A talk between Hayao Miyazaki and Moebius [?, Ciné Live n°86, 1/2005]

[starsky]

Μια συνέντευξη αυτών των δύο κορυφαίων δημιουργών, βασικά ο ένας κάνει ερωτήσεις στον άλλον δεν υπάρχει τρίτος. Τη συνέντευξη τη μετέφρασα από εδώ .

 

Μια συνομιλια μεταξυ Hayao Miyazaki και Moebius

 

Πρώτο μέρος-η συνάντηση-αλληλοεπιδράσεις

 

Moebius-στο κομμάτι της δουλειάς, είναι αλήθεια ότι καταρχάς, ανήκουμε και οι δυο περίπου στην ιδία γενιά και αυτό είναι ήδη ένα είδος ομοιότητας. Έπειτα, υπήρχαν οι εντυπώσεις. Δε ξέρω πως ο κύριος, Miyazaki ανακάλυψε τη δουλειά μου, για μένα είναι πολύ μυστηριώδες, αν έγινε μέσω επαγγελματικών καναλιών ή....

 

Miyazaki-Μέσω του Arzach, το οποίο χρονολογείται από το 1975,πιστευω. Το ανακάλυψα μόλις το 1980 και ήταν ένα μεγάλο σοκ. Όχι μονό για μένα. Όλοι οι συγγραφείς manga συγκλονίστηκαν από αυτή τη δουλειά. Δυστυχώς όταν το ανακάλυψα, είχα ήδη ένα παγιωμένο στυλ. Έτσι δε μπορούσα να χρησιμοποιήσω την επιρροή του για να εμπλουτίσω το σχέδιο μου. Πάντως, ακόμη και σήμερα, νομίζω ότι έχει μια εκπληκτική αίσθηση του χώρου. Σκηνοθέτησα τη Nausicaä υπό την επιρροή του Moebius.

 

Moebius-Είναι αλήθεια ότι όταν είδα την Nausicaä.....Αποδεικνύει ότι η επιρροή δε μετράει πολύ, αυτό που έχει σημασία είναι ότι υπήρχε μια συσχέτιση, ένας όμοιος προσανατολισμός έμπνευσης που προκαλούσε τη συνειδητή συνάντηση, η οποία, πέρα από κουλτούρες και χώρο και χρόνο, επιτρέπει σε κάποιον, να έρθει σε επαφή με κάποιον άλλον και να νοιώθει συγχρονισμένος με αυτόν. Εντυπωσιάστηκα πολύ όχι από τι μας κάνει να φαινόμαστε ίδιοι, αλλά από το ότι το κοινό βλέπει ομοιότητες, ενώ τόσα πολλά μας ξεχωρίζουν. Ο κύριος Miyazaki μου έκανε μεγάλη εντύπωση, επειδή ήταν σχεδόν ένας διευθύνων, ένας διευθυντής βιομηχανίας, επειδή ξέρω ότι ο κινηματογράφος κινουμένων σχεδίων είναι μια βιομηχανία, που απαιτεί πολλή δύναμη, από τη στιγμή, που χρειάζεται να διευθύνεις 100, 150 η 200 ανθρώπους. Και είμαι έκπληκτος από τη συνεχόμενη έμπνευση, την ποιητική έμπνευση, παρόλα τα τόσα μηχανήματα, όλα αυτά τα χρόνια. Το βρίσκω αυτό απόλυτα απίστευτο και το θαυμάζω απεριόριστα. Επειδή εγώ δουλεύω μόνος, είμαι μοναχικός.

 

Miyazaki-Εγώ είμαι ένας animator. Νοιώθω σα να είμαι ο μάνατζερ ενός εργοστασίου κινηματογράφου κινουμένων. Δεν είμαι ένας διευθύνων. Είμαι περισσότερο σαν ένας προϊστάμενος, σαν το αφεντικό μιας ομάδας τεχνιτών. Αυτό είναι το πνεύμα του τρόπου της δουλειάς μου.

 

Moebius-Είναι ενδιαφέρον να το ξέρει κανείς αυτό, γιατί είναι ένα μεγάλο μυστήριο. Η εξουσία και η δύναμη του κύριου Miyazaki εκφράζεται με ένα μυστήριο τρόπο [σημείωση του αρχικού μεταφραστή-το κράτησα κυριολεκτικά εδώ, μένει ακόμα να καταλάβω τι εννοούσε ο Moebius εδώ εκτός της σχεδόν ταυτολογίας]

 

Δεύτερο μέρος-σχετικά με το Howl's Moving Castle.

 

Miyazaki-Έτσι πιστεύεις? (αμήχανο χαμόγελο)

 

Moebius-Λίγο καιρό πριν ο κύριος Suzuki ερωτήθηκε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, ένας Ιάπωνας δημοσιογράφος του είπε ότι το φιλμ, το τελευταίο φιλμ, είχε επικριθεί λίγο στην Ιαπωνία και ο κύριος Suzuki απάντησε ότι του κύριου Μiyazaki πάντα του άρεσε να ξεπερνάει τα δεδομένα που πρεσβεύει, αλλά το απώτερο ενδιαφέρον του ήταν το κοινό, η ικανοποίηση του κοινού. Έτσι υπάρχει ένα μίγμα από περιπέτεια και έννοια για τον θεατή.

 

Miyazaki-Ο εικοστός πρώτος αιώνας είναι μια πολύπλοκη και απρόβλεπτη εποχή. Οι τρόποι σκέψεις και αξιών, που μέχρι τώρα φαίνονταν παγιωμένες, προκαλούνται. Ακόμη και αν αυτή η ταινία στοχεύει σε νεανικό κοινό και πρέπει να είναι ψυχαγωγική, δε θα μπορούσα να είμαι ικανοποιημένος με την αναπαραγωγή ταινιών που ήδη έχουν γίνει και που το μονό που έπρεπε να γίνει ήταν να κατατροπώσεις τους κακούς. Όταν φτιάχνω ταινίες, πάντα αναρωτιέμαι εάν αυτό που κάνω είναι ενδιαφέρον. Κόβω ό,τι είναι ανιαρό. Κατά αυτό το τρόπο, γίνεται ένα φιλμ που ούτε οι συνεργάτες μου μπορούν να καταλάβουν. Είναι ντροπιαστικό (γέλια)

 

Moebius -Είναι αλήθεια ότι η τελευταία ταινία, είναι πολύ περίπλοκη όσον αφορά τις πληροφορίες για τους τόπους, την ηλικία των χαρακτήρων κτλ. Και ως ένα σημείο αυτό που είναι μπερδεμένο είναι ο χρόνος που αφιερώθηκε σε επεξηγήσεις είναι μειωμένος. Λοιπόν πολλά πράγματα αφήνονται ανεξήγητα στην ταινία.

 

Miyazaki-Θεωρώ ότι αυτή η ταινία προορίζεται για 60χρονο μικρό κορίτσι.

 

Moebius -Χα χα, αυτό είναι σπουδαίο!

 

Miyazaki-Είναι κάποιος διαφορετικός στην ηλικία των 16 η των 60? Πιστεύω ότι παραμένει ίδιος. Μια 90 χρονών γυναίκα μου είπε κάποτε, ότι ένοιωθε το ίδιο όπως όταν ήταν 18. Έτσι μια 18χρονη μεγάλη-μικρή γυναίκα χτυπιέται από ένα ξόρκι και αλλάζει σε μια ηλικιωμένη κυρία. Δεν ήθελα μια ταινία, όπου το κλειδί για την ευτυχία θα ήταν να σπάσεις το ξόρκι και να ανακτήσεις την νεότητα. Με αλλά λόγια, τι σημαίνει να σπάσεις το ξόρκι? Δεν είναι μόνο το να ξανανιώσεις. Το να είσαι νέος δεν είναι πανάκεια. Τότε τι είναι? Πως μπορεί η ηρωίδα να είναι ευτυχισμένη? Αναρωτήθηκα για αυτό σοβαρά και αυτή η ταινία ειναι το αποτέλεσμα αυτού του προβληματισμού μου.

 

Moebius -Είναι αλήθεια.

 

Miyazaki-Δεν είχα το χρόνο να δείξω το χαρακτήρα του Howl σε λεπτομέρεια. Οι συνεργάτες μου συχνά λένε-το απόγευμα, όταν επιστρέφουμε σπίτι, μετά από μια μακρά ημέρα, οι γυναίκες μας δεν ξέρουν τι έχουμε κάνει και δεν ενδιαφέρονται και πολύ-. Έφτιαξα αυτή τη ταινία με το ίδιο πνεύμα. Η Σοφι δεν χρειάζεται να ενδιαφέρεται για το τι προσπαθεί να κάνει ο Howl. Έτσι δε το έδειξα.

 

Moebius -Στην αρχή, ο ήρωας δείχνει πραγματικά σαν shoujo-manga αρχέτυπο. Θέλω να πω, ότι αυτοί οι χαρακτήρες με τα μεγάλα μάτια και μαλλιά που ρέουν κάπως έτσι (αναπαριστά μια μακριά τούφα μαλλιών μπροστά από το πρόσωπο) σαν μια μυστηριώδης κουρτίνα. Για να γίνει στο τέλος πολύ παιδική. Τελικά, χάνει όλο το ηρωικό και λίγο υπεροπτικό ρουχισμό και γίνεται σαν ένας νέος άνδρας, γυμνός.

 

Miyazaki-Είμαι πολύ ευχαριστημένος (γελάει)

 

Τρίτο μέρος-σχετικά με τη δουλειά του δημιουργού κινουμένων-αμφιβολίες και φόβοι

 

Moebius-Λοιπόν, ναι. Παρόλο που ειναι αλήθεια ότι δουλεύοντας σε ταινίες, δημιουργώντας ολοκληρωμένες δουλειές με ένα έξοχα δημιουργημένο σενάριο, σειρές, κάποια μουσική κτλ, ειναι αληθινά ένα μονοπάτι στην υψηλότερη διαθέσιμη πολυτέλεια για ένα σχεδιαστή.

 

Miyazaki - Όταν λειτουργεί σωστά, είναι πολυτέλεια. Αλλά όταν πάει άσχημα, είμαι λυπημένος.

 

Moebius - Πέρασε ο κύριος Miyazaki περιόδους αμφισβήτησης του έργου του?

 

Miyazaki-Όλη την ώρα! (γέλια)

 

Moebius -Είναι αλήθεια? Αυτό ειναι τρελό.

 

Miyazaki-Όταν οι συνεργάτες μου λένε ότι δεν καταλαβαίνουν την ταινία μου, νοιώθω σα να χάνεται η γη κάτω από τα πόδια μου.

 

Moebius-Για παράδειγμα όταν είδα την πριγκίπισσα Μονονοκε, εντυπωσιάστηκα από το γεγονός ότι δε μπορούσα να φανταστώ κάποιο παραγωγό, οποιονδήποτε στον κόσμο, να αποδέχεται το σενάριο.

 

Miyazaki-Ο παραγωγός μου δεν αντιτίθεται σε ό,τι προτείνω. Απλά μου ζητάει να σεβαστώ το χρονοδιάγραμμα.

 

Moebius-Ω, εντάξει. Αλλά αν δούλευε στη Disney, δε θα κατάφερνε ποτέ να το κάνει, ούτε καν τη Ναυσικά (της κοιλάδας των ανέμων)

 

Miyazaki-Δεν μπορώ να κάνω ένα φιλμ μετά από συζήτηση. Αδυνατώ να κάνω μια ταινία και να τη συζητώ παράλληλα με την ομάδα μου. Εκδίδω οδηγίες. Δεν τα καταφέρνω διαφορετικά.

 

Moebius-Αλλά νομίζω ότι αυτή η αυτοπεποίθηση ειναι που υποστηρίζει τη δουλειά του κύριου Miyazaki και τη κάνει τόσο μοναδική, στον κινηματογράφο.

 

Miyazaki-Σχετικά με τη ταινία Howl's Moving Castle, δε μπορούμε ακόμη να πούμε τίποτα. Δε ξέρω πως θα υποδεχθεί το κοινό την ταινία. Ποτέ δε διαβάζω τις κριτικές. Δεν ενδιαφέρομαι. Αλλά εκτιμώ πολύ τις αντιδράσεις των θεατών. Και δεν έχω ακόμη την απάντηση.

 

Τέταρτο μέρος-όπου ο Μoebius μιλά για τον Miyazaki

 

Moebius -Θα ήθελα να κάνω μια ερωτησούλα, αν τολμώ, ή μάλλον, να κάνω μια μικρή παρατήρηση σχετικά με κάτι που μου έκανε εντύπωση από την αρχή, το γεγονός ότι ο κύριος Miyazaki αντλούσε, λοιπόν, αντλούσε έμπνευση σε όλες σχεδόν τις φανταστικές ταινίες του από την Ευρώπη και τις ευρωπαϊκές μυθολογίες και χώρους, στην Ιταλία από το Porco Rosso, ή κάποιου είδους ιδεατής Γερμανίας μέσω του Kiki ή του Howl και ακόμη κάποιων άλλων, η Ναυσικά θα μπορούσε να αντλούσε έμπνευση από την Φινλανδία. Νοιώθουμε ότι αυτή η αντίληψη της Ευρώπης ειναι πολύ απόμακρη, εξιδανικευμένη και ευάρεστη, ερωτόληπτη. Κάπως παρόμοια με το πως βλέπουμε την Ιαπωνία. Παρόλα ταύτα, βρίσκω ότι ταινίες όπως το Totoro, η πριγκίπισσα Μονονοκε και το Spirited Away με μιας αντιπροσωπεύουν, (διστάζει) μια επιστροφή στο σπίτι, που ειναι πολύ συγκινητικό επίσης. Το λατρεύω. Νομίζω ότι ανυψώνει τον πλανήτη.

 

Miyazaki-Ασφαλώς, έχω πολλές αρνητικές πλευρές μέσα μου. Μπορώ δω τα πράγματα με ένα ψυχρό και συχνά απεγνωσμένο μάτι. Αλλά δε θέλω να συμπεριλάβω όλα αυτά σε μια ταινία που δυνητικά θα τη δουν και παιδιά. Αντιθέτως, κάνω ό,τι μπορώ έτσι ώστε όλες οι ταινίες μου να ειναι χαρούμενες και να χαροποιούν τους θεατές

 

Moebius -Αυτό ειναι καλό.

 

Πέμπτο μέρος-όπου ο Miyazaki μιλάει για τον Moebius

 

Miyazaki -Θα ήθελα να μιλήσεις για τον εαυτό σου.

 

Moebius -Λοιπόν, λοιπόν, αν έχεις κάποιες ερωτήσεις?

 

Miyazaki - Που έμαθες να σχεδιάζεις έτσι? Πως απέκτησες όλη αυτή την υψηλή ικανότητα σχεδίου?

 

Moebius -Είχα την αλαζονεία, γύρω στα 12-13, να νομίζω ότι ήμουν ο καλύτερος σχεδιαστής στον κόσμο! Και έπειτα από αυτό, πέρασα τη ζωή μου χτίζοντας πάνω σε αυτή την αντίληψη. Καμιά φορά νοιώθω σαν να ξέρω να σχεδιάζω πολύ καλά και άλλες φορές σαν να είμαι εξαιρετικά αφελής και αμαθής σχεδιαστής.

 

Miyazaki –ένα αστέρι σε άγγιξε, ένα πεφταστέρι (μιμείται το πεφταστέρι)

 

Moebius -Ναι.

 

Miyazaki -Είμαι πεπεισμένος για αυτό.

 

Moebius-Είναι ένα πεφταστέρι, ακριβώς, αλλά παρέμεινε! (γελάνε)

 

Miyazaki -Πραγματικά είχαμε μείνει έκπληκτοι όταν είδαμε τα σχέδια του Moebius. Πως να το εξηγήσω, είχαμε ανακαλύψει ένα καινούργιο τρόπο να βλέπουμε το κόσμο.

 

Moebius-Προσπάθησα να δουλέψω πάνω σε αυτό, στην αντίληψη περισσότερο παρά στη σχεδιαστική τεχνική.

 

Miyazaki -Πιστεύω ότι η αντίληψη του κόσμου και η τεχνική ειναι ένα και το αυτό.

 

Moebius - Είμαι παθιασμένος με την τεχνική, αλλά την ίδια στιγμή, νομίζω ότι όλοι οι σπουδαίοι καλλιτέχνες δούλευαν βάσει της αντίληψης. Αυτό ειναι που προκαλεί, το ότι ξαφνικά, εκπλησσόμαστε από μια καλλιτεχνική δουλειά, είτε είναι από συγγραφέα, μουσικό η οποιονδήποτε, ξαφνικά δείχνει κάτι που όλοι είχαν ακριβώς μπροστά τους, αλλά κανείς τους δεν είχε δει. Ή κανείς δε το είχε δει με αυτή την ιδιαίτερη αλήθεια. Καμιά φορά μπορεί να ειναι πολύ αδιόρατες λεπτομέρειες, μπορεί να ειναι η άκρη των νυχιών, ο τρόπος που στρέφονται τα μαλλιά, μπορεί να ειναι πόση πληροφορία χρησιμοποιείς να απεικονίσεις ένα μάτι. Για παράδειγμα σε κάποιον που τρέχει, ειναι η στιγμή που σταματάς την κίνηση. Το πόδι τόσα πολλά εκατοστά από το έδαφος. Δεν έχει ξαναγίνει πριν. Βλέπεις, ειναι τα μικρά πράγματα σαν και αυτό.

 

Miyazaki -Οι χαρακτήρες απεικονίζονται πολύ απλά στα σχέδια σαν του Moebius, παρόλα αυτά έχουν μια είδους ατμόσφαιρα γύρω τους. Και οι χαρακτήρες οι ίδιοι αποπνέουν κάθε είδους πράγματα, κυρίως μοναξιά και μια μεγάλη ευγένεια. Για μένα, ειναι η σπουδαιότερη ποιότητα των σχεδίων του Moebius.

 

Moebius -Ευχαριστώ. Domo arigatou.

 

Miyazaki -Εκ μέρους πολλών Ιαπώνων σχεδιαστών manga, θα ήθελα να σε ευχαριστήσω.

 

Moebius -(εκπλήσσεται από το κοπλιμέντο) Έχω μάθει πάρα πολλά από τους σχεδιαστές manga.

[annakaa]

:thanks: και για τη συνεντευξη και για τη μεταφραση!

[PhantomDuck]

Πάρα πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη. Ένα ακόμα παράδειγμα πως η 9η τέχνη είναι ενιαία και δεν πρέπει να υπάρχουν προκαταλήψεις ανάμεσα στις διάφορες σχεδιαστικές νοοτροπίες

Επεξεργασία Δεκεμβρίου 25, 2007 από PhantomDuck

[dionik]

Ειδικά στο GreekComics, όχι μόνο δεν υπάρχουν προκαταλήψεις ανάμεσα στις διάφορες σχεδιαστικές νοοτροπίες, αλλά είμαστε υπέρ της διαφορετικότητας και του πλουραλισμού στα κόμικς!! :rainbow:

 

Πω, πω τι γράφω ο άνθρωπος χριστουγεννιάτικα!!

Α, και για μη ξεχάσω, όποιου δεν του αρέσουν τα παπιά τρώει ban!! Ευχαριστώ πολύ...

 

 

[starsky]

Ευχαριστω που σας αρεσε παιδια θα ανεβασω και αλλες,εκανα την αρχη με αυτη γιατι πιστευω οτι λενε πολυ σημαντικα πραγματα και παντα με ενδιεφερε το πως αντιλαμβανονται οι δημιουργοι την τεχνη τους,θεωρω δε οτι ειναι απο τους καλυτερους.

Σημαντικο ειναι επισης οτι δεν εχουν πολιτισμικες προκαταληψεις και δεν οριοθετουν την τεχνη τους,αντιθετως ειναι ανοιχτοι και σε αλλες αντιληψεις.