Από τον Ντεκάρτ στον Καμί [Αντωνόπουλος Γιάννης, efsyn.gr, 3/02/2024]

[ramirez]

Στον 2ο τόμο του κόμικς «Ο Κόσμος της Σοφίας» περιπλανιόμαστε με την έφηβη Σοφία στη σύγχρονη Ιστορία της δυτικής σκέψης, με ανοιχτό μέτωπο απέναντι στον μισογυνισμό και με αγωνία για την κλιματική αλλαγή.

 

 

 

 

Πέρσι παρουσιάσαμε τον πρώτο τόμο του κόμικς «Ο Κόσμος της Σοφίας», σε εικονογράφηση Nicoby και Vincent Zabus (βλ. «Ο υπέροχος κόσμος της φιλοσοφίας», Καρέ Καρέ 14/1/2023). Πρόκειται για τη διασκευή του ομότιτλου φιλοσοφικού μυθιστορήματος του Jostein Gaarder, που από το 1991 μέχρι σήμερα έχει κατακτήσει δεκάδες εκατομμύρια αναγνώστες σε όλον τον κόσμο. Φέτος βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να κρατάμε στα χέρια μας και τον δεύτερο τόμο, πάντα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση Στέλλας Ζουμπουλάκη. Με τον τόμο αυτόν κλείνει, τουλάχιστον προσώρας, η συναρπαστική περιήγησή μας στην Ιστορία της δυτικής σκέψης.

 

Στο πρώτο μέρος («Η φιλοσοφία από τον Σωκράτη στον Γαλιλαίο»), το ταξίδι μας ξεκίνησε από τους Ίωνες φυσικούς φιλοσόφους, για να περάσει μέσα από την κλασική Αθήνα και τις ελληνιστικές σχολές στον μεσαιωνικό κόσμο, στην Αναγέννηση και στην Επιστημονική Επανάσταση. Στο δεύτερο μέρος, όπως προδίδει και ο υπότιτλος («Η φιλοσοφία από τον Ντεκάρτ ως τις μέρες μας») το ταξίδι μας συνεχίζεται στους αιώνες της νεωτερικότητας, μέσα από τα μάτια της έφηβης Σοφίας Αμούνδσεν και με οδηγό μας τον Αλμπέρτο. «Όταν θα καταλάβω λίγο περισσότερα, δεν θα διστάσω να δοκιμάσω τα όρια της φύσης μου», λέει η Σοφία. Και αυτό ακριβώς έκανε η νεότερη δυτική φιλοσοφία: έφτασε στα όρια της φύσης μας και της κατανόησής μας σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, από την ηθική και την ιδέα περί Θεού μέχρι την οικονομία και τη βιολογία.

 

 

 

 

Μέσα από τους σπαρταριστούς διαλόγους, τον σουρεαλισμό και την παιγνιώδη αυτοαναφορικότητα, περιπλανιόμαστε με τους δύο πρωταγωνιστές μας στα κύρια ρεύματα του σύγχρονου στοχασμού. Μαθαίνουμε ότι ο Ντεκάρτ κατασκεύασε το πρώτο φιλοσοφικό σύστημα, εδραιώνοντας τη λογική ως το ασφαλέστερο θεμέλιο γνώσης. Γνωρίζουμε τον Σπινόζα, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι ο κόσμος μας είναι ντετερμινιστικά υποταγμένος σε αδιάψευστους νόμους. Στη συνέχεια συναντούμε τους εμπειριστές Λοκ, Χιουμ και Μπάρκλεϊ, συναναστρεφόμαστε τον Χομπς και τον Ρουσό, οι οποίοι μας συστήνουν το Κοινωνικό τους Συμβόλαιο, και βυθιζόμαστε στη σκέψη του Καντ. Και αν ο Διαφωτισμός σάς έκατσε βαρύς, ένας περίπατος με τον Χέγκελ και τον Σέλινγκ στα ανθόσπαρτα λιβάδια του Ρομαντισμού δεν ακούγεται άσχημη ιδέα. Πάντα με ατομική σας ευθύνη, όπως επισημαίνει ο Κίρκεγκορ. Αν νομίζατε όμως πως ξεμπερδέψαμε με τα βαριά αυτά ονόματα, πάρτε μια βαθιά ανάσα γιατί ακόμα δεν φτάσαμε στον Μαρξ, τον Νίτσε, τον Δαρβίνο, τον Φρόιντ, τον Σαρτρ, τη Σιμόν ντε Μποβουάρ και τον Καμί.

 

 

 

 

«Ο Κόσμος της Σοφίας», σε μορφή δίτομου κόμικς, είναι η καλύτερη εισαγωγή σε αυτή την περιπέτεια δίχως τέλος, που ονομάζεται φιλοσοφία. Ας συλλογιστούμε μόνο ότι, μετά από χιλιάδες χρόνια κοπιώδους στοχασμού, μόλις διανύσαμε το πρώτο βήμα μας στην κατανόηση του Σύμπαντος και της θέσης μας ως είδους σε αυτό.

 

 

 

 

Και το σχετικό link...