Αναζήτηση στην Κοινότητα

Σειρα βιβλιων για διασημους ζωγραφους σε βιβλια λιγο πιο μεγαλα απο τα βιβλια περιπτερου. Προσφιλή με τις εικονογραφησεις κ τα συνοδευτικά κειμενα να διαβαστουν και να προσεγγισουν και μικροτερες ηλικιες.Σε 100 σελιδες περιπου γινεται η παρουσιαση των σταθμων που σηματοδοτησαν το εργο των σημαντικων αυτων καλλιτεχνων.Μεχρι στιγμης κυκλοφορησαν σε εβδομαδιαια βαση μαζι με την εφημεριδα το "ΒΗΜΑ" οι βιογραφιες των :ΠΑΜΠΛΟ ΠΙΚΑΣΟ (21.05.23),ΣΑΛΒΑΔΟΡ ΝΤΑΛΙ (28.05.23)και ΒΙΝΣΕΝΤ ΒΑΝ ΓΚΟΓΚ (03.06.23). Αγνωστο αν η σειρα θα συνεχιστει.. Στα των συντελεστων της εκδοσης την συγγραφη εχει αναλαβει ο PHILIP OSBOURNE στα της εικονογραφησης εχουμε την ROBERTA PROCACCI με την συνεργασια του MARTIN STEEL.Την μεταφραση στην γλωσσα μας εκανε η Κελλυ Δημοπουλου. Τα της επιμελειας ανελαβε η Α.Κουβιδη κ την ηλεκτρονικη επεξεργασια η Μαρια Παπαδακη.

Μπλεκ των Διακοπών - Τόμος Στέλιος Ανεμοδουράς, Βύρων Απτόσογλου 352 σελ - Έγχρωμο - 16,5 x 23 εκ - 11 € ISBN: 978-618-206-145-9 Ο συγκεντρωτικός αυτός τόμος περιέχει τα τεύχη «Μπλεκ των Διακοπών» #1-7 που κυκλοφόρησαν τα Σάββατα του καλοκαιριού 2022, μέσα από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ! Μέσα του θα βρείτε τις κλασικές ιστορίες του Ξανθού Γίγα που δημιούργησαν ο Στέλιος Ανεμοδουράς και ο Βύρων Απτόσογλου, ξαναεπιμελημένες και με νέο lettering, καθώς και νέα πρωτότυπα άρθρα γραμμένα από τον μετρ του είδους Νίκο Νικολαΐδη! Αναλυτικά, ο τόμος περιέχει τις παρακάτω ιστορίες: Γαλάζια Βέλη Το Κατόρθωμα Δύο Παιδιών Το Άστρο των Πατριωτών Άτιμη Πλεκτάνη Δυναμική Δράση Μία Επικίνδυνη Αποστολή Ο Μικρός Όμηρος Επίσης περιλαμβάνονται τα παρακάτω άρθρα: Με την Αθωότητα ενός Μικρού Παιδιού Η Κορυφαία Ενδεκάδα του «Μπλεκ» Η Απήχηση του Μπλεκ Διαθέσιμο από Τετάρτη 14 Ιουνίου! Ρόυ Ρέης - Συλλεκτική Έκδοση (2η Έκδοση) Τοm Tully, David Sque 368 σελ - Έγχρωμο - 21 x 28 εκ - 7,9 € ISBN: 978-618-206-146-6 Ο συγκεντρωτικός τόμος περιέχει τα 7 άλμπουμ Ρόυ Ρέης που κυκλοφόρησαν το 2018 ως ένθετο στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ. Ο φανταστικός ξανθομάλλης σέντερ φορ της Μέλτσεστερ Ρόβερς που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1954 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, επιστρέφει με τις καλύτερες ιστορίες των 70s και 80s! Ο ήρωας που κατέκτησε την Ελλάδα μέσα από το «Ζαγκόρ» και το «Δυναμικό αγόρι» κυκλοφορεί σε μία νέα συλλεκτική έκδοση. Η δεύτερη έκδοση του συγκεντρωτικού τόμου περιλαμβάνει νέο εξώφυλλο, μία συνέντευξη από τον σχεδιαστή του Ρόυ Ρέης, David Sque, και τις παρακάτω ιστορίες: Η Επιστροφή Του Ρόυ Ενωμένοι Ξανά Η Βολίδα Του Ρέης Καλωσόρισες, Ρόυ Το Ακατάρριπτο Ρεκόρ Ο Δρόμος Προς Τη Δόξα Ενάντια Στη Βία Διαθέσιμο από Τετάρτη 14 Ιουνίου!

Η Έκθεση Βιβλίου Πειραιά ξεκινάει για 35η φορά και μας προσκαλεί να «…πάρουμε το μετρό για Πειραιά!». Το μεγαλύτερο θερινό πολιτιστικό γεγονός του Πειραιά επιστρέφει από τις 16 Ιουνίου έως τις 2 Ιουλίου στο Πασαλιμάνι και προσκαλεί όλους τους μικρούς και μεγάλους φίλους του. Η Έκθεση Βιβλίου Πειραιά θα φιλοξενήσει δεκάδες περίπτερα γεμάτα βιβλία για όλες τις ηλικίες, με παλιούς και ακυκλοφόρητους τίτλους, εκδότες από όλη την Ελλάδα ενώ θα συνοδεύεται από πληθώρα πολιτιστικών εκδηλώσεων, όπως παρουσιάσεις βιβλίων, συναντήσεις με συγγραφείς, εικαστικά δρώμενα, με αφορμή το βιβλίο, για τα παιδιά και πολλές άλλες εκπλήξεις. Η 35η Έκθεση θα φιλοξενήσει περίπτερα των: Εκδόσεων: 24 Γράμματα, Δαίδαλος, Δεσύλλας, Διάνοια, Δίον – Ψαράς, Διόπτρα, Ελληνοεκδοτική, Ζαχαρόπουλος, Κάκτος, Καστανιώτης, Κέδρος, Λιβάνης, Κλειδάριθμος, Μαμούθ Κόμικς, Μεταίχμιο, Μικρός Ήρως, Μίνωας, Πατάκης, Πεδίο, Πνοή, Σύγχρονη Εποχή, Σωτήρ, Τραυλός, Υδροπλάνο, Χαρλένικ, Χατζηλάκος, Ψύχαλος, Ψυχογιός, Anima, Anubis, Jemma, i-write, Key Books. Βιβλιοπωλείων που εκπροσωπούν εκδόσεις: Αστρινάκη Αγάπη (Εκ. Σαββάλας), Κουκκίδα (Εκ. Κουκκίδα, ΠΕΚ, Opera), Μαλτέζος (Εκ. Άγρα), Μπουάτσεκ (Εκ. Παπαδόπουλος & Τζιαμπύρης – Πυραμίδα), Ντειμέντε (Εκ. Χάρτινη Πόλη), Ποθητός, Πολυχρόνης (Eκ. Susaeta), Matura (Εκ. Οξύ, Φουρφούρι, Ίκαρος, Ύψιλον, Πόλις), Φορέων, κ.α: Δήμος Πειραιά/ΚΟΔΕΠ, Κανάλι 1, Αντιπεριφέρεια, Πειραϊκή Εκκλησία/Ράδιο, Εταιρεία Γραμμάτων Πειραιά, Χαμόγελο του Παιδιού, ΧΜΙΕ, ΕΣΕΕ/Ε.Σ./ΣΒΕΠ/ΟΕΣΑΟΝΝΑ/ΕΒΕΠ, Λοκομοτίβα, κ.α Ο Σύλλογος Βιβλιοχαρτοπωλών και Εκδοτών Πειραιά, μέσα στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του για την προώθηση του Βιβλίου ως πολιτιστικό αγαθό αλλά και για την εν γένει προώθηση του Πολιτισμού, διοργανώνει και φέτος για τριακοστή πέμπτη χρονιά την Έκθεση βιβλίου στο Πασαλιμάνι που αποτελεί μια εκδήλωση θεσμό. Ή Έκθεση Βιβλίου πραγματοποιείται υπό την Αιγίδα του Δήμου Πειραιά και της Περιφέρειας Αττικής, την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη και σε συνεργασία με την Ομάδα Διάσωσης ΔΕΛΤΑ. Αυτή τη χρονιά, η κλασική βόλτα του Ιουνίου στο Πασαλιμάνι έχει ακόμα πιο εύκολη πρόσβαση, καθώς ο σταθμός του Μετρό «Δημοτικό Θέατρο» βρίσκεται μόλις λίγα τετράγωνα πριν από την «είσοδο» της Έκθεσης. Η πιο όμορφη πολιτιστική βόλτα δίπλα στη θάλασσα ξεκινάει και περιμένει να φιλοξενήσει τους εκατοντάδες επισκέπτες της και πάλι, δίνοντας τους την ευκαιρία να έρθουν σε άμεση επαφή με τον υπέροχο κόσμο του βιβλίου. Περισσότερες πληροφορίες: 35η Έκθεση Βιβλίου Πειραιά: 16 Ιουνίου – 2 Ιουλίου || 19.00 – 23.00 || Πασαλιμάνι ΠΗΓΗ

Η έκθεση του ΕΕΤΕ : 1922-2022 Έξοδος-Διέξοδος συνεχίζεται στο Καπνεργοστάσιο με μεγάλη επιτυχία μέχρι τις 15 Ιούνη. Όσοι δεν έχετε πάει, την συστήνω ανεπιφύλακτα. Στα πλαίσια των παράλληλων εκδηλώσεων θα γίνει μια συζήτηση που θα ενδιαφέρει όλους τους φίλους των κόμικς -και όχι μόνο! Ο Θανάσης Πέτρου, δημιουργός των κόμικς 1922 Το τέλος ενός ονείρου, 1923 Εχθρική πατρίδα, Οι όμηροι του Γκαίρλιτς κ.α , μαζί με τον Θανάση Καραμπάλιο - 1800, Το Αιγαίο στις φλόγες κ.α θα μιλήσουν για τα κόμικς και την Ιστορία. Θα τους συντονίζει ο Πάνος Ζάχαρης. Την Πέμπτη 8 Ιούνη στις 7:00 !

Στη σκιά του Ολύμπου - ιστορίες & θρύλοι απ ́ τα χωριά της Ελασσόνας Μια αναπάντεχη συνάντηση χαρίζει στον Γιώργη Βαϊνά αυτό που ποθούσε, όμως ταυτόχρονα του στερεί τα πάντα. Το νερό της λίμνης είναι κρυστάλλινο αλλά μια κόκκινη κηλίδα το λεκιάζει. Ο ιερέας κάτω από την αγάπη του για τους πιστούς κρύβει μια ματωμένη μαχαίρα. Ο Μπαμπέλης, πλέον σκελετός, ακούει τα κοράκια να τρέφονται με τη σάρκα του, μα δεν μπορεί να τους απαντήσει. Μια συλλογή τεσσάρων ιστοριών από τα χωριά της Ελασσόνας, στη σκιά του Ολύμπου. Εκεί όπου οι θρύλοι έχουν ρίζες βαθιές και με φωνές χωμάτινες και αρχαίες, προειδοποιούν και μαγεύουν.. Ιστορίες: Θανάσης Καραμπάλιος Σχέδια: Νίκος Σταυριανός ISBN: 978-618-5623-30-2 64 σελίδες. Μ/Α Μεγάλο σχήμα Τιμή: 10,95 € Λάθος Ήρως - Η Πριγκίπισσα και ο Εραστής Η Ροσελία, κόρη του Εσμεράλδου Φον Γουέλινγκτον, έχει πέσει θύμα απαγωγής και ο πλούσιος πατέρας της πληρώνει όσο-όσο για έναν πραγματικό ήρωα που θα αναλάβει την επικίνδυνη αποστολή να ελευθερώσει την κόρη του και να τιμωρήσει τον απαγωγέα... Κάπου εδώ εισέρχεται ο Τζίμις Καμάκης, ήρως από κούνια. Τα χρήματα γι αυτόν δεν είναι δέλεαρ, όσο η δόξα αλλά και η προοπτική να κατακτήσει την καρδιά και το κρεβάτι της εκθαμβωτικής Ροσελίας! Όμως η μοίρα, του επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις γιατί ο απαγωγέας της ευκατάστατης καλλονής δεν είναι αυτό που θα λέγαμε «συνηθισμένος» τύπος… Σενάριο & Σχέδιο: Αδριανός Σταγγίδης ISBN: 978-618-5623-29-6 80 σελίδες. Μ/Α Τιμή: 7,50 € Το έπος της Δόνας Κικατριδίνης της Ολαρτάνης «Για την πριγκίπισσα θα πω από την Ολαρτάνη, Που ο νους σου δεν τα βάνει, Τα βάσανα που πέρασε Σε τόπους και ταξίδια Και όσους άντρες γνώρισε, Ήτανε όλοι γίδια...» Ένα χιουμοριστικό επικό ταξίδι σε «υβριδική» μορφή, ποίημα-κόμικς από δυο μεγάλα ταλέντα της ελληνικής κόμικς σκηνής! Κείμενο: Σταύρος Κιουτσιούκης Σχέδιο: Έφη Θεοδωροπούλου ISBN: 978-618-5623-31-9 104 σελίδες. Διχρωμία Τιμή: 12,95 € Κουραφέλκυθρα Omnibus III Αν αποσυνθέσεις αυτό το όμνιμπους θα μείνεις με ΟΛΑ τα Kουραφέλκυθρα που δημοσιεύτηκαν από το 2019 έως και τους πρώτους μήνες του 2023, ένα φωτορομάντζο (αντί εισαγωγής) με τον Γιάννη Οικονομίδη, έξτρα στριπάκια που δεν έχει ξαναδεί ανθρώπινο μάτι και σχολιασμό για τα αγαπημένα σας στριπ. Που σημαίνει με άλλα τόσα το ξαναφτιάχνεις. Οπότε καλύτερα μην το αποσυνθέσεις, απλά διάβασέ το. Κείμενα & Σχέδια: Αντώνης Βαβαγιάννης ISBN: 978-618-5623-33-3 240 σελίδες. Τετράχρωμο Τιμή: 16,50 € Σεληνιασμένοι Εραστές Τίποτε δεν σας έχει προετοιμάσει για το έργο του Σουεχίρο Μαρούο! O τόμος που βλέπετε είναι μια ανίερη βουτιά στο διαστροφικό σύμπαν του κύριου εκφραστή του Ero-guru στα manga, ένα είδος που ακροβατεί ανάμεσα στον ερωτισμό και τον αποτροπιασμό, ανάμεσα στο όμορφο και το γκροτέσκο! Αν οι ιστορίες ακραίας φρίκης δεν είναι του γούστου σας, αν σοκάρεστε ή ενοχλείστε εύκολα, τότε καλύτερα να προσπεράσετε αυτό το manga. Κείμενα & Σχέδια: Σουεχίρο Μαρούο Μετάφραση: Kasumi Mori Επιμέλεια έκδοσης: Μυρτώ Τσελέντη ISBN: 978-618-5623-35-7 208 σελίδες. Μ/Α και μερικώς δίχρωμο Τιμή: 13,50 € Ακατάλληλο για άτομα κάτω των 18 ετών Σύμβουλος Ερωτικών Υποθέσεων O Σεβαστιανός Κανελάς είναι «Σύμβουλος Ερωτικών Υποθέσεων». Τι είναι αυτό; Όχι δεν κάνει date coaching, ούτε έχει γραφείο γνωριμιών ή κάτι τέτοιο. Ο Σεβαστιανός αναλαμβάνει να κάνει τον ερωτικό σας «στόχο» πραγματικότητα, αρκεί να έχετε υπομονή, θέληση και φυσικά λεφτά. Μια μέρα όμως, την πόρτα του θα χτυπήσει ένας μυστηριώδης τύπος του υποκόσμου, με μια υπόθεση που θα αναγκάσει τον Σεβαστιανό να «βουτήξει» στη μνήμη του και να επιστρέψει στα εφηβικά του χρόνια και τον πρώτο του έρωτα. Μια υπόθεση που όχι μόνο μπορεί να σημάνει το τέλος της επαγγελματικής του καριέρας άλλα και της ίδιας του της ζωής.. Σενάριο & Σχέδιο: Jimmy-Chris Agarai ISBN: 978-618-5623-32-6 104 σελίδες. Μ/Α και μερικώς έγχρωμο Μεγάλο σχήμα Τιμή: 12,95 € Μυστήρια Πράματα - Σκυλιά Μαύρα Ανατολική Αγγλία, 1879. Ο διδακτορικός φοιτητής Φιλήμων Καρτέρης φθάνει εν μέσω καταιγίδας στο Κάστρο του Μπάνγκεη, προσκεκλημένος του Δούκα του Σάφφολκ για να μελετήσει τους τοπικούς θρύλους και τις δοξασίες. Εκεί θα γνωρίσει για πρώτη φορά έναν μυστηριώδη Ιρλανδό κυνηγό μυστήριων πραγμάτων και πολύ σύντομα θα διαπιστώσει ότι οι θρύλοι και οι δοξασίες δαγκώνουν... Αυτό είναι ένα κόμικς για τα μυστήρια πράματα, γι’ αυτούς που τα είδαν με τα μάτια τους και γι’ αυτούς που τα ‘βαλαν μαζί τους. Κείμενα & Σχέδια: Θανάσης Πετρόπουλος ISBN: 978-618-5623-34-0 48 σελίδες. Τετράχρωμο Τιμή: 7,95 € Suspiria - Βασίλισσα του Νεκρόκοσμου: Ένας μικρός θάνατος Η Ιλόνα δεν αντέχει άλλο αυτή τη ζωή. Μια ζωή εκμετάλλευσης και κακοποίησης, μια ζωή ανελέητης σκληρότητας. Θέλει να θέσει ένα τέλος, όμως η απόγνωσή της θα κινήσει το ενδιαφέρον της Σουσπίρια, της Βασίλισσας του Νεκρόκοσμου, η οποία θα εμφανιστεί στην πολύπαθη Ιλόνα προκειμένου να την βοηθήσει… Ένα άλμπουμ στα πρότυπα των κλασικών ερωτικών fumetti τρόμου των δεκαετιών του ’60 και ’70 Σενάριο: Luca Laca Montagliani Σχέδιο: Andrea Bulgarelli Μετάφραση: Γαβριήλ Τομπαλίδης ISBN: 978-618-5623-36-4 96 σελίδες. Μ/Α Τιμή: 9,95 € Ακατάλληλο για άτομα κάτω των 18 ετών HARD ROCK VOL2 #6 Στην έκτη συνέχεια του δεύτερου κύκλου του «Hard Rock», επιστρέφουμε στη Σύρο μετά από καιρό! Και ο Μάρκος επιστρέφει σε κάποιες γνώριμες καταστάσεις και επανασυνδέσεις με αγαπημένους χαρακτήρες από τον πρώτο κύκλο. Μα δεν μπορούμε να σας πούμε περισσότερα... τα spoiler καραδοκούν! Επομένως σπεύσατε για να διαβάσετε το καινούργιο τεύχος! Κείμενα & Σχέδια: Tasmar ISBN:978-618-5623-28-9 32 σελίδες. Μ/Α Τιμή: 5,50 €

Humour Sapiens Γιώργος Μελισσαρόπουλος (Meliss) 52 σελ - Έγχρωμο - 17 x 24 εκ - 6,5 € ISBN: 978-618-206-142-8 Η συλλογή περιλαμβάνει στριπ και γελοιογραφίες του Γιώργου Μελισσαρόπουλου (Meliss) που παρουσιάστηκαν στην έκθεση Who I Was, What I've Become Vol. 3 με τίτλο A.I. Σιχτίρ. Επιπλέον περιλαμβάνει όλα τα στριπ της αυτοέκδοσης Ποτ Πουρέ που κυκλοφόρησε σε περιορισμένα αντίτυπα στο φεστιβάλ του Comicdom το 2018, καθώς και νέο αδημοσίευτο υλικό που δημιουργήθηκε αποκλειστικά για αυτήν την έκδοση. Ο Γιώργος Μελισσαρόπουλος έχει σπουδάσει κινούμενο σχέδιο και εικονογράφηση στην Αγγλία και εργάζεται επαγγελματικά ως εικονογράφος, σχεδιαστής κόμικς και σχεδιαστής κινουμένων σχεδίων. Το Humour Sapiens είναι η πιο πρόσφατη δουλειά του, η οποία συνδυάζει στριπ με καυστικότητα και χιούμορ. Διαθέσιμο από Τετάρτη 24 Μαΐου! Ζαγκόρ GN #16 - Το Τέρας του Μαύρου Βάλτου Guido Nolitta, Franco Donatelli 240 σελ - Έγχρωμο - 17 x 24 εκ - 19 € ISBN: 978-618-206-143-5 Ο θρυλικός ήρωας των κόμικς Ζαγκόρ δημιουργήθηκε το 1961. Το αληθινό του όνομα είναι Πάτρικ Ουίλντινγκ, αλλά οι Ινδιάνοι τον αποκαλούν Ζαγκόρ ή Za-Gor-Te-Nay, «Το Πνεύμα με το Τσεκούρι». Η ιστορία του Ζαγκόρ τοποθετείται στο Βορειοανατολικό τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, σε μια ελώδη, δύσβατη περιοχή του φανταστικού δάσους του Ντάρκγουντ στην Πενσυλβάνια. Ο Ζαγκόρ είναι ο θρυλικός ήρωας των δασών, των βουνών και των λιμνών που τηρεί την ειρήνη ανάμεσα σε λευκούς και Ινδιάνους και τιμωρεί τους εγκληματίες. Οι γονείς του σφαγιάστηκαν από τους Ινδιάνους Αμπενάκι, που καθοδηγούνταν από έναν φανατικό λευκό αποστάτη. Ο Ζαγκόρ επέζησε της σφαγής και διασώθηκε μέσα από το ποτάμι από τον νομάδα κυνηγό, ποιητή και φιλόσοφο «Περιπλανώμενο» Φίτζι, που το πραγματικό του όνομα είναι Ναθάνιελ Φιτζέραλντσον. Ο Φίτζι τον μεγάλωσε σαν δικό του γιο και τον εκπαίδευσε ως κυνηγό και πολεμιστή. Στο κλασικό κόμικς Το Τέρας του Μαύρου Βάλτου (Zagor #110-112, Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 1974) σε σενάριο Guido Nolitta και σχέδιο Franco Donatelli, ο Ζαγκόρ και ο Τσίκο συναντούν στο Μέισβιλ δύο παλιούς γνωστούς, τους Γερμανούς επιστήμονες Κρούγκερ και Μέγιερ, οι οποίοι, μαζί με τον συνάδελφό τους, Βάιζερ, κατευθύνονται στο Μιζούρι για να μελετήσουν μερικές ανεξήγητες μεταλλάξεις. Υπάρχει ένα τερατώδες πλάσμα που ζει στα νερά του Σκοτεινού Καναλιού, το οποίο οι Ινδιάνοι Ομάχα θεωρούν κακό πνεύμα και αποφασίζουν να θυσιάσουν τους ήρωές μας σε αυτό. Το πνεύμα με το τσεκούρι καταφέρνει να διασώσει τους συντρόφους του και πολύ σύντομα ανακαλύπτει τη φρικτή σπηλιά του αμφίβιου τέρατος. Ένα ημερολόγιο που θα πέσει στα χέρια του, σύντομα θα αποκαλύψει όλη την ανατριχιαστική αλήθεια... Διαθέσιμο από Τετάρτη 24 Μαΐου! Ζαγκόρ GN #16 - Το Τέρας του Μαύρου Βάλτου Guido Nolitta, Franco Donatelli 240 σελ - Έγχρωμο - 17 x 24 εκ - 19 € ISBN: 978-618-206-143-5 Ο θρυλικός ήρωας των κόμικς Ζαγκόρ δημιουργήθηκε το 1961. Το αληθινό του όνομα είναι Πάτρικ Ουίλντινγκ, αλλά οι Ινδιάνοι τον αποκαλούν Ζαγκόρ ή Za-Gor-Te-Nay, «Το Πνεύμα με το Τσεκούρι». Η ιστορία του Ζαγκόρ τοποθετείται στο Βορειοανατολικό τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, σε μια ελώδη, δύσβατη περιοχή του φανταστικού δάσους του Ντάρκγουντ στην Πενσυλβάνια. Ο Ζαγκόρ είναι ο θρυλικός ήρωας των δασών, των βουνών και των λιμνών που τηρεί την ειρήνη ανάμεσα σε λευκούς και Ινδιάνους και τιμωρεί τους εγκληματίες. Οι γονείς του σφαγιάστηκαν από τους Ινδιάνους Αμπενάκι, που καθοδηγούνταν από έναν φανατικό λευκό αποστάτη. Ο Ζαγκόρ επέζησε της σφαγής και διασώθηκε μέσα από το ποτάμι από τον νομάδα κυνηγό, ποιητή και φιλόσοφο «Περιπλανώμενο» Φίτζι, που το πραγματικό του όνομα είναι Ναθάνιελ Φιτζέραλντσον. Ο Φίτζι τον μεγάλωσε σαν δικό του γιο και τον εκπαίδευσε ως κυνηγό και πολεμιστή. Στο κλασικό κόμικς Το Τέρας του Μαύρου Βάλτου (Zagor #110-112, Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 1974) σε σενάριο Guido Nolitta και σχέδιο Franco Donatelli, ο Ζαγκόρ και ο Τσίκο συναντούν στο Μέισβιλ δύο παλιούς γνωστούς, τους Γερμανούς επιστήμονες Κρούγκερ και Μέγιερ, οι οποίοι, μαζί με τον συνάδελφό τους, Βάιζερ, κατευθύνονται στο Μιζούρι για να μελετήσουν μερικές ανεξήγητες μεταλλάξεις. Υπάρχει ένα τερατώδες πλάσμα που ζει στα νερά του Σκοτεινού Καναλιού, το οποίο οι Ινδιάνοι Ομάχα θεωρούν κακό πνεύμα και αποφασίζουν να θυσιάσουν τους ήρωές μας σε αυτό. Το πνεύμα με το τσεκούρι καταφέρνει να διασώσει τους συντρόφους του και πολύ σύντομα ανακαλύπτει τη φρικτή σπηλιά του αμφίβιου τέρατος. Ένα ημερολόγιο που θα πέσει στα χέρια του, σύντομα θα αποκαλύψει όλη την ανατριχιαστική αλήθεια... Διαθέσιμο από Τετάρτη 24 Μαΐου! Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε βρείτε ΕΔΩ.

ΔΗΜΟΣ ΛΕΒΑΔΕΩΝ 24Η ΕΚΘΕΣΗ ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Ο Δήμος Λεβαδέων διοργανώνει την 24η Έκθεση Γελοιογραφίας με θέμα : ΄΄ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ΄΄ Τιμώμενος δημιουργός : ΑΛΕΚΟΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ Όποιος επιθυμεί να συμμετάσχει μπορεί να στείλει ηλεκτρονικά από 1 έως 5 Γελοιογραφίες σε διαστάσεις Α4 και σε ανάλυση 300dpi στην διεύθυνση ggeroulias@ath.forthnet.gr Τελευταία ημερομηνία αποστολής 30 Απριλίου 2023. Οι συμμετέχοντες θα παραλάβουν κατάλογο με επιλογή έργων. Η έκθεση θα ανοίξει τις πόρτες της το Σάββατο 27 Μαΐου και ώρα 8μ.μ. στο χώρο της Φωτογραφικής Λέσχης Λιβαδειάς (Γεωργαντά 4 & Πρωτέως) Διάρκεια έκθεσης έως και 4 Ιουνίου 2023 Ώρες λειτουργίας από 7μ.μ. έως 10μ.μ. Πληροφορίες, απορίες, παράπονα, Γιάννης Γερούλιας 6973527622 O Δήμαρχος Λεβαδέων Ιωάννης Δ. Ταγκαλέγκας

Την Παρασκευή 12 Μαΐου 2023, στο πλαίσιο του φεστιβάλ κόμικς Comicdom Con Athens 2023, έγινε η απονομή των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς στο αμφιθέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ» της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων. Ο θεσμός των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς μετασχηματίζεται και εξελίσσεται διαρκώς αναδεικνύοντας μεταξύ άλλων τα οξυμένα αντανακλαστικά της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς, η οποία έχει εμφανώς θέσει σε προτεραιότητα την εξωστρέφεια της ελληνικής παραγωγής κόμικς και την εγχώρια προώθηση της συγκεκριμένης μορφής τέχνης. Η βραδιά της απονομής, χορηγούμενη φέτος από το κατάστημα Comicstrip και παραδοσιακά τοποθετημένη στο πλαίσιο του μεγάλου φεστιβάλ Comicdom Con Athens, αποτέλεσε αδιαμφισβήτητα μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις που έγιναν το προηγούμενο τριήμερο: φιλικός και κατάλληλα εξοπλισμένος χώρος με μαζική προσέλευση κόσμου, ζεστό και ευχάριστο κλίμα στο οποίο συνετέλεσε η ζωηρή παρουσίαση του κωμικού Δημήτρη Δούκογλου, οργάνωση και προετοιμασία των συμμετασχόντων, είναι μερικά από τα στοιχεία που έδωσαν στη βραδιά μια ξεχωριστή ποιότητα. Στον πυρήνα βρέθηκαν τα έργα που ξεχώρισαν σε μια ολοένα και αυξανόμενη ποσοτικά και ποιοτικά παραγωγή κόμικς στην Ελλάδα τη χρονιά που μας πέρασε. Νέο στοιχείο φέτος ήταν ο διαχωρισμός του βραβείου για το καλύτερο σενάριο στα δύο με τις νέες κατηγορίες να αφορούν διασκευασμένα και πρωτότυπα σενάρια – μια επιλογή η οποία αποτυπώνει πλέον την καθιερωμένη τάση δημιουργιών που εμπνέονται από κλασικά λογοτεχνικά έργα. Το βραβείο του καλύτερου κόμικς, αλλά και αυτό του πρωτότυπου σεναρίου, απέσπασε ο Θανάσης Πέτρου για το εξαιρετικό «1923: Εχθρική Πατρίδα» (Ίκαρος) με θέμα τη Μικρασιατική Καταστροφή και τις συνέπειές της. Καλύτερο διασκευασμένο σενάριο ψηφίστηκε η παραλλαγή του μύθου της γοργόνας, αδερφής του Μ. Αλεξάνδρου, που υπογράφει ο Δημήτρης Βανέλλης στη «Μοναξιά της Αβύσσου» (Jemma Press), με τον σχεδιαστή του έργου Νίκο Κούρτη να διακρίνεται για το καλύτερο εξώφυλλο. Καλύτερος σχεδιαστής για τη χρονιά που μας πέρασε αναδείχτηκε ο Αλέκος Παπαδάτος, ο οποίος επέστρεψε με το γκράφικ νόβελ «Αριστοτέλης» (Ίκαρος) σε κείμενα του Τάσου Αποστολίδη αποσπώντας και το βραβείο για την καλύτερη καλλιτεχνική επιμέλεια. Καλύτερη αυτοέκδοση ψηφίστηκε το «Kuro: Bakeneko» του Tasmar, στο οποίο πρωταγωνιστικό ρόλο ως «κακός» έχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, καλύτερη μεταφρασμένη έκδοση το «No Pasarán» (Jemma Press) του κορυφαίου Ιταλού δημιουργού Vittorio Giardino, όπως το απέδωσε στα ελληνικά ο Γαβριήλ Τομπαλίδης, και καλύτερο διαδικτυακό κόμικς – σε μια κατηγορία με δυστυχώς περιορισμένες συμμετοχές – οι «Μπαμπαδοϊστορίες» του Νικόλαου Στεφαδούρου. Το βραβείο κοινού απέσπασε το δημοφιλέστατο κατά τα φαινόμενα «Athens Dark» (Nerdula) των Ζήση Ρούμπου και Χρήστου Μαρτίνη, ενώ καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος ψηφίστηκε ο ταλαντούχος Γιώργος Γανίδης για την – υποψήφια και για καλύτερο εξώφυλλο – αυτοέκδοση «Θηρία». Για τελευταίο (και καλύτερο!) κρατήσαμε ένα βραβείο για το οποίο είμαστε ως μέσο περήφανοι, ενθουσιασμένοι και πλήρως υποκειμενικοί. Το «Λεξικό της Κρίσης», το οποίο διαβάζετε τα τελευταία οχτώ χρόνια στις σελίδες τού Καρέ Καρέ και φιλοτεχνούν διαδοχικά ανά εβδομάδα οι Γιάννης Αντωνόπουλος, Περικλής Κουλιφέτης, Γαβριήλ Παγώνης και Θανάσης Πέτρου, κέρδισε το βραβείο του καλύτερου ένθετου κόμικς για τη χρονιά που μας πέρασε. Στα επόμενα! Και το σχετικό link...

Η ελληνική σκηνή των κόμικς έχει τα δικά της βραβεία. Κι όμως, η ελληνική σκηνή των κόμικς έχει τα δικά της βραβεία σε περίπτωση που δεν το γνωρίζατε. Κάθε χρόνο, στα πλαίσια του Comicdom Con Athens, της μακροβιότερης γιορτής των κόμικς στην Αθήνα, κομίστες, εκδότες, σεναριογράφοι, δημοσιογράφοι και κάθε σχετικός με το metier συγκεντρώνονται για την τελετή απονομής της σημαντικότερης διάκρισης για δουλειές κόμικς που εκδόθηκαν στη χώρα μας. Ο θεσμός ξεκίνησε το 2005 και συνεχίζει δυναμικά εξελισσόμενος υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς, τα μέλη της οποία ψηφίζουν τα καλύτερα κόμικς κάθε χρονιάς για να αναδείξουν τους νικητές. Φέτος η τελετή έλαβε χώρα στο αμφιθέατρο Μιλτιάδης Έβερτ στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων την Παρασκευή 12 Μαΐου με οικοδεσπότη τον κωμικό Δημήτρη Δούκογλου (φήμες λένε ότι του χρόνου θα αντικατασταθεί από ΑΙ ολόγραμμα του ίδιου). Η τελετή είναι ευτυχώς σύντομη, συνεπώς κανένας κομίστας δεν έσπασε τα πενάκια του, κανένας σεναριογράφος δεν έσπασε το πληκτρολόγιό του, κανένας εκδότης δεν έκαψε το στοκ στην αποθήκη του από την αγωνία. Από την άλλη, όπως με πληροφορούν, νύχια φαγώθηκαν... Στις δώδεκα κατηγορίες υποψηφιοτήτων αναδείχθηκαν νικητές εννέα κόμικς, με δύο από αυτά να παίρνουν σπίτι από δύο βραβεία έκαστο. Τα βραβεία του Καλύτερου Κόμικ και του Καλύτερου Σεναρίου κέρδισε το ιστορικό – ηθογραφικό κόμικς του Θανάση Πέτρου «1923 – Εχθρική Πατρίδα» (Εκδόσεις Ίκαρος). Πέρυσι γράφαμε στην Athens Voice γι’ αυτό το κόμικς: «Νομίζω ότι είναι το καλύτερο δείγμα σεναρίου που έχουμε δει από τον Πέτρου. Ένα σενάριο ζωντανό, γρήγορο και γεμάτο δράση. (...) Ο Πέτρου ξέρει πολύ καλά τα κόμικς ως μέσο, χειρίζεται τις σελίδες και τα πάνελ του με αριστοτεχνικό τρόπο, σε μια αφήγηση ταυτόχρονα ακριβή και λιτή. Ξεφεύγει από τα καρέ, περνά στο περιθώριο της σελίδας επιστρέφοντας και πάλι σ’ αυτά, δείχνοντάς μας πως ξέρει να πει Ιστορία σε πολύχρωμες σελίδες με καρέ». Τα βραβεία του Καλύτερου Σχεδίου και της Καλλιτεχνικής Επιμέλειας κέρδισε ο «Αριστοτέλης» των Τάσου Αποστολίδη (σενάριο) και Αλέκου Παπαδάτου (σχέδιο) (Εκδόσεις Ίκαρος). Για τη μεταφορά της ζωής του μεγαλύτερου στοχαστή όλων των εποχών σε κόμικς, η οποία μεταφράζεται ήδη σε επτά γλώσσες, γράφαμε ότι: «Με εντυπωσιακά πάνελ, συνδυασμό πεζού κειμένου και εικόνων, στακάτες προτάσεις (όπου η αφήγηση είναι δραματοποιημένη), με καρέ που υπηρετούν άριστα το μέσο και τις σελίδες γεμάτες με κάθε λογής τεχνικές εικονογραφικής απεικόνισης, ο “Αριστοτέλης”, των Τάσου Αποστολίδη και Αλέκου Παπαδάτου, είναι μία από τις πιο εκλεκτικές και σίγουρα καλύτερες ελληνικές κυκλοφορίες κόμικς των τελευταίων ετών. Ο χρωματισμός του κόμικς κατόρθωσε να ξεφύγει από το να το κάνει απλά ομορφότερο, συνεισφέροντας ουσιαστικά, καθώς με τα χρώματα που επιλέχθηκαν έγινε ευδιάκριτη η χρονική εναλλαγή της αφήγησης από τριτοπρόσωπη σε δραματοποιημένη». Δύο ακόμη βραβεία, αυτά του Καλύτερου Εξωφύλλου και του Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου απέσπασε «Η μοναξιά της Αβύσσου» των Δημήτρη Βανέλλη (σενάριο) και Νικόλα Κούρτη (σχέδιο) (Εκδόσεις Jemma Press). Στη «Μοναξιά της Αβύσσου» οι δύο δημιουργοί αφηγούνται μια ιστορία τρόμου βασισμένη σ’ έναν από τους γνωστότερους θρύλους της ελληνικής λαογραφίας, αυτόν της γοργόνας αδελφής του βασιλιά Αλέξανδρου, που ρωτά τους ναυτικούς αν ζει ο αδελφός της. Με αφετηρία αυτόν τον θρύλο, ο Δημήτρης Βανέλλης διασκευάζει το διήγημά του «Γοργόνα» και με τον Νικόλα Κούρτη το μετατρέπει σε ένα κόμικς απόκοσμου τρόμου. Καλύτερη Μεταφρασμένη Έκδοση αναδείχθηκε το «No Pasarán» του ζωντανού θρύλου των ευρωπαϊκών κόμικς Ιταλού Vittorio Giardino (εκδόσεις Jemma Press). Η μετάφραση έγινε από τον Γαβριήλ Τομπαλίδη και η μεταφραστική επιμέλεια από τον Γιάννη Μιχαηλίδη. Εξ αφορμής της κυκλοφορίας, πέρυσι, του πρώτου μέρους της ομώνυμης τριλογίας με ήρωα τον κατάσκοπο Μαξ Φρίντμαν και τοποθετημένο στον Ισπανικό Εμφύλιο λίγο καιρό πριν το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο «μαέστρο» των ιταλικής σκηνής και ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της λεγόμενης καθαρής γραμμής (ligne claire) στα κόμικς μίλησε στην Athens Voice και σχεδίασε το εξώφυλλο του τεύχους 824. ● Καλύτερος Πρωτοεμφανιζόμενος αναδείχθηκε ο Γιώργος Γανίδης με τα «Θηρία» του ● Το βραβείο για την Καλύτερη Αυτοέκδοση κέρδισαν οι Tasmar – Kuro για το «Βakeneko» ● Καλύτερο Διαδικτυακό Κόμικ ο Νικόλας Στεφαδούρος με τις «Μπαμπαδοϊστορίες» του (κυκλοφορούν επίσης από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως) ● Με το βραβείο για το Καλύτερο Ένθετο βραβεύθηκαν οι: Γιάννης Αντωνόπουλος (John Antono), Περικλής Κουλιφέτης, Γαβριήλ Παγώνης, Θανάσης Πέτρου για «Το Λεξικό της Κρίσης» που φιλοξενείται στο Καρέ-Καρέ της Εφημερίδας των Συντακτών ● Το Βραβείο Κοινού κέρδισαν οι Ζήσης Ρούμπος (ναι, ο ηθοποιός) και Χρήστος Μαρτίνης για το «Athens Dark» (Εκδόσεις Nerdula) Αυτά για φέτος και ανυπομονούμε ήδη για την απονομή του 2024. Αν κρίνω από τις δουλειές που έχουν κυκλοφορήσει ήδη φέτος, θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Νικόλας Κούρτης, Δημήτρης Βανέλλης Θανάσης Πέτρου, Νίκος Αργύρης (εκδότης Ικάρου) και Αλέκος Παπαδάτος Και το σχετικό link...

Σύνοψη από την εκδοτική: Τα "Κουλουβάχατα", η σειρά των χιουμοριστικών μονοσέλιδων κόμικς του Χρήστου Μακροζαχόπουλου, έχει μια παλιά πορεία με εμφανίσεις σε διάφορα περιοδικά και έντυπα από το 2009 έως σήμερα. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται σταθερά και σε διαδικτυακή μορφή. Το συγκεκριμένο άλμπουμ αποτελεί την πρώτη συγκεντρωτική έκδοση στην οποία δημοσιεύεται μια επιλογή από ιστορίες, τόσο παλιότερες όσο και πιο νέες. Η έκδοση: Το Κουλουβάχατα ως σειρά είναι μια από αυτές που διάβαζα από αρκετά παλιότερα και το διάβασα μέσω της σελίδας στο Facebook. Μπαίνοντας Greekcomics, συνειδητοποίησα ότι ο δημιουργός είναι και μέλος του φόρουμ και συγκεκριμένα ο @ Lord Makro , τον οποίο πλέον παρακολουθώ και στα βίντεο του. Χαίρομαι λοιπόν που τα Κουλουβάχατα αποκτούν και μια πρώτη δική τους συλλογή μέσω της Phase Productions. Πηγαίνοντας στο Comicdom αναγνώρισα τον Χρήστο και εννοείται τσίμπησα το αντίτυπο μου και πιάσαμε μια πολύ ωραία συζήτηση παρά το χαμό που γινόταν. Το συγκεκριμένο άλμπουμ έχει μέσα διάφορες ιστορίες του Κουλουβάχατα χωρίς συγκεκριμένη κατηγοριοποίηση, αλλά χαρακτηριστικά σκίτσα τόσο από παλιότερες εποχές όσο και πιο σύγχρονες. Υπάρχουν οπτικοποιημένα ανέκδοτα και παραλλαγές τους, λογοπαίγνια, αστείες ιστορίες με punchline, αστεία γύρω από δημοφιλείς ταινίες και σειρές, ο αγαπημένος χαρακτήρας που βρίσκει το τζίνι στην έρημο και φυσικά αρκετά πιο explicit σκίτσα, αυτό που λέμε "Τα απαγορευμένα". Μάλιστα, με τον Χρήστο πιάσαμε μια ιστορία και θυμήθηκα ένα σκίτσο που είχε γίνει λίγο πιο viral και ήταν από τα αγαπημένα μου και φυσικά συμπεριλαμβάνεται στη συλλογή. Αυτό που δε λείπει είναι τα καυστικά σκίτσα του Χρήστου για την επικαιρότητα και για πολιτικά και κοινωνικά θέματα που πάντα μου αρέσουν λίγο παραπάνω. Σε γενικές γραμμές το Κουλουβάχατα θα ήθελα πολύ να βγάλει κάποια στιγμή μία μεγάλη έκδοση τύπου Omnibus προκειμένου να μπορούν να το τσιμπήσουν και νέοι αναγνώστες και να διαβάσουν ακόμα και με χρονολογική σειρά. Από εκεί και μετά αυτό το πρώτο τομάκι το βρήκα συμπαθέστατο με ωραίες επιλογές που εκπροσωπούν 100% το vibe του Κουλουβάχατα και δίνει μια ιδέα για το είδος του χιούμορ του δημιουργού του και το σκίτσο του. Προσωπικά θυμήθηκα πολύ αγαπημένες ιστοριούλες. Η έκδοση δε μου θυμίζει κάποια άλλη της Phase, έχει ράχη, έχει λίγο μεγαλύτερο μέγεθος από τα άλμπουμ με σκίτσα που βγάζει συνήθως η Jemma, το χαρτί είναι πολύ καλό και διαβάζεται νεράκι. Θα ήθελα να ευχαριστήσω πάρα πολύ τον Lord Makro για την ωραία συζήτηση και φυσικά την αφιέρωση που μου έκανε και να ευχηθώ να πάει εξαιρετικά το κόμικ. Θα πρότεινα να στηρίξετε και εσείς, όχι μόνο λόγω του ότι είναι μέλος, αλλά γιατί είναι και ωραία δουλειά είτε αγαπάτε τα Κουλουβάχατα είτε έρχεστε πρώτη φορά σε επαφή μαζί τους. Καλό διάβασμα σε όλους

Τι νέο ετοιμάζει ο σχεδιαστής κόμικς Θανάσης Καραμπάλιος μετά το «1800»; Για περισσότερα από τέσσερα χρόνια ο σχεδιαστής κόμικς Θανάσης Καραμπάλιος μας παίρνει από το χέρι και μέσα από τις σελίδες της σειράς κόμικς «1800» (εκδόσεις Jemma Press) μας ταξιδεύει στον θεσσαλικό κάμπο και τα χωριά της Ελασσόνας. Στη σειρά που χωρίζεται σε 6 απολαυστικά μέρη-άλμπουμ, μεταφερόμαστε στο 1800 λίγο πριν την Ελληνική Επανάσταση, εποχή της φουστανέλας, των καπεταναίων, των κλεφτών και αρματολών. Το «1800» είναι ένα διαφορετικό «αγροτικό western», γεμάτο δράση και μοναδικούς χαρακτήρες χωρίς να λείπει ο ρεαλισμός. Ο Θανάσης Καραμπάλιος γνωρίζει καλά την Ελασσόνα και τη θεσσαλική γη. Το 2019 βραβεύτηκε ως ο καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος καλλιτέχνης από την ακαδημία Ελληνικών κόμικς για το πρώτο μέρος της σειράς «1800». Λίγες ώρες πριν από το φεστιβάλ κόμικς της Αθήνας Comicdom Con που φέτος διεξάγεται στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στις 12, 13 & 14 Μαΐου, ο Θανάσης Καραμπάλιος παίρνει τη θέση του στο Artist Alley, σας περιμένει όλους και απαντάει στις ερωτήσεις του Platform. - Τι νέο να περιμένουμε από εσένα στο φετινό Comicdom Con; Πώς πήρε σάρκα και οστά η «Σκιά του Ολύμπου» και πώς ήταν η συνεργασία σου με τον Νίκο Σταυριανό; Πολλές ερωτήσεις και πρέπει να απαντηθούν μία μία με τη σειρά. Φέτος θα έχω δύο νέες εκδόσεις στο Comicdom Con, το «Στη σκιά του Ολύμπου» από τις εκδόσεις Jemma Press και μία αυτοέκδοση που έβγαλα σε περιορισμένα αριθμημένα αντίτυπα, το «Mousetrap». Ας ξεκινήσουμε με το πρώτο λοιπόν, το «Στη σκιά του Ολύμπου» είναι ιστορίες που άκουγα από παιδί στο χωριό μου αλλά και στην περιοχή που μεγάλωσα από τους παππούδες μου, τη μεγάλη νονά μου και ανθρώπους που οι περισσότεροι δεν είναι πια στη ζωή. Με απασχολούσε ότι αυτοί οι άνθρωποι μιας άλλης εποχής με το φευγιό τους θα «πάρουν» μαζί τους και τις ιστορίες τους. Το συζήτησα μαζί με τον εκδότη μου, του άρεσε ως ιδέα αλλά ήθελα εξ’ αρχής το σχέδιο να το κάνει ο Νίκος. Πίστευα ότι θα «έλεγε» καλύτερα την ιστορία από εμένα, γιατί κατά την ταπεινή μου γνώμη ο σχεδιαστής παίρνει ένα σενάριο και το αφηγείται και αυτός αναγεννημένο μέσα από τη δικιά του ματιά. Έχοντας πλέον στα χέρια μου το βιβλίο μπορώ να το πω με σιγουριά ότι ο Νίκος το σχεδίασε καλύτερα από ότι θα το είχα κάνει εγώ και θεωρώ ότι ήταν η καλύτερη επιλογή. Όσον αφορά την αυτοέκδοση τώρα. Θέλησα να κάνω μια ιστορία για ένα μικρό ποντίκι μέσα στον Μεγάλο Πόλεμο και καθώς τα ποντίκια δε μιλάνε είναι μία ιστορία χωρίς λόγια. Έτσι σε ένα βιβλιαράκι μικρό των 22 σελίδων δεν υπάρχει ούτε μία λέξη. Ήταν ένα στοίχημα και πείραμα ταυτόχρονα για μένα, τόσο σχεδιαστικά όσο και αφηγηματικά. Θέλω να πιστεύω ότι πέτυχε, θα περιμένω το feedback από τους αναγνώστες που θα το πάρουν. - Είναι ιστορίες με έμπνευση από τη λαογραφία και την παράδοση της Θεσσαλίας; Είναι ιστορίες από τα χωριά της Ελασσόνας, της επαρχίας του Νομού Λάρισας που είναι κυκλωμένη από τον Όλυμπο, τα Χάσια και τη Μελούνα. Είμαι από εκεί καθώς και η σύντροφός μου, που είναι και ο άνθρωπος με τον οποίο συζητάω και με βοηθάει περισσότερο από τον καθένα να αντλήσω έμπνευση. Η κάθε ιστορία είναι αυτοτελής και παίρνει το όνομα της από το χωριό στο οποίο διαδραματίζεται. Έτσι μία αφορά το χωριό μου, το Παλιόκαστρο, και μία άλλη την Καρυά που είναι ένα από τα χωριά καταγωγής της συντρόφου μου. - Γιατί επέλεξες να γράψεις τις ιστορίες του βιβλίου αλλά όχι να τις σχεδιάσεις; Για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι δεν προλαβαίνω να σχεδιάσω όλες τις ιστορίες που έχω μέσα μου και πραγματικά θέλω να τις βγάλω προς τα έξω. Έτσι έχω αποφασίσει να δίνω σενάρια σε άλλους και κάποια βρίσκονται ήδη στο δρόμο. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι θεώρησα ότι ο Νίκος Σταυριανός θα έλεγε την ιστορία καλύτερα από εμένα. Κάποιες ιστορίες διαλέγουν το σχέδιο τους και κάποιες φορές το σχέδιο διαλέγει τις ιστορίες. Ο σχεδιαστής δεν είναι εκτελεστικό όργανο του σεναριογράφου, σαφώς θα υπάρξουν κάποιες οδηγίες και γραμμές αλλά ως εκεί. Το σενάριο όταν θα φύγει από τα χέρια σου παίρνει σάρκα και οστά από τον σχεδιαστή. Τουλάχιστον, εγώ πατώντας και στις δύο «βάρκες» το βλέπω έτσι. - Πηγαίνοντας πίσω, πότε άρχισες να σχεδιάζεις κόμικς και πώς εξελίχθηκε αυτό στη συνέχεια; Έμαθα να διαβάζω μέσα από τα κόμικς, πολύ μικρός μαζί με τον δίδυμο αδερφό μου. Μαζί ξεκινήσαμε να σκιτσάρουμε και να προσπαθούμε να κάνουμε τα δικά μας κόμικς σε παλιά σημειωματάρια. Δεν σταμάτησα να διαβάζω κόμικς ποτέ στη ζωή μου και πάντα σχεδίαζα. Δούλευα για χρόνια στην εστίαση και σε μπαρ, οπότε τα πρωινά μου και τα μεσημέρια μου ήταν ελεύθερα. Κάπως έτσι έβρισκα χρόνο και σχεδίαζα. Κάποια στιγμή το 2008 μετακόμισα στη Θεσσαλονίκη και βρέθηκα στη σχολή COMINK του Βαγγέλη Ματζίρη για ένα χρόνο. Αυτό με βοήθησε πολύ και με έφερε σε επαφή με την ελληνική σκηνή. Για να μη μακρηγορώ, 10 χρόνια αργότερα, το 2018, εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο του 1800. - Η πρώτη σου μεγάλη δουλειά ήταν το «1800». Τι σου άφησε αυτή η δουλειά; Ολοκληρώθηκε ο κύκλος ή να περιμένουμε κάποια συνέχεια στο μέλλον; Το «1800» δεν ήταν η πρώτη μου μεγάλη δουλειά... ήταν η πρώτη μου δουλειά. Πριν από αυτό δεν είχα ξαναεκδώσει τίποτα και δεν με ήξερε κανένας. Και χρωστάω πολλά στον Λευτέρη Σταυριανό της Jemma Press που ήταν αρκετά τρελός για να ποντάρει πάνω μου. Πήγα με το πρώτο βιβλίο ολοκληρωμένο και τίποτα άλλο, του είπα θέλω να κάνω άλλα πέντε για να ολοκληρωθεί η ιστορία και αυτός είπε απλά «Nαι! Θα το βγάλω» και έτσι ξεκίνησε. Το «1800» μου άλλαξε τη ζωή. Από σερβιτόρος (και δε το λέω καθόλου υποτιμητικά, ήταν η δουλειά μου για 17 χρόνια και μου άρεσε πραγματικά) έγινα δημιουργός κόμικς. Γνώρισα πολλούς ανθρώπους που δεν θα μπορούσα να γνωρίσω αλλιώς και έκανα καινούριες φιλίες. Ο πρώτος κύκλος του «1800» ολοκληρώθηκε και φυσικά και θα συνεχίσει με νέο άλμπουμ του 2ου κύκλου. Τον χειμώνα λοιπόν θα κυκλοφορήσει το έβδομο βιβλίο του «1800». - Ποια ήταν η έμπνευση για τη δημιουργία του «1800»; Έκανες κάποιου είδους έρευνα για το σενάριο, ιστορικά γεγονότα, τις ενδυμασίες της εποχής; Η έμπνευση ήρθε από την αγάπη μου για την ιστορία. Καθώς και από την κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα το 2012-14. Με πείραζε που ότι πιο σιχαμένο και δειλό είχε καπηλευτεί τα σύμβολα και τους αγώνες του λαού μας, που είχαμε φτάσει στο σημείο αυτός που ενδιαφέρεται για την ιστορία της πατρίδας του και μελετάει την παράδοση να ταυτίζεται με το φασίστα. Θεωρώ ότι τόσο η ιστορία μας όσο και η παράδοση είναι τόσο γοητευτικές που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από ιστορίες π.χ. με Βίκινγκς, με ιππότες ή καουμπόηδες. Και σαφώς πρέπει να τις δούμε καθαρά, χωρίς εθνικιστικές και μισαλλόδοξες παρωπίδες. Όσον αφορά την έρευνα, από το 2013 έως και σήμερα συνεχίζω χωρίς να έχω σταματήσει. Έχω διαβάσει την βιβλιογραφία που παραθέτω σε κάθε άλμπουμ του «1800», και συνεχίζω προσπαθώντας κάθε φορά να διασταυρώσω πηγές για να είμαι όσο το δυνατό πιο ακριβής, γιατί αντικειμενικός στην ιστορία δεν υπάρχει. Τα γεγονότα είναι αδιαμφισβήτητα αλλά η ερμηνεία τους είναι κάτι καθαρά υποκειμενικό. Π.χ. όταν ένας ακροδεξιός ιστορικός βλέπει την «άλωση» της Τριπολιτσάς σαν μεγάλο επίτευγμα εγώ βλέπω μία, αν και αναγκαία, σφαγή αμάχων γυναικόπαιδων. - Μέσα από το «1800» ανακάλυψες – και ανέδειξες – στοιχεία από την αθέατη πλευρά της ιστορίας. Τι σου έκανε μεγάλη εντύπωση και δεν έχει γραφτεί στα σχολικά βιβλία; Θα μπορούσα να μιλάω με τις ώρες, αλλά ας πω ένα στοιχείο που όντως με συγκλόνισε. Το πως αυτός ο τόπος υπήρξε σταυροδρόμι πολιτισμών και δεχόταν και αφομοίωνε πολιτισμούς και εξελισσόταν πάντα σε κάτι καλύτερο, πάντα προς τα μπροστά, όχι πάντα δίκαια ούτε χωρίς πισωγυρίσματα, αλλά προχωρούσε αφομοιώνοντας και συμπεριλαμβάνοντας το νέο και διαφορετικό. Χωρίς κέντρα «φιλοξενίας» στα νησιά και περιπολίες στις θάλασσες που εξαφανίζουν φουκαράδες. - Υπάρχει κάποιο βιβλίο που διάβασες τελευταία, ακόμα και αν δεν είναι κόμικς, και σου έκανε εντύπωση; Σε ενδιαφέρει το κομμάτι της ιστορίας και της λαογραφίας; Το 2021 η σύντροφός μου και εγώ δώσαμε πανελλήνιες εξετάσεις ξανά μετά από 20 χρόνια, και πλέον είμαστε περήφανοι φοιτητές του τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Βόλο. Νομίζω ότι από αυτό μπορείτε να καταλάβετε πόσο με ενδιαφέρει η ιστορία και η λαογραφία, και η συγκεκριμένη σχολή προσφέρει πολλές δυνατότητες για ουσιαστική εμβάθυνση στο αντικείμενο. Όσον αφορά το βιβλίο που διάβασα τελευταία, πριν από μια βδομάδα τελείωσα το «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος» του Πρίμο Λέβι και πριν από αυτό είχα διαβάσει στα πλαίσια της εξεταστικής το «Οι Ρίζες της Ναζιστικής Βίας» του Έντσο Τραβέρσο. Η αίσθηση φρίκης που μου αφήσαν και τα δύο βιβλία με κάναν να πάρω μία απόφαση, ως άνθρωπος, ως πατέρας, ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ. Και το σχετικό link...

O σχεδιαστής κόμικς και σκιτσογράφος της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ ετοιμάζεται για το Comicdom Con Athens 2023 και μιλάει στο Platform. Πολλοί από εμάς, εποχές που αγοράζαμε πιο συχνά εφημερίδες, γνωρίσαμε τη δουλειά του Κωνσταντίνου Σκλαβενίτη μέσα από τα σκίτσα του στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ. Από το 2010 μέχρι σήμερα, καθημερινά μας δίνει αιχμηρά και χιουμοριστικά σκίτσα που σε κάνουν να σκεφτείς, σκίτσα επίκαιρα, σκίτσα που σε κάνουν να χαμογελάσεις. Για κάποιους άλλους, όπως και εγώ, λατρέψαμε τα κόμικς του και ιδιαίτερα τη σειρά «Ανώνυμος ο Αθηναίος: Στη Σκιά της Ακρόπολης», με τον ανώνυμο ήρωα να ζει στην Αρχαία Αθήνα κουβαλώντας ταυτόχρονα όλα τα βάρη και άγχη της σύγχρονης εποχής. Ο Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης θα βρεθεί και φέτος στο μεγάλο φεστιβάλ κόμικς της Αθήνας Comidcom Con, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στις 12, 13 & 14 Μαΐου. Μία βδομάδα πριν από το Comicdom Con μίλησε στο Platform για τη δουλειά του στα ΝΕΑ, τα κόμικς και την επιστροφή του στη Λευκάδα. - Ξεκινώντας με το σήμερα, πώς σε βρίσκει το 2023; Ετοιμάζεσαι να κυκλοφορήσεις κάποιο νέο βιβλίο κόμικ; Με βρίσκει σε μια αρκετά δημιουργική φάση και εν μέσω προετοιμασίας για το Comicdom Con 2023 της Αθήνας που πλησιάζει. Θα παρουσιάσω εκεί την καινούργια μου αυτοέκδοση με τίτλο "the ComixFilm", μια εικονογραφημένη συλλογή με την δική μου ματιά σε αγαπημένες ταινίες, συνέχεια του προηγούμενου "the ComixTape" που έχει πλέον εξαντληθεί. Φυσικά θα έχω μαζί μου και παλιότερες δουλειές μου, όπως την τριλογία "Ανώνυμος ο Αθηναίος" που κυκλοφόρησε πέρυσι για πρώτη φορά από τις εκδόσεις Comicdom Press. TA NEA - Είσαι σκιτσογράφος στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ από το 2010. Ποιες είναι οι απαιτήσεις μίας τέτοιας δουλειάς; Πρέπει να έχεις πάντα ανοιχτά τα αυτιά σου και στην επικαιρότητα; Είναι μια δουλειά με πολλές απαιτήσεις καθώς πρέπει κάθε μέρα να είμαι σε εγρήγορση και να έχω ιδέες κάτω από πίεση χρόνου αλλά το απολαμβάνω και προσπαθώ να το εξελίσσω συνεχώς. Μέσα από τα σκίτσα μου προσπαθώ να δίνω το στίγμα της ημέρας με χιούμορ, να σχολιάζω ό,τι με ενοχλεί και να κάνω τον αναγνώστη να χαμογελάσει, να προβληματιστεί ή να δει την πραγματικότητα με μια πιο εύθυμη ματιά. - Θα έβαζες τον εαυτό σου ανάμεσα στους πολιτικούς γελοιογράφους – και μέσα από τη δουλειά σου στα ΝΕΑ – ή στους σκιτσογράφους / σχεδιαστές κόμικς; Υπάρχει ειδοποιός διαφορά ή μιλάμε για το ίδιο πράγμα; Θα έλεγα πως μου αρέσει να λέω ιστορίες, είτε αυτές είναι ένα σύντομο πολιτικό / κοινωνικό σχόλιο στην εφημερίδα είτε στριπάκια ή πολυσέλιδα κόμικς. Φυσικά υπάρχουν διαφορές ως προς τον τρόπο που τα αντιμετωπίζω και τα σχεδιάζω, τα χαρακτηριστικά του ύφους μου όμως, η αφαίρεση, το χρώμα και οι φιλοσοφικές αναζητήσεις (με χιούμορ ή χωρίς) είναι πάντα εκεί. - Γεννήθηκες στη Λευκάδα. Πότε άρχισες να ασχολείσαι με τα κόμικς και πώς αυτό εξελίχθηκε στη συνέχεια; Από πολύ μικρή ηλικία θυμάμαι να αγοράζω τα περιοδικά της Disney, επηρεασμένος από τα καρτούν που έβλεπα. Στα σχολικά μου χρόνια διάβαζα πολλά κόμικς και από ένα σημείο και μετά ήθελα να φτιάξω τα δικά μου. Σχεδόν τυχαία, λίγο μετά τις σπουδές μου βρέθηκα για ένα δοκιμαστικό στο Βήμα, το ένα έφερε το άλλο και να ‘μαι, επί σχεδόν μια δεκαπενταετία να δημοσιεύω καθημερινά στα ΝEA! - Βοήθησαν και οι σπουδές στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών & Επιστημών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων; Σίγουρα. Στη σχολή, πέρα από την θεωρία και ιστορία της τέχνης, ήρθα σε επαφή και με άλλα παιδιά που είχαμε τα ίδια ενδιαφέροντα και επιτέλους μπορούσα να ζωγραφίζω όλη μέρα! Υπήρξα τυχερός καθώς ήδη από τότε έκανα εικονογραφήσεις για εκδοτικούς και περιοδικά. Ξεκίνησα να σκιτσάρω πιο εντατικά στο Βήμα και τον Ταχυδρόμο από το 2009. - Τι κρατάς από τη Λευκάδα; Βλέπουμε ότι την έχεις απεικονίσει πολλές φορές μέσα από βιβλία ("Περπατώντας στην Παλιά Πόλη της Λευκάδας", Fagotto), σκίτσα και εκθέσεις. Είναι ο τόπος που γεννήθηκα και μεγάλωσα και την έχω συνδέσει με ωραίες αναμνήσεις. Πάντα έβρισκα αφορμές να επιστρέφω και να σχεδιάζω γωνιές της πόλης που αγαπώ και σημεία που περνούν απαρατήρητα από τον κόσμο. Μου αρέσει η πολυχρωμία της, η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της και οι αντιθέσεις της. Τα τελευταία δυο χρόνια επέστρεψα σε μόνιμη βάση και δουλεύω από εδώ, ίσως αυτό φαίνεται με κάποιο τρόπο και στα σκίτσα μου πλέον. Ανώνυμος ο Αθηναίος - Βλέποντας στα σκίτσα σου διακρίνω επιρροές από τα ευρωπαϊκά κόμικς, ίσως και από άλλες μορφές τέχνης (χαρακτική, αρχιτεκτονική), σίγουρα όχι τα αμερικάνικα υπερωικά. Συμφωνείς με αυτό; Έτσι είναι. Έχω ιδιαίτερη αγάπη στα γαλλοβελγικά και ιταλικά κόμικς και οι επιρροές μου προέρχονται από τον ευρύτερο χώρο της εικονογράφησης. Με τα υπερηρωικά δεν μπορώ να πω ότι έχω ιδιαίτερη επαφή, εκτός από κάποιες ιστορίες του Μπάτμαν που μου αρέσουν πολύ. Δεν τα απορρίπτω, απλώς ίσως δεν έχω αφιερώσει τόσο χρόνο σε αυτά ως αναγνώστης. - Υπάρχει ένα dream project που κάποια μέρα θα ήθελες να υλοποιήσεις και δεν βρίσκεις τον κατάλληλο χρόνο; Χμμ… Θα μου άρεσε να σχεδιάσω μια ιστορία νουάρ ή μυστηρίου, είναι κάτι που μου το έχουν ζητήσει κατά καιρούς πολλοί αναγνώστες και φίλοι. Ποιος ξέρει, αν βρω μια καλή ιδέα θα βρω και τον χρόνο πιστεύω για να το κάνω… - Τι θα έλεγε ο Ανώνυμος ο Αθηναίος για την Αθήνα του σήμερα, την Αθήνα του υπερτουρισμού και των Airbnb; Αρχικά θα αναρωτιόταν αν όλος αυτός ο κόσμος έρχεται πράγματι για τουρισμό ή μήπως για να διαπιστώσει από κοντά το πόσο έχουμε καταστρέψει ό,τι θυμίζει τις ένδοξες μέρες αυτής της πόλης. Τουλάχιστον στην εποχή του υπήρχε και ένα δέντρο για να ξεκουραστείς λίγο στη σκιά του και κάπου, θυμάται, κυλούσε και ένα ποτάμι… Επειδή όμως πάντα βλέπει τη θετική πλευρά των πραγμάτων, θα αναλάμβανε τον ρόλο του ξεναγού και θα έδειχνε σε λίγους τυχερούς που θα τον ακολουθούσαν την αθέατη πλευρά της Αθήνας, τις ομορφιές και τα καλά κρυμμένα μυστικά της. Ανώνυμος ο Αθηναίος Και το σχετικό link...

Ο ρόλος του σκιτσογράφου στη δικαστική αίθουσα και η πολύτιμη συνεισφορά του στην κάλυψη πολύκροτων δικών, ειδικά όταν τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα έχουν αποκλειστεί, είναι το θέμα ενός από τα πιο ενδιαφέροντα πάνελ του 27ου ComicDom Con (Τεχνόπολη 12-14/5). Πόσο βοηθά το κοινό η σκιτσογράφηση των πρωταγωνιστών μιας δίκης; Ποιες δίκες στην Ελλάδα «σκιτσαρίστηκαν» περισσότερο; Τι δυνατότητες έχει ο καλλιτέχνης να εκφραστεί δημιουργικά και ταυτόχρονα να αποτυπώσει πιστά χαρακτήρες και στιγμιότυπα με δεδομένα τα στενά περιθώρια που του δίνονται μέσα σε μια δικαστική αίθουσα; Υπάρχουν κόμικ εκδόσεις σχετικές με το σκιτσορεπορτάζ και πώς προσδιορίζεται η σχέση του με την ποπ κουλτούρα; Αυτά τα ερωτήματα απηύθυνα στους συντελεστές του πάνελ «Δικαιοσύνη στην πένα – Η τέχνη του σκιτσορεπορτάζ» (στην Αθηνά Κακλαμάνη, δικηγόρο και συντάκτρια του «Smassing Culture», τον Τάσο Θεοφίλου από τις εκδόσεις Red ‘n’ Noir, τον σκιτσογράφο John Antono και τη δημοσιογράφο Ελευθερία Κουμάντου, με τον Πάνο Παπαγεωργίου της ComicDom Team στον συντονισμό) και ιδού κάποιες απαντήσεις που πρόλαβα να σταχυολογήσω λίγο προτού ανοίξει πανηγυρικά στην Τεχνόπολη η αυλαία του φετινού 27ου Comicdom Con. «Ο σκιτσογράφος μιας δίκης οφείλει να κινείται στα όρια που υπάρχουν και για τον δημοσιογράφο, συγκεκριμένα να σέβεται το τεκμήριο της αθωότητας του κατηγορουμένου και να μην προσβάλλει την προσωπικότητά του. Έχουμε, για παράδειγμα, νομολογιακό προηγούμενο κατά το οποίο μια καρικατούρα σχετικά με μια δημόσια σύμβαση στα όρια της νομιμότητας απεικόνιζε μια δικαστή στα χέρια ενός δημάρχου, με λεφτά στην τσέπη. Η δικαστής ήταν παντρεμένη και κατά τη γνώμη της άφηνε στον αναγνώστη την εντύπωση ότι είχε παράνομη ερωτική σχέση με τον δήμαρχο. Στο πρωτόβαθμο δικαστήριο ο σκιτσογράφος καταδικάστηκε, κάτι που ανατράπηκε στον δεύτερο βαθμό μετά την άσκηση έφεσης, καθώς το δικαστήριο έκρινε ότι παραβιαζόταν η ελευθερία της έκφρασής του. Ανάλογα παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Είναι έπειτα γεγονός ότι η καλλιτεχνική φύση του δικαστικού σκιτσορεπορτάζ το κάνει να αποκτά τα δικά του φτερά, ξεφεύγοντας από τις δημοσιογραφικές τυπικότητες», θα πει η δικηγόρος Αθηνά Κακλαμάνη. Αθηνά Κακλαμάνη, δικηγόρος και συντάκτρια του «Smassing Culture» «Η σκιτσογράφηση μιας δίκης καλύπτεται και εξυπηρετεί το άρθρο 93 του Συντάγματος, το οποίο καθιστά τη δημοσιότητα θεμελιώδη αρχή της δίκης μέσα από τον δημόσιο χαρακτήρα των συνεδριάσεων και τη δημόσια απαγγελία των δικαστικών αποφάσεων, έτσι ώστε το έργο της δικαστικής εξουσίας να ελέγχεται από τον κυρίαρχο λαό. Πρόκειται για τη λεγόμενη άμεση δημοσιότητα ή “λαϊκή δημοσιότητα”, δηλαδή τη δυνατότητα, όποιος το επιθυμεί, να παρακολουθήσει από κοντά την εξέλιξη της διαδικασίας με τις δικές του αισθήσεις, μέσα από την αυτούσια παρουσία στο ακροατήριο. Παράλληλα, γίνεται λόγος και για την έμμεση δημοσιότητα, δηλαδή τη δημοσιογραφική κάλυψη των δικών. Στην ελληνική περίπτωση εφαρμόζεται μια ενδιάμεση άποψη, σύμφωνα με την οποία η δημοσιότητα καλύπτει τα έντυπα μέσα, ενώ αποκλείει τα ηλεκτρονικά, δηλαδή τη μετάδοση της δίκης από την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, καθώς και την κινηματογράφηση ή τη μαγνητοσκόπησή της. Αυτό ακριβώς το κενό έρχεται και καλύπτει το δικαστικό σκιτσορεπορτάζ, το οποίο αφενός δίνει τη δυνατότητα στον απλό πολίτη να αποκτήσει μέσω αυτού εικόνα μιας δίκης χωρίς να είναι ο ίδιος παρών, αφετέρου καταφέρνει να αποτυπώσει το κλίμα της, βοηθώντας και τους ίδιους τους δημοσιογράφους στο έργο τους». «Ο λόγος που αυτή η μορφή δημοσιογραφικής τέχνης ή καλλιτεχνικής δημοσιογραφίας αναπτύχθηκε είναι η κατά περιόδους και περιπτώσεις απαγόρευση λήψης φωτογραφιών εντός των δικαστικών αιθουσών. Παρά το κενό που αναμφισβήτητα καλύπτει ο σκιτσογράφος, μεταφέροντας με το πενάκι του σκηνές από την εξέλιξη μιας δίκης, δεν θεωρώ ότι υποκαθιστά τη δουλειά του φωτογράφου. Ακόμα όμως και όταν επιτρέπεται η φωτογραφική κάλυψη, το δικαστικό σκιτσορεπορτάζ διατηρεί μια αυτοτελή δημοσιογραφική και καλλιτεχνική αξία. Τάσος Θεοφίλου, εκδόσεις Red ‘n’ Noir Από τις δικαστικές υποθέσεις που είχαν αξιόλογη σκιτσογραφική κάλυψη είναι σίγουρα το πρωτόδικο της Χ.Α. (Απρίλης 2015 – Οκτώβρης 2020) και η εκδίκαση της επίθεσης με βιτριόλι εναντίον της Ιωάννας Παλιοσπύρου (Σεπτέμβρης 2021), όπου ο John Antono διέσωσε με το πενάκι του στιγμιότυπα από τη διαδικασία. Ο συγκεκριμένος δημιουργός ήταν και ο πρώτος που κάλυψε σκιτσογραφικά τη δίκη για τον φονικό ξυλοδαρμό του Ζακ Κωστόπουλου/της Zackie Oh. Ακολούθησαν οι Kanellos Cob, Chrispy Shift, Παναγιώτης Μητσομπόνος και Αλεξία Οθωναίου», λέει ο Τάσος Θεοφίλου. «Η περίοδος του Μεσοπολέμου παρουσιάζει αξιόλογη ποσοτική και ποιοτική παραγωγή, παρότι δεν απαγορευόταν η λήψη φωτογραφιών στις δικαστικές αίθουσες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα πλούσια από κάθε άποψη ρεπορτάζ από τη δίκη των Φούλας Αθανασοπούλου και Αρτέμιδας Κάστρου (Φλεβάρης – Μάρτης 1932), κατηγορούμενες για τη δολοφονία και τον τεμαχισμό του εργολάβου Μίμη Αθανασόπουλου, που αποτέλεσε μία από τις πιο πολύκροτες υποθέσεις της ελληνικής δικαστικής ιστορίας συνολικά. Υπάρχουν πολύ σημαντικές ιστορικές υποθέσεις των οποίων στιγμιότυπα διασώζονται αποκλειστικά χάρη στο δικαστικό σκιτσορεπορτάζ, όπως η Δίκη των Εξ (Οκτώβριος – Νοέμβριος 1922), η δίκη των κομμουνιστών φαντάρων του Ουλαμού Καλπακίου (Γενάρης 1931) και οι δυο δίκες για την αιματηρή Ληστεία της Πέτρας (φθινόπωρο 1927 και φθινόπωρο 1929)», συνεχίζει κάνοντας μια ενδιαφέρουσα ιστορική αναδρομή. John Antono, σκιτσογράφος «Το σκίτσο είναι από μόνο του μια ολόκληρη τέχνη. Στην περίπτωση της καταγραφής μιας δικαστικής διαδικασίας, η καλλιτεχνική απεικόνιση συμβαδίζει με ένα είδος ρεπορτάζ. Ειδικά σε περιπτώσεις δικών με μεγάλο κοινωνικό ενδιαφέρον, που για διάφορους λόγους δεν επιτρέπεται η φωτογραφική τους κάλυψη, τα σκίτσα υποκαθιστούν αυτή την ανάγκη, βοηθώντας το κοινό να έχει μια εικόνα μέσα από τη δικαστική αίθουσα, διαμεσολαβημένη από την καλλιτεχνική οπτική του σκιτσογράφου. Μήπως όμως και οι φωτογραφίες δεν έχουν ένα καλλιτεχνικό “φίλτρo”; Θεωρώ ότι το σκιτσορεπορτάζ και το φωτορεπορτάζ έχουν αρκετές ομοιότητες ως προς το αισθητικό κριτήριο. Το δικαστικό σκιτσορεπορτάζ τώρα, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Απαιτεί καταρχάς στοιχειώδεις γνώσεις των διαδικασιών μέσα σε μια αίθουσα: ποιος είναι ο εισαγγελέας, ποιοι οι ένορκοι, πού κάθονται οι συνήγοροι υπεράσπισης και πού οι συνήγοροι κατηγορίας, τι διαμείβεται και τι είναι σημαντικό να καταγραφεί με το πενάκι. Οι συνθήκες δεν είναι πάντα ιδανικές: περιορισμένος χώρος, περίεργα βλέμματα, στενά χρονικά πλαίσια. Υπάρχουν επίσης τα απρόοπτα, οι εντάσεις, οι θεατρινισμοί και πρέπει να είσαι σε διαρκή εγρήγορση για να τα καταγράψεις», λέει ο John Antono. «Παρότι φαινομενικά ο σκιτσογράφος των δικών δεν θεωρείται δημοσιογράφος, η δουλειά του είναι εξίσου δημοσιογραφική. Πρόκειται για καταγραφή οπτικών πληροφοριών. Για μένα όμως, πιο σημαντική είναι η μελλοντική αξία αυτών των σκίτσων ως ιστορικών τεκμηρίων. Για να παραφράσω το κλισέ, μια εικόνα τεκμηριώνει χίλιες λέξεις. Η επικαιρότητα κυλάει και ξεχνιέται σε λίγες μέρες ή και ώρες, χωρίς να εκτιμήσουμε τη σημασία κάποιων γεγονότων στις πραγματικές τους διαστάσεις. Ύστερα όμως από πολλές δεκαετίες τα σκίτσα μεγάλων δικών μπορεί να αξιοποιηθούν ως πρωτογενείς ιστορικές πηγές», συμπληρώνει. Το εξώφυλλο της συλλογής «Βλέπουμε με τα χέρια τους» Υπάρχουν άραγε ή προγραμματίζονται εκδόσεις με τέτοιο περιεχόμενο; «Ως Red 'n’ Noir θεωρήσαμε σκόπιμο να διασωθεί το υλικό από τη σκιτσογραφική κάλυψη της δίκης για τον φονικό ξυλοδαρμό της Zackie Oh/του Ζακ Κωστόπουλου. Έτσι, με τη στήριξη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ και του ZackieOh Justice Watch εκδώσαμε τη συλλογή “Βλέπουμε με τα χέρια τους: Το δικαστικό σκιτσορεπορτάζ της δίκης για τον φονικό ξυλοδαρμό της/του Zackie Oh/Ζακ Κωστόπουλου”, στην οποία περιλαμβάνονται σκίτσα των John Antono, Kanellos Cob, Chrispy Shift, Παναγιώτη Μητσομπόνου και Αλεξίας Οθωναίου. Τα έσοδα θα διατεθούν για την οικονομική ενίσχυση του δικαστικού αγώνα της οικογένειας. Το εξώφυλλο της συλλογής «Η φονική τριάς» Εκδώσαμε επίσης τη συλλογή “Η φονική τριάς”. Πρόκειται για το δικαστικό σκιτσορεπορτάζ του Εγκλήματος στου Χαροκόπου (1932) και περιλαμβάνει 129 (κυρίως ανυπόγραφα) σκίτσα από συνολικά έξι εφημερίδες ευρείας κυκλοφορίας της εποχής (Βραδυνή, Ελεύθερος Άνθρωπος, Ελληνική, Ακρόπολις, Πατρίς, Εσπερινή). Υπό έκδοση είναι και η συλλογή 110 σκίτσων από τη Δίκη των Εξ του ’22 από τις εφημερίδες Έθνος, Εμπρός, Εσπερινή, Πατρίς και Πολιτεία», θα πει ολοκληρώνοντας ο Τάσος Θεοφίλου. Το πάνελ «Δικαιοσύνη στην πένα – Η τέχνη του σκιτσορεπορτάζ» θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 13/5, 18:40-20:00 στο Innovathens της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων. Και το σχετικό link...

Το ελληνικό queer comic έχει την τιμητική του στο φετινό 17ο ComicDom Con που φιλοξενείται στην Τεχνόπολη το τριήμερο 12-14/5, και υπάρχουν καλοί λόγοι γι’ αυτό. Ρωτούσε για την Ποιότητα, Δημήτρης Αναστασίου Τα πρώτα queer κόμικ που θυμάμαι, αντιγραφές από ξένα έντυπα κυρίως αλλά και εγχώριες απόπειρες – ανάμεσά τους δουλειές των κορυφαίων Ralf König και Tom of Finland αλλά και του «δικού μας» Δημήτρη Παπαϊωάννου – τα είχα πετύχει αρχές της δεκαετίας του '80 σε περιοδικά όπως το «Αμφί» και η «Βαβέλ». Σε εποχές κιόλας που οι queer εικόνες και αναφορές σπάνιζαν τόσο στον δημόσιο λόγο όσο και στις τέχνες και τα γράμματα, τέτοια κόμικς ήταν παραπάνω από ευπρόσδεκτα στο ατομικό και στο συλλογικό φαντασιακό των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων και ειδικά των νέων, οι οποίοι όντες περισσότερο εξοικειωμένοι με αυτήν τη γλώσσα, μπορούσαν για παράδειγμα να υποψιαστούν ότι η σχέση του Μπάτμαν με τον Ρόμπιν στο πασίγνωστο κόμικ της Marvel ήταν ενδεχομένως κάτι παραπάνω από φιλική, πολύ προτού κυκλοφορήσει η «επίσημη» queer εκδοχή της! «Δυνάμει queer» θα χαρακτήριζε κανείς και την αισθητική κάποιων σκίτσων σε εκλαϊκευμένα βιβλία ιστορίας, μυθολογίας όπως και σε κλασικά εικονογραφημένα. Χρειάστηκε όμως να περάσουν αρκετά χρόνια ώστε το queer κόμικ να καθιερωθεί, να αναδείξει σημαντικούς δημιουργούς που δεν φοβούνται να πουν και να σχεδιάσουν τα πράγματα με το όνομά τους, είτε μιλάμε για βιβλία, περιοδικά, άλμπουμ και κάθε λογής έντυπα είτε για ιντερνετικούς ιστότοπους, φανζίν και αυτοεκδόσεις. Και όπως συνέβη αντίστοιχα στο εξωτερικό, ήταν ο εναλλακτικός underground χώρος αυτός στον οποίο καταρχάς ευδοκίμησε, προτού ακόμα διαχυθεί στο mainstream. Επιπλέον το κόμικ ήταν και παραμένει ένα εκφραστικό μέσο συγκριτικά ανέξοδο, εύκολα προσβάσιμο και το κυριότερο αλογόκριτο, γνωρίσματα που του επιτρέπουν να αναπτυχθεί ακόμα και σε αντίξοα περιβάλλοντα. Μια ενδιαφέρουσα ιστορική αναδρομή στην ιστορία του είδους από τη δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα με επίκεντρο τις ΗΠΑ αποτυπώνεται στο ντοκιμαντέρ της Βίβιαν Κλέιμαν, «No straight lines – The rise of queer comics» (2021). Leader, Δημήτρης Γαβαλάς «Οι μεγάλες εταιρείες όπως η Marvel και η DC υπήρξαν για δεκαετίες το λιγότερο επιφυλακτικές με οτιδήποτε παρέπεμπε σε ΛΟΑΤΚΙ+, βλέπουμε όμως ότι και αυτές πλέον, ειδικά η πρώτη, σπεύδουν να καβαλήσουν το “κύμα της εγρήγορσης” και να το εκμεταλλευτούν εμπορικά», λέει ο Ηλίας Κατιρτζιγιανόγλου. «“Κωδικοποιημένοι” queer χαρακτήρες υπήρχαν ανέκαθεν ακόμα και σε εμπορικά κόμικ όπως οι “X-Men” της Marvel, απλώς παλιότερα δεν επιτρεπόταν να το πούμε ή να τους χαρακτηρίσουμε έτσι… πλέον όμως το ομολογούν οι ίδιοι οι δημιουργοί τους!», συμπληρώνει ο Μανώλης Βαμβούνης. Ο λόγος για τους δύο επιμελητές της έκθεσης «LGBT Art – Η άνθηση της εγχώριας queer εικονογράφησης», μίας από τις τέσσερις επιμέρους ενότητες του φετινού ComicDom Con. Σε αυτήν παρουσιάζονται δεκατέσσερις εικονογράφοι που είτε αυτοπροσδιορίζονται ως queer είτε δηλώνουν σύμμαχοι της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και κλήθηκαν «να μιλήσουν μέσα από τα έργα τους για την αγάπη, τη σεξουαλικότητα, την αποδοχή και την υποκειμενικότητα της ταυτότητας». Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που queer καλλιτέχνες δίνουν το «παρών» στο εν λόγω φεστιβάλ, φέτος όμως έχουν κανονικά την τιμητική τους. «Με χαροποιεί πολύ η εξέλιξη της ελληνικής queer κόμικ σκηνής και των εκπροσώπων της, οι οποίοι ξεδιπλώνουν πια περισσότερο ελεύθερα το ταλέντο τους, βρίσκουν το κοινό τους, αναγνωρίζονται ευρύτερα και προχωρούν σε εκδόσεις πιο “glam”, πιο επαγγελματικές», λέει ο Μανώλης. «Η ελληνική κόμικ σκηνή δεν ήταν πάντοτε ο ορισμός του “gay friendly”. Χάρη όμως και στις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις που μεσολάβησαν άλλαξε αισθητά τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα και οι queer δημιουργοί να νιώσουν ότι κινούνται σε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον. Αυτό είχε αποτέλεσμα να απελευθερωθούν και οι θεματικές τους. Ένα άλλο στοιχείο που εντυπωσιάζει είναι η μεγάλη ποικιλία τεχνοτροπιών, την οποία προσπαθήσαμε να αποτυπώσουμε και στην έκθεση», καταλήγουν οι δύο επιμελητές οι οποίοι φιλοδοξούν να παρουσιαστεί η σκηνή και σε άλλα φεστιβάλ στην περιφέρεια, ενώ στο σκεπτικό τους είναι και μια έκθεση πάνω στην ιστορία του ελληνικού queer κόμικ. Wumaan – Φτιάξτε το δικό σας κοριτσάκι, Harry Saxon Οι Δημήτρης Αναστασίου, Δημήτρης Γαβαλάς, Ντέννις Γιατράς, Έλενα Γώγου, Μιχάλης Διαλυνάς, Αύγουστος Κανάκης, Δημήτρης Κάσδαγλης, Θεμιστοκλής Λιονέτης, Σμαράγδα Μάγκου, Σιαδώρα Παπαθεοδώρου, Αριάδνη Τζουνάκου, Degphilip, Harry Saxon και Steve Stivaktis είναι οι κομίστες που συμμετέχουν στην έκθεση είτε ως εκπρόσωποι είτε ως αλληλέγγυοι σε μια σκηνή η οποία τα τελευταία χρόνια γνωρίζει πράγματι μεγάλη άνθηση: οι λατρεμένα ανατρεπτικές «Μαλάκα, Λεσβίες!» της Σμαρ-άγδας, το πρώτο εγχώριο «in-yer-face» queer κόμικ άλμπουμ, η ξεκαρδιστική «Σπαζοραχούλα» του Steve, ο οποίος ανέλαβε και το animation στο ντοκιμαντέρ του Σήφη Βαρδάκη «ΑΚΟΕ-Αμφί: Η ιστορία μιας επανάστασης» (2023), το καλοφτιαγμένο – και διόλου πληκτικό! – φανζίν «Πλήττω» του Δ. Γαβαλά, το εξαιρετικό «Wynd Book» των βραβευμένων από την GLAAD Μιχάλη Διαλυνά – James Tynion IV που κάνει διεθνή καριέρα (ο Διαλυνάς συμμετέχει στην έκθεση και με μια εικονογράφηση queer χαρακτήρων), το υπέροχο «When I was me» της Αριάδνης και οι ιστορίες των δύο νεαρών queer «υπερηρώων» στο «Equidistance» των Α. Κανάκη – Ντ. Γιατρά συγκαταλέγονται στα «διαμαντάκια» μιας σκηνής που φαίνεται να έχει πολύ μέλλον. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στο «Τσοντοκόμικ 2», όπου γυναίκες και queer καλλιτέχνιδες επιχειρούν τη δική τους προσέγγιση σε ένα θεωρούμενο ως κατεξοχήν «ανδρικό» σπορ, το πορνό. Embrace, Degphilip Αξιοσημείωτη είναι εξάλλου η συμπεριληπτικότητα αναφορικά τόσο με τους ποικίλους ερωτικούς προσανατολισμούς, τις εκφράσεις και ταυτότητες φύλου των queer δημιουργών που λαμβάνουν μέρος στο φεστιβάλ όσο και με την πλούσια θεματολογία τους, που ξεκινά από τον ομοερωτισμό και την αμφισβήτηση των έμφυλων δίπολων και στερεοτύπων και φτάνει μέχρι την επιστημονική φαντασία, με κοινά γνωρίσματα την ελευθερόφρονα, ακτιβιστική διάθεση και το καυστικό χιούμορ. Το 17ο Comicdom Con Athens θα πραγματοποιηθεί στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων την Παρασκευή 12, το Σάββατο 13 & την Κυριακή 14 Μαΐου 2023, με ελεύθερη είσοδο. Και το σχετικό link...

Λίγες ώρες πριν την έναρξη του Comicdom CON Athens 2023, μια απολαυστική συνέντευξη με τον δημιουργό του "Μυστήρια Πράγματα" γύρω από την 9η τέχνη, τον Αστερίξ, τον Ισοβίτη του Αρκά, το Βαβέλ, το Netflix, τις ταινίες τρόμου, το θέατρο, το ραδιόφωνο, τη μαγεία του κινηματογράφου και πολλά άλλα. Με τον Θανάση Πετρόπουλο, ηθοποιό, δημιουργό comics και ραδιοφωνικό παραγωγό μεταξύ άλλων, βρεθήκαμε ένα απόγευμα στα Εξάρχεια για να μιλήσουμε για τη νέα του δουλειά «Μυστήρια Πράματα – Σκυλιά Μαύρα», η οποία κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Jemma Press. Αρκετές μπύρες αργότερα η κουβέντα πήγε στον Αρκά, στον Goscinny, στο Jaws, στον John Carpenter, στην Comicdom, στο Netflix, στη μέθοδο του Stanislavski, στα φοιτητικά χρόνια, στους κινηματογράφους Άστορ και Ιντεάλ, στην ελληνική σκηνή comics και φυσικά στον Simon Pegg. Αρχίζοντας απολύτως αναμενόμενα λοιπόν την κουβέντα μας, πότε ξεκίνησε η σχέση σου με τα comics; Κοίτα, οι περισσότεροι άνθρωποι που ασχολούνται με τον χώρο των comics, είτε αυτοί που τα δημιουργούν είτε εκείνοι που τα συλλέγουν, θα πούνε ότι άρχισαν την ενασχόλησή τους αυτή πριν αρχίσουν καν να μάθουν να διαβάζουν – ειδικά αυτοί που σχεδιάζουν. Εγώ νομίζω ότι πρώτα ξεκίνησα να σχεδιάζω και μετά άρχισα να γράφω – θυμάμαι όμως περιπτώσεις μικρότερος όπου μπορεί να έκανα ένα τύπου comic, στο οποίο δεν μπορούσα να γράψω μέσα κάτι, γιατί δεν ήξερα ακόμα να γράφω! Οι βασικές σου επιρροές μεγαλώνοντας; Δεν θα πρωτοτυπήσω εδώ γιατί για εμάς, την γενιά των τωρινών σαραντάρηδων, δεν υπήρχε μέχρι τα 18 εύκολη πρόσβαση σε μεγάλα ξένα περιοδικά του χώρου. Είχες μια επιλογή αρχικά στα κλασσικά «Μίκυ Μάους» και τα συναφή της Disney, με ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο να αποτελεί το περιοδικό «Κόμιξ»: εκεί, οι ιστορίες του Carl Barks και μετά του Don Rosa με ενέπνευσαν και με επηρέασαν πάρα πολύ. Σκέψου ότι όταν διάβαζα το «Κόμιξ» είχα φτιάξει μια ιστορία-αντιγραφή μιας περιπέτειας της οικογένεια των Duck, με τη διαφορά ότι οι δικοί μου ήρωες ήταν απλώς… κουνάβια αντί πάπιες. Δηλαδή υπήρχε ο ζάμπλουτος Σκωτσέζος θείος ή ο οξύθυμος ανιψιός, με τα ίδια ρούχα και αξεσουάρ, απλώς ήταν κουνάβια – δεν ξέρω πως θα πήγαινε αυτό τώρα με τα copyright (γέλια)! Από τη στιγμή βέβαια που καταλάβαινες ότι αυτό το πράγμα σου αρέσει πάρα πολύ, η κατανάλωση των comics γινόταν πάρα πολύ γρήγορα. Δεν μπορώ να μην αναφέρω στη συνέχεια τον Lucky Luke, τον Asterix και γενικότερα τα comics της Μαμούθ κόμιξ. Τελείωνες τα Lucky Luke και πήγαινες γρήγορα στον Αχιλλέα Ταλόν, στον Tin Tin, στον Iznogoud, Blake and Mortimer κ.ο.κ. Είχα μεγάλη αδυναμία από τότε στον Goscinny και παρά το φοβερό πενάκι πχ. του Morris (από τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες), η άποψή μου παραμένει μέχρι και σήμερα ότι η ιστορία είναι ένα τσικ παραπάνω σε σημασία από το σχέδιο. Αυτά που έγραψε ο Goscinny για τον Asterix και τον Lucky Luke δεν υπήρχε περίπτωση να μην σε τραβήξουν. Πάρε για παράδειγμα ιστορίες σαν την «Κατοικία των Θεών» και το σχόλιο για την καταστροφή του περιβάλλοντος ή την αστικοποίηση. Αυτά δεν έχουν ηλικία, είναι τόσο αριστουργηματικά γραμμένα που δεν τα αγγίζει ο χρόνος. Στη συνέχεια δεν μπορώ να μην αναφέρω τον Αρκά. Ο «Ισοβίτης», το αγαπημένο μου μάλλον έργο του, καταπιάνεται πετυχημένα με ένα σωρό θέματα όπως η ελευθερία, η καταπίεση και η εξουσία, ενώ δεν θεωρώ ότι έχει ξεπεραστεί από καμία άλλη δική του δουλειά. Υπάρχει ένα θέμα στο πως εξελίχθηκε – ή στο πως ίσως δεν ανταποκρίθηκε σε αυτό που εμείς περιμέναμε από εκείνον – αλλά παραμένει ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο και δεν νομίζω να υπάρχει άνθρωπος της γενιάς μας που να ασχολείται με τα comics και να μην έπεσε με τα μούτρα στο έργο του – γιατί το χιούμορ του Αρκά είναι πιο ενήλικο από τα προαναφερθέντα έργα του Carl Barks, τον Lucky Luke, τoν Asterix ή τον Tin Tin. Στην εφηβεία τώρα, αρχίζαμε να κρυφοκοιτάζουμε τα Βαβέλ και Παρά Πέντε. Δεν θα πρωτοτυπήσω πάλι γιατί δεν μπορώ κιόλας, όπως είπαμε και αρχικά η πρόσβασή μας σε ευρύτερο υλικό ήταν κάπως περιορισμένη. Όλα αυτά όμως ήταν μια ωραία μετάβαση που μας άνοιξε και την όρεξη για να πάμε στο επόμενο βήμα – ενδεικτικά αναφέρω και τους Charles Schulz ή τον Bill Waterson, οι οποίοι ήρθαν μετά. Έχεις κάνει άπειρα πράγματα («Ζουλάπια», «Καμένα Βούρλα», «Προτελευταίοι», «Πλασματικά Νούμερα», «Μπαίνει ένας σε ένα Μπαρ», «Μυστήρια Πράγματα») και συνεχίζεις ακάθεκτος. Είναι κάποιο από αυτά που θα το χαρακτήριζες ως πιο προσωπική δουλειά ή που για κάποιο δικό σου λόγο αγαπάς περισσότερο; Θα σου πω εξαρχής ότι εγώ προσωπικά έχω ένα soft spot για τα «Καμένα Βούρλα». Θα πω τα Βούρλα και εγώ, το θεωρώ πάρα πολύ δικό μου – και τα άλλα βέβαια δικά μου είναι (γέλια). Αυτό είναι όμως ένα βιβλίο που στις τελευταίες του σελίδες με πιάσανε τα κλάματα. Δεν είχα αμφιβολία, από την αρχή που ξεκίνησε αυτό το strip, τι θα γίνει στο φινάλε και το έχτιζα έτσι μέχρι αυτό το τέλος. Παρ’ όλα αυτά, όταν έφτασαν οι μέρες που σχεδίασα τις τελευταίες σελίδες – που δεν είναι και κάτι τρομερό σχεδιαστικά – δεν μπορείς να καταλάβεις… Έχω θέμα με τους αποχωρισμούς και την απώλεια και το comic αυτό μου χτύπησε μια πολύ ευαίσθητη χορδή – και για αυτό το έκανα δηλαδή. Ήταν μετά τα 30 όταν το ξεκίνησα, γιατί με απασχολεί πολύ το κομμάτι του πώς περνά ο χρόνος πάνω από εσένα αλλά και πάνω από τους ανθρώπους που αγαπάς. Και επίσης είχε άλλο ένα στοιχείο το οποίο το βάζω πολύ στα comic μου, εκείνο της φιλίας. Οπότε ναι, θα σου πω αυτό! Αναφορικά τώρα με τα «Μυστήρια Πράγματα», είναι εμφανής ο τρόπος με τον οποίο ενσωμάτωσες τις επιρροές σου (Χ-files, Sherlock Holmes, Νικόλαος Πολίτης και Hellboy μεταξύ άλλων) σε ένα πιο προσωπικό αφηγηματικό ύφος, φέρνοντας με τις περιπέτειες των Φιλήμονα Καρτέρη και Σερ Ζάκαρυ Νίκολσον μια φρέσκια πρόταση στο κομμάτι του λαογραφικού comic με στοιχεία τρόμου. Ισχύει το ίδιο και στη νέα σου δουλειά; Πες μας δύο λόγια για αυτήν και πως συνεχίζει την ιστορία των προκατόχων της. Οι επιρροές αυτές υπάρχουν και δεν τις κρύβω κιόλας. Μπορεί να θέλεις να κάνεις κάτι και να μην μοιάζει με οτιδήποτε άλλο – κάτι πάρα πολύ δύσκολο, σχεδόν αδύνατον – αλλά μπορεί και να μην θέλεις να φαίνεται καμία σου επιρροή. Στο τέλος όμως θεωρώ θα φανεί, γιατί το μέσα σου είναι ένα σύνολο ερεθισμάτων που έχεις πάρει από εδώ και από εκεί. Δεν θα πω το κλασσικό με την παρθενογένεση αλλά είναι αλήθεια. Δεν θα μπορούσα όμως ποτέ να ξεκινήσω αυτό το comic εάν δεν «έφτιαχνα» τους χαρακτήρες. Kαι για εμένα, από τότε που μπήκα στη δραματική σχολή και κάναμε τη μέθοδο του Stanislavski, για να φτάσεις να παίξεις ένα χαρακτήρα πρέπει να φτάσεις να τον ξέρεις μέσα έξω. Να κάνεις τον «φάκελο» του ρόλου. Όταν φτάσεις στο σημείο να ολοκληρώσεις αυτό το κομμάτι και αρχίζεις να παίζεις, αυτό είναι ένας δείκτης για να σε προστατεύει από παντού και να είσαι αληθινός. Αυτό μου έμεινε από το θέατρο και όταν άρχισα να μπαίνω στη διαδικασία να δημιουργώ χαρακτήρες για comics, το είχα πάντα στο μυαλό μου. Aν καταφέρεις λοιπόν να φτιάξεις τους χαρακτήρες σου πριν αρχίσει η ιστορία και να ξέρεις ο κάθε ένας από αυτούς π.χ. πως μεγάλωσε, που πήγε σχολείο, με ποιους έκανε παρέα, πότε και αν ερωτεύτηκε, πως έχει φτάσει στο σημείο που ξεκινά η ιστορία, τους κάνεις δηλαδή τον φάκελο που προ-ανέφερα και τους ολοκληρώνεις στο μυαλό σου, η ιστορία που θα τους πετάξεις μετά μπορεί να είναι απλά ένας σκελετός. Αν έχουν σάρκα και οστά και είναι πλέον πραγματικοί άνθρωποι, θα σε πάρουν από το χέρι, θα σε περπατήσουν αυτοί και θα σου πουν εκείνοι τι θα έκαναν. Είναι λίγο αναρχικός ο τρόπος που κάνω ιστορίες γιατί βρίσκω την ιδέα, έναν βασικό σκελετό και πετάω μέσα τους χαρακτήρες. Αυτούς τους χαρακτήρες όμως, τους ξέρω τόσο καλά, γνωρίζω πως θα αντιδρούσαν ανά πάσα στιγμή και περίπτωση και με πάνε αυτοί. Το μόνο που χρειάζεται να ξέρω είναι η αρχή η μέση και το τέλος – που και αυτό καμιά φορά το αφήνω φλου, αν και συνήθως ξέρω την κατάληξη. Δεν με ενδιαφέρει τόσο το «τέρας» που θα κυνηγάνε κάθε φορά, με ενδιαφέρουν και αυτοί να μην μείνουν στάσιμοι – με κάθε περιπέτεια να μαθαίνεις σαν αναγνώστης όλο και περισσότερα για αυτούς. Το τρίτο βιβλίο λοιπόν περιλαμβάνει μια περιπέτεια – αν και αρχικά ήθελα να είναι δύο – η οποία έχει κάτι το καινούριο, το οποίο το φοβάμαι: δεν είναι περιπέτεια που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα. Το φοβόμουν από την αρχή γιατί είναι μια σειρά η οποία βασίζεται στην Ελληνική λαογραφία – και αυτή ήταν η αρχική της έμπνευση. Αποφάσισα στη νέα περιπέτεια το βάρος να πέσει στο πως γνωρίστηκαν αυτοί οι δύο. Η αρχική ιδέα ήταν να εκτυλίσσεται το μισό βιβλίο στο εξωτερικό και μετά να γίνει ένα flash-forward εκεί που τους είχαμε αφήσει στη τελευταία τους περιπέτεια, ξανά εντός του ελληνικού χώρου. Δεν είχα όμως ούτε τον χρόνο ούτε τον χώρο να τα κάνω και τα δύο, οπότε είπα να «θυσιάσω» – όχι απόλυτα – το ελληνικό κομμάτι και να πάω 15 χρόνια πίσω, στο πώς συναντήθηκαν για πρώτη φορά και πώς κατέληξαν να είναι στην Ελλάδα και να κάνουν αυτό που κάνουν. Κρατάω προφανώς πάλι το λαογραφικό στοιχείο τρόμου και αυτή τη φορά έχει να κάνει το Αγγλικό folklore. Ουφ, ευτυχώς δεν είπες Νορβηγία, γιατί αν άκουγα πάλι για Vikings, Thor, Loki και σφυριά θα τρελαινόμουν! (γέλια) Είπα να είναι εκεί γιατί ήθελα να τους βάλω σε ένα ουδέτερο έδαφος: ο ένας είναι Έλληνας, ο άλλος Ιρλανδός και δεν ήθελα κανένας από τους δύο να παίζει στην έδρα του. Ο ένας βέβαια είναι λίγο πιο κοντά και μιλάει τη γλώσσα – όλη η ιστορία εκτυλίσσεται στα Αγγλικά τα οποία έχουν μεταφραστεί στα Ελληνικά για τον αναγνώστη. Η ιστορία λοιπόν αυτή ρίχνει το βάρος στους χαρακτήρες και πως γνωρίστηκαν. Με πρόλαβες πάντως νωρίτερα όσο αφορά τους χαρακτήρες, μιας και πέρα από το στοιχείο του horror, στα «Μυστήρια Πράγματα» αναδεικνύεται το folklore στοιχείο μιας γεωγραφικής περιοχής όπως στα έργα του Carl Barks, του Don Rosa αλλά και του μεγάλου Hugo Pratt, ως μέσο ανάπτυξης κάποιων πτυχών της προσωπικότητας των ηρώων. Όλο αυτό το setting είναι αφορμή για τους χαρακτήρες. Η άποψή μου είναι ότι αν δεν σε ενδιαφέρουν οι χαρακτήρες – που είναι το Α και το Ω μιας ιστορίας – η ιστορία δεν κινείται με τον ίδιο τρόπο, ούτε σαν αναγνώστης την διαβάζεις με το ίδιο ενδιαφέρον. Πρέπει να σε ενδιαφέρει όχι τι θα γίνει τώρα, αλλά τι θα πει, τι θα κάνει, πως θα αλληλοεπιδράσει με κάτι ο πρωταγωνιστής. Πρέπει να είναι τρισδιάστατοι, με βάθος και σάρκα και οστά. Ένας γνώμονας που έχω στο μυαλό μου πάντα είναι να μην μπορείς να σκεφτείς την ιστορία με άλλους χαρακτήρες. Αν στη θέση π.χ. του Καρτέρη μπορείς να σκεφτείς τον Indiana Jones, κάτι δεν πάει καλά. Το ίδιο και με τις ιστορίες του Hugo Pratt. Δεν μπορείς να δεις κάποιον άλλον σε αυτές πέρα του Corto Maltese. Ειδικά στις τελευταίες του περιπέτειες, όπως π.χ. «Το Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης» που είναι τεράστιο σε όγκο, στο τέλος όταν βρίσκουν τον θησαυρό είναι ελάχιστες σελίδες στην ουσία. Αυτό είναι από εκείνα τα πράγματα που με ιντριγκάρουν πάρα πολύ: σημασία δεν έχει ο «τίτλος», αλλά τι θα γίνει όταν φτάσει εκεί ο χαρακτήρας – και ο Corto είναι τόσο σύνθετος χαρακτήρας που είσαι μαζί του συνεχώς. Έχω παρεμπιπτόντως τόση αγάπη για αυτόν τον χαρακτήρα, που υπάρχουν τόσες επιρροές του στο δικό μου έργο μου τις οποίες ασυνείδητα τοποθετώ και δεν το αντιλαμβάνομαι τη στιγμή που γράφω ή σχεδιάζω (π.χ. ο τρόπος που καπνίζει το τσιγάρο του ο Νίκολσον). Ο folklore-ικός τρόμος είναι διαχρονικά ένα από τα πιο γοητευτικά sub-genres του horror σε κάθε μέσο. Πρόσφατα δε στον κινηματογράφο με ταινίες σαν τα The Witch ή το Midsommar, ο τρόμος που πηγάζει από τα παραδοσιακά λαϊκά στοιχεία ενός τόπου δείχνει να έχει επιστρέψει δριμύτερος. Τι είναι εκείνο θεωρείς το οποίο κάνει τις τρομακτικές τοπικές δοξασίες και ιστορίες να ασκούν τέτοια έλξη στο κοινό; Είμαι τρελός θριλεράκιας και θα τις δω όλες αυτές τις ταινίες – αρκετές από αυτές παραπάνω από μία φορά. Το κοινό τους έχει αυξηθεί, αλλά δεν ξέρω αν είναι όντως τόσο μεγάλο ή εμείς είμαστε θριλεράκηδες και το βλέπουμε έτσι. Πλέον όμως γίνεται όντως ένα buzz παραπάνω, ενώ μπαίνουν σε αυτές τις παραγωγές και μεγάλοι ηθοποιοί, όπως στο Lighthouse καλή ώρα, το οποίο ξεχώρισε συν τοις άλλοις και για δύο πολύ σπουδαίες ερμηνείες – τον Dafoe τον ξέραμε, ενώ για τον Pattinson ήταν άλλη μια από τις ταινίες που είπαμε «ώπα, τι γίνεται εδώ». Εννοείται λοιπόν ότι έχει μεγαλώσει το κοινό τους, αλλά δεν νομίζω να φτάσει στον ίδιο βαθμό που είναι το κοινό που περιμένει π.χ. ένα νέο Halloween – και αυτά τα κλασσικά slasher έχουν το βάρος τους. Για το folk horror, το στοιχείο που για εμένα το κάνει τόσο ιδιαίτερο και ξεχωριστό είναι το γεγονός ότι είναι λίγο πιο down to earth, πιο «επίγειο». Έχει να κάνει με δυνάμεις οι οποίες είναι μεν στο σκοτάδι, αλλά δεν είναι τόσο εξωπραγματικές όπως π.χ. ο Freddy Krueger. Έχει μέσα του ένα αρχέγονο πράγμα, ένα σκοτάδι που υπήρχε σε περιόδους της ανθρωπότητας η οποία τότε είχε πολλές προκαταλήψεις – για αυτό και τα «Μυστήρια Πράγματα» εκτυλίσσονται αυτή την περίοδο της ιστορίας. Με ιντριγκάρει πώς έχει παντρευτεί αυτό με το κομμάτι της Ελληνικής Ορθοδοξίας και του Χριστιανισμού. Στα «Μυστήρια Πράγματα» υπάρχει μια κοινή γραμμή που δεν ξέρω πόσο ορατή είναι – συνήθως το τέρας των ιστοριών δεν είναι κάτι πολύ μακριά μας αλλά δίπλα μας. (προσοχή – ακολουθούν spoilers) Στην πρώτη ιστορία είναι ο παππούς μας, στη δεύτερη ο παπάς της ενορίας, στην τρίτη ιστορία είναι αυτοί που έχουν το πανδοχείο στο βουνό (τέλος των spoilers). Δεν έχω κάνει τυχαία το πόσο κοντά μας είναι αυτό το κακό – σε σχέση με το πόσο «κοντά» μας είναι ένας εξωγήινος ή ένα ζόμπι. Μου αρέσει το κομμάτι του πως προσπαθούσαν τότε να καλύψουν κάποια άλλα πράγματα μέσω μιας δοξασίας. Είναι πολύ πιο κοντινά σε εμάς όπως είπα, αλλά έχουν και μια απλότητα. Το «χωριάτικο», το λίγο πιο «χοντροκομμένο» και όχι το τόσο περίπλοκο είναι συνήθως πιο άμεσο. Πολλά ελληνικά comics έχουν άμεσες παραπομπές στην ελληνική πραγματικότητα, με τρόπο όμως που μια πιθανή έκδοση τους στο εξωτερικό ίσως δεν λειτουργήσει απόλυτα υπέρ τους. Από την άλλη, τα «Μυστήρια Πράγματα» είναι νομίζω σε μια θέση που μπορούν να αναδείξουν εξίσου πετυχημένα το υλικό τους και σε μια άλλη γλώσσα. Έχει περάσει από το μυαλό σου η σκέψη του να κάνεις το εκτός έδρας βήμα με την σειρά; Αυτό το έχω σκεφτεί, αλλά έχει να κάνει και με τον εκδότη – το έχει και αυτός κατά νου για δουλειές που θεωρεί ότι μπορούν να διαβαστούν από κάποιον ξένο αναγνώστη. Δεν έχει γίνει κάποια κίνηση, αλλά στο μυαλό υπάρχει. Ειδικά όμως για την Ευρωπαϊκή σκηνή comics και τις μεγάλες αγορές, με μια τεράστια παράδοση στο χώρο – π.χ. Γαλλία, Βέλγιο ή Ιταλία- αν πεις ότι θα βγεις προς τα εκεί, υπάρχει ο φόβος της «σταγόνας στον ωκεανό». Δεν είμαι σίγουρος ότι είναι κάτι απίθανο, αλλά έχω κάποιες επιφυλάξεις του κατά πόσο μπορεί να περπατήσει εκτός, λόγω του μεγέθους των αγορών. Θεωρώ παρ’ όλα αυτά σαν αναγνώστης ότι το Ευρωπαϊκό στυλ – στο σενάριο και στο σκίτσο – είναι πιο κοντά σε εμένα και τη δουλειά μου από π.χ. το Αμερικάνικο. «Μυστήρια Πράγματα» σε τηλεοπτική σειρά; Έχω δει στο όνειρό μου ότι το παίρνει το Netflix και βάζω ρήτρα στο συμβόλαιο μου ότι πρέπει να παίξω έναν από τους δύο χαρακτήρες (γέλια)! Και όλοι ξέρουμε ποιον, ξεκάθαρα Νίκολσον! Ο Νίκολσον όμως είναι γίγαντας και εγώ 1,75 (γέλια)! Πάντως και στα «Μυστήρια Πράγματα» και στα «Καμένα Βούρλα», επειδή μου αρέσει να δουλεύω με δυάδες χαρακτήρων, έχουν στοιχεία του εαυτού μου και οι δύο πρωταγωνιστές. Αν μου δινόταν όμως όντως η ευκαιρία ναι, θα ήθελα να γίνει σειρά και να παίζω τον Νίκολσον εγώ (γέλια)! Πάμε λοιπόν στον «άλλο» Θανάση τώρα, τον ηθοποιό του θεάτρου, της τηλεόρασης και του κινηματογράφου. Μπορείς να μας πεις μερικά λόγια για τις μέχρι τώρα δουλειές σου και πως προέκυψε η ενασχόλησή σου και με αυτό το κομμάτι; Ασχολήθηκα ουσιαστικά με το κομμάτι αυτό στο πανεπιστήμιο. Μπήκα στη σχολή μου, στο τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Ε.Κ.Π.Α, γιατί με ενδιέφερε η σκηνοθεσία και το σινεμά. Τότε όταν δίναμε εξετάσεις δεν υπήρχε ακόμα το τμήμα Κινηματογράφου του Α.Π.Θ. και οι πιο κοντινές σχολές σε σκηνοθεσία ήταν τα Μ.Μ.Ε. Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Πέρα από τα μαθήματα ταινιών μικρού μήκους που είχαμε – και στα οποία συμμετείχα σαν ηθοποιός – «έμπλεξα» παράλληλα με δύο θεατρικές ομάδες – και από εκεί κόλλησα το «μικρόβιο». Πριν καλά-καλά ορκιστώ, έδωσα εξετάσεις στο Υπουργείο Πολιτισμού για δραματική σχολή και πήγα με υποτροφία στην Ανωτέρα Δραματική Σχολή του Νέου Ελληνικού Θεάτρου του Γ. Αρμένη. Έφτασα λοιπόν να παίζω στο θέατρο πριν πάρω το πτυχίο. Από εκεί και μετά, από το 2004 μέχρι και 2013-2014 έπαιζα συνεχόμενα στο θέατρο. Μετά ήρθε η κρίση και κάπως όλα αυτά μπήκαν στον «πάγο». Να γίνει μια αναφορά εδώ και στη συμμετοχή σου στο Όντως Φιλιούνται του 2016 σε σκηνοθεσία Γιάννη Κορρέ, το οποίο ταξίδεψε σε διάφορα φεστιβάλ ανά τον κόσμο και εσύ απέσπασες το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Ηθοποιού στο 23ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας. Για την ταινία κάναμε σχεδόν 6 μήνες πρόβες – δεν έκανα κάτι στο θέατρο τότε. Μετά από αυτό υπήρξαν κάποιες συμμετοχές σε ταινίες ή τηλεοπτικές παραγωγές, όχι όμως κάτι θεατρικό, κυρίως γιατί απαιτούσε πολύ χρόνο και οι απολαβές ήταν αρκετά χαμηλές. Το Ελληνικό κράτος δείχνει ότι συνεχίζει να αντιμετωπίζει τους καλλιτέχνες σε μεγάλο βαθμό ως χομπίστες και όχι επαγγελματίες. Πώς βιώνεις γενικότερα εσύ την κατάσταση στο χώρο τα τελευταία χρόνια; Ο τρόπος που αντιμετωπίζει το κράτος τους καλλιτέχνες φάνηκε ακόμα περισσότερο στα χρόνια της πανδημίας και ιδιαίτερα κάτω από τη τωρινή Κυβέρνηση. Στο χώρο του θεάτρου, επειδή έχω μια απόσταση τα τελευταία χρόνια, δεν βιώνω απόλυτα την τρέχουσα κατάσταση. Βλέπω όμως δυστυχώς από φίλους ότι το επίπεδο δυσκολίας έχει πολλαπλασιαστεί. Παράλληλα βέβαια υπάρχει κοινό που στηρίζει και κόσμος που θέλει να δει παραστάσεις. Στο κομμάτι του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, πάλι βλέπω ότι μετά την πανδημία γίνονται πολλά πράγματα και πάλι ο κόσμος στηρίζει όσο μπορεί! Δεν στηρίζει το κράτος όμως. Δες και για παράδειγμα τι γίνεται όλο αυτό το διάστημα, με την περίπτωση των ιστορικών κινηματογράφων του κέντρου. Δεν στηρίζει αλλά δεν ξέρω και πότε στήριζε. Επειδή ανέφερα πριν τα τελευταία τέσσερα χρόνια και τη συγκεκριμένη Κυβέρνηση, με την αντιμετώπιση που έχει προς τους καλλιτέχνες έχει γίνει τώρα ακόμα πιο εξόφθαλμο το πόσο λίγη αξία δίνουν στους ανθρώπους που αυτή είναι η δουλειά τους, το πόσο λίγο θεωρούν αυτό το πράγμα εργασία και περισσότερο ως ένα χόμπι πλουσίων. Χωρίς να το έχω ψάξει ως προς το διαδικαστικό του κομμάτι, θεωρώ ότι όταν είσαι Κυβέρνηση ή Δημαρχεία Αθηναίων, αν θες να γίνει κάτι το κάνεις. Για τους κινηματογράφους συγκεκριμένα, βγήκαν οι πάντες και λέγαν ότι δεν πρέπει να χαθούν αυτές οι ιστορικές αίθουσες. Ποιος είναι πάνω από αυτούς και δεν μπορούν να λήξουν αυτό το ζήτημα υπέρ των αιθουσών άμεσα; (σημείωση: η συνέντευξη έγινε μερικές ώρες πριν βγει η απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τους κινηματογράφους Άστορ και Ιντεάλ) Άλλη μια από τις πολλές σου ενασχολήσεις, είναι και εκείνη με το ραδιόφωνο. Μπορείς να μας πεις μερικά λόγια και για αυτό; Ραδιόφωνο έκανα για αρκετά χρόνια. Στην αρχή είχαμε μια εκπομπή στο CR radio τρία άτομα, το «Προτελευταίοι». Τα δύο σταδιακά αποχώρησαν λόγω δουλειάς και έμεινα μόνος μου για 2-3 χρόνια. Επειδή λοιπόν δεν μου άρεσε να κάνω μόνος εκπομπή, συχνά έφερνα κόσμο. Μερικές φορές είχα φέρει τον Αντώνη τον Βαβαγιάννη – με τον οποίο γνωριζόμασταν από αρχές 2000. Έγινε και σε εκείνον πρόταση για εκπομπή και μιας και ούτε αυτός ήθελε να κάνει μόνος του, είπαμε να κάνουμε παρέα τους «Προτελευταίους». Τελευταία εκπομπή ήταν το 2019, όπου διάφορες επαγγελματικές υποχρεώσεις και η πανδημία της έβαλαν φρένο. Αυτή τη στιγμή το CR radio δεν λειτουργεί, αλλά όλες οι εκπομπές υπάρχουν ανεβασμένες online στο mixcloud ως «Προτελευταίοι». Από αυτή την κοινή μας εμπειρία με τον Αντώνη προέκυψαν και δύο συλλογές comic, οι… «Προτελευταίoι» που βασίζεται σε μικρές καθημερινές ιστορίες από την εκπομπή, από φίλους, δικές μας κτλ, όλες αληθινές. Ξέρω και πολύ κόσμο οι οποίοι μου έστελναν ότι στην πρώτη καραντίνα που ήμασταν όλοι κλεισμένοι περάσανε την περίοδο με ένα επεισόδιο ανά μέρα. Θα ήθελα να ξανακάνω ραδιόφωνο γιατί μου έχει λείψει πολύ, αλλά νομίζω λειτουργώ καλύτερα με παρέα – λίγο βαριέμαι μόνος μου. Ανάμεσα σε όλες σου τις ιδιότητες, τι προτιμάς εν τέλει περισσότερο; Η κάθε μια έχει τη δική της ομορφιά και παίρνω πολύ μεγάλη ικανοποίηση όταν κάνω κάτι από αυτά τα πράγματα, γιατί είναι διαφορετικοί τρόποι επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Επειδή το comic μου πήρε πολύ χρόνο τελευταία, παρότι μου αρέσει, μου είναι και ζόρικο επειδή είναι πολύ μοναχικό. Την ευχαρίστηση δεν την παίρνω τόσο όσο σχεδιάζω, αλλά περισσότερο στη φάση πριν ξεκινήσω – όταν αρχίζει η δημιουργική διαδικασία και το brainstorming με τον εαυτό μου – και όταν μετέπειτα τυπωθεί, το πάρει ο αναγνώστης να το διαβάσει και έρθει να το συζητήσουμε. Εγώ παρότι είμαι αρκετά μοναχικός άνθρωπος, κατά κάποιο τρόπο είμαι και πολύ κοινωνικός ταυτόχρονα και όλο αυτό το θεωρώ λίγο «βαρύ». Είναι ένα δύσκολο κομμάτι για εμένα, γιατί είσαι εσύ με τον εαυτό σου και υπάρχει μεγάλη απομόνωση. Εσύ με το χαρτί, για πολύ καιρό και αυτό – άντε και με μια μουσική. Το θέατρο, ο κινηματογράφος, η τηλεόραση είναι άλλες «πίστες». Έχεις να κάνεις με ανθρώπους και αυτό μου αρέσει πάρα πολύ. Είναι και ο λόγος που ασχολήθηκα εξαρχής με το θέατρο – αλλά και με το ραδιόφωνο στη συνέχεια – ότι έχεις δηλαδή ένα μόνιμο interaction για να πραγματοποιηθούν αυτά. Και στο σινεμά ακόμα περισσότερο. Το θέατρο είναι ομαδικό άθλημα, αλλά το σινεμά είναι ακόμα περισσότερο γιατί μέσα σε αυτό μπαίνει και το συνεργείο – το οποίο είναι άλλη φάση. Γενικά λατρεύω ούτως ή άλλως το σινεμά αλλά εδώ έχεις ηθοποιούς, ενδυματολόγους, υπεύθυνους για τα σκηνικά, μακιγιέρ, φωτιστές, σκηνοθέτες, κάμεραμεν, ηχολήπτες, φωτογράφους κτλ, μια ορχήστρα που δουλεύουν όλοι για τον ίδιο στόχο. Υπάρχουν άτομα που δεν φαίνονται – με το όνομά τους μόνο στα credits – που χωρίς αυτούς δεν γίνεται η δουλειά. Το σινεμά έχει «πίσω» του περισσότερους ανθρώπους από ότι το θέατρο και μπορώ να πω ότι από τα πιο ωραία και με απίστευτη αίσθηση του χιούμορ άτομα που έχω γνωρίσει στη ζωή μου είναι άτομα του κινηματογραφικού συνεργείου. Αν βάλεις π.χ. μια ταινία μεσαίου budget στο Netflix διάρκειας 1 ώρας και 40 λεπτών, στην 1 ώρα και 30 λεπτά θα έχει τελειώσει και θα μείνουν δέκα λεπτά τίτλοι τέλους. Οι ηθοποιοί σε αυτούς θα είναι στην καλύτερη το πρώτο λεπτό, ενώ όλοι οι υπόλοιποι θα είναι ένα σωρό άνθρωποι που δούλεψαν από πίσω. Για αυτό μου αρέσει το σινεμά, γιατί δεν είναι μόνο οι ηθοποιοί. Δεν είναι μόνο ο σκηνοθέτης. Είναι ένα αποτέλεσμα ορχήστρας, είναι σαν μουσική – την οποία θεωρώ την υπέρτατη μορφή τέχνης και μακάρι να μπορούσα να παίξω. Ως ηθοποιός τρέφω τεράστιο σεβασμό για αυτούς τους ανθρώπους – γιατί βρίσκονται εκεί, με όλα τα «εργαλεία» για να φανείς εσύ μπροστά όσο το δυνατόν καλύτερος γίνεται. Οπότε θα διαλέξω το σινεμά. Γεφυρώνοντας λοιπόν με έναν απόλυτα κλισέ τρόπο την κουβέντα που ξεκινήσαμε παραπάνω για τα «Μυστήρια Πράγματα» και το σινεμά, 5 αγαπημένες ταινίες τρόμου; Μια από τις αγαπημένες μου ταινίες τρόμου όλων των εποχών – αν και ίσως κάποιοι δεν το κατατάσσουν στην κατηγορία αυτή – είναι το Jaws. Τη θεωρώ μια από τις καλύτερες ταινίες που έχουν γυριστεί ποτέ, την καλύτερη ταινία του Spielberg και γενικότερα μια από τις αγαπημένες μου ταινίες όλων των εποχών. Και σχετικά με αυτό που λέγαμε νωρίτερα για τον Hugo Pratt και το «Το Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης», το κάνει και ο Spielberg εδώ και το έχω προσπαθήσει και εγώ στο καινούριο comic: είναι μια ταινία 2 ωρών και το βασικό element της ταινίας, τον καρχαρία δηλαδή, τον βλέπεις δέκα λεπτά στο τέλος. Αυτό το θεωρώ μια από τις επιτομές του thriller, το πως τα έχεις κάνει πάνω σου και το τέρας το βλέπεις για λίγο και προς το φινάλε. Θα πω στη συνέχεια το The Thing του Carpenter, μια ταινία την οποία όποτε βλέπω μου δημιουργεί ένα τέτοιο περίεργο αίσθημα αμφιβολίας και κλειστοφοβίας, ενώ έχει επίσης και κάτι που αναφέραμε νωρίτερα όταν μιλούσαμε για το folklore στοιχείο του horror, ότι δηλαδή το πιο τρομακτικό είναι ότι αυτός που είναι δίπλα σου μπορεί να είναι το «τέρας». Θα πω μετά το Shining του Kubrick γιατί ο Jack Nicolson είναι ο αγαπημένος μου ηθοποιός και αυτό που κάνει εκεί είναι φανταστικό. Και επίσης για ένα περίεργο λόγο, η Λάμψη (όπως βασικά και οι άλλες δύο ταινίες παραπάνω) είναι στην κατηγορία εκείνη των comfort movies μου, παρότι αρκετά disturbing. Το Wicker Man είναι επίσης ανάμεσα σε αυτές τις ταινίες τρόμου που αγαπώ. Το είχα δει αρκετά μικρός, κάπου στο Λύκειο και μη εξοικειωμένος με τέτοιου είδους θεάματα – αγγλικό θρίλερ στα 70s – με είχε ξενίσει αρκετά, όπως και τους Άγγλους τότε που δεν ήξεραν αρχικά που να την κατατάξουν. Με είχε ξενίσει όλο αυτό το περίεργο, που τα πάντα είναι εξωτερικά φυσιολογικά αλλά γίνεται κάτι σε κάθε σκηνή που λες «εδώ κάτι δεν πάει καλά». Όλη αυτή η αίσθηση του αμήχανου που παράλληλα είναι και πολύ οικείο, με καθημερινούς ανθρώπους που κάνουν φυσιολογικά πράγματα αλλά ξαφνικά αποκτούν αυτήν την αίσθηση του άβολου που σε κάνει να τρομάζεις. Τέλος από τα κλασσικά, πάλι Carpenter και το original Halloween του 1978. Ξαναγυρνώντας στο κομμάτι της 9ης Τέχνης, μιας και νομίζω έχουμε ζήσει με τον ίδιο τρόπο το «ξεπέταγμα» του ελληνικού comic των αρχών του 2000 μέχρι σήμερα, πώς βλέπεις πλέον την εγχώρια σκηνή, τόσο από εμπορικής σκοπιάς όσο και από καλλιτεχνικής; Από την εποχή του «9» της Ελευθεροτυπίας και ειδικά τα δέκα τελευταία χρόνια η Ελληνική σκηνή comics υπάρχει, είναι πάρα πολύ δυνατή και έχει πολλούς ανθρώπους των οποίων οι δημιουργίες θεωρώ, σαν αναγνώστης, ότι θα μπορούσαν άνετα να σταθούν στο εξωτερικό. Το ότι υπάρχει βέβαια σκηνή και μάλιστα ζωντανή και πολύπλοκη το καταλαβαίνεις και από ένα άλλο πράγμα, εκτός από τις πολλές εκδόσεις και το πλήθος των καλλιτεχνών: την ποικιλία στο στυλ και στο περιεχόμενο των ιστοριών των νέων καλλιτεχνών. Όταν μπορείς να διαλέξεις μόνο ανάμεσα σε ελληνικά comics το είδος που σου αρέσει, αυτό κάτι δείχνει και κάτι σημαίνει. Πριν κάμποσα χρόνια δεν υπήρχε αυτό, ενώ πλέον τα άτομα που δημιουργούν comics είναι ένα μεγάλο πολύχρωμο ψηφιδωτό όλων των ηλικιών και υφών. Το θέμα είναι πόσο αυτό μπορεί να απορροφηθεί από τους Έλληνες αναγνώστες. Θεωρώ ότι υπάρχει κοινό, έχει αυξηθεί πολύ, αλλά και πάλι δεν είναι στο επίπεδο που θα βοηθήσει να βιοποριστούν όλοι όσοι αποφασίσουν να ασχοληθούν με το comic στην Ελλάδα. Κλείνοντας σιγά-σιγά, Comicdom CON Athens 2023: Υπάρχουν κάποιοι νέοι καλλιτέχνες, που έχεις ξεχωρίσει προσωπικά και θέλεις να διαβάσεις τις νέες τους δουλειές; Είναι πάρα πολλοί και όσες φορές κάνω βόλτα στις αυτοεκδόσεις βλέπω απίστευτα πράγματα. Είναι π.χ. άτομα είκοσι χρόνια μικρότερα από εμένα στα οποία βλέπω τεράστιο ταλέντο. Όχι ότι δεν το βλέπω αυτό και στους μεγαλύτερους ηλικιακά καλλιτέχνες, αλλά αναφέρω τους πιο μικρούς γιατί αυτοί είναι που έρχονται με φόρα. Δεν μπορώ να αναφέρω ονομαστικά κάποιον, γιατί δεν έχω προλάβει να τελειώσω το διάβασμα πάρα πολλών comic που αγοράζω από κόσμο που μου κέντρισε το ενδιαφέρον η δουλειά του και δεν θέλω να αδικήσω κανέναν. Θα πω μόνο ότι είναι πολλά τα άτομα και έρχονται δυνατά. Πώς ερμηνεύεις αυτό το ολοένα αυξανόμενο καλλιτεχνικό επίπεδο των νέων δημιουργών comics; Εμείς, όπως είπαμε και νωρίτερα, αν κάτσουμε πέντε 40άρηδες θα πούμε κοινά ερεθίσματα. Η νέα γενιά είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Πλέον έχεις είδη μέσα στα είδη, ελληνικά manga, ελληνικά horror, ελληνικά υπέρ-ηρωικά, comics που έχουν να κάνουν με την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, φεμινιστικά, συμπεριληπτικά, πολιτικά κτλ. Αν θες να βρεις κάτι συγκεκριμένο υπάρχουν πολλές επιλογές. Υπάρχει μεγαλύτερη πρόσβαση σε άπειρη πληροφορία για αυτά τα παιδιά – κάτι που εμείς δεν είχαμε επουδενί, ένα Βαβέλ ήθελες μικρός και συνήθως έπρεπε να κάνεις τον ανθρακωρύχο για να το ανακαλύψεις σε κάποιο περίπτερο. Πιο μικροί ειδικά, Βαβέλ και Παρά Πέντε π.χ. έπρεπε να τα κρύψεις κιόλας γιατί μπορεί να νόμιζαν οι γονείς σου ότι είναι και τσόντες (γέλια). Τελευταία ερώτηση και πιο κρίσιμη όλων: αγαπημένη ταινία Simon Pegg; (Σ.σ.: ο Θανάσης εμφανισιακά μοιάζει εντυπωσιακά στον Βρετανό κωμικό.) Μου βάζεις δύσκολα, αλλά δεν θα πω το Shawn of the Dead – η πρώτη που τον θυμάμαι – και θα πω το World ’s End. Ο χαρακτήρας του εκεί νιώθω ότι έχει πολλά κοινά στοιχεία με τον δικό μου χαρακτήρα και θυμάμαι όταν το είχα πρωτοδεί με φίλους, στα πρώτα 15 λεπτά γυρίζουν και μου λένε «Θανάση, το βλέπεις ότι είσαι αυτός έτσι;» (γέλια). Όταν μαζεύει τους παλιούς του φίλους να κάνουν αυτό το pub crawl ταυτίστηκα, γιατί και εμένα οι περισσότεροι μου φίλοι έχουν μεγαλώσει – λες και εγώ δεν έχω (γέλια) – και έχουν μπει σε μια άλλη φάση, ενώ εγώ νιώθω καμιά φορά ότι έχω πατήσει ένα pause και είμαι σαν αυτόν τον χαρακτήρα στη ταινία. Ενώ τα άλλα δύο είναι πιο fun, αυτό έχει εκείνο το στοιχείο που λέγαμε στην αρχή για τα «Καμένα Βούρλα», μιλάει για το πέρασμα του χρόνου, το πως έχουν μεγαλώσει όλοι πια, έχει περάσει ο χρόνος από πάνω τους και ο ήρωας είναι ο ίδιος σαν να είναι ακόμα στα 20 – και φαίνεται κάτι ξεπερασμένο στα μάτια τους, σε σημείο που κάποιες φορές βγάζει μια θλίψη. Στο Hot Fuzz από την άλλη ενώ μου αρέσει πάρα πολύ, δεν μπορώ να ξεπεράσω το γεγονός ότι οι πρωταγωνιστές είναι μπάτσοι (γέλια). Θανάση σε ευχαριστούμε πολύ, καλή επιτυχία με την νέα σου δουλειά και ραντεβού στο Comicdom CON Athens 2023! Tο Comicdom CON Athens, το μακροβιότερο διεθνές φεστιβάλ της χώρας για την τέχνη των comics, επιστρέφει στις 12, 13, 14 Μαΐου, στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Τα comics του Θανάση Πετρόπουλου κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις JEMMA PRESS. Περισσότερα για το Comicdom CON Athens 2023 εδώ. Και το σχετικό link...

Χτες το βράδυ, 12 Μαΐου, στο πλαίσιο του τριήμερου Comicdom Con Athens που διεξάγεται στην Τεχνόπολη στο Γκάζι, απονεμήθηκαν τα Ελληνικά Βραβεία Κόμικς από την Ελληνική Ακαδημία Κόμικς, οργανισμό που μεγαλώνει τα τελευταία χρόνια και διευρύνει το σημαντικό έργο του αναφορικά με την ανάδειξη και διάδοση της ελληνικής παραγωγής. Περίπου 70 επαγγελματίες του χώρου (δημιουργοί, σχεδιαστές, σεναριογράφοι, εκδότες, δημοσιογράφοι, μεταφραστές, ιστορικοί, θεωρητικοί κ.ά.) συνθέτουν την Ακαδημία, η οποία κάθε χρόνο ύστερα από μυστική ψηφοφορία επιλέγει τους νικητές και τις νικήτριες σε πολλές κατηγορίες (κόμικς, σχέδιο, σενάριο, εξώφυλλο, αυτοέκδοση, καλλιτεχνική επιμέλεια, διαδικτυακό κόμικς, νέος καλλιτέχνης, ένθετο, μεταφρασμένη έκδοση), ενώ απονέμεται και ένα Βραβείο Κοινού έπειτα από διαδικτυακή ψηφοφορία των αναγνωστών. Οι συνεργάτες του «Καρέ Καρέ» της «Εφ.Συν.», η οποία είναι και χορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης, ήταν υποψήφιοι σε διάφορες κατηγορίες, γεγονός που μας γεμίζει με χαρά ανεξαρτήτως του αν κατέκτησαν ή όχι τελικά κάποιο βραβείο. Αυτό που είναι σημαντικότερο όλων όμως, είναι η εκπληκτική περσινή παραγωγή, όπως αποδεικνύεται από μια έστω γρήγορη ματιά στις αμέτρητες εκδόσεις που ήταν υποψήφιες. Επειδή είναι δύσκολο να έχει κάποιος πλήρη εποπτεία των εκδόσεων και των πρόσφατων κυκλοφοριών, η Ακαδημία φροντίζει να διαθέτει στα μέλη της το σύνολο των υποψήφιων έργων προς ανάγνωση ώστε να είναι όσο το δυνατόν αντικειμενικότερη η επιλογή. Η επιλογή αυτή γίνεται κάθε χρόνο και δυσκολότερη. Και η ανάγνωση των έργων που κάποτε θα εξαντλούνταν σε λίγο χρόνο απαιτεί πια μέρες. Αλλά απολαυστικές μέρες! Τα ελληνικά κόμικς έχουν να επιδείξουν θαυμαστά έργα κάθε είδους: χιουμοριστικά, περιπέτειες, επιστημονική φαντασία, ιστορικού περιεχομένου, λογοτεχνικές μεταφορές, τρόμου, πολιτικά, αθλητικά, ανθολογίες κ.ά., ικανά να ικανοποιήσουν κάθε γούστο. Όλο και περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι δραστηριοποιούνται στην κυκλοφορία κόμικς, ελληνικών και ξένων. Όλο και περισσότερα βιβλιοπωλεία τοποθετούν κόμικς στα ράφια τους. Όλο και περισσότεροι δημιουργοί παρουσιάζουν τις δουλειές τους μέσω του διαδικτύου και σε δικές τους εκδόσεις. Και όλο και περισσότεροι αναγνώστες προσεγγίζουν τα κόμικς και απολαμβάνουν το περιεχόμενό τους. Τα πολλά φεστιβάλ στη χώρα μας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Δράμα, Κιλκίς, Λάρισα κ.α.) το επιβεβαιώνουν. Όποιοι απέσπασαν χτες τα βραβεία με τη μασκότ που έχει σχεδιάσει ο Τόμεκ θα είναι χαρούμενοι. Και η ελληνική σκηνή πρέπει να νιώθει υπερήφανη και δυνατή. Και το σχετικό link...

Το φετινό Comicdom Con Athens τιμά το ιταλικό κόμικ, όμως το ελληνικό στοιχείο δεν γίνεται να λείπει από το φεστιβάλ. Έτσι, μιλήσαμε με καλλιτέχνες τριών διαφορετικών γενεών για το σύγχρονο ελληνικό κόμικς και την εξέλιξή του μέχρι σήμερα. Αγγελική Σαλαμαλίκη Με άρωμα Ιταλίας έρχεται το Comicdom Con Athens 2023 στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, το τριήμερο 12-14/5. Η συμβολή των Ιταλών στην ένατη τέχνη είναι αδιαμφισβήτητη, έτσι το μεγαλύτερο φεστιβάλ κόμικς στην Αθήνα αποφάσισε να τιμήσει μερικούς από τους σημαντικότερους δημιουργούς του είδους με εκθέσεις και ειδικά αφιερώματα. Στη φετινή διοργάνωση θα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τον σεναριογράφο κόμικς Tito Faraci που, ως τιμώμενος διεθνής προσκεκλημένος, θα επισκεφτεί το φεστιβάλ για μία συζήτηση-αναδρομή στη μακρά καριέρα του και θα παραλάβει βραβείο για τη συνολική προσφορά του στην τέχνη των κόμικς. Παράλληλα, το Comicdom συνεργάζεται με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών για τη φιλοξενία δύο πρωτότυπων εκθέσεων: Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Ίταλο Καλβίνο, στήνεται η πολύπλευρη έκθεση "Calvino Immaginario – Οι Φανταστικοί Κόσμοι του Italo Calvino", που ζωντανεύει σε παγκόσμια πρεμιέρα στην Αθήνα τους φανταστικούς κόσμους του Ιταλού συγγραφέα, ενώ στην έκθεση "Fumetti dal Mare – Κόμικς από τη Θάλασσα", έξι διεθνείς καλλιτέχνες από Αλβανία, Ιταλία, Ελλάδα και Γαλλία παρουσιάζουν έργα εμπνευσμένα από τη θάλασσα. "Calvino Immaginario – Οι Φανταστικοί Κόσμοι του Italo Calvino" Φυσικά, από το πρόγραμμα δεν λείπουν τα αφιερώματα σε σύγχρονους Έλληνες δημιουργούς όπως η έκθεση για την Αγγελική Σαλαμαλίκη, καθώς και προβολές animation, εργαστήρια για κάθε ηλικία, διαγωνισμοί, πάνελ και πολλά άλλα events που γιορτάζουν τη διεθνή ένατη τέχνη. Σε αυτό το πλαίσιο, μιλήσαμε με Έλληνες δημιουργούς από τρεις διαφορετικές γενιές, τον Τάσο Αποστολίδη (1947), τον Γιάννη Ρουμπούλια (1982) και τη Μαρία-Όλια Ντακογιάννη (1995), για την πρώτη τους επαφή με τον κόσμο της ένατης τέχνης, τις επιρροές και τις αγαπημένες τους ιστορίες. Ποια ήταν η πρώτη σας επαφή με τον κόσμο των κόμικς; Τάσος Αποστολίδης: Ως αναγνώστης, τα "Μίκυ Μάους" στη δεκαετία του ΄50. Ως σεναριογράφος, στη δεκαετία του ΄80, οι "Κωμωδίες" του Αριστοφάνη σε κόμικς με εικόνες του Γιώργου Ακοκαλίδη, που φέτος συμπληρώνουν 40 χρόνια συνεχούς κυκλοφορίας. Γιάννης Ρουμπούλιας: Από πολύ μικρή ηλικία οι γονείς μου, βλέποντας το ενδιαφέρον που είχα για τις ιστορίες φαντασίας και τα κινούμενα σχέδια, φρόντιζαν να με τροφοδοτούν οι ίδιοι με πολύχρωμα κόμικς διαφόρων ειδών. Ειδικά την εποχή που άρχισα να μαθαίνω να διαβάζω, ο Σπάιντερμαν, ο Σούπερμαν και άλλοι, μου κρατούσαν συντροφιά μέσω των ιστοριών τους και με βοηθούσαν να σχηματίσω ξεκάθαρες εικόνες για το "καλό” και το "κακό”. Ωστόσο όταν ο πατέρας μου ένα καλοκαίρι μου αγόρασε ένα ελληνικό τεύχος "Super Conan", ήταν η καθοριστική στιγμή όπου τα κόμικς με κέρδισαν για πάντα και ο Κόναν ο Βάρβαρος έγινε ένας από τους πλέον αγαπημένος μου χαρακτήρες. Από μικρός είχα συνηθίσει τους πολύχρωμους, ατσαλάκωτους υπερήρωες με τα αδαμάντινα ιδανικά που έμοιαζαν με σύγχρονους ημίθεους. Ωστόσο ο Κόναν, σχεδόν ημίγυμνος και χωρίς υπερφυσικές δυνάμεις, είχε μια λαχτάρα για ζωή που στα μάτια μου τον έκανε να ξεχωρίσει από κάθε άλλον. Κάπου εκεί κατάλαβα πως θα ήθελα για πάντα να διαβάζω τις περιπέτειές του μα και να σκαρφίζομαι και δικές μου, ακονίζοντας τη φαντασία μου στο έπακρο. Μαρία-Όλια Ντακογιάννη: Η σχέση μου με τα κόμικς ξεκίνησε από τη θέση του αναγνώστη και μάλιστα ήταν από τα πρώτα μου ερεθίσματα στον κόσμο του διαβάσματος. Θυμάμαι να περνώ όλη μου την παιδική ηλικία με ένα κόμικ στο χέρι, προσπαθώντας να ξεφυλλίσω τις σελίδες κάποιας περιπέτειας με φόντο τη Λιμνούπολη ή το γαλατικό χωριό ενώ έτρωγα καρπούζι, κάποιο καλοκαίρι στη βεράντα των παππούδων μου. Είναι μια εμπειρία που έχω συνδέσει με την αθωότητα και την ανεμελιά, παρότι αυτή η συνήθεια δεν άλλαξε όσο μεγάλωνα, μάλλον φούντωνε μέσα μου την επιθυμία να διεισδύσω περισσότερο σε αυτό τον κόσμο που τόσο με είχε συγκινήσει. Τη δεκαετία του 1980 ξεκίνησε τη συγγραφική του πορεία ο Τάσος Αποστολίδης, μεταφέροντας τις "Κωμωδίες" του Αριστοφάνη σε κόμικς με εικονογράφηση από τον Γιώργο Ακοκαλίδη, που φέτος συμπληρώνουν 40 χρόνια συνεχούς κυκλοφορίας. Πώς βλέπετε τη σύγχρονη καλλιτεχνική σκηνή στην ένατη τέχνη; Τι έχει αλλάξει στις πεποιθήσεις και τις προσεγγίσεις των δημιουργών; Τ.Α.: Βλέπω μεγάλη εξέλιξη από τους δημιουργούς και μεγάλη τόλμη από τους εκδότες. Τα θέματα είναι πιο ψαγμένα, οι εικόνες το ίδιο. Επίσης είναι εμφανής η προσπάθεια προσωπικής γραμμής. Ευτυχώς ξεφύγαμε από το στάδιο των μιμήσεων. Υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι νέοι δημιουργοί και με τη δυνατότητα της τεχνολογίας μπορούν εύκολα πια να δείξουν τη δουλειά τους. Ένα άλλο χαρακτηριστικό που διαφαίνεται είναι ότι νέοι δημιουργοί παράγουν για το κοινό, για να διαβαστούν και όχι για να κάνουν το κέφι τους ή να δείξουν μόνο τις ζωγραφικές τους ικανότητες. Γ. Ρ.: Καθώς περνάει ο καιρός και μεγαλώνω σε ηλικία, διαπιστώνω πως οι νεότεροι δημιουργοί σφύζουν από ταλέντο και όρεξη για δουλειά. Είναι πολύ ελπιδοφόρο να βλέπεις όλο και περισσότερο νέο κόσμο να εκφράζεται μέσω της τέχνης. Ταυτόχρονα, σε αντίθεση με τα παλιότερα χρόνια που όσοι ασχολούνταν με καλλιτεχνικά επαγγέλματα κατά κάποιον τρόπο αντιμετωπίζονταν ως ταμπού ή παρίες, ενώ πλέον αντιμετωπίζονται σαν επαγγελματίες που κερδίζουν τα προς το ζην από την τέχνη τους. Ωστόσο οι σημαντικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε ως κλάδος σε διάφορους τομείς δεν παύουν να υπάρχουν. Όσο όμως μεγαλώνει η κοινότητά μας πιστεύω πως η ελληνική σκηνή κόμικς μόνο προς τα πάνω μπορεί να πάει. Είμαι της γνώμης πως μόνο η φαντασία μπορεί να κάνει τη διαφορά στο οτιδήποτε. Μ. Ν.: Σε σταθερά ανοδική πορεία και με αξιοσημείωτη συνέπεια στην ποιότητα παρά τη ραγδαία ποσοτική αύξηση των παραγόμενων έργων. Η σκηνή είναι ιδιαίτερα ενεργή και έχει αρχίσει να διεισδύει και σε διαφορετικούς χώρους μέσα από ένα δυναμικό δίκτυο συνεργασιών. Για τις πεποιθήσεις και προσεγγίσεις των δημιουργών δεν είμαι τόσο σίγουρη, έχω την εντύπωση πως παρουσιάζονται πιο ευέλικτοι και προσαρμοστικοί και ακολουθούν τις εξελίξεις, τη ζήτηση και τις ανάγκες των αναγνωστών τους για πιο περίπλοκα ή και δύσκολα θέματα, και πιο συμπεριληπτικές ιστορίες. Εάν παρατηρώ κάτι είναι πως δίνεται πλέον ιδιαίτερη προσοχή σε ζητήματα τεκμηρίωσης και έρευνας ακόμη και σε ιστορίες μυθοπλασίας, όλες οι εκδόσεις είναι πολύ προσεγμένες και οι καλλιτέχνες επιχειρούν να αναλαμβάνουν δουλειές με εντυπωσιακό όγκο και μεγάλο βαθμό δυσκολίας. Στα τέλη των 90s ο Γιάννης άρχισε να αναγνωρίζεται από την εγχώρια σκηνή και σήμερα είναι ένας από τους πιο καταξιωμένους Έλληνες εικονογράφους. Με τα social media και την αύξηση της απόσπασης προσοχής ειδικά στις μικρότερες ηλικίες, πολλοί παρατηρούν μια αποστροφή από την ανάγνωση. Τι ισχύει για τα κόμικς; Πιστεύετε ότι οι αναγνώστες τα προτιμούν αντί ένα λογοτεχνικό βιβλίο και γιατί; Τ.Α.: Αυτό άρχισε να διαφαίνεται από το 2000 και μετά, αλλά δεν είναι μόνο φαινόμενο ελληνικό. Τα κόμικς είναι πιο κοντά στην εικόνα που μας έχει κατακλύσει, αναπτύσσονται με λιγότερο λόγο και αυτό τα φέρνει πιο κοντά στις προτιμήσεις του νεανικού κυρίως κοινού. Η αισθητική των σχολικών βιβλίων έχει παίξει τον ρόλο της, απωθώντας τα παιδιά από το βιβλίο. Πάντως δεν συγκρίνονται τα είδη. Ο αναγνώστης που του αρέσει η λογοτεχνία θα την αναζητήσει, αυτό δεν εμποδίζει να διαβάζει και κόμικς ίσως μια άλλη στιγμή, με άλλη ευκαιρία. Γ. Ρ.: Προσωπικά πιστεύω πως όποιος θέλει να ασχοληθεί, θα το κάνει δίχως δεύτερες σκέψεις. Πριν τα social media ήταν η τηλεόραση, τα video games κ.τ.λ. Πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν μέσα που αποσπούν την προσοχή. Όλα είναι θέμα παιδείας, γούστου και προσαρμογής στα νέα δεδομένα της εκάστοτε εποχής. Δεν διαβάζουν όλοι βιβλία, όπως δε διαβάζουν όλοι κόμικς. Υπάρχουν και άνθρωποι που δεν ασχολούνται καν με τα social media. Μπορεί τα μικρά τεύχη των είκοσι σελίδων (comic books) να μην κάνουν τα εξωπραγματικά νούμερα που έκαναν κάποτε ανά εβδομάδα, μα οι μεγαλύτεροι τόμοι με ολοκληρωμένες ιστορίες (graphic novels) έχουν αναπτύξει μια δυναμική παρόμοια με αυτή των κλασικών βιβλίων τα τελευταία χρόνια. Πλέον έχουν μπει δυναμικά στο παιχνίδι και τα ψηφιακά κόμικς. Μια μορφή τέχνης μπορεί να επιβιώσει με την εξέλιξη και την ανάπτυξή της. Οτιδήποτε μένει στάσιμο και απαράλλαχτο, δυστυχώς είναι καταδικασμένο να εκλείψει κάποια στιγμή. Όσο παράγουμε ποιοτικές και πρωτότυπες ιστορίες που έχουν κάτι να πουν στο αναγνωστικό κοινό, η πεποίθησή μου είναι πως θα ανανεώνεται και το ενδιαφέρον του. Μ. Ν.: Είμαι από τους αναγνώστες που πιστεύουν πως η διαδικασία ανάγνωσης ενός κόμικ και ενός βιβλίου μπορεί να είναι το ίδιο ανάλαφρη και ευχάριστη, ανεξαρτήτως εάν απαιτεί τα ίδια επίπεδα συγκέντρωσης και προσήλωσης. Και στα δύο είδη η γραφή μπορεί να είναι πυκνή, ανιαρή, φλύαρη, να έχει καλή ή κακή ροή. Η εικόνα ενός κόμικ που κάπως διευκολύνει το μάτι και τη φαντασία δε σημαίνει πως δεν είναι επιφορτισμένη με πολλά επίπεδα πληροφορίας, πως δεν απαιτεί αντίστοιχη προσπάθεια από τον αναγνώστη για την αποκωδικοποίηση των νοημάτων της. Για την απόλαυση ενός κόμικ χρειάζεται παρατήρηση, κριτική σκέψη, συγκέντρωση, συνθετική ικανότητα κ.ά. Επίσης υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη κόμικς και αναγνωστικές προτιμήσεις, πολλές δημιουργίες χρειάζονται μέρες για να διαβαστούν και να αφομοιωθούν. Ίσως φαίνεται πιο εύκολο στην εποχή της εικόνας και της ταχύτητας να διαβάσει κανείς ένα κόμικ, όμως στην πραγματικότητα, η εικόνα δεν εξυπηρετεί την εξοικονόμηση χρόνου και ενέργειας, είναι απλώς ένας διαφορετικός τρόπος διαχείρισης και παρουσίασης της πληροφορίας, που δεν θα πρέπει να προσπερνάμε επιπόλαια ή βιαστικά. Η Μαρία-Όλια Ντακογιάννη ανήκει στη νέα φουρνιά Ελλήνων καλλιτεχνών. Τι συμβουλή θα δίνατε σε ένα νέο καλλιτέχνη που θέλει να ασχοληθεί με τα κόμικς; Τ.Α.: Να προσέξει πολύ το σενάριο και να μάθει πώς γράφεται. Να κάνει πολλή έρευνα γύρω από το θέμα του πριν τραβήξει την πρώτη του γραμμή. Να μη βιάζεται να ''απεικονίσει'', αλλά να είναι σίγουρος ότι η εικόνα του θα πατήσει πάνω σε ένα καλά δομημένο σενάριο. Τόσο στα κόμικς όσο και στα graphic novels το μοίρασμα της προσοχής και του ενδιαφέροντος ανάμεσα στο σενάριο και στην εικόνα είναι 50:50. Γ. Ρ.: Πρώτα απ’ όλα να αγαπάμε από τα βάθη της ψυχής μας αυτό που κάνουμε. Πρέπει να έχουμε υπομονή, επιμονή και να μελετάμε πολύ. Να εξασκούμαστε σταθερά κάθε μέρα, έστω και λίγο. Να μην απογοητευόμαστε από τα λάθη μας, μα να μαθαίνουμε από αυτά. Να επιχειρούμε με κάθε τρόπο να τελειώνουμε ένα έργο μας ακόμη κι αν δεν προέκυψε το καλύτερο αποτέλεσμα που θα θέλαμε. Είναι πάρα πολύ σημαντικό τα ολοκληρώνουμε ένα έργο πριν ξεκινήσουμε κάποιο άλλο. Έτσι αποκτάμε μεγαλύτερη εμπειρία. Θέλει γερό στομάχι ο καλλιτεχνικός χώρος, μα δεν πρέπει να τα παρατάμε ποτέ αν πιστεύουμε στη δουλειά και στο μεράκι μας. Να μη διστάζουμε να βοηθάμε ή και να προστατεύουμε λιγότερο έμπειρους από εμάς. Δίνοντας κάτι πίσω στην κοινότητα, έστω και μια συμβουλή, βοηθάμε στο να γίνουμε καλύτεροι σαν σύνολο. Αν τα κάνουμε όλα αυτά υπάρχει μια πάρα πολύ μεγάλη πιθανότητα να γίνουμε εξαιρετικοί και σεβαστοί καλλιτέχνες. Μ. Ν.: Να γράφει και να εικονογραφεί τις ιστορίες που θα ήθελε ο ίδιος να διαβάσει ως αναγνώστης. Τα θέματα που τον απασχολούν, τα συναισθήματα και τις σκέψεις που θα ήθελε να μοιραστεί. Η αυθεντικότητα είναι το παν σε κάθε τέχνη και είναι κατά την άποψη μου και αυτό που φέρνει την αναγνώριση και την επιτυχία. Το να δημιουργείς από την καρδιά σου και όχι με κριτήριο κάποια τάση ή τι πιστεύεις ότι είναι αρεστό ή δημοφιλές μεταξύ των αναγνωστών. Οι αναγνώστες σου θα σε ακολουθούν όσο είσαι πιστός στον εαυτό σου και δείχνεις ότι έχεις πάθος για αυτό που κάνεις. Στην τελική ο πρώτος και πιο δύσκολος αναγνώστης που πρέπει να "πείσεις” είναι ο ίδιος σου ο εαυτός, που διαβάζει κόμικς και αγαπάει αυτή την τέχνη και είναι απαιτητικός και τελειομανής, περιμένοντας να συγκινηθεί. Θα συμβούλευα ένα νέο δημιουργό να τολμά, να παίρνει ρίσκα, να εκτίθεται, να προσπαθεί ξανά και ξανά, να μην αποθαρρύνεται, να αποδέχεται με σεβασμό την κριτική όσο εξελίσσεται και βελτιώνεται, να μην το βάζει κάτω. Σταθμός για την καριέρα του Αποστολίδη υπήρξε το "Χαμένο φάσμα", ένα ατμοσφαιρικό κόμικ-άλμπουμ με καρέ βγαλμένα από φιλμ νουάρ. Το βρίσκετε δύσκολο να εντοπίσετε κοινά σημεία με έργα που δεν ανήκουν στη δική σας φουρνιά καλλιτεχνών; Τ.Α.: Μα το ''εικονογραφήγημα'' είναι η τέχνη της αφήγησης με λόγο και εικόνα. Προφανώς υπάρχουν κοινά σημεία. Μπορεί να προχώρησαν κάποια πράγματα αλλά η σωστή περιγραφή χαρακτήρων, η τοποθέτηση του μύθου σε τόπο και χρόνο κ.τ.λ. δε θα αλλάξουν, αφού αποτελούν δομικά στοιχεία της αφήγησης. Γ. Ρ.: Καθόλου! Ο δάσκαλός μου, Σπύρος Ορνεράκης, με έμαθε να κρατώ τους ορίζοντές μου ανοιχτούς και να κοιτώ με ενδιαφέρον ό,τι δίνει μια νέα, φρέσκια πνοή στην τέχνη μας ή να εκτιμώ κάθε τι παλιότερο που την εξέλιξε και την οδήγησε στο σημείο που βρίσκεται τώρα. Σίγουρα υπάρχουν άπειρα διαφορετικά γούστα σε τεχνοτροπίες, θεματικές και τρόπους αφήγησης που είναι αδύνατο να καλυφθούν απόλυτα σε ένα ευρύ φάσμα. Αυτό όμως πιστεύω πως είναι υγιές και δίνει την ευκαιρία σε πολύ κόσμο, καλλιτέχνες και αναγνώστες, να δοκιμάσουν διαφορετικά πράγματα. Αλίμονο αν άρεσαν όλα σε όλους. Μ. Ν.: Ακριβώς το αντίθετο! Θεωρώ πως το ποιοτικό επίπεδο των έργων πολλών νέων δημιουργών δεν υστερεί σε τίποτα από την αφηγηματική ωριμότητα καλλιτεχνών με περισσότερη εμπειρία στο χώρο. Αντίστοιχα, οι μεγαλύτεροι δημιουργοί τείνουν να πειραματίζονται, να δοκιμάζουν καινούρια πράγματα και να παραμένουν επίκαιροι τόσο θεματικά όσο και εικαστικά. Θα έλεγα πως η μια γενιά επηρεάζει και εμπνέει την άλλη. Στη σημερινή κόμικς κοινότητα οι νεότεροι δημιουργοί συνυπάρχουν με τους πλέον καταξιωμένους σε ένα κλίμα σύμπνοιας και αμοιβαίου σεβασμού. Την τελευταία περίοδο ο Γ. Ρουμπούλιας σχεδιάζει τις ιστορίες του "Μυθομάχου", εμπνευσμένες από την Ελληνική Επανάσταση. Τι θα λέγατε ότι εκφράζει περισσότερο τη δική σας γενιά ως δημιουργούς; Τ.Α.: Η πολιτική, οι ιδεολογίες, οι περιπέτειες, ο έρωτας και το χιούμορ. Γ. Ρ.: Η αλήθεια είναι πως δε μπορώ να απαντήσω γενικά για μια ολόκληρη γενιά. Κάθε καλλιτέχνης έχει διαφορετικά ερεθίσματα και προσλαμβάνουσες ως ξεχωριστή προσωπικότητα. Διαφορετικά κίνητρα και όνειρα. Προσωπικά πάντα είχα την ανάγκη να ψυχαγωγώ τον κόσμο γύρω μου με το να αφηγούμαι ενδιαφέρουσες φανταστικές ή κωμικές ιστορίες. Ιστορίες που θα αγαπούσα ο ίδιος αλλά και ιστορίες που θα έδιναν και κάτι πίσω στο κοινό. Για μένα η φαντασία είναι το άλφα και το ωμέγα. Μ. Ν.: Η πολυφωνία και το συνεργατικό πνεύμα. Ο κάθε δημιουργός διατηρεί το δικό του χαρακτήρα και προσπαθεί να διαμορφώσει μια ταυτότητα, χωρίς να εγκλωβίζεται σε αυτή και πάντοτε παρακολουθώντας τις τάσεις που κυριαρχούν στο χώρο και τις δουλειές των συναδέλφων του. Η ποικιλία των ιστοριών και των σχεδιαστικών στυλ είναι ενδεικτική των δυνατοτήτων του μέσου. Παρατηρείται επίσης έντονα η τάση των νέων δημιουργών να ενώνουν τις δυνάμεις τους, να εμπιστεύονται τα σενάρια τους σε άλλους σχεδιαστές ή να μοιράζονται μεταξύ τους τα στάδια της εικονογράφησης, τον χρωματισμό, τον σχεδιασμό των εξωφύλλων. Μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα συλλογικά κόμικς των τελευταίων ετών ανέδειξαν πολύ δυνατά δίδυμα ή ομάδες δημιουργών που ανυπομονούμε να ξαναδούμε σε σύμπραξη. Αναμφίβολα θα έχετε κάποιους αγαπημένους καλλιτέχνες που ίσως επηρέασαν και το έργο σας. Ποιοι είναι αυτοί; Τ.Α.: Προφανώς υπάρχουν κι άλλοι λαμπροί εκπρόσωποι του είδους, αλλά οι δημιουργοί της βελγικής σχολής μου άφησαν βαθύ αποτύπωμα και ίσως επηρέασαν τα πρώτα μου έργα. Γ. Ρ.: Frank Frazetta, John Buscema, Claudio Castellini, Σπύρος Ορνεράκης, Brian Bolland, Sergio Toppi, Jim Steranko, Kentaro Miura, Akira Toriyama, Sean O'Mailey, Bruce Timm, Alex Alice, Juanjo Guarnido και άλλοι πολλοί. Μ. Ν.: Ο πρώτος δημιουργός που λάτρεψα και με ενέπνευσε, όχι μόνο να ασχοληθώ με τα κόμικς αλλά και να σπουδάσω την επιστήμη μου, την αρχαιολογία, ήταν ο Ντον Ρόσα, ο δημιουργός του κόμικ "Ο Βίος και η Πολιτεία του Σκρουτζ Μακ Ντακ". Το "Περσέπολις" επίσης της Μαρζάν Σατραπί ήταν το πρώτο μου "ενήλικο” κόμικ, εκείνο που έστρεψε την προσοχή μου σε ωριμότερες αφηγηματικές φόρμες όπως το graphic novel, και με έκανε να συνειδητοποιήσω πως τα κόμικς μπορούν να είναι πολλά περισσότερα από χιουμοριστικές ιστορίες με παπιά και εκρηκτικούς γαλάτες. Έχω θαυμάσει το συγγραφικό και σχεδιαστικό έργο πολλών ξένων δημιουργών με μια προτίμηση για την ευρωπαϊκή σχολή, χωρίς αυτό να αποκλείει τους Αμερικάνους συγγραφείς και εικονογράφους. Μερικοί αγαπημένοι μου είναι οι Scott McCloud, Craig Thomson, Juan Díaz Canales και Juanjo Guarnido, Alan Moore και Neil Gaiman αλλά και οι Έλληνες Soloúp, Δημοσθένης Παπαμάρκος, Θανάσης Πέτρου, Τάσος Ζαφειριάδης, Γιώργος Γούσης και πολλοί άλλοι. Έχετε αντλήσει στοιχεία και από άλλα είδη τέχνης για τις ιστορίες σας; Τ.Α.: Η λογοτεχνία αλλά και η μουσική βοήθησαν τις αφηγηματικές μου δυνατότητες. Γ. Ρ.: Φυσικά! Λατρεύω ιδιαίτερα τον κινηματογράφο και μάλιστα θεωρώ την κινηματογραφική τέχνη και την τέχνη των κόμικς ξαδέρφια. Η αλήθεια είναι πως ο τρόπος που γράφουμε το σενάριο για κόμικς είναι σχεδόν πανομοιότυπος με ένα κινηματογραφικό σενάριο αν εξαιρέσουμε μερικές μικρές διαφορές. Τόσο στα κόμικς όσο και στον κινηματογράφο παίζουν πάρα πολύ μεγάλο ρόλο το σενάριο\ο λόγος, η σκηνοθεσία, ο φωτισμός, η παλέτα χρωμάτων, ο τρόπος αφήγησης, τα πλάνα, η εκφραστικότητα των ηρώων και άλλα πολλά. Μ. Ν.: Το κόμικ μου "Musicoma: το κόμικ-μιούζικαλ" και η καινούρια μου ιστορία που θα κυκλοφορήσει στο φετινό Comicdom Con, ήταν μια απόπειρα να συνδυάσω τις δύο αγαπημένες μου τέχνες, το κόμικ και τη τζαζ μουσική σε ένα διαδραστικό αφηγηματικό περιβάλλον, όπου παράλληλα με την ανάγνωση του κόμικ μπορούσε κανείς να ακούσει και το πρωτότυπο soundtrack που γράφτηκε ειδικά για τη συγκεκριμένη ιδέα. Σκοπός μου ήταν να μεταφέρω το μουσικό θέατρο και το μιούζικαλ σε μια εμπειρία κόμικ, να δώσω μια ακόμη διάσταση στους χαρακτήρες μου και να προτείνω μια παράλληλη μουσική αφήγηση της ιστορίας μου. Το κόμικ μεταφέρθηκε μάλιστα στο θέατρο φέτος στη σκηνή του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός, όπου παρουσιάστηκε με τη μορφή μουσικοθεατρικής παράστασης σε συνδυασμό με video-art και animation. Το ενδιαφέρον της Μαρίας-Όλιας για την αρχαιολογία της έδωσε την έμπνευση για την αυτοέκδοση "Amorabilia". Υπάρχει κάποιος δημιουργός που θα θέλατε να συνεργαστείτε; Τ.Α.: Υπήρχε, ο Αλέκος Παπαδάτος! Συνεργαστήκαμε στον "Αριστοτέλη" και ίσως συνεχίσουμε. Εμένα με πήραν και τα χρόνια. Στα 76 μου δουλεύω στον "Πλάτωνα". Είμαι, λένε, ο γηραιότερος σεναριογράφος κόμικς στον κόσμο! Γ. Ρ.: Ανέκαθεν ήθελα να κάνω μια συνεργασία σε κάποιο πρότζεκτ με τον καλό φίλο μου Μάνο Λαγουβάρδο. Ο Μάνος είναι ένας από τους αρτιότερους και σπουδαιότερους κατ' εμέ δημιουργούς που δουλεύουν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Το έργο του με εμπνέει να γίνομαι καλύτερος και να μην επαναπαύομαι σε μανιέρες. Ελπίζω στο πλαίσιο της νέας εκδοτικής εταιρείας μου, της Nerdula Creative Lab, να το καταφέρουμε σύντομα. Μ. Ν.: Θα ήθελα πάρα πολύ να συνεργαστώ με τη Γεωργία Ζάχαρη και τη Στέλλα Στεργίου. Θαυμάζω πολύ τη δουλειά τους και ελπίζω κάποτε να έχουμε την ευκαιρία να γράψουμε ή εικονογραφήσουμε από κοινού κάποια ιστορία. Ποια είναι η αγαπημένη σας ιστορία κόμιξ; Τ.Α.: Η "Περσέπολις". Γ. Ρ.: Με σιγουριά θα πω το "Berserk", το σκοτεινό έπος τρόμου και φαντασίας του πρόσφατα εκλιπόντα Kentaro Miura. Μ. Ν.: Αχ, ποτέ δεν μπορούσα να επιλέξω μία μόνο σε αντίστοιχη ερώτηση. "Ο γλύπτης" του McCloud είναι σίγουρα πολύ αγαπημένο μου κόμικ, όπως και το "Daytripper" των Fabio Moon και Gabriel Ba. Έχω και ελληνικά αγαπημένα, ο "Συλλέκτης" του Soloúp σίγουρα, το "Φεστιβάλ" των Γούση, Ζάχαρη και Πανταζή και το" Γρα-Γρού" των Ζαφειριάδη, Παλαβού και Πέτρου. Και το σχετικό link...

Με ένα πρόγραμμα πιο πλούσιο από ποτέ, το Comicdom Con Athens μας υποδέχεται το τριήμερο 12-13-14 Μαΐου στη 17η διοργάνωσή του, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Ενώ η χώρα βρίσκεται σε πυρετό εκλογών, χιλιάδες φίλοι και φίλες των κόμικς στην Αθήνα αλλά και σε όλη την Ελλάδα, περιμένουν παράλληλα με ανυπομονησία ένα άλλο γεγονός. Και αυτό γιατί λιγότερο από μία εβδομάδα μας χωρίζει από το μεγαλύτερο, κεντρικότερο και μακροβιότερο φεστιβάλ κόμικς της Αθήνας: το Comicdom CON Athens, το οποίο φέτος μετράει τη 17η διοργάνωσή του. Με μια ιδιαιτερότητα, καθώς πρόκειται για πρώτη φορά να διεξαχθεί σε έναν τελείως διαφορετικό χώρο από τις προηγούμενες χρονιές, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Όπως δηλαδή αρμόζει σε ένα τέτοιου βεληνεκούς διεθνές φεστιβάλ. Το πρόγραμμα της μεγάλης γιορτής των κόμικς αναμένεται πιο πλούσιο από ποτέ, με τη συμμετοχή 170 καλλιτεχνών (το μεγαλύτερο Artists Alley που έχει φιλοξενηθεί ποτέ σε εγχώριο φεστιβάλ), σχεδόν 40 καταστήματα και εκδοτικές, διεθνείς και ελληνικές εκθέσεις κόμικς και εικονογράφησης, προβολές animation, workshop για όλες τις ηλικίες, sketch events, διαγωνισμό cosplay, ομιλίες και πάνελ, καθώς και την Απονομή των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς. Και όλα αυτά βέβαια με ελεύθερη είσοδο. Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τι μας επιφυλάσσει το τριημέρο 12 έως 14 Μαΐου στην Τεχνόπολη. Με άρωμα Ιταλίας Στο φετινό φεστιβάλ την τιμητική της θα έχει η Ιταλία. Η φιλοξενία δύο σημαντικών εκθέσεων, σε συνεργασία με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών, σκοπεύει να αναδείξει στο ελληνικό κοινό τον πλούτο της καλλιτεχνικής παραγωγής της γειτονικής μας χώρας. Η πρώτη έκθεση (Calvino Immaginario) θα είναι αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τη γέννηση ενός από τους πιο γνωστούς συγγραφείς, δοκιμιογράφους και δημοσιογράφους της Ιταλίας, του Italo Calvino. Θα περιλαμβάνει κόμικς, εικονογραφήσεις και γελοιογραφίες, εμπνευσμένες από τους φανταστικούς κόσμους του διάσημου συγγραφέα, με συμμετοχές καταξιωμένων δημιουργών όπως οι Giorgio Cavazzano, Sara Colaone, Lorenzo Mattotti και Vittorio Giardino. Η δεύτερη έκθεση (Fumetti dal Mare – Κόμικς από τη Θάλασσα), η οποία φιλοξενήθηκε το περασμένο φθινόπωρο στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, θα παρουσιάσει τα έργα έξι διεθνών καλλιτεχνών (μεταξύ των οποίων της δικής μας Έλενας Γώγου) εμπνευσμένων από τη θάλασσα: το αρχέγονο και ζωτικής σημασίας στοιχείο που αποτελεί χώρο συνάντησης διαφορετικών λαών και πολιτισμών. Του Vittorio Giardino, από την έκθεση «Calvino Immaginario» Στο ίδιο πλαίσιο θα φιλοξενηθεί ο Tito Faraci, ένας από τους σημαντικότερους και πιο πολυβραβευμένους Ιταλούς σεναριογράφους κόμικς, ένας από τους πρώτους Ιταλούς συγγραφείς που εργάστηκαν σε χαρακτήρες αμερικανικών comics όπως ο Spider-Man, ο Daredevil και ο Captain America. Ο Faraci, ο οποίος έχει αφήσει το στίγμα του σε εμβληματικά κόμικς όπως Dylan Dog, Tex, Diabolik, Magico, Vento και Zagor, θα παραδώσει workshop και θα παραστεί σε ειδική εκδήλωση συζήτησης με το κοινό, όπου θα παραλάβει βραβείο για τη Συνολική Προσφορά του στην Τέχνη των Comics. Ελληνικές εκθέσεις Από τις ελληνικές εκθέσεις, ξεχωρίζει αναμφισβήτητα η έκθεση εικονογράφησης «LGBT Art – Η Άνθηση της Εγχώριας Queer Εικονογράφησης» με τη συμμετοχή 14 εγχώριων καλλιτεχνών (Δημήτρης Αναστασίου, Δημήτρης Γαβαλάς, Ντέννις Γιατράς, Γώγου, Μιχάλης Διαλυνάς, Αύγουστος Κανάκης, Δημήτρης Κάσδαγλης, Θεμιστοκλής Λιονέτης, Σμαράγδα Μάγκου, Σιαδώρα Παπαθεοδώρου, Αριάδνη Τζουνάκου, Degphilip, Harry Saxon και Steve Stivaktis), οι οποίοι παρουσιάζουν έργα με ελεύθερο μεν θέμα, αλλά επικεντρωμένα στην αγάπη, τη σεξουαλικότητα και την αποδοχή της ετερότητας. Ενώ η έκθεση «Spotlight on: Αγγελική Σαλαμαλίκη» είναι αφιερωμένη στη γνωστή δημιουργό, η οποία φιλοτέχνησε το εικαστικό για το φετινό φεστιβάλ. Μια εξαιρετική καλλιτέχνιδα με αξιοπρόσεκτη πορεία στον χώρο των κόμικς, της εικονογράφησης και του animation, την οποία η εν λόγω έκθεση αναδεικνύει μέσα από σημαντικά έργα της. Του Δημήτρη Γαβαλά, από την έκθεση «LGBT ART» Ακόμη δύο – ψηφιακές – εκθέσεις ολοκληρώνουν το εκθεσιακό πρόγραμμα του Comicdom Con Athens: η μία (10 Χρόνια «Σχεδία» – Οι Εικονογραφήσεις) παρουσιάζει για πρώτη φορά τις δημιουργίες που πρόσφεραν αφιλοκερδώς σκιτσογράφοι και δημιουργοί κόμικς για το περιοδικό δρόμου «Σχεδία», το οποίο εδώ και μια δεκαετία δίνει τη δυνατότητα σε εκατοντάδες άστεγους συμπολίτες μας να εργαστούν και να σταθούν στα πόδια τους με ένα αξιοπρεπές εισόδημα. Η δεύτερη ψηφιακή έκθεση με τίτλο «Κλασσικά Εικονογραφημένα: Οι Αθάνατες Ελληνικές Δημιουργίες», θα παρουσιάσει δείγματα από την ελληνική παραγωγή κόμικς της σειράς για τα οποία δούλεψαν κορυφαίοι Έλληνες σχεδιαστές και συγγραφείς, μεταξύ των οποίων οι Γιώργος Βακαλό, Μποστ, Κώστας Γραμματόπουλος και Νίκος Καστανάκης, στο πλαίσιο της θεματικής «Από τη Μυθολογία και την Ιστορία της Ελλάδος». Και οι δύο αυτές εκθέσεις θα είναι προσπελάσιμες στο Ψηφιακό Μουσείο Comics (comicsmuseum.gr) και θα παραμείνουν διαθέσιμες για το κοινό και μετά το πέρας του φεστιβάλ. Προβολές animation Οι φίλες και οι φίλοι του animation θα μπορούν να παρακολουθήσουν ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα με προβολές ταινιών κινουμένων σχεδίων εγχώριας παραγωγής. Ξεχωρίζει η προβολή επιλεγμένων ελληνικών έργων animation από την περσινή 15η διοργάνωση του Animasyros. Θα προβληθεί επίσης για πρώτη φορά σε φεστιβάλ η «Λυσιστράτη», το έργο των Τάσου Αποστολίδη και Γιώργου Ακοκαλίδη, της διεθνώς αναγνωρισμένης σειράς «Κωμωδίες του Αριστοφάνη σε Κόμικς» το οποίο έγινε animation 20 χρόνια πριν. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει και στην προβολή της βιντεοσκοπημένης μουσικοθεατρικής μεταφοράς του κόμικ «Musicoma» της Μαρίας-Όλιας Ντακογιάννη, μιας τρυφερής ιστορίας που συνδυάζει αφήγηση, τζαζ μουσική και video-art. Τέλος, θα υπάρχει πρόγραμμα σπουδαστικών ταινιών animation μικρού μήκους από το Τμήμα Γραφιστικής και Εικαστικής Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Αφίσα της ταινίας animation «Mine» της Δάφνης Ξουράφη Φέτος θα εγκαινιαστεί επίσης για πρώτη φορά ο θεσμός της Agora, ο οποίος φιλοδοξεί να συμβάλει στην εξωστρέφεια της ελληνικής σκηνής κόμικς: εγχώριοι δημιουργοί και εκδότες θα έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάσουν τα έργα τους σε εκδότες από χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, το Βέλγιο και η Ισπανία, αυξάνοντας τις πιθανότητες για την έκδοσή τους στο εξωτερικό. Παράλληλα με όλα τα παραπάνω θα υπάρξει πρόγραμμα ειδικά διαμορφωμένο για παιδιά (σε επιμέλεια της Athens Comics Library), διαγωνισμός Cosplay, Sketch Event (με θεματική: Avengers VS X-Men), θεματικές συζητήσεις και εργαστήρια/masterclasses από έμπειρους σκιτσογράφους, απευθυνόμενα τόσο σε αρχάριους όσο και σε πιο απαιτητικό κοινό. Τελετή Απονομής Ελληνικών Βραβείων Κόμικς Όπως τις προηγούμενες χρονιές, έτσι και φέτος το ενδιαφέρον όλων αναμένεται να στραφεί στην τελετή Απονομής Ελληνικών Βραβείων Κόμικς, κατά την οποία θα βραβευτούν τα κόμικς της προηγούμενης χρονιάς στις παρακάτω κατηγορίες: Καλύτερου Κόμικ, Σχεδίου, Πρωτότυπου Σεναρίου, Διασκευασμένου Σεναρίου, Εξωφύλλου, Καλλιτεχνικής Επιμέλειας, Αυτοέκδοσης, Ένθετου, Πρωτοεμφανιζόμενου Καλλιτέχνη, Μεταφρασμένης Έκδοσης, Βραβείου Κοινού. Οι υποψήφιοι τίτλοι προέκυψαν από τις ψήφους των μελών της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς, αποτελούμενης από άτομα που δραστηριοποιούνται (ως καλλιτέχνες, σεναριογράφοι, αρθρογράφοι, θεωρητικοί κ.ο.κ.) στον χώρο της Ένατης Τέχνης. Τις πεντάδες των υποψήφιων έργων, που έχουν ήδη διακριθεί στον πρώτο γύρο ψηφοφορίας των μελών της Ακαδημίας, μπορείτε να τις βρείτε στο www.ebk.gr. Οι φετινοί νικητές και νικήτριες θα ανακοινωθούν στην τελετή των ΕΒΚ την Παρασκευή 12/5 στις εγκαταστάσεις της Τεχνόπολης, ενώ την επόμενη ημέρα (Σάββατο 13/5) θα λάβει χώρα εκδήλωση παρουσίασης και συζήτησής τους με το κοινό. Comicdom CΟΝ Athens 2023 Διοργάνωση: Comicdom Press Πότε: Παρασκευή 12, Σάββατο 13 και Κυριακή 14 Μαΐου, 11.00-21.30 Πού: Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων (Πειραιώς 100). Είσοδος από ΜΕΤΡΟ Στάση Κεραμεικός (Οδός Ιάκχου) Πόσο: Είσοδος Ελεύθερη Για πιο αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα, καθώς και για εξασφάλιση θέσεων στα workshop, επισκεφθείτε το www.comicdom-con.gr Και το σχετικό link...

Ο Άγγελος των Χανίων και των κόμικς «Τα κόμικς είναι ένας ακόμα τρόπος να περιγράψουμε τον κόσμο γύρω μας. Σε ό,τι αφορά το αν είναι η νεότερη μορφή τέχνης, θα λέγαμε ότι είναι η νεότερη που αναγνωρίστηκε, που πήρε έναν αριθμό κατά κάποιον τρόπο. Στη Γαλλία και την Ισπανία ονομάστηκε για πρώτη φορά ένατη τέχνη». Με αυτά τα λόγια ο Άγγελος Μαστοράκης, η ψυχή του ιστορικού περιοδικού “9” της εφημερίδας “Ελευθεροτυπία”, είχε ανοίξει την κουβέντα μας στη συνέντευξη που είχαμε κάνει στις “Διαδρομές” τον Ιούλιο του 2006. Μια συζήτηση που είχε γίνει στο περιθώριο των “Χάρτινων Συναντήσεων”, τις οποίες συνδιοργάνωνε ως “9” μαζί με το free press έντυπο “Πυξίδα της Πόλης”, το Γαλλικό Ινστιτούτο και τον εκπαιδευτικό όμιλο ΑΚΤΟ. Καθώς τον περασμένο μήνα συμπληρώθηκαν 7 χρόνια από το “φευγιό” του Άγγελου, το “Μολύβι Μελάνι” αποτίει φόρο τιμής και θυμάται σήμερα τον ξεχωριστό αυτόν, Χανιώτη στην καταγωγή, λάτρη των κόμικ και της επιστημονικής φαντασίας, αλλά και την πολύτιμη παρακαταθήκη που άφησε στην πόλη και στην ιστορία της 9ης τέχνης, μέσα από την έκθεση κόμικς που φιλοξενούνταν για περίπου δέκα χρόνια στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου στο παλιό λιμάνι. Γι’ αυτό το “φλας μπακ” στην εποχή όπου τα κόμικς απέκτησαν για πρώτη φορά μια πρωτόγνωρη δυναμική στα Χανιά αλλά και τη σφραγίδα που έβαλε στο εγχείρημα αυτό ο Άγγελος Μαστοράκης, μιλήσαμε με τον στενό συνεργάτη του και συν-διοργανωτή των “Χάρτινων Συναντήσεων” – εκδότη της “Πυξίδας της Πόλης” – Ματθαίο Φραντζεσκάκη, ο οποίος μοιράστηκε μαζί μας αναμνήσεις και σκέψεις από τις μέρες εκείνες… ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ “ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΣΜΟ” «Καταρχάς να πούμε ότι μιλάμε για την εποχή που ήδη κυκλοφορεί το περιοδικό “9” της “Ελευθεροτυπίας”, ένα εγχείρημα που υπογράφει ουσιαστικά εξολοκλήρου ο Άγγελος Μαστοράκης και με το οποίο φιλοδοξούσε να βάλει με έναν τρόπο μέσα σε κάθε σπίτι δύο πάθη του: το κόμικ και την επιστημονική φαντασία», σημείωσε ο Ματθαίος Φραντζεσκάκης και πρόσθεσε ότι την ίδια εποχή, γύρω στο 2000, στο πλαίσιο έκδοσης του “9” ο Άγγελος οραματίστηκε και υλοποίησε έναν πανελλήνιο διαγωνισμό κόμικ για νέα ταλέντα. «Ο διαγωνισμός γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία, απροσδόκητη ακόμα και για τους ίδιους τους διοργανωτές. Ο πρώτος διαγωνισμός έγινε στην Αθήνα κι εκείνη την περίοδο προκύπτει η επικοινωνία μας, όπου αποφασίσαμε να φέρουμε την έκθεση στα Χανιά. Αυτό το σχέδιο έδωσε, μεταξύ άλλων, μια αφορμή στον Άγγελο να επανασυνδεθεί με τα Χανιά – μια πόλη από την οποία κατάγονταν αλλά είχε φύγει και δεν κράτησε επαφές για διάφορους προσωπικούς λόγους», τόνισε ο κ. Φραντζεσκάκης. ΤΑ ΧΑΝΙΑ ΣΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΤΩΝ ΚΟΜΙΚΣ Κάπως έτσι από τη 2η κιόλας χρονιά όπου διοργανώνονταν ο διαγωνισμός κόμικ για νέα ταλέντα τα Χανιά μπήκαν στον “χάρτη” της 9ης τέχνης κι έμειναν συνεχώς για περίπου μια δεκαετία. Αρωγοί και σύμμαχοι σε αυτή την πρώτη φάση στάθηκαν το “9” και ο εκπαιδευτικός όμιλος ΑΚΤΟ, η “Πυξίδα της Πόλης”, αλλά και ο τότε καλλιτεχνικός διευθυντής του Κέντρου Αρχιτεκτονικής Μεσογείου Δημήτρης Αντωνακάκης που στήριξε με θέρμη την προσπάθεια: «Είναι αξιοσημείωτο ότι εκείνη την εποχή, η έκθεση των κόμικς ήταν η μοναδική ή από τις ελάχιστες μη αρχιτεκτονικές εκδηλώσεις που φιλοξενούνται στο ΚΑΜ. Κάπως έτσι ξεκίνησε αυτό το ταξίδι των “Χάρτινων Συναντήσεων” στα Χανιά, που πραγματοποιούνταν για πολλά χρόνια στην καρδιά του καλοκαιριού γνωρίζοντας μεγάλη αποδοχή». “ΑΝΟΙΓΜΑ” ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ «Η επισκεψιμότητα στην έκθεση ήταν πολύ μεγάλη. Θυμάμαι να τραβάει το ωράριο λειτουργίας μέχρι τις 12 τα μεσάνυχτα! Επίσης, με τα χρόνια η έκθεση απέκτησε το κοινό της. Υπήρχε κόσμος που τον συναντούσαμε κάθε χρόνο και βέβαια Χανιώτες που συμμετείχαν και διακρίνονταν στον διαγωνισμό», επεσήμανε ο Ματθαίος Φραντζεσκάκης, ενώ τόνισε ότι από τον 3ο διαγωνισμό ξεκίνησε η συνεργασία με το διεθνές φεστιβάλ κόμικς της Ανγκουλέμ της Γαλλίας. «Μιλάμε για το μεγαλύτερο ή ένα από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ κόμικ στον κόσμο, όπου στις “Χάρτινες Συναντήσεις” που διοργανώναμε τότε ενσωματώθηκαν βραβευμένα έργα από τον αντίστοιχο διαγωνισμό που γίνονταν στη Γαλλία. Συνεπώς στην πραγματικότητα – και με την υποστήριξη τότε του Γαλλικού Ινστιτούτου – μιλάμε από εκείνη τη στιγμή για δύο εκθέσεις». ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΝΕΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ Μέσα από τον διαγωνισμό και την προβολή της δουλειάς τους από το “9” και εκθέσεις όπως οι “Χάρτινες Συναντήσεις” αναδείχθηκαν πολλοί νέοι καλλιτέχνες. «Πολλοί από τους δημιουργούς που υπάρχουν σήμερα στην ελληνική σκηνή κόμικ είχαν πρωτοεμφανιστεί εκείνη την περίοδο μέσα από τις σελίδες του “9” και δημιούργησε μια δυναμική και μια εξωστρέφεια στον χώρο», υπογράμμισε ο κ. Φραντζεσκάκης. Πρόσθεσε, επίσης, ότι μέσα στα σχέδια που έμειναν ανολοκλήρωτα λόγω της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε εκείνη την εποχή, οδηγώντας σε “λουκέτο” την “Ελευθεροτυπία”, ήταν και η διοργάνωση ενός τοπικού διαγωνισμού κόμικς, ο οποίος θα είχε αναφορά στην αρχιτεκτονική ώστε να εντάσσονταν στις δράσεις του ΚΑΜ, αλλά και η μεταφορά στα Χανιά του φεστιβάλ ταινιών επιστημονικής φαντασίας στο οποίο εμπλέκονταν ενεργά ο Άγγελος Μαστοράκης. ΜΙΑ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ Λίγο πριν κλείσουμε την κουβέντα μας, ρωτήσαμε τον Ματθαίο Φραντζεσκάκη τι χαρακτήριζε τον Άγγελο Μαστοράκη ως άνθρωπο: «Ο Άγγελος ήταν μια πολυδιάστατη προσωπικότητα. “Έπαιζε” σε πολλά πράγματα. Υπήρξε μεγάλος ηχολήπτης, ήταν πίσω από πολλές μουσικές παραγωγές, μεταξύ αυτών και του Διονύση Σαββόπουλου. Επίσης, “έχτισε” πολλές από τις μεγάλες συναυλίες που έγιναν στην Αθήνα. Ήταν ακόμα πρωτεργάτης σε πολλές εκδοτικές προσπάθειες για τα κόμικ και ιδρυτικό μέλος της Αθηναϊκής Λέσχης Επιστημονικής Φαντασίας. Ήταν “παρών”, δηλαδή, σε πολλά πράγματα που έγιναν στη χώρα μας σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Και λόγω όλων αυτών, είχε πολλές απολαυστικές ιστορίες να αφηγηθεί, ενώ αγαπούσε το ξενύχτι και το καλό φαΐ». ΓΡΑΜΜΟΣΚΙΑΣΕΙΣ… ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΒΑΛΒΗ ΠΗΓΗ

Το έτος είναι το 1953, ο μήνας Φεβρουάριος και στα περίπτερα της χώρας κάνει την εμφάνισή του ένα μικροκαμωμένο περιοδικό, με πρωταγωνιστές τρία νεαρά Ελληνόπουλα, τα οποία προβάλουν σθεναρή αντίσταση ενάντια στους Γερμανούς κατακτητές. Αυτό το περιοδικό έτυχε μεγάλης αγάπης από την νεολαία της εποχής, αλλά και τους μεγαλύτερους σε ηλικία αναγνώστες. Το στοίχημα φαίνεται να κερδίζεται, αλλά αυτό που θα επακολουθούσε, νομίζω ότι δεν το περίμενε κανείς. Ο ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ ευτύχισε να κυκλοφορήσει 798 τεύχη, ενώ στην συνέχεια δημιουργήθηκαν δύο ακόμα επανεκδόσεις, για να μην αναφέρουμε τα διάφορα… spin-offs (για να μιλήσουμε την γλώσσα της εποχής), ακόμα και την μεταφορά του στον χώρο της Έβδομης Τέχνης! Το φαινόμενο αυτό, άντεξε στον χρόνο πολύ περισσότερο από άλλα λαϊκά αναγνώσματα, δίδαξε ήθος, ελπίδα και σύμπνοια ενάντια στο γενικό κακό κι έφτασε να μνημονεύεται ακόμα και στις ημέρες μας. Τον Φεβρουάριο του 2023, ο Γιώργος Θαλάσσης και η παρέα του έκλεισαν αισίως τα 70 τους χρόνια κι ο συνεχιστής του έργου του αείμνηστου Στέλιου Ανεμοδουρά, Λεωκράτης, αποφάσισε να γιορτάσει το γεγονός με μία έκθεση στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, όπου το κοινό είχε την ευκαιρία να θαυμάσει σπάνιο υλικό, αλλά και μοναδικά σχέδια από 45 διακεκριμένους Έλληνες καλλιτέχνες, οι οποίοι τίμησαν με τον δικό τους τρόπο τον Μικρό Ήρωα. Σε ανάμνηση αυτής της έκθεσης δημιουργήθηκε ένα πρωτότυπο λεύκωμα, από τα πληρέστερα που έχουν βγει μέχρι στιγμής, το οποίο φέρει τον τίτλο Ο ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ: 70 ΧΡΟΝΙΑ 1953-2023. Ηθικός αυτουργός του όλου εγχειρήματος αποτελεί ο κ. Γιώργος Βλάχος, ο οποίος επιμελήθηκε τα κείμενα, αλλά για να είμαστε δίκαιοι, πολλοί άνθρωποι επιστράτευσαν το μεράκι και τις γνώσεις τους για να έρθει στο φως ο συγκεκριμένος κατάλογος. Νομίζω ότι δεν θα ήταν σωστό να πούμε περισσότερα κι έτσι καλό θα είναι να επικεντρωθούμε στα περιεχόμενά του, τα οποία οφείλω να παραθέσω επιγραμματικά παρακάτω: Πίνακας Περιεχομένων Πρόλογος Editorial: Ήταν ένα περιοδικάκι που το έλεγαν Ο ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ Ο Θάνος Αστρίτης σε Πρώτο Πρόσωπο για τον δικό του Μικρό Ήρωα (Πρόκειται για συνέντευξη του αείμνηστου Στέλιου Ανεμοδουρά, ο οποίος μιλάει για το συγγραφικό του δημιούργημα, παρατίθεται σπάνιο φωτογραφικό υλικό από τις ιδιωτικές του στιγμές). Είπαν… για τον Μικρό Ήρωα (Αποσπάσματα από “λόγια” γνωστών ανθρώπων, οι οποίοι εξέθεσαν την γνώμη τους για το περιοδικό). Η εποποιία του Μικρού Ήρωα μέσα από τα μάτια των παιδιών (Η ιστορία της εποποιίας του περιοδικού). Η μυθοπλασία στην ιστορία ή η ιστορία στη μυθοπλασία (Αποσπάσματα από μία διάλεξη του κ. Βλάχου). Βιογραφία Γιώργου Θαλάσση. Βιογραφία Σπίθα. Βιογραφία Κατερίνας. Θάνατος στην πρώτη σελίδα με πολύ παρασκήνιο (Κείμενο του Νίκου Γαλανού για τις σκηνές θανάτου στα εξώφυλλα του περιοδικού). Η παρέα (Οι υπόλοιποι μικροί συμπρωταγωνιστές). Τετράποδοι ήρωες (Αφιέρωμα στα ζώα που συμμετείχαν στις ιστορίες). Ήταν όλοι τους εχθροί (Αφιέρωμα στους villains). Fraulein X (Ειδική μνεία στην όμορφη Πράκτορα). Και οι άλλες γένους θηλυκού. Τρεις Βασίλισσες (Βιογραφίες των Αλούνα, Ταγκανίκα και Καλόα). Οι σταθμοί (Σημαντικές ημερομηνίες της έκδοσης). Από την ανθολογία του Μικρού Ήρωα (Ιστορίες-ορόσημα που φιλοξενήθηκαν στο περιοδικό). Φράσεις-κλισέ (… που “ειπώθηκαν” στο περιοδικό). Μικρό ιστορικό λεξικό του Μικρού Ήρωα. Η γεωγραφία του Μικρού Ήρωα (Χώρες, πόλεις και χωριά στα οποία “έδρασε” ο Γιώργος Θαλάσσης και η παρέα του). Οι τίτλοι έχουν την δική τους ιστορία (Η τιτλογραφία των ιστοριών). Η Πρώτη Περίοδος. Εκδόσεις και επανεκδόσεις του Μικρού Ήρωα. Εκδόσεις αφιερωμένες στον Μικρό Ήρωα. Άλλες τέχνες (Ο Μικρός Ήρως εκτός των λαϊκών αναγνωσμάτων, με ιδιαίτερη μνεία στο θρυλικό τραγούδι και σπάνιο φωτογραφικό υλικό από την οικογένεια του Λουκιανού Κηλαηδόνη). Ο Μικρός Ήρως στο διαδίκτυο. Η εικονογράφηση του Μικρού Ήρωα (από τον Βύρωνα Απτόσογλου στον Θέμο Ανδρεόπουλο). Κατάλογος τευχών. Αντιστοίχηση ιστοριών (Της πρώτης περιόδου με τις άλλες, αλλά και τον εικονογραφημένο). Έκδοση ΑΝΤΙ. Νέες εκδόσεις (Μεταγενέστερες εκδόσεις, που κυκλοφόρησαν μετά τον θάνατο του Στέλιου Ανεμοδουρά). Αφιέρωμα στον Βύρωνα Απτόσογλου (Τα ολοσέλιδα σχέδια των 45 καλλιτεχνών, που φιλοξενήθηκαν στην έκθεση). Ο Στέλιος Ανεμοδουράς θυμάται (Μία ανέκδοτη ιστορία από την ζωή του “πατριάρχη”). Και κάπου εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε τους Έλληνες δημιουργούς που φιλοτέχνησαν από ένα σχέδιο προς τιμήν του Μικρού Ήρωα. Αυτοί είναι οι: Σπύρος Ανδριανός, Γιάννης Αντωνόπουλος, Νίκος Γιαμαλάκης, Βασίλης Γκογκτζιλάς, Γιάννης Δαλκίδης, Σπύρος Δερβενιώτης, Δημήτρης Καμένος, Πάνος Καμουλάκος, Βάλια Καπάδαη, Θανάσης Καραμπάλιος, Δημήτρης Κάσδαγλης, Κωνσταντίνος Κάτσος, Σταύρος Κιουτσιούκης, Θανάσης Κόλλιας, Γιώργος Κομιώτης, Δημήτρης Κοσκινάς, Αρινέλα Κοτσίκο, Περικλής Κουλιφέτης, Νίκος Κούτσης, Μάνος Λαγουβάρδος, Τάσος Μαραγκός, Γιώργος Μελισσαρόπουλος, Κωνσταντίνος Μοσχονάς, Γιώργος Μπότσος, Κώστας Νικέλλης, Δήμητρα Νικολαΐδη, Αντώνης Νικολόπουλος, Κώστας Παντούλας, Αλέκος Παπαδάτος, Παύλος Παυλίδης, Θανάσης Πετρόπουλος, Γιάννης Ρουμπούλιας, Βαγγέλης Σαΐτης, Αγγελική Σαλαμαλίκη, Κωνσταντίνος Σκλαβενίτης, Ειρήνη Σκούρα, Σοφία Σπυρλιάδου, Στέλλα Στεργίου, Νικόλας Στεφαδούρος, Κωστής Τζωρτζακάκης, Γαβριήλ Τομπαλίδης, Παναγιώτης Τσαούσης, Νίκος Τσουκνίδας, Γιώργος Φαραζής και Κώστας Φραγκιαδάκης. Ο καθένας αποτύπωσε το προσωπικό του καλλιτεχνικό στυλ, αλλά όλοι τους τόνισαν τον διαχρονικό σκοπό του Μικρού Ήρωα, ο οποίος φαίνεται να είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Μπορείτε να δείτε τα έργα τους στο αφιέρωμα της έκθεσης ΕΔΩ. Κλείνοντας, καλό θα ήταν να πούμε δύο λόγια για την έκδοση, η οποία τιμά τόσο το περιεχόμενό της, όσο και τον σκοπό για τον οποίο εκδόθηκε. Το μέγεθος είναι μεγάλο και το εξώφυλλο σκληρό, ενώ το χαρτί είναι όσο πιο πολυτελές θα μπορούσε. Βάζει κι εκείνη, λοιπόν, το λιθαράκι της στην καθολική ομολογία ότι ο Μικρός Ήρως μπορεί να ξεκίνησε σαν ένα περιπετειώδες ανάγνωσμα, αλλά με την πάροδο των ετών, μεταμορφώθηκε σε κάτι δυνατότερο. Μία επιτομή στην αντίσταση και την υγιή μάχη για τα ιδανικά. Εν κατακλείδι, το παρόν κόσμημα για τις απανταχού βιβλιοθήκες, προτείνεται στους λάτρεις του Παιδιού-Φάντασμα, τους μελετητές, αλλά και σε όλους τους ελεύθερα σκεπτόμενους ανθρώπους. Αφιέρωμα στον Μικρό Ήρωα Αφιέρωμα στον Στέλιο Ανεμοδουρά Αφιέρωμα στον Βύρωνα Απτόσογλου

Έκθεση για τα 70 χρόνια Μικρού Ήρωα Σπάνια ένα περιοδικό έχει σημαδέψει τόσο πολύ τις καρδιές και τις ψυχές των αναγνωστών του, όσο ο Μικρός Ήρως, που έγραφε ο Στέλιος Ανεμοδουράς από το 1953 έως και το 1968 με το ψευδώνυμο «Θάνος Αστρίτης» και διάνθισε με τα σκίτσα του ο Βύρων Απτόσογλου. Σπάνια ένα παιδικό περιοδικό του είδους του έφτασε, χωρίς διακοπή της έκδοσής του, στον μυθικό αριθμό των 800 σχεδόν τευχών, γραμμένο κάθε εβδομάδα από τον ίδιο πάντα συγγραφέα. Αυτό το περιοδικό των παιδικών μας αναμνήσεων, λοιπόν, ο Μικρός Ήρως μας, γιορτάζει φέτος εβδομήντα χρόνια ζωής. Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι πια «μικρός» και η εποχή μας έχει στρέψει την προσοχή της σε άλλους ήρωες... Πιο πεζούς, πιο αναλώσιμους, αλλά χάι τεκ! Ο δικός μας, όμως, ο «παππούς Μικρός Ήρως» δεν πτοείται… «Όσο ζει, ελπίζει…», όπως έλεγε κι ο ίδιος στις παλιές καλές μέρες. Σας προσκαλεί πιστούς και όχι, σε μια μοναδική έκθεση που θα λάβει χώρα στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, από τις 21 έως και τις 28 Φεβρουαρίου, κατά την οποία 45 διακεκριμένοι Έλληνες εικονογράφοι αφιερώνουν τις δημιουργίες τους για τα εβδομηντάχρονα του αναγνώσματος. Τα 45 εκθέματα θα έχετε την ευκαιρία να τα απολαύσετε στον πρώτο όροφο του ιδρύματος. Στον δεύτερο όροφο θα βρείτε συλλεκτικά τεύχη και ένθετα της σειράς καθώς και σπάνια σκίτσα του εικονογράφου του αναγνώσματος, Βύρωνα Απτόσογλου, που μας παραχώρησε για τις ανάγκες της έκθεσης το Ίδρυμα Σ.Ο.Φ.Ι.Α.. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη 21 Φεβρουαρίου στις 19:00, όπου θα μιλήσουν για το ανάγνωσμα ο Ιστορικός Τέχνης Γιάννης Κουκουλάς και ο ηθοποιός Δημήτρης Πιατάς, ενώ θα προβληθεί βίντεο με αδημοσίευτο υλικό και συνεντεύξεις παλαιών και νέων προσωπικοτήτων. Ταυτόχρονα, όσοι παρευρεθούν, θα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν το ολοκαίνουργιο λεύκωμα με πολύτιμες πληροφορίες για το ανάγνωσμα, τα νέα σκίτσα των καλλιτεχνών αλλά και μία αδημοσίευτη πραγματική ιστορία του Θάνου Αστρίτη σε σχέδια του Βασίλη Γκογκτζιλά, που αποτελεί την αφετηρία αυτής της τεράστιας διαδρομής που λέγεται Μικρός Ήρως. Σας περιμένουμε λοιπόν σε μία όμορφη βραδιά που ξυπνάει όμορφες μνήμες στους παλιούς, αλλά ταυτόχρονα ενώνει το χθες με το σήμερα! Για περισσότερες πληροφορίες ρίξτε μία ματιά ΕΔΩ.

Σύνοψη από την εκδοτική: Ο γήινος Χαλ Τζόρνταν φέρνει τη δικαιοσύνη στα αστέρια! Ο διάσημος συγγραφέας Grant Morrison (Batman, All-Star Superman) επιστρέφει στην DC μαζί με τον τρομερό σχεδιαστή Liam Sharp (The Brave and the Bold, Wonder Woman) με το The Green Lantern, μια σύγχρονη sci-fi εκδοχή για τις περιπέτειες του Χαλ Τζόρνταν, πιστή στις ρίζες της, αλλά που όμοιά της δεν έχετε ξαναδεί ποτέ στα κόμικς! Όταν ο Γκριν Λάντερν Χαλ Τζόρνταν συναντά έναν εξωγήινο που κρύβεται σε κοινή θέα, ξεκινά μια αλληλουχία συμβάντων που ταρακουνά συθέμελα το Τάγμα των Γκριν Λάντερν. Υπάρχει μια διαγαλαξιακή συνομωσία σε εξέλιξη και ένας προδότης μέσα στο Τάγμα που κινεί τα νήματα… Τότε, η Γη εξαφανίζεται και δίνεται προς δημοπράτηση σε έναν αγοραστή, η διεκδίκηση του οποίου μάλλον είναι αδύνατο να αποτραπεί χωρίς ο Χαλ να παραβεί τον πιο ιερό κανόνα των Λάντερν. Με ζωηρές, νέες εκδοχές για τους Διαχειριστές, τους Ντάρκσταρς, τους Φύλακες του Σύμπαντος και πολλούς ακόμα εχθρούς και συμμάχους των Γκριν Λάντερν, μέσα από δεκαετίες των DC Comics, ο Morrison και ο Sharp υφαίνουν μια επική ιστορία που φτάνει από τη Γη μέχρι τα απώτερα όρια του διαστήματος, ξεκινώντας από το THE GREEN LANTERN: ΔΙΑΓΑΛΑΞΙΑΚΟΣ ΝΟΜΟΦΥΛΑΚΑΣ, στη συγκεντρωτική έκδοση των τευχών #1-6 της νέας επιτυχημένης σειράς. Η ιστορία: Μας την είχε υποσχεθεί δύο χρόνια πριν η Οξύ αυτήν την ιστορία και τελικά ήρθε στα ελληνικά το πρώτο μέρος από το run των Grant Morrison και Liam Sharp στον Green Lantern. Δε χρειάζονται πολλά για τον Morrison, έναν από τους καλύτερους και πιο αναγνωρισμένους συγγραφείς όλων των εποχών, ο οποίο είχε ως στόχο να προσφέρει μια φρέσκια πνοή στον Green Lantern και μάλιστα πιάνοντας τον Hal Jordan, όχι κάποιον πιο άγνωστο Lantern που θα προσπαθούσε να μετατρέψει σε πρωταγωνιστή. Γρήγορα τον έχει φέρει ξανά πίσω στο σώμα και με αρκετά ταχύ ρυθμό τον εξελίσσει. Ναι μεν επιστροφή στη βάση, αλλά το κόμικ έχει αρκετά νέα στοιχεία στη μυθολογία των Lanterns, εισάγει τον Jordan σε ενδιαφέρουσες σχέσεις με άλλους Lanterns, φέρνει απειλές κοσμικού επιπέδου και τη Γη σε σημείο να μη μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της παρά μόνο αν τη βοηθήσει ο Jordan, έχει μια ιστορία προδοσίας και γενικά πέραν της κεντρικής ιστορίας, ασχολείται με διάφορα subplots που ενδέχεται να μην απασχολούν πάντα τον Hal Jordan. Έχει αρκετά γρήγορο pacing σαν κόμικ και ανά σημεία γύρισα πίσω να φρεσκάρω κάπως τι διάβασα. Έχει ενδιαφέρον όμως σαν ιστορία. Άκρως ενδιαφέροντας εικαστικός τομέας Ο Βρετανός Liam Sharp δεν είναι κανένα νεούδι στις εικονογραφήσεις, αλλά σχετικά πρόσφατα ξαναέπιασε δουλειές σε αμερικάνικες εταιρίες και οφείλω να ομολογήσω ότι το σχέδιο του είναι κάτι το εντελώς διαφορετικό. Αποπνέει μια βρετανίλα μεν με αρκετά σαφείς γραμμές και από την άλλη μου βγάζει ένα vibe από πιο ανεξάρτητα κόμικς αλλά πάντα κοντά στην αμερικάνικη σχολή. Παρέα με τον εξαιρετικό χρωματισμό και την πλούσια παλέτα αυτών των χρωμάτων, το αποτέλεσμα είναι φανταστικό και ό,τι πιο ταιριαστό για ένα κόμικ που διαδραματίζεται στο διάστημα και βλέπεις τους Lanterns. Αξίζει πάρα πολύ μόνο και μόνο γι' αυτό. Η έκδοση: Στα συνήθη ποιοτικά στάνταρ της Οξύ θα πω προσωπικά με μαλακό εξώφυλλο και το κλασικό της μέγεθος και χαρτί που σημαίνει ότι η ιστορία διαβάζεται ευχάριστα. Αν είστε φαν του Green Lantern αυτό το κόμικ θα σας προσφέρει κάτι καινούριο, έχει όμορφο σχέδιο και την ξεχωριστή πένα του Morrison που είναι άχαστος συνδυασμός. Καλό διάβασμα σε όλους