Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αναζήτηση στην Κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για ετικέτες 'θανάσης καραμπάλιος'.

  • Αναζήτηση ανά ετικέτες

    Πληκτρολογήστε ετικέτες χωρισμένες με κόμματα.
  • Αναζήτηση ανά συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Ενότητες

  • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΝΕΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΝΕΑ
  • ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
    • ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
    • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
  • ΧΑΛΑΡΩΜΑ
    • ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
    • ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ
    • ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Διάφορα
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Ντόναλντ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Super Μίκυ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Κόμιξ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μίκυ Μάους
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μπλα μπλα
  • VINTAGE's Συζήτηση
  • VIDEO GAMES's Γεν. Συζήτηση για Video Games

Blogs

  • Valt's blog
  • Dr Paingiver's blog
  • GCF about comics
  • Vet in madness
  • Θέμα ελεύθερο
  • Film
  • Comics, Drugs and Brocc 'n' roll
  • I don't know karate, but i know ka-razy!
  • Γερμανίκεια
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • Κομικσόκοσμος
  • The Unstable Geek
  • Σκόρπιες Σκέψεις
  • Dhampyr Diaries
  • Περί ανέμων και υδάτων

Βρείτε αποτελέσματα σε ...

Βρείτε αποτελέσματα που ...


Ημερομηνία Δημιουργίας

  • Αρχή

    Τέλος


Τελευταία ενημέρωση

  • Αρχή

    Τέλος


Φιλτράρετε με αριθμό ...

Εγγραφή

  • Αρχή

    Τέλος


Ομάδα


Member Title


MSN


Website URL


Yahoo


Skype


Πόλη


Επάγγελμα


Ενδιαφέροντα

  1. Ο Θανάσης Καραμπάλιος, γνωστός από την εξαιρετική best seller σειρά του “1800”, ενώνει τις δυνάμεις του με τον Νίκο Σταυριανό, γιο του εκδότη της Jemma, με πολλά fanzines στο ενεργητικό του και μαζί επιχειρούν να μας περιγράψουν μερικές ιστορίες από τα χωριά της Ελασσόνας, όπως τις άκουσαν από τους καλύτερους story tellers του κόσμου, που δεν είναι άλλοι από τους παππούδες μας. Κι όλα αυτά… Στη σκιά του Ολύμπου. Στο άλμπουμ περιέχονται τέσσερις σύντομες, αλλά απολαυστικές ιστορίες, κάποιες αληθινές, κάποιες φανταστικές και κάποιες και τα δύο, όπως μας ενημερώνει ο Θανάσης, τις οποίες τις άκουσε κατά την παιδική του ηλικία από συγγενικά του πρόσωπα. Οι ιστορίες αυτές παίρνουν τους τίτλους τους από τα χωριά στα οποία “γεννήθηκαν” και είναι οι εξής: “Καρυά” (Ένα ζευγάρι προσπαθεί να κάνει παιδιά, αλλά δεν τα καταφέρνει. Αποφασίζει, λοιπόν, να ζητήσει την βοήθεια μίας νεράιδας που κατοικεί σε μία λίμνη. Το αντίτιμο, όμως, θα είναι πολύ βαρύ.) “Κεφαλόβρυσο” (Ένα φτωχό ορφανό κλέβει φαγητό από τον μεγαλο-κτηματία της περιοχής, ο οποίος το είχε εμπιστευτεί. Όταν αυτός το μαθαίνει, η κατάληξη θα είναι πολύ άσχημη.) “Πύθιο” (Ένας Ιερέας, βλέποντας ότι το ποίμνιό του χάνει την πίστη του στον Θεό, δεν διστάζει να αναμετρηθεί με τον κόσμο της μαγείας.) “Παλαιόκαστρο” (Ένας προδότης καταδίδει τους κλέφτες και τους αρματολούς του χωριού του στην Χωροφυλακή και η ποινή που θα του επιβληθεί από τους προδομένους επαναστάτες θα είναι τρομακτική.) Επηρεασμένος από τις ιστορίες που άκουγα κι εγώ μικρός στο χωριό μου και οι οποίες με τρόμαζαν, αλλά παράλληλα με συνάρπαζαν, βρήκα την συγκεκριμένη ανθολογία του γούστου μου. Σε όλες τις ιστορίες επικρατεί το horror στοιχείο, το οποίο στήνεται εκθετικά και δημιουργεί αγωνία για την κατάληξη, που ομολογουμένως δεν μας εκπλήσσει όταν τελικά έρχεται. Ο Καραμπάλιος βρίσκεται στο στοιχείο του κι έτσι αποδεικνύει ότι διαθέτει άνεση στην περιγραφή ιστοριών που βασίζονται σε χρονικά πλαίσια μιας άλλης εποχής, παλαιότερης. Εν κατακλείδι, όλες οι ιστορίες με ικανοποίησαν και δυσκολεύομαι να ξεχωρίσω κάποια. Αν, πάντως, θα έπρεπε να το κάνω αυτή θα ήταν η ιστορία από την “Καρυά”. Προτείνεται ανεπιφύλακτα στους λάτρεις των σεναρίων της αντίστοιχης θεματολογίας και φυσικά στους θαυμαστές του συγγραφέα. Πιστεύω ότι δεν θα απογοητευτούν. Αν θέλουμε να μιλήσουμε για τον εικαστικό τομέα, θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Νίκος Σταυριανός αρχίζει κι ανδρώνεται επαγγελματικά κι οπτικοποιεί τα μακάβρια σενάρια με το κατάλληλο ύφος και με σχεδιαστικά μοτίβα που θυμίζουν πολύ το στυλ του μεγάλου Mike Mignola. Η αλήθεια είναι ότι εντοπίζουμε καρέ που θα τα χαρακτηρίζαμε αρκετά αφηρημένα, αλλά υπάρχουν κι άλλα που είναι περισσότερο εύστοχα κι αληθοφανή. Οι σκιάσεις κι ο ασπρόμαυρος χρωματισμός στέκονται ιδανικά σε μία τέτοια θεματική ιστοριών, αλλά έχω την εντύπωση ότι το παρακάνει λίγο με τους τόνους του μαύρου. Η Jemma φρόντισε να δώσει στην έκδοσή της το μέγεθος ενός τυπικού BD και η κόλληση στην ράχη απαντάει στα γνωστά επίπεδά της. Το χαρτί στο εσωτερικό είναι παχύ και ματ κι έχω την αίσθηση ότι όπου θα έπρεπε να υπάρχει ένα αμιγώς λευκό χρώμα, αυτό έχει αντικατασταθεί με μία κρεμ απόχρωση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η αντίθεση που υπάρχει με το μαύρο, να μην είναι τόσο κολακευτική για το σχέδιο. Αυτό, βέβαια, αποτελεί μία προσωπική μου εκτίμηση και σίγουρα δεν είναι κάτι που με απέτρεψε από το να απολαύσω το κόμικ. Όσον αφορά το εξώφυλλο, αυτό θα το ήθελα λίγο πιο παχύ για να αποφεύγονται τα τσαλακώματα και τα κατσαρώματα από την υγρασία. Να πούμε ότι οι ιστορίες χωρίζονται μεταξύ του με ένα μονοσέλιδο σκίτσο, που φέρει τον τίτλο της καταγωγής τους. Πέρα από ένα εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα, που το βρίσκουμε στο εσωτερικό μέρος του εξώφυλλου, δεν θα βρούμε άλλο εξτραδάκι. Αφιέρωμα στην εκδοτική
  2. germanicus

    1800

    1800. Τουρκοκρατία. Ελασσόνα. Δίπλα από τη Μελούνα. Εκεί που θα είναι τα όρια του Ελληνικού Κράτους μετά τη προσάρτηση της Θεσσαλίας το 1881 και κατά τον πόλεμο του 1897. Ο Δήμος Καραμάνος έχει τη φαμέλια του, έχει τα 5 παιδιά του, ζει μια φυσιολογική φτωχική ζωή. Έχει όμως ένα παρελθόν. Το οποίο τον βρίσκει. Και μαζί με αυτό το παρελθόν συναντάμε και εμείς ονόματα τόσο από το 1821, όσο κυρίως από την περίοδο λίγο πριν το 1821. Δεν τα αναφέρω για να μειώσω τα σπόιλερ Δημιουργός ο πρωτοεμφανιζόμενος (σε εμένα έστω) Θανάσης Καραμπάλιος. Από την Ελασσόνα Στη σελίδα του στο φβ έχει καμπόσες σελίδες μέσα από το κόμικ. Χωρίς μπαλονάκια και αναρτημένες το 2016. Άρα προφανώς το δουλεύει καιρό Παραθέτω μερικές για να έχετε μια ιδέα για το σχέδιο. Το κόμικ περιέχει 2σέλιδη εισαγωγή από τον Πάνο Ζαχαρη, 2 σελίδες με βιογραφικά ιστορικών χαρακτήρων που εμφανίστηκαν στον τόμο (η βιογραφία τους μέχρι το 1800 αλλά και με τα στοιχεία που εξηγούν τα όσα είδαμε στο κόμικ) και μια σελίδα με μια βιβλιογραφία που αποτελείται κυρίως από πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές. === Σχόλια? Με το που έμαθα πριν κανά μήνα από το τόπικ Νέα Κόμικς από την Jemma και το λαγωνικό τον GCF ότι βγαίνει και εν συνεχεία είδα τις σελίδες στο φβ του δημιουργού, έπαθα κάτι τις. Το υλικό με αφορούσε 132%. (α) Ελλαδάρα (β) Ελληνική Ιστορία (γ) μια περίοδος που δεν "πολυεπισκεπτόμαστε". Χτες είπαν από τη Jemma στο φβ ότι το παρέλαβαν (αφού σκοπεύουν να το κάνουν επίσημη πρεμιέρα στο Γαλλικό στη Θεσ/νικη το ερχόμενο ΣΚ), σήμερα με το που άνοιξαν το μαγαζί ήμουν εκεί για να το τσιμπήσω Δεν τα συνηθίζω αυτά Expectations στο Θεό λοιπόν, κάτι που συνήθως μεταφράζεται σε απογοήτευση Συνήθως. Διότι εδώ δεν απογοητεύθηκα Το σχέδιο μου άρεσε πάρα πολύ. Υπάρχουν κάποια καρέ που δε με ενθουσίασε η απουσία φόντου, υπάρχουν καρέ που με μάγεψαν με την Ελλαδάρα του 1800 που δείχνουν. Ο ρυθμός πάρα πολύ καλός. Άμα ξεκινάει τις επίσημες εκδόσεις του ο Καραμπάλιος με αυτό τον τρόπο, τι ακριβώς θα κάνει στο μέλλον? Δηλώνω πάντως φαν Σενάριο. Δεν είναι το Watchmen το 1986 ή το Batman Year One το 1987. Δεν αφηγείται μια περιπέτεια που δεν έχει ξανααφηγηθεί κανείς Τα μοτίβα είναι γνώριμα. Δεν την βρήκα όμως κλισαρισμένη. Είναι μια δετή σφιχτή περιπέτεια, έχει ρυθμό, ήταν ένα άγριο αχαλίνωτο σεξ με τον εγκέφαλό μου Συν τοις άλλοις καραγουστάρησα μέχρι εκεί που δεν πάει κάποια από τα ιστορικά πρόσωπα που εμφανίζονται. Σε τεράστιο βαθμό διότι εμφανίζονται με την ηλικία που είχαν το 1800 (και πάντα με σεβασμό στα όσα ξέρουμε από τις πηγές για τον χαρακτήρα τους). Πάρα πολύ μεγάλη απόλαυση. Συνήθως μνημονεύουμε κάποιους ανθρώπους από το 1821, χωρίς όμως να λέμε τι ηλικία είχαν ανά πάσα στιγμή. Για παράδειγμα, εκτιμώ πως το 99% εξ ημών δεν γνωρίζει εάν το 1821 στην Αλαμάνα ο Αθανάσιος Διάκος ήταν 23 ετών, 33 ετών, 43 ετών ή κάτι άλλο Τεράστια όμως η κουβέντα του Ζάχαρη όπως εμφανίζεται στο οπισθόφυλλο. "Οι πρωταγωνιστές της περιόδου, οι καπεταναίοι, οι κλέφτες και οι αρματολοί, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν σε γοητεία από τους πολυσκιτσαρισμένους ντεσπεράντο και τους σκοτεινούς παρανόμους των μαύρων ευρωπαϊκών δασών". Τεράστια. Και 100% αληθινή Το κακό είναι ότι το τέλειωσα... Και η ιστορία συνεχίζεται. 48 σελίδες και έχω την αίσθηση πως είμαστε ακόμα στον προλογο. Έχουν εμφανιστεί πολλοί "παίχτες", έχει απλωθεί πολύς τραχανάς, θέλω τους επόμενους τόμους (που δεν ξέρω πόσοι θα είναι) ΤΩΡΑ Ελπίζω επίσης να πατήσει πολλούς κάλλους και να εκνευρίσει πολλούς Διότι υπάρχει η ιστορία, όπως συνέβη, με τα καλά της και με τα κακά της, υπάρχουν όμως και οι εθνικοί μύθοι Που, well... είναι μυθοι. Εθνικοι Καραγουστάρησα Φέρτε μου τα επόμενα λέμε Τώρα που γυρίζει Ευχαριστούμε για το υπόλοιπα εξώφυλλα τους albertus magnus, Jack62 & Comichunter.
  3. "Ladies and Gentlemen... Στην μία γωνία, έχουμε τον Θανάση Καραμπάλιο. Από τη Σκιά του Ολύμπου, ο Λαρισαίος γίγαντας κατηφορίζει στην Αθήνα για να μας παρουσιάσει τη δουλειά του. Στην απέναντι γωνία, ο έταιρος τίμιος γίγαντας, ο ήρωας του Φαλήρου, ο Πάνος ο Ζάχαρης, φέρνει τα εργατάκια του και όχι μόνο. Μια μάχη με δυο νικητές. Θα μιλήσουν για τα βιβλία τους αλλά και για τα βιβλία του άλλου εκατέρωθεν. Θα υπογράψουν και τα βιβλία σας Τι άλλο θετε δλδ; Οκ, μπορεί να υπάρχουν και εκπλήξεις αλλά ας κρατήσουμε και τπτ κρυφό..." και το αντίστοιχο link για το event. Συζήτηση για την εκδήλωση μπορεί να γίνει ΕΔΩ.
  4. Ο Θανάσης Καραμπάλιος και ο Νίκος Σταυριανός συμπράττουν δημιουργικά και με τη γλώσσα των κόμικς μάς αφηγούνται ιστορίες της θεσσαλικής ΄ενδοχώρας΄. Όταν πληροφορηθήκαμε τη δημιουργική σύμπραξη του Θανάση Καραμπάλιου (σεναριογράφου και σχεδιαστή της εξαιρετικής σειράς «1800») και του Νίκου Σταυριανού (ανερχόμενου και πολλά υποσχόμενου νέου δημιουργού), δεν βλέπαμε την ώρα να πιάσουμε στα χέρια μας τον καρπό αυτής της συνεργασίας. Πόσο μάλλον όταν η δουλειά αυτή έχει να μας αφηγηθεί ιστορίες και θρύλους από τα χωριά της Ελασσόνας. «Στη σκιά του Ολύμπου» τιτλοφορείται το κόμικς των Καραμπάλιου και Σταυριανού (σε κείμενα του πρώτου και σχέδια του δεύτερου), το οποίο αποτελεί μια συλλογή τεσσάρων ιστοριών από τα χωριά της Ελασσόνας: του Γιώργη Βαϊνά που παρακαλούσε θεούς και νύμφες για έναν απόγονο, για τη μακάβρια προέλευση της ονομασίας «Κεφαλόβρυσο», για τη ματωμένη μάχαιρα ενός ιερέα, για την αιματηρή κατάληξη του προδότη Μπαμπέλη. Ο κόσμος «στη σκιά του Ολύμπου» είναι ένας κόσμος αρχαϊκός, χθόνιος, κατάφορτος από παγανιστικές δοξασίες και μαγικές πρακτικές. Ένας κόσμος γεμάτος νεράιδες, νύμφες, στοιχειά και αρχαίες ειδωλολατρικές συνήθειες που εξακολουθούν να επιβιώνουν, είτε φανερά είτε συγκεκαλυμμένα, στο μεταίχμιο μεταξύ προνεωτερικότητας και επικράτησης του σύγχρονου καταναλωτικού μοντέλου. Πρόκειται για τον κόσμο που μας διέσωσε στις «Παραδόσεις» του ο πατέρας της λαογραφικής επιστήμης Νικόλαος Πολίτης. Είναι ο κόσμος που άλλοτε θάλλει υπό το φως του ήλιου κι άλλοτε κρύπτεται σε σπήλαια ανήλιαγα· εκεί όπου το πραγματικό και το φανταστικό συναντιούνται, δημιουργώντας για τους θνητούς ένα περιβάλλον εφιαλτικό. Για τον Καραμπάλιο, αυτός ο κόσμος είναι οικείος: «Είχα την τύχη από μικρός να μεγαλώσω σε ένα περιβάλλον με ανθρώπους που τους άρεσε να διηγούνται ιστορίες αλλά και να τις ακούνε. […] Τα έφερε έτσι η ζωή μου να λέω κι εγώ ιστορίες και να έχω την τύχη να υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να τις διαβάσουν», μας αναφέρει στο προλογικό του σημείωμα. Για καλή του τύχη – αλλά και δική μας – ο Καραμπάλιος βρήκε στον Σταυριανό τον ιδανικό καλλιτέχνη για να αποδώσει με τις έντονες σχεδιαστικές του γραμμές και τις κοντράστ φόρμες του το γκροτέσκο ύφος των ιστοριών του: «Το σκίτσο σε ένα κόμικς είναι ακόμα ένα μέσο για να πεις μια ιστορία. Και υπάρχουν σκίτσα που όταν τα βλέπεις είναι λες και σου φωνάζουν οι ιστορίες στο κεφάλι σου “αυτό μας ταιριάζει”! Σαν κάλεσμα απόκοσμης φωνής που βγαίνει από σπήλαιο βαθύ και σε υπνωτίζει, κάνοντάς σε να φανταστείς κάτι καθαρά, πριν καν αυτό δημιουργηθεί. Έτσι ένιωσα όταν είδα τα σχέδια του Νίκου Σταυριανού. Ήταν ο ιδανικός για να αποδώσει, να γίνει κι αυτός παραμυθάς και με τα μελάνια του να σας πει τις ιστορίες μου». Και το σχετικό link...
  5. Η έκθεση του ΕΕΤΕ : 1922-2022 Έξοδος-Διέξοδος συνεχίζεται στο Καπνεργοστάσιο με μεγάλη επιτυχία μέχρι τις 15 Ιούνη. Όσοι δεν έχετε πάει, την συστήνω ανεπιφύλακτα. Στα πλαίσια των παράλληλων εκδηλώσεων θα γίνει μια συζήτηση που θα ενδιαφέρει όλους τους φίλους των κόμικς -και όχι μόνο! Ο Θανάσης Πέτρου, δημιουργός των κόμικς 1922 Το τέλος ενός ονείρου, 1923 Εχθρική πατρίδα, Οι όμηροι του Γκαίρλιτς κ.α , μαζί με τον Θανάση Καραμπάλιο - 1800, Το Αιγαίο στις φλόγες κ.α θα μιλήσουν για τα κόμικς και την Ιστορία. Θα τους συντονίζει ο Πάνος Ζάχαρης. Την Πέμπτη 8 Ιούνη στις 7:00 !
  6. Η έκθεση του ΕΕΤΕ : 1922-2022 Έξοδος-Διέξοδος συνεχίζεται στο Καπνεργοστάσιο με μεγάλη επιτυχία μέχρι τις 15 Ιούνη. Όσοι δεν έχετε πάει, την συστήνω ανεπιφύλακτα. Στα πλαίσια των παράλληλων εκδηλώσεων θα γίνει μια συζήτηση που θα ενδιαφέρει όλους τους φίλους των κόμικς -και όχι μόνο! Ο Θανάσης Πέτρου, δημιουργός των κόμικς 1922 Το τέλος ενός ονείρου, 1923 Εχθρική πατρίδα, Οι όμηροι του Γκαίρλιτς κ.α , μαζί με τον Θανάση Καραμπάλιο - 1800, Το Αιγαίο στις φλόγες κ.α θα μιλήσουν για τα κόμικς και την Ιστορία. Θα τους συντονίζει ο Πάνος Ζάχαρης. Την Πέμπτη 8 Ιούνη στις 7:00 !
  7. Τι νέο ετοιμάζει ο σχεδιαστής κόμικς Θανάσης Καραμπάλιος μετά το «1800»; Για περισσότερα από τέσσερα χρόνια ο σχεδιαστής κόμικς Θανάσης Καραμπάλιος μας παίρνει από το χέρι και μέσα από τις σελίδες της σειράς κόμικς «1800» (εκδόσεις Jemma Press) μας ταξιδεύει στον θεσσαλικό κάμπο και τα χωριά της Ελασσόνας. Στη σειρά που χωρίζεται σε 6 απολαυστικά μέρη-άλμπουμ, μεταφερόμαστε στο 1800 λίγο πριν την Ελληνική Επανάσταση, εποχή της φουστανέλας, των καπεταναίων, των κλεφτών και αρματολών. Το «1800» είναι ένα διαφορετικό «αγροτικό western», γεμάτο δράση και μοναδικούς χαρακτήρες χωρίς να λείπει ο ρεαλισμός. Ο Θανάσης Καραμπάλιος γνωρίζει καλά την Ελασσόνα και τη θεσσαλική γη. Το 2019 βραβεύτηκε ως ο καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος καλλιτέχνης από την ακαδημία Ελληνικών κόμικς για το πρώτο μέρος της σειράς «1800». Λίγες ώρες πριν από το φεστιβάλ κόμικς της Αθήνας Comicdom Con που φέτος διεξάγεται στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στις 12, 13 & 14 Μαΐου, ο Θανάσης Καραμπάλιος παίρνει τη θέση του στο Artist Alley, σας περιμένει όλους και απαντάει στις ερωτήσεις του Platform. - Τι νέο να περιμένουμε από εσένα στο φετινό Comicdom Con; Πώς πήρε σάρκα και οστά η «Σκιά του Ολύμπου» και πώς ήταν η συνεργασία σου με τον Νίκο Σταυριανό; Πολλές ερωτήσεις και πρέπει να απαντηθούν μία μία με τη σειρά. Φέτος θα έχω δύο νέες εκδόσεις στο Comicdom Con, το «Στη σκιά του Ολύμπου» από τις εκδόσεις Jemma Press και μία αυτοέκδοση που έβγαλα σε περιορισμένα αριθμημένα αντίτυπα, το «Mousetrap». Ας ξεκινήσουμε με το πρώτο λοιπόν, το «Στη σκιά του Ολύμπου» είναι ιστορίες που άκουγα από παιδί στο χωριό μου αλλά και στην περιοχή που μεγάλωσα από τους παππούδες μου, τη μεγάλη νονά μου και ανθρώπους που οι περισσότεροι δεν είναι πια στη ζωή. Με απασχολούσε ότι αυτοί οι άνθρωποι μιας άλλης εποχής με το φευγιό τους θα «πάρουν» μαζί τους και τις ιστορίες τους. Το συζήτησα μαζί με τον εκδότη μου, του άρεσε ως ιδέα αλλά ήθελα εξ’ αρχής το σχέδιο να το κάνει ο Νίκος. Πίστευα ότι θα «έλεγε» καλύτερα την ιστορία από εμένα, γιατί κατά την ταπεινή μου γνώμη ο σχεδιαστής παίρνει ένα σενάριο και το αφηγείται και αυτός αναγεννημένο μέσα από τη δικιά του ματιά. Έχοντας πλέον στα χέρια μου το βιβλίο μπορώ να το πω με σιγουριά ότι ο Νίκος το σχεδίασε καλύτερα από ότι θα το είχα κάνει εγώ και θεωρώ ότι ήταν η καλύτερη επιλογή. Όσον αφορά την αυτοέκδοση τώρα. Θέλησα να κάνω μια ιστορία για ένα μικρό ποντίκι μέσα στον Μεγάλο Πόλεμο και καθώς τα ποντίκια δε μιλάνε είναι μία ιστορία χωρίς λόγια. Έτσι σε ένα βιβλιαράκι μικρό των 22 σελίδων δεν υπάρχει ούτε μία λέξη. Ήταν ένα στοίχημα και πείραμα ταυτόχρονα για μένα, τόσο σχεδιαστικά όσο και αφηγηματικά. Θέλω να πιστεύω ότι πέτυχε, θα περιμένω το feedback από τους αναγνώστες που θα το πάρουν. - Είναι ιστορίες με έμπνευση από τη λαογραφία και την παράδοση της Θεσσαλίας; Είναι ιστορίες από τα χωριά της Ελασσόνας, της επαρχίας του Νομού Λάρισας που είναι κυκλωμένη από τον Όλυμπο, τα Χάσια και τη Μελούνα. Είμαι από εκεί καθώς και η σύντροφός μου, που είναι και ο άνθρωπος με τον οποίο συζητάω και με βοηθάει περισσότερο από τον καθένα να αντλήσω έμπνευση. Η κάθε ιστορία είναι αυτοτελής και παίρνει το όνομα της από το χωριό στο οποίο διαδραματίζεται. Έτσι μία αφορά το χωριό μου, το Παλιόκαστρο, και μία άλλη την Καρυά που είναι ένα από τα χωριά καταγωγής της συντρόφου μου. - Γιατί επέλεξες να γράψεις τις ιστορίες του βιβλίου αλλά όχι να τις σχεδιάσεις; Για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι δεν προλαβαίνω να σχεδιάσω όλες τις ιστορίες που έχω μέσα μου και πραγματικά θέλω να τις βγάλω προς τα έξω. Έτσι έχω αποφασίσει να δίνω σενάρια σε άλλους και κάποια βρίσκονται ήδη στο δρόμο. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι θεώρησα ότι ο Νίκος Σταυριανός θα έλεγε την ιστορία καλύτερα από εμένα. Κάποιες ιστορίες διαλέγουν το σχέδιο τους και κάποιες φορές το σχέδιο διαλέγει τις ιστορίες. Ο σχεδιαστής δεν είναι εκτελεστικό όργανο του σεναριογράφου, σαφώς θα υπάρξουν κάποιες οδηγίες και γραμμές αλλά ως εκεί. Το σενάριο όταν θα φύγει από τα χέρια σου παίρνει σάρκα και οστά από τον σχεδιαστή. Τουλάχιστον, εγώ πατώντας και στις δύο «βάρκες» το βλέπω έτσι. - Πηγαίνοντας πίσω, πότε άρχισες να σχεδιάζεις κόμικς και πώς εξελίχθηκε αυτό στη συνέχεια; Έμαθα να διαβάζω μέσα από τα κόμικς, πολύ μικρός μαζί με τον δίδυμο αδερφό μου. Μαζί ξεκινήσαμε να σκιτσάρουμε και να προσπαθούμε να κάνουμε τα δικά μας κόμικς σε παλιά σημειωματάρια. Δεν σταμάτησα να διαβάζω κόμικς ποτέ στη ζωή μου και πάντα σχεδίαζα. Δούλευα για χρόνια στην εστίαση και σε μπαρ, οπότε τα πρωινά μου και τα μεσημέρια μου ήταν ελεύθερα. Κάπως έτσι έβρισκα χρόνο και σχεδίαζα. Κάποια στιγμή το 2008 μετακόμισα στη Θεσσαλονίκη και βρέθηκα στη σχολή COMINK του Βαγγέλη Ματζίρη για ένα χρόνο. Αυτό με βοήθησε πολύ και με έφερε σε επαφή με την ελληνική σκηνή. Για να μη μακρηγορώ, 10 χρόνια αργότερα, το 2018, εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο του 1800. - Η πρώτη σου μεγάλη δουλειά ήταν το «1800». Τι σου άφησε αυτή η δουλειά; Ολοκληρώθηκε ο κύκλος ή να περιμένουμε κάποια συνέχεια στο μέλλον; Το «1800» δεν ήταν η πρώτη μου μεγάλη δουλειά... ήταν η πρώτη μου δουλειά. Πριν από αυτό δεν είχα ξαναεκδώσει τίποτα και δεν με ήξερε κανένας. Και χρωστάω πολλά στον Λευτέρη Σταυριανό της Jemma Press που ήταν αρκετά τρελός για να ποντάρει πάνω μου. Πήγα με το πρώτο βιβλίο ολοκληρωμένο και τίποτα άλλο, του είπα θέλω να κάνω άλλα πέντε για να ολοκληρωθεί η ιστορία και αυτός είπε απλά «Nαι! Θα το βγάλω» και έτσι ξεκίνησε. Το «1800» μου άλλαξε τη ζωή. Από σερβιτόρος (και δε το λέω καθόλου υποτιμητικά, ήταν η δουλειά μου για 17 χρόνια και μου άρεσε πραγματικά) έγινα δημιουργός κόμικς. Γνώρισα πολλούς ανθρώπους που δεν θα μπορούσα να γνωρίσω αλλιώς και έκανα καινούριες φιλίες. Ο πρώτος κύκλος του «1800» ολοκληρώθηκε και φυσικά και θα συνεχίσει με νέο άλμπουμ του 2ου κύκλου. Τον χειμώνα λοιπόν θα κυκλοφορήσει το έβδομο βιβλίο του «1800». - Ποια ήταν η έμπνευση για τη δημιουργία του «1800»; Έκανες κάποιου είδους έρευνα για το σενάριο, ιστορικά γεγονότα, τις ενδυμασίες της εποχής; Η έμπνευση ήρθε από την αγάπη μου για την ιστορία. Καθώς και από την κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα το 2012-14. Με πείραζε που ότι πιο σιχαμένο και δειλό είχε καπηλευτεί τα σύμβολα και τους αγώνες του λαού μας, που είχαμε φτάσει στο σημείο αυτός που ενδιαφέρεται για την ιστορία της πατρίδας του και μελετάει την παράδοση να ταυτίζεται με το φασίστα. Θεωρώ ότι τόσο η ιστορία μας όσο και η παράδοση είναι τόσο γοητευτικές που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από ιστορίες π.χ. με Βίκινγκς, με ιππότες ή καουμπόηδες. Και σαφώς πρέπει να τις δούμε καθαρά, χωρίς εθνικιστικές και μισαλλόδοξες παρωπίδες. Όσον αφορά την έρευνα, από το 2013 έως και σήμερα συνεχίζω χωρίς να έχω σταματήσει. Έχω διαβάσει την βιβλιογραφία που παραθέτω σε κάθε άλμπουμ του «1800», και συνεχίζω προσπαθώντας κάθε φορά να διασταυρώσω πηγές για να είμαι όσο το δυνατό πιο ακριβής, γιατί αντικειμενικός στην ιστορία δεν υπάρχει. Τα γεγονότα είναι αδιαμφισβήτητα αλλά η ερμηνεία τους είναι κάτι καθαρά υποκειμενικό. Π.χ. όταν ένας ακροδεξιός ιστορικός βλέπει την «άλωση» της Τριπολιτσάς σαν μεγάλο επίτευγμα εγώ βλέπω μία, αν και αναγκαία, σφαγή αμάχων γυναικόπαιδων. - Μέσα από το «1800» ανακάλυψες – και ανέδειξες – στοιχεία από την αθέατη πλευρά της ιστορίας. Τι σου έκανε μεγάλη εντύπωση και δεν έχει γραφτεί στα σχολικά βιβλία; Θα μπορούσα να μιλάω με τις ώρες, αλλά ας πω ένα στοιχείο που όντως με συγκλόνισε. Το πως αυτός ο τόπος υπήρξε σταυροδρόμι πολιτισμών και δεχόταν και αφομοίωνε πολιτισμούς και εξελισσόταν πάντα σε κάτι καλύτερο, πάντα προς τα μπροστά, όχι πάντα δίκαια ούτε χωρίς πισωγυρίσματα, αλλά προχωρούσε αφομοιώνοντας και συμπεριλαμβάνοντας το νέο και διαφορετικό. Χωρίς κέντρα «φιλοξενίας» στα νησιά και περιπολίες στις θάλασσες που εξαφανίζουν φουκαράδες. - Υπάρχει κάποιο βιβλίο που διάβασες τελευταία, ακόμα και αν δεν είναι κόμικς, και σου έκανε εντύπωση; Σε ενδιαφέρει το κομμάτι της ιστορίας και της λαογραφίας; Το 2021 η σύντροφός μου και εγώ δώσαμε πανελλήνιες εξετάσεις ξανά μετά από 20 χρόνια, και πλέον είμαστε περήφανοι φοιτητές του τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Βόλο. Νομίζω ότι από αυτό μπορείτε να καταλάβετε πόσο με ενδιαφέρει η ιστορία και η λαογραφία, και η συγκεκριμένη σχολή προσφέρει πολλές δυνατότητες για ουσιαστική εμβάθυνση στο αντικείμενο. Όσον αφορά το βιβλίο που διάβασα τελευταία, πριν από μια βδομάδα τελείωσα το «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος» του Πρίμο Λέβι και πριν από αυτό είχα διαβάσει στα πλαίσια της εξεταστικής το «Οι Ρίζες της Ναζιστικής Βίας» του Έντσο Τραβέρσο. Η αίσθηση φρίκης που μου αφήσαν και τα δύο βιβλία με κάναν να πάρω μία απόφαση, ως άνθρωπος, ως πατέρας, ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ. Και το σχετικό link...
  8. Η Θεσσαλονίκη μέσα από τα μάτια 22 Ελλήνων σχεδιαστών κόμικς που συμμετέχουν στην 7η διοργάνωση «The Comic Con». Το έργο της σκιτσογράφου Βαρβάρας Μουρατίδου για την Ανω Πόλη. Τι ευτυχής συγκυρία! Δύο από τις μεγαλύτερες φεστιβαλικές διοργανώσεις της Θεσσαλονίκης συμπίπτουν τόσο σε ημερομηνίες όσο και στον ίδιο χώρο. Η γιορτή του βιβλίου και η κουλτούρα των κόμικς στην πιο «υπερ-ηρωική» διοργάνωση της ένατης τέχνης, επιστρέφουν ταυτόχρονα και δυναμικά στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Σχεδιασμένο πάνω στα αμερικανικά πρότυπα αλλά προσαρμοσμένο στα ελληνικά δεδομένα το «Thessaloniki Comic Con» είναι ένα από τα πιο δημοφιλή φεστιβάλ. Από την πρώτη διοργάνωση του 2015 στις αποθήκες του Λιμανιού κέρδισε την εμπιστοσύνη σχεδιαστών και κοινού και έγινε θεσμός, όπως αναφέρει στην «Κ» ο Λεόντιος Παπαδόπουλος, ένας εκ των συνδιοργανωτών του φεστιβάλ. Ακόμη και το Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο της ΔΕΘ όπου διοργανώνεται τα τελευταία χρόνια, αποδεικνύεται μικρό για να καλύψει τον συναρπαστικό δημιουργικό κόσμο των κόμικς. Εκεί πάντως θα συναντηθούν και φέτος 200 επιδραστικοί καλλιτέχνες και σεναριογράφοι, Έλληνες και ξένοι, για να ξετυλίξουν το πλούσιο πρόγραμμα με αφιερώματα, εκθέσεις, εργαστήρια, καλλιτεχνικές δράσεις και τις νέες τάσεις στον χώρο. Ειδική εκδήλωση και έκθεση για τον Λούκυ Λουκ θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του φεστιβάλ κόμικς. Από τη γιορτή δεν θα μπορούσε να απουσιάζει το δημιουργικό δυναμικό της ελληνικής σκηνής κόμικς με σχεδιαστές που δραστηριοποιούνται εκτός συνόρων και νεότερα ταλέντα δίπλα στους γνώριμους Αργύρη Παυλίδη, που έχει δανείσει τη φωνή του σε μερικούς από τους πιο γνωστούς ήρωες κινουμένων σχεδίων, και Τάσο Αποστολίδη με τις γνωστές «Κωμωδίες του Αριστοφάνη» που συμπληρώνουν φέτος σαράντα χρόνια συνεχούς κυκλοφορίας. Την παράσταση ωστόσο κλέβει η φρέσκια πινελιά Ελλήνων καλλιτεχνών που εμπνεύστηκαν από τη Θεσσαλονίκη για να μας την προσφέρουν εικονογραφημένη με διαφορετική οπτική σε μια πρωτότυπη ομαδική έκθεση. «Η ιδέα ξεκίνησε από τις προηγούμενες διοργανώσεις όταν ζητούσαμε από τους ξένους σχεδιαστές κόμικς να σχεδιάσουν με το δικό τους πενάκι τη Θεσσαλονίκη», εξηγεί ο κ. Παπαδόπουλος. «Περισσότερα από 50 σχέδιά τους με τους φανταστικούς γνώριμους ήρωες έχουν δημοσιευθεί έως σήμερα στο συλλεκτικό περιοδικό μας, το έντυπο κάθε διοργάνωσης. Είναι η προίκα του Thessaloniki Comic Con», σημειώνει. Φέτος αποφάσισαν να στραφούν σε καταξιωμένους Έλληνες κομίστες για να αποτυπώσουν τη Θεσσαλονίκη είτε ως κάτοικοι είτε ως επισκέπτες. Η ανταπόκριση ήταν εντυπωσιακή. Είκοσι δύο σχεδιαστές κόμικς και illustrators μας «ξεναγούν» σε γνωστές και άγνωστες γωνιές της Θεσσαλονίκης και μας συστήνουν μνημεία και αξιοθέατα με την προσωπική πινελιά του καθενός. O σχεδιαστής Γιώργος Καλτσούδας και τα «πλάσματα» της Θεσσαλονίκης καταλαμβάνουν το Σιντριβάνι. Ορισμένοι εικονογράφοι, αντλώντας στοιχεία από την ιστορία της πόλης, παντρεύουν το παρελθόν με το παρόν αναδεικνύοντας το αρχιτεκτονικό της παλίμψηστο. Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που υπογράφουν σχέδια μεγάλων διαστάσεων είναι οι Γιώργος Δεστέφανος, Έφη Θεοδωροπούλου, Γιώργος Καλτσούδας, Βάλια Καπάδαη, Θανάσης Καραμπάλιος, Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης, Ειρήνη Σκούρα, Βούλα Χατζοπούλου κ.ά. Αποτελεί το επίκεντρο της φετινής εικονογραφικής γιορτής με συνδιοργανωτή τον Δήμο Θεσσαλονίκης. Οι λάτρεις των κόμικς, μικροί και μεγάλοι, από σήμερα Παρασκευή έως και την Κυριακή θα έχουν την ευκαιρία να συναντήσουν κάποιον από τους αγαπημένους τους ήρωες μέσα από τους cosplayers αλλά και τους δημιουργούς των Λούκυ Λουκ, του Μίκυ Μάους, του Μικρού Ήρωα, του κόσμου του Αστερίξ κ.ά. Μεταξύ άλλων θα βρεθούν στη Θεσσαλονίκη ο Casty (κατά κόσμον Andrea Castellan), ο Ιταλός σεναριογράφος ιστοριών της Disney, ο Γάλλος σκιτσογράφος και σεναριογράφος Hervé Darmenton που υπογράφει τις νέες ιστορίες του μοναχικού καουμπόι Λούκυ Λουκ μετά τον θάνατο του θρυλικού Morris, ο Brian Azzarello που έχει γράψει ιστορίες των Μπάτμαν και Σούπερμαν, η Michela Frare, εικονογράφος της Disney Pixar και σχεδιάστρια του νέου κόμικ του Ντόναλντ Ντακ, ο Βρετανός συγγραφέας ιστοριών κόμικς παιχνιδιών και κινουμένων σχεδίων Simon Furman που έχει συνδέσει το όνομά του με την ιστορία των Transformers και πολλοί άλλοι. «H Θεσσαλονίκη μέσα από τα μάτια τους», Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης», 5-7 Μαΐου. Και το σχετικό link...
  9. Έχουμε μάθει να διαβάζουμε την ελληνική Ιστορία ως ένα ασπρόμαυρο πεδίο αντιπαράθεσης και να την ερμηνεύουμε με όρους παιδικών υπερηρωικών περιπετειών. Ταυτιζόμαστε με τους «καλούς», μισούμε τους «κακούς» και απολαμβάνουμε πάντα το happy end. Και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όταν στο σχολείο ακούγαμε πανηγυρικούς θαυμάζοντας δαφνοστεφανωμένα ξόανα και κάναμε παρελάσεις με ναζιστικό βήμα ακούγοντας στρατιωτικά εμβατήρια που διακόπτονταν από τον θόρυβο μαχητικών αεροπλάνων; Μια διαφορετική ματιά στην Ιστορία των χρόνων πριν από την Επανάσταση του 1821, πέρα από τα υπεραπλουστευμένα, μανιχαϊστικά δίπολα και τη βολική εξιδανίκευση, προτείνει η σειρά «1800» του Θανάση Καραμπάλιου (εκδόσεις Jemma Press) που δεν είναι επίκαιρη μόνο λόγω των ημερών, αλλά και γιατί αποτελεί μια υποδειγματική προσπάθεια τεκμηρίωσης και ταυτόχρονα μια απολαυστική μυθοπλασία στην Ελλάδα των αρχών του 19ου αιώνα. Στους 6 τόμους της σειράς ο αναγνώστης μαθαίνει τα πάντα για το πολιτικό πλαίσιο της εποχής, για την κοινωνική δομή στην επαρχία, για τα ήθη και τα έθιμα των Ελλήνων, για την οικονομική κατάσταση, για την πορεία που ακολουθήθηκε μέχρι την ένοπλη εξέγερση. Όλα αυτά ωστόσο τα παρακολουθεί μέσω της ζωής πραγματικών ανθρώπων και όχι ατσαλάκωτων ζωγραφικών πορτρέτων σε μπλε και άσπρο. Η Ιστορία, όπως την έχει κατανοήσει και την αφηγείται ο Καραμπάλιος, δεν είναι ένα υμνολόγιο εθνικού σκοπού με πρωταγωνιστές αγιοποιημένα πρόσωπα, τάχα προορισμένα και ταγμένα στον «λυτρωμό» και τη «λευτεριά». Αντιθέτως, είναι μια διαλεκτική Ιστορία στην οποία κινητήριος δύναμη είναι ο λαός και οι άνθρωποι και όχι η μεταφυσική και η χειραγώγηση του παρελθόντος. Μόνο ένα φανταστικό στοιχείο χρησιμοποιεί ο Καραμπάλιος. Κι αυτό αποτελεί μία από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές του έργου του. Ο κεντρικός χαρακτήρας του, ο Δήμος Καραμάνος, κατατρύχεται διαρκώς από ένα όραμα. Ένα άγριο λιοντάρι στοιχειώνει συνεχώς τα όνειρά του, γίνεται εφιάλτης, τον απειλεί. «Ποιος είναι; Φανερώσου!» του φωνάζει ο τρομαγμένος, βασανισμένος και θαρραλέος ήρωας. «Ποιος περίμενες να είναι;» του απαντά το λιοντάρι. Ένα λιοντάρι που θα σταθεί «δίπλα» του μέχρι την τελευταία σπαρακτική σελίδα. Για να θυμίζει ότι οι άνθρωποι δεν είναι – και δεν πρέπει να είναι – λιοντάρια. Και την Ιστορία τη ζουν και τη γράφουν οι άνθρωποι και όχι τα λιοντάρια. Και το σχετικό link...
  10. Όταν ο Ιούλιος Βερν αποφάσισε να τοποθετήσει την ιστορία του στο υπόβαθρο της Ελληνικής Επανάστασης, δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι αιώνες αργότερα το μυθιστόρημά του «Το Αιγαίο στις φλόγες» (L’Archipel en feu) θα αποτελούσε αντικείμενο διασκευής από Έλληνες δημιουργούς, σε μία τέχνη οριακά άγνωστη εκείνη την εποχή: αυτήν των κόμικς. Τα περισσότερα μυθιστορήματα του Ιουλίου Βερν έχουν ένα κοινό γνώρισμα: η δράση, η πλοκή, ολόκληρη εν τέλει η αφήγηση περιστρέφεται γύρω από ένα διαφορετικό κάθε φορά ταξίδι. Αυτό είναι το όχημά του για να εξερευνήσει μια μεγάλη ποικιλία ερεθισμάτων που εξάπτουν το ενδιαφέρον του, μεταδίδοντας τις γνώσεις του και το αποτέλεσμα της εξαντλητικής μελέτης του στο νεανικό αναγνωστικό κοινό, όπου κυρίως απευθύνεται. Άλλοτε μας ταξιδεύει με την πένα του στον πυρήνα του πλανήτη («Ταξίδι στο κέντρο της Γης», 1864), άλλοτε στο διάστημα («Από τη Γη στη Σελήνη», 1865), άλλοτε στον βυθό της θάλασσας («20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα», 1869) και άλλοτε σε έναν αγώνα ενάντια στον χρόνο περιμετρικά της υδρογείου («Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες», 1873). Παρ’ όλο που είναι περισσότερο γνωστός για την επίδραση του έργου του στο είδος της επιστημονικής φαντασίας, καθώς αγαπούσε να γράφει για αεροπορικά και διαστημικά ταξίδια, πολύ πριν από την εφεύρεση του αεροπλάνου και πόσο μάλλον του διαστημόπλοιου, συχνά οι περιπέτειές του τοποθετούνταν σε γεωγραφικά και ιστορικά πλαίσια πέρα για πέρα αληθινά. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι και το μυθιστόρημα που έγραψε το 1884 και, όπως προδίδει ο τίτλος του, τοποθετείται στην πατρίδα μας, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Ο λόγος για τη νουβέλα «Το Αιγαίο στις φλόγες» (πρωτότυπος γαλλικός τίτλος: L’Archipel en feu), που διαδραματίζεται λίγο πριν και λίγο μετά την εμβληματική ναυμαχία του Ναβαρίνου, η οποία έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του 1827 και έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην έκβαση του αγώνα για την ανεξάρτητη Ελλάδα. Ωστόσο, δεν εστιάζει ιδιαίτερα στην ίδια τη ναυμαχία, παρά τη χρησιμοποιεί για να εξυπηρετήσει την υπόλοιπη αφήγηση και να επηρεάσει εμμέσως την εξέλιξη της πλοκής. «Όπως όλα τα μυθιστορήματα του Ιουλίου Βερν, ντύνει και σ’ αυτό την πλοκή του με ακριβείς ιστορικές, γεωγραφικές και τεχνικές πληροφορίες, αν και σε σύγκριση με άλλα μυθιστορήματά του μάλλον φτωχικές σε πλήθος θα μπορούσαν να θεωρηθούν», σημειώνει στην εισαγωγή της πρόσφατης διασκευής σε κόμικς ο σεναριογράφος Γιώργος Βλάχος. Ενδιαφέρον παρουσιάζει όμως ακόμη μία πληροφορία που συνοδεύει την αρχική δημοσίευση του πρωτότυπου έργου στα ελληνικά: «Το “Αιγαίο στις φλόγες”, αμέσως μετά τη δημοσίευσή του στη Γαλλία, δημοσιεύτηκε πρώτη φορά και στα ελληνικά σε συνέχειες από τον Ιούλιο 1884 έως τον Ιανουάριο 1885 σε καθημερινή εφημερίδα των Αθηνών […] “Καιροί”. Οι κάτοικοι του Οίτυλου συνέταξαν μανιφέστο ζητώντας τη διακοπή της δημοσίευσης και το “σκάνδαλο” προκάλεσε τη δημοσίευση πολλών άρθρων σε εφημερίδες, ειδικά αντιπολιτευόμενες τον Τρικούπη. Ο Βερν υποχρεώθηκε να δικαιολογηθεί επικαλούμενος την ιστορική αλήθεια των ντοκουμέντων και τον δεδηλωμένο ένθερμο φιλελληνισμό του». Ποια η σύνδεση του μυθιστορήματος με το Οίτυλο, έναν παραδοσιακό οικισμό στην ανατολική Μάνη, και γιατί το μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν προκάλεσε τη μήνη των κατοίκων του; Τις απαντήσεις μάς δίνει η πλοκή του βιβλίου. Ιστορική μυθοπλασία Όπως προαναφέρθηκε, αν και έργο μυθοπλασίας, το έργο χαρακτηρίζεται από ιστορική ακρίβεια στις αναφορές του. Μία ενδιαφέρουσα ιστορία γεμάτη ίντριγκα, οικογενειακά δράματα, πάθη, έρωτες και πόλεμο, συντίθεται με λεπτομέρειες που ο Βερν αντλεί από προσεκτική μελέτη για την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Δεν γνωρίζει μόνο το γενικό πλαίσιο και τα σημαντικά γεγονότα του Αγώνα, αλλά δείχνει να έχει μελετήσει σε βάθος τη γεωγραφία της περιοχής, τις ιδιαιτερότητες των περιοχών του ελλαδικού χώρου στις οποίες τοποθετεί τη δράση, αλλά και τα πολυποίκιλα αντικρουόμενα συμφέροντα. Με βάση τα παραπάνω, οι χαρακτήρες που πλάθει, αν και φανταστικοί, θα μπορούσαν να έχουν υπάρξει στην πραγματικότητα. Καθοριστικό πρόσωπο του έργου αποτελεί ο Μανιάτης πειρατής και εξωμότης με καταγωγή από το Οίτυλο της Μάνης, ο Νικόλας Στάρκος, που δεν διστάζει να προδώσει τον αγώνα των συμπατριωτών του για την ανεξαρτησία, προκειμένου ο ίδιος να κερδίσει πλούτη, δόξα και μια όμορφη γυναίκα. Αυτό φαίνεται να προκάλεσε την αντίδραση των κατοίκων της περιοχής, παρ’ όλο που ιστορικά οι Μανιάτες αναδείχτηκαν σε εξαιρετικής αγριότητας πειρατές, με αποτέλεσμα τον 18ο αιώνα η Μάνη να ζει αποκλειστικά από τις πειρατικές επιδρομές. Άλλωστε το Οίτυλο συνήθιζαν να το ονομάζουν «Μεγάλο Αλγέρι», γιατί στα παζάρια του πραγματοποιούνταν αγοραπωλησίες λαφύρων αλλά και δουλεμπόριο. Ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι, παραμένοντας πιστός στην ιστορική πραγματικότητα, ο Βερν δεν επιθυμεί να στερήσει από τους ντόπιους το χαρακτηριστικό του πατριωτισμού. Γι’ αυτό – αλλά και για λόγους πλοκής – επιλέγει να δώσει ξεχωριστή θέση στην ιστορία του και στη μητέρα του αδίστακτου πειρατή, αναδεικνύοντας μάλιστα τη σημασία των ιδανικών της Ελληνικής Επανάστασης, αφού η Ανδρονίκη Στάρκου απαρνείται τον γιο της αδυνατώντας να δεχτεί τις επιλογές του, και ρίχνεται με αυταπάρνηση στον Αγώνα. Τα κεντρικά πρόσωπα της ιστορίας συνεχίζονται. Ο Γάλλος αξιωματικός του Ναυτικού υποπλοίαρχος Ανρί ντ’ Αλμπαρέ, επιφανής φιλέλληνας, πολέμησε ως εθελοντής για την Ελληνική Ανεξαρτησία και διακρίθηκε για τον ηρωισμό του. Ερωτεύτηκε και αρραβωνιάστηκε στην Κέρκυρα την Αντζελίνα Ελιζούντο, όμορφη και δυναμική κόρη ενός πάμπλουτου Δαλματού τραπεζίτη. Το γεγονός όμως ότι η μεγάλη του περιουσία οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στις σκοτεινές και ύποπτες συναλλαγές του με τον πειρατή Στάρκο, πυροδοτεί σειρά από εξελίξεις που επηρεάζουν την εξέλιξη του έρωτα τον δύο νεαρών. Ο Στάρκος εκβίαζε τον πατέρα της Αντζελίνας πως θα αποκαλύψει σε όλους την προέλευση της περιουσίας του αν δεν συμφωνήσει να του δώσει την κόρη του σε γάμο. Τέλος, σημαντικός είναι και ο ρόλος του Κωνσταντή, ομογάλακτου αδελφού της μητέρας της Αντζελίνας, ενός γιγαντόσωμου νησιώτη και αφοσιωμένου φύλακα-αγγέλου της κοπέλας και ταυτόχρονα βοηθού του πατέρα της, αλλά και του πειρατή Σακρατίφ, της μυστηριώδους πειρατικής υπερδύναμης που κινεί τα νήματα στο πέλαγος. Από τη λογοτεχνία στα κόμικς Στη διασκευή τους, η οποία κυκλοφόρησε σε δύο συνέχειες (2021-2022) από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως, οι Γιώργος Βλάχος (σενάριο) και Θανάσης Καραμπάλιος (σχέδιο/χρώμα) καταφέρνουν να μεταφέρουν με έναν ολόφρεσκο τρόπο μια ιστορία γραμμένη σχεδόν δύο αιώνες πριν σε ένα διαφορετικό μέσο, σεβόμενοι ταυτόχρονα και το πρωτότυπο υλικό και τους κανόνες της γλώσσας των κόμικς. Εκτός από τον φυσικό τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η πλοκή και οι διάλογοι, αξιοποιώντας στο έπακρο το επιπλέον εργαλείο της εικόνας, διανθίζεται με πινελιές όπως η χρήση των διαφορετικών ανά περιοχή ντοπιολαλιών, δίχως όμως να γίνεται γραφικό ή παλιομοδίτικο. Η χρήση διαλέκτων που απαντούν στην επί μακρόν ενετοκρατούμενη Κέρκυρα, στη Μάνη, στα νησιά του Αιγαίου, αλλά και όρων ναυτικής ορολογίας, σέβεται την ιστορική ακρίβεια χωρίς να λειτουργεί εις βάρος του αναγνώστη, ενώ τακτικά εξηγούνται με υποσημειώσεις. Σε ότι αφορά το σχέδιο, ο Θανάσης Καραμπάλιος δεν θα μπορούσε παρά να είναι η καταλληλότερη επιλογή, δεδομένου ότι έγινε γνωστός από την πρώτη του μεγάλη επιτυχία με τη σειρά «1800» (Εκδόσεις Jemma Press), η οποία αναφέρεται στο ίδιο περίπου χρονικό και ιστορικό πλαίσιο. Ειδικότερα, το σχέδιο του Καραμπάλιου χαρακτηρίζεται από έντονο δυναμισμό και λεπτομέρεια, τόσο στα χαρακτηριστικά των ηρώων όσο και στο περιβάλλον τους. Εκτός από σκηνοθέτης είναι ταυτόχρονα και ενδυματολόγος – πράγμα που προϋποθέτει μπόλικη μελέτη, αν λάβει κανείς υπόψη την εποχή και τους πολλούς διαφορετικούς ρόλους με ιδιαίτερες φορεσιές που συναντάμε στο έργο, όπως την υψηλή κοινωνία και τους ναυτικούς της υπό βρετανική κατοχή Κέρκυρας ή τους Μανιάτες πειρατές. Το ίδιο ισχύει και για τις υπόλοιπες ιδιαίτερες γνώσεις που απαιτούνται για να αποδοθούν πιστά οι εναλλασσόμενες υπαρκτές γεωγραφικές τοποθεσίες, οι διαφορετικές αρχιτεκτονικές τεχνικές της εκάστοτε περιοχής, οι διαφορετικοί τύποι πλοίων σε μια αμιγώς υδάτινη περιπέτεια. Ήδη η συγκεκριμένη διασκευή κερδίζει μία ξεχωριστή θέση στη διαρκώς αυξανόμενη παραγωγή ελληνικών κόμικς που αντλούν την έμπνευσή τους από κλασικά έργα λογοτεχνίας. Και το σχετικό link...
  11. Το «ελληνικό» βιβλίο του Ιουλίου Βερν, μακριά από στερεότυπα και κορώνες. Ο Ιούλιος Βερν παραμένει ένας από τους αγαπημένους συγγραφείς της παιδικής και προεφηβικής μου ηλικίας. Συνδέεται με άπειρα μεσημέρια κάτω από την κληματαριά στο χωριό το καλοκαίρι, να χάνομαι στις ιστορίες του και να φαντάζομαι πώς θα ήταν οι ήρωές του. Ήταν μεγάλη μου χαρά και έκπληξη μαζί όταν ο Λεωκράτης Ανεμοδουράς μου πρότεινε να συνεργαστούμε για το συγκεκριμένο κόμικς. Κατ’ αρχάς, δεν ήξερα το βιβλίο. Δεν το είχα διαβάσει ποτέ. Μετά σκέφτηκα, μήπως στην εποχή του TikTok ο Βερν θεωρείται παιδικός; Ή και ξεπερασμένος ακόμα; Ο γύρος του κόσμου πλέον γίνεται με ένα κλικ στο κινητό μας. Αποφάσισα να απαντήσω θετικά αφού διάβασα το σενάριο του Γιώργου Βλάχου. Το πρωτότυπο βιβλίο το διάβασα μετά, ήθελα να έχω την οπτική του και τον τρόπο γραφής του ανθρώπου που ήταν να συνεργαστώ. Ο Βλάχος έκανε μια πολύ καλή απόδοση του έργου του Βερν και κυρίως του πνεύματος που έχει το βιβλίο του. Και για το βιβλίο αυτό θα μιλήσω από τη σκοπιά του σκιτσογράφου και όχι του σεναριογράφου. Οι ήρωες του Βερν μέσα από τη ματιά του Βλάχου απέκτησαν καινούργιο ενδιαφέρον. Έγιναν πιο προσιτοί σ’ εμένα. Η ντοπιολαλιά που χρησιμοποιείται στο κείμενο τους απέδωσε μια ελληνικότητα, καλώς εννοούμενη, μακριά από σοβινισμούς και εθνικιστικές κορώνες που ο Βερν δεν μπορούσε να δει. Το να σχεδιάζω τον πειρατή Νικόλα Στάρκο, που αν και είναι ο villain της υπόθεσης παραμένει ο πιο γοητευτικός χαρακτήρας της ιστορίας, ήταν μια μεγάλη πρόκληση. Έπρεπε να μην μοιάζει με τον Τζόνι Ντεπ ή κάποιον άλλο στερεοτυπικό πειρατή, αλλά και να μην παραπέμπει στον Κανάρη ή στον Μιαούλη. Ο σύντροφός του, ο Σκόπελος, είναι ένας χαρακτήρας πονηρός, αδίστακτος και ικανότατος ναυτικός, ένας «κακός» Οδυσσέας του 1827. Και όλη αυτή η ιστορία διαδραματίζεται στους ξερόβραχους του Οιτύλου στους βρετανικούς Κορφούς (Κέρκυρα) και στα σκλαβοπάζαρα της Άσπρης Θάλασσας (Αιγαίο Πέλαγος). Το κόμικς ως μέσο είναι μαγικό. Είναι, κατά την ταπεινή μου άποψη, ο κινηματογράφος των φτωχών. Αν θες να πεις μια ιστορία και δεν έχεις τα χρήματα, μπορείς να το κάνεις με ένα χαρτί, μελάνι και αρκετές ώρες εργασία με το οικονομικό κόστος στο ελάχιστο. Το κόμικς είναι ένας τρόπος ακόμα να πεις ιστορίες, και αυτό προσπάθησα να κάνω ακολουθώντας το σενάριο και τις οδηγίες του συνεργάτη μου: να σας ταξιδέψουμε στην εποχή που το Αιγαίο ήταν τυλιγμένο στις φλόγες. * Ο Θανάσης Καραμπάλιος είναι σκιτσογράφος Και το σχετικό link...
  12. Το βιβλίο του Ιουλίου Βερν που προκάλεσε αντιδράσεις στη χώρα μας, μεταφέρθηκε σε κόμικ για πρώτη φορά παγκοσμίως από τις ιστορικές εκδόσεις Μικρός Ήρως. Μια συζήτηση με τους συντελεστές του. To περίφημο βιβλίο του Ιουλίου Βερν "Αρχιπέλαγος στις Φλόγες" έγινε κόμικ για πρώτη φορά, σε προσαρμογή σεναρίου από τον Γιώργο Βλάχο και σε σκίτσα του Θανάση Καραμπάλιου, και πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε ο δεύτερος τόμος του. Τα γεγονότα του έργου του Βερν (πρωτότυπος τίτλος L’ Archipel en Feu, 1884) διαδραματίζονται το 1827, την εποχή της ναυμαχίας του Ναβαρίνου, η οποία έγειρε την πλάστιγγα προς την πλευρά της ανεξαρτησίας του νεοελληνικού κράτους από την οθωμανική αυτοκρατορία. Στη μεταφορά του βιβλίου στο κόμικ "Το Αιγαίο Στις Φλόγες", η ιστορία συναντά τις μνήμες σε μια συναρπαστική περιπέτεια έρωτα και προδοσίας από τη Μάνη μέχρι την Κρήτη, που εξυμνεί τη συμμετοχή των Φιλελλήνων στον Αγώνα του '21 τονίζοντας αξίες όπως η τιμή, η φιλία και η ανιδιοτέλεια. Με το δεύτερο τεύχος η ιστορία πλέον ολοκληρώνεται, και με αφορμή την κυκλοφορία αυτή από τις θρυλικές Εκδόσεις Μικρός Ήρως, το NEWS 24/7 είχε την ευκαιρία να μιλήσει με τους συντελεστές για το έργο καθεαυτό, τις δυσκολίες της ολοκλήρωσής του, αλλά και για τον ιδιαίτερο κόσμο του Ιούλιου Βερν που συνεχίζει να (μας) εμπνέει. Απαντώντας στην ερώτηση σχετικά με το πώς προέκυψε η ιδέα για τη συνεργασία για την υλοποίηση του έργου, ο Θανάσης Καραμπάλιος λέει: "Εγώ ήρθα τελευταίος στο συγκεκριμένο project. Ήταν μία ιδέα του Λεωκράτη Ανεμοδουρά και του Γιώργου Βλάχου. Όταν επικοινώνησε μαζί μου ο Λεωκράτης η χαρά μου ήταν διπλή, θα συνεργαζόμουν με τις εκδόσεις "Μικρός Ήρως" και πάνω σε ιστορία του Ιουλίου Βερν. Πως να πεις όχι σε αυτό;". Από τη δική του μεριά, ο Γιώργος Βλάχος παρατηρεί πως η έκδοση δεν συσχετίζεται με τους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, παρότι η υπόθεση του μυθιστορήματος συμπίπτει χωροχρονικά με τον Ξεσηκωμό. Όπως αναφέρει, "Ο Βερν είναι διαχρονικά ένας δημοφιλέστατος συγγραφέας στο νεανικό κοινό καθώς τα έργα του ως μυθιστορήματα έχουν μεταφραστεί στις περισσότερες γλώσσες, ενώ και σαν κόμικς έχουν διασκευαστεί τα περισσότερα από αυτά. Το "Αρχιπέλαγος στις Φλόγες" (όπως είναι ο αυθεντικός του τίτλος) δεν έχει ποτέ διασκευαστεί σε κόμικ ή σε graphic novel παγκοσμίως, μήτε είναι από τα πιο γνωστά έργα του Γάλλου συγγραφέα. Αν λοιπόν πρέπει να αναζητηθεί μια απάντηση για το πώς προέκυψε η συνεργασία για τη δημιουργία του κόμικς, αυτή είναι ότι αναζητήθηκε ένα έργο του Βερν με προοπτικές διεθνούς καριέρας. Και ίσως το πιο ιδανικό για Έλληνες δημιουργούς θα ήταν να επιλεγεί κάποιο που να έχει σχέση με Ελλάδα και ελληνική ιστορία. Προσωπικά για μένα, δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο". Σχετικά με το βασικό μήνυμα του αρχικού βιβλίου του Βερν, οι δύο συντελεστές αναφέρουν στο NEWS 24/7: "Δεν θα έλεγα ότι ο Βερν περνάει κάποιο συγκεκριμένο ιστορικό μήνυμα. Μιλάει κυρίως για τη δύναμη της αγάπης αλλά και για την αίσθηση του χρέους απέναντι σε κάτι πιο υψηλό από τον εαυτό μας. Είτε αυτό είναι ο αγώνας για την ελευθερία, ή η εξιλέωση για αμαρτίες παιδιών και γονέων", αναφέρει ο Θ. Καραμπάλιος. Για τον Γιώργο Βλάχο, αν θα μπορούσαμε να πιστώσουμε κάποιο μήνυμα στο όλο έργο, αυτό θα ήταν "πέρα για πέρα ανθελληνικό". "Στο σενάριο του graphic novel δεν πέρασαν ιστορικά γεγονότα πέρα από αυτά που αναφέρονται στο μυθιστόρημα και αυτά αρκετά συνοπτικά λόγω της μορφής του κειμένου (κόμικ με ελλειπτική γραφή). Οι… "ανθελληνικές" γεύσεις θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν οι περιγραφές της ενασχόλησης των Μανιατών με την πειρατεία (και τα σκλαβοπάζαρα Χριστιανών επί ελληνικού εδάφους) στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, του Ξεσηκωμού και στα πρώτα χρόνια ζωής του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Επ’ αυτών οι διαμαρτυρίες των Μανιατών προς τον Ιούλιο Βερν ότι τους αδικεί, έφτασαν ως και τα πρωτοσέλιδα ελληνικών και γαλλικών εφημερίδων της εποχής. Κατόπιν, ο κύριος ελληνικής καταγωγής πρωταγωνιστής υπήρξε πέρα για πέρα αρνητικός ήρωας και τέλος, στα σχετικά με την πολιορκία της Χίου από τον Φαβιέρο, η Ιστορία καταγράφει παρουσία Ελλήνων ατάκτων που κατατάχτηκαν στις δυνάμεις του Φαβιέρου απλώς και μόνο για να λαφυραγωγήσουν (Στο μυθιστόρημα απλώς περιγράφονται σαν γλετζέδες και μάλλον αδιάφοροι για την πολεμική τους αποστολή)". Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζει ο ίδιος, στο εν λόγω έργο δεν υπάρχει κάποιο μήνυμα "εθνικοπατριωτικής αξίας και μάλιστα θετικό". Ποιες ήταν οι δυσκολίες που αντιμετώπισε ο καθένας σας στη μεταφορά της ιστορίας, τόσο ως προς το σενάριο όσο και ως προς τη σκιτσογραφία - απεικόνιση των ηρώων; "Το πρόβλημα θα ήταν πως να αποφύγω τα παγκόσμια στερεότυπα σχετικά με την εικόνα της πειρατείας (Τζόνι Ντεπ, Μαυρογένης) και να μην πέσω στην παγίδα των δικών μας στερεοτύπων, ότι οι πειρατές θα πρέπει να μοιάζουν με τον Μιαούλη ή τον Κανάρη. Προσπάθησα να παντρέψω στοιχεία και από τα δύο με έμφαση στον χαρακτήρα της Μεσογείου", λέει ο σκιτσογράφος Θ. Καραμπάλιος. Από τη δική του μεριά, ο Γ. Βλάχος που ανέλαβε το σενάριο απαντά: "Η οικονομία στη δομή ενός σεναρίου κόμικ που βασίζεται σε μυθιστόρημα αντιμετωπίζει περισσότερες δυσκολίες από ένα σενάριο με πρωτότυπη πλοκή, που δεν βασίζεται δηλαδή σε προγενέστερο λογοτεχνικό πόνημα. Το προσαρμοσμένο σενάριο (adaptation) δεσμεύεται: α] να "χωρέσει" σε συγκεκριμένο αριθμό σελίδων την έκταση του πρωτοτύπου, β] στους ήδη συγγραφικά διαμορφωμένους χαρακτήρες να μοιράσει ρόλους και διαλόγους που δεν θα "προδίδουν" τα πρωτότυπά τους και γ] ο λόγος να εξυπηρετεί τη δομική ροή του κόμικ χωρίς ποσοτικά – τουλάχιστο – να λειτουργεί σε βάρος της εικόνας η οποία εξ ορισμού έχει τον πρώτο λόγο στην τελική μορφή του έργου είτε ως comic, είτε ως graphic novel. Βέβαια, κάποιες "ατασθαλίες" και κάποιες μικρές παρεκκλίσεις θεωρούνται θεμιτές "συγγραφική αδεία", εφ’ όσον θετικοποιούν το τελικό αποτέλεσμα, χωρίς να προδίδουν τις προθέσεις και τη σύλληψη του συγγραφέα". Η "Εκάβη" του Βερν Σχετικά με τον χαρακτήρα του έργου που τους γοήτευσαν περισσότερο, οι δύο συντελεστές απαντούν: "Αγαπημένος μου χαρακτήρας είναι ο Στάρκος. Είναι ένας αρκετά σκοτεινός τύπος αλλά βαθύτατα ανθρώπινος μέσα στην κακία του" (Θανάσης Καραμπάλιος). "Τυπικά δεν υπάρχει κάποιος από τους κύριους χαρακτήρες που θα διεκδικούσε τον τίτλο του απόλυτου πρότυπου προς μίμηση. Κλασικό μυθιστόρημα ρομαντισμού με ιστορικό υπόβαθρο και μανιχαϊστικής δομής χαρακτήρες. Μα, ωστόσο στους δεύτερους χαρακτήρες θα μπορούσα να ξεχωρίσω την Ανδρονίκη, τη μάνα – όχι μητέρα, τη μάνα του πειρατή Νικόλα Στάρκου. Γνήσια Ελληνίδα ηρωίδα, πολέμησε στον Ξεσηκωμό και αντιμετώπισε τον γιο της σαν εχθρό στις θάλασσες. Τον έδιωξε από το σπίτι και τον αποκήρυξε, ήξερε το μυστικό του μα δεν το πρόδιδε και στη τελευταία τους συνάντηση και τελική τους αναμέτρηση, η μάνα σπάραξε πάνω από το άψυχο σώμα του σαν την Εκάβη της τραγωδίας... Να, γιατί αυτόν τον χαρακτήρα διαλέγω. Κι από ότι φαίνεται, τον ίδιο είχε διαλέξει και ο... Βερν! Στο εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης του μυθιστορήματός του, πρώτο πλάνο είναι η μορφή της που ορθώνει το πολεμικό ανάστημά της, κρατώντας κι ανεμίζοντας την ελληνική σημαία" (Γιώργος Βλάχος). Ποιο είναι το αγαπημένο έργο του καθενός σας από την εργογραφία του Ιούλιου Βερν, και για ποιο λόγο; "Ο Γύρος του Κόσμου σε 80 Μέρες, γιατί μέσα από ένα βιβλίο άνοιγε ένα παράθυρο σε όλον τον πλανήτη για μένα, καθώς ήταν ένα βιβλίο που διάβασα στο δημοτικό. Επίσης υπήρχε και μια πολύ ωραία σειρά κινουμένων σχεδίων για το συγκεκριμένο βιβλίο εκείνη την εποχή" (Θανάσης Καραμπάλιος). "Δεν είναι εύκολο να ξεδιαλέξω ποιο από τα μυθιστορήματα του Βερν θα χαρακτήριζα ως πιο αγαπημένο (πρώτα-πρώτα δεν τα έχω διαβάσει όλα, αν και όλα έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά σε περισσότερες από μία μεταφράσεις). Με κριτήριο το μήνυμα που μπορεί κανένας να διακρίνει πίσω από την υπόθεση θα ξεχώριζα δυο για τους αντίστοιχους κύριους χαρακτήρες τους και για τις σχεδόν παρόμοιες ιδέες που πρεσβεύουν. Ο πλοίαρχος Νέμο από το μυθιστόρημα "20.000 λεύγες (ταξίδι) κάτω από τη θάλασσα". Είναι ένας ουμανιστικών σκέψεων άνθρωπος, που προσπαθεί να συμβάλλει στην παγκόσμια απελευθέρωση των ανθρώπων από τα καταπιεστικά καθεστώτα. Πολωνικής καταγωγής στην πρώτη γραφή του μυθιστορήματος και Ινδός στην επόμενη για λόγους... διπλωματικής λογοκρισίας! Στη θέση της τσαρικής Ρωσίας που είχε αρχικά στο στόχαστρό του, ο εκδότης του τον υποχρέωσε να βάλει την αυτοκρατορική Αγγλία (για αυτό τον έκανε και Ινδό). Στη Ρωσία που ήταν σύμμαχος της Γαλλίας και είχε σημαντικές πωλήσεις θα κακοφαινόταν, αλλά στην Βρετανία που δεν είχε πωλήσεις και παραδοσιακά βρισκόταν σε αντιπαλότητα με τη Γαλλία, δεν τον ενδιέφερε! Ο άλλος είναι ο "Ματίας Σαντόρφ" από το ομώνυμο μυθιστόρημα, που διέπεται από τις ίδιες φιλελεύθερες αρχές. Ο ήρωας, ο κόμης Ματίς Σαντόρφ, είναι Ούγγρος ευγενής που με την μορφή του πάμπλουτου δόκτορα Άντεκιρττ αγωνίζεται για την απελευθέρωση της χώρας του από τον ζυγό των Αψβούργων της Αυστρίας. Είναι μια εκδοχή του Κόμη Μόντε Κρίστο αλά Βερν!" (Γιώργος Βλάχος). Κόμικ και Ιστορία. Γιατί ταιριάζουν τόσο πολύ (με ουκ ολίγα πρόσφατα παραδείγματα εν Ελλάδι); "Στην Ελλάδα όντως υπάρχει μια στροφή προς το ιστορικό κόμικς. Αυτό κατά τη γνώμη μου οφείλεται σε δύο παράγοντες. Πολλοί από τους δημιουργούς έχουν βαρεθεί τους υπερήρωες και βρίσκουν περισσότερο ενδιαφέρον στην ιστορία μας. Δεύτερο παράγοντα θεωρώ τη δεκαπενταετή κρίση που διανύουμε, η οποία εκτός από οικονομική είναι και πολιτισμική και ταυτότητας. Κάνοντας τη σύνδεση-σύγκριση παρόντος-παρελθόντος, προσπαθούμε να ετεροπροσδιορίσουμε τη θέση μας ως δημιουργοί στη σύγχρονη κατάσταση" (Θανάσης Καραμπάλιος). "Γιατί το κόμικ εικονογραφεί τη δράση, την περιπέτεια, την πλοκή. Μόνον τότε ως αφήγημα έχει πιθανότητες να γίνει επιτυχία. Έργα με αποκλειστικά ανάπτυξη φιλοσοφικού περιεχόμενου, ως κόμικ δεν θα είχαν καμιά τύχη. Και η Ιστορία από μόνη της είναι δράση, περιπέτεια, πλοκή. Ακόμα κι αν πρέπει να μιλήσει για τη φιλοσοφία και τα επιτεύγματα της. Ας πούμε, ένας διάλογος του Πλάτωνα, o Κριτίας λόγου χάρη, έχει ίντριγκα και Ατλαντίδα που τύφλα να έχουν τα ταξίδια του Γκιούλιβερ!" (Γιώργος Βλάχος). Και οι δυο σας έχετε μελετήσει ιδιαίτερα την προεπαναστατική περίοδο αλλά και εκείνη που ακολούθησε την Επανάσταση του '21. 200 χρόνια μετά, οι γνωστοί εθνικοί μύθοι και τα στερεότυπα, συνεχίζουν να επιβιώνουν. Πώς πιστεύετε πως θα έπρεπε να αντιμετωπίζουμε την Ιστορία μας, και πού έχουν γίνει τα μεγαλύτερα λάθη; "Χωρίς φόβο αλλά με πάθος. Να σκύψουμε πάνω στα γεγονότα και τις συνθήκες και να τις μελετήσουμε από όλες τις σκοπιές. Εκεί ίσως δούμε ότι ούτε όλοι οι Έλληνες πολέμησαν μαζί, αλλά ούτε και κοινή αντίληψη περί της ελευθερίας και της σύστασης, του ελληνικού κράτους, υπήρχε" (Θανάσης Καραμπάλιος). "Όντως η προεπαναστατική περίοδος, όσο και τα χρόνια της Επανάστασης και μετά, εξέθρεψαν αρκετούς εθνικούς μύθους και τα στερεότυπα της δημιουργίας τους εξακολουθούν να επιβιώνουν με ισχύ γεγονότος στο ιστορικό γίγνεσθαι. Προσωπικά δεν έχω συναντήσει στα διαβάσματά μου κάποιο έθνος, κάποιο λαό που αντιμετωπίζει την Ιστορία του με συλλογική αντικειμενικότητα αποκλείοντας τους μύθους της συλλογικής μνήμης. Όσο για το πού έχουν γίνει τα μεγαλύτερα λάθη, είναι μια ερώτηση προς αυτούς που διαχειρίζονται πολιτικά και κοινωνικά τις συνέπειες αυτών των λαθών και στους ιστορικούς που σπουδάζουν και αναλύουν την Ιστορία" (Γιώργος Βλάχος). Τέλος, σχετικά με το πώς πρέπει να σταθούμε ως κοινωνία απέναντι στο φάντασμα του εθνικισμού-ρατσισμού στην Ελλάδα από εδώ και στο εξής, ο Θανάσης Καραμπάλιος απαντά: "Δυστυχώς πολλοί πιστέψανε ότι με το ναζισμό - εθνικισμό - ρατσισμό - φασισμό κ.λ.π. ξεμπερδέψαμε με μια καταδικαστική απόφαση που έστειλε τους ηγέτες του ναζιστικού μορφώματος της χρυσής αυγής στη φυλακή. Αυτήν την περίοδο έχουν αρχίσει και προσπαθούν να ξανασηκώσουν κεφάλι. Άρα ως κοινωνία κινηματικά αλλά και προσωπικά, ο καθένας από εμάς πρέπει να πάψει να ανέχεται τον λόγο τους, και όταν λέω πάψει εννοώ να υπάρχει παρέμβαση κάθε είδους και μορφής ώστε να μην τους ξαναδώσουμε χώρο. Ο φασισμός - ναζισμός - εθνικισμός κ.λ.π. είναι λαϊκίστικο κίνημα. Γιατί είναι κίνημα. Άρα κατά τη γνώμη μου η απάντηση στο δρόμο, στον χώρο εργασίας, στα σωματεία παντού". Από τη δική του μεριά, ο Γιώργος Βλάχος σημειώνει πως το ίδιο το κόμικ προφανώς και δεν σχετίζεται με το ζήτημα του εθνικισμού και του ρατσισμού όπως βιώνεται σήμερα, ωστόσο όπως λέει "μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι αντικείμενο μεγάλης συζήτησης", με κάποια επόμενη αφορμή. Το ιστορικό πλαίσιο Αρχικά το μυθιστόρημα του Βερν δημοσιεύθηκε σε συνέχειες από τις 29 Ιουνίου έως τις 3 Αυγούστου 1884 στην παρισινή εφημερίδα Les Temps (Οι Καιροί) και μέσα στην ίδια χρονιά εκδόθηκε και σε βιβλίο. Αμέσως μετά τη δημοσίευση του στη Γαλλία, δημοσιεύθηκε πρώτη φορά και στα ελληνικά σε συνέχειες από τον Ιούλιο 1884 έως τον Ιανουάριο 1885, σε καθημερινή εφημερίδα των Αθηνών που λεγόταν επίσης "Καιροί". Οι κάτοικοι του Οίτυλου φέρονται να συνέταξαν μανιφέστο ζητώντας τη διακοπή της δημοσίευσης και το "σκάνδαλο" προκάλεσε τη δημοσίευση πολλών άρθρων σε εφημερίδες, ειδικά αντιπολιτευόμενες τον Τρικούπη. Οι κάτοικοι διαμαρτύρονταν "κατά των ψεμάτων" του μυθιστορήματος, σημειώνοντας ότι "κανένας Οιτυλιώτης δεν είχε ατιμαστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου για την ανεξαρτησία παίρνοντας μέρος σε πράξεις πειρατείας, που από το Γάλλο συγγραφέα αποδίδονται σ’ αυτόν το Στάρκο, το όνομα του οποίου είναι εντελώς άγνωστο στους Οιτυλιώτες". Κατά την εκδοχή της ελληνικής εφημερίδας "Καιροί", που δημοσίευσε το έργο, στην πραγματικότητα δεν έγιναν μαζικές λαϊκές συνελεύσεις, αλλά η πρωτοβουλία των αντιδράσεων αποδιδόταν σε έναν άνδρα ονόματι Ηλίας Ζαγκλής ή Στεφανόπουλος, ο οποίος ζούσε επί είκοσι χρόνια στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου όπου και διατηρούσε βιβλιοπωλείο, και είχε προσωπικά κίνητρα για να λάβει της ευμενείας του ίδιου του Τρικούπη. Οι κατηγορίες για πειρατεία, που αμφισβητήθηκαν από τους Μανιάτες, προέρχονταν από τα έγγραφα που συμβουλεύθηκε ο Βερν: Το "L’ Univers pittoresque" του Ντιντό και "Το Ταξίδι στην Ελλάδα" του Ανρί Μπελ, τα οποία εμφανίσθηκαν στην επιθεώρηση "Le Tour du monde" το 1876 και τα οποία παρέθετε ο Ιούλιος Βερν στο πρώτο κεφάλαιο. Σε κάθε περίπτωση ο Βερν υποχρεώθηκε να δικαιολογηθεί, επικαλούμενος την ιστορική αλήθεια των ντοκουμέντων και τον "δεδηλωμένο ένθερμο φιλελληνισμό του". Όλα τα βιβλία του Ioύλιου Βερν γράφονται πάνω στη ραχοκοκαλιά ενός ταξιδιού, ενώ ο ίδιος θεωρείται πατέρας της "γεωγραφικής μυθοπλασίας". Σε ένα από αυτά τα ταξίδια του λοιπόν πρωταγωνιστεί η ελεύθερη Ελλάδα που αρχίζει να αναδύεται μέσα από τις στάχτες τεσσάρων αιώνων σκλαβιάς. Η πάταξη της πειρατείας και των σκλαβοπάζαρων στο Αιγαίο είναι μια από τις προτεραιότητες του νεογεννηθέντος κράτους. Η ιστορία αρχίζει μια δύο μέρες πριν από την καθοριστική ναυμαχία του Ναβαρίνου, όπου οι Μεγάλες Δυνάμεις έβαλαν τέλος στη ναυτική κυριαρχία του οθωμανικού στόλου στα ελληνικά παράλια. Μέσα σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο, με τα σκηνικά της δράσης να εναλλάσσονται από το μανιάτικο Οίτυλο στην αγγλοκρατούμενη Κέρκυρα, τα ανελέητα κυνηγητά και τα φοβερά σκλαβοπάζαρα, εκτυλίσσεται μια ναυτική περιπέτεια στο Αρχιπέλαγος που κυριολεκτικά φλέγεται από τις ομοβροντίες των κανονιών και τα ρεσάλτα των πειρατικών τσούρμων. Το Who is Who των συντελεστών του κόμικ Γιώργος Βλάχος Δημοσιογραφεί από το 1974 κυρίως σε περιοδικά ποικίλης ύλης και γράφει βιβλία και λεξικά αναφοράς ποικίλων γνωστικών πεδίων από το 1988. Η θεματολογία του στα τελευταία 20 χρόνια, γράφοντας είτε σε περιοδικά είτε αναρτώντας τα σε εξειδικευμένα προσωπικά του blogs, είναι η ιστορία του λαϊκού εντύπου στην Ελλάδα. Εστιάζει δε στα παιδικά αναγνώσματα του ’50 και του ’60 από τα οποία έχει προσωπικά βιώματα ως αναγνώστης τους. Το δίτομο λεξικό του Μικρός Ήρως – Το Λεξικό (2005), αναφορά στο θρυλικό ανάγνωσμα, υπήρξε κατά κάποιο τρόπο η ασφαλιστική δικλείδα εκτόνωσής του στο ότι δεν μπόρεσε να γράψει τον ίδιο τον... Μικρό Ήρωα! Έκτοτε έχει γράψει (σε εικονογράφηση Κώστα Φραγκιαδάκη) εννέα νέες ιστορίες του Μικρού Ήρωα, μία εκ των οποίων (Το Αεροδρόμιο-Φάντασμα) σε μορφή κόμικ. Θανάσης Καραμπάλιος Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παλαιόκαστρο Ελασσόνας. Από μικρός του άρεσε να διαβάζει και να ζωγραφίζει κόμικς. Είναι ο δημιουργός της σειράς 1800 που πλέον αποτελείται από πέντε βιβλία. Συμμετείχε στην έκθεση και στο βιβλίο Βάλ’ τους Χ – Ο Μαύρος Χάρτης της Ρατσιστικής Βίας και σε άλλες εκθέσεις κόμικ. Εργάζεται ως εικονογράφος-κομίστας. Ζει στη Λάρισα με την οικογένειά του. Διαβάστε απόσπασμα από το πρώτο μέρος, εδώ. Και το σχετικό link...
  13. Εκατό χρόνια μετά το τραγικό 1922, η μικρασιατική εκστρατεία, ο ξεριζωμός και ο Γολγοθάς της προσφυγιάς ξαναζωντανεύουν μέσα από πέντε αξιόλογα ιστορικά κόμικς. Απόσπασμα από το «Αϊβαλί» του Soloup Ένας αιώνας συμπληρώθηκε από τη Μικρασιατική Καταστροφή – όπως ονομάστηκε η κορύφωση των κεμαλικών διωγμών και το ξερίζωμα του χριστιανικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης, μετά την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου. Ένα τραύμα χαραγμένο στο συλλογικό ασυνείδητο, με την εικόνα της φλεγόμενης Σμύρνης να συμβολίζει όσο καμία άλλη τον ενταφιασμό του ελληνικού μεγαλοϊδεατισμού. Μακριά από εθνικιστικές μονομέρειες, η αφορμή 100 χρόνων από την καταστροφή του μικρασιατικού ελληνισμού προσφέρεται για μελέτη και αναστοχασμό: στοιχεία απαραίτητα για την καλλιέργεια ιστορικής συνείδησης, που παραμένει το ζητούμενο σε μια εποχή όπου ο φανατισμός συνυπάρχει με (και τροφοδοτείται από) την αφασία ενός άχρωμου, λοβοτομημένου παρόντος. Ως ελάχιστη συμβολή προς αυτή την κατεύθυνση προτείνουμε πέντε αξιόλογες ελληνικές εκδόσεις οι οποίες αφηγούνται με τη γλώσσα των κόμικς τα γεγονότα της εποχής εκείνης. «Αϊβαλί» (εκδ. Κέδρος) Το «Αϊβαλί» του Soloup έχει γράψει τη δική του εκδοτική ιστορία. Πολυβραβευμένο και πολυμεταφρασμένο, το μνημειώδες γκράφικ νόβελ 440 σελίδων μάς μιλάει για το δράμα και την αξιοπρέπεια των απλών ανθρώπων στη δίνη του 1922, για την ανθρώπινη περιπέτεια στα άγρια κύματα της ιστορίας. Ο Soloup ταξιδεύει από τη Μυτιλήνη στο Αϊβαλί. Συναντάει ανθρώπους της «άλλης πλευράς». Ξεψαχνίζει ιστορικά αρχεία. Και αφήνει τέσσερις Αϊβαλιώτες, τρεις Έλληνες κι έναν Τούρκο, να αφηγηθούν την ιστορία τους: τον Φώτη Κόντογλου, τον Ηλία Βενέζη, την Αγάπη Βενέζη-Μολυβιάτη και τον Αχμέτ Γιορουλμάζ. Μέσω αυτών μας ξανασυστήνει την Ανατολή: την «καθ’ ημάς», αλλά και των «άλλων». Τη Μικρασία των αρχαίων, βυζαντινών και νεότερων λογίων Ελλήνων που περήφανα έφεραν στην κουλτούρα τους οι πρόσφυγες του ’22, αλλά και την πατρίδα των τόσο άγνωστων και τόσο οικείων μας γειτόνων, με τους οποίους τόσες οδυνηρές μνήμες μας χωρίζουν, αλλά και τόσοι αιώνες συνύπαρξης μας ενώνουν. «1922 – Το τέλος ενός ονείρου» (εκδ. Ίκαρος) Ως συνέχεια του βιβλίου «Οι όμηροι του Γκαίρλιτς», το κόμικς του Θανάση Πέτρου ακολουθεί κάποιους από τους ήρωες στην πορεία προς τη Μικρασιατική Καταστροφή. Πρόκειται για την πιο αριστοτεχνικά αποδοσμένη σύνοψη των δύο χρόνων στρατιωτικών επιχειρήσεων που προηγήθηκαν της εισόδου των κεμαλικών στρατευμάτων στη Σμύρνη. Καρέ από το «1922» του Θανάση Πέτρου Κεντρικός πρωταγωνιστής ο Σμυρνιός Γιώργης Αμπατζής που, μετά την επάνοδό του από το Γκέρλιτς της Γερμανίας, κατατάχτηκε στον ελληνικό στρατό. Τον συναντάμε τον Αύγουστο του 1920, δεύτερο χρόνο μετά την έναρξη της ελληνικής κατοχής της ζώνης της Σμύρνης, να προελαύνει προς Ανατολάς με τον λόχο του, διασχίζοντας την Αλμυρά Έρημο. Μέσα από τη βασανιστική αυτή πορεία, που ξεκίνησε για την αντιμετώπιση των ανταρτών του Κεμάλ, παρακολουθούμε την καθημερινότητα των Ελλήνων στρατιωτών. Μια καθημερινότητα γεμάτη κακουχίες, στερήσεις, αιφνιδιαστικές επιθέσεις, πολύνεκρες μάχες και ελάχιστες στιγμές ψυχαγωγίας. Ο διχασμός ανάμεσα στους στρατιώτες είναι κυρίαρχος, ενώ οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα (π.χ. ήττα Βενιζέλου στις εκλογές της 1ης/14ης Νοεμβρίου 1920, δημοψήφισμα για την επιστροφή του βασιλιά) εντείνουν την αποσάθρωση του στρατεύματος. Τα αλλοπρόσαλλα και χιμαιρικά σχέδια που εκπόνησε η αντιβενιζελική κυβέρνηση οδηγούν σε στασιμότητα. Ειδικά μετά την αποτυχία της εκστρατείας προς την Άγκυρα, το καλοκαίρι του 1921, το ηθικό των φαντάρων κάμπτεται. Ο Πέτρου δεν... χαρίζει κάστανα στην ελληνική πλευρά: τα έκτροπα Ελλήνων στρατιωτών σε βάρος του άμαχου τουρκικού πληθυσμού (σφαγές, τρομοκρατία, βιασμοί) είναι διάχυτα στην αφήγηση, ενώ από την άλλη δεν λείπουν στιγμές πονοψυχίας προς τον πληγωμένο αντίπαλο. Το «Τέλος ενός ονείρου» ολοκληρώνεται με τη μεγάλη τουρκική αντεπίθεση της 13ης/26ης Αυγούστου 1922, τη διάλυση του μετώπου Εσκί Σεχίρ-Αφιόν Καραχισάρ, την άτακτη υποχώρηση του ελληνικού στρατού και την πανικόβλητη μαζική φυγή των αγροτικών ελληνικών πληθυσμών από την ενδοχώρα της Μικράς Ασίας προς τη Σμύρνη. «1923 – Εχθρική πατρίδα» (εκδ. Ίκαρος) …και από τη γενική υποχώρηση πριν από την καταστροφή, μεταφερόμαστε στον Πειραιά και στα περίχωρά του τον Σεπτέμβρη του ’22, αμέσως μετά την καταστροφή. Η ίδια η καταστροφή είναι αποτυπωμένη στις συνέπειές της: στο χάος που έχει φτάσει στην Ελλάδα σαν ωστικό κύμα. Στα αντίσκηνα που έχουν καταλάβει κάθε πεζοδρόμιο, κάθε πλατεία, κάθε δημόσιο χώρο. Στα μάτια των εξαθλιωμένων προσφύγων που κατακλύζουν τη νέα, αφιλόξενη πατρίδα. Απόσπασμα από το «1923» του Θανάση Πέτρου Από τα «εξωτικά» τοπία της Ανατολίας με τα τζαμιά, τις παλαιοχριστιανικές εκκλησίες και τα σπαράγματα αρχαίων ναών, ο Θ. Πέτρου μάς πάει στα πρόχειρα παραπήγματα και τους μαχαλάδες που στήνονται όπως-όπως για να στεγάσουν χιλιάδες ανθρώπους. Η αντιμετώπιση από τους ντόπιους, τους «παλαιοελλαδίτες», είναι στις περισσότερες περιπτώσεις υποτιμητική έως εχθρική. Κάποιοι πρόσφυγες για να επιβιώσουν κάνουν μεροκάματα μεταφέροντας κάρβουνο. Μια νεαρή προσφύγισσα εξαναγκάζεται σε πορνεία. Εν τω μεταξύ ο εξανθηματικός τύφος θερίζει. Στο φόντο όλων αυτών, ο αναβρασμός της επαναστατικής κυβέρνησης Πλαστήρα, η ανακήρυξη της Αβασίλευτης, τα γεμάτα ένταση συλλαλητήρια. «Μανώλης» (εκδ. Μικρός Ήρως) Το παιδικό βίωμα του ξεριζωμού και της προσφυγιάς πραγματεύεται το γκράφικ νόβελ σε σχέδια του Antonin Dubuisson, το οποίο βασίζεται στο μυθιστόρημα του Alain Glykos με τίτλο «Ο Μανώλης απ’ τα Βουρλά». Πρόκειται για την ιστορία του μικρού Μανώλη από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας που έχασε βίαια την παιδική του ηλικία όταν οι Τσέτες εισέβαλαν στην περιοχή. Άφησε το πολυπολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε μέσα σε συνθήκες ολέθρου και αιματοχυσίας, για να ταξιδέψει υπό δυσχερείς συνθήκες σε διάφορα μέρη της Ελλάδας με τελικό προορισμό τη Γαλλία. Ο Alain Glykos επί της ουσίας παραθέτει τις αφηγήσεις του πρόσφυγα πατέρα του, οι οποίες μοιάζουν με τις αφηγήσεις εκατομμυρίων άλλων ανθρώπων που πήραν τον δρόμο της ξενιτιάς: «Όταν μπάρκαρα με τη γιαγιά μου από τη Μικρά Ασία, ο πατέρας μου μάλλον είχε ήδη πεθάνει. Κανείς δεν ήξερε τι είχε απογίνει το πτώμα του. Η θάλασσα ήταν κόκκινη απ’ το αίμα. H μάνα και τ’ αδέρφια μου πήραν άλλο καράβι…». «1922-2022: Ανακαλύπτοντας τα ίχνη ενός ξεριζωμού» (εκδ. Σύγχρονη Εποχή) Απόσπασμα από το «1922-2022: Ανακαλύπτοντας τα ίχνη ενός ξεριζωμού» του Θανάση Καραμπάλιου Αν και δεν πρόκειται αμιγώς για κόμικς, το βιβλίο που επιμελήθηκε η «Διατμηματική Επιτροπή της Κ.Ε. του ΚΚΕ για τις μικρότερες ηλικίες της νεολαίας» χρησιμοποιεί το μέσο και την αισθητική των κόμικς, διά χειρός Θανάση Καραμπάλιου. Έχοντάς τη δομή εκπαιδευτικού εγχειριδίου (στα χνάρια της προηγούμενης έκδοσης του 2020, με τίτλο «Κι όμως, κινείται»), απευθύνεται σε παιδιά 10+, διαβάζεται όμως εξίσου ευχάριστα και από ενηλίκους που αναζητούν μια άλλη προσέγγιση της Μικρασιατικής Καταστροφής πέρα από το αμήχανο αστικό αφήγημα. Ο Καραμπάλιος, γνωστός για την προσήλωσή του στην ιστορική ακρίβεια, όπως μας έχει συνηθίσει στη βραβευμένη σειρά «1800», εικονογραφεί την τραγωδία του πολέμου και της προσφυγιάς ως κομμάτι της γενικότερης διεθνούς κατάστασης με το τότε ελληνικό κράτος ως θύτη και ως θύμα στη σκακιέρα των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Με λύπη πληροφορηθήκαμε την αναβολή άφιξης του José Muñoz στη Θεσσαλονίκη λόγω προβλήματος υγείας. Η ομάδα του The Comic Con εκφράζει ευχές για ταχεία ανάρρωση στον σπουδαίο Αργεντινό δημιουργό, ώστε σύντομα να επανέλθει υγιής στην καθημερινή του ζωή και μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν το κοινό της Θεσσαλονίκης να μπορέσει να του μεταφέρει και από κοντά την αγάπη του. Και το σχετικό link...
  14. Μια περιήγηση στη δραστήρια κοινότητα των Ελλήνων κομικάδων που αλλάζει, μεγαλώνει και θέλει να μεγαλώσει ακόμα περισσότερο. Ο Θανάσης Πέτρου ανάμεσα στις δημιουργίες του. Θεωρεί ότι η κινητικότητα των τελευταίων ετών βοηθάει στην αναδιαμόρφωση του τοπίου. Χαζεύω τις εκθέσεις στο Ψηφιακό Μουσείο Comics γιατί ναι, έχουμε Ψηφιακό Μουσείο Comics, το ήξερε κανείς; Έχουμε και βιβλιοθήκη κόμικς (Athens Comics Library), βρίσκεται στου Ψυρρή, διαθέτει 2.500 τίτλους και οργανώνει ένα σωρό δράσεις. Υπάρχει και η Ακαδημία που απονέμει κάθε χρόνο τα βραβεία της. Κι ένα φόρουμ (greekcomics.gr) με σχεδόν 10.000 μέλη. Σε λίγες μέρες ξεκινά το φεστιβάλ του Comicdom CON Athens δίνοντας για τρεις μέρες χρώμα στην πόλη. Και πάνω απ’ όλα, έχω δίπλα μου μια στοίβα με ελληνικές εκδόσεις. Ξεφυλλίζω το 21: Η μάχη της πλατείας (εκδ. Ίκαρος) του Soloup, μια συγκλονιστική δουλειά που συνδέει την ιστορία μας με το σήμερα· θα μπορούσε και θα έπρεπε να βρίσκεται σε κάθε βιβλιοθήκη. Παίρνω στα χέρια μου τον sci-fi μύθο Γυμνά οστά (εκδ. Polaris) που υπογράφουν οι Δημοσθένης Παπαμάρκος και Kanellos Cob. Χάνεται το μυαλό και το μάτι. Διαβάζω το πολύ συγκινητικό Ξημέρωσε ο Θεός τη μέρα (εκδ. Πατάκη) του Τάσου Ζαφειράδη και του Θανάση Πέτρου, και το έπος των Ληστών (εκδ. Polaris) του Γιώργου Γούση και του Γιάννη Ράγκου, χαμογελάω με την ευφυΐα των φρέσκων Κουραφέλκυθρων του Αντώνη Βαβαγιάννη, με τα απίθανα σχέδια του Tomek. Η ελληνική σκηνή ανθίζει. Ανθίζει όμως ή απλώς αλλάζει; Ένα μικρό δείγμα από το Κουραφέλκυθρα – Συγγνώμη που γεννήθηκα! του Αντώνη Βαβαγιάννη, που αναμένεται προσεχώς από την Jemma Press. Σίγουρα βρίσκεται σε μια νέα φάση. Συμβαίνουν πράγματα και συμβαίνουν οργανωμένα, οι εκδόσεις είναι πολλές και καλές, υπάρχει ταλέντο, υπάρχει διάθεση. «Είναι πολύ περισσότεροι πλέον οι άνθρωποι που κάνουν κόμικ, όπως και αυτοί που τα εκδίδουν», μου λέει ο Λευτέρης Σταυριανός, εκδότης της Jemma Press. «Κάποτε υπήρχε η Βαβέλ, το Παρά Πέντε και όλα όσα έβγαιναν στο περίπτερο. Σήμερα το κόμικ είναι περισσότερο είδος βιβλιοπωλείου». Σε αυτό βεβαίως έχει παίξει ρόλο και η εμπλοκή των μεγάλων οίκων, όπως ο Ίκαρος, ο Πατάκης, το Μεταίχμιο κ.ά. που δεν εξειδικεύονταν στο κόμικ, αλλά σήμερα εκδίδουν δουλειές Ελλήνων δημιουργών. «Ένας κομίστας δεν νιώθει σήμερα στο περιθώριο, τουλάχιστον σε σχέση με παλιότερα που το κόμικ ήταν κάτι άγνωστο και παρακμιακό», μου λέει ο Γιώργος Γούσης. «Αρκετοί δημιουργοί είναι πλέον αναγνωρίσιμοι, καλλιτέχνες με προσωπική ταυτότητα. Δεδομένων των συνθηκών, η ελληνική σκηνή βρίσκεται σε καλό σημείο». Οι συνθήκες είναι οι εξής: το κοινό στην Ελλάδα είναι εκ των πραγμάτων μικρό και επίσης, όσο κι αν είναι παρωχημένο να συζητάμε ότι τα κόμικς δεν τελειώνουν στον Μίκι Μάους ή στον Σούπερμαν, στη συνείδηση μιας σημαντικής μερίδας του κοινού εξακολουθεί να είναι ένα είδος για παιδιά, εφήβους ή τέλος πάντων ανθρώπους με ένα ειδικό ενδιαφέρον. Ο Γιώργος Γούσης – στα πόδια του διακρίνεται το εξώφυλλο των Ληστών, μιας έκδοσης που ξεχώρισε τα τελευταία χρόνια. ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ Για τι πράγμα μιλάμε όμως όταν μιλάμε για την ελληνική σκηνή; Υπάρχει κάτι που συνδέει τις νέες δουλειές εκτός από την καταγωγή και τη γλώσσα των δημιουργών τους; Φαίνεται πως όχι. Κοιτάζω τα «καλύτερα κόμικς» όπως προέκυψαν από τα ελληνικά βραβεία την τελευταία τριετία: μια βυζαντινή περιπέτεια φαντασίας (Ψηφιδωτό, εκδ. Jemma Press, Ζαφειριάδης-Χριστούλιας), ένα δυστοπικό αμερικανικό πολιτικό θρίλερ (Shark Nation, εκδ. Χαραμάδα, Δερβενιώτης), μια ατμοσφαιρική βορειοελλαδίτικη ιστορία (Γρα-Γρου, εκδ. Ίκαρος, Παλαβός-Ζαφειριάδης-Πέτρου). Περισσότερες διαφορές βρίσκει κανείς παρά ομοιότητες. «Είναι τεράστια η ποικιλία» μου λέει ο Τάσος Ζαφειριάδης, από τους παλιούς πλέον στον χώρο με μια σειρά διακρίσεων πρωτίστως για τα κείμενά του. «Υπάρχει ποικιλία σε μορφολογικό και υφολογικό επίπεδο, στο σχέδιο και στο σενάριο, δεν ξέρεις τι να περιμένεις, υπάρχουν επιρροές από παντού, βγαίνουν υπερηρωικά κόμικς, στριπ χιουμοριστικά, ιστορικά, αυτοβιογραφικά, ακόμα και μάνγκα». Μάνγκα, ε; «Αυτά διαβάζει περισσότερο η νέα γενιά», μου λέει ο Θανάσης Πέτρου, που διδάσκει κόμικς στο σχετικό τμήμα του ΑΚΤΟ και έρχεται σε επαφή με τις προτιμήσεις των νεότερων. «Διαβάζουν μάνγκα, κυρίως online, και τα μέινστριμ τα αμερικάνικα». Θεωρεί πως αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι μια «χαρτογράφηση», ότι οι νέες εκδόσεις ξεφεύγουν από το αυστηρό κοινό των κομικάδων. «Ξεκαθαρίζει το τοπίο, ο καθένας χτίζει το κοινό του, ξεχωρίζει ποιος κάνει τι και πού απευθύνεται, εγώ για παράδειγμα δεν θα κάνω ένα κόμικ με υπερήρωες, ούτε αυτός που διαβάζει μάνγκα θα ασχοληθεί με τη δουλειά μου για τον Χαλεπά». Αναφέρεται στη βιογραφία του Γιαννούλη Χαλεπά (εκδ. Πατάκη) που κυκλοφόρησε σε συνεργασία με τον Δημήτρη Βανέλλη. Τον ρωτάω αν μια τέτοια έκδοση θα έβρισκε κοινό πριν από 10-15 χρόνια. «Όχι μόνο δεν θα έβρισκε», μου λέει, «αλλά δεν θα τυπωνόταν καν, οι εκδότες θα το απέρριπταν, όμως ούτε κι εμείς θα το κάναμε, τέτοιες εκδόσεις δεν θα υπήρχαν πριν από 10-15 χρόνια». Γρα-Γρου / Τ. Ζαφειριάδης, Γ. Παλαβός, Θ. Πέτρου. ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Μπορεί να μην υπάρχουν λοιπόν κοινά χαρακτηριστικά ή κάποιο ενιαίο ρεύμα, ωστόσο υπάρχουν τάσεις – μία από τις πιο ξεκάθαρες, σε επίπεδο θεματολογίας, είναι αυτή του ιστορικού graphic novel. Ίσως έχουν παίξει ρόλο και οι επέτειοι που εσχάτως μας έκαναν να κοιτάξουμε στο παρελθόν. «Τα ιστορικά κόμικς είναι πράγματι ένα κομμάτι που έχει εισαχθεί τελευταία, έρχονται καινούργιοι δημιουργοί που εξερευνούν το μέσο, δανείζονται στοιχεία από την ελληνική ιστορία και την παράδοση», μου λέει ο κ. Σταυριανός. Ένας από τους καινούργιους δημιουργούς είναι ο Θανάσης Καραμπάλιος που υπογράφει το 1800 (Jemma Press), ετοιμάζοντας αυτή τη στιγμή το έκτο μέρος της σειράς. Ο ίδιος αγαπάει πολύ την Ιστορία αλλά θεωρεί ότι αυτή η τάση έχει κι άλλη αφετηρία. «Έπαιξε ρόλο η οικονομική-πολιτιστική κρίση των τελευταίων ετών» μου λέει. «Σε τέτοια σταυροδρόμια, κάθε λαός νιώθει χαμένος και ο καθένας προσπαθεί να δει τι φταίει κοιτάζοντας πίσω. Είναι και ζήτημα αναζήτησης ταυτότητας, ειδικά για τη γενιά μου». Είναι 39 ετών. Εργαζόταν για χρόνια στην εστίαση αλλά η επιτυχία του 1800 του άνοιξε κάποιες πόρτες, όπως λέει, και πλέον απασχολείται στον χώρο της εικονογράφησης. Ο Θανάσης Καραμπάλιος δημιουργεί το 1800. Τι σημαίνει όμως «επιτυχία» για ένα ελληνικό κόμικ; «Αν πουλήσει πάνω από 1.000 αντίτυπα σημαίνει ότι έχει πάει καλά», μου λέει ο κ. Σταυριανός. Υπάρχουν βεβαίως και οι εξαιρέσεις. Π.χ. το Logicomix (εκδ. Ίκαρος, Δοξιάδης, Παπαδημητρίου, Παπαδάτος, Di Donna) είναι εκτός συναγωνισμού. Το ίδιο και πολλές δουλειές του Αρκά (εκδ. Πατάκη). Ένα ίσως ανέλπιστο μπεστ σέλερ ήταν ο Ερωτόκριτος (εκδ. Polaris) που έχει πουλήσει πάνω από 13.000 αντίτυπα. Ο Δημοσθένης Παπαμάρκος και ο Γιάννης Ράγκος διασκεύασαν το κλασικό κείμενο του Κορνάρου, το σχέδιο το έκανε ο Γιώργος Γούσης και όπως μου λέει ο εκδότης Γιώργος Ζαρρής, «ήταν μια τεράστια επιτυχία». Μου εξηγεί ότι η προσαρμογή λογοτεχνικών έργων σε graphic novel είναι μια ισχυρή τάση της τελευταίας δεκαετίας. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τα προηγούμενα χρόνια μεταφέρθηκαν σε κόμικ η Κερένια κούκλα του Χρηστομάνου (εκδ. Comicdom Press), o Μεγάλος περίπατος του Πέτρου της Άλκης Ζέη (εκδ. Μεταίχμιο), τα Μυστικά του βάλτου της Πηνελόπης Δέλτα (εκδ. Polaris) κ.ά. «Όλα αυτά έχουν πάει καλά γιατί αγγίζουν το κοινό της λογοτεχνίας», λέει ο κ. Ζαρρής. «Κερδήθηκε ένα περιφερειακό κοινό που δεν είχε εξοικείωση με τα κόμικς, ούτε και διάθεση να αποκτήσει. Αλλά αυτά τα αγόρασε». Αρκετοί επίσης αναζήτησαν αυτά τα βιβλία για τα παιδιά τους, με τη λογική ότι «η νέα γενιά δεν διαβάζει», αλλά ίσως γοητευτεί από μια πιο φιλική μορφή. «Οι λογοτεχνικές διασκευές έχουν αλλάξει σιγά σιγά την αντίληψη του κόσμου για τα κόμικς» μου λέει ο Kanellos Cob, που πέρασε πάνω από έναν χρόνο δουλεύοντας με κάθε λεπτομέρεια τον Ζητιάνο (εκδ. Polaris) του Καρκαβίτσα. «Με αυτόν τον τρόπο έχει συστηθεί το μέσο σε ένα κοινό που δεν θα ενδιαφερόταν σε αντίθετη περίπτωση. Αυτό που πρέπει τώρα να κάνει ο καθένας μας είναι να σεβαστεί τη δουλειά του». Σκηνή από τη διασκευή του Ερωτόκριτου σε graphic novel από τις εκδόσεις Polaris, μια σημαντική εμπορική επιτυχία. ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ Το φθινόπωρο του 2017 κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος του περιοδικού Μπλε Κομήτης. Είχε καλό χαρτί, πλούσια ύλη, μια όμορφη εικονογράφηση στο εξώφυλλο από τον Παναγιώτη Πανταζή και, όπως διαβάζω σήμερα σε εκείνο το πρώτο editorial, είχε την πρόθεση να συνεχίσει την παράδοση των περιοδικών κόμικ που διαμόρφωσαν την ελληνική σκηνή, από την εποχή του Μικρού Ήρωα μέχρι φυσικά τη Βαβέλ, το Παρά Πέντε, το 9 κ.ά. Ο Μπλε Κομήτης ολοκλήρωσε την πορεία του δύο χρόνια αργότερα. «Ήταν ένα καλό εγχείρημα», μου λέει ο Γιώργος Γούσης που είχε αναλάβει την αρχισυνταξία. «Παρουσιάσαμε τις τάσεις της στιγμής με νέους και καταξιωμένους δημιουργούς, αλλά το περιοδικό δεν είχε τον χρόνο να στιγματίσει πολύ κόσμο». Ήταν η απόδειξη ότι έχουμε περάσει πλέον σε μια άλλη εποχή; Ένας εκ των εκδοτών του, ο Γιώργος Ζαρρής, μου εξηγεί: «Όταν έβγαινε η Βαβέλ για παράδειγμα, δεν ήταν μόνο κόμικ, ήταν ένα παράθυρο σε έναν άλλο κόσμο, δεν μπορεί να παίξει τον ρόλο αυτόν ένα περιοδικό σήμερα, οι δίαυλοι πλέον υπάρχουν αλλού». Το ζήτημα όμως δεν είναι ότι χάθηκε μια κουλτούρα ή ότι μεταφέρθηκε στο ίντερνετ – το ζήτημα είναι πολύ πιο πρακτικό. Ο Τάσος Ζαφειριάδης θυμάται ότι τα χρόνια του 9 είχε ανθίσει η σκηνή για τον πολύ απλό λόγο ότι το περιοδικό πλήρωνε σταθερά τους δημιουργούς. «Ήταν πόλος έλξης και λόγος να γίνουν παραγωγές», μου λέει. Και είναι λογικό. Όταν έκλεισε το 9, αυτόν τον ρόλο ανέλαβε για πολλά χρόνια το SoComic, ένα σάιτ που λειτουργούσε με τη χορηγία της ΙΟΝ. «Ήταν βέβαια συγκεκριμένο το είδος που φιλοξενούσε, τα στριπ, όμως πολλές εκδόσεις βγήκαν μέσα από εκεί». Η Αλέξια Οθωναίου με τα χαρακτηριστικά της σχέδια. Κάποια από αυτά, μαζί με άλλα αντικείμενα, θα τα βρείτε στο Curious Attic Shop στην πλατφόρμα Etsy. Εδώ και χρόνια τα ελληνικά κόμικς περνούν μέσα από το διαδίκτυο και πολλοί δημιουργοί έχουν γίνει γνωστοί μέσα από την ιντερνετική τους παρουσία. Είναι αυτό ο σωστός δρόμος; Εξαργυρώνεται ο κόπος ενός δημιουργού με κάποια like στα κοινωνικά δίκτυα; «Δεν είναι έτσι», μου λέει η Αλέξια Οθωναίου, «τις Ιστορίες που κρύβονται σε προφανή μέρη μπορούσε ο καθένας να τις διαβάσει ολόκληρες εντελώς δωρεάν στο SoComic, παρ’ όλα αυτά και τα δύο βιβλία μου έχουν πλέον εξαντληθεί. Ο κόσμος εξοικειώνεται μέσα από το ίντερνετ και αν κάτι του αρέσει μετά θέλει να το αγοράσει». Η Αλέξια έχει ένα πολύ ιδιαίτερο σχεδιαστικό ύφος, ποικίλες επιρροές και πολλές ιδέες. Πρόσφατα εικονογράφησε τον δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου Απροστάτευτος, ένα «cd-κόμικ» όπως το χαρακτηρίζει, και ένα νουάρ-πολιτικό αθηναϊκό graphic novel με τίτλο Η γυναίκα με τα τραπουλόχαρτα (εκδ. Jemma Press). Είναι ο κόσμος των κόμικς ανδροκρατούμενος; τη ρωτάω. «Πολύ λιγότερο από παλιά», μου λέει, «έχει πλέον εξισορροπηθεί». Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση δημιουργού που βρήκε τη θέση του στη σκηνή μέσα από το διαδίκτυο είναι αυτή του Αντώνη Βαβαγιάννη – τα Κουραφέλκυθρα είναι πιθανόν ό,τι πιο αστείο μπορεί να διαβάσει σήμερα κανείς στο ελληνικό ίντερνετ και το κοινό του είναι, δεδομένης της δυναμικής της χώρας μας, τεράστιο. «Για πολλά χρόνια, πριν από τα σόσιαλ μίντια, απευθυνόμουν σε λίγο κόσμο. Πρέπει να χτίσεις μια σχέση και αυτό θέλει πολλή δουλειά. Το ίντερνετ έχει έναν χαρακτήρα εφήμερο. Επίσης, ένα πιο μεγάλο κόμικ δεν βρίσκει χώρο στο ίντερνετ, τα δικά μου τα διαβάζεις σε μια σελίδα. Ήθελα όμως να χτίσω κάτι πιο μεγάλο, να φτιάξω χαρακτήρες που επαναλαμβάνονται, να έχω μια παρουσία που να ξεπερνάει τα πέντε δευτερόλεπτα, να μπει λίγο παραπάνω στις ζωές των ανθρώπων που εκτιμούν το χιούμορ μου». Τα Κουραφέλκυθρα κυκλοφορούν σε μια σειρά από την Jemma Press. «Το ίντερνετ φέρνει τον κόσμο, αλλά πάντα το έντυπο που είναι όλα μαζεμένα είναι πιο ωραίο». Ο Αντώνης Βαβαγιάννης στον χώρο όπου δημιουργεί. Σχολιάζει τη σημασία του ίντερνετ, αλλά και τη γοητεία του εντύπου. Η «ΤΡΕΛΑ» ΤΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ Κάθε χρόνο στην Ελλάδα κυκλοφορούν 60-70 τίτλοι, μου λέει ο Γιώργος Ζαρρής, και θεωρεί ότι υπάρχει ικανός αριθμός καλών δημιουργών. «Κάποιοι έχουν μεγάλες δυνατότητες», συνεχίζει, «αλλά τους κρατάει πίσω το περιβάλλον». Επισημαίνει ότι στις βραβεύσεις βιβλίων που γίνονται στη χώρα μας, επίσημες και ανεπίσημες, το κόμικ ως είδος αγνοείται. «Η σκηνή παραμένει απομονωμένη» καταλήγει, και μου περιγράφει την προοπτική της αναβάθμισης της υπάρχουσας Ακαδημίας σε έναν φορέα πιο δραστήριο. Υπάρχουν και αυτοί που βρήκαν διέξοδο στο εξωτερικό, μεγάλα ονόματα της ελληνικής σκηνής όπως ο Βασίλης Λώλος, ο Μιχάλης Διαλυνάς, ο Ηλίας Κυριαζής μεταξύ άλλων. Ο Kanellos Cob εργάστηκε και αυτός στο εξωτερικό μετά τις σπουδές του στη Γαλλία, μια χώρα όπου το κόμικ όπως λέει «βρίσκεται παντού». Πιστεύει ότι αυτό που χρειάζεται για να εξοικειωθούμε με αυτή την κουλτούρα στην Ελλάδα είναι να παρεισφρήσει το κόμικ σε άλλα μέσα. «Να μπει στην εκπαίδευση για παράδειγμα, να διδαχτεί η νέα γενιά ιστορία ή μαθηματικά μέσα από ένα στριπ». Ο Τάσος Ζαφειριάδης με κάποια από τα βιβλία του στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη. Μπορεί το κόμικ να κερδίσει περισσότερους οπαδούς; «Θεωρητικά ναι, μπορεί, αλλά δεν περιμένω καμία έκρηξη», μου λέει ο Τάσος Ζαφειριάδης. «Θα μπορούσαν απλώς να είναι λίγο πιο θαρραλέοι οι εκδότες, πάντως υπάρχουν βιβλία που άξιζαν καλύτερης τύχης και παράπεσαν επειδή δεν είχαν τη διανομή που τους αναλογούσε, ούτε την κάλυψη από τον Τύπο. Το ένα φέρνει το άλλο: αν το κόμικ αποκτήσει ως είδος μεγαλύτερη διείσδυση, τότε θα είναι πιο ασφαλές για τον δημιουργό να συνεχίσει να το κάνει, αλλά και να βρει εκδότη. Έπειτα από τόσα χρόνια στον χώρο, νιώθω ακόμη μερικές φορές ότι σε κάθε βιβλίο πρέπει να περάσω οντισιόν». Βεβαίως η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μία μέρα. Η ελληνική σκηνή κάνει σταθερά βήματα εδώ και χρόνια αλλά έχει να κάνει μερικά ακόμα. «Επιμονή και όρεξη χρειάζεται από την πλευρά των δημιουργών και εμπιστοσύνη από τους εκδότες που πρέπει να επενδύσουν», μου λέει ο Θανάσης Πέτρου. «Ο κόπος πρέπει κάπως να αμειφθεί, δεν μπορεί να βασιστεί μια σκηνή απλώς στην τρέλα των δημιουργών». Πιθανόν πάντως καμία άλλη καλλιτεχνική κοινότητα δεν είναι τόσο παθιασμένη και τόσο ενωμένη όσο αυτή. Στις συζητήσεις από τις οποίες προέκυψαν τα παραπάνω, όλοι διαφήμισαν τις δουλειές συναδέλφων τους και τις εκδόσεις άλλων οίκων, με τη σκέψη τους να λειτουργεί κυρίως στο πρώτο πληθυντικό. «Η αγορά του κόμικ δεν είναι μεγάλη», λέει ο Kanellos Cob, «αυτό που θέλουμε όλοι είναι ο χώρος να συνεχίσει να ανεβαίνει». Και το σχετικό link...
  15. «Με τη γνωστή ”Ιουλιανή Συνθήκη του Λονδίνου” (6 Ιουλίου 1827), οι τρεις μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) ζητούσαν επιτακτικά από τον Οθωμανό σουλτάνο Μαχμούτ Β′ να παραχωρήσει ανεξαρτησία στην Ελλάδα: Για την ακρίβεια στις περιοχές Μοριά, Ρούμελη, Κυκλάδες, Εύβοια, που στα προηγούμενα επτά σχεδόν χρόνια μαχόταν στον Αγώνα της Εθνεγερσίας. Η τυχαία εμπλοκή που οδήγησε στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου (20 Οκτωβρίου 1827, που θεωρήθηκε υποκριτικά ως ατυχές συμβάν και που κατέληξε στην καταστροφή της οθωμανικής αρμάδας) υπήρξε ο ακρογωνιαίος λίθος για τη δημιουργία ενός πραγματικά ανεξάρτητου κράτους μέσα από μία σειρά πρωτοκόλλων διπλωματικής κινητικότητας. «Το Αιγαίο στις Φλόγες» (πρωτότυπος τίτλος L’ Archipel en Feu, 1884) είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα πειρατικής δράσης, η αφήγηση του οποίου αρχίζει δύο μέρες πριν από την καθοριστική Ναυμαχία του Ναυαρίνου, αλλά στη συνέχεια της αφήγησης, οι συνέπειες της ναυμαχίας δεν επηρεάζουν την πλοκή. Όπως όλα τα μυθιστορήματα του Ιουλίου Βερν, ντύνει και σ′ αυτό την πλοκή του με ακριβείς ιστορικές, γεωγραφικές και τεχνικές πληροφορίες, αν και σε σύγκριση με άλλα μυθιστορήματα του, μάλλον φτωχές σε πλήθος θα μπορούσαν να θεωρηθούν. Αρχικά το μυθιστόρημα δημοσιεύθηκε σε συνέχειες από τις 29 Ιουνίου έως τις 3 Αυγούστου 1884 στην παρισινή εφημερίδα Les Temps (Οι Καιροί) και μέσα στην ίδια χρονιά εκδόθηκε και σε βιβλίο. Αμέσως μετά τη δημοσίευση του στη Γαλλία, δημοσιεύθηκε πρώτη φορά και στα ελληνικά σε συνέχειες από τον Ιούλιο 1884 έως τον Ιανουάριο 1885, σε καθημερινή εφημερίδα των Αθηνών, που συμπτωματικά είχε τον ίδιο τίτλο με τη γαλλική: Καιροί. Οι κάτοικοι του Οίτυλου συνέταξαν μανιφέστο ζητώντας τη διακοπή της δημοσίευσης και το «σκάνδαλο» προκάλεσε τη δημοσίευση πολλών άρθρων σε εφημερίδες , ειδικά αντιπολιτευόμενες τον Τρικούπη. Ο Βερν υποχρεώθηκε να δικαιολογηθεί επικαλούμενος την ιστορική αλήθεια των ντοκουμέντων και τον δεδηλωμένο ένθερμο φιλελληνισμό του». Όλα τα βιβλία του Ioύλιου Βερν γράφονται πάνω στη ραχοκοκαλιά ενός ταξιδιού, όλα είναι από µόνα τους ταξίδια. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως είναι ο πατέρας της «γεωγραφικής μυθοπλασίας». Σε ένα από αυτά τα ταξίδια του λοιπόν πρωταγωνιστεί η ελεύθερη Ελλάδα που αρχίζει να αναδύεται μέσα από τις στάχτες τεσσάρων αιώνων σκλαβιάς. Η πάταξη της πειρατείας και των σκλαβοπάζαρων στο Αιγαίο είναι μια από τις προτεραιότητες του νεογεννηθέντος κράτους. Η ιστορία αρχίζει μια δύο μέρες πριν από την καθοριστική ναυμαχία του Ναυαρίνου, όπου οι Μεγάλες Δυνάμεις έβαλαν τέλος στη ναυτική κυριαρχία του οθωμανικού στόλου στα ελληνικά παράλια. Μέσα σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο, με τα σκηνικά της δράσης να εναλλάσσονται από το μανιάτικο Οίτυλο, στην αγγλοκρατούμενη Κέρκυρα, τα ανελέητα κυνηγητά και τα φοβερά σκλαβοπάζαρα, εκτυλίσσεται μια ναυτική περιπέτεια στο Αρχιπέλαγος που κυριολεκτικά φλέγεται από τις ομοβροντίες των κανονιών και τα ρεσάλτα των πειρατικών τσούρμων. To βιβλίο του Ιουλίου Βερν «Το Αιγαίο στις Φλόγες» μεταφέρεται σε κόμικς για πρώτη φορά παγκοσμίως από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως. Ο Γιώργος Βλάχος προσαρμόζει το σενάριο και ο Θανάσης Καραμπάλιος σκιτσάρει με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Μια περιπέτεια έρωτα και προδοσίας από τη Μάνη μέχρι την Κρήτη, που εξυμνεί τη συμμετοχή των Φιλελλήνων στον Αγώνα του ’21 και μιλά για την τιμή, τη φιλία και την ανιδιοτέλεια, στην επέτειο των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821. Το πρώτο μέρος του κόμικς είναι ήδη διαθέσιμο στο site των εκδόσεων, ενώ από τις 29 Ιουλίου θα βρίσκεται σε βιβλιοπωλεία, κομιξάδικα και περίπτερα. Το δεύτερο μέρος θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο. Και το σχετικό link...
  16. Τα αγαπημένα τραγούδια ξεχειλίζουν από εικόνες. Διαφορετικές για κάθε ακροατή. Εννιά δημιουργοί κόμικς περνούν από τη θέση του ακροατή στη θέση του σχεδιαστή τέτοιων εικόνων προσθέτοντας τη δική τους ενδιαφέρουσα καλλιτεχνική οπτική. «Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούγοντας ένα αγαπημένο τραγούδι σκαρφιζόμαστε τη δική μας ιστορία που θα μπορούσε να το συνοδεύει. Ιστορίες που δεν είναι ποτέ ίδιες μεταξύ τους. Οι πολλαπλές ερμηνείες που δίνουμε σε ένα τραγούδι σε συνδυασμό με το μίνιμαλ στοιχείο του είναι και το γοητευτικό. Κάτι όμως ακόμα πιο γοητευτικό είναι η εικονοποίησή τους!», γράφει ο Λεωκράτης Ανεμοδουράς στο εντιτόριαλ του νέου περιοδικού «Μουσικά Καρέ» (εκδόσεις Μικρός Ήρως). Και κρίνοντας από το περιεχόμενο του περιοδικού, η εικονοποίηση δεν είναι μόνο γοητευτική αλλά και πανέμορφη και πανέξυπνη. «Τράβα βρε μάγκα» από την Αγγελική Σαλαμαλίκη Η ιστορία της σχέσης των κόμικς με τη μουσική βέβαια δεν είναι σημερινή αλλά κρατάει χρόνια. Την περιδιαβαίνει ο Θοδωρής Μανίκας στον πρόλογό του επισημαίνοντας τις πολλαπλές μορφές και εκφάνσεις αυτής της σχέσης: «Κόμικς ως artwork εξωφύλλων δίσκων αλλά και πολυσέλιδα κόμικς ως ένθετα σε δίσκους βινυλίου (από το θρυλικό εξώφυλλο του μέγιστου Crumb για το Cheap Thrills της Janis Joplin ώς το πόνημα του designer Στέργιου Δελιαλή για το δεύτερο και τελευταίο άλμπουμ των Poll). Κόμικς με βιογραφίες μουσικών και φανταστικές περιπέτειες που έχουν ως ήρωες σταρ της μουσικής (από τον Bob Dylan και τους Kiss ως τον Elvis και τον Αργεντινό σαξοφωνίστα Gato Barbieri). Ουκ ολίγα κόμικς και graphic novels, σχεδιασμένα ή/και σεναριογραφημένα από μουσικούς (από τον Charlie Watts ως τον Glenn Danzig και από όλους σχεδόν τους Grateful Dead ώς τον Nick Cave). Καλλιτέχνες που επιλέγουν ως εικόνα τους μια κομικσοειδή καρικατούρα […] Αφίσες, flyers συναυλιών και φεστιβάλ, προωθητικά διαφημιστικά υλικά κ.λ.π. Περιοδικά κόμικς και φανζίν, με μουσικές (συνήθως ροκ) θεματικές. Σειρές κινουμένων σχεδίων με πλείστες μουσικές αναφορές αλλά με συχνές “παρουσίες” διάσημων μουσικών στα καρέ των επεισοδίων τους (κορυφαίες, οι αμερικανικές σειρές The Simpsons και Beavis and Butt-Head)». «Don’t stop me now» των Queen από την Αρινέλλα Κοτσίκο Από όσα γράφει ο Θοδωρής Μανίκας, εξάγεται το συμπέρασμα ότι το επόμενο και πολύ αποφασιστικό βήμα προς την ολοκλήρωση αυτής της σχέσης δεν μπορεί να είναι άλλο από τη μεταφορά/προσαρμογή των κόμικς σε τραγούδια και το αντίθετο. Αυτό το δεύτερο υλοποιούν με μεγάλη επιτυχία οι εννιά δημιουργοί κόμικς που συμμετέχουν στα «Μουσικά Καρέ». Τον Μαύρο Γάτο του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ένα τραγούδι «ανυπακοής» που σιγοψιθύρισαν ή βροντοφώναξαν πολλές γενιές νέων σε συναυλίες, πάρτι, πλατείες και πορείες, επιλέγει ο Θανάσης Καραμπάλιος που ακολουθεί κατά γράμμα τους στίχους του συνεπώνυμου του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Θανάση, με αποκορύφωμα τη σύλληψη του μποέμ Γάτου όταν «βγήκε σεργιάνι το χαφιεδοτσουρμό, αυτοί που αποτελούνε τον εθνικό κορμό». Ο «Μαύρος γάτος» του Βασίλη Παπακωνσταντίνου από τον Θανάση Καραμπάλιο Τους στίχους και τη μουσική του Freddie Mercury από το «Don’t stop me now» των Queen εικονογραφεί η Αρινέλλα Κοτσίκο επιτυγχάνοντας να αποδώσει ιδανικά τις στιγμές έκστασης και απόλαυσης μιας κοπέλας που νιώθει σαν «sex machine, ready to reload, like an atom bomb about to explode». Σε ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια του Διονύση Σαββόπουλου, το «Δημοσθένους Λέξις», προσφέρει τις εικόνες του ο Περικλής Κουλιφέτης τοποθετώντας τον αφηγητή σε μια έρημη πόλη όπου «οι δρόμοι θα ´ναι αδειανοί κι η πολιτεία μου πιο ξένη, τα καφενεία όλα κλειστά κι οι φίλοι μου ξενιτεμένοι», για να σταθεί αμέσως μετά μπρος στην πύλη του ΕΑΤ-ΕΣΑ «με τις κουβέρτες στη μασχάλη, χωρίς Βουλή, χωρίς Θεό, σα βασιλιάς σ' αρχαίο δράμα». «Δημοσθένους Λέξις» του Διονύση Σαββόπουλου από τον Περικλή Κουλιφέτη Ο Νικόλας Κούρτης με την ιστορία του δίνει μορφή στην αγωνία, το ξεπέρασμα του φόβου, την ανάκτηση της αυτοεκτίμησης, την απελευθέρωση και την απογείωση του εαυτού από το «I am the Fire» των Halestorm, ενώ ο Σταύρος Κιουτσιούκης πλάθει μια δική του ιστορία με τίτλο «Το Λάιβ» που εκτυλίσσεται σε ένα μπαρ της Θεσσαλονίκης υπό τους ήχους του «Are you gonna be my girl?» των Jet. Στο ασπρόμαυρο Πασαλιμάνι που ομορφαίνει με λίγες προσεκτικά επιλεγμένες κόκκινες πινελιές, της Ρόζας Εσκενάζυ από το «Τράβα βρε μάγκα», σε στίχους και μουσική του Κώστα Σκαρβέλη, μας ταξιδεύει η Αγγελική Σαλαμαλίκη δίνοντας τη δική της εκδοχή στα λόγια του τραγουδιού. Μια εκδοχή που ολοκληρώνεται με ένα απολύτως αιτιολογημένο φονικό, λίγο κόκκινο αίμα και μερικά κόκκινα άνθη που ξεφυτρώνουν από τα κεραμίδια. Τη σπουδαία, γεμάτη συναίσθημα ποίηση από τα Υπόγεια Ρεύματα μετατρέπει σε κόμικς ο Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης στο «Σαν Έρημα Καράβια», εικονογραφώντας τη θλίψη και τη μοναξιά μιας ανολοκλήρωτης σχέσης ενώ ο Νικόλας Στεφαδούρος δίνει εικόνες σε ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια των Oasis, το «Wonderwall» σε στίχους και μουσική του Noel Gallagher. Σε ένα από τα πιο τρανταχτά και όμορφα παραδείγματα του πόσο αποτελεσματική και γοητευτική μπορεί να είναι η προσαρμογή ενός έργου τέχνης σε μια άλλη τέχνη που χρησιμοποιεί άλλη γλώσσα, άλλα μέσα και εντελώς διαφορετικά εργαλεία. Ιδιαίτερα όταν το πρωτότυπο έργο είναι εσκεμμένα αφαιρετικό ως προς τα νοήματά του αφήνοντας τον ακροατή να συμπληρώνει αυτός την αφήγηση, αλλά αναπόφευκτα συγκεκριμενοποιείται και αποκτά μία από τις πιθανές ερμηνείες και διαστάσεις του όταν εικονοποιείται, χωρίς αυτό να απαγορεύει την ύπαρξη άλλων, αμέτρητων εκδοχών, προσλήψεων, αναπλαισιώσεων και προσαρμογών. «Camouflage» του Stan Ridgway από τον Κώστα Φραγκιαδάκη Τελευταίο μουσικό κομμάτι του περιοδικού είναι το «Camouflage» του Stan Ridgway που αφηγείται φιλοτεχνώντας τη δική του ιστορία ο Κώστας Φραγκιαδάκης σε χρώμα του Μιχάλη Τόρη και ιστορική επιμέλεια του Γιάννη Μονογυιού. Το «Camouflage» αποτελεί και τη μεγαλύτερη σε έκταση ιστορία των «Μουσικών Καρέ» καθώς ο Φραγκιαδάκης δεν αρκείται στην εικονογράφηση των στίχων, αλλά με βάση αυτούς πλάθει μια δική του εκδοχή των φανταστικών περιστατικών που περιγράφονται στο τραγούδι. Με αποτέλεσμα ένα έτσι κι αλλιώς πολύ φορτισμένο με νοήματα και συναισθήματα τραγούδι για τον αγώνα επιβίωσης ενός Αμερικανού φαντάρου στις ζούγκλες του Βιετνάμ να αποκτά εικόνες. Και η «σωτηρία» του που σύμφωνα με το τραγούδι αποδίδεται στην αυταπάρνηση και τους ηρωισμούς του «Camouflage» να παραμένει ένα άλυτο αίνιγμα. Το εξώφυλλο του άλμπουμ «Μουσικά Καρέ» από τον Νίκο Κούτση Τα «Μουσικά Καρέ», μια έκδοση που αναμένεται να έχει πολλές συνέχειες, με το πρώτο τεύχος τους εξερεύνησαν και παρουσίασαν τη δυνατότητα εικονοποίησης των τραγουδιών καθώς και τη μεταφορά τους σε κόμικς. Η πολύπλευρη αυτή σχέση μεταξύ των κόμικς και της μουσικής δεν εξαντλείται όμως σε αυτό. Τα επόμενα τεύχη θα είναι αφιερωμένα σε άλλες πτυχές της σχέσης αυτής με επίκεντρο τους στίχους, τη μουσική και τις εικόνες που γεννούν τα τραγούδια. Μια άλλη διάσταση της σχέσης της μουσικής με τα κόμικς έδωσε η συλλογή ιστοριών με τίτλο «Song Stories» (εκδόσεις Ένατη Διάσταση, 2019). Σε αυτήν επτά δημιουργοί κόμικς (Έφη Θεοδωροπούλου, Άρης Λάμπος, Κλήμης Κεραμιτσόπουλος, Γιώργος Καμπάδαης, Σοφία Σπυρλιάδου, Νικόλας Στεφαδούρος και Σταύρος Κιουτσιούκης) εικονογραφούν τις αληθινές ιστορίες που κρύβονται πίσω από τα τραγούδια αγαπημένων καλλιτεχνών και δημοφιλών συγκροτημάτων (Παύλος Παυλίδης, Rotting Christ, Nightstalker, 12ος Πίθηκος, Στίχοιμα, Social Waste), «απαντώντας» στα συνήθη ερωτήματα που το κοινό θέτει στους καλλιτέχνες, όπως «Μα πού βρίσκετε όλες αυτές τις ιδέες; Από πού αντλείτε την έμπνευσή σας; Ποιοι είναι οι καλλιτέχνες που σας έχουν επηρεάσει;». Και το σχετικό link...
  17. Έχει πολλά ενδιαφέροντα σημεία Από τον τρόπο ανάγνωσης της ιστορίας μέχρι τον τρόπο έκδοσης του συγκεκριμένου κόμικ Και συμφωνώ τόσο πολύ με τόσα πολλά, που δεν ξέρω από που να το πιάσω χωρίς απλά να ξαναγράψω με δικά μου λόγια όσα λέγονται στη συνέντευξη --- «Η μεγάλη μου αγάπη είναι ο Καραϊσκάκης. Ένα μπάσταρδο, παιδί μιας καλόγριας που όχι μόνο δεν γονάτισε για το στίγμα του, αλλά το έκανε ασπίδα του, το φόρεσε και είπε περήφανα «η μάνα μου έφαγε 40.000 πούτζες μέχρι να με πιάσει.» Δεν την αγαπούσε τη μάνα του; Δεν υπάρχει ορφανό που να μην λατρεύει τη μάνα του. Απλά ο Καραϊσκάκης ήταν ένας άνθρωπος που έβγαζε τη γλώσσα σε όλες τις συμβάσεις και κορόιδευε τα πάντα. Και ταυτόχρονα ήταν από τα ικανότερα στρατιωτικά μυαλά της εποχής.». Το Θανάση Καραμπάλιο, τον γνώρισα προσωπικά μέσω του The Press Project, όταν μας παραχώρησε μεγαλόκαρδα κάποια σκίτσα του. Τον ήξερα ήδη, όμως, ως όνομα. Η αγάπη μου για τα κόμικς, τις νουβέλες σαν το εξαιρετικό 1800 του Θανάση, είναι γνωστή, και η πολύ καλύ κριτική που είχε λάβει από τον αυστηρότατο αδελφό κομικοφάγο Νίκο Κ., με είχε οδηγήσει να βρω τη δουλειά του. Για να λέει τόσο καλά λόγια ο Νίκος, είπα, ένας άνθρωπος με βαθύτατη γνώση και αγάπη για την Ιστορία, πέρα από την μεγάλη του αγάπη για τα κόμικς, εδώ μάλλον χτυπάμε φλέβα. Η εκτίμηση αποδείχθηκε παραπάνω από σωστή. Το 1800 είναι ένα μικρό αριστούργημα, ένα ευχάριστο σχολείο και μαζί ένα έργο τέχνης, με τον τρόπο που ελάχιστες graphic novels έχουν υπάρξει στην Ελλάδα ή τα Ελληνικά. Όχι μόνο γιατί είναι εμφανής η έρευνα και το βάθος της. Αλλά γιατί ο δημιουργός του, ο Θανάσης, διακρίνεται από σπάνια ενσυναίσθηση, κι αυτή αποτυπώνεται. Είναι απτή στον τρόπο που διαχειρίζεται τους καθημερινούς του ήρωες, τους απλούς ανθρώπους, τις καταστάσεις που βιώνουν κάτω από την πολλαπλή τους σκλαβιά. Και γιατί κατορθώνει να δει τη συνέχεια εκεί που η δυτική στροφή του βίου μας, μας κάνει να την ξεχνάμε. Και είναι στον αντίποδα του 1821 που έχουμε ήδη παρουσιάσει: στο 1800 του Καραμπάλιου ο ηρωισμός δεν γεννιέται από το πουθενά και οι άνθρωποι δεν είναι πρότυπα αλλά σάρκινοι, αληθινοί, κι ας μοιάζουν χάρτινοι. Στα κοινά, όμως, των δύο, για ιδιοτελείς λόγους και ως ηπειρώτισσα, θα σημειώσω πως, ως οφείλουν, ξεκινούν από τα βουνά μας, από έναν τόπο αντίστασης αιώνες τώρα. Ομολογώ ότι, διαβάζοντας το 1800, τα τέσσερα τεύχη που ήδη κυκλοφορούν, υπήρξαν στιγμές που βούρκωσα, ακριβώς γι’ αυτό – γιατί αναγνώριζα χαρακτήρες και καταστάσεις από τα παιδικά μου καλοκαίρια στην Ήπειρο, γιατί τα ζωγραφιστά δωμάτια των σπιτιών ήταν το σπίτι της γιαγιάς μου, οι φωνές και τα μαλώματα ήταν αυτά που έζησα σαν παιδί, και γιατί αναγνώριζα τους ανθρώπους και τον τρόπο που συναντώ κάθε φορά που πάω στη Μέση Ανατολή, και που με κάνουν να επιμένω ότι αυτός είναι ο δικός μας τρόπος. Ακόμη περισσότερο, τολμώ να το πω, από την αρχή είχα την αίσθηση ότι ο Θανάσης προσεγγίζει τους ήρωές του, με την ίδια αγάπη και σεβασμό για τον άνθρωπο που για μένα αποτελεί απαραίτητο στοιχείο κάθε ρεπορτάζ. Γιατί, ας μη γελιόμαστε: κάνει ρεπορτάζ, το κάνει εξαιρετικά και το αποδίδει καλλιτεχνικά ακόμη καλύτερα. Έτσι επεδίωξα τη συνέντευξη που ακολουθεί, από τη θέση της φαν και με τη χαρά του νεοφώτιστου σε ένα έργο τέχνης που τιμά το λαό μας και την Ιστορία του χωρίς να καταφεύγει σε μυθεύματα και προσθαφαιρέσεις, παρ’ ότι υπηρετεί μιαν ακέραια μυθοπλασία, μια μυθοπλασία που ανασύρει μνήμες – οδηγούς… Γιατί το 1800; Γιατί η προεπαναστατική περίοδος; Η ελληνική επανάσταση με γοήτευε από παιδί. Πάντα είχα πάθος με την ιστορία και το παρελθόν, αλλά αυτή η εποχή ήταν που με τραβούσε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη. Κάποια στιγμή το 2013 έπεσα σε ένα άρθρο που μιλούσε για την ναυτική- ή καλύτερα πειρατική ή κουρσάρικη- καριέρα του Κολοκοτρώνη. Από εκεί οδηγήθηκα σε ένα άρθρο για τα «Μαύρα καράβια» και τον Νικοτσάρα. Για μένα ήταν μεγάλη η έκπληξη. Τον Νικοτσάρα τον ήξερα μόνο ως άγαλμα στην πλατεία της Ελασσόνας- περιοχή στην οποία μεγάλωσα. Δεν ήξερα ακριβώς ποιος ήταν και τι ήταν τα «Μαύρα καράβια». Συνέχισα ψάχνοντας για αυτά στη βιβλιοθήκη. Μέσα από κείμενα μαρτυρίες και απομνημονεύματα αγωνιστών είδα ότι ο Κολοκοτρώνης έδρασε στις Σποράδες και στην Χαλκιδική μαζί με τον Νικοτσάρα και κάποιους άλλους από χωριά που ήξερα, των οποίων τα ονόματα υπάρχουν ακόμα στην περιοχή της Ελασσόνας. Για να μην πολυλογώ, αυτό που θέλω να πω είναι ότι διαπίστωσα την ιστορική συνέχεια από το 1821 ως τώρα. Είδα ότι υπάρχει ένα νήμα που συνδέει το χρόνο προς τα εμπρός, άρα γιατί να μην πάει και προς τα πίσω; Έτσι κατέληξα στις πρώιμες επαναστάσεις της Θεσσαλίας. Όλοι ξέρουμε για τα Ορλωφικά στην Πελοπόννησο. Πόσοι όμως ξέρουν για το κίνημα του Νικοτσάρα; Την σύνδεση του με την επανάσταση στην Σερβία; Τον παπά- Θύμιο Βλαχάβα; Τους Λαζαίους; Ονόματα που εμένα μου ήταν γνώριμα από κάποια δημοτικά τραγούδια. Καταλήγοντας, θέλω να πω ότι η επανάσταση του ’21 μπορεί να εδραιώθηκε στην Πελοπόννησο, όμως είχε γίνει ήδη η σπορά όπου υπήρχαν ραγιάδες. Και με τον όρο ραγιάδες δεν εννοώ μόνο τους Έλληνες, αλλά αυτό που έλεγε και οραματιζόταν ο Ρήγας. Η αυλή του Αλή παίζει κεντρικό ρόλο. Προσωπικά το βρήκα ιδιοφυές- είναι πολλοί και πολλά που ξεκινούν εκεί. Εξήγησε μου την επιλογή σου αν θες. Επέτρεψε μου να επισημάνω κάτι. Δεν είναι η αυλή του Αλή που παίζει κεντρικό ρόλο. Είναι ο ίδιος ο Αλή. Ο οποίος είχε πεδίο δράσης από το Τεπελένι της Αλβανίας μέχρι τα Τρίκαλα. Σαν κλεφτοκαπετάνιος, ακριβώς όπως οι δικοί μας κλέφτες, ακόμα κι αν κάποιους τους χαλάει, έτσι ήταν. Ο Αλή στα νιάτα του υπήρξε μέλος της κλεφτουριάς, που δεν αποτελούσε μόνο ελληνική υπόθεση. Η μεγάλη διαφορά είναι στο θρήσκευμα. Εκείνα τα χρόνια αν ήσουν μουσουλμάνος ή γινόσουν, μπορούσες από ληστής-κλέφτης να φτάσεις ψηλά, να γίνεις ακόμα και ένας από τους μεγαλύτερους πασάδες της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Αν ήσουν χριστιανός από την άλλη, το πολύ να γινόσουν αρματολός, με εξαίρεση τους Φαναριώτες. Όσον αφορά την αυλή του Αλή, τα πράγματα δεν ξεκινάν εκεί, αλλά χρόνια πριν στα ανυπόταχτα βουνά της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Για παράδειγμα ο πατέρας του Οδυσσέα Ανδρούτσου ήταν σύντροφος- κάποιοι αναφέρουν και βλάμης, δηλ. αδερφοποιητός- με τον Αλή. Έτσι μάζεψε τον Οδυσσέα από παιδί στην αυλή του. Η καλόγρια μάνα του Καραϊσκάκη γνώριζε τον Αλή. Γι’ αυτό και του χαρίστηκε τόσες φορές. Υπάρχουν και πολλά άλλα ανάλογα παραδείγματα. Επιπλέον, όταν ο Αλής πολιορκούσε το Σούλι είχε απαιτήσει και είχε πάρει τη συνδρομή πολλών καπεταναίων. Ανάμεσα σε αυτούς και του Νικοτσάρα. Στην διαδρομή του, ο Αλής είχε συναντήσει ή είχε πολεμήσει σχεδόν με όλους τους μετέπειτα πρωταγωνιστές της επανάστασης. Όσους δεν υπέταξε ή τους εξόντωσε ή τους ανάγκασε να φύγουν στα Επτάνησα, όπως έγινε με τους Σουλιώτες και τους κλέφτες του Μωριά. Όσοι διαβάσουν τα βιβλία μου θα πουν ότι ο Αλή εμφανίζεται μόνο στο πρώτο. Όμως δεν είναι έτσι, ο Αλής είναι πάντα παρών. Για όσους δεν το ξέρουν τον αποκαλούσαν «Ναπολέοντα της Ηπείρου» ή αλλιώς «Λιοντάρι της Ηπείρου». Επιλέγεις απλούς ανθρώπους, που στην πορεία εισάγουν και μας γνωρίζουν τους σημερινούς μας ήρωες, αλλά και αυτούς στην ανθρώπινή τους διάσταση, την προεπαναστατική τους, ας πω. Είναι κάτι που με γοήτευσε και θα ήθελα να ξέρω πως το αποφάσισες. Όπως προείπα με γοήτευε πάντα η ιστορία. Αλλά όχι η στείρα ανάγνωση της, δηλαδή να θυμάμαι μόνο ημερομηνίες και μεγάλα γεγονότα. Πάντα αναρωτιόμουν πως θα ήταν αν ζούσα εκείνα τα χρόνια, ποιο θα ήταν το πνεύμα της εποχής. Όπως και σε σαράντα χρόνια από τώρα θα αναφέρουν σε κάποιο σχολικό εγχειρίδιο ότι το 2010 ήρθε το ΔΝΤ στην Ελλάδα. Δεν θα είναι το ίδιο να μιλήσεις με ανθρώπους που ήταν στις πλατείες εκείνο το καλοκαίρι. Δεν ξέρω αν το εξηγώ σωστά, αλλά αυτό που προσπάθησα να κάνω είναι να δείξω πως η απόφαση ενός ηγέτη, καλού ή κακού, αυτό είναι άσχετο, επηρέαζε τη ζωή του απλού ανθρώπου. Επίσης, δεν μπορείς να «παίξεις» με τους πρωταγωνιστές της περιόδου. Ο χαρακτήρας τους φαίνεται από τις αντιδράσεις τους στις καταστάσεις που αντιμετώπισαν. Δεν θα μπορούσα να κάνω άθεο ας πούμε τον Καποδίστρια γιατί δεν πιστεύω εγώ ο ίδιος, θα ήταν γελοίο από μόνο του, ή να κάνω τον Καραϊσκάκη μορφωμένο και ευγενικό. Με αυτές τις παραμέτρους στο μυαλό μου το αποφάσισα. Τι σημαίνει σενάριο σε ένα τέτοιο έργο; Πως ξεκίνησες το διάβασμα; Πως αναζητάς τις πηγές που θα σου δώσουν την καθημερινότητα; Τι αναζητάς και πόσο διαφορετικό είναι από το διάβασμα ενός απλού αναγνώστη; Στην αρχή σου έρχεται μία ιδέα. Εγώ ξεκίνησα με τη ζωή του Νικοτσάρα. Μετά συνάντησα τον Αλή, μετά τον Καποδίστρια και πάει λέγοντας. Άρα ξεκινάς με το από που θες να αρχίσεις. Κάνεις μια απλή έρευνα στο ίντερνετ, όπου πιο σύντομα μπορείς να βρεις άρθρα με παραπομπές σε βιβλιογραφία. Όχι «ιστορίες» από «ψεκασμένους» εθνικιστές. Αρχικά διαβάζεις για να μαζέψεις κάποιες γενικές πληροφορίες . Αυτό είναι το εύκολο κομμάτι. Μετά με τη βιβλιογραφία που θεωρείς ότι θα χρειαστείς καταφεύγεις σε μια δημοτική βιβλιοθήκη, οι οποίες, σημειωτέον, ακόμα λειτουργούν και είναι και αξιόλογες. Εκεί αναζητάς τα συγκεκριμένα βιβλία, τα οποία διαβάζεις κρατώντας σημειώσεις για πρόσωπα και γεγονότα. Έτσι, σε γενικές γραμμές θεωρώ ότι γίνεται σωστή έρευνα. Διάβασμα, έλεγχος, τεκμηρίωση, συμπέρασμα. Η Wikipedia και το διαδίκτυο είναι για να σου δίνουν ένα μπούσουλα. Αν τα πάρεις στα σοβαρά και χρησιμοποιήσεις μόνο αυτά μάλλον θα πέσεις σε τραγικά λάθη. Οι πηγές για την καθημερινότητα ήταν λίγο δύσκολο κομμάτι. Άρχισα με μυθιστορήματα που περιέγραφαν τα ήθη και τα έθιμα της εποχής. Αλλά το κυριότερο για εμένα βοήθημα υπήρξαν τα απομνημονεύματα και τα βιβλία των φιλελλήνων και τον περιηγητών. Ο Κολοκοτρώνης και ο Μακρυγιάννης γράφουν για τη ζωή τους, αλλά δε θα γράψουν για το πως μαγείρευαν ή πως ζύμωναν το ψωμί, ή άλλες καθημερινές ασχολίες, γιατί τα θεωρούν αυτονόητα. Ο αγωνιστής που γράφει ή απαγγέλει τη ζωή του, ξέρει ότι απευθύνεται σε ανθρώπους που έχουν τα ίδια βιώματα. Σε αντίθεση με τον ξένο που όλα του φαίνονται εξωτικά και περίεργα, από τη μουσική μέχρι το φαγητό και το ντύσιμο. Τα βιβλία του Κ. Σιμόπουλου είναι εξαιρετικά πάνω σε αυτό το θέμα. Αυτή είναι η διαφορά με το διάβασμα ενός απλού αναγνώστη. Όταν προσπαθείς να δέσεις το σενάριο με τον χρόνο και την ιστορική ακρίβεια, είσαι πάντα στο κυνήγι της επόμενης πληροφορίας. Όχι, ότι δεν ευχαριστιέσαι το διάβασμα όπως ο απλός αναγνωστης, απλά κάνεις κάτι πιο συστηματικό. Υπάρχουν λεπτομέρειες, από την απεικόνιση των ανθρώπων, μέχρι τον τρόπο που κάθονται οι άνθρωποι που είναι καλά μελετημένες. Πέρα από την ιστορία από που αλλού συγκέντρωσες υλικό; Όταν κάνεις έρευνα και μαθαίνεις ότι τα σπίτια, τα λαϊκά πάντα, όχι των εμπόρων και καραβοκύρηδων που πηγαινοέρχονταν στο εξωτερικό, δεν είχαν καρέκλες, αρχίζεις να αναρωτιέσαι πως καθόταν ο κόσμος. Μεγαλώνοντας, στάθηκα τυχερός και άτυχος μαζί. Οι γονείς μου φύγανε μετανάστες στην Γερμανία και μας κράτησαν κάποια χρόνια οι παππούδες, οι οποίοι είχαν πολλές αναμνήσεις από τέτοια ζωή. Σκέψου, για παράδειγμα, ότι στην αποθήκη του παππού μου είχαμε ένα σοφρά. Θυμάμαι, σαν παιδί, που υπήρχε το πηγάδι στο χωριό μου. Η μητέρα μου, που είναι από ένα μικρό ορεινό χωριό, μέχρι το 1979 πήγαινε με το γαϊδούρι για νερό στο πηγάδι. Ξέρω ότι μερικά πράγματα μπορεί να φαίνονται μυστήρια. αλλά έτσι είναι. Εδώ θα ήθελα να κάνω και μια παρατήρηση. Έχοντας μείνει για οκτώ μήνες στη Μόρια, παρατήρησα τους Άραβες και είδα πολλές ομοιότητες στον τρόπο ζωής τους με αυτή την ξεχασμένη ανατολίτικη παράδοσή μας. Τώρα όσον αφορά τη ζωή που κάνουν οι χωρικοί. Αυτή δεν έχει αλλάξει πολύ, τα χωράφια οργώνονται, σπέρνονται, θερίζονται ή μαζεύονται και τα ζώα το ίδιο, βοσκή, γάλα, τυρί. Μπορεί να άλλαξαν τα μέσα πλέον, δεν έχουν άλογα και βόδια όπως παλιά, αλλά τρακτέρ και αυτοκίνητα, πάντως η κύρια διαδικασία είναι η ίδια. Μου ήταν πολύ εύκολο να αποτυπώσω τη ζωή ενός χωριάτη γιατί και εγώ από χωριό είμαι. Και έχω οργώσει και έχω βοσκήσει και έχω αρμέξει. Όλα όσα έκανε ένας πιτσιρικάς τη δεκαετία του ’90 στο χωριό μου, το Παλιόκαστρο. Είναι όπως είπα και πριν πολύ φυσικό για μένα. Έχεις να κάνεις με ονόματα, ανθρώπους, ζωές που για όλους μας έχουν το χαρακτήρα του θρύλου. Ποιοι σε συγκίνησαν περισσότερο; Η μεγάλη μου αγάπη είναι ο Καραϊσκάκης. Ένα μπάσταρδο, παιδί μιας καλόγριας που όχι μόνο δεν γονάτισε για το στίγμα του, αλλά το έκανε ασπίδα του, το φόρεσε και είπε περήφανα «η μάνα μου έφαγε 40.000 πούτζες μέχρι να με πιάσει.» Δεν την αγαπούσε τη μάνα του; Δεν υπάρχει ορφανό που να μην λατρεύει τη μάνα του. Απλά ο Καραϊσκάκης ήταν ένας άνθρωπος που έβγαζε τη γλώσσα σε όλες τις συμβάσεις και κορόιδευε τα πάντα. Και ταυτόχρονα ήταν από τα ικανότερα στρατιωτικά μυαλά της εποχής. Δεν γίνεται να μην τον αγαπήσεις. Δυστυχώς σε αυτόν τον κύκλο των πρώτων έξι βιβλίων δεν τον χρησιμοποιώ πολύ. Κάνει απλά μια εμφάνιση, αλλά επιφυλάσσομαι για το μέλλον. Ένας άλλος που με μαγνητίζει είναι και ο Κολοκοτρώνης, κυρίως τα χρόνια πριν την επανάσταση. Ένας άνθρωπος που επάγγελμά του ήταν ο θάνατος. Ακόμα και όταν κάποια χρόνια δούλεψε ως χασάπης, που εκείνα τα χρόνια ο χασάπης έσφαζε το ζώο που πουλούσε, πάλι σκότωνε. Και όμως βλέπεις ότι δεν το έκανε επί ματαίω. Είχε προσπαθήσει με τον αδερφικό του φίλο, Αλή Φαρμάκη, έναν Αλβανό καπετάνιο της Πελοποννήσου να επικοινωνήσουν με τον Ναπολέοντα. Τελικά μίλησαν με τον Γάλλο του διοικητή των Επτανήσων (τότε ήταν υπό γαλλική κατοχή) ώστε να τους βοηθήσουν να ελευθερώσουν την Πελοπόννησο και να φτιάξουν κοινό κράτος Αλβανοί και Έλληνες, μαζί χριστιανοί και μουσουλμάνοι. Στη σημαία θα υπήρχε ο σταυρός μαζί με την ημισέληνο. Άνθρωπος που αν και ήταν αγράμματος ήταν πανέξυπνος. Υπηρέτησε σαν κάπος (αρματολός) τους Οθωμανούς, τους Γάλλους, τους Ρώσους, τους Άγγλους και η τεράστια πείρα που αποκόμισε φάνηκε αργότερα. Άνθρωπος με τρομερό χιούμορ, συνιστώ να διαβάσει όποιος βρει το βιβλίο του Γ. Βλαχογιάννη «Ιστορική ανθολογία». Εκεί βλέπεις το ποιος ήταν ο Κολοκοτρώνης. Τρίτος που και αυτός με συγκινεί και με γοητεύει είναι ο Αλή πασάς. Είχε απ’ όλα. Ήταν τύραννος, ευεργέτης, γενναιόδωρος, τσιγγούνης, μια τεράστια αντίφαση σε όλα. Όμως δεν μπορείς παρά να τον θαυμάσεις. Από άσημος ληστής στα ορεινά της Αλβανίας, έμεινε πασάς για 42 χρόνια, αν δεν κάνω λάθος. Τόσα χρόνια είναι ελάχιστοι που τα έχουν καταφέρει. Από το πουθενά κόντεψε να κάνει δικό του κράτος. Ο έτερος Αλή, πασάς της Αιγύπτου ( πατέρας του Ιμπραήμ πασά) από την άλλη κατάφερε και απελευθέρωσε την Αίγυπτο. Δεν μπορώ να καταλήξω ακόμα αν συμπαθώ ή αν αντιπαθώ τον Αλή πασά. Μπορώ όμως με σιγουριά να πω ότι με συναρπάζει. Πως ξεκίνησε το 1800; Πόσο εύκολο ήταν να βρεις εκδότη; Ξεκίνησα τα πρώτα σχέδια και έρευνα το τέλος του 2013. Τις πρώτες μέρες του 2017 είχε τελειώσει το πρώτο βιβλίο και το έβαλα στο συρτάρι όπου και έμεινε για ένα χρόνο. Η σύντροφός μου με έσπρωξε κυριολεκτικά να τελειώσω το λέτερινγκ και να κατέβουμε στο ATHENSCON. Δεν ήξερα τι γίνεται με την ελληνική σκηνή κόμικς και πόσο έχει μεγαλώσει. Όταν μπήκαμε στο χώρο που γίνεται το CON κατάλαβα ότι δεν θα μπορούσα να μιλήσω σε κάποιον εκδότη. Ευτυχώς, πάλι η Ειρήνη και ένας φίλος με πείσανε να μείνουμε στην Αθήνα μία επιπλέον μέρα για να πάμε σε εκδοτικούς. Έτσι εκείνο το πρωινό της Δευτέρας πήγαμε σε εκδοτικούς κόμικς πόρτα- πόρτα και αφήσαμε από ένα αντίτυπο του 1800. Θυμάμαι που πήρα τηλέφωνο σε ένα μεγάλο εκδοτικό για να ρωτήσω αν μπορώ να κλείσω ραντεβού και μόνο που δεν με βρίσανε. Τελικά όσοι είδαν τη δουλειά μου ανταποκρίθηκαν. Άλλοι για το 1800, άλλοι για κάποια πιθανή συνεργασία. Στον μόνο που δεν πήγα στην έδρα του, αλλά έστειλα τη δουλειά μου με ηλεκτρονική αλληλογραφία ήταν ο Λευτέρης Σταυριανός της JEMMA PRESS και τελικά αυτός έγινε ο εκδότης του 1800. Με λίγα λόγια το να βρω εκδότη αποδείχθηκε σχετικά εύκολο, μου πήρε ένα πρωινό, το να αποφασίσω να πάω στον εκδότη, αυτό ήταν άλλο θέμα. Γι’ αυτό ευχαριστώ την σύντροφό μου που με πίεσε και τον Λευτέρη που πίστεψε σε μένα και τη δουλειά μου. Τι είναι οι νουβέλες αυτές για σένα; Πως ξεκίνησες να κάνεις κόμικς; Πόσο εύκολο είναι στην Ελλάδα να κάνει κάποιος κόμικς; Ακόμα περισσότερο, μπορεί να ζήσει από αυτό; Το μεγαλύτερο όνειρο που είχα από παιδί πραγματοποιήθηκε. Αυτό σημαίνει το 1800 για μένα. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ήθελα να κάνω κόμικς και πλέον το κάνω επαγγελματικά. Το αν είναι εύκολο είναι άλλο ζήτημα. Θυμάμαι στο πρώτο βιβλίο δούλευα αλλού και στον ελεύθερο μου χρόνο σχεδίαζα όταν είχα το κουράγιο. Πάντως στην αρχή για να μπορέσεις να επιβιώσεις πρέπει να έχεις κάποιο άλλα εισόδημα. Αν καταφέρεις να εκδοθείς μέσα από εκδοτικό ή με φανζίν και έχει απήχηση η δουλειά σου, σου ανοίγει σίγουρα κάποιες πόρτες. Και πάλι μπορεί να βρεις δουλειά πάνω στην εικονογράφηση και όχι στα κόμικ απαραίτητα. Η ελληνική σκηνή κόμικς είναι αξιόλογη και συνεχώς αυξάνει ποσοτικά και ποιοτικά, παρόλα αυτά το κοινό αυξάνει με πολύ μικρότερους ρυθμούς. Αν μπορεί να ζήσει κανείς από τα κόμικς; Με τα φεστιβάλ και κάποια commissions και εικονογραφήσεις μπορείς να βγάλεις ένα μεροκάματο. Μεγάλο; Δεν ξέρω για άλλους εγώ είμαι ευχαριστημένος. Τουλάχιστον κάνω αυτό που αγαπάω, δημιουργώ και δεν έχω κανένα αφεντικό πάνω από το κεφάλι μου. Τώρα με τον κορωνοïό δυσκόλεψε η κατάσταση αρκετά, αλλά νομίζω ότι αυτό αφορά σε όλη την κοινωνία, και όχι μόνο στους καλλιτέχνες. Πηγή
  18. Κι ενώ η κυβέρνηση με τη Γιάννα Αγγελοπούλου στο τιμόνι οδεύει ολοταχώς προς το γνήσιο εθνικιστικό παρελθόν της ελληνικής Ακροδεξιάς, κάποιοι επιμένουν να μελετούν την Ιστορία χωρίς κραυγές και πατριωτικές κορόνες. Ο Θανάσης Καραμπάλιος με την τέταρτη συνέχεια του «1800» πλησιάζει στα χρόνια της Επανάστασης και λέει τα πράγματα λίγο διαφορετικά από το επίσημο εθνικό αφήγημα. Στο γλωσσάρι που συνοδεύει κάθε μέρος του «1800» μέχρι τώρα, ο Ελασσονίτης δημιουργός Θανάσης Καραμπάλιος, που έχει κάνει αισθητή την παρουσία του στα ελληνικά κόμικς τα τελευταία χρόνια όσο λίγοι, περιγράφει τον τίτλο του τέταρτου μέρους της σειράς του ως εξής: «Χάκι (το): η εκδίκηση, συνήθως σε κάποια ατιμωτική πράξη, αλβανική-αρβανίτικη λέξη». Ένα «χάκι» είναι το βασικό θέμα στο βιβλίο του, στην ελληνική επαρχία, λίγα χρόνια πριν από το 1821. Με πρωταγωνιστές τους κλέφτες και αρματολούς, κάποιοι πραγματικά πρόσωπα και κάποιοι προϊόν μυθοπλασίας, μακριά από τις ωραιοποιημένες και εξωραϊσμένες εκδοχές που μαθαίναμε στο σχολείο. Οι χαρακτήρες του Καραμπάλιου, με πρώτο και πιο χαρακτηριστικό (φανταστικό) πρόσωπο τον Καραμάνο με το σκοτεινό παρελθόν αλλά και όσοι αποτελούν πραγματικά πρόσωπα (Κολοκοτρώνης, Τζαβέλας κ.ά.) δεν θυμίζουν σε τίποτα τις μορφές με τις σιδερωμένες φουστανέλες, τα γυαλισμένα γιαταγάνια και τα περιποιημένα μουστάκια από τα σχολικά κάδρα ούτε από τις εθνεγερτηρίους ταινίες που προβάλλονται στις εθνικές εορτές ανελλιπώς εδώ και πάνω από μισό αιώνα. Οι πρωταγωνιστές του «1800» είναι άνθρωποι με σάρκα και οστά, με πάθη και επιθυμίες, βίαιοι στο πλαίσιο της εποχής τους αλλά και με αισθήματα. Μπορεί η Ιστορία (ποτέ ουδέτερη και ποτέ απαλλαγμένη από προθέσεις) να τους κατέγραψε με έναν συγκεκριμένο τρόπο και να εξακολουθεί να αναπαράγει τις μορφές τους και τις συμπεριφορές τους όπως βολεύει την εθνική μας ανάγκη για ηρωισμούς, ανδραγαθήματα και αυτοθυσία, αλλά ο Καραμπάλιος κοιτάζει πίσω από τη βιτρίνα. Και αντικρίζει μίση και εγωισμούς, φτώχεια και εκδίκηση, αγώνα για εξουσία και επικράτηση, αίμα και πόνο. Ούτε κρυφά σχολειά ούτε αλτρουιστές ιερωμένοι ούτε ανθρωποφάγοι Τούρκοι ούτε Έλληνες με αρχαγγέλους στο πλευρό τους. Οι άνθρωποι του «1800» ζουν ακριβώς εκεί και τότε που γράφεται η Ιστορία. Αλλά αυτοί νοιάζονται περισσότερο να μείνουν ζωντανοί και να προστατέψουν με τα όπλα την οικογένειά τους και το χωριό τους, παρά να ποζάρουν με ένα απαστράπτον καριοφίλι ή να θυσιαστούν για μια μεγάλη ιδέα. Και όσο κι αν ορισμένες πτυχές της Ιστορίας αποσιωπούνται συστηματικά από τα σχολικά βιβλία και άλλες υπερτονίζονται ή διαστρεβλώνονται, ο Καραμπάλιος τις φωτίζει όλες και τις παρουσιάζει όσο κι αν είναι πιθανό να ενοχλήσουν τους θιασώτες της ελληνικής διαχρονικής λεβεντιάς που (υποτίθεται πως) δεν έχει καμιά σκιά. Μια τέτοια πτυχή είναι η δουλεία που βρίσκεται στο επίκεντρο του τέταρτου μέρους: «Στην Τουρκοκρατία η δουλεία δεν ήταν κάτι ασυνήθιστο. Δούλος μπορεί να γινόταν κάποιος ως λάφυρο πειρατείας ή επιδρομών. Η πρόοδος στα καράβια (ιστιοπλοΐα) είχε μειώσει τη ζήτηση δούλων (τους οποίους χρησιμοποιούσαν ως κωπηλάτες στις γαλέρες). Παρ’ όλα αυτά η δουλεία συνέχιζε να υπάρχει με τη μορφή ενός είδους ομηρίας. Υπάρχουν αναφορές σε ένα είδος φόρου-εράνου που μάζευε ο τοπικός θρησκευτικός άρχοντας (δεσπότης ή καδής) για την απελευθέρωση των σκλάβων. Στα ελληνικά λεγόταν "σκλαβιάτικα", στα τουρκικά δεν κατάφερα να βρω πώς λεγόταν. Στον ελλαδικό χώρο το μεγαλύτερο σκλαβοπάζαρο βρισκόταν στα Γιάννενα», γράφει ο Θανάσης Καραμπάλιος στον επίλογο του βιβλίου. Αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά τον μεγάλο βαθμό τεκμηρίωσης του έργου του αλλά και την ειλικρίνειά του στην προσέγγιση της Ιστορίας. Εδώ και χρόνια ο Καραμπάλιος, χωρίς να είναι ιστορικός ή να έχει κάποια «ακαδημαϊκή» υποχρέωση πιστότητας των λόγων του σε σχέση με την πραγματικότητα, έχει χωθεί σε αμέτρητα αρχεία, σε βιβλία, σε έρευνες. Ταξιδεύει στα μέρη που περιγράφει, συλλέγει στοιχεία, εικόνες, γραπτά. Καταγράφει δεδομένα από τις επίσημες οδούς αλλά και από τις ανεπίσημες. Οι φορεσιές των πρωταγωνιστών του, τα κτίρια, τα καράβια, τα όπλα, η γεωγραφία, τα βουνά, τα δέντρα δεν προκύπτουν από μια επιδεξιότητα στο σχέδιο (που τη διαθέτει και με το παραπάνω) ή από μια καλπάζουσα φαντασία αλλά ύστερα από διεξοδική μελέτη. Τα αποτελέσματα της μελέτης είναι ορατά αλλά και όσα δεν είναι, ο Καραμπάλιος τα εξηγεί και τα μοιράζεται παραθέτοντας τις βιβλιογραφικές του πηγές και το νόημα των λέξεων και των όρων που χρησιμοποιεί. Έτσι, το σαράι, ο τζοχαντάρης, οι σκιπιτάρηδες, ο σπάχης, οι χαΐνηδες, το ασκέρι, ο νταϊφάς, ο μουρτάτης, το κοντράτο, ο μαγιόρος από λέξεις άγνωστες, εξωτικές ή δυσνόητες γίνονται οικείες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως οργανικά ενταγμένες στους διαλόγους και τα κείμενα, χωρίς να χρειάζεται να μεταφραστούν σε πιο οικείες της νέας ελληνικής. Κι έτσι προχωρά το αντιηρωικό έπος των αρχών του δέκατου ένατου αιώνα προς το 1821, χωρίς τυμπανοκρουσίες και φανφάρες αλλά με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια ως προς τα ιστορικά και πραγματολογικά δεδομένα. Μακριά από αποθεώσεις και θριαμβικές ιαχές, μακριά από θρήνους και οδυρμούς. Εν αναμονή όσων μας ετοιμάζουν για τον πανηγυρικό εορτασμό των διακοσίων ετών από το 1821, το «1800» του Θανάση Καραμπάλιου είναι μια ιδανική ιστορική απάντηση μετριοπάθειας, ακρίβειας και ειλικρίνειας. Και το σχετικό link...
  19. Ο Θανάσης Καραμπάλιος εμφανίστηκε στα κόμικς στα 35 του. Και με την πρώτη του δουλειά, το «1800», μια φιλόδοξη σειρά που διαδραματίζεται στην ελληνική επαρχία λίγο πριν από την Επανάσταση του 1821, κατάφερε να εντυπωσιάσει τόσο για τη μυθοπλαστική ικανότητά του όσο και για την τεκμηρίωση της ιστορίας του. Με αφορμή τη διπλή παρουσίαση της δουλειάς του σε Λάρισα και Ελασσόνα, μιλά στο Καρέ Καρέ για τα κόμικς, την ελληνική Ιστορία και, αναπόφευκτα, για τις πολιτικές του απόψεις. Φαντάζομαι πως συμφωνείτε ότι δεν είναι και τόσο συνηθισμένο ένας δημιουργός στα 35 του να συστήνεται πρώτη φορά στο κοινό με ένα πολύτομο έργο γύρω από την Ελλάδα του 1800. Πώς πήρατε την απόφαση; Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου διάβαζα κόμικς. Παράλληλα σκιτσάριζα αυτό που έβλεπα και προσπαθούσα να φτιάξω ιστορίες. Όσον αφορά το πολύτομο έργο, έχει να κάνει με το ότι δεν μπορώ να κάνω μικρές ιστορίες. Πάντοτε, σαν να αποκτούσε δική της ζωή η ιστορία που ήθελα να πω, με οδηγούσε όλο και πιο μακριά. Τις ελλείψεις μου σαν συγγραφέας προσπαθώ να τις καλύψω με το σκίτσο. Το να ασχοληθώ με τα κόμικς ήταν όνειρο ζωής που έγινε πραγματικότητα. Ευχαριστώ όσους πίστεψαν σε μένα και τους αναγνώστες μου. Τι ενδιαφέρον έχει για έναν δημιουργό η ελληνική επαρχία του προπερασμένου αιώνα και πόσο πιστεύετε ότι ενδιαφέρει τους δυνητικούς αναγνώστες σας; Η συγκεκριμένη ιστορική περίοδος είναι μια πολύ γοητευτική και εξαιρετικά πολύπλοκη και βίαιη εποχή. Σκεφτείτε την επιτυχία που σημείωσε το Game of Τhrones. Ισχυρίζομαι με βεβαιότητα, λοιπόν, ότι η ελληνική ιστορία, προεπαναστατικά και γενικά όλη η περίοδος του 19ου αιώνα, κάνει το Game of Τhrones ιστορία για παιδάκια του νηπιαγωγείου. Το αν θα ενδιέφερε τον κόσμο ήταν ένα στοίχημα που έπαιξα και ποντάρισε πάνω μου ο Λευτέρης Σταυριανός, ο εκδότης της Jemma Press. Φαίνεται προς το παρόν ότι το κερδίζουμε· ο χρόνος θα δείξει. Οι περισσότερες εικόνες που έχουμε από την εποχή αυτή, προέρχονται από τις σχολικές γιορτές με τους δαφνοστεφανωμένους ήρωες και από τα Κλασικά Εικονογραφημένα που ήταν στρατευμένα στην οικοδόμηση του εθνικού μας μύθου. Τι διαφορετικό κομίζει το «1800»; Οι περισσότερες εικόνες που έχουμε είναι οι συγκεκριμένες που θέλησε να μας δείξει το εκπαιδευτικό σύστημα τη συγκεκριμένη στιγμή. Τα Κλασικά Εικονογραφημένα από την άλλη ήταν γέννημα της εποχής τους. Εξυπηρετούσαν έναν εθνικό μύθο που μπορεί να είχε ανάγκη ο λαός, μπορεί και όχι, πάντως η κυρίαρχη τάξη, άρα και ιδεολογία, αυτό θεωρούσε ότι έπρεπε να προβάλει. Εγώ προσπαθώ να δείξω, όσο είναι δυνατό, όλη την εικόνα, όχι μέρος της. Δεν προσπαθώ να δείξω ένα ηρωικό ή εξιδανικευμένο παρελθόν, αλλά να κάνω τον αναγνώστη να πιάσει το πνεύμα της εποχής. Γιατί επικεντρωθήκατε στην εποχή λίγο πριν από το 1821 και όχι ακριβώς σε αυτό ώστε να ανοίξουν και άλλοι δρόμοι στη δημοσιότητα του έργου σας; Όταν ήμουν στο λύκειο, κάθε μέρα περνούσα από την πλατεία της Ελασσόνας και έβλεπα το άγαλμα του Νικοτσάρα. Δεν είχα δώσει σημασία ποτέ· μόνο αργότερα, κοντά στα 30 μου, έμαθα ποιος ήταν και τι ρόλο έπαιξε στην εποχή. Μελετώντας τη ζωή του έπεσα πάνω στον Αλή πασά, μετά στον Κολοκοτρώνη και τον Καποδίστρια. Γενικά, αυτό που είδα ήταν ότι η ελληνική Eπανάσταση δεν ξέσπασε τυχαία, ούτε οι παλινωδίες της – είχαμε δύο εμφυλίους – ήταν ατυχή γεγονότα. Φανταστείτε το σαν ένα ψηφιδωτό που σχηματίζει μια τεράστια και πολύπλοκη εικόνα. Γι’ αυτό ξεκίνησα την ιστορία πριν από το ’21. Αν δεν μιλήσεις για τον Αλή πασά, τις αποτυχημένες επαναστάσεις στη Θεσσαλία, τα μαύρα καράβια, την Εφτάνησο Πολιτεία και ένα σωρό άλλα γεγονότα που συνέβησαν τότε, δεν μπορείς να εξηγήσεις το ’21. Το να ξεκινούσα την ιστορία μέσα στην επανάσταση, θα ήταν εύκολο και «πιασάρικο», αλλά δεν ξέρω κατά πόσο θα μπορούσε να πει τα πράγματα διαφορετικά. Η εποχή που περιγράφετε δεν φαίνεται τόσο ηρωική και ένδοξη όσο μας μάθαιναν στο σχολείο. Πώς ακριβώς την προσεγγίσατε; Την εποχή τη φτιάχνουν οι άνθρωποι και οι πράξεις τους. Και οι άνθρωποι δεν είναι μόνο ηρωικοί, καλοί ή κακοί. Αυτό το μανιχαϊστικό μοντέλο δεν μπορεί να σταθεί στην πραγματικότητα, όχι μόνο στον 19ο αιώνα αλλά και στον 21ο. Οι άνθρωποι είναι ικανοί για το καλύτερο αλλά και για το χειρότερο. Αυτό είναι το λάθος που γίνεται στα σχολεία, εσκεμμένα ή όχι. Δεν γίνεται να μιλήσεις για την Ιστορία ηθικολογώντας. Η Ιστορία δεν έχει ηθική, απλά συμβαίνει. Οι σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους αλλά και με το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν επιδρά και στον τρόπο που σκέφτονται αλλά και που δρουν. Θα χαρακτηρίζατε την οπτική σας απέναντι στην Ιστορία ως μια αριστερή ματιά στα πράγματα ή μια ματιά βασισμένη στις καθιερωμένες αφηγήσεις; Δεν ξέρω αν θα την χαρακτήριζα αριστερή, πάντως σίγουρα όχι εθνοκεντρική. Το αστείο είναι ότι δεν έχω διαβάσει κάτι διαφορετικό πέρα από την επίσημη Ιστορία, απομνημονεύματα αγωνιστών του ’21 και φιλελλήνων, όπου έχει πρόσβαση οποιοσδήποτε. Το πρόβλημα δεν έγκειται στην αριστερή και δεξιά ματιά. Στην ιστορία του ο Κορδάτος, για παράδειγμα, πέφτει σε μεγάλα σφάλματα γιατί προσπαθεί να αναλύσει τα πράγματα μέσα από την ιδεολογία του. Επίσης, δεν είχε όσα στοιχεία έχουμε εμείς τώρα, ούτε την ίδια προσβασιμότητα. Τι θα πούμε δηλαδή, ότι επειδή ο Κορδάτος είναι δικός μας είναι σωστή η οπτική του; Όχι, διαφωνώ σε αυτό κάθετα. Το θέμα είναι να ψάξεις εξαντλητικά όσο περισσότερες πηγές μπορείς και να μην αποκρύψεις τίποτα. Το πώς θα τις ερμηνεύσεις έχει να κάνει με την ιδεολογία σου και την πολιτική σου τοποθέτηση. Δεν υπάρχει αντικειμενικότητα στην καταγραφή της Ιστορίας. Εγώ προσωπικά παίρνω το μέρος του λαού, του απλού ανθρώπου που δεν άντεχε την καταπίεση, είτε από Τούρκους είτε από κοτσαμπάσηδες ή δεσποτάδες· του ανθρώπου που άρπαζε το γιαταγάνι και έλεγε θα ζήσω όπως θέλω. Στις μέρες μας οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, οι αγωνιστές του ’21 θα θεωρούνταν εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου. Τελικά, η ελληνική Ιστορία γενικά και της προεπαναστατικής περιόδου ειδικά μπορούν να είναι κτήμα μόνο της Δεξιάς και των συντηρητικών κύκλων με στόχο την εξιδανίκευση του παρελθόντος ή μπορεί να έχει λόγο και η Αριστερά; Η Ιστορία έχει υποφέρει από τη Δεξιά και τους συντηρητικούς. Και το κακό είναι ότι στο πλαίσιο ενός κακώς εννοούμενου διεθνισμού αφήσαμε έννοιες, όπως πατρίδα, λαϊκή κυριαρχία, σημαίες και σύμβολα, στη Δεξιά και κατέληξαν στους φασίστες και τους χρυσαυγίτες. Ξεχνάμε πόσο μεγάλο κατόρθωμα της Αριστεράς (κομμουνιστών και δημοκρατών) ήταν η Εθνική Αντίσταση και το ΕΑΜ με τον ΕΛΑΣ. Ο αρχικαπετάνιος του ΕΛΑΣ, ο Άρης, θεωρούσε ότι η Επανάσταση του ’21 είχε μείνει στη μέση και εν μέρει είχε κάποιο δίκιο, άρα το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ έπιαναν το νήμα του ανεκπλήρωτου της επανάστασης και συνέχιζαν παραπέρα. Πώς καταφέραμε αυτές τις παραδόσεις και τα σύμβολα να τα χαρίσουμε στη Δεξιά, είναι μια άλλη συζήτηση. Η Αριστερά δεν μπορεί να έχει απλώς λόγο, επιβάλλεται να έχει. Αν σας καλούσε η επιτροπή της Γιάννας να λάβετε μέρος με έργα σας ή με το «1800» στους εορτασμούς για τα διακόσια χρόνια από το 1821 θα δεχόσασταν; Ή με έργα όπως το «1800» χαλάει η εθνική σούπα; Ας πάρουμε το υποθετικό σενάριο ότι με καλούσε, θα έπαιρνα μέρος μόνο αν είχα πλήρη ελευθερία στην άποψη και την οπτική μου, χωρίς εκπτώσεις. Και γνωρίζω ότι μπορεί η δουλειά μου να αποτελούσε το «αριστερό» άλλοθι της επιτροπής Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη. Το θέμα για μένα είναι να φτάσει η δουλειά μου σε όσο περισσότερο κόσμο, ώστε να υπάρξει και μια απάντηση στην καθιερωμένη άποψη της συστημικής ιστοριογραφίας. Τα διακόσια χρόνια από την επέτειο της ελληνικής επανάστασης αποτελούν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να επανακτήσουμε την ιστορική αλήθεια, με τη λέξη «αλήθεια» στην κυριολεκτική της σημασία: α-λήθη – με λίγα λόγια, να πάρουμε πίσω την ιστορική μνήμη και τους αγώνες του λαού μας από αυτούς που τους καπηλεύονται. Πόσες συνέχειες να περιμένουμε; Και ποια είναι τα μελλοντικά σχέδιά σας; Θα βγουν άλλα τρία βιβλία μέσα στο 2020 και εκεί θα κλείσει ο πρώτος κύκλος του «1800». Το 2021 η οικογένεια του Καραμάνου θα μπει στην επανάσταση. Μελλοντικά υπάρχουν κάποιες δουλειές που τρέχουν. Μια ιστορία σε σενάριο του Λεωνίδα Γουργουρίνη που αφορά τη ζωή ενός πειρατή, του Πέτρου Λάντζα, που έζησε τον 16ο αιώνα, όπου θα κάνω μόνο το σχέδιο. Επίσης, μια συνεργασία με τον No Budget Epics, Κώστα Μπεκιάρη. Ελπίζω να τα προλάβω μέσα στο 2020. Παρουσιάσεις του «1800» Λάρισα Πότε; Σάββατο 1 Φεβρουαρίου στις 19.00 Πού; Χατζηγιάννειο Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο Λάρισας (Ρούσβελτ 59). Ομιλητές: Ευτυχία Θάνου, εικαστικός, Γιάννης Κουκουλάς, ιστορικός τέχνης, Θανάσης Πετρόπουλος, ηθοποιός και δημιουργός κόμικς, Λευτέρης Σταυριανός, εκδότης Jemma Press, και ο δημιουργός του έργου. Ελασσόνα Πότε; Κυριακή 2 Φεβρουαρίου στις 19.00 Πού; Πολιτιστικό Κέντρο Ελασσόνας. Ομιλητές: Πέννυ Αγοράστη Χέβα, φιλόλογος και ιστορικός τέχνης, Γιάννης Κουκουλάς, ιστορικός τέχνης, Θανάσης Πετρόπουλος, ηθοποιός και δημιουργός κόμικς, Λευτέρης Σταυριανός, εκδότης Jemma Press, και ο δημιουργός του έργου. Είσοδος ελεύθερη O Θανάσης Καραμπάλιος γεννήθηκε το 1983 στο Παλαιόκαστρο Ελασσόνας. Σπούδασε κόμικς στη σχολή Comink στη Θεσσαλονίκη και παρουσίασε τα πρώτα έργα του το 2018 στο φεστιβάλ Comic ’N’ Play. Οι τόμοι «Πατέρας» (σε πρόλογο του Πάνου Ζάχαρη), «Ελένη» και «Αγία Μαύρα» (σε πρόλογο του Γιάννη Αντωνόπουλου) της σειράς 1800 κυκλοφορούν από την Jemma Press. Έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ το 2019 συμμετείχε στην καμπάνια του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ και του Human Rights 360, «Βάλ’ τους Χ – Ο Μαύρος Χάρτης της Αθήνας». Το 2019 απέσπασε το βραβείο Καλύτερου Πρωτοεμφανιζόμενου Καλλιτέχνη στα Ελληνικά Βραβεία Κόμικς. Και το σχετικό link...
  20. «Οι εθνικοί μύθοι μάς αποπροσανατολίζουν...» ΤΟΝΙΖΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ «Ε» Ο ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥ ΚΟΜΙΚ ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΡΑΜΠΑΛΙΟΣ «1800» Ηρωάς του ο Δήμος Καραμάνος, που στο πρόσωπό του στην ουσία συνοψίζονται όλες οι θρυλικές μορφές της επανάστασης του 1821 αλλά και της προεπαναστατικής περιόδου. Στις σελίδες του παρελαύνουν φουστανέλες και φέσια, ήρωες και προδότες, γιαταγάνια και φυσεκλίκια, οπλαρχηγοί με παχιά μουστάκια. Ένα «παζλ» που για κομμάτια του έχει γεγονότα που (παρα)μένουν αφώτιστα από εθνική ντροπή, γεγονότα πατριωτικού μεγαλείου, αλλά και αγωνία, πλοκή και χαρακτήρες με βάθος: Αυτό είναι το «1800», η σειρά κόμικς του βραβευμένου Λαρισαίου κομίστα Θάνου Καραμπάλιου (σενάριο, ιδέα, σύλληψη, δημιουργία, εικονογράφηση δικά του). Σήμερα και με αφορμή την παρουσίαση του τρίτου τεύχους του «1800» (με τίτλο «Αγία Μαύρα») που θα γίνει το Σάββατο στο «Χατζηγιάννειο», ο Θανάσης Καραμπάλιος μιλά για το κόμικς του, για το πώς το υποδέχτηκε το κοινό, το «βαρετό» μάθημα της ιστορίας, τους εθνικούς μύθους, για ανθρώπους που ξεπέρασαν τον εαυτό τους αλλά και για τα προσεχή σχέδιά του. Αναφέρει δε ότι «Μεγάλος μου στόχος να “διηγηθώ” και την ιστορία του επόμενου αιώνα, του 20ού, με τα γεγονότα του Κιλελέρ». Συνέντευξη στον Θανάση Αραμπατζή *Γιατί «1800» κι όχι «1821»; -Τιτλοφορείται «1800» γιατί θέλω να κάνω κόμικς όλη την ιστορία του 1800, όλο τον αιώνα, θέλω δε να δώσω έμφαση στη Θεσσαλία. Μεγάλος μου στόχος να «διηγηθώ» και την ιστορία του επόμενου αιώνα, του 20ού, με τα γεγονότα του Κιλελέρ, τι έγινε με τους τσιφλικάδες, ποια είναι η δική μας η παράδοση. Η Θεσσαλία, ως γνωστόν, απελευθερώθηκε 100 χρόνια μετά και είναι άγνωστη η ιστορία ακόμη και σ' εμάς τους ίδιους τους Θεσσαλούς και είναι πολύ κρίμα να μην ασχοληθούμε. Να επισημάνω επίσης ότι πρώτος κύκλος του κόμικς θα φτάνει μέχρι το 1808. *Τι αποδοχή έχει συναντήσει μέχρι στιγμής το «1800» από το κοινό; -Το πρώτο τεύχος μού έδωσε το βραβείο του καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου καλλιτέχνη, εξαντλήθηκε δε μέσα σε έξι μήνες και επανακυκλοφόρησε. Το ίδιο και το δεύτερο βιβλίο και ξανακυκλοφορεί. Το τρίτο, το πρώτο εξάμηνο της κυκλοφορίας, πηγαίνει πολύ καλά. Για κάποιον που δεν τον ήξερε ούτε η μάνα του πρέπει να πω πως το κοινό αγκάλιασε το «1800». *Πόσο δύσκολο είναι να διηγείσαι ιστορία μέσα από κόμικς, και αντίστοιχα είναι πιο εύκολο να "μαθαίνει" ιστορία ο αναγνώστης; -Από συζητήσεις που έχω κάνει με εκπαιδευτικούς, μου είπαν ότι είναι ένας πολύ ενδιαφέρων τρόπος να προσεγγίσεις και να προξενήσεις ενδιαφέρον σε ανθρώπους για την ιστορία, γιατί καλώς ή κακώς ο τρόπος που διδάσκεται η ιστορία είναι βαρετός. Είναι απίστευτα τα πράγματα που γίνονταν εκείνη την εποχή, και δεν μπορείς απλά να παραθέτεις τα γεγονότα ξεκομμένα, αν δεν κάνεις αυτό που λέμε λαϊκή ιστορία, μέσα από προφορικές παραδόσεις για παράδειγμα, να εντάξεις τα γεγονότα στο πνεύμα της εποχής. Ας πούμε για παράδειγμα ο Κολοκοτρώνης έχει πουλήσει σκλάβους, αλλά ήταν κάτι διαδεδομένο τότε, όλοι πουλούσαν σκλάβους. *Ο Κολοκοτρώνης πουλούσε σκλάβους; -Στο τέταρτο τεύχος του κόμικς θα δείτε ότι ο Κολοκοτρώνης πηγαίνει στο σκλαβοπάζαρο, και είναι κάτι που το έκανε και στην πραγματικότητα. Είναι γραμμένο στα δικά του απομνημονεύματα ότι έκαψε την Αχαγιά, ένα χωριό στην Πάτρα και πήρε ανθρώπους και τους πήγε στη Λευκάδα, όπου γινόταν ένα από τα μεγαλύτερα σκλαβοπάζαρα. *Γιατί σκιτσάρεις -και- την αθέατη πλευρά της ιστορίας; Δεν θα ήταν πιο εμπορικό να έμενες στην πεπατημένη; -Οι εθνικοί μύθοι και τα παραμύθια κάνουν τον κόσμο να αποστρέφεται την ιστορία του και την παράδοσή του και να χάνει την πυξίδα του. Δεν είναι κακό να μάθουμε τι γινόταν στην πραγματικότητα εκείνη την εποχή βάζοντας όμως τα γεγονότα στο σωστό ιστορικό τους πλαίσιο. Εκείνοι οι άνθρωποι ξεπέρασαν τον εαυτό τους και έφτιαξαν κράτος και πατρίδα, παρά τα χιλιάδες προβλήματα που είχαν. Ανθρωποι που μισούσαν ο ένας τον άλλο, ενώθηκαν και κατάφεραν να κατακτήσουν την ανεξαρτησία της χώρας. *Δηλαδή; -Ο Κανέλλος ο Δεληγιάννης, ένας από τους μεγαλύτερους προεστούς της εποχής, με τον Κολοκοτρώνη μισιούνταν θανάσιμα. Ο Καραϊσκάκης με τους δικούς του πήγαν στο σπίτι του Ζαΐμη, το έκαψαν, έκαψαν όλη την περιουσία του και πήραν τα εσώρουχα της γυναίκας του και τα κυκλοφορούσαν στα παλούκια. Ξεφτίλισαν δηλαδή έναν από τους πιο πλούσιους και ισχυρούς ανθρώπους στην Πελοπόννησο. Για το κοινό καλό, όμως, ο ίδιος ο Ζαΐμης είπε "εγώ τα ξεχνάω". Το ίδιο είπε και ο Καραϊσκάκης και τότε έκανε την Αράχοβα και άλλες νίκες και «ανέστησε» την επανάσταση. *Ενας σκιτσογράφος μπορεί να βγάζει τα προς το ζην γι' αυτόν και την οικογένειά του; -Μόνος μου δεν μπορώ συντηρήσω την οικογένειά μου, ευτυχώς δουλεύει κι η σύζυγος. Στην αρχή ήταν πολύ δύσκολο γιατί άφησα την προηγούμενη δουλειά μου και πήρα το ρίσκο να ασχοληθώ μ' αυτό που αγαπάω. Είναι πολύ καλό να καταφέρεις να κάνεις το χόμπι σου δουλειά, ιδίως μια τέτοια δουλειά που είναι και δημιουργική. *Το Σάββατο θα παρουσιάσεις το τρίτο τεύχος του "1800" αλλά και τη συνολική δουλειά σου... -Η παρουσίαση θα γίνει στο "Χατζηγιάννειο" στις 7 μ.μ. με την υποστήριξη της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού και ευχαριστώ θερμά τον κ. Πάνο Σάπκα γι' αυτό. Ομιλητές θα είναι η εικαστικός Ευτυχία Θάνου, ο δημοσιογράφος στην Εφημερίδα των Συντακτών Γιάννης Κουκουλάς, ο ηθοποιός και δημιουργός κόμικς Θανάσης Πετρόπουλος, και ο εκδότης της Jemma Press Λευτέρης Σταυριανός. Είναι μεγάλη μου τιμή που αυτοί οι άνθρωποι θα μιλήσουν για τα κόμικς μου και θέλω να τους ευχαριστήσω μέσα από την καρδιά μου. *Τα σχέδιά σου για το μέλλον; -Μέσα στο 2020 να έχει τελειώσει ο πρώτος κύκλος του «1800». Θέλω το 2021 που θα στηθούν όλες αυτές οι φιέστες για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση να υπάρχει και κάτι που θα λέει τα πράγματα και λίγο διαφορετικά. Τότε θα αρχίσω να γράφω για την επανάσταση μέσα από την οικογένεια Καραμάνου και το πώς την έζησε αυτή... Πηγή === Εξαιρετικός και άκρως απολαυστικός Καραγουστάρω που θέλει να απλώσει την ιστορία σε όλο τον 19ο αιώνα. Θεωρώ ότι για τους περισσότερους (και με εμένα μέσα), ο 19ος αιώνας, μετά την επανάσταση, είναι εν πολλοίς ένα "ήρθε ο Καποδίστριας, δολοφονήθηκε ο Καποδίστριας, ήρθε ο Όθωνας, δικάστηκε και αθωώθηκε ο Κολοκοτρώνης, 3 του Σεπτέμβρη του κάποτε έγινε κάτι, έφυγε ο Όθωνας, ήρθαν οι Γλυξμπουργκ, είπε ένας Τρικούπης ότι πτωχεύσαμε" και μπαμ. Πάπαλα ο αιώνας και το ξαναπιάνουμε με ένα "πρωθυπουργός ο Βενιζέλος, Βαλκανικοί" Πάρα πολύς "κενός" χώρος, ένας πελώριος λευκός καμβάς, όπου μπορεί κανείς να ζωγραφίσει όποια ιστορία θέλει, με ένα άρωμα Ελλάδας. Το είδος των κόμικ που αγαπάω από Έλληνες. Όταν αξιώνονται να τα φτιάξουν
  21. Όταν η «Ορέστεια» του Αισχύλου γίνεται κόμικ Η έκθεση «Oresteia Reversed» συγκεντρώνει 23 σύγχρονους καλλιτέχνες. Καλλιτέχνες από τον χώρο των κόμικς, καλλιτέχνες με αφετηρία τις εικαστικές τέχνες, επανεξετάζουν έννοιες όπως το Δίκαιο, η Δικαιοσύνη, η Πόλις, ο Πολίτης, η Αυτοδικία, η Νέμεσις, η Ύβρις, η Δημοκρατία, η Ισονομία και Ισοτιμία, η Προσωπική και Συλλογική Ευθύνη. Η έκθεση κόμικς «Oresteia Reversed» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης από την Τρίτη 10 έως την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου, συγκεντρώνει 23 σύγχρονους καλλιτέχνες οι οποίοι δημιουργούν πρωτότυπες ιστορίες από την τριλογία του Αισχύλου Ορέστεια, με έμφαση στις Ευμενίδες. «Οι συμμετέχοντες δημιουργοί πειραματίζονται με χρώματα, έντονες φωτοσκιάσεις, ρεαλιστικό και υπερρεαλιστικό σχέδιο, αποδομούν την τραγωδία και εντοπίζουν σε αυτή διαχρονικά ζητήματα, τα οποία μεταφέρουν στο σήμερα και στο φανταστικό μέλλον μέσα από τις δικές τους ιστορίες. Οι νέες ιστορίες καθρεφτίζουν σε συχνές περιπτώσεις το σύγχρονο Ορέστη και υπενθυμίζουν ότι οι ίδιοι προβληματισμοί παραμένουν αέναοι μέσα στη κοινωνία και σε πολλές περιπτώσεις τη δομούν» σημειώνει η ιστορικός τέχνης Νικόλ Λεβέντη. Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Ρενέ Αγγελίδου (Fokshee), Δήμητρα Αδαμοπούλου, Δημήτρης Αναστασίου, Θωμάς Βαλιανάτος, BLEΣΣΕD, Γιάννης Γαλαίος, Γεωργία Ζάχαρη, Αυγή Κανάκη, Βάλια Καπάδαη, Θανάσης Καραμπάλιος, Θωμάς Κεφάλας, Kristanz, Δέσποινα Μανώλαρου, Γιώργος Μικάλεφ, Mekl, Μάριος Μπόρας, No Budget Epics, Αλκυόνη Παπακωνσταντοπούλου (Poisoner), Βαγγέλης Παππάς, Νίκος Τσουκνίδας - Μαρία Καραζάνου, Στέλλα Στεργίου, Νίκος Τσουκνίδας, Ρομπέρτα Γιαϊτζόγλου Watkinson. Info Εγκαίνια: Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου στις 19:30. Ώρες λειτουργίας: καθημερινά και Σαββατοκύριακα 18:00-22:00. Είσοδος Ελεύθερη Επιμέλεια: Καλλιόπη Λιαδή, Εικαστικός, Καλλιτεχνική Σύμβουλος του Προγράμματος. Η έκθεση αποτελεί μέρος των δράσεων του ερευνητικού και καλλιτεχνικού προγράμματος Μεγάλες Αφηγήσεις - Η Επιστροφή το οποίο διερευνά τη συνάντηση της Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας με τις Πολιτικές Επιστήμες. --- Πηγή
  22. 1800: 1. Πατέρας – Ένα ελληνικό western με πρωταγωνιστές κλέφτες και αρματολούς Η Jema Press παρουσιάζει το πρώτο βιβλίο από τη σειρά κόμικ του Θανάση Καραμπάλιου 1800, μια δουλειά εμπνευσμένη από τους πρωταγωνιστές της επανάστασης του 1821, τους κλέφτες και τους αρματολούς, θυμίζοντας κάτι από τις περιπέτειες του Μπλεκ, του Λοχαγού Μαρκ, του Όμπραξ κι άλλων πιστολέρηδων του “ρομαντικού” 19ου αιώνα. Πρωταγωνιστής είναι ο Δήμος Καραμάνος, ένας οικογενειάρχης που ζει ήσυχα με την οικογένειά του. Η άφιξη, ωστόσο, του αγγελιοφόρου ενός από τους ηρωικότερους αρματολούς του Ολύμπου θα γίνει η αφορμή για να αναδυθεί στην επιφάνεια το περιπετειώδες παρελθόν του. Έτσι, η συναναστροφή του Καραμάνου με προσωπικότητες όπως αυτές του Νικοτσαρά, του Αλή Πασά, του Ανδρούτσου και του Καραϊσκάκη καθιστούν αδύνατη τη συνέχιση της “ραγιάδικης” πλην ήσυχης ζωής του. Η περιπέτεια έχει μόλις αρχίσει λίγο πριν τη δειλή πρωταρχή της Επανάστασης και το πρώτο βιβλίο της σειράς “Πατέρας” είναι μόνο το προοίμιο! Η έμπνευση για τη δημιουργία του “1800” ήταν η εγγενής απορία του Θανάση Καραμπάλιου σχετικά με την απουσία κόμικ στην Ελλάδα βασισμένων στη μυθοπλασία εκείνης της περιόδου. Τα αίτια αυτής της έλλειψης ενδεχομένως οφείλονται όχι μόνο στην “αντιεμπορικότητα της φουστανέλας” όταν έρχεται σε σύγκριση με τα γυαλιστερά σπιρούνια των cowboys και τους αδίστακτους παρανόμους των westerns, αλλά και στο φόβο, εκ μέρους των δημιουργών, να αγγίξουν μια θεματική ιδιαίτερα προσφιλή στον ακροδεξιό χώρο, ειδικά σε μια εποχή που ο εθνικιστικός λόγος και οι ρητορικές μίσους φαίνεται να συνεπάγονται θύματα και απώλειες. Ως εκ τούτου πλήθος συναρπαστικών διηγήσεων και ειδυλλιακών ρομάντζων, ντυμένων με τον μανδύα μιας ρομαντικής εποχής που παρουσιάζει ιστορικό ενδιαφέρον και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, έμενε ανεκμετάλλευτο. Η σειρά 1800 φαίνεται να έρχεται σε σύγκρουση με αυτό τον “κατεστημένο” τρόπο σκέψης και τολμά να δώσει στους ήρωες της Επανάστασης του ’21 όχι μόνο σάρκα και οστά, αλλά και τη γοητεία και το coolness που τους αξίζει, απαλλαγμένους από ακροδεξιές κορόνες και φαντασιώσεις. Πολύ περισσότερο, πρόκειται για το “κερασάκι στη τούρτα” στη δημιουργία εικονογραφήσεων εμπνευσμένων από την λαϊκή παράδοση και τέχνη, αποτελώντας την ιστορική, αλλά και αισθητική συνέχεια άλλων προσπαθειών, όπως είναι ο Ερωτόκριτος των Γ. Γιούση και Δ. Παπαμάρκου και η Πάπισσα Ιωάννα του Λ. Παπαθανάση. Έτσι, το 1800 προτείνεται σε όσους αγάπησαν τα παραπάνω, συνθέτοντας μια πολεμική περιπέτεια εποχής, που συνδυάζει στοιχεία ρομάντζου και στηρίζεται σε μια ενδελεχή μελέτη του παρελθόντος, με αποτέλεσμα να έχει το ιστορικό υπόβαθρο που συναντά κανείς σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά καθιστούν το πρώτο βιβλίο της σειράς “1800” ένα τολμηρό διάβημα στο χώρο των εικονογραφήσεων όχι μόνο σε αισθητικό επίπεδο, αλλά και στις αντιλήψεις που κυριαρχούν γύρω από συναφείς θεματικές. Ανυπομονούμε για το επόμενο! Πηγή
  23. Τα χρόνια πριν από την Επανάσταση του 1821 περιγράφονται συχνά στις ωραιοποιημένες εθνικές αφηγήσεις ως περίοδος αναβρασμού και ξεσηκωμού. Τι ακριβώς συνέβαινε τότε στην ορεινή ελληνική επαρχία; Ο Θανάσης Καραμπάλιος δίνει τη δική του εκδοχή. Για να ιδρυθεί το νέο ελληνικό κράτος έπρεπε να μεσολαβήσει η Επανάσταση του 1821. Σχεδόν όλες οι αφηγήσεις, μυθοπλαστικές και ιστορικές, που αφορούν τη ζωή στον ελλαδικό χώρο κατά τη νεότερη ελληνική ιστορία ξεκινούν μετά το 1821. Και αμέσως πριν; Πέπλο μυστηρίου καλύπτει αυτή τη σχετικά άγνωστη και ανεξερεύνητη, τουλάχιστον για το ευρύ κοινό, περίοδο. Αυτό το πέπλο επιχειρεί να τραβήξει ο Θανάσης Καραμπάλιος με το «1800» (εκδόσεις Jemma Press), εγκαινιάζοντας μια νέα σειρά που έχει επίκεντρό της την Ελασσόνα και τα χωριά στους πρόποδες του Ολύμπου κατά τις αρχές του 19ου αιώνα. Όπως σημειώνει ο σκιτσογράφος και δημιουργός κόμικς Πάνος Ζάχαρης στο εξαιρετικό εισαγωγικό του σημείωμα: «Η ελληνική ιστορία είναι γεμάτη με γεγονότα και πρόσωπα που στα χέρια ενός ταλαντούχου δημιουργού μπορούν ν’ αποτελέσουν εκλεκτά υλικά για συναρπαστικές διηγήσεις, εικονογραφημένες ή μη. Ειδικά η νεότερη ιστορία, η περίοδος που το ελληνικό κράτος παλεύει να γεννηθεί, "φωνάζει" να τη δεις με τα δικά σου μάτια και να τη ζωγραφίσεις με τα δικά σου χρώματα. Μπορεί τα ονόματα των ηρώων να ακούγονται... αντιεμπορικά σε σχέση με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά και τα παχιά μουστάκια τους να φαντάζουν αστεία, ωστόσο οι πρωταγωνιστές της περιόδου, οι καπεταναίοι, οι κλέφτες και οι αρματολοί, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν σε γοητεία από τους πολυσκιτσαρισμένους ντεσπεράντο και τους σκοτεινούς παρανόμους των μαύρων ευρωπαϊκών δασών. Η ατμόσφαιρα της ελληνικής επαρχίας των αρχών του 19ου, τα σκοτεινά χωριά και οι πόλεις μπορούν να αποτελέσουν ιδανικό background για να ξετυλίξεις το κουβάρι των παραμυθιών σου... Να φωτίσεις με την τέχνη σου κοινωνικές διεργασίες, συνωμοσίες και μυστικά, να εικονογραφήσεις το πολυπολιτισμικό μωσαϊκό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, να διηγηθείς έρωτες, να μοιραστείς με τον αναγνώστη τις μουσικές της εποχής αλλά και την κλαγγή των όπλων». Και πράγματι, η ιστορία του Καραμπάλιου είναι εντυπωσιακή καθώς φωτίζει λεπτομέρειες της περιόδου, μικρές και μεγάλες, με την τεκμηρίωση και την ακρίβειά της. Από τις φουστανέλες και τα όπλα της εποχής μέχρι τις επιπλώσεις των σπιτιών και την αρχιτεκτονική των κτιρίων και από τις συμπεριφορές των ανθρώπων σε οικογενειακό επίπεδο μέχρι την κοινωνική διάρθρωση, οι πληροφορίες που αποκομίζει ο αναγνώστης είναι μοναδικές. Ακόμα πιο σημαντική, όμως, είναι η ίδια η πλοκή καθώς αφορά ένα εγχώριο «γουέστερν», μια ντόπια «αστυνομική περιπέτεια» αλλά χωρίς ένστολους κρατικούς υπαλλήλους, μια ιστορία καταδίωξης και εκδίκησης στις πλαγιές των ελληνικών βουνών. Και με πρωταγωνιστικά πρόσωπα που όλοι γνωρίζουμε για τη δράση τους κατά την Επανάσταση: Οδυσσέας Ανδρούτσος, Γεώργιος Καραϊσκάκης, Αλή Πασάς, Νικοτσάρας είναι λίγοι μόνο από αυτούς που πριν παίξουν καθοριστικό ρόλο στην Ιστορία, έπαιξαν έναν διαφορετικό ρόλο στην αφιλόξενη και άγρια ορεινή ελληνική γη. Το πρώτο τεύχος της σειράς «1800» είναι ελπιδοφόρο για τη συνέχεια, από έναν πρωτοεμφανιζόμενο δημιουργό που, όπως τονίζει και ο Πάνος Ζάχαρης, συνθέτει «ένα στιβαρό βιβλίο που καθώς το διαβάζεις σταματάς συχνά για να χαζέψεις λεπτομέρειες, αγωνιώντας παράλληλα για την εξέλιξη της δράσης». Η επίσημη παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει το Σάββατο 10 Νοεμβρίου στις 17.00, στο πλαίσιο της έκθεσης Comic 'n' Play, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης με συντονιστή τον εκδότη και δημοσιογράφο Νίκο Δαλαμπύρα και ομιλητές τον εκδότη Λευτέρη Σταυριανό και τον δημιουργό του βιβλίου. Και το σχετικό link...
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.