O ξεχασμένος Έλληνας Σαρλώ [Κουλιφέτης Περικλής, efsyn.gr, 23/03/2024]

[ramirez]

Το νέο κόμικς «Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ» του Τζίμι-Κρις Αγκαράι δραματοποιεί τη ζωή του «Έλληνα Σαρλώ» και αναβιώνει μια χαμένη εποχή: εκείνη του ελληνικού βωβού κινηματογράφου.

 

 

 

 

O κινηματογράφος και τα κόμικς είναι αδελφές τέχνες: γεννήθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα, συμπορεύτηκαν, αλληλοεπηρεάστηκαν και παραμένουν σε μόνιμη ζύμωση και επικοινωνία μέχρι σήμερα. Αυτή την επικοινωνία βλέπουμε συχνά από τις κινηματογραφικές box office υπερπαραγωγές της Marvel έως τα κόμικς που αναφέρονται άμεσα ή έμμεσα στον κινηματογράφο. Όμως, ποιος πραγματικά περίμενε ένα graphic novel για τον ελληνικό βουβό κινηματογράφο του Μεσοπολέμου; Αυτό ακριβώς το κόμικς είναι το «Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ» του Δημήτρη (Τζίμι)-Κρις Αγκαράι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μικρός Ήρωας, μια ευχάριστη φετινή εκδοτική έκπληξη.

 

 

Από την 7η στην 8η και στην 9η Τέχνη

 

Ο ασπρόμαυρος Μιχαήλ Μιχαήλ μεταπήδησε από τον κινηματογράφο στα κόμικς μέσω… θεάτρου: το κόμικς βασίστηκε στο μεγαλειώδες θεατρικό έργο «Οι Κωμικοί» των Δημήτρη Πιατά και Σάκη Σερέφα που παίζεται αυτή τη σεζόν από το ΚΘΒΕ στη Θεσσαλονίκη και το κόμικς κυκλοφόρησε ταυτόχρονα με την παράσταση.

 

 

 Το κόμικς «Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ» κυκλοφορεί

στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως

 

 

Στις σελίδες του διαβάζουμε την πορεία του Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ, ενός νεαρού ηθοποιού που αποφασίζει να παίξει στις πρώτες ελληνικές κωμικές ταινίες του 1920. Εξελίσσεται σε πρωταγωνιστή γυρίζοντας ταινίες μιμούμενος το ίνδαλμά του, Τσάρλι Τσάπλιν, και διασκεδάζει το ελληνικό κοινό ως ο «Έλλην Σαρλώ». Η ιστορία του όμως δεν τελειώνει ευχάριστα σαν του Βρετανού κωμικού, με τον ίδιο να βυθίζεται στην αφάνεια και στη φτώχεια.

 

 

Θαυμαστός περασμένος κόσμος

 

Δεν πρόκειται για μια πυκνογραμμένη βιογραφία με εικόνες – όπως καταλήγουν να είναι πολλά βιογραφικά κόμικς. Αντίθετα, εστιάζει στη μυθοπλασία και σε μια πιο ελεύθερη απόδοση των αληθινών προσώπων του, βασισμένο στο θεατρικό έργο και παραμένοντας πιστό στην ιστορική πορεία των πραγμάτων. Παρέα με τον αισιόδοξο και γεμάτο ενέργεια Μιχαήλ, που τόσο προσπαθεί να γίνει ο Έλληνας Τσάπλιν, ζωντανεύει μια ολόκληρη κοινότητα ηθοποιών, θεατρικών σταρ, ερασιτεχνών σκηνοθετών και παραγωγών που μόλις μαθαίνουν να κάνουν σινεμά! Μέσα από τις κόντρες, τις φιλοδοξίες, τις μικρότητες και τα πάθη τους, ο αναγνώστης διαβάζει ολοζώντανους τους πιονέρους του ελληνικού κινηματογράφου, τόσα πολλά ξεχασμένα ονόματα με μόνο αναγνωρίσιμο εκείνο της – νέας τότε – Γεωργίας Βασιλειάδου! Με τη συνοδεία κατατοπιστικών ιστορικών κειμένων από τους Σερέφα και Γιάννη Σολδάτο, το κόμικς δεν αποτελεί απλά βιογραφία του Μιχαήλ αλλά ένα ταξίδι σε ένα ξεχασμένο κεφάλαιο του ελληνικού σινεμά.

 

 

 

 

Ξεναγός στο ταξίδι είναι το πενάκι του νεαρού Αγκαράι όπου, αφού σκιαγράφησε την Αθήνα τού σήμερα («Σύμβουλος Ερωτικών Υποθέσεων», εκδ. Jemma Press), σκιαγραφεί εδώ την Αθήνα του Μεσοπολέμου. Με τα έξυπνα στημένα καρέ του, το ασπρόμαυρο «πινελάτο» σχέδιο και τις έντονες θεατρικές εκφράσεις των ηρώων του, μας δίνει μια ιστορία γεμάτη ζωντάνια, χιούμορ και μελαγχολία. Το δίπολο μνήμης – λήθης είναι το προφανές κεντρικό θέμα του graphic novel μαζί με εκείνο της κωμωδίας – τραγωδίας: πώς ένας επιτυχημένος κωμικός καταλήγει δυστυχισμένος, μόνος και ξεχασμένος; Γιατί πάνω από τα δύο δίπολα στέκει μοιραίος ο τόπος και ο χρόνος: η αβάσταχτη Ελλάδα του Μεσοπολέμου, η Ελλάδα που μέχρι και σήμερα υποβαθμίζει την Τέχνη.

 

«Ο Μιχαήλ Μιχαήλ […] κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα μέλλον, μα δυστυχώς εδώ δεν είναι τόπος που μπορεί ν’ αναδειχθεί, γιατί του λείπει η υποστήριξη», γράφει ένα απόσπασμα άρθρου του 1924 που παρατίθεται σαν φάντασμα στο οπισθόφυλλο. Εκατό χρόνια μετά, σε πόσους σύγχρονους καλλιτέχνες δεν ταιριάζει αυτό το απόσπασμα; Το κόμικς έρχεται αναπάντεχα, ασπρόμαυρο και ηχηρό, να μιλήσει για την Τέχνη στην Ελλάδα, για τη διαχρονική της υποτίμηση. Και κάπως έτσι ο Μιχαήλ Μιχαήλ, που ακόμα και η ημερομηνία του θανάτου του είναι ανεξακρίβωτη, ανασταίνεται φέτος εις διπλούν, σε δύο τέχνες-αδελφές του σινεμά: στο θεατρικό σανίδι από τους Πιατά – Σερέφα και στις σελίδες των κόμικς από το πενάκι του Αγκαράι. «Πού να το φανταζόταν…».

 

 

 

 

Και το σχετικό link...