενδιαφέρουσες ιστορίες! Μερικά παιδιά μου φέρνουν ολόκληρο τεύχος ιστορίας κάθε φορά και εγώ απλά περιμένω την επόμενη συνάντησή μας, να διαβάσω την συνέχεια! Η πρωτοβουλία ανήκει στα παιδιά από το Comicdom που προσπαθούν με διάφορα μέσα να προάγουν στην Ελλάδα την κουλτούρα των κόμιξ. Στα σεμινάρια κάνουμε μάθημα εγώ και η Βασιλεία Βαξεβάνη που είναι αφηγήτρια. Ξεκινάει η Βασιλεία να λέει μια ιστορία για να ξυπνήσει τα παιδάκια και εμένα –ξεκινάει χαράματα το μάθημα, στις έντεκα το πρωί- και στην συνέχεια προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να την απεικονίσουμε στο χαρτί. Εκτός από το μουσείο οργανώνουμε διάφορα παρόμοια δρώμενα για παιδιά σε σχολεία και στο δρόμο. Θεωρείς ότι ο Έλληνας που αγοράζει κόμικς είναι ενοχικός; Βλέπω κόσμο στα ράφια με τα κόμικς, και τα αγοράζει σαν να ναι παράνομα, λες και φοβάται τι θα πουν γι αυτόν οι υπόλοιποι. Ισχύει αυτό που λες, και να φανταστείς ότι είμαστε μερικά μόνο χιλιόμετρα μακριά από την Ιταλία, μια από τις μεγαλύτερες χώρες σε παραγωγή κόμιξ στην Ευρώπη. Εκεί όλοι ζουν με κόμιξ. Όλοι διαβάζουν στο δρόμο. Είναι κομμάτι της κουλτούρας τους. Γιατί στην Ελλάδα τα κόμικς είναι τόσο πίσω από το βιβλίο; Η αλήθεια είναι ότι λόγω κρίσης έχουν μειωθεί οι πωλήσεις και στα δύο. Τα κόμιξ ίσως να υστερούν επειδή είμαστε λίγοι καλλιτέχνες και αν δεν υπάρχει κάποιο μεγάλο όνομα σε συγγραφέα. Επίσης, δεν υπάρχει διαφήμιση. Τα βιβλία σου θα τα βρούμε σε βιβλιοπωλεία: Πρέπει να ψάξεις πολύ… Βιβλία μου θα βρεις σε επιλεγμένα βιβλιοπωλεία (βλ. Πρωτοπορία, Metropolis, Public, Παπασωτηρίου, Ελευθερουδάκης) και φυσικά σε κομιξάδικα. Από τα κομιξάδικα της Αθήνας, ποιο ξεχωρίζεις; Ψωνίζω από Tilt. Εκεί βρίσκεις διαφορετικά πράγματα. Υπάρχει επίσης το Solaris, αυτό είναι πιο εμπορικό. Έχει όλα τα Marvel, DC και τα Manga. Τέλος, το Comicon με όλη τη συλλογή της ΜΑΜΜΟΥΘ και πολλές γαλλικές και ιταλικές εκδόσεις. Πώς βλέπεις την Αθήνα. Μου αρέσει. Μου αρέσει να είμαι άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Έχει τις ομορφιές της. Θα έκανες κάτι για να την ομορφύνεις ως εικονογράφος; Θα έβαφες πολυκατοικίες; Θα ήθελα, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία. Η αλήθεια είναι ότι θα δυσκολευόμουν να ζωγραφίσω σε μεγάλη επιφάνεια τη στιγμή που έχω συνηθίσει το Α4. Επίσης δεν είμαι street artist. Τώρα τελευταία είναι σε μεγάλη άνοδο το street art, όπως πριν κάποια χρόνια ήταν τα κόμικς. Υπάρχουν οι καλοί καλλιτέχνες στο τομέα αυτό, που παρακολουθώ με ενδιαφέρον τη δουλειά τους, όπως για παράδειγμα ο Taxis και ο Βασμουλάκης. Υπάρχουν όμως και αυτοί που κάνουν απλά tag το όνομά τους και βρωμίζουν τη πόλη. Πώς πάνε τα πράγματα στην Ελλάδα τελικά, όσον αφορά τα κόμικς; Φέτος είναι η χρονιά που εκδόθηκαν τα περισσότερα ελληνικά κόμιξ. Το Jemma Comix έβγαλε τέσσερις νέους τίτλους μόλις τον προηγούμενο μήνα. Επίσης, η λέσχη φίλων κόμιξ εξέδωσε κατάλογο με όλα τα ελληνικά κόμιξ από την δεκαετία του ’60. Τα πράγματα πάνε εμφανώς καλύτερα. Χρειαζόμαστε περισσότερα περιοδικά, περισσότερα φεστιβάλ, περισσότερο δημοσιότητα, όμως υπάρχουν καλά δείγματα και μπορούμε να συνεχίσουμε. Το επίσημο site: http://WoodenCrown.com Από την συνεργασία του Mike με τον Josh Tierney και το Spera Comics: http://spera-comic.com/onlinecomics/fetch_quest01.html Πηγή
- 1 reply
-
- 7
-
- μιχάλης διαλυνάς
- dark horse
-
(and 2 more)
Tagged with:
-
Μετά την απουσία δύο εβδομάδων, εξαιτίας του αφιερώματος στον Alan Moore, η στήλη INTERVIEW CORNER επιστρέφει με το βλέμμα της στραμμένο στην ελληνική σκηνή και σε έναν από τους πιο αγαπητούς εκπροσώπους της, το Μιχάλη Διαλυνά. Μια μικρή διευκρίνιση για τη φράση “από τους πιο αγαπητούς εκπροσώπους της” νομίζω είναι απαραίτητη, μιας και σκοπός μου δεν ήταν να χρησιμοποιήσω ένα απλό κλισέ για να συστήσω το Μιχάλη. Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι θεωρώ την παραπάνω έκφραση 100% κατάλληλη στη συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς, δε θυμάμαι ποτέ να έχω ακούσει κάποιον να πει κάτι άσχημο για αυτόν. Και, παρά το γεγονός ότι οι σχέσεις μου με την ελληνική σκηνή των comics δεν είναι αυτές που θα μου επέτρεπαν να γνωρίζω πολλές καταστάσεις και φήμες, πιστέψτε με, έχω ακούσει πολλά κουτσομπολιά… Κανένα, όμως, για το Μιχάλη Διαλυνά (κάτι, βέβαια, που δε βοηθάει την αναγνωσιμότητα αυτού του post, αλλά τι να κάνεις;). Και δε νομίζω ότι είναι ανεξήγητο κάτι τέτοιο. Οι λίγες επαφές που είχα κατά καιρούς μαζί του (κυρίως κατά την περίοδο των Con) μου φανέρωσαν έναν άνθρωπο ήρεμο και χαλαρό, αλλά κυρίως έναν άνθρωπο που αγαπάει αυτό που κάνει (θα μου πείτε ότι όλοι οι καλλιτέχνες αγαπούν αυτό που κάνουν και θα συμφωνήσω – δεν το δείχνουν, όμως, όλοι τόσο έντονα και ανεπιτήδευτα). Και αυτό νομίζω πως γίνεται φανερό και από τα comics του. Όσο περίεργη κι αν είναι η κατάσταση που εξιστορεί, όσο κι αν οι πρωταγωνιστές της ιστορίας του βαδίζουν προς το χάος ή την καταστροφή, ο τρόπος που τη διηγείται και τα χαρακτηριστικά του σχεδίου του δε θα σε αγχώσουν ούτε θα σε ταράξουν. Οι ιστορίες του έχουν τον τρόπο να σε καθησυχάζουν, αλλά και να σου δείχνουν ότι ο δημιουργός τους ενδιαφέρεται για τους πρωταγωνιστές. Και δε μιλάμε για λίγες δουλειές. Η υπογραφή του έχει μπει σε δεκάδες δουλειές, σε περιοδικά, εφημερίδες και ανθολογίες, όπως τα 9, ΓΑΛΕΡΑ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ+13, MOV και BLAST COMICS (των εκδόσεων Giganto). Επιπλέον, έχει συμμετάσχει στο LYNCH (ένα εξαιρετικό συλλογικό project από τις εκδόσεις KΨΜ), σε διεθνείς εκδόσεις (όπως τα POPGUN VOL.3 και 4 της Image και το GHOSTBUSTERS: DISPLACED AGGRESSION της IDW), ενώ έχει αυτοεκδόσει comics όπως τα ΜΙΑ ΑΤΙΘΑΣΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΠΕΟΚΕΦΑΛΟΥ ΙΠΠΟΥ και THE SNEAKY STORIES OF SNITCH & SNATCH. Τέλος, την προηγούμενη άνοιξη συγκέντρωσε πολλά από τα mini comics του (ανέκδοτα και μη) στο TRINKETS, μια έκδοση της Comicdom Press. Για όλα τα παραπάνω, αλλά και για τα μελλοντικά σχέδιά του, μας μιλάει ο ίδιος παρακάτω: Η υπογραφή σου έχει μπει σε πολλά και διαφορετικά projects. Από προσωπικές δουλειές και αυτοεκδόσεις μέχρι εφημερίδες και διεθνείς ανθολογίες. Τι δυσκολίες έχεις συναντήσει σε κάθε περίπτωση και ποια από αυτές σημαίνει πιο πολλά για σένα; Με μεγάλη ερώτηση βλέπω ξεκινήσαμε, δεν χάνεις τον χρόνο σου Θωμά. Όλα τα comics σημαίνουν κάτι για μένα, αλλά ναι, ρίχνω πιο πολλή αγάπη και φροντίδα στα προσωπικά projects και στις αυτοεκδόσεις μου. Μου αρέσει να έχω στα χέρια μου την παραγωγή. Δυσκολίες πολλές, πάντως, δεν μπορώ να πω ότι υπάρχουν πέρα από τις συνηθισμένες, π.χ. να βρεις το χρόνο που θα αφιερώσεις, να βρεις τα χρήματα για να το τυπώσεις ή, στην περίπτωση ενός webcomic, για να φτιάξεις σελίδα και τέλος να βρεις μια ιστορία, η οποία θα σε τραβήξει να δουλέψεις πάνω σε αυτήν και να θες να την μοιραστείς με άλλους. Αλλά πέρα από αυτά, κάθε project έχει και τις όμορφες “δυσκολίες” του. Για παράδειγμα, στο TRINKETS έπρεπε να κάνω ένα σωρό βόλτες στην Αθήνα, αναζητήσεις και τηλεφωνήματα για να βρω ένα όμορφο και όχι πάρα πολύ ακριβό τρόπο να δέσω τις 100 ειδικές εκδόσεις. Χάζευα για σπάγκους, χάρτινες και υφασμάτινες τσάντες, χαρτιά περιτυλίγματος, πηλό για την μάσκα λύκου κλπ. Όλα αυτά ήταν σαν καινούργιο level σε παιχνίδι για μένα και για την ολοκλήρωση του βιβλίου. Στο επόμενα projects ξέρω ότι θα βρω νέες ευχάριστες “δυσκολίες” να αντιμετωπίσω και κάποια στιγμή ίσως κανένα Big Boss σαν τον Bowser στο MARIO BROS. Ποιοι είναι οι καλλιτέχνες που σε επηρέασαν; Μπορώ να πω σίγουρα ότι οι τρεις μεγάλοι και σταθεροί είναι οι Mike Mignola, Guy Davis και Manu Larcenett. Tα βιβλία τους είναι σε θέση… ευκολίας στο ράφι. Τον τελευταίο καιρό, όμως, ανακαλύπτω ξανά τον Nicola De Crecy και μαθαίνω το δίδυμο Kerascoet (Marie Pommepuy και Sebastien Cosset). Όμορφα πράγματα δηλαδή Τι είναι αυτό που σε εμπνέει να γράψεις τις ιστορίες σου; Έλα ντε. Δύσκολη ερώτηση, ποτέ δεν έχω κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μου για έμπνευση, κυρίως διαβάζω μικρές ιστορίες, κοιτάζω διάφορες εικόνες και παραμύθια απ’ όλο τον κόσμο. Από εκεί και πέρα είναι θέμα του να πιαστώ από κάτι στην καθημερινή μου ζωή που με ιντριγκάρει να αναπτύξω σε μια νέα ιστορία. Και να μην ξεχνάμε ότι, στις δύσκολες στιγμές, το Wikipedia σε βοηθάει να βρεις το κατάλληλο συστατικό που χρειάζεσαι για να το ολοκληρώσεις. Μπορείς να μας πεις δυο λόγια για τη διαδικασία που ακολουθείς, από την αρχική ιδέα μέχρι την ολοκλήρωση ενός comic; Ανεβάζω σχετικά τακτικά στο blog μου διάφορες διαδικασίες από εικονογραφήσεις και comics, αλλά σχετικά με την ερώτηση αυτή, είχα ανεβάσει πριν δυο χρόνια ένα post που ανέλυε το τρισέλιδο “Μη-Συμβατό” από την αρχή μέχρι το τέλος. Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ. Η πιο πρόσφατη δουλειά σου είναι το TRINKETS: Ένα Πατάρι Γεμάτο Ιστορίες. Μπορείς να μας πεις λίγα λόγια για αυτό; Ήταν ένα project που είχα στο νου μου καιρό τώρα, είχα μαζέψει πάνω από 200 σελίδες τα τελευταία πέντε χρόνια που κάνω comics και ήθελα να τις συλλέξω σε αλμπουμάκι. Μάζευα-μάζευα, μέχρι που ήρθε η ώρα να πάω στο San Diego πέρσι, όποτε αποφάσισα να δέσω 50+ σελίδες από τα comics μου και τα τύπωσα σε 100 αντίτυπα με το όνομα TRINKETS. Οι ιστορίες του TRINKETS γράφτηκαν σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα, σωστά; Πώς και αποφάσισες να τις συνδέσεις και πώς εμπνεύστηκες τον τρόπο; Ένιωθα την ανάγκη να κάνω κάτι παραπάνω από μια απλή συλλογή. Στην αρχή, πριν κολλήσω με το όνομα TRINKETS ήταν να ονομαστεί ΤΗΕ WOODEN CROWN & OTHER STORIES. Η ιδέα με τα αντικείμενα υπήρχε από την αρχή βασικά, αλλά με πιο περίπλοκη ιστορία. Στην πρώτη έκδοση ήταν ένας πατέρας, ο οποίος ήταν συλλέκτης και έβγαινε βόλτα κάθε βράδυ έξω από τα σύνορα της Βικτοριανής μετά-αποκαλυπτικής πόλης στην έρημο, η οποία την περικύκλωνε, και κάθε βράδυ γύρναγε με ένα τσουβάλι από διάφορα αντικείμενα που έβρισκε. Με αυτά διηγιόταν ιστορίες και παραμύθια στο παιδί του πριν κοιμηθεί. Είχα προχωρήσει με διάφορα προσχέδια, αλλά μετά κόλλησα με την Τρινκ και ένα πατάρι με ιστορίες:) Έχεις προτιμήσει σε κάποιες περιπτώσεις να φτιάξεις comics στην αγγλική γλώσσα. Ακόμη και το TRINKETS που είναι στα ελληνικά, διαθέτει αγγλική μετάφραση. Για ποιο λόγο; Χα! Να μια εύκολη ερώτηση! Έμεινα στο Λονδίνο μέχρι τα 8 μου και τα αγγλικά είναι η μητρική μου γλώσσα. Γενικά, όλες τις ιστορίες μου τις γράφω στα αγγλικά πρώτα και μετά τις μεταφράζω στα ελληνικά. Είναι περίεργη διαδικασία. Φοβόμουν ότι μερικά πράγματα θα είχαν χαθεί στην μετάφραση από το “original” κείμενο, οπότε γι’ αυτό το λόγο αποφάσισα να έχω και τα αγγλικά στο TRINKETS – είναι ένα σημαντικό κομμάτι τον ιστοριών μου. Τι άλλο να περιμένουμε από εσένα στο άμεσο μέλλον; Χμμμμ… ύπουλη ερώτηση :/ Αυτό το καιρό έχω σκορπισμένα 3-4 projects στο γραφείο μου, μερικά είναι έτοιμα και θέλουν μόνο ψήσιμο και άλλα θέλουν ακόμα μπαχαρικά και συστατικά για να δέσουν. Ελπίζω πάντως το ένα να το τελειώσω μέσα στο 2010 και τα άλλα να ολοκληρωθούν σιγά-σιγά τα επόμενα 5 χρόνια Σίγουρα θα μάθεις όταν έρθει η ώρα. Πηγή
-
- 4
-
- trinkets
- μιχάλης διαλύνας
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Οι Μιχάλης Διαλυνάς, Ηλίας Κυριαζής και Βασίλης Λώλος μας εξήγησαν πώς είναι να βλέπουν τις δουλειές τους να πηγαίνουν καλά στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Για να καταλάβει κανείς τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι δημιουργοί στην Ελλάδα, αρκεί να σκεφτεί ότι περισσότερο από έναν αιώνα μετά την εμφάνισή τους, συνεχίζουμε να μην είμαστε σίγουροι για το πώς πρέπει να τα αναφέρουμε. Κόμικς, κόμιξ ή μήπως κόμικ χωρίς τελικό -σ; Κόντρα σε όλες τις προβλέψεις, αλλά ακόμα και κόντρα στην ίδια την λογική μερικές φορές, από το 2000 κι έπειτα αναπτύχθηκε στην χώρα μας μία σκηνή που έδωσε απρόσμενες διεθνείς διακρίσεις. Παρ' όλα αυτά, ο μέσος αναγνώστης συνήθως αρκείται σε ένα αποκαρδιωτικό "τι είναι αυτά τα μικιμάου;". Σήμερα, υπάρχουν αρκετοί Έλληνες κομίστες που βιοπορίζονται από τη τέχνη τους, δουλεύοντας με το εξωτερικό. Το να εκδίδονται δουλειές σου από τη Marvel, τη DC και την Image δεν είναι μικρό πράγμα, το αντίθετο μάλιστα. Οι Μιχάλης Διαλυνάς, Ηλίας Κυριαζής και Βασίλης Λώλος, οι τρεις κατεξοχήν αρμόδιοι απάντησαν στο πώς είναι να βλέπεις τη δουλειά σου να εκδίδεται στην Αμερική. Μιχάλης Διαλυνάς| "Ήθελα να σχεδιάσω ιστορίες με χελώνες νίντζα" Τι ήταν αυτό που σε έκανε να αναζητήσεις την τύχη σου στο εξωτερικό; Πάντα ήθελα να κάνω comics. Μεγάλωσα στο Λονδίνο στα τέλη του ’80, όπου για καλή μου τύχη ήταν η κατάλληλη εποχή και το ιδανικό μέρος για να βρω πρόσβαση σε μεγάλη ποικιλία comics - ειδικά στα Teenage Mutant Ninja Turtles. Όνειρο μου ήταν να σχεδιάσω κι εγώ ιστορίες με νίντζα χελώνες! Από το μηδέν έως το δέκα, σε πόσο κακή κατάσταση βρίσκεται το επάγγελμα του κομίστα στην Ελλάδα; Δεν έχει αλλάξει πολύ από παλιά, δεν μπορείς να ζήσεις 100% από αυτό εδώ. Πριν ξεκινήσω να δουλεύω έξω έκανα κυρίως διαφήμιση και εικονογραφούσα εξώφυλλα για να ζήσω, οπότε όπως και τότε οι πιο πολλοί κάνουν άλλες δουλειές παράλληλα με τα comics. Ήταν ο κύριος λόγος που με ώθησε να κυνηγήσω το όνειρο μου στο εξωτερικό. Ήθελα να το κάνω full-time και ο μόνος τρόπος ήταν η συνεργασία με τον εκεί εκδοτικό. Και γιατί δεν μεταναστεύεις μόνιμα; Ο λόγος είναι κυρίως οικονομικός. Η καθημερινή ζωή, το νοίκι είναι φτηνότερα εδώ. Θα ήθελα πολύ να είμαι εκεί ώστε να έχω καλύτερο networking σε καθημερινή βάση αλλά για αυτό υπάρχουν τα συνέδρια. Έτσι μπορώ, μέσα στην χρονιά, να ταξιδεύω ώστε και να γνωρίσω από κοντά τους αναγνώστες των βιβλίων αλλά και να μιλήσω με τους συντάκτες μου για μελλοντικά projects. Τι ένιωσες όταν είδες για πρώτη φορά δουλειά σου τυπωμένη στο εξωτερικό; Κάθε φορά που βλέπω ένα νέο μου project τυπωμένο είναι περίεργο και συγκινητικό! Χαρακτηριστικά μπορώ να σου πω 3 περιπτώσεις: Την πρώτη φορά που είδα την Γαλλική έκδοση του The Woods, ανατρίχιασα που η δουλειά μου ήταν τυπωμένη σε μεγάλη έκδοση, πιο μεγάλη από την Αμερικανή και με σκληρό εξώφυλλο. Φαινόταν πιο εντυπωσιακό, είχε κύρος. Τη δεύτερη, ένιωσα πολύ περήφανος όταν έκανα την πρώτη μου δουλειά με την DC, ήταν μια μικρή ιστορία στο Gotham Academy αλλά ήταν η πρώτη φορά που έγραψα και σχεδίασα μια ιστορία στο πλαίσια της Gotham city! Η τελευταία ήταν το dream job. Όταν έκανα το πρώτο μου τεύχος Χελωνονιντζάκια! Κατάφερα να κάνω αυτό που πάντα ήθελα από παιδί κι αυτή η χαρά συνεχίζεται και σήμερα κάθε φορά που σχεδιάζω τους αγαπημένους μου ήρωες. Τι χρειάζεται κάποιος για να μπορέσει να εκδώσει τα έργα του στο εξωτερικό; Θα απαντήσω με αυτό που μου είπαν την πρώτη φορά που έδειξα δουλειά μου στην Αμερική πριν από 10 χρονιά: Πέρα από το σχεδιαστικό και το να μπορείς να επικοινωνήσεις μια ιστορία στον αναγνώστη, πρέπει πάνω απ’ όλα να είσαι επαγγελματίας. Θα πρέπει να είσαι συνεννοήσιμος κατά την διάρκεια της συνεργασίας και να παραδίδεις την δουλειά σου στο deadline που έχετε συμφωνήσει με την εταιρία, μιας και υπάρχει παγκόσμια ημερομηνία κυκλοφορίας του comic σου. Μπορείς να μας απαριθμήσεις τις σημαντικότερες δουλειές σου; Στην καριέρα μου, μπορώ να πω ότι η σειρά The Woods που έκανα με τον James Tynion IV είναι η πιο σημαντική. Είναι η πιο μεγάλη δουλειά που έχω κάνει ποτέ, κράτησε 36 τεύχη, δηλαδή 4 χρονιά από την ζωή μου σχεδίαζα αυτή την ιστορία. Πάνω στο Woods έμαθα πολλά, δημιούργησα φιλίες και εξελίχτηκα σαν σχεδιαστής. Τα τελευταία χρόνια είναι σε development για να γίνει τηλεοπτική σειρά με τον σκηνοθέτη Brad Peyton (Rampage, San Andreas) και το κανάλι SYFY και το comic τιμήθηκε με το βραβείο GLAAD media award for Outstanding comic το 2017 για την αντιπροσώπευση της LGBTQ κοινότητας στα comics. Πώς είναι να συνεργάζεσαι με έναν διάσημο σεναριογράφο όπως ο James Tynion IV (σ.σ: γνωστός για τη δουλειά του στο Batman Eternal); Όταν γνώρισα τον James και αρχίσαμε την συνεργασία μας στο The Woods το 2013, ήμασταν και οι δυο πρωτάρηδες στο χώρο. Η σειρά αυτή ήταν και για τους δύο μας το πρώτο μεγάλο creator-owned project, κατά την διάρκεια του οποίου γίναμε ο καθένας καλύτερος στο τομέα του και παράλληλα αναπτύξαμε μια πιο φιλική σχέση, κάνοντας έτσι την συνεργασία μας ακόμα πιο καλή. Σε αυτό πιστεύω οφείλεται και η επιτυχία της σειράς. Το project αυτό είναι ένα τεράστιος σταθμός στην καριέρα μου και μπορώ να πω ότι η γενικότερη συνεργασία μου με το James και με την Boom! Studios είναι ένα κεφάλαιο που δεν έχει κλείσει ακόμα, αλλά δεν μπορώ να αποκαλύψω παραπάνω προς το παρόν. Πώς βλέπεις την ελληνική κόμικς σκηνή σήμερα; Έχει προοδεύσει σε σχέση με τις αρχές των 00s; Θεωρώ ότι είμαστε σε καλή κατάσταση τώρα. Βγαίνουν όλα και πιο πολλά graphic novels και comics κάθε χρόνο. Το βλέπω πολύ με το πως μεγαλώνει η σκηνή των αυτοεκδόσεων χρόνο με το χρόνο. Οπότε υπάρχει πολύ νέο αίμα με ιστορίες και πάθος να δημιουργήσει νέα comics! Μελλοντικά σχέδια; Επόμενα βήματα; Αυτό τον καιρό, σχεδιάζω τεύχη του Teenage Mutant Ninja Turtles που θα κυκλοφορήσουν το φθινόπωρο. Το πρώτο που θα βγει είναι ένα μεγάλο 40σέλιδο τεύχος με πρωταγωνιστή τον Michelangelo, την αγαπημένη μου χελώνα. Τον Ιανουάριο θα βγει ο τόμος Lucy Dreaming, ένα βιβλίο που έκανα με τον συγγραφέα και τραγουδιστή των Say Anything, Max Bemis και πρόκειται για την ιστορία μίας έφηβης κοπέλας που ταξιδεύει σε φανταστικούς μυθιστορηματικούς κόσμους στον ύπνο της. Τέλος, πρόκειται να ξεκινήσω του χρόνου άλλο ένα μεγάλο project αλλά όπως είπα και πριν δεν μπορώ να μπω σε λεπτομέρειες ακόμα, οπότε stay tuned! Ηλίας Κυριαζής | "Στα 00s ήταν για 5 λεπτά cool το να κάνεις comics" Τι ήταν εκείνο που σε έκανε να αναζητήσεις την τύχη σου ως κομίστας στο εξωτερικό; Βρήκα ταβάνι στην Ελλάδα. Όταν "επιτυχία" σημαίνει να πουλάς 1000 αντίτυπα και με τη δουλειά σου να ασχολείται ένας μικρός κύκλος ή πρέπει να βγεις έξω και τα comics να είναι το επάγγελμα σου ή να μείνεις εδώ και να είναι το χόμπι σου. Από το μηδέν έως το δέκα, σε πόσο κακή κατάσταση βρίσκεται το επάγγελμα του κομίστα στην Ελλάδα; Ένα; Δύο; Ξέρω πόσο ζόρικα ήταν όταν σταμάτησα εγώ να δουλεύω στην Ελλάδα και έχουν περάσει δέκα χρόνια από τότε. Τελικά, τι είναι εκείνο που σε κρατά από το να κάνεις το μεγάλο βήμα της μόνιμης μετανάστευσης; Δε σηκώνεται κανείς εύκολα να μεταναστέψει αν δεν είναι εντελώς απαραίτητο. Να ‘ναι καλά το ίντερνετ. Και δεν είναι ότι είμαι ξεχωριστή περίπτωση, τεράστια μερίδα των καλλιτεχνών που δουλεύουν στα αμερικάνικα comics κατοικούν εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών. Μπορείς να μας περιγράψεις τα συναισθήματα όταν είδες για πρώτη φορά δουλειά σου τυπωμένη στο εξωτερικό; Πρώτη δουλεία τυπωμένη (γιατί πρώτα ήταν κάποια ψηφιακά πράγματα) ήταν το Galaxy Quest: Global Warning για την IDW. Γενικά επειδή το όλο θέμα του εξωτερικού έγινε σε βήματα, μου είναι δύσκολο να εντοπίσω μια συγκεκριμένη στιγμή που ένιωσα ότι "εδώ είμαστε, συνέβη στ’ αλήθεια". Είναι ένας συνεχής αγώνας, να βρεις πάντα την επόμενη δουλειά, να ανεβαίνεις με κάθε σου project… Αλλά οκ, δέκα χρόνια μετά είμαι ακόμα εδώ οπότε so far so good. Τι χρειάζεται κάποιος για να μπορέσει να εκδώσει τα έργα του στο εξωτερικό; Να είναι πολύ καλός στη δουλειά του, να έχει επαγγελματική συμπεριφορά και να έχει και λίγη τύχη. Μπορείς να μας απαριθμήσεις τις σημαντικότερες δουλειές σου; Πέρα από τα ελληνικά, είναι δουλειές σε Ghostbusters, G.I.Joe, Vampirella, Dr Wh, κ.α. Είναι τα comics που έγραψα και σχεδίασα ο ίδιος: το Elysium Online, που εξερευνά την πιθανότητα ψηφιακής μεταθανάτιας ζωής, το Melody(DC comics), που έχει να κάνει με το κυνήγι της επιδραστικότερης μελωδίας όλων των εποχών και το Falling For Lionheart, η ρομαντική κομεντί με τους έρωτες ενός ευαίσθητου σουπερήρωα. Είναι το Secret Identities, η σειρά που συν-δημιούργησα στην Image Comics για τα μυστικά που κρύβουν οι ήρωες πίσω από τις μάσκες τους. Είναι το Dirk Gently’s Holistic Detective Agency, βασισμένο στα ομώνυμα βιβλία του Douglas Adams και αδερφάκι της τωρινής τηλεοπτικής σειράς. Πώς βλέπεις σήμερα την ελληνική σκηνή των κόμικς; Έχει προοδεύσει σε σχέση με τις αρχές των 00s; Ε, δεν υπάρχει σχέση. Σε καλλιτεχνικό επίπεδο πολύ καλύτερα - σε εμπορικό μπορεί ο οποιοσδήποτε να φανταστεί... Στα 00s για κάποιο λόγο ήταν για πέντε λεπτά πολύ cool το να κάνεις comics κι έπιασε πολύς κόσμος το μολύβι. Στις δύσκολες συνθήκες της κρίσης όμως αυτοί που επιμένουν με τα comics είναι αυτοί που πραγματικά το θέλουν. Πλέον οι παλιότεροι έχουν γίνει στ’ αλήθεια καλοί και οι νεότεροι ξεκινούν με άλλη φόρα. Είναι κρίμα που τώρα που εκπληρώνεται επιτέλους η υπόσχεση που έδιναν τότε τα "νέα ταλέντα" των 00s, η προσοχή των media και του κοινού να έχει τραβηχτεί από τα comics. Για τους καλλιτέχνες της γενιάς μου, ειδικά όσους πρόλαβαν το "9", είναι τόσο ειρωνικό που τα πρωτόλεια τους έμπαιναν σε 80 χιλιάδες σπίτια ενώ τις άρτιες δουλειές τους τις διαβάζουν μόνο οι "μυημένοι". Το Manifesto, πολλά χρόνια μετά την πρώτη του κυκλοφορία, απασχολεί ακόμα το κοινό. Πώς νιώθεις γι' αυτό και γιατί πιστεύεις ότι το αγάπησε ο κόσμος; Μιλώντας για comics που ωφελήθηκαν επειδή έμπαιναν σε 80 χιλιάδες σπίτια με το "9", ε; Η σχέση μου με το Manifesto έχει περάσει πολλά κύματα αλλά στην τελική είναι αυτό που λες, δεν μπορώ παρά είναι ευγνώμων που ένα comic μου συνεχίζει να απασχολεί το κοινό τόσα χρόνια μετά, να εκδίδεται και να ξαναεκδίδεται. Είναι λαχείο αυτό. Και μεγάλη ευτυχία για έναν καλλιτέχνη να ξεφεύγει μια δουλειά του από το σύντομο κύκλο που κάνουν τα περισσότερα comics: κυκλοφορούν, στην καλύτερη εξαντλούν το τιράζ τους και εξαφανίζονται. Μελλοντικά σχέδια; Επόμενα βήματα; Υπάρχουν τουλάχιστον δύο projects έτοιμα για κυκλοφορία αλλά δεν είναι ακόμα ανακοινώσιμα. Το ένα μάλιστα θα είναι η πρώτη δουλειά μου, μετά από πολλά χρόνια, που θα κυκλοφορήσει πρώτα στην Ελλάδα. Βασίλης Λώλος | "Σημαντική είναι η δουλειά. Η τέχνη κι επικοινωνία" Τι ήταν εκείνο που σε έκανε να αναζητήσεις την τύχη σου ως κομίστας στο εξωτερικό; Δεν είχα άλλη επιλογή. Τι σημαίνει αυτό θα πει κάποιος; Ο Άγγελος Μαστοράκης, ο αρχισυντάκτης του "9", που ήταν ιδιαίτερη προσωπικότητα με αντιπαθούσε όσο δεν φαντάζεσαι. Είχε τους λόγους του. Είχε στήσει ένα μοντέλο που λειτουργούσε στο mainstream κοινό του "9" της Ελευθεροτυπίας και ήταν ευχαριστημένος με αυτό τον flat σταθερό οδηγό. Για πάνω από έναν χρόνο αντιμετώπιζα καθημερινά το "δεν υπάρχει εδώ χώρος για σένα". Για αυτό και νιώθω ότι σχέδια μου κατά τη διαμονή μου στο περιοδικό βγάζουν μία κούραση. Ο θάνατος της έκφρασης! Ευτυχώς το κατάλαβα νωρίς. Έστειλα δείγμα της δουλειάς μου σε ένα site που λεγόταν Manga Academy Publishing. Με τύπωσαν αμέσως σε έναν οδηγό για το πώς να σχεδιάζεις comics. Ήταν αυτό που χρειαζόμουν. Άρχισα να φτιάχνω ένα σοβαρό online-portfolio και μέχρι το 2004 είχα βρει αναγνώριση και δουλειά. Οπότε γιατί έφυγα; Η ερώτηση είναι: γιατί να μείνεις κάπου που δε σε θέλουν; Από το μηδέν έως το δέκα, σε πόσο κακή κατάσταση βρίσκεται το επάγγελμα του κομίστα στην Ελλάδα; Για να με ρωτάς έτσι ως εξωτερικός παρατηρητής σημαίνει ότι ο "Βασιλιάς είναι γυμνός". Αυτήν την στιγμή δεν μπορείς να βιοποριστείς από τα comics στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει υποδομή, δεν υπάρχουν πλατφόρμες, όποιος υποστηρίζει το αντίθετο λέει μπούρδες. Είμαι ο πρώτος Έλληνας που έσπασε το φράγμα και πέρασε επιτυχημένα στην αμερικανική αγορά. Έχω βραβευτεί με το Eisner και το Harvey Award (σ.σ: τα πιο σημαντικά βραβεία comics παγκοσμίως). Η Universal Pictures, το 2008, αγόρασε τα δικαιώματα για το The Last Call που έγραψα και σχεδίασα. Αυτά τα αναφέρω γιατί θέλω να τονίσω ότι έχω δει και την θετική και την αρνητική πλευρά του "τέρατος" των comics. Τελικά, τι είναι εκείνο που σε κρατά από το να κάνεις το μεγάλο βήμα της μόνιμης μετανάστευσης; Όλα έχουν τον σωστό τους χώρο και χρόνο. Το 2005 μετακόμισα στη Νέα Υόρκη. Σήμερα είμαι στα Εξάρχεια. Αύριο ποιος ξέρει; Μπορείς να μας περιγράψεις τα συναισθήματα όταν είδες για πρώτη φορά δουλειά σου τυπωμένη στο εξωτερικό; Όταν είδα την πρώτη μου δουλειά τυπωμένη απλά είπα "Καιρός ήταν". Τι χρειάζεται κάποιος για να μπορέσει να εκδώσει τα έργα του στο εξωτερικό; Πλέον είναι εύκολο. Να είναι καλός, πρωτότυπος και να βρεθεί στο σωστό μέρος την κατάλληλη στιγμή. Το "τύπωμα" αυτό καθ’ αυτό δεν σημαίνει τίποτα. Σημαντική είναι η δουλειά. Η τέχνη κι επικοινωνία. Μπορείς να μας απαριθμήσεις τις σημαντικότερες δουλειές σου; Το The Pirates of Coney Island(Image comics 2005) ήταν σημαντικό γιατί ανέπτυξα μία χρωματική παλέτα που είναι ακόμη σύγχρονη, το 80s στυλ που -13 χρόνια μετά- λέγεται new retro wave. Επηρέασε πολύ κόσμο όταν βγήκε, μόνο και μόνο γιατί έβγαζε μάτι στα ράφια των βιβλιοπωλείων δίπλα σε άλλα comics, σε μία εποχή που όλα έμοιαζαν υπερβολικά μουντά για τα γούστα μου. Η σειρά The Last Call, επειδή δεν είναι κάθε μέρα που διαγωνίζονται στο Χόλιγουντ για το ποιος θα αγοράσει τα δικαιώματα ενός έργου σου για να το κάνει ταινία. Μία μέρα διαβάζεις σε ένα casual email που στέλνει η Universal Pictures ότι ο Spielberg ενδιαφέρεται να σκηνοθετήσει το σενάριό σου. Ναι, είμαι περήφανος μόνο και μόνο ότι έγινε αυτό (όπως κι άλλα). Είναι διάφορα που μπορώ να αναφέρω. Όπως η συνεργασία μου με τον Ozzy Ozbourne για το αγγλικό Heavy Metal Magazine. Ή το πρώτο τεύχος του Hats, τα οποίο αυτοεξέδωσα στην Αμερική και το πούλησα στο πρώτο συνέδριο comics που πήγα. Ένας από τους ανθρώπους που το αγόρασε ήταν συντάκτης της Marvel. Έτσι, κάτι που έκανα για τον εαυτό μου μου έδωσε την πρώτη μου δουλειά στην εταιρεία. Τέλος, η σειρά επιστημονικής φαντασίας και παραφυσικού τρόμου με τίτλο Electronomicon βρίσκεται σε συνεχή δημιουργία από το 2006 μέχρι… και σήμερα το απόγευμα. Πώς βλέπεις σήμερα την ελληνική σκηνή των κόμικς; Έχει προοδεύσει σε σχέση με τις αρχές των 00s; Ναι. Και οχι. Ναι, γιατί υπάρχουν παιδιά που γεννήθηκαν το 2000 και σήμερα δημιουργούν κι εκφράζονται εκεί έξω σε μία νέα ιντερνετική/διαστημική εποχή. Όχι, γιατί υπάρχει μία άλλη γενιά που τους λέει ότι δεν αξίζουν αν δεν υποκύψουν, αν δεν γονατίσουν πνευματικά μπροστά τους. Εγώ προτείνω το εξής: να μην υποκύψουν ποτέ, μπροστά σε κανένα δόγμα, μπροστά σε κανένα αυτοδιορισμένο (ψευτο)φύλακα. Έχεις κερδίσει κορυφαία βραβεία, έχεις συνεργαστεί με Marvel και DC Comics. Πιστεύεις ότι η δουλειά σου έχει αναγνωριστεί στην χώρα μας ή ότι αυτά είναι ψιλά γράμματα για τα ελληνικά δεδομένα; Εμένα με ενδιαφέρει να δημιουργώ τέχνη και να την επικοινωνώ με άτομα που κυμαίνονται στο ίδιο μήκος κύματος. Είμαι 37 στα 38, ήμουν 27 όταν είχα πάρει το "Όσκαρ των comics" κι έκλεινα συμφωνία με ένα από τα μεγαλύτερα studio του Χόλυγουντ. Είμαι ΟΚ. Μελλοντικά σχέδια; Επόμενα βήματα; Συνεχίζω να υπηρετώ την τέχνη. Δεν έχει νόημα να πω "τα τάδε θα βγει σε έναν χρόνο, είναι super wow, αγοράστε το!". Κάθε μέρα κάνω κάτι ενδιαφέρον και το ανεβάζω στο Instagram και το Youtube ενώ αν θέλει κάποιος να επικοινωνήσει μαζί μου μπορεί να το κάνει στο steamrobo@gmail.com . Πηγή
- 2 replies
-
- 13
-
- μιχάλης διαλυνάς
- ηλίας κυριαζής
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Στις 3 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το πρώτο trade paperback σειράς The Woods, το οποίο περιλαμβάνει τα τέσσερα πρώτα τεύχη της επιτυχημένης σειράς. Για όσους δε γνωρίζουν, το σχέδιο επιμελείται ο δικός μας Μιχάλης Διαλυνάς, ο οποίος συνεργάζεται με τον James Tynion IV (σενάριο) και τον Josan Gonzalez (χρώματα). Στο ζουμί λοιπόν. Όλα φαίνονται φυσιολογικά στο Bay Point Preparatory High School του Μιλγουόκι. Ξαφνικά όμως ολόκληρο το σχολείο, μαζί με τους μαθητές και το διδακτικό και βοηθητικό προσωπικό μεταφέρεται σ’ έναν άγνωστο πλανήτη. Και τα προβλήματα αρχίζουν αμέσως... Ο Διαλυνάς για άλλη μια φορά κάνει εξαιρετική δουλειά. Ενώ θα ήταν αναμενόμενο για ένα (κυρίως) horror comic να έχει ρεαλιστικό σχέδιο, εντούτοις το καρτουνίστικο στυλ του Διαλυνά ταιριάζει γάντι και του δίνει μια άλλη διάσταση. Το σενάριο και οι διάλογοι είναι επίσης πολύ καλοί, ενώ οι χαρακτήρες εξίσου καλά ανεπτυγμένοι. Ο Tynion θεωρείται ανερχόμενο ταλέντο και το επιβεβαιώνει. Υπάρχουν ορισμένες λεπτομέρειες που μου κακοφάνηκαν, κυρίως ως προς το πόσο γρήγορα γίνονται κάποια πράγματα, χωρίς ωστόσο να χαλάνε σημαντικά το τελικό αποτέλεσμα. Ο χρωματισμός του Gonzalez νομίζω, όμως, ότι είναι το δυνατότερο σημείο του The Woods. Με μια παλέτα όχι τρομερά ποικίλη, αλλά με υπέροχες αποχρώσεις, ο Gonzalez ζωντανεύει με απίστευτο τρόπο τον εξωγήινο κόσμο του κόμικ. Θα έλεγα ότι είναι ένα κόμικ για σχεδόν όλα τα γούστα. Ακόμα και αν κάποιος δεν πολυγουστάρει τα κόμικς τρόμου ή την αμερικανική σκηνή, δε θα το βρει αδιάφορο και σε καμία περίπτωση μέτριο. Βαθμολογία: 8/10 Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες της έκδοσης τον The_Sandman και για τα εξώφυλλα τους Kabuki και saravakos.
- 20 replies
-
- 34
-
- boom
- josan gonsalez
-
(and 3 more)
Tagged with:
-
Συνήθως χαρακτηρίζουμε –λανθασμένα– «κομήτη» κάποιον ή κάτι που εμφανίζεται μία φορά και μετά εξαφανίζεται. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι οι κομήτες πάντα επιστρέφουν. Ο «Μπλε Κομήτης», ένα νέο περιοδικό κόμικς για ενήλικο κοινό, έπειτα από μακρά ανομβρία στον χώρο του περιοδικού τύπου, υπόσχεται να είναι πιστός στα τακτικά ραντεβού του. Ο αρχισυντάκτης του και δημιουργός κόμικς, Γιώργος Γούσης, μιλά στην «Εφ.Συν.» για τις προσδοκίες του. Γιατί «Μπλε» και γιατί «Κομήτης»; Όταν ψάχναμε όνομα για το περιοδικό, είχα κολλήσει στη λέξη «κομήτης», επειδή μου έκανε λίγο ρετρό και νοσταλγικό, μου θύμιζε pulp περιοδικά της δεκαετίας του 1980 και, επίσης, ως λέξη μοιάζει με τη λέξη κόμικς. Επιπλέον, η εμφάνιση ενός κομήτη είναι περιοδικό φαινόμενο με συγκεκριμένη περιοδικότητα, όπως το περιοδικό μας που θα εμφανίζεται κάθε τρεις μήνες. Το «μπλε» προστέθηκε στη συνέχεια από τον εκδότη, καθώς την εποχή που το κουβεντιάζαμε, διάβασε τυχαία ότι ήταν ορατός από τη Γη ο μπλε κομήτης Χόντα. Το θεωρήσαμε σημαδιακό. Ευχή μας και προσπάθειά μας είναι να εδραιωθεί ως Κομήτης, να είναι πάντα στην τροχιά των κομικς, να εμφανίζεται πάντα στην ώρα του και να βγαίνουν όλοι έξω για να τον παρατηρήσουν. Με άλλα λόγια, να είναι ένα περιοδικό-φαινόμενο για τα ελληνικά κόμικς. Απόσπασμα από την ιστορία του Γιώργου Γούση, βασισμένη στον χαρακτήρα του ντετέκτιβ Φιλ Πωτ του Παναγιώτη Μητσομπόνου Ποιος είχε την ιδέα για μια τέτοια έκδοση και σε ποιους ανήκουν οι πρωτοβουλίες για την κυκλοφορία του περιοδικού; Η ιδέα γεννήθηκε μέσα από συζητήσεις που είχαν οι εκδόσεις Polaris με εμένα και τον συγγραφέα Δημοσθένη Παπαμάρκο γύρω από το πώς και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε εκδοτικά με την πληθώρα των εξαιρετικών δημιουργών που υπάρχουν στη χώρα και δεν συναντώνται με το ευρύ αναγνωστικό κοινό. Βλέπαμε, επίσης, ότι υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ των ανθρώπων που μπορούν να φτιάξουν και να εκδώσουν ένα γκράφικ νόβελ και των αυτοεκδόσεων όπου συναντάς πολλούς, νέους κυρίως δημιουργούς, με φοβερά προσόντα και υποσχέσεις και δεν μπορείς να τους βρεις παρά μόνο αν πέσει στα χέρια σου η αυτοέκδοσή τους. Καταλήξαμε ότι η φόρμα του περιοδικού είναι το καταλληλότερο μέσο που θα τα ένωνε όλα αυτά. Στέλλα Στεργίου Τι καινούργιο έρχεται να φέρει στα ελληνικά κόμικς; Ένα περιοδικό κόμικς πρέπει να έχει σκοπό να αναδείξει το καινούργιο και να αναθερμάνει το παλιό. Η προτεραιότητά μας είναι η ποιότητα της ύλης μας. Να υπάρχει γκάμα δημιουργών και απόψεων, να βοηθούνται οι δημιουργοί στο επίπεδο της επιμέλειας της δουλειάς τους, να δημιουργηθούν νέες δημιουργικές ομάδες, να συναντηθούν συγγραφείς με σχεδιαστές, να γίνει το περιοδικό ο λόγος για να εκφραστούν οι δημιουργοί και οι συγγραφείς και να αμειφθούν γι' αυτό. Είμαστε ανοιχτοί σε ιδέες και πιστεύουμε ότι ένα περιοδικό οφείλει να είναι ένας ζωντανός οργανισμός που προσαρμόζεται στα δεδομένα της εποχής. Ελπίδα μου είναι να δημοσιεύσουμε και πολλές ελληνικές ιστορίες σε διάφορα είδη αφήγησης, όπως για παράδειγμα συνέβη με την εξαιρετική έκθεση κόμικς με θέμα την απελευθέρωση της Αθήνας από τους Γερμανούς που έγινε πέρυσι. Απόσπασμα από το κόμικ των Γιώργου Φαραζή και Γλυκερίας Πατραμάνη Υπάρχει όμως το απαιτούμενο κοινό για να το στηρίξει; Από την εμπειρία του «9», της «Βαβέλ», του «Παρά Πέντε» κλπ., ξέρουμε ότι το κοινό που αγοράζει ένα περιοδικό κόμικς είναι ευρύ, είναι ο κόσμος που διαβάζει βιβλία, βλέπει σινεμά, πάει θέατρο κλπ. Επίσης πολλά κόμικς που έχουν εκδοθεί τα τελευταία χρόνια έχουν αξιοσημείωτες πωλήσεις. Αν συμπεριλάβουμε και ένα ποσοστό από την πληθώρα των νέων επισκεπτών στα συνέδρια και τα φεστιβάλ που γίνονται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ένα κοινό λίγο-πολύ αχαρτογράφητο, τότε θα έλεγα πως όχι μόνο υπάρχει, αλλά μάλλον είναι και αρκετό. Μένει να το δούμε στην πράξη και φυσικά πιστεύω ότι δεν αρκεί να υπάρχει το κοινό για να αγοράσει οτιδήποτε, πρέπει να είναι καλό και το προϊόν για να το πάρει. Παναγιώτης Μητσομπόνος Θα υπάρχουν σταθεροί συνεργάτες ή θα εναλλάσσονται. Και η αραιή περιοδικότητα μήπως θα αποξενώσει τους αναγνώστες; Δυστυχώς λόγω περιορισμού του χώρου έμειναν απ’ έξω πολλοί σημαντικοί δημιουργοί, με τους οποίους όμως ελπίζω να συνεργαστούμε και να παρουσιάσουν δουλεία στο περιοδικό στη συνέχεια. Σκοπός μας είναι να εναλλάσσονται οι συνεργάτες και φυσικά να εμφανιστούν και νέοι που δεν έχουμε ξαναδεί και αξίζει η δουλειά τους. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν θα έχουμε και κάποιες μόνιμες ή περιστασιακές συνεργασίες με κάποιες σειρές ή ιστορίες που θα δημοσιεύονται σε συνέχειες. Η αραιή περιοδικότητα είναι κάτι που αποφασίσαμε ώστε να έχουμε αρκετό χρόνο για την αναζήτηση, τη δημιουργία και την επιμέλεια των ιστοριών που θα δημοσιεύουμε. Αυτό που έχουμε σκοπό να κάνουμε, και θα γίνει το πρώτο βήμα από το δεύτερο μόλις τεύχος, είναι να αυξήσουμε τις σελίδες και την ύλη του περιοδικού, κρατώντας σταθερή την τιμή. Το δεύτερο τεύχος θα έχει 16 σελίδες περισσότερες από το πρώτο. Προτιμούμε να βγάζουμε πιο αραιά ένα μεγαλύτερο και καλύτερο περιοδικό, παρά να κάνουμε βιαστικές επιλογές και εμείς και οι δημιουργοί. Μας ενδιαφέρει και η συλλεκτική αξία, το τεύχος να είναι ωραίο και σαν αντικείμενο. Ο Πέτρος Ζερβός μεταφέρει σε κόμικς το διήγημα «Παραλογή» από το «Γκιακ» του Δημοσθένη Παπαμάρκου Πώς βλέπεις την κατάσταση των ελληνικών κόμικς σήμερα; Τι μπορούμε να περιμένουμε μέσα στο ζοφερό κλίμα της εποχής; Για να πάρουμε την απόφαση να εκδώσουμε ένα περιοδικό και προσωπικά εγώ να δεχτώ τη θέση του αρχισυντάκτη, είναι σαφές ότι πιστεύουμε πως η κατάσταση των ελληνικών κόμικς είναι σήμερα καλύτερη από ποτέ. Είναι η σωστή στιγμή για το κόμικ να κάνει το μεγάλο βήμα προς τα εμπρός, να μας δώσει σπουδαίες ιστορίες, άλμπουμ και δημιουργούς που να συναγωνίζονται ποιοτικά μεγάλους δημιουργούς του εξωτερικού. Ίσως τελικά το ζοφερό κλίμα της εποχής να είναι η μαγιά που φουσκώνει τη δημιουργικότητα. Απόσπασμα από την ιστορία των Μιχάλη Διαλυνά και Δημοσθένη Παπαμάρκου Μέχρι σήμερα σε γνωρίζαμε ως έναν νέο και πολύ επιτυχημένο δημιουργό. Τώρα θα σε δούμε και ως αρχισυντάκτη. Πώς συνδυάζονται αυτές οι ιδιότητες; Είναι δύσκολο, αλλά προσπαθώ να μη συνδυάζονται! Τα έργα και οι καλλιτέχνες που θα δημοσιεύονται στο περιοδικό δεν θα κρίνονται με το προσωπικό μου κριτήριο, είμαι εδώ για να βοηθώ τους νεότερους στα τεχνικά και στη διαδικασία της δημιουργίας από την εμπειρία μου και να λέω συμβουλευτικά την άποψή μου, ακόμα και αν αυτή δεν εισακουστεί από κάποιους δημιουργούς· προφανώς στο τελικό αποτέλεσμα έχει μεγαλύτερη βαρύτητα η δική τους άποψη. Επίσης δεν είμαι μόνος μου σε αυτή τη διαδικασία, υπάρχει και η εκδοτική ομάδα αλλά και συνεργάτες του οίκου που σέβομαι και συμβουλεύομαι τη γνώμη τους και το κριτήριό τους. Με ενδιαφέρει οι ιστορίες που θα δημοσιεύουμε να είναι κατ' αρχάς κατανοητές, να έχουν αισθητική, άποψη, να αφορούν όσο το δυνατόν πιο μεγάλη μερίδα του αναγνωστικού κοινού, να είναι τα γράμματα και τα μπαλονάκια σωστά, να διαβάζονται άνετα κλπ. Επίσης προσπαθώ να συνδέω συγγραφείς με δημιουργούς ή να προτείνω συνεργασίες, διασκευές από λογοτεχνικά κείμενα, κάποια ιδέα για σειρά κλπ. Από το επόμενο τεύχος, για παράδειγμα, θα υπάρχει μια σειρά κόμικς για ελληνικά εγκλήματα. Θα τη γράφει ο Γιάννης Ράγκος, που έχει τρομερό δημοσιογραφικό αρχείο πάνω στο θέμα και κάθε φορά θα σκιτσάρει διαφορετικός δημιουργός. Από κει και πέρα δεν υπάρχει κανείς περιορισμός, αντιθέτως, επιδιώκουμε να δούμε δουλείες που θα μας εκπλήξουν, που δεν τις περιμέναμε και δεν μπορούσαμε να τις φανταστούμε. Σχέδιο εξωφύλλου: Παναγιώτης Πανταζής. Δεξιά ο Γιώργος Γούσης. Ο Γιώργος Γούσης γεννήθηκε το 1986 στην Αθήνα. Έχει εκδώσει τη συλλογή σύντομων ιστοριών κόμικς «Ιστορίες από τις αθώες εποχές» (εκδ. ΚΨΜ). Ως εικονογράφος και σχεδιαστής κόμικς έχει εργαστεί στον τύπο («ΒΗΜΑMEN», «ΒΗMAgazino», «9» της «Ελευθεροτυπίας», «Lifo», «Athens Voice» κ.α.) και στον χώρο των εκδόσεων βιβλίου. Το graphic novel «Ερωτόκριτος», που δημιούργησε μαζί με τους Δημοσθένη Παπαμάρκο και Γιάννη Ράγκο στο σενάριο, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Polaris το 2016. Τι λένε οι δημιουργοί Συνεργάτες του «Μπλε Κομήτη» θα είναι μια πλειάδα Ελλήνων δημιουργών κόμικς, με διαφορετικά στιλ, τεχνοτροπίες και καλλιτεχνική διαδρομή. Ρωτήσαμε τον Αντώνη Βαβαγιάννη («Κουραφέλκυθρα», «Οι Προτελευταίοι» κ.ά.) αν υπάρχει κοινό στην Ελλάδα που μπορεί να στηρίξει ένα τέτοιο περιοδικό. «Η απλή και εύκολη απάντηση είναι “όχι δεν υπάρχει”. Οι εποχές της “Βαβέλ” και του “Παρά Πέντε” έχουν φύγει και δεν πρόκειται να ξαναγυρίσουν. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν υπάρχει κοινό που αγαπάει τα κόμικς στην Ελλάδα και ακόμα περισσότερο δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εξαιρετικοί Έλληνες δημιουργοί. Άρα η ερώτηση είναι αν μπορούμε εμείς, όσοι εμπλεκόμαστε στον “Μπλε Κομήτη”, να χτίσουμε αυτό το κοινό που θα στηρίξει και θα αγαπήσει κάτι καινούργιο. Όχι μόνο αυτούς που μεγαλώσανε αγοράζοντας περιοδικά και τους λείπει αυτό το υπέροχο συναίσθημα που νιώθεις όταν πρωτοανοίγεις μια καινούργια ανθολογία κόμικς που την περίμενες για μήνες, αλλά και νέο κοινό που θα θέλει να στηρίξει κάτι πραγματικά αξιόλογο. Δύσκολο; Σίγουρα. Αλλά, διάολε, θα το προσπαθήσουμε!» Θα καταφέρει, όμως, να αντέξει στον χρόνο ένα αμιγώς ελληνικό περιοδικό με κόμικς; Ο Παναγιώτης Πανταζής («Common Comics», «Μαρμελάδα Κεράσι» κ.ά.) μας απαντά: «Ένα καινούργιο ελληνικό περιοδικό ελπίζω πως έρχεται να γίνει σημείο, ένα τοπόσημο για όποιον ασχολείται με κόμικς στην Ελλάδα. Με την ιδιότητα του δημιουργού βρίσκομαι από την αρχή στο χτίσιμο ενός σπιτιού που ξανασυναντώ παλιότερους και σύγχρονούς μου, οργανωνόμαστε, συνεργαζόμαστε και προχωράμε. Αυτό που με κάνει πιο χαρούμενο, ωστόσο, είναι πως το καινούργιο περιοδικό δίνει τη δυνατότητα σε νέα παιδιά με ταλέντο να δουν πώς είναι η δουλειά σου να αφήνει πίσω την όμορφη μεν, αλλά ασφαλή φάση του ερασιτεχνισμού και να περνάει στον επαγγελματικό χώρο, όπου έχεις τη χαρά να πληρώνεσαι για να κάνεις αυτό που αγαπάς, να βλέπεις τη δουλειά σου να φτάνει σε μέρη όπου πριν δεν γινόταν και να βελτιώνεσαι λόγω των απαιτήσεων. Αν θα αντέξει στον χρόνο, θα το ξέρουμε όταν έχει περάσει ο απαιτούμενος χρόνος. Ως τότε, ξέρω πως όσοι συμμετέχουμε, σε κάθε σημείο της πορείας, θα έχουμε δώσει τον καλύτερό μας εαυτό». Και το σχετικό link...
- 4 replies
-
- 21
-
- Γιώργος Γούσης
- Μπλε Κομήτης
- (and 8 more)
-
Μιλήσαμε με Κάποιους Από τους Καλύτερους Κομιξάδες της Ελλάδας Το ελληνικό κόμικ είναι πιο δυνατό από ποτέ. Φωτογραφίες: Νίκος Κατσαρός Θυμάμαι πως, όταν ήμουν μικρός, είχα περάσει μια αρκετά μεγάλη περίοδο που ήθελα να γίνω κομιξάς. Όπως πολλά πιτσιρίκια, έτσι κι εγώ, είχα πωρωθεί με το αγαπημένο μου κόμικ, τον Garfield, και είχα αρχίσει να φτιάχνω τους δικούς μου χαρακτήρες. Βέβαια, υπήρχε ένα πρόβλημα και αυτό δεν ήταν άλλο από το γεγονός πως, ακόμη και σήμερα, δεν είμαι ικανός να ζωγραφίσω ούτε ένα σπιτάκι. Τα βιβλία που είχα παραγγείλει από κάτι διαφημίσεις τύπου telemarketing δεν βοήθησαν την κατάσταση και έτσι η καριέρα μου τελείωσε πριν καν αρχίσει. Ποτέ δεν θα ξεχάσω τη μεγάλη μου επιτυχία, τον Κόμη Φράγκουλα, τον οποίο είχα τη φαϊνή ιδέα να ζωγραφίσω με ανεξίτηλο μαρκαδόρο σε μία από τις ντουλάπες του δωματίου μου -το αποτελέσμα ήταν τραγικό- φρικάροντας τη μάνα μου. Μεγάλο ρόλο στην αγάπη μου για τα κόμικς έπαιξε και το περιοδικό «9» που είχε ξεκινήσει να κυκλοφορεί εκείνη την εποχή. Μέσα από τις σελίδες του παρέλασαν και αναδείχτηκαν πολλά γνωστά ονόματα του χώρου και δικαίως αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του ελληνικού κόμικ. Μάλιστα, είχα λάβει μέρος -με τον Φράγκουλα, αν θυμάμαι καλά- σε έναν από τους διαγωνισμούς του περιοδικού και ακόμη και σήμερα ειλικρινά ντρέπομαι που έστειλα αυτά τα εκτρώματα στους ανθρώπους. Τέλος πάντων. Τα χρόνια πέρασαν και η εγχώρια σκηνή έχει εξελιχθεί τρομερά. Πλέον, υπάρχουν Έλληνες δημιουργοί που συνεργάζονται με τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους του κόσμου και που καταφέρνουν, σε πείσμα των καιρών, να επιβιώνουν κάνοντας αυτό που αγαπούν. Συναντήσαμε κάποιους από τους πιο γνωστούς και ενδιαφέροντες κομιξάδες εκεί έξω και τους επισκεφτήκαμε στον χώρο τους, για να τους φωτογραφίσουμε και να κουβεντιάσουμε μαζί τους. Ένα σημαντικό στατιστικό που προέκυψε είναι πως οι περισσότεροι δείχνουν μια προτίμηση στις γάτες. Τα υπόλοιπα μπορείτε να τα μάθετε διαβάζοντας όσα είπαμε μαζί τους. Μιχάλης Διαλυνάς VICE: Έχεις καταφέρει να συνεργαστείς με τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους στον κόσμο, όπως η Marvel και η DC Comics. Η ερώτηση είναι απλή: πώς στο καλό τα κατάφερες; Μπορώ για αρχή να σου πω ότι έγινε με πολλά χρόνια εξάσκησης, αλλά η αλήθεια είναι πως μετά από αυτό, τους έστειλα mail και τους έδειξα τη δουλειά μου. Στη Marvel, με την οποία συνεργάστηκα το 2013, τους είχα στείλει δυο-τρεις φορές και έκανα για δείγματα σελίδες, όπως κάνουν όλοι. Μου είπαν, «Ωραία, καλά πας, στείλε μας ξανά, όταν έχεις κάτι να μας δείξεις». Αφού τελείωσα το πρώτο μου κόμικ στην Dark Horse, το Amala's Blade, τους το έστειλα. Τους άρεσε και μου εμπιστεύτηκαν τον σχεδιασμό ενός τεύχους Superior Spider-Μan. Με την DC ήταν διαφορετικά, δεν τους είχα στείλει δουλειά μου, αλλά ήρθαν εκείνοι σε επαφή μαζί μου, επειδή είχα συνεργαστεί με την editor που δούλευε σε μια άλλη εταιρεία, προτού πάει εκεί. Ήξερε τη δουλειά μου και θεώρησες πως θα ταίριαζα στο Gotham Academy. Από τότε, έχω σχεδιάσει σε δύο τεύχη τους και ελπίζω να σχεδιάσω ξανά στο μέλλον. Μόλις, δηλαδή, τελειώσω με το The Woods. Πώς μπήκες στη φάση των κόμικς; Όπως όλοι οι δημιουργοί κόμικς. Διάβαζα μικρός, έπαιρνα από τα περίπτερα και τα πρακτορεία ξένου Τύπου στην Κρήτη και μου έστελνε η θεία μου από την Αγγλία διάφορα τεύχη Spawn, Batman, TMNT, ακόμη και Power Rangers. Κάποια στιγμή, ξεκίνησα να σχεδιάζω και όταν ήμουν στο Λύκειο κυκλοφόρησε το 9 στην Ελευθεροτυπία. Από εκείνη τη στιγμή, είδα ότι ίσως να υπάρχει ένα μέλλον και ένα πάτημα, ώστε να φτιάξω και εγώ κόμικς στην Ελλάδα και ίσως και στο εξωτερικό. Ευτυχώς, τα πράγματα πήγαν καλά, είμαι εδώ ακόμη και σχεδιάζω. Να υποθέσω πως ζεις από αυτό, σωστά; Ναι, πλέον είναι full-time δουλειά. Όπως όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, έτσι και εγώ, πρέπει να κυνηγάω τη δουλειά και να κλείνω project. Στην αρχή ήταν πολύ δύσκολα και έτρωγα μόνο ρύζι και μακαρόνια, για να μπορέσει να αφήσω το στίγμα μου με ένα καλό κόμικ. Τα τελευταία χρόνια σχεδιάζω τη σειρά The Woods με τον συγγραφέα James Tynion IV και την εκδοτική Boom! Με αυτούς ήμουν τυχερός και κατάφερα να εξασφαλίσω πως θα σχεδίαζα 36 τεύχη. Τώρα είμαι στο τεύχος 31, οπότε, όταν τελειώσω -τον Σεπτέμβριο- θα είμαι πάλι στο κυνήγι της επόμενης συνεργασίας. Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις αυτήν τη δουλειά μένοντας στην Ελλάδα; Βασικά, είναι ευχή και κατάρα. Έχουμε επτά με δέκα ώρες διαφορά με τις ΗΠΑ, οπότε έχουμε ένα προβάδισμα στα deadlines, αλλά από την άλλη είναι κακό, επειδή όταν σκάνε τα mail, είναι μετά τις 10 το βράδυ και μερικές φορές μιλάς μαζί τους για αλλαγές μέχρι τα ξημερώματα. Το κόστος ζωής στην Αμερική είναι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με εδώ, οπότε είναι καλό να μένεις Ελλάδα, αλλά για να μπορώ να συναναστραφώ με τους εργοδότες και τους συνεργάτες μου από εκεί, θα πρέπει να περιμένω πότε θα μπορέσουμε να βρεθούμε σε κάποιο συνέδριο. Για παράδειγμα, με τον συγγραφέα του Woods έχω βρεθεί τρεις φορές και με τους editors μου, δύο. Προς το παρόν, νιώθω καλά που είμαι εδώ και πηγαίνω μια φορά τον χρόνο στο New York Comic Con και βλέπω κόσμο. Θέλω να μου μιλήσεις για το κεφάλαιο Χελωνονιντζάκια . Ξέρω πως τα λατρεύεις, αλλά και πως δουλεύεις με αυτά. Είχα πάθει πατατράκ τις πρώτες μέρες, λες και είχα ξεχάσει πως να σχεδιάζω, έπρεπε να θυμίσω στον εαυτό μου ότι τώρα έχω την ευκαιρία να αφήσω ένα κομμάτι μου στην ιστορία τους, αλλά ταυτόχρονα να περάσω καλά και να μην αγχώνομαι. Δεν ξέρω αν ακούγεται περίεργο αυτό. Τα Χελωνονιντζάκια είναι η παιδική μου αγάπη. Όταν βγήκε η πρώτη ταινία το 1990, ήμουν έξι χρονών και βαθιά χωμένος στη «Χελωνομανία». Φιγούρες, παιδικά μπλουζάκια, τα πάντα. Αλλά και τώρα, είναι λες και δεν άλλαξε τίποτα, παρακολουθώ τη νέα σειρά στο Nickelodeon, διαβάζω τα κόμικς και αγοράζω τις φιγούρες. Απλώς τώρα τα σχεδιάζω κιόλας, όποτε έχω χρόνο. Τον Δεκέμβριο βγήκε το τελευταίο τεύχος που σχεδίασα και πρόκειται να δουλέψω πάνω σε άλλες περιπέτειές τους πολύ σύντομα. Η συνεργασία μου με την IDW -την εκδοτική που τα βγάζει- είναι πολύ διασκεδαστική και χαίρομαι όποτε μου στέλνουν, για να με ρωτήσουν, αν έχω λίγο χρόνο να επισκεφτώ ξανά τους πράσινους φίλους μου. Τι θα δούμε από εσένα μέσα στο 2017; Φέτος θα είναι το φινάλε της σειράς The Woods στο τεύχος 36, το οποίο θα βγει τον Οκτώβριο. Είμαι πολύ χαρούμενος γι' αυτό. Θα κυκλοφορήσουν τρεις τόμοι από αυτό μέχρι το τέλος της χρονιάς, Όπου να' ναι, θα βγει και ο πρώτος τόμος Teenage Mutant Ninja Turtles Universe και σύντομα θα σχεδιάσω ξανά ένα νέο τεύχος, το οποίο δεν γνωρίζω πότε θα κυκλοφορήσει. Επίσης, μέσα στη χρονιά θα έχουμε και κάποια άλλα νέα, σχετικά με την τηλεοπτική μεταφορά του The Woods από το SyFy Channel. Ηλίας Κυριαζής Θυμάσαι την πρώτη ιστορία που σχεδίασες; Πρέπει να ήταν στην Γ΄ή Δ΄ Δημοτικού και είχε γίνει ολόκληρο θέμα. Είχε γυμνούς ανθρώπους, τέρατα και ξεκοιλιάσματα και την είχαν δει στο σχολείο, είχαν καλέσει τους γονείς μου, χαμός. Fun times. Η κυκλοφορία του Manifesto σε έκανε ευρύτερα γνωστό ακόμα και σε κόσμο που δεν ασχολούνταν μέχρι τότε με Έλληνες σχεδιαστές. Τι θυμάσαι από εκείνη την εποχή; Αυτοί που ασχολούνταν με τους Έλληνες σχεδιαστές τότε, ήταν κυρίως οι Έλληνες σχεδιαστές. Αυτό άλλαξε σιγά-σιγά με το 9. Τo περιοδικό έκανε αδιαμφισβήτητα μεγάλο καλό στα ελληνικά κόμικς και εγώ σίγουρα δε θα είχα καριέρα χωρίς αυτό. Τότε βέβαια, το βλέπαμε κάπως αλλιώς, υπήρχε το κλίμα ότι κάτι ξεκινάει, κάτι πάει να γίνει, αλλά -ίσως λόγω οικονομικής κρίσης- το πράγμα ξεκίνησε να φρενάρει προτού προφτάσει να καταφέρει όλα όσα ήλπιζα ότι θα μπορούσε. Το γεγονός ότι μια ολόκληρη γενιά δημιουργών μπόρεσε να κάνει το ξεκίνημα της μέσω του 9 δεν είναι καθόλου αμελητέο, αλλά μου είναι πολύ δύσκολο να μην έχω γλυκόπικρα συναισθήματα για το περιοδικό. Γενικότερα για την εποχή κάπως πιο γλυκά, επειδή ήμουν και στα early 20s μου και το ζούσα. Αλλά και τα κόμικς ήταν πολύ καλά μαζί μου: μου έδωσαν φίλους, αυτοπεποίθηση, αναγνωρισιμότητα, χαρτζιλίκι και κάπου να ανήκω. Τώρα, μετά το τέλος του πάρτι, έχουν μείνει στον χώρο οι δημιουργοί που το εννοούσαν και οι πιο πιστοί αναγνώστες, αλλά έχει χαθεί το casual αναγνωστικό κοινό, που κάνει τη μεγάλη διαφορά. Πώς προέκυψαν οι συνεργασίες σου με αμερικανικούς εκδοτικούς οίκους, όπως οι IDW και DC Comics; Είχα δει πως η φάση στην Ελλάδα με τα κόμικς βάλτωνε και ψαχνόμουν για έξω. Είχα ξεκινήσει τα ταξίδια στο San Diego Comic Con και να στέλνω email. Για την DC κέρδισα έναν διαγωνισμό ταλέντων που έκανε για το έντυπο Zuda και το ίδιο συνέβη και με την Dark Horse Comics. Στην ΙDW με έφερε ο Scott Lobdell, τον οποίο πλησίασα, επειδή γούσταρα τα X-Men που έγραφε στα 90s, του άρεσε και εκείνου η δουλειά μου και ξεκινήσαμε μια συνεργασία που μας έδωσε τα κόμικς Ghostbusters, Galaxy Quest και έχουμε ακόμη μέλλον. Πόσο εύκολο είναι το να είσαι επαγγελματίας κομίστας στην Ελλάδα; Είμαι επαγγελματίας κομίστας, όμως απλώς κατοικώ στη χώρα. Δεν εργάζομαι εδώ. Ας απαντήσει κάποιος ή κάποια που βιοπορίζεται μόνο από την Ελλάδα, για να μας πει πώς τα καταφέρνει. Πώς βλέπεις την ελληνική σκηνή κόμικς και όλες τις προσπάθειες που γίνονται για την προώθησή της; Είναι μια ειρωνεία που πονάει λίγο, το πόσο ανεβασμένο είναι το επίπεδο καλλιτεχνικά -και στους παλιότερους και στους νεότερους- σχετικά με τα «χρόνια της άνθησης» των 00s. Το διεθνές κοινό αγκαλιάζει τα ταλέντα που προέρχονται από τη χώρα μας, οπότε φιλοδοξούμε σύντομα να συμβεί το ίδιο και με το ελληνικό. Τα conventions, η διαδικτυακή παρουσία, οτιδήποτε φέρνει κόσμο στα κόμικς γενικότερα βοηθά και τους Έλληνες δημιουργούς και βέβαια, μην ξεχνάμε πως έχει ανοίξει πια και ο δρόμος για τη διεθνή αγορά. Όσο δύσκολα και να είναι τα πράγματα εδώ, υπάρχει ο δρόμος για να κάνει καριέρα ένας δημιουργός. Πάνω σε τι δουλεύεις αυτήν την εποχή; Σχεδιάζω τη σειρά Dirk Gently's Holistic Detective Agency, που είναι βασισμένη στα ομώνυμα βιβλία του Douglas Adams και στην τηλεοπτική σειρά του Max Landis, του BBC America και της IDW. Γιάννης Ρουμπούλιας Πότε έπιασες πρώτη φορά πενάκι αποφασισμένος να φτιάξεις μια ιστορία και πώς κατάλαβες ότι πάει κάπου όλο αυτό; Στην ηλικία που ξεκίνησα, δεν ήξερα καν τι σημαίνει «πενάκι». Ανέκαθεν με γοήτευε το μέσο των κόμικς και θεωρούσα πολύ συναρπαστικό το να μπορείς να αφηγηθείς μέσω σχεδίων μια δική σου ιστορία. Έτσι, δεν ήταν δύσκολο να αποφασίσω πως ήθελα να ασχοληθώ περισσότερο με αυτό από πολύ μικρή ηλικία. Η πρώτη φορά που έφτιαξα μια ολοκληρωμένη ιστορία, ήταν νομίζω το καλοκαίρι μεταξύ ΣΤ΄ Δημοτικού και Α΄ Γυμνασίου, σε σχολικό τετράδιο που πλέον θα ήταν άχρηστο, καθώς το σχολείο είχε τελειώσει. Ήταν μια ιστορία του Κόναν του Βάρβαρου. Νομίζω ότι κάπου υπάρχει ακόμη, θαμμένη σε μια κούτα μαζί με άλλα σχέδια εκείνων των αρχαίων εποχών. Έχεις προλάβει τον χώρο των κόμικς πριν από την εισβολή των social media στην καθημερινότητά μας. Πόσο διαφορετικός είναι ο τρόπος προσέγγισης του κόσμου, αλλά και των καλλιτεχνών σήμερα σε σχέση με πριν από 10-12 χρόνια; Τα πράγματα είναι σαφέστατα καλύτερα ως επί το πλείστον. Πλέον, μπορούμε να δείξουμε τη δουλειά μας στα πέρατα του κόσμου με πολύ μεγαλύτερη ευχέρεια απ' ό,τι στο παρελθόν. Η αγορά, όσον αφορά τη δουλειά μας, δεν περιορίζεται από τα σύνορα. Μπορεί κάποιος να δουλεύει από την Ελλάδα και να γίνει εύκολα γνωστός σε ολόκληρο τον πλανήτη μέσω του Ίντερνετ. Μια τέτοια ευκολία ωθεί όλο και περισσότερους νέους καλλιτέχνες να δείχνουν τη δουλειά τους. Όλο και περισσότερος κόσμος γνωρίζει και αγαπάει πια το μέσο και την ποπ κουλτούρα ευρύτερα. Ωστόσο, πάντα πρέπει να εκθέτουμε τη δουλειά μας με προσοχή, διότι πολλοί αετονύχηδες μπορεί να σφετεριστούν τη δουλειά κάποιου, αλλά τα καλά που προσφέρει το Ίντερνετ είναι σίγουρα πολύ περισσότερα από αυτόν τον μικρό κίνδυνο. Είσαι από τους λίγους Έλληνες καλλιτέχνες που είχαν τη χαρά να δουν ένα έργο τους να γίνεται ταινία, Tα Χρονικά του Δρακοφοίνικα: Αδάμαστος , έστω και αν ήταν δική σου προσπάθεια. Πόσο διαφορετική ήταν η προσέγγιση και πως ένιωσες, όταν την είδες για πρώτη φορά ολοκληρωμένη; Γενικά, θεωρώ πως ο κινηματογράφος και τα κόμικς ως τέχνες είναι ξαδέρφια. Πάντα ήταν οι μεγάλες μου αγάπες και τις έχω μελετήσει και τις δύο. Η τέχνη της αφήγησης μέσω της εικόνας και το χτίσιμο ενδιαφερόντων χαρακτήρων είναι τα πιο σημαντικά στοιχεία, για να δημιουργήσει κάποιος μια καλή ιστορία. Κάθε φορά που ένας δημιουργός ολοκληρώνει ένα έργο, το συναίσθημα δε μπορεί να συγκριθεί. Οφείλω εδώ να σημειώσω πως χρωστάω πολλά σε όλους τους συνεργάτες μου, για οτιδήποτε έχω καταφέρει έως τώρα. Πιστεύω πάρα πολύ στην ομαδική δουλειά και πάντα την επιδιώκω, επειδή η πείρα μου μού έχει δείξει πως οι μονάδες και οι εγωισμοί παράγουν μόνο ελλειπή και άνευρα έργα. Ήταν και η πρώτη ελληνική ταινία επικής φαντασίας, σωστά; Δεν θα έπρεπε, ειδικά εμείς με τη μυθολογία που έχουμε, να είμαστε από τους πρώτους στην Ευρώπη που κάνουν τέτοιες ταινίες; Δυστυχώς, ως χώρα και νοοτροπία είμαστε λίγο πίσω στον χώρο του θεάματος. Το κοινό μας έχει μια τάση να σνομπάρει αντίστοιχες ελληνικές προσπάθειες, θεωρώντας τις –λανθασμένα- υποδεέστερες των εισαγόμενων. Κατά τη γνώμη μου, στο μόνο πράγμα που υστερούν, είναι η έλλειψη αξιόλογου budget και οι ευκαιρίες να ξεδιπλώσουν το ταλέντο τους οι πραγματικά δημιουργικοί άνθρωποι του χώρου. Αυτό όμως είναι κάτι που σιγά-σιγά ως δημιουργοί το διορθώνουμε, εκπαιδεύοντας κατάλληλα το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε. Έχουμε υπέροχες τοποθεσίες που θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε, τεράστια ιστορία και μύθους από τους οποίους μπορούμε να αντλήσουμε αμέτρητα σενάρια και σίγουρα, πολύ ταλέντο και δημιουργικότητα. Δυστυχώς, η αδράνεια, η ευθυνοφοβία και η ημιμάθεια κάποιων ανθρώπων σε κρατικές θέσεις-κλειδιά έχουν μπλοκάρει κατά καιρούς πολλά project που θα μπορούσαν να φέρουν παγκόσμια αναγνώριση και έσοδα στη χώρα μας. Έχεις καταφέρει να ζεις από την τέχνη σου, αλλά και ως illustrator. Πόσο δύσκολο είναι αυτό στην Ελλάδα της κρίσης; Στην Ελλάδα, είναι γενικά δύσκολο να ζεις πλέον κάνοντας οτιδήποτε ως ελεύθερος επαγγελματίας, δυστυχώς. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι, παρόλο που πολλοί συνάδελφοι θα μπορούσαν να δουλεύουν από εδώ και η δουλειά τους να εκδίδεται στο εξωτερικό, σιγά-σιγά μετακομίζουν σε άλλες χώρες. Εκεί χρίζουν καλύτερης φορολογικής μεταχείρισης και δεν αντιμετωπίζονται από τις κρατικές υπηρεσίες ως απατεώνες. Ελπίζω αυτό να αλλάξει σύντομα, για να μπορέσουμε να κάνουμε αυτό που αγαπάμε, στο μέρος που μεγαλώσαμε και ζούμε. Τι ετοιμάζεις αυτό τον καιρό; Πολλά και διάφορα. Συνεχίζουμε το έγχρωμο webcomic Χρονικά του Δρακοφοίνικα: Ημίθεος κάθε Σάββατο στο socomic.gr, ετοιμάζω το νέο άλμπουμ του Χρονικά του Δρακοφοίνικα: Αδάμαστος με τη Jemma Press, το νέο τεύχος των Μυθοναυτών από την Addart σε σχέδιο και σενάριο δικό μου, αλλά και μια νέα εκπομπή που έχει να κάνει με την ποπ κουλτούρα, στο YouTube. Υγεία να έχουμε και ελπίζω ότι όλα θα υλοποιηθούν. Λουκία Τζωρτζοπούλου Πόσο καιρό ασχολείσαι με τα κόμιξ σε δημιουργικό επίπεδο; Επισήμως, ασχολούμαι από το 2012 περίπου. Τι θα πρότεινες να διαβάσει πρώτα κάποιος που θέλει να ξεκινήσει να παρακολουθεί τη δουλειά σου; Έχω συγκριτικά μικρή σε ποσότητα και μάλλον ετερόκλητη δημοσιευμένη δουλειά. Σε γενικές γραμμές, ό,τι δημιουργώ έχει σχέση με το σινεμά (κυρίως το ασιατικό), το Japanese horror, τους Τρεις Σωματοφύλακες, το vaporwave, τα σουρεάλ κολάζ και τα χειροποίητα GIFs. Πολλά GIFs. Στο blog μου ανεβάζω τακτικά ό,τι καινούριο φτιάχνω, καθώς και δείγματα από παλιότερα και μελλοντικά κόμικς μου. Οπότε, το blog είναι ο εύκολος τρόπος να πάρει κανείς μια γεύση από τη δουλειά μου. Ακόμη, τρέχω κι ένα side-blog όπου κατά καιρούς ανεβάζω «χειροποίητα», καρτουνίστικα GIFs που εμπνέονται από διάφορες ελληνικές ταινίες. Θα ήθελα να μου πεις δυο λόγια και για τον Θρόνο του Πόρθου , ένα φανζίν που κυκλοφόρησες πριν από λίγα χρόνια και πήγε πολύ καλά. Ο Θρόνος του Πόρθου ήταν ένα mini-comic βασισμένο στα κλασικό μυθιστόρημα Οι Τρεις Σωματοφύλακες του Αλέξανδρου Δουμά. Ήταν μια μάλλον γλυκόπικρη και οριακά σκατολογική ιστορία που παρουσίαζε τον διάλογο του Πόρθου με τον υπηρέτη του κατά τη διάρκεια της πρωινής του τουαλέτας. Παρ' όλες τις ατέλειές του, είμαι χαρούμενη που βγήκε σαν ολοκληρωμένο κόμικ, επειδή αποτέλεσε το πρώτο βήμα ενός μεγαλύτερου project με τους -τρεις συν έναν- Σωματοφύλακες που θέλω να δημιουργήσω σύντομα. Ο Θρόνος του Πόρθου βρίσκεται πλέον online στα αγγλικά. Ποιοι δημιουργοί μπορείς να πεις ότι επηρέασαν το στιλ σου; Δεν μπορώ να πω με σιγουριά. Κατά βάση, έχω επηρεαστεί από τα late 80s και 90s anime που έβλεπα μικρή, κυρίως των Kunihiko Ikuhara και Osamu Dezaki και τις κλασικές ταινίες της Disney, αναπόφευκτα. Επίσης, είμαι fan της δουλειάς του Winshluss, επειδή κατά τη γνώμη μου συνδυάζει άψογα την ενήλικη, σκοτεινή, κάφρικη θεματολογία με το χαριτωμένο, παιδικό σχεδιαστικό στιλ. Έχεις συμμετάσχει ως ηθοποιός και σε ταινίες - μάλιστα, έχεις παίξει και στην πρώτη ελληνική ταινία πολεμικών τεχνών, το F.L.S. Πώς προέκυψε αυτό; Γνωριζόμασταν με τον Θάνο, τον σκηνοθέτη της ταινίας, βοηθούσαμε ο ένας τον άλλον για τα κινηματογραφικά μας project από διάφορα πόστα - για παράδειγμα, ο Θάνος είχε κάνει τη διεύθυνση φωτογραφίας για τη δική μου μικρού μήκους animated ταινία. Έτσι, μου πρότεινε τον ρόλο της Μizuno για το F.L.S., την πτυχιακή του ταινία. Ήταν μια φιλική διανομή ρόλου, όπως και η συμμετοχή μου στο Goldfish, δυο χρόνια αργότερα. Επίσης, είχα σχεδιάσει μια από τις ιστορίες για την ανθολογία κόμικς που ήταν βασισμένη στο F.L.S., καθώς και μια από τις αφίσες για το Goldfish. Τι ετοιμάζεις αυτήν την εποχή; Αυτόν τον καιρό προετοιμάζομαι για το Comicdom που θα γίνει τον Απρίλη. Θα έχω δυο νέα κόμικς. Το ένα θα παρουσιάζει την ιστορία ενός luchador (σ.σ. αθλητής μεξικάνικης πάλης) ντετέκτιβ και το άλλο θα αφορά έναν ακόμη Σωματοφύλακα: Θα είναι μια ιστορία για τον Άραμη και, ουσιαστικά, θα είναι το δεύτερο μέρος της νοητής τετραλογίας των Σωματοφυλάκων που θα ήθελα να ολοκληρώσω μελλοντικά. Αντώνης Βαβαγιάννης Πώς μπήκες στο τριπάκι να γίνεις κομίστας; Δεν ήταν ιδιαίτερα συνειδητοποιημένη απόφαση. Απλά το να φτιάχνω κόμικς είναι ένα από τα πράγματα που μου αρέσει να κάνω. Όταν ξεκίνησα τα Κουραφέλκυθρα, δεν υπήρχε ενδιαφέρον από κανένα έντυπο να τα δημοσιεύσει, οπότε ξεκίνησα να τα ανεβάζω αρχικά στη σελίδα μου. Έχω την εντύπωση, ότι είναι ένα από τα πρώτα ελληνικά διαδικτυακά κόμικ. Σιγά-σιγά, αυτό που έκανα είχε ανταπόκριση από τον κόσμο για κάποιον περίεργο λόγο. Βέβαια, αυτό πήρε χρόνια. Πριν από τα Κουραφέλκυθρα είχα γράψει το σενάριο για τρία κόμικς. Τον Φωτογράφο 1+2, σε σκίτσα Σπύρου Δερβενιώτη και το AVPD, σε σκίτσα Κώστα Φουτσίδη. Τι είναι τα Κουραφέλκυθρα ; Δεν είναι καν λέξη! Η ονομασία μου φανερώθηκε σε ένα όραμα ή απλά το διάβασα σε ένα βιβλίο με «μαργαριτάρια», ως τίτλο μιας έκθεσης. Δεν θα μάθεις ποτέ ποιο από τα δύο είναι η αλήθεια. Ποιοι Έλληνες ή ξένοι κομίστες σε έχουν εμπνεύσει; Από Έλληνες, ο Αρκάς και ο Γιάννης Καλαϊτζής και από ξένους ο Gary Larson, η Kate Beaton, ο Nicholas Gurewitz, ο Εdika και βέβαια ο Gosciny. Πέραν των κόμικς, είσαι και μέλος του συγκροτήματος Empty Frame, με τους οποίους μόλις κυκλοφορήσατε το τέταρτο σας άλμπουμ. Πες μου δυο λόγια για αυτό. Οι Empty Frame ξεκίνησαν περίπου ίδια εποχή με τα Κουραφέλκυθρα. Είμαι πολύ περήφανος που είμαι μέλος αυτής της μπάντας. Θεωρώ ότι έχουμε γράψει πολύ ωραία μουσική μαζί και ελπίζω κάποτε να ακουστεί περισσότερο. Έχουμε βγάλει δύο άλμπουμ και δύο soundtracks. Η τελευταία κυκλοφορία μας είναι το soundtrack μιας χορευτικής παράστασης με τίτλο Hands και περιέχει instrumental ατμοσφαιρικά κομμάτια, τα οποία παίζαμε live στη σκηνή κατά τη διάρκεια της παράστασης. Έχεις γράψει ιστορία και ως «Γκάλης Κούπερ». Θέλεις να μας πεις περισσότερα για εκείνη τη βραδιά; Ίσως είναι ό,τι πιο δημοφιλές έχω κάνει - τζάμπα τα χρόνια που τρώω παίζοντας μουσική και κάνοντας κόμικς. Το πάρτι εκείνο ήταν υπέροχο και δεν ήταν η μόνη αστεία στολή πρέπει να σου πω. Θυμάμαι την εξαιρετική στολή «Καραμολέγκολας», καθώς και τους τρεις φίλους που είχαν ντυθεί «Reunion των Hanson». Είναι η σκιτσογραφία το βασικό σου επάγγελμα; Ωραίο αστείο. Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια, από τότε που τα Κουραφέλκυθρα πήγαν στο Socomic.gr, είναι πια μια πηγή συμπληρωματικών εσόδων. Πριν από αυτό, δεν έβγαζα σχεδόν τίποτα από τα κόμικς - για τη μουσική δεν το συζητάμε καν. Η πρωινή δουλειά μου είναι μια από τις πιο δύσκολες, αλλά και πιο ωραίες που υπάρχουν. Είμαι δάσκαλος σε Δημοτικό σχολείο. Τέλος, θα ήθελα να μου πεις τι ετοιμάζεις αυτήν την εποχή. Ετοιμάζεται το τευχάκι Κουραφέλκυθρα - Εμένα Μου Φαίνονται Συμπαθέστατα, που θα κυκλοφορήσει από την Jemma Press τον Απρίλη, στο Comicdom Con 2017 και περιλαμβάνει μια επιλογή από Κουραφέλκυθρα που δημοσιεύτηκαν στο Socomic την περασμένη χρονιά. Κυκλοφορεί ήδη το δεύτερο τεύχος των Προτελευταίων που κάνουμε μαζί με τον Θανάση Πετρόπουλο και με τους Εmpty Frame θα παίξουμε την Κυριακή 19 Μαρτίου στο Vinyl Is Back. DaNi Πώς ξεκίνησες την ενασχόλησή σου με τα κόμικς; Διάβαζα από μικρή κόμικς και παράλληλα σχεδίαζα, οπότε το να φτιάχνω και τις δικές μου ιστορίες ήρθε φυσικά. Ουσιαστικά, συνδύασα τα δύο αγαπημένα μου πράγματα και μέχρι στιγμής χαίρομαι πολύ γι' αυτό. Είναι κάτι που κάνεις επαγγελματικά; Τον τελευταίο χρόνο, τα κόμικς είναι η δουλειά από την οποία ζω κάθε μήνα και με αυτό ασχολούμαι κάθε μέρα. Από εκεί και πέρα, μπορεί να τύχει να αναλλάβω και κάποιο έξτρα project, ανάλογα με τον χρόνο που θα έχω. Συνήθως, είναι συνεργασίες με μπάντες για σχέδια σε κάποιο δίσκο ή για αφίσες, άλλες φορές για κάποιο logo και πάει λέγοντας. Σε βοήθησαν οι σπουδές στην Καλών Τεχνών όσον αφορά την τέχνη σου; Συγκεκριμένα στα κόμικς, δεν νομίζω πως με έχει βοηθήσει η Καλών Τεχνών ιδιαίτερα, καθώς έκανα τελείως διαφορετικά πράγματα στη σχολή - σπούδαζα στον τομέα της γλυπτικής. Συνολικά, σαν καλλιτέχνη και σαν άνθρωπο σίγουρα με έχει βοηθήσει και με έχει εξελίξει, όσον αφορά τις θεωρητικές γνώσεις αλλά και τεχνικές. Όμως τα κόμικς τα έχω δουλέψει μόνη μου, είτε διαβάζοντας και αναλύοντας ιστορίες που μου άρεσαν είτε παρατηρώντας τους αγαπημένους μου σχεδιαστές. Ποιοι καλλιτέχνες έχουν επηρεάσει το στιλ σου; Η πρώτη μου αγάπη ήταν ο Mike Mignola. Στη συνέχεια, ανακάλυψα και άλλους, όπως ο Eduardo Risso. Γενικά, μου αρέσουν καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν έντονα μαύρα στο σχέδιό τους και δυναμικά στησίματα στις σελίδες τους. Η αυτοέκδοση σου Tales from the Strips κέρδισε το Βραβείο Κοινού στα Ελληνικά Βραβεία Κόμικς του 2015. Θέλεις να μου πεις λίγα λόγια γι' αυτό; Ήταν μια πολύ όμορφη στιγμή, επειδή δεν το περίμενα καθόλου. Δεν είχα δηλώσει ποτέ ξανά συμμετοχή στα βραβεία και το βράδυ που γίνονταν το είχα ξεχάσει τελείως. Να σκεφτείς, δεν είχα κατέβει καν να τα παρακολουθήσω, ήμουν ακόμη στο τραπέζι μου στις αυτοεκδόσεις και με πήραν τηλέφωνο, για να μου πουν ότι κέρδισα. Είναι πάντα ωραίο να βλέπεις ότι υπάρχει κόσμος που, όχι μόνο παρακολουθεί τη δουλειά σου, αλλά του αρέσει και τόσο, ώστε να την ψηφίσει κιόλας. Ποια θεωρείς πώς ήταν η πιο σημαντική στιγμή της πορείας σου; Μέχρι στιγμής, μπορώ να ξεχωρίσω δύο. Την πρώτη φορά που είχα πάει να δουλέψω στο London Super Comic Con και ήρθα σε επαφή με την 2000 AD, με τους οποίους συνεργάζομαι από τότε σε διάφορες ιστορίες. Ήταν η πρώτη μου επαγγελματική δουλειά. Η άλλη, είναι η πρώτη φορά που πήγα ως επισκέπτρια στο New York Comic Con και είδα τους περισσότερους από τους αγαπημένους μου σχεδιαστές και τη δουλειά τους από κοντά. Είχα χαζέψει. Ποια είναι τα σχέδιά σου για το προσεχές μέλλον; Να συνεχίσω να δουλεύω κανονικά στα κόμικς και να έχω τον χρόνο να φτιάχνω παράλληλα τις δικές μου ιστορίες. Αλεξία Οθωναίου Με τι ασχολείσαι αυτήν την εποχή, όσον αφορά τα κόμικς; Αυτό τον καιρό δημοσιεύω το διαδικτυακό κόμικ Ιστορίες που Κρύβονταν σε Προφανή Μέρη στο socomic.gr, το κόμικ στριπ Μαντάμ Ξυδέα Πομπιντού στην Εφημερίδα των Συντακτών και το κόμικ Ψ στο περιοδικό Unfollow. Κάνεις μαθήματα κόμικς σε ανήλικα προσφυγόπουλα, θέλεις να μου μιλήσεις λίγο γι' αυτήν την εμπειρία; Πράγματι, κάνω μαθήματα κόμικ σε ασυνόδευτους ανήλικες πρόσφυγες, κυρίως έφηβους. Λόγω της γλώσσας και του διαφορετικού πολιτισμικού background η επικοινωνία είναι πολύ δύσκολη, αλλά, όταν το χάσμα γεφυρώνεται, είναι πολύ συγκινητικό. Μετά τα πρώτα μαθήματα, αναρωτήθηκα σοβαρά, αν είχα να προσφέρω κάτι σε αυτά τα παιδιά, δηλαδή, αν θα τους ωφελούσε σε κάτι να μάθουν να φτιάχνουν κόμικ ή αν θα κατάφερνα να τους μάθω πώς να εκφραστούν μέσα από αυτό το μέσο στο σύντομο διάστημα που θα βρίσκονται στην Ελλάδα. Κατόπιν σκέψης κατέληξα πως τα κόμικς είναι πάνω απ' όλα ιστορίες και πως όλοι χρειαζόμαστε τις ιστορίες, για να επιβιώσουμε - αυτά τα παιδιά ίσως περισσότερο από όλους. Έτσι, αποφάσισα να συνεχίσω. Η επαφή μου με αυτά τα παιδιά μου μαθαίνει πολλά και ελπίζω και αυτά να μάθουν κάτι χρήσιμο από εμένα. Ο κόσμος δείχνει να αγαπά τις ιστορίες του Δράκουλα που ζει ένα ελληνικό δράμα, τις οποίες φτιάχνεις σε συνεργασία με τη Δήμητρα Αδαμοπούλου. Πώς προέκυψε η συγκεκριμένη ιδέα και συνεργασία; Η σειρά Dracula ολοκληρώθηκε φέτος με την έκδοση του τρίτου και τελευταίου βιβλίου της σειράς. Εμένα μου άρεσε η ιδέα μιας σειράς όπου ο Δράκουλας, μια αρχέτυπη, παραδοσιακή μορφή κακού, έρχεται σε αντιδιαστολή με τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα – το συγκαλυμμένο κακό. Η Δήμητρα είχε εξαρχής μια συμπάθεια προς τον Δράκουλα και όλη αυτή τη μυθολογία του απέθαντου. Το να βάλουμε τον Δράκουλα να ζει στην Ελλάδα του σήμερα, γεννούσε από μόνο του μια σειρά από αστείες και παράδοξες εικόνες, που μας έδωσε την ευκαιρία να μιλήσουμε για την καθημερινότητα στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία με έναν χιουμοριστικό και σχετικά ανάλαφρο τρόπο. Τι περιμένουμε από εσένα μέσα στο επόμενο διάστημα; Ετοιμάζω την έκδοση του νέου μου κόμικ άλμπουμ, Ιστορίες που Κρύβονταν σε Προφανή Μέρη, τον Απρίλιο και σκοπεύω να συνεχίσω τις τρέχουσες συνεργασίες μου. Από 'κει και πέρα θα ήθελα να ασχοληθώ ξανά με μια μεγαλύτερη αφήγηση όπως της Τσακισμένης Αυγής - το προηγούμενο graphic novel μου. Έχω κάτι στο μυαλό μου, αλλά για την ώρα είναι σκόρπιες σημειώσεις και σκέψεις. Θανάσης Πετρόπουλος Είναι αλήθεια πως για μεγάλο διάστημα έκανες κόμικς, χωρίς να τα κυκλοφορείς; Αλήθεια είναι, εάν σκεφτείς πώς σχεδιάζω κόμικς από πιτσιρίκι και το πρώτο μου προσωπικό κόμικ άλμπουμ κυκλοφόρησε πριν από τέσσερα. Τότε, μάλλον ναι, ήταν μεγάλο το διάστημα, αν και ο χρόνος είναι πάντα σχετικός. Ας πούμε ότι πήρα τον χρόνο μου. Απ' ό,τι έχω δει, ασχολείσαι με το θέατρο και το ραδιόφωνο πέραν των κόμικς. Μέσα σου ποια θεωρείς πως είναι η βασική σου ιδιότητα; Θα πω απλώς πως μέσα μου είμαι ένας άνθρωπος που τον τρώει ένα σαράκι να επικοινωνήσει μέσα από την Τέχνη, θέλω να είμαι δημιουργικός με παραπάνω από έναν τρόπους. Ασχολούμαι επαγγελματικά με την υποκριτική γύρω στα 12 χρόνια, με τα κόμικς έξι και με το ραδιόφωνο άλλα τόσα, αν και το τελευταίο είναι περισσότερο ένα χόμπι, καθώς δεν πληρώνομαι γι' αυτό. Αυτό το σκόρπισμα όμως έχει επιπτώσεις, πιστεύω πως τίποτα από αυτά που κάνω δεν τα κάνω τόσο καλά όσο θα μπορούσα. Όταν ασχολείσαι με πάρα πολλά πράγματα ταυτόχρονα, είναι μοιραίο να μην αποδίδεις τα μέγιστα σε κανένα από όλα αυτά. Ιδιαίτερα η υποκριτική, θέλει αφοσίωση. Είμαι ένας μπάσταρδος ηθοποιός/κομιξάς/ραδιοφωνικός παραγωγός. Από ποια κυκλοφορία σου θα πρέπει να ξεκινήσει κάποιος που θέλει να γνωρίσει τη δουλειά σου; Όλες οι δουλειές που έχω κυκλοφορήσει, είτε μόνος μου - Πλασματικά Νούμερα, Καμμένα Βούρλα- είτε με τον φίλο μου τον Αντώνη Βαβαγιάννη - Προτελευταίοι, Προτελευταίοι Ξανά- είναι κομμάτια του ίδιου παζλ. Δηλαδή του εαυτού μου και με αντιπροσωπεύουν πλήρως. Αξίζει να σημειωθεί πως τα Πλασματικά Νούμερα ανέβαιναν στο site Comicdom Press και τα Καμμένα Βούρλα, Πλασματικά Νούμερα -το Δυο- και Πρότελευταιοι στο SoComic.gr. Αν πρέπει όμως να διαλέξω μια, την πιο αντιπροσωπευτική, αυτή είναι τα Καμμένα Βούρλα από την Jemma Press. Βγάζεις αρκετά χρήματα, για να ζήσεις από τα κόμικς; Ούτε κατά διάνοια. Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν αποκλειστικά από τα κόμικς σε αυτήν τη χώρα και είναι αυτοί που ασχολούνται με αυτά όλη μέρα. Κάποιοι σχεδιάζουν και για εκδοτικούς οίκους του εξωτερικού -και πάλι παίζεται, αν ζουν από αυτά- και οι περισσότεροι συνήθως συμπληρώνουν το εισόδημα με εικονογραφήσεις και σχέδια παντός τύπου. Εγώ απλώς βγάζω ένα μικρό χαρτζιλίκι Τι είναι η ομάδα CReatures; Η ομάδα αυτή ξεκίνησε το 2010 από παλιούς συμφοιτητές, παλιούς συμμαθητές και γενικά φίλους από διαφορετικούς χώρους -δημοσιογράφους, σκηνοθέτες, σχεδιαστές, ηθοποιούς και άλλους- και γέννησε πολύ ωραία πράγματα. Ένα από τα οποία είναι ο ιντερνετικός ραδιοφωνικός σταθμός CR Radio που φιλοξενεί εδώ και πέντε με έξι χρόνια την εβδομαδιαία εκπομπή Προτελευταίοι, που εκπέμπει μέχρι και σήμερα και στην οποία έχει βασιστεί το ομώνυμο κόμικ στριπ. Τα CReatures εξελίχτηκαν σε μια πολύ δυναμική εταιρεία παραγωγής βίντεο και graphic / web design, στην οποία συμμετέχω, όποτε μπορώ, με την ιδιότητα του ηθοποιού. Τι ετοιμάζεις για το προσεχές μέλλον; Ένα πειραγμένο, παραφυσικό, ελληνικό γκόθικ κόμικ με μια δόση χιούμορ - ό,τι να 'ναι, δηλαδή. Πηγή Σημείωση δική μου: αν ακολουθήσετε το σύνδεσμο για την πηγή, θα δείτε μετά τις συνεντεύξεις και σχέδια των καλλιτεχνών. Ζητώ συγγνώμη, αλλά η συγκεκριμένη ιστοσελίδα είναι πολύ βαριά, μου πήρε πάνω από μία ώρα να ανεβάσω το άρθρο και δεν έχω ούτε το χρόνο, ούτε την υπομονή να ανεβάσω και τα σκίτσα. Ευελπιστώ στην κατανόησή σας.
-
- 15
-
- Μιχάλης Διαλυνάς
- Ηλίας Κυριαζής
- (and 6 more)
-
Μιχάλης Διαλυνάς, o διεθνής Ελληνας κομίστας Από την ιστορία που εικονογράφησε για το «Gotham Academy» της θρυλικής DC Comics. Τι μετράει για μια καριέρα στην Αμερική; «Το πάθος για τη δουλειά, η εργατικότητα και η συνέπεια στους χρόνους παράδοσης», λέει ο Μ. Διαλυνάς. Δηλώνει εικονογράφος κόμικς και θηριοδαμαστής. Λογικό, αν σκεφθεί κανείς ότι συγκατοικεί με έξι γάτες (λόγω και της φιλοζωικής δράσης της μητέρας του). Αναλαμβάνει τις συστάσεις: «Ο Shiro (σημαίνει λευκός στα γιαπωνέζικα), ο Oliver Twist (τον έσωσα από ένα φρεάτιο), ο Easy (ένας αγαθός γίγαντας), η Shadow (πάντα κρύβεται στη σκιά), η Scampy (η κυρία του σπιτιού) και η Little Miss Scrumptious Swagerpants (τη βρήκα πεταμένη μέσα σε μια κούτα στον δρόμο). Τις έχω βάλει και σε μια ιστορία, στα Χελωνονιντζάκια, να την πέφτουν σε έναν κακό, σε μια αλάνα. Είμαι ευτυχής γατοπατέρας...». Πρέπει να είναι ευτυχής γενικά ο Μιχάλης Διαλυνάς. Γιατί κάνει αυτό που από παιδί λαχταρούσε. Οχι χωρίς κόπο, όχι χωρίς να έχει αντιμετωπίσει δυσκολίες και ανατροπές. Αλλά όλα αυτά κάνουν ακόμη πιο γλυκό το αποτέλεσμα. Ποιο είναι αυτό; Μέσα σε μία πενταετία, έχει συνεργαστεί με τις έξι μεγαλύτερες αμερικανικές εκδοτικές εταιρείες κόμικς: Dark Horse, Marvel, Boom! Studios, IDW Publishing, Image και DC Comics. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Γεννήθηκε στον Αγιο Νικόλαο Κρήτης. Ιρλανδέζα η μητέρα του, Κρητικός ο πατέρας. «Εκρηκτικός συνδυασμός», λέει γελώντας. Από πιτσιρικάς, λάτρευε τα κόμικς. Ο πατέρας του είχε μια αρκετά μεγάλη συλλογή, ενώ μαζί αγόραζαν τεύχη του Spiderman και των X-Men. Κι ο Μιχάλης ονειρευόταν να μπορέσει μια μέρα να φτιάχνει τα εξώφυλλά τους· τότε δεν τον ενδιέφεραν και τόσο πολύ οι εσωτερικές σελίδες... Η μετάβαση στην Αθήνα Τελειώνοντας το Λύκειο, ήρθε στην Αθήνα και γράφτηκε σε μια ιδιωτική σχολή για να σπουδάσει σκίτσο, κόμικς και καρτούν. Με το τέλος των σπουδών του, άρχισε να κάνει δειλά δειλά τα πρώτα του βήματα στον χώρο των εκδόσεων. (Στα ελληνικά έχει δημοσιεύσει το άλμπουμ «Trinkets: Ενα πατάρι γεμάτο ιστορίες» και μια σειρά με τίτλο «Swan Songs» από την Comicdom Press.) Το 2008 άρχισε να εργάζεται σε διαφημιστική εταιρεία. «Ηταν μεγάλο σχολείο για μένα», παραδέχεται. «Εμαθα πολλά εκεί. Κυρίως να δουλεύω γρήγορα και να συνεργάζομαι με άλλους». Οταν ενέσκηψε η κρίση, όμως, βρέθηκε άνεργος. «Ημουν από τους πρώτους που απολύθηκαν. Τι να τον κάνουν τον σκιτσογράφο, όταν μπορούσαν να παίρνουν ό,τι χρειάζονται ελεύθερα από το Ιντερνετ; Αλλά αυτό το χτύπημα τελικά ήταν... ό,τι καλύτερο μπορούσε να μου συμβεί. Με τα χρήματα της αποζημίωσης και του ταμείου ανεργίας είχα ένα χρόνο μπροστά μου να σκεφτώ ψύχραιμα τι θα έκανα στη συνέχεια. Θα ξαναδοκίμαζα την τύχη μου στη διαφήμιση ή θα κυνηγούσα το όνειρό μου στον χώρο των κόμικς;». Αποφάσισε το δεύτερο. Κανέναν δεν ήξερε, κανείς δεν τον ήξερε. «Αλλά με το Ιντερνετ είσαι παντού!» όπως λέει. Αρχισε να στέλνει το βιογραφικό του σε μεγάλους εκδοτικούς οίκους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ξεκίνησε από την Dark Horse, την αγαπημένη του. Δεν πίστευε ότι θα είχε θετική ανταπόκριση. Κι όμως, του πρότειναν να συνεργαστούν. Σχεδόν δύο χρόνια μετά, με αυτήν τη δουλειά στο βιογραφικό του, άρχισε να χτυπάει μεγαλύτερες πόρτες. «Οταν αποφάσισα να προσεγγίσω τη Marvel, απλώς έστειλα ένα email. “Κάνω αυτό. Θέλετε να συνεργαστούμε;”. Την τρίτη φορά που επικοινώνησα μαζί τους, μου είπαν “ναι”. Ανέλαβα να εικονογραφήσω μια ιστορία του Spiderman, με τίτλο “The arms of the octopus”. Ηταν καλοκαίρι του 2013. Κάτι αντίστοιχο συνέβη με την DC Comics, με την Adventure Time και με τα Χελωνονιντζάκια». (Ξεχωριστό κεφάλαιο τα Χελωνονιντζάκια στην πορεία του). «Είναι ο μεγάλος μου έρωτας! Ημουν έξι ετών όταν βγήκε η ταινία και τα λάτρεψα». «Επικό» τέλος Με την Boom! Studios τα πράγματα έγιναν αντίστροφα. Οι άνθρωποί της χτύπησαν τη δική του πόρτα με πρόταση για συνεργασία, για την εικονογράφηση της σειράς THE WOODS, σε κείμενα του συγγραφέα James Tynion IV, γνωστού από τη δουλειά του με τη DC Comics, για τον Batman. «Υποτίθεται ότι θα κάναμε 12 τεύχη και ήδη σχεδιάζω το 30ό», λέει ο Μιχάλης Διαλυνάς. «Το 2016 ήταν ιδιαίτερα δημιουργικό: 15 τεύχη και σχεδόν 300 σελίδες δουλειάς». Η σειρά σε λίγο θα κατεβάσει αυλαία. Πώς θα είναι, άραγε, το τέλος – τον ρωτώ. «Επικό!», απαντά γελώντας. Αλλά, εκτός απροόπτου, θα ξαναζωντανέψει στη μικρή οθόνη από το Syfy Channel και την Universal Cable Productions. Αυτόν τον καιρό γράφεται το πιλοτικό επεισόδιο, για να πάρει η εταιρεία την οριστική απόφαση. Η αγορά του εξωτερικού Τι μετράει για μια καριέρα στην Αμερική; Τι εκτιμούν οι ξένοι; Τι κάνει τη διαφορά; «Ολος ο κόσμος που ασχολείται με τις εκδόσεις στο εξωτερικό θέλει να ξέρει τα εξής: Εχεις πάθος γι’ αυτό που σχεδιάζεις; Είσαι διαθέσιμος να δουλέψεις όσο χρειαστεί; Θα είσαι συνεπής στους χρόνους παράδοσης; Τόσο απλά». Πώς βλέπει τη σκηνή των κόμικς στη χώρα μας; «Αν πας σε ένα βιβλιοπωλείο και αναζητήσεις ελληνικά κόμικς, δύσκολα θα βρεις. Ελπίζω αυτό να αλλάξει μέσα στα επόμενα χρόνια. Μέχρι το 2000 που υπήρχε το περιοδικό “9” της “Ελευθεροτυπίας”, ο χώρος μας γνώρισε μια άνθηση, πολλά ταλέντα βγήκαν από εκεί». Ζει ένας διεθνής κομικάς, όπως ο ίδιος, από τη δουλειά του; «Ναι, φυσικά. Κι επειδή το κόστος ζωής στην Ελλάδα είναι σαφώς μικρότερο από ό,τι στη Νέα Υόρκη, για παράδειγμα, ένας Ελληνας κομικάς που δουλεύει με αμερικανικές εταιρείες είναι σε καλύτερη μοίρα». Και τι θα ήθελε να ξέρει ένας πιτσιρικάς που ονειρεύεται μια καριέρα όπως η δική του; «Πως αν επιμείνεις, τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα!». Περισσότερες πληροφορίες για τον Μιχάλη Διαλυνά και τις δουλειές του στο www.woodencrown.com. Πηγή
-
Ελληνικό «άρωμα» στο New York Comic Con Το New York Comic Con πραγματοποιείται σε έναν τεράστιο εκθεσιακό χώρο στο Javits Center, στο Μανχάταν. ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Το New York Comic Con είναι μια εντυπωσιακή γιορτή για το κόμικ (όπου βρεθήκαμε χάρη στην υποστήριξη της Αμερικανικής Πρεσβείας). Ξεκίνησε την Πέμπτη 8 Οκτωβρίου, ολοκληρώνεται την Κυριακή 11 Οκτωβρίου και πραγματοποιείται σε έναν τεράστιο εκθεσιακό χώρο στο Javits Center, στο Μανχάταν, ο οποίος πλημμυρίζει από κόσμο (τόσο απλούς ανθρώπους, όσο και σούπερ-ήρωες). Εκεί επικρατεί ένα χάος. Και μέσα σε αυτό το χάος, ο επισκέπτης θα βρει αμέτρητους κόμικ τίτλους, θα ξεφυλλίσει τεύχη που αγνοεί την ύπαρξή τους, θα ενημερωθεί για νέες τηλεοπτικές και κινηματογραφικές σειρές και νέες εκδόσεις. Ο επισκέπτης, είτε είναι νεαρός σκληροπυρηνικός φαν που έχει έρθει μασκαρεμένος, είτε απαιτητικός αναγνώστης, θα βιώσει ένα γεγονός που θα του αφήσει μια βαθιά επίδραση. Και από την άλλη, οι ίδιοι οι δημιουργοί κόμικς έχουν την ευκαιρία να εκθέσουν την δουλειά τους σε ένα τεράστιο κοινό. Ο Γιάννης Κουρουμπακάλης από το ελληνικό Comicdom αναφέρει χαρακτηριστικά: «Με εντυπωσιάζει το γιγαντιαίο μέγεθος αυτού του συνεδρίου. Το οποίο δίνει μια τεράστια δυνατότητα στους καλλιτέχνες, ειδικά στους νέους, έχοντας το τραπέζι τους, να εκτεθούν σε ένα τεράστιο κοινό, σε κοινό που σε αριθμούς αντιστοιχεί σε γιγάντια συναυλία». Και σε αυτό το τεράστιο κοινό ήρθαν να εκθέσουν τη δουλειά τους και Έλληνες δημιουργοί που έχουν περάσει τα σύνορα και δοκιμάζονται σε αμερικανικές εκδοτικές. Στο αχανές Show Floor, σε ένα χώρο περιτριγυρισμένο με φιγούρες επικής φαντασίας, με Ορκ, δράκους, ξωτικά και βάρβαρους πολεμιστές, δείχνουν τη δουλειά τους και συνομιλούν με το κοινό οι Γιάννης Ρουμπούλιας και Μάνος Λαγουβάρδος. Σχεδιάζουν κόμικς για την εταιρία ARH Comix που φτιάχνει ως επί το πλείστον αγάλματα επικής φαντασίας – έτσι ώστε τα αγάλματα να συνοδεύονται από κόμικ ιστορίες. «Σκοπεύω να δείξω εδώ την ήδη υπάρχουσα δουλειά σε editors και να κάνω περισσότερες γνωριμίες» λέει ο Λαγούβαρδος. «Οι πρώτες εταιρίες που θα προσπαθήσω να έρθω σε επαφή είναι η IDW και η Dark Horse, που έχουν έναν πιο indie περιεχόμενο και πιστεύω πως σε αυτές ταιριάζει το ύφος μου». Ο Γιάννης Ρουμπούλιας συμπληρώνει: «Κάθε καλλιτέχνη τον βοηθάει ένα τέτοιο ταξίδι, κυρίως γιατί έχει την ευκαιρία να γνωρίσει άλλους καλλιτέχνες διεθνούς φήμης και να συζητήσει μαζί τους, να ανταλλάξει απόψεις πάνω στην τέχνη, πάνω στη δουλειά, σε οτιδήποτε τέλος πάντων μπορεί να σου ανοίξει ορίζοντες». Στο Artist Alley τα τραπεζάκια των καλλιτεχνών ξεπερνούν τα εκατό. Μπροστά από κάποιους υπάρχει ουρά και ο κόσμος έχει φέρει αντίτυπα προς υπογραφή. Σε ένα από αυτά τα τραπεζάκια συναντάμε τους Μιχάλη Διαλυνά και Ηλία Κυριαζή – κάθονται δίπλα δίπλα. Οι δυο τους έχουν κάνει καλό άνοιγμα σε αξιόλογες αμερικανικές εκδοτικές. Ο Διαλυνάς, μετά το «The Wood» για την Boom!, σχεδιάζει πλέον και το «Teenage Mutant Ninja Turtles» για την IDW. Είναι απασχολημένος να κάνει σκίτσα με αφιερώσεις. Από τον άλλη ο Κυριαζής έχει μπροστά του το «Secret Identities», μια δουλειά που έκανε για την Image. «Εδώ βλέπεις τι άλλο παίζει γύρω σου και αυτό σου δίνει μια ώθηση να προσπαθείς περισσότερο και να βελτιώνεις τη δουλειά σου» μας λέει ο Κυριαζής. «Κάνεις επαφές, γνωρίζεις κόσμο που μπορεί άμεσα να σου δώσει δουλειά, αλλά και άλλους καλλιτέχνες που είναι χρήσιμο. Δημιουργείς μια σχέση με τον κόσμο που κάνει την ίδια δουλειά με σένα. Στο NYCC γενικά γίνεται ένας χαμός. Υπάρχει κάτι για τον οποιονδήποτε. Είναι μια ευκαιρία για τον κόσμο να έρθει σε επαφή με αγαπημένους δημιουργούς, να μαζέψει αυτόγραφα και σκίτσα, να αγοράσει ειδικές εκδόσεις που βγαίνουν μόνο στο Comic Con. Να αγοράσει οτιδήποτε, από κουκλάκια και χειροτεχνίες και διάφορα που κυκλοφορούν εδώ. Να ενημερωθεί για νέες εκδόσεις και νέες τηλεοπτικές σειρές. Το NYCC είναι ένας πυρήνας που βοηθάει να δημιουργηθεί ένα κοινό γύρω από το κόμικ και να γνωρίζονται μεταξύ τους οι δημιουργοί. Για παράδειγμα, έχω κάνει ολόκληρο κόμικ με την Image και τώρα πια είδα από κοντά τους συνεργάτες μου». Πηγή
-
- 16
-
- New York Comic Con
- Γιάννης Ρουμπούλιας
- (and 3 more)
-
Cosplay, bazaar, πάνελς, προβολές, καλεσμένοι: Ξεχωρίσαμε 10 μεγάλα highlights από το φετινό Comicdom Con Athens που θα διεξαχθεί το ερχόμενο τριήμερο στην Ελληνοαμερικάνικη Ένωση. Θα είμαστε και πάλι εκεί. Στο κτίριο της Ελληνοαμερικάνικης Ένωσης στην οδό Μασσαλίας, να βολτάρουμε ανάμεσα στους πάγκους των εκδοτικών και στα περίπτερα των καταστημάτων, ζητώντας υπογραφές και σχέδια από τους αγαπημένους μας δημιουργούς, χαζεύοντας τις απίστευτες στολές των cosplayers, και απολαμβάνοντας αυτή τη συγκέντρωση ανθρώπων που τους ενώνει η αγάπη για τα κόμικς, για το φανταστικό, το sci-fi ή όλα μαζί. Το τριήμερο του Comicdom Con είναι must είτε αγαπάς τα κόμικς, είτε έχεις μια χαλαρή σχέση μαζί τους, είτε είσαι απλά περίεργος για την κουλτούρα που κινεί τη σημερινή βιομηχανία διασκέδασης. Θα το απολαύσεις αν είσαι φαν, θα ανακαλύψεις πράγματα αν είσαι απλός περαστικός. Κοιτώντας το πλούσιο για μια ακόμα φορά πρόγραμμα του Con, ξεχωρίσαμε 10 highlights, αλλά περισσότερο ως αρχή. Μπορείς να το ψάξεις κι εσύ, ή εναλλακτικά απλώς να εμφανιστείς εκεί, από την Παρασκευή 24 Απριλίου ως την Κυριακή 26, για να βρεις από μόνος σου τι σε ενδιαφέρει. Cosplay extravaganza Φέτος το Cosplay κρατά περίοπτη θέση και διευρυμένη παρουσία στο πρόγραμμα του Con. Υπάρχει ας πούμε μια φωτογραφική έκθεση από έναν φωτογράφο ο οποίος εδώ και 5 χρόνια φωτογραφίζει cosplay και είναι ο επίσημος φωτογράφος του αντίστοιχου Comicdom event, όπως και άλλων διεθνών αντίστοιχων εκδηλώσεων. Όλη η Ελληνική cosplay σκηνή σε ένα μέρος! (Κάθε μέρα) Σε ένα εξειδικευμένο πάνελ, τρεις cosplayers θα μοιραστούν tips και εμπειρίες για όποιον θέλει να ασχοληθεί περισσότερο με αυτό το χόμπι (Κυριακή, 15.00), το οποίο θα κορυφωθεί με το παραδοσιακό πλέον διαγωνισμό cosplay, την τρομερή αυτή στιγμή όπου οφείλεις να βρίσκεσαι στον χώρο της Ένωσης, για να βιώσεις την απίστευτη εμπειρία του να είσαι περιτριγυρισμένος από χαρακτήρες του Naruto και του Game of Thrones (Σάββατο, 19.30) Οι 'άλλοι' υπερήρωες Δεν είναι όλοι σαν τον Κάπτεν Αμέρικα ή σαν τον Σούπερμαν (πριν σκοτεινιάσει) να σώζουν ζωάκια και να σταματάνε ληστείες. Κάποιοι υπερήρωες δεν είναι ακριβώς ήρωες. Από ακραία παραδείγματα τύπου Punisher μέχρι meta ενήλικους χιουμορίστες τύπου Deadpool, αυτό είναι ένα πάνελ αφιερωμένο στους εναλλακτικούς υπερήρωες-- οι οποιοι είναι θέμα χρόνου μέχρι να αρχίσουν κι αυτοί να κατακτούν τη μεγάλη οθόνη, με τον Deadpool ήδη καθ'οδόν. (Κυριακή 15.30) Great American Comics! Δεν είναι γνώμη αυτή, είναι ο τίτλος της έκθεσης. Και είναι great όνομα και πράμα, καθώς για μια ακόμα φορά το Comicdom συνεργάζεται με το Cartoon Art Museum του Σαν Φρανσίσκο, φέρνοντας στην αίθουσα εκθέσεων της Ένωσης πρωτότυπες σελίδες μερικών εκ των σπουδαιότερων και διασημότερων αμερικάνικων κόμικς όλου του 20ου αιώνα, από κάθε είδος. Από Άρτσι μέχρι Ντένις ο Τρομερός κι από το Σέργιο Αραγόνες μέχρι Τζουλς Φάιφερ, η έκθεση αυτή είναι μεγάλο must-see. (Όλες τις μέρες) Panel καλεσμένων καλλιτεχνών Στους καλεσμένους μεταξύ άλλων βρίσκουμε τον Πίτερ Σνέιμπεργκ (βετεράνο των κόμικς της Vertigo όπως το "The Books of Magic"), τον Ούλισες Φαρίνας (σχεδιαστή των "Transformers") και τον σχεδιαστή Ντέκλαν Σάλβεϊ (που δουλεύει στο "Moon Knight" με τον πολύ Γουόρεν Έλις). Οι καλεσμένοι θα απαντήσουν τις ερωτήσεις του κοινού και ύστερα θα υπογράψουν κόμικς. Το πάντα απαραίτητο signing event του Con. (Σάββατο 13.00) Σπύρος Ορνεράκης Masterclass Ένας από τους διασημότερους Έλληνες καρτουνίστες, ο Σπύρος Ορνεράκης ίδρυσε το ομώνυμο κέντρο εφαρμοσμένων τεχνών ενώ έχει διακριθεί ως πολιτικός γελοιογράφος έχοντας παράλληλα δουλέψει ως εικονογράφος, σκηνογράφος, ενδυματολόγος και καλλιτεχνικός διευθυντής. Ο Ορνεράκης θα παρουσιάσει την εμπειρία και τις τεχνικές του μέσω live δημιουργίας, σε ένα masterclass ανοιχτό στο κοινό. (Παρασκευή 17.30) Τα εναλλακτικά εξώφυλλα, live! 10 καλλιτέχνες, από τους καλεσμένους της διοργάνωσης μέχρι Έλληνες καταξιωμένους δημιουργούς, θα αναλάβουν για 2 ώρες να σχεδιάσουν ζωντανά, τα δικά τους variant εξώφυλλα τευχών, λαμβάνοντας ουσιαστικά λευκή... οκ, όχι επιταγή, αλλά λευκό εξώφυλλο. Κάποιο από τα μοναδικά συλλεκτικά τεύχη που θα προκύψουν μπορεί και να γίνει δικό σου. (Κυριακή, 18.00) Ατομική έκθεση Ηλία Κυριαζή Ένας από τους πιο διάσημους Έλληνες κομίστες, ο οποίος φέτος εκτός από τη σειρά Secret Identities που σχεδιάζει για την Image, έρχεται στο Comicdom με την επετειακή, πολυτελή έκδοση Manifesto (του κόμικ που τον έκανε γνωστό), παρουσιάζει στους επισκέπτες του Con αυθεντικές σελίδες από τις δουλειές και τα έργα του. (Όλες τις μέρες) Surviving the Woods! Ο Μιχάλης Διαλυνάς, ένας ακόμα Έλληνας δημιουργός που δημιουργεί κόμικς στην Αμερική, γιορτάζει το φινάλε της πρώτης χρονιάς της σειράς The Woods, την οποία συνυπογράφει. Πρωτότυπες σελίδες, τα πρώτα 12 τεύχη, κι ένα μικρό preview της συνέχειας, παρουσία του ίδιου του Διαλυνά. (Παρασκευή 13.00, Σάββατο 12.45) Ελληνικά Βραβεία Κόμικς Ο κλασικός ετήσιος θεσμός που βραβεύει τα σημαντικότερα κόμικς της Ελληνικής σκηνής, φέτος μετακινείται Παρασκευή αλλά σημαντικότερα, παύει να λέγεται Comicdom Awards (όπως λεγόταν τόσα χρόνια) και μετονομάζεται σε κάτι πιο ευρύ, δίνοντας το στίγμα πως αφορά όλους όσοι ασχολούνται με τα κόμικς. Την τελετή θα παρουσιάσει ο Βύρων Θεοδωρόπουλος, ένας από τους stand-up comedians που πρέπει να γνωρίζεις. (Παρασκευή 21.00) Και φυσικά, Το bazaar! Και ο χώρος των φανζίν! Οι δύο πιο μεγάλες παραδόσεις της διοργάνωσης, δηλαδή οι χώροι με τα περίπτερα των εκδοτικών όπου μπορείς να βρεις από καταστήματα κόμικς μέχρι καλλιτέχνες που υπογράφουν τα έργα τους, και ο χώρος των φανζίν, όπου νέοι και ανεξάρτητοι δημιουργοί φέρνουν τις δουλειές τους, που δε θα μπορείς να βρεις αλλού. Το πέρασμα είναι απαραίτητο. Κι αν έχεις λίγη διάθεση, πάρε μερικά, ακόμα και στην τύχη. Θα βρεις σίγουρα κάτι ωραίο κι ενδιαφέρον. * Το Comicdom Con Athens διεξάγεται στην Ελληνοαμερικάνικη Ένωση (Μασσαλίας 22), στις 24, 25 και 26 Απριλίου. Και το σχετικό link...
-
THE WOODS VOL. 1 SIGNING Έχει ήδη αναφερθεί στην παρουσίαση του κόμικ, όμως ας υπάρχει και στις εκδηλώσεις. To The Woods σε σενάριο του James Tynion IV (Batman Eternal, Red Hood & the Outlaws κ.α.) και σχέδιο του Μιχάλη Διαλυνά (Amala’s Blade, Trinkets κ.α.) εκδίδεται στην Αμερική από την BOOM! Studios κι έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές, ενώ πολλά comics-sites και bloggers το έχουν χαρακτηρίσει ως ένα από τα καλύτερα indie comics της χρονιάς που πέρασε. Την Κυριακή 18/01, από τις 12:00 μέχρι τις 16:00 ο Μιχάλης Διαλυνάς θα βρίσκεται στο Jemma Books & Comics για να υπογράφει αντίτυπα του The Woods Vol 1 TP. Μην χάσετε την ευκαιρία να αποκτήσετε ένα από τα καλύτερα κόμικς που κυκλοφορούν υπογεγραμμένο από τον δημιουργό του. Jemma Books & Comics Αλκιβιάδου 138-140, 18535, Πειραιάς Τ: 210 4227664 E-mail: info@jemmacomics.com Facebook event
-
06/07/14 Καρέ - καρέ Έλληνες δημιουργοί κόμικς εκτός συνόρων Πάντα παραπονιόμαστε για το ότι οι Ελληνες καλλιτέχνες δεν γίνονται ευρύτερα γνωστοί στο εξωτερικό. Οι συνωμοσιολόγοι καταγγέλλουν μια παγκόσμια ανθελληνική πλεκτάνη, ενώ οι μεμψίμοιροι κατηγορούν τους καλλιτέχνες ως ανεπαρκείς και τεμπέληδες. Οι καλλιτέχνες των κόμικς με την αυξανόμενη παρουσία τους στη διεθνή σκηνή τούς. Η διεθνής καριέρα είναι γεγονός για μια πλειάδα Ελλήνων δημιουργών κόμικς της νεότερης γενιάς που συνεργάζονται πλέον με σημαντικούς εκδοτικούς οίκους του εξωτερικού και δημοσιεύουν τα έργα τους σε μια παγκόσμια αγορά. Οι νέες τεχνολογίες που επιτρέπουν την εξ αποστάσεως εργασία, σε συνδυασμό με το υψηλό επίπεδο και τον επαγγελματισμό πολλών Ελλήνων καλλιτεχνών, άνοιξαν τις πόρτες. Από τους πλέον επώνυμους καλλιτέχνες στις ΗΠΑ είναι ο πολυβραβευμένος Μιχάλης Διαλυνάς, που τα τελευταία χρόνια εργάζεται σε διάφορους τίτλους όπως The Woods, μια τρομακτική ιστορία γύρω από την εξαφάνιση ενός ολόκληρου σχολείου, Amala’s Blade κ.ά. Ο Ηλίας Κυριαζής, που σάρωσε τα φετινά βραβεία Comicdom, έχει επίσης πολλές δημοσιεύσεις σε τίτλους όπως Galaxy Quest: Global Warning, Ghostbusters, Vampirella, Falling from Lionheart κ.ά. Πόσο εύκολο είναι, όμως, να εμπιστευτούν οι Αμερικανοί εκδότες τους Έλληνες που προέρχονται από μια χώρα με όχι και τόσο μεγάλη παράδοση στα κόμικς; «Δεν έχει να κάνει με το από πού είμαστε. Κανέναν εργοδότη στα αμερικάνικα κόμικς δεν τον νοιάζει αν είσαι Ελληνας ή όχι. Ετσι κι αλλιώς, είναι τεράστιο το ποσοστό των καλλιτεχνών που ενώ η δουλειά τους εκδίδεται στις ΗΠΑ, αυτοί δεν ζουν εκεί ούτε κατάγονται από τις ΗΠΑ. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτή η δουλειά σου, όχι λόγω της “ελληνικότητάς” της, έννοια που δεν υφίσταται όταν μιλάμε για σχέδιο, δεν υπάρχει “ελληνική γραμμή”, αλλά επειδή ανταγωνίζεσαι με τους καλύτερους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο» δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο Ηλίας Κυριαζής. Σε παρόμοιο μήκος κύματος ο Βασίλης Γκογκτζιλάς, που έχει δημοσιεύσει το The Adventures of Augusta Wind, τα Mr. Universe και Misery City σε σενάρια του Κώστα Ζαχόπουλου κ.ά., μας εξηγεί πώς ξεκίνησε η συνεργασία του με αμερικανικούς εκδοτικούς οίκους: «Με την πρώτη μου επίσκεψη σε κάποιο convention στις ΗΠΑ το 2006 η ανταπόκριση ήταν πολύ θετική και άρχισαν οι πρώτες εκδόσεις. Νομίζω πως ήμουν τυχερός, μέσα σ’ όλη αυτή την πληθώρα των καλλιτεχνών, να φτάσω να βλέπω τη δουλειά μου τυπωμένη και να συνεργάζομαι με καλλιτέχνες που εκτιμώ βαθιά. Παίζουν ρόλο βέβαια και άλλοι παράγοντες, όσο και να θέλουμε να το εκλογικεύσουμε η ζωή είναι ένα περίεργο μυστήριο. Το ότι τα πράγματα έρχονται πολλές φορές όπως τα ονειρευόμαστε καλό είναι να το αποδεχόμαστε ως έχει! Και φυσικά να το χαιρόμαστε!». Ο Γιάννης Ρουμπούλιας, με τους πολλούς φανατικούς οπαδούς στην Ελλάδα, έχει δημοσιεύσει τη διαστημική περιπέτεια Deadly Harvest, το υπερηρωικό Zipper Vs Dominatrix: The Slave Trade και το The Steam Engines of Oz ως συνέχεια του μύθου του Μάγου του Οζ. «Δεν έχει σημασία αν κάποιος είναι Ελληνας, Αμερικανός ή κάποιας άλλης εθνικότητας. Αν ο καλλιτέχνης είναι εργατικός, συνεργάσιμος και πάνω από όλα δημιουργικός, τότε φυσικά και θα τον εμπιστευτούν. Οχι μόνο ως επαγγελματία αλλά και ως άνθρωπο, αν οι εργοδότες είναι σωστοί» τονίζει στην «Εφ.Συν.» ο Γιάννης Ρουμπούλιας. Και άλλοι Ελληνες δημιουργοί, όμως, δημοσιεύουν δουλειές τους και εκτός συνόρων. Ο Βασίλης Λώλος (The Last Call, The Pirates of Coney Island, Conan the Barbarian, Akaneiro κ.ά.), ο Νίκος Κούτσης, που ασχολείται κυρίως με το coloring (50 Girls 50, Mirabilis κ.ά.), ο Σπύρος Βερύκιος με το μοναδικό εικαστικό στιλ (περιοδικό Heavy Metal), o Χρήστος Μαρτίνης (The Fang σε σενάριο του Κώστα Ζαχόπουλου), η Βάλια Καπάνταη (White Knuckle, Kindred Spirit κ.ά.), ο Κωστής Κυριακάκης (Flight), o Σπύρος Δερβενιώτης (Ugh), o Γιάννης Μυλωνογιάννης (Prophet, Spera κ.ά.). Το κίνητρο; «Ούτε η αμοιβή ούτε η δημοσιότητα. Οποιος προσπαθεί να μπει στον χώρο για κάποιο από αυτά θα απογοητευτεί. Οποιος ασχοληθεί με τα κόμικς αλλά και την τέχνη γενικότερα θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος για μεγάλες δυσκολίες. Οι χαρές που θα πάρει είναι κυρίως σε άλλο, ίσως καθαρά πνευματικό επίπεδο. Θέλει μεγάλη αφοσίωση. Μεγάλη επένδυση χρόνου. Και πολύ μεράκι. Φυσικά κανένα από αυτά δεν μετριέται σε χρήμα, δόξα και επιτυχία» επισημαίνει ο Βασίλης Γκογκτζιλάς. «Οι αμοιβές είναι σίγουρα καλύτερες από τον ελληνικό εκδοτικό χώρο. Οσο περισσότερο δουλεύει κάποιος καλλιτέχνης και αποκτά φήμη, μπορεί να κάνει καλύτερες συμφωνίες στο μέλλον, με καλύτερη αμοιβή» συμπληρώνει ο Γιάννης Ρουμπούλιας. Και ο Ηλίας Κυριαζής τονίζει: «Στην Ελλάδα απολαμβάνουμε το «πρώτος στο χωριό» αλλά αυτό δεν έχει σχέση με μια βιομηχανία όπως η αμερικάνικη. Οι συνθήκες; Δουλειά! Στα ελληνικά κόμικς καθόμαστε, κάνουμε διακοπές. Και οι αμοιβές; Πληρώνεσαι. Δεν είναι αυτό αρκετό; Τέλος, τη δημοσιότητα ελπίζω να τη βρούμε στο μέλλον. Αν και καταλαβαίνεις ότι το “αποτυχημένο” indie κομιξάκι στις ΗΠΑ πουλάει όσα αντίτυπα η σούπερ επιτυχία στην Ελλάδα. Αλλά εδώ είναι πιο μικρή η κοινότητα και φαίνεται περισσότερο. Και δεν έχεις να ανταγωνιστείς και τον Batman…».
-
- 12
-
- Μιχάλης Διαλυνάς
- Βασίλης Γκογκτζιλάς
- (and 2 more)