Search the Community

Την Παρασκευή 12 Μαΐου 2023, στο πλαίσιο του φεστιβάλ κόμικς Comicdom Con Athens 2023, έγινε η απονομή των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς στο αμφιθέατρο «Μιλτιάδης Έβερτ» της Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων. Ο θεσμός των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς μετασχηματίζεται και εξελίσσεται διαρκώς αναδεικνύοντας μεταξύ άλλων τα οξυμένα αντανακλαστικά της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς, η οποία έχει εμφανώς θέσει σε προτεραιότητα την εξωστρέφεια της ελληνικής παραγωγής κόμικς και την εγχώρια προώθηση της συγκεκριμένης μορφής τέχνης. Η βραδιά της απονομής, χορηγούμενη φέτος από το κατάστημα Comicstrip και παραδοσιακά τοποθετημένη στο πλαίσιο του μεγάλου φεστιβάλ Comicdom Con Athens, αποτέλεσε αδιαμφισβήτητα μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις που έγιναν το προηγούμενο τριήμερο: φιλικός και κατάλληλα εξοπλισμένος χώρος με μαζική προσέλευση κόσμου, ζεστό και ευχάριστο κλίμα στο οποίο συνετέλεσε η ζωηρή παρουσίαση του κωμικού Δημήτρη Δούκογλου, οργάνωση και προετοιμασία των συμμετασχόντων, είναι μερικά από τα στοιχεία που έδωσαν στη βραδιά μια ξεχωριστή ποιότητα. Στον πυρήνα βρέθηκαν τα έργα που ξεχώρισαν σε μια ολοένα και αυξανόμενη ποσοτικά και ποιοτικά παραγωγή κόμικς στην Ελλάδα τη χρονιά που μας πέρασε. Νέο στοιχείο φέτος ήταν ο διαχωρισμός του βραβείου για το καλύτερο σενάριο στα δύο με τις νέες κατηγορίες να αφορούν διασκευασμένα και πρωτότυπα σενάρια – μια επιλογή η οποία αποτυπώνει πλέον την καθιερωμένη τάση δημιουργιών που εμπνέονται από κλασικά λογοτεχνικά έργα. Το βραβείο του καλύτερου κόμικς, αλλά και αυτό του πρωτότυπου σεναρίου, απέσπασε ο Θανάσης Πέτρου για το εξαιρετικό «1923: Εχθρική Πατρίδα» (Ίκαρος) με θέμα τη Μικρασιατική Καταστροφή και τις συνέπειές της. Καλύτερο διασκευασμένο σενάριο ψηφίστηκε η παραλλαγή του μύθου της γοργόνας, αδερφής του Μ. Αλεξάνδρου, που υπογράφει ο Δημήτρης Βανέλλης στη «Μοναξιά της Αβύσσου» (Jemma Press), με τον σχεδιαστή του έργου Νίκο Κούρτη να διακρίνεται για το καλύτερο εξώφυλλο. Καλύτερος σχεδιαστής για τη χρονιά που μας πέρασε αναδείχτηκε ο Αλέκος Παπαδάτος, ο οποίος επέστρεψε με το γκράφικ νόβελ «Αριστοτέλης» (Ίκαρος) σε κείμενα του Τάσου Αποστολίδη αποσπώντας και το βραβείο για την καλύτερη καλλιτεχνική επιμέλεια. Καλύτερη αυτοέκδοση ψηφίστηκε το «Kuro: Bakeneko» του Tasmar, στο οποίο πρωταγωνιστικό ρόλο ως «κακός» έχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, καλύτερη μεταφρασμένη έκδοση το «No Pasarán» (Jemma Press) του κορυφαίου Ιταλού δημιουργού Vittorio Giardino, όπως το απέδωσε στα ελληνικά ο Γαβριήλ Τομπαλίδης, και καλύτερο διαδικτυακό κόμικς – σε μια κατηγορία με δυστυχώς περιορισμένες συμμετοχές – οι «Μπαμπαδοϊστορίες» του Νικόλαου Στεφαδούρου. Το βραβείο κοινού απέσπασε το δημοφιλέστατο κατά τα φαινόμενα «Athens Dark» (Nerdula) των Ζήση Ρούμπου και Χρήστου Μαρτίνη, ενώ καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος ψηφίστηκε ο ταλαντούχος Γιώργος Γανίδης για την – υποψήφια και για καλύτερο εξώφυλλο – αυτοέκδοση «Θηρία». Για τελευταίο (και καλύτερο!) κρατήσαμε ένα βραβείο για το οποίο είμαστε ως μέσο περήφανοι, ενθουσιασμένοι και πλήρως υποκειμενικοί. Το «Λεξικό της Κρίσης», το οποίο διαβάζετε τα τελευταία οχτώ χρόνια στις σελίδες τού Καρέ Καρέ και φιλοτεχνούν διαδοχικά ανά εβδομάδα οι Γιάννης Αντωνόπουλος, Περικλής Κουλιφέτης, Γαβριήλ Παγώνης και Θανάσης Πέτρου, κέρδισε το βραβείο του καλύτερου ένθετου κόμικς για τη χρονιά που μας πέρασε. Στα επόμενα! Και το σχετικό link...

Η ελληνική σκηνή των κόμικς έχει τα δικά της βραβεία. Κι όμως, η ελληνική σκηνή των κόμικς έχει τα δικά της βραβεία σε περίπτωση που δεν το γνωρίζατε. Κάθε χρόνο, στα πλαίσια του Comicdom Con Athens, της μακροβιότερης γιορτής των κόμικς στην Αθήνα, κομίστες, εκδότες, σεναριογράφοι, δημοσιογράφοι και κάθε σχετικός με το metier συγκεντρώνονται για την τελετή απονομής της σημαντικότερης διάκρισης για δουλειές κόμικς που εκδόθηκαν στη χώρα μας. Ο θεσμός ξεκίνησε το 2005 και συνεχίζει δυναμικά εξελισσόμενος υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς, τα μέλη της οποία ψηφίζουν τα καλύτερα κόμικς κάθε χρονιάς για να αναδείξουν τους νικητές. Φέτος η τελετή έλαβε χώρα στο αμφιθέατρο Μιλτιάδης Έβερτ στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων την Παρασκευή 12 Μαΐου με οικοδεσπότη τον κωμικό Δημήτρη Δούκογλου (φήμες λένε ότι του χρόνου θα αντικατασταθεί από ΑΙ ολόγραμμα του ίδιου). Η τελετή είναι ευτυχώς σύντομη, συνεπώς κανένας κομίστας δεν έσπασε τα πενάκια του, κανένας σεναριογράφος δεν έσπασε το πληκτρολόγιό του, κανένας εκδότης δεν έκαψε το στοκ στην αποθήκη του από την αγωνία. Από την άλλη, όπως με πληροφορούν, νύχια φαγώθηκαν... Στις δώδεκα κατηγορίες υποψηφιοτήτων αναδείχθηκαν νικητές εννέα κόμικς, με δύο από αυτά να παίρνουν σπίτι από δύο βραβεία έκαστο. Τα βραβεία του Καλύτερου Κόμικ και του Καλύτερου Σεναρίου κέρδισε το ιστορικό – ηθογραφικό κόμικς του Θανάση Πέτρου «1923 – Εχθρική Πατρίδα» (Εκδόσεις Ίκαρος). Πέρυσι γράφαμε στην Athens Voice γι’ αυτό το κόμικς: «Νομίζω ότι είναι το καλύτερο δείγμα σεναρίου που έχουμε δει από τον Πέτρου. Ένα σενάριο ζωντανό, γρήγορο και γεμάτο δράση. (...) Ο Πέτρου ξέρει πολύ καλά τα κόμικς ως μέσο, χειρίζεται τις σελίδες και τα πάνελ του με αριστοτεχνικό τρόπο, σε μια αφήγηση ταυτόχρονα ακριβή και λιτή. Ξεφεύγει από τα καρέ, περνά στο περιθώριο της σελίδας επιστρέφοντας και πάλι σ’ αυτά, δείχνοντάς μας πως ξέρει να πει Ιστορία σε πολύχρωμες σελίδες με καρέ». Τα βραβεία του Καλύτερου Σχεδίου και της Καλλιτεχνικής Επιμέλειας κέρδισε ο «Αριστοτέλης» των Τάσου Αποστολίδη (σενάριο) και Αλέκου Παπαδάτου (σχέδιο) (Εκδόσεις Ίκαρος). Για τη μεταφορά της ζωής του μεγαλύτερου στοχαστή όλων των εποχών σε κόμικς, η οποία μεταφράζεται ήδη σε επτά γλώσσες, γράφαμε ότι: «Με εντυπωσιακά πάνελ, συνδυασμό πεζού κειμένου και εικόνων, στακάτες προτάσεις (όπου η αφήγηση είναι δραματοποιημένη), με καρέ που υπηρετούν άριστα το μέσο και τις σελίδες γεμάτες με κάθε λογής τεχνικές εικονογραφικής απεικόνισης, ο “Αριστοτέλης”, των Τάσου Αποστολίδη και Αλέκου Παπαδάτου, είναι μία από τις πιο εκλεκτικές και σίγουρα καλύτερες ελληνικές κυκλοφορίες κόμικς των τελευταίων ετών. Ο χρωματισμός του κόμικς κατόρθωσε να ξεφύγει από το να το κάνει απλά ομορφότερο, συνεισφέροντας ουσιαστικά, καθώς με τα χρώματα που επιλέχθηκαν έγινε ευδιάκριτη η χρονική εναλλαγή της αφήγησης από τριτοπρόσωπη σε δραματοποιημένη». Δύο ακόμη βραβεία, αυτά του Καλύτερου Εξωφύλλου και του Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου απέσπασε «Η μοναξιά της Αβύσσου» των Δημήτρη Βανέλλη (σενάριο) και Νικόλα Κούρτη (σχέδιο) (Εκδόσεις Jemma Press). Στη «Μοναξιά της Αβύσσου» οι δύο δημιουργοί αφηγούνται μια ιστορία τρόμου βασισμένη σ’ έναν από τους γνωστότερους θρύλους της ελληνικής λαογραφίας, αυτόν της γοργόνας αδελφής του βασιλιά Αλέξανδρου, που ρωτά τους ναυτικούς αν ζει ο αδελφός της. Με αφετηρία αυτόν τον θρύλο, ο Δημήτρης Βανέλλης διασκευάζει το διήγημά του «Γοργόνα» και με τον Νικόλα Κούρτη το μετατρέπει σε ένα κόμικς απόκοσμου τρόμου. Καλύτερη Μεταφρασμένη Έκδοση αναδείχθηκε το «No Pasarán» του ζωντανού θρύλου των ευρωπαϊκών κόμικς Ιταλού Vittorio Giardino (εκδόσεις Jemma Press). Η μετάφραση έγινε από τον Γαβριήλ Τομπαλίδη και η μεταφραστική επιμέλεια από τον Γιάννη Μιχαηλίδη. Εξ αφορμής της κυκλοφορίας, πέρυσι, του πρώτου μέρους της ομώνυμης τριλογίας με ήρωα τον κατάσκοπο Μαξ Φρίντμαν και τοποθετημένο στον Ισπανικό Εμφύλιο λίγο καιρό πριν το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο «μαέστρο» των ιταλικής σκηνής και ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της λεγόμενης καθαρής γραμμής (ligne claire) στα κόμικς μίλησε στην Athens Voice και σχεδίασε το εξώφυλλο του τεύχους 824. ● Καλύτερος Πρωτοεμφανιζόμενος αναδείχθηκε ο Γιώργος Γανίδης με τα «Θηρία» του ● Το βραβείο για την Καλύτερη Αυτοέκδοση κέρδισαν οι Tasmar – Kuro για το «Βakeneko» ● Καλύτερο Διαδικτυακό Κόμικ ο Νικόλας Στεφαδούρος με τις «Μπαμπαδοϊστορίες» του (κυκλοφορούν επίσης από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως) ● Με το βραβείο για το Καλύτερο Ένθετο βραβεύθηκαν οι: Γιάννης Αντωνόπουλος (John Antono), Περικλής Κουλιφέτης, Γαβριήλ Παγώνης, Θανάσης Πέτρου για «Το Λεξικό της Κρίσης» που φιλοξενείται στο Καρέ-Καρέ της Εφημερίδας των Συντακτών ● Το Βραβείο Κοινού κέρδισαν οι Ζήσης Ρούμπος (ναι, ο ηθοποιός) και Χρήστος Μαρτίνης για το «Athens Dark» (Εκδόσεις Nerdula) Αυτά για φέτος και ανυπομονούμε ήδη για την απονομή του 2024. Αν κρίνω από τις δουλειές που έχουν κυκλοφορήσει ήδη φέτος, θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Νικόλας Κούρτης, Δημήτρης Βανέλλης Θανάσης Πέτρου, Νίκος Αργύρης (εκδότης Ικάρου) και Αλέκος Παπαδάτος Και το σχετικό link...

Αρχές Μαρτίου η "Jemma Press" κυκλοφόρησε τον πρώτο τόμο της τριλογίας που έγραψε και σχεδίασε ο Vittorio Giardino, No Pasaran, με ήρωα τον Μαξ Φρίντμαν που στην Ελλάδα τον έχουμε γνωρίσει μέσα από την Ουγγρική Ραψωδία του ίδιου συγγραφέα. Η συγκεκριμένη τριλογία αποτελείτε από: Max Fridman: No Pasaran (1999) Max Fridman: Rio de Sangre (2002) Max Fridman: Sin Ilusion (2008) Σε αυτό τον τόμο παρακολουθούμε τον Φρίντμαν όπου το Φθινόπωρο του 1938 αποφασίζει να επιστρέψει στην Ισπανία για να βρει έναν παλιό του φίλο που όλα δείχνουν ότι έχει εξαφανιστεί. Και από εκείνη τη στιγμή αρχίζει η περιπέτεια. Τα γεγονότα διαδραματίζονται σε μια Ισπανία που υπάρχει εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα σε Δημοκράτες και Φασίστες και μάλιστα κοντά στο τέλος αυτού του πολέμου, γιατί τον Μάρτιο του 1939 η Δημοκρατία χάνει. Από το οπισθόφυλλο Οκτώβρης 1938. Η Ισπανία είναι βυθισμένη στον τρόμο του εμφυλίου πολέμου. Ο Μαξ Φρίντμαν αναγκάζεται να αφήσει την ηρεμία του σπιτιού του στα περίχωρα της Γενεύης για να επιστρέψει στην ταραγμένη Ιβηρική χερσόνησο αναζητώντας έναν παλιό του φίλο, έναν εθελοντή μαχητή της ελευθερίας που τα ίχνη του έχουν χαθεί στη φρίκη του μετώπου. Ο Φρίντμαν συναντά παλιούς εχθρούς και φίλους και προσπαθεί αρχικά να κρατήσει ουδέτερη στάση, αλλά γρήγορα παρασύρεται σε μια δίνη από ίντριγκες και σκευωρίες… Μια καταπληκτική ιστορία (επίκαιρη) με ένα όμορφο σχέδιο. Στα της έκδοσης: μεγάλο σχήμα, εξώφυλλο-οπισθόφυλλο στα ίδια στάνταρ με τις περισσότερες εκδόσεις της εταιρίας, αλλά το χαρτί εσωτερικά λίγο πιο ματ (οικονομία). Στα έξτρα έχουμε στην αρχή τρεις σελίδες με μια σύντομη ιστορική αναδρομή και μια εισαγωγή και στο τέλος τέσσερις σελίδες με την αφηγηματική μηχανή του Βιτόριο Τζαρντίνο. Η εκδοτική συνεχίζει να μας προσφέρει αξιόλογους τίτλους. Ας ελπίσουμε να δούμε σύντομα και τους άλλους δύο τόμους που ολοκληρώνουν την ιστορία.

Με ένα πρόγραμμα πιο πλούσιο από ποτέ, το Comicdom Con Athens μας υποδέχεται το τριήμερο 12-13-14 Μαΐου στη 17η διοργάνωσή του, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Ενώ η χώρα βρίσκεται σε πυρετό εκλογών, χιλιάδες φίλοι και φίλες των κόμικς στην Αθήνα αλλά και σε όλη την Ελλάδα, περιμένουν παράλληλα με ανυπομονησία ένα άλλο γεγονός. Και αυτό γιατί λιγότερο από μία εβδομάδα μας χωρίζει από το μεγαλύτερο, κεντρικότερο και μακροβιότερο φεστιβάλ κόμικς της Αθήνας: το Comicdom CON Athens, το οποίο φέτος μετράει τη 17η διοργάνωσή του. Με μια ιδιαιτερότητα, καθώς πρόκειται για πρώτη φορά να διεξαχθεί σε έναν τελείως διαφορετικό χώρο από τις προηγούμενες χρονιές, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Όπως δηλαδή αρμόζει σε ένα τέτοιου βεληνεκούς διεθνές φεστιβάλ. Το πρόγραμμα της μεγάλης γιορτής των κόμικς αναμένεται πιο πλούσιο από ποτέ, με τη συμμετοχή 170 καλλιτεχνών (το μεγαλύτερο Artists Alley που έχει φιλοξενηθεί ποτέ σε εγχώριο φεστιβάλ), σχεδόν 40 καταστήματα και εκδοτικές, διεθνείς και ελληνικές εκθέσεις κόμικς και εικονογράφησης, προβολές animation, workshop για όλες τις ηλικίες, sketch events, διαγωνισμό cosplay, ομιλίες και πάνελ, καθώς και την Απονομή των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς. Και όλα αυτά βέβαια με ελεύθερη είσοδο. Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τι μας επιφυλάσσει το τριημέρο 12 έως 14 Μαΐου στην Τεχνόπολη. Με άρωμα Ιταλίας Στο φετινό φεστιβάλ την τιμητική της θα έχει η Ιταλία. Η φιλοξενία δύο σημαντικών εκθέσεων, σε συνεργασία με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών, σκοπεύει να αναδείξει στο ελληνικό κοινό τον πλούτο της καλλιτεχνικής παραγωγής της γειτονικής μας χώρας. Η πρώτη έκθεση (Calvino Immaginario) θα είναι αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τη γέννηση ενός από τους πιο γνωστούς συγγραφείς, δοκιμιογράφους και δημοσιογράφους της Ιταλίας, του Italo Calvino. Θα περιλαμβάνει κόμικς, εικονογραφήσεις και γελοιογραφίες, εμπνευσμένες από τους φανταστικούς κόσμους του διάσημου συγγραφέα, με συμμετοχές καταξιωμένων δημιουργών όπως οι Giorgio Cavazzano, Sara Colaone, Lorenzo Mattotti και Vittorio Giardino. Η δεύτερη έκθεση (Fumetti dal Mare – Κόμικς από τη Θάλασσα), η οποία φιλοξενήθηκε το περασμένο φθινόπωρο στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, θα παρουσιάσει τα έργα έξι διεθνών καλλιτεχνών (μεταξύ των οποίων της δικής μας Έλενας Γώγου) εμπνευσμένων από τη θάλασσα: το αρχέγονο και ζωτικής σημασίας στοιχείο που αποτελεί χώρο συνάντησης διαφορετικών λαών και πολιτισμών. Του Vittorio Giardino, από την έκθεση «Calvino Immaginario» Στο ίδιο πλαίσιο θα φιλοξενηθεί ο Tito Faraci, ένας από τους σημαντικότερους και πιο πολυβραβευμένους Ιταλούς σεναριογράφους κόμικς, ένας από τους πρώτους Ιταλούς συγγραφείς που εργάστηκαν σε χαρακτήρες αμερικανικών comics όπως ο Spider-Man, ο Daredevil και ο Captain America. Ο Faraci, ο οποίος έχει αφήσει το στίγμα του σε εμβληματικά κόμικς όπως Dylan Dog, Tex, Diabolik, Magico, Vento και Zagor, θα παραδώσει workshop και θα παραστεί σε ειδική εκδήλωση συζήτησης με το κοινό, όπου θα παραλάβει βραβείο για τη Συνολική Προσφορά του στην Τέχνη των Comics. Ελληνικές εκθέσεις Από τις ελληνικές εκθέσεις, ξεχωρίζει αναμφισβήτητα η έκθεση εικονογράφησης «LGBT Art – Η Άνθηση της Εγχώριας Queer Εικονογράφησης» με τη συμμετοχή 14 εγχώριων καλλιτεχνών (Δημήτρης Αναστασίου, Δημήτρης Γαβαλάς, Ντέννις Γιατράς, Γώγου, Μιχάλης Διαλυνάς, Αύγουστος Κανάκης, Δημήτρης Κάσδαγλης, Θεμιστοκλής Λιονέτης, Σμαράγδα Μάγκου, Σιαδώρα Παπαθεοδώρου, Αριάδνη Τζουνάκου, Degphilip, Harry Saxon και Steve Stivaktis), οι οποίοι παρουσιάζουν έργα με ελεύθερο μεν θέμα, αλλά επικεντρωμένα στην αγάπη, τη σεξουαλικότητα και την αποδοχή της ετερότητας. Ενώ η έκθεση «Spotlight on: Αγγελική Σαλαμαλίκη» είναι αφιερωμένη στη γνωστή δημιουργό, η οποία φιλοτέχνησε το εικαστικό για το φετινό φεστιβάλ. Μια εξαιρετική καλλιτέχνιδα με αξιοπρόσεκτη πορεία στον χώρο των κόμικς, της εικονογράφησης και του animation, την οποία η εν λόγω έκθεση αναδεικνύει μέσα από σημαντικά έργα της. Του Δημήτρη Γαβαλά, από την έκθεση «LGBT ART» Ακόμη δύο – ψηφιακές – εκθέσεις ολοκληρώνουν το εκθεσιακό πρόγραμμα του Comicdom Con Athens: η μία (10 Χρόνια «Σχεδία» – Οι Εικονογραφήσεις) παρουσιάζει για πρώτη φορά τις δημιουργίες που πρόσφεραν αφιλοκερδώς σκιτσογράφοι και δημιουργοί κόμικς για το περιοδικό δρόμου «Σχεδία», το οποίο εδώ και μια δεκαετία δίνει τη δυνατότητα σε εκατοντάδες άστεγους συμπολίτες μας να εργαστούν και να σταθούν στα πόδια τους με ένα αξιοπρεπές εισόδημα. Η δεύτερη ψηφιακή έκθεση με τίτλο «Κλασσικά Εικονογραφημένα: Οι Αθάνατες Ελληνικές Δημιουργίες», θα παρουσιάσει δείγματα από την ελληνική παραγωγή κόμικς της σειράς για τα οποία δούλεψαν κορυφαίοι Έλληνες σχεδιαστές και συγγραφείς, μεταξύ των οποίων οι Γιώργος Βακαλό, Μποστ, Κώστας Γραμματόπουλος και Νίκος Καστανάκης, στο πλαίσιο της θεματικής «Από τη Μυθολογία και την Ιστορία της Ελλάδος». Και οι δύο αυτές εκθέσεις θα είναι προσπελάσιμες στο Ψηφιακό Μουσείο Comics (comicsmuseum.gr) και θα παραμείνουν διαθέσιμες για το κοινό και μετά το πέρας του φεστιβάλ. Προβολές animation Οι φίλες και οι φίλοι του animation θα μπορούν να παρακολουθήσουν ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα με προβολές ταινιών κινουμένων σχεδίων εγχώριας παραγωγής. Ξεχωρίζει η προβολή επιλεγμένων ελληνικών έργων animation από την περσινή 15η διοργάνωση του Animasyros. Θα προβληθεί επίσης για πρώτη φορά σε φεστιβάλ η «Λυσιστράτη», το έργο των Τάσου Αποστολίδη και Γιώργου Ακοκαλίδη, της διεθνώς αναγνωρισμένης σειράς «Κωμωδίες του Αριστοφάνη σε Κόμικς» το οποίο έγινε animation 20 χρόνια πριν. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει και στην προβολή της βιντεοσκοπημένης μουσικοθεατρικής μεταφοράς του κόμικ «Musicoma» της Μαρίας-Όλιας Ντακογιάννη, μιας τρυφερής ιστορίας που συνδυάζει αφήγηση, τζαζ μουσική και video-art. Τέλος, θα υπάρχει πρόγραμμα σπουδαστικών ταινιών animation μικρού μήκους από το Τμήμα Γραφιστικής και Εικαστικής Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Αφίσα της ταινίας animation «Mine» της Δάφνης Ξουράφη Φέτος θα εγκαινιαστεί επίσης για πρώτη φορά ο θεσμός της Agora, ο οποίος φιλοδοξεί να συμβάλει στην εξωστρέφεια της ελληνικής σκηνής κόμικς: εγχώριοι δημιουργοί και εκδότες θα έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάσουν τα έργα τους σε εκδότες από χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, το Βέλγιο και η Ισπανία, αυξάνοντας τις πιθανότητες για την έκδοσή τους στο εξωτερικό. Παράλληλα με όλα τα παραπάνω θα υπάρξει πρόγραμμα ειδικά διαμορφωμένο για παιδιά (σε επιμέλεια της Athens Comics Library), διαγωνισμός Cosplay, Sketch Event (με θεματική: Avengers VS X-Men), θεματικές συζητήσεις και εργαστήρια/masterclasses από έμπειρους σκιτσογράφους, απευθυνόμενα τόσο σε αρχάριους όσο και σε πιο απαιτητικό κοινό. Τελετή Απονομής Ελληνικών Βραβείων Κόμικς Όπως τις προηγούμενες χρονιές, έτσι και φέτος το ενδιαφέρον όλων αναμένεται να στραφεί στην τελετή Απονομής Ελληνικών Βραβείων Κόμικς, κατά την οποία θα βραβευτούν τα κόμικς της προηγούμενης χρονιάς στις παρακάτω κατηγορίες: Καλύτερου Κόμικ, Σχεδίου, Πρωτότυπου Σεναρίου, Διασκευασμένου Σεναρίου, Εξωφύλλου, Καλλιτεχνικής Επιμέλειας, Αυτοέκδοσης, Ένθετου, Πρωτοεμφανιζόμενου Καλλιτέχνη, Μεταφρασμένης Έκδοσης, Βραβείου Κοινού. Οι υποψήφιοι τίτλοι προέκυψαν από τις ψήφους των μελών της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς, αποτελούμενης από άτομα που δραστηριοποιούνται (ως καλλιτέχνες, σεναριογράφοι, αρθρογράφοι, θεωρητικοί κ.ο.κ.) στον χώρο της Ένατης Τέχνης. Τις πεντάδες των υποψήφιων έργων, που έχουν ήδη διακριθεί στον πρώτο γύρο ψηφοφορίας των μελών της Ακαδημίας, μπορείτε να τις βρείτε στο www.ebk.gr. Οι φετινοί νικητές και νικήτριες θα ανακοινωθούν στην τελετή των ΕΒΚ την Παρασκευή 12/5 στις εγκαταστάσεις της Τεχνόπολης, ενώ την επόμενη ημέρα (Σάββατο 13/5) θα λάβει χώρα εκδήλωση παρουσίασης και συζήτησής τους με το κοινό. Comicdom CΟΝ Athens 2023 Διοργάνωση: Comicdom Press Πότε: Παρασκευή 12, Σάββατο 13 και Κυριακή 14 Μαΐου, 11.00-21.30 Πού: Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων (Πειραιώς 100). Είσοδος από ΜΕΤΡΟ Στάση Κεραμεικός (Οδός Ιάκχου) Πόσο: Είσοδος Ελεύθερη Για πιο αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα, καθώς και για εξασφάλιση θέσεων στα workshop, επισκεφθείτε το www.comicdom-con.gr Και το σχετικό link...

Στο δεύτερο μέρος της τριλογίας «No pasarán!», μια απεγνωσμένη αναζήτηση με φόντο την κατάρρευση του μετώπου του Έβρου από τις δυνάμεις του Φράνκο. Στις 18 Ιουλίου 1936 ξεκίνησε στην Ισπανία το πραξικόπημα του στρατηγού Φράνκο ενάντια στη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση. Τρία χρόνια αργότερα, αφού η χώρα βάφτηκε στο αίμα, ο Φράνκο κατάφερε, συνεπικουρούμενος από τον Άξονα, να πάρει την εξουσία. Ο εμφύλιος πόλεμος που μεσολάβησε δεν αποτέλεσε απλώς ένα εσωτερικό γεγονός, αλλά καθόρισε την πορεία της Ευρώπης. Στην ουσία ο ισπανικός Εμφύλιος υπήρξε το πρελούδιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς στην Ιβηρική χερσόνησο αναμετρήθηκαν για πρώτη φορά οι δυνάμεις της δημοκρατίας και της κοινωνικής απελευθέρωσης με τις δυνάμεις της στρατοκρατίας και του φασισμού. Στην καρδιά αυτής της πολεμικής αντάρας μάς μεταφέρει η συναρπαστική τριλογία κόμικς του Ιταλού σχεδιαστή Vittorio Giardino, που ως τίτλο έχει το γνωστό σύνθημα αντίστασης στον φασισμό «No pasarán!» και της οποίας οι δύο πρώτοι τόμοι κυκλοφορούν από την Jemma Press (σε μετάφραση Γαβριήλ Τομπαλίδη). Το πρώτο μέρος το είχαμε παρουσιάσει σε προγενέστερο φύλλο του «Καρέ Καρέ» (Γιάννης Κουκουλάς: «No Pasaran!», 25/6/2022). Εκεί είχαμε παρακολουθήσει τον Γαλλοεβραίο Μαξ Φρίντμαν, πρώην μέλος της γαλλικής αντικατασκοπίας, να αφήνει την οικογενειακή του γαλήνη στη Γενεύη της Ελβετίας, για να επιστρέψει στη φλεγόμενη Ισπανία, όπου προηγουμένως είχε πολεμήσει στην εμφύλια σύρραξη με την πλευρά των Δημοκρατικών. Αιτία, η εξαφάνιση του παλιού του φίλου και συμμαχητή, ταγματάρχη Γκουίντο Τρέβες, σε αναζήτηση του οποίου σπεύδει ο Μαξ. Στο δεύτερο μέρος («Rio de Sangre») βρισκόμαστε στο μέτωπο του ποταμού Έβρου, τον αιματηρό Νοέμβριο του 1938. Η μάχη για τον Έβρο είχε ξεκινήσει τον Ιούλιο, με μια επίθεση των Δημοκρατικών. Ακολούθησαν μήνες στασιμότητας, με εκατέρωθεν επιθέσεις και αντεπιθέσεις, αλλά και διπλωματικά ναυάγια. Στις 30 Οκτωβρίου όμως ξεκίνησε η αιφνιδιαστική αντεπίθεση των εθνικιστών με την υποστήριξη της γερμανικής πολεμικής αεροπορίας. Εκεί βλέπουμε τον Μαξ και την Κλερ, στην πρώτη γραμμή του μετώπου, να ακολουθούν το στράτευμα υποδυόμενοι τους δημοσιογράφους, υπό τη στενή παρακολούθηση της Σεγουριδάδ. Όσο ο Μαξ ψάχνει πεισματικά τον εξαφανισμένο φίλο του, τόσο οδηγείται βαθύτερα στη λαίλαπα του πολέμου. Εν τω μεταξύ ο χειμώνας επελαύνει και η χιονόπτωση καλύπτει τα πάντα. Το μόνο που παραμένει σταθερό στον δρόμο για τη Βαρκελώνη είναι οι βομβαρδισμοί, οι εκρήξεις, οι πυροβολισμοί, οι ατέλειωτες ουρές των προσφύγων, οι οιμωγές των τραυματισμένων και οι σοροί των πτωμάτων στα ερείπια των κτιρίων. Ως προς την τεχνοτροπία, οι αναγνώστες θα απολαύσουν και εδώ την επιμονή στην «καθαρή γραμμή» του σχεδίου, τη ρεαλιστική απόδοση του περιβάλλοντος, καθώς και τα πλακάτα, φωτεινά χρώματα που κάπως αντισταθμίζουν τον ζόφο του πολέμου. Και το σχετικό link...

Το γνωστό σύνθημα αντίστασης στον φασισμό γίνεται τίτλος βιβλίου από τον Vittorio Giardino σε μια ιστορία για τον αγώνα των δημοκρατικών δυνάμεων ενάντια στον Φράνκο κατά τον ισπανικό εμφύλιο. Μπορεί ο ίδιος ο Vittorio Giardino, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ιταλούς δημιουργούς, να θεωρείται βασικός εκπρόσωπος της «καθαρής γραμμής» στο σχέδιο και της εμμονής στις ρεαλιστικές αναπαραστάσεις κτιρίων, πόλεων, δρόμων, ενδυμασιών κ.λ.π., αλλά οι ιστορίες του είναι σκοτεινές, δύσκολες, δυσοίωνες και συνήθως τοποθετημένες σε κρίσιμες ιστορικές στιγμές. Όπως αναφέρει και ο επιμελητής της έκδοσης, Γιάννης Μιχαηλίδης, όμως, η «καθαρή γραμμή» του Giardino δεν είναι αυτή του Herge ή του Edgar Jacobs αλλά αυτή του Hugo Pratt, του Moebius, του Carl Barks και του Floyd Gottfredson. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της μικτής γραμμής και του καθαρού, γραμμικά αναπτυσσόμενου αλλά στιβαρού σεναρίου είναι το «No Pasaran» (μετάφραση: Γαβριήλ Τομπαλίδης, εκδόσεις Jemma Press, 64 σελίδες) με πρωταγωνιστή τον Γαλλοεβραίο Max Friedman, πρώην μέλος της γαλλικής αντικατασκοπίας και πρωταγωνιστή σε πέντε συνολικά ξεχωριστές και αυτοτελείς ιστορίες του Giardino, που αποφασίζει να αφήσει την ηρεμία του σπιτιού του στην ασφαλή Γενεύη και να ταξιδέψει στην ταραγμένη Ισπανία στα χρόνια του αιματηρού εμφυλίου αναζητώντας έναν παλιό φίλο του, εθελοντή μαχητή της ελευθερίας στις γραμμές των δημοκρατικών δυνάμεων. Βαθιά πολιτικός όπως πάντα ο Giardino – και χωρίς να πλατειάζει ή να αφήνει διακηρυκτικού τύπου «κορόνες» παρά τη σαφή πολιτική θέση του – , περιγράφει την Ισπανία του εμφυλίου για να υπενθυμίσει ότι εκεί πολέμησαν ανεκπαίδευτοι ηρωικοί εθελοντές από όλη την Ευρώπη στο πλευρό της νόμιμα εκλεγμένης κυβέρνησης κόντρα σε έναν πάνοπλο φασιστικό στρατό στασιαστών, υποστηριζόμενων από τις δυνάμεις του Άξονα. Δίνει έτσι μια συναρπαστική, φανταστική ιστορία που θα μπορούσε να είναι και αληθινή, καθιστώντας επίκαιρη τη γνώση της πρόσφατης πολιτικής και στρατιωτικής ιστορίας της Ευρώπης. Και προλογίζοντας ο ίδιος το βιβλίο του ξεκαθαρίζει την επιλογή του τίτλου του, «No Pasaran». «Στο τέλος οι στρατιωτικοί, οι αντιδραστικοί, οι πραξικοπηματίες νίκησαν, η δικτατορία εγκαθιδρύθηκε και όλοι προσαρμόστηκαν. Αναγκαστικά, ίσως σοφά πράττοντας, αποφάσισαν να πράξουν ρεαλιστικά. Όμως όχι ο Πικάσο. Όχι ο Μιρό, όχι ο Αλμπέρτι, όχι ο Νερούδα. Ηττημένοι ναι, παραδομένοι ποτέ. No Pasaran! Δεν θα περάσουν, είπαν. Περάσαμε, απάντησαν χλευαστικά οι νικητές. Αλλά όμως, ακόμα και σήμερα, για τον καθέναν από εμάς, υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούν να περάσουν. Και αν καταφέρουν να περάσουν, αυτό δεν θα έχει συμβεί με τη δική μου βοήθεια. Ούτε με τη δική μου σιωπή». Και το σχετικό link...

Vittorio Giardino: Ο ιταλός κομίστας, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του κόμικ «No Pasarán» (Jemma Press), μιλάει στην ATHENS VOICE εφ' όλης της ύλης. Στην περίπτωση του Vittorio Giardino δεν χρειάζεται καν να αναφερθούν τα πολλά και διαφορετικά βραβεία που έχει κερδίσει, στην Ιταλία, στη Γαλλία ή στις ΗΠΑ, ούτε το γεγονός πως είναι ένας από τους πιο πολυδημοσιευμένους Ιταλούς κομίστες. Και αυτό γιατί ο Ιταλός δημιουργός, γεννημένος στην Μπολόνια, είναι ακόμα και τώρα, στα 75 του χρόνια, ένας ζωντανός θρύλος των ευρωπαϊκών κόμικς. Με σπουδές σε εντελώς άσχετο με τα κόμικς αντικείμενο, εγκατέλειψε σε αρκετά μεγάλη ηλικία την καριέρα του τεχνικού ηλεκτρονικών υπολογιστών και αφοσιώθηκε στο σχέδιο και στα καρέ. Με πολλή δουλειά και συστηματική έρευνα έγινε σύντομα ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της λεγόμενης «καθαρής γραμμής». Με επιρροές από τους Hergé και Jacobs, αλλά συγχρόνως με ένα εντελώς προσωπικό στιλ, ο Giardino αποδίδει τεράστια σημασία στην ακρίβεια και στη λεπτομέρεια ενώ τον διακρίνει και μια σχεδόν εμμονική προσκόλληση στην ιστορική τεκμηρίωση και στην απόλυτα οργανωμένη κατασκευή της πλοκής. Επηρεασμένος λογοτεχνικά από συγγραφείς όπως ο Τζον Λε Καρέ ή ο Ντάσιελ Χάμετ στα πιο hard boiled στοιχεία του, δημιούργησε από αστυνομικά και κατασκοπευτικά μέχρι κόμικς ακραίου ερωτισμού – στην Ελλάδα τον μάθαμε από το κορυφαίο κόμικ του «Ουγγρική Ραψωδία» (εκδόσεις Βαβέλ, 1990, μετάφραση Παυλίνα Καλλίδου). Είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε μαζί του με αφορμή την κυκλοφορία του «No Pasarán» (Jemma Press, 2022, μετάφραση Γαβριήλ Τομπαλίδης), πρώτο μέρος της ομώνυμης τριλογίας με ήρωα τον κατάσκοπο Μαξ Φρίντμαν και τοποθετημένο στον Ισπανικό εμφύλιο, λίγο καιρό πριν το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ερωτήσεις μας έγιναν στα γαλλικά, οι απαντήσεις δόθηκαν στα ιταλικά και η ακρίβεια των απαντήσεών του αποδεικνύει γιατί ο Vittorio Giardino είναι ένας από τους πιο εκλεπτυσμένους Ιταλούς κομίστες. Το εξώφυλλο του «No Pasarán» (Jemma Press, 2022, μετάφραση Γαβριήλ Τομπαλίδης) Πώς θέλετε να αποκαλείστε ως καλλιτέχνης; Στην Ιταλία τα τελευταία χρόνια με ονομάζουν συχνά «μαέστρο». Συνήθιζα να λέω πως δεν είμαι «μαέστρος», αλλά ένας αναγνώστης με ρώτησε: «Και τότε πώς να σας αποκαλώ;». Ξανασκέφτηκα την περίοδο που ήμουν μηχανικός και οι άλλοι με φώναζαν «μηχανικέ μου» και αντιλήφθηκα πως εκείνος ο αναγνώστης είχε δίκιο. Από τότε, ό,τι τίτλο και να μου δίνουν είναι εντάξει. Γιατί επιλέξατε τα κόμικς ως μέσο για να εκφραστείτε; Ειλικρινά δεν ξέρω. Ίσως γιατί από μικρός αγαπούσα το να σχεδιάζω και να σκαρφίζομαι ιστορίες. Ή ίσως να είναι σωστό ένα ρητό που λέει: «Αν σου αρέσει να σχεδιάζεις αλλά δεν είσαι και πολύ καλός, κι αν σου αρέσει να γράφεις αλλά δεν είσαι και τόσο καλός, τότε είσαι ιδανικός για να κάνεις κόμικς». Πώς δημιουργείτε τους χαρακτήρες σας; Ποια είναι η μέθοδός σας; Ο Σαμ Πέτζο ήταν ο πρώτος μου χαρακτήρας και προέρχεται από την αγάπη μου για τις ταινίες και ειδικά για τα αμερικανικά αστυνομικά φιλμ του ’30 και του ’40. Προσθέτοντας λίγη ειρωνεία και τοποθετώντας τον στην ιταλική πραγματικότητα όλα γίνονται αυτομάτως πιο αυθεντικά. Η ιταλική χωροθέτηση είναι εξαιρετικά πρωτότυπη. Ο Μαξ Φρίντμαν είναι ένας πιο ώριμος χαρακτήρας, που τον φαντάστηκα ως πρωταγωνιστή και παρατηρητή σημαντικών ιστορικών γεγονότων στο τέλος του ’30. Ο Τζόνας Φινκ είναι από ένα κόμικς που αφηγείται το πολιτικό και πολιτιστικό κλίμα των σοσιαλιστικών χωρών σε φάσμα σχεδόν 50 ετών, όπου οι χαρακτήρες γερνούν με το πέρασμα του χρόνου. Η Λιτλ Έγκο γεννήθηκε από την ανάγκη αφηγήσεων λιγότερο απαιτητικών και πιο διασκεδαστικών, και από την επιθυμία μου να αποτίσω φόρο τιμής στον Γουίνσορ Μακ Κέι και τον Λιτλ Νέμο του. Πώς αποφασίσατε να εγκαταλείψετε την καριέρα σας ως μηχανικός υπολογιστών σε μια – όχι και τόσο – νεαρή ηλικία και να κυνηγήσετε μια καριέρα στη βιομηχανία των κόμικς; Οι αιτίες ήταν πολλές. Η κυριότερη πως το σχέδιο για μένα δεν είναι μόνο ένα αληθινό πάθος αλλά περισσότερο ένα βίτσιο το οποίο δεν μπορώ να στερηθώ. Ακόμα και όταν δούλευα ως μηχανικός, τον ελεύθερο χρόνο μου σχεδίαζα. Αλλά ο ελεύθερος χρόνος ήταν ελάχιστος και δεν μου έφτανε. Στο τέλος αποφάσισα πως ήθελα να αφιερωθώ στο σχέδιο ολοκληρωτικά. Έφτασα σ’ αυτή την απόφαση στα 31 μου. Δεν παρακολούθησα ποτέ σχολές σχεδίου και δεν είχα καθόλου υπόψη μου το επαγγελματικό περιβάλλον των καλλιτεχνών. Αυτό ήταν μεγάλη τύχη, γιατί αν ήξερα πόσο δύσκολο είναι να κερδίσεις τα προς το ζην με τα κόμικς πιθανότατα θα είχα εγκαταλείψει αμέσως την ιδέα. Χάρη στην άγνοιά μου και με πολλή τύχη, μετά από 45 χρόνια μπορώ ακόμα να κάνω τη δουλειά που αγαπώ. Έχετε δημιουργήσει τόσο αστυνομικά και πιο περίπλοκα κατασκοπικά κόμικς όσο ερωτικές ιστορίες ενηλίκων. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση στο να σχεδιάζετε τόσο διαφορετικά είδη; Η πιο απλή απάντηση είναι ότι μ’ αρέσει πολύ να σχεδιάζω γυναικείες φιγούρες. Το κάνω και στις αστυνομικές ιστορίες και στις κατασκοπευτικές, αλλά στο «Λιτλ Έγκο» υπάρχουν γυναίκες σε όλες τις σελίδες. Έπειτα, να προσθέσω πως οι ιστορίες της Λιτλ Έγκο είναι πιο «ελαφριές». Άλλωστε και στη ζωή όπως και στην τέχνη χρειάζεται και κάτι ανάλαφρο, πρέπει να δίνεις χώρο και στην ελαφρότητα, όπως έλεγε περίπου και ο Ίταλο Καλβίνο. Αποδίδετε μεγάλη σημασία στην ακρίβεια της απεικόνισης της χρονικής περιόδου στην οποία εκτυλίσσεται η πλοκή: στην αρχιτεκτονική, στο κλίμα, στα αντικείμενα στα ρούχα. Ερευνάτε απλώς την περίοδο ή ταξιδεύετε κιόλας στα μέρη που απεικονίζετε στο χαρτί; Έχω ταξιδέψει σ’ όλα τα μέρη που εκτυλίσσονται οι ιστορίες μου. Τα μέρη που επέλεξα μού είχαν προσφέρει δυνατές συγκινήσεις, και μόνο μετά από χρόνια μετουσιώθηκαν σε κόμικς. Φυσικά για τα κόμικς που αναφέρονται στο παρελθόν, όπως ο Τζόνας Φινκ ή ο Μαξ Φρίντμαν, έκανα έρευνες για να σεβαστώ την εποχή που διαδραματίζονται, έρευνες στους χώρους και το αστικό περιβάλλον, σε ρούχα, αντικείμενα κ.λ.π. Οι έρευνες αυτές είχαν πολύ ενδιαφέρον για εμένα αλλά συχνά είναι πολύ απαιτητικές και χρονοβόρες. Ακόμα και αυτή ωστόσο, είναι μια παράμετρος της δουλειάς που με παθιάζει. Στον πρόλογο του «No Pasarán» λέτε ότι δεν υπάρχει ευρωπαϊκή χώρα που να μην έχει κάνει κάτι στην ιστορία της για το οποίο να ντρέπεται. Ιστορικές στιγμές τις οποίες τα κράτη θα προτιμούσαν να ξεχάσουμε. Κατά πόσο πιστεύετε η ιστορία διδάσκεται επαρκώς σήμερα, ότι γνωρίζουμε το παρελθόν ώστε να πορευόμαστε στο μέλλον με μεγαλύτερη σιγουριά; Σκέφτομαι πως μπορούμε να γνωρίζουμε καλύτερα το παρελθόν απ’ ότι το παρόν χάρη στις έρευνες των ιστορικών. Οι ιστορικοί μπορούν να συμβουλεύονται αρχεία που για τους σύγχρονους είναι απόρρητα, οπότε γι’ αυτούς που θέλουν να ξέρουν υπάρχουν πολλές δυνατότητες και προοπτικές. Πιστεύω πως η γνώση της Ιστορίας, αν και συχνά πολύ ελλιπής, είναι πολύ σημαντική για να κατανοήσουμε αυτό που συμβαίνει σήμερα. Δυστυχώς, όπως αποδεικνύεται και στις μέρες μας, η ιστορία δεν φαίνεται να διδάσκει πολύ. Από πού αντλείτε έμπνευση για τα θέματά σας; Οι ιδέες που γεννούν τα βιβλία μου πηγάζουν πάντα από δυνατές συγκινήσεις. Συχνά αυτές οι συγκινήσεις γεννιούνται από τα ιστορικά γεγονότα. Για παράδειγμα από την πτώση του τείχους στο Βερολίνο εμπνεύστηκα τον Τζόνας Φινκ, ενώ ο πόλεμος στη Βοσνία με οδήγησε στο «No Pasarán» και τον εμφύλιο της Ισπανίας. Φυσικά οι ιδέες πηγάζουν και από συγκινήσεις της ιδιωτικής μου ζωής που όμως δεν μετασχηματίστηκαν ποτέ σε αυτοβιογραφικό αφήγημα. Πώς νιώθετε όταν εκφράζετε προσωπικές σας ιδέες ή πολιτικές απόψεις στο χαρτί και με τη συνακόλουθη επιτυχία τους; Όταν δουλεύω ένα βιβλίο δεν σκέφτομαι ποτέ τους αναγνώστες, ή μάλλον σκέφτομαι έναν μοναδικό αναγνώστη που δεν είναι άλλος από τον εαυτό μου. Κανονικά δημιουργώ ένα βιβλίο που θα μου άρεσε να διαβάσω. Αν αυτό το βιβλίο το είχε κάνει κάποιος άλλος θα ήμουν το ίδιο ευχαριστημένος και θα γλίτωνα και τον κόπο. Για κάθε βιβλίο ξέρω πως με περιμένουν τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια δουλειάς. Γι’ αυτό θέλω να επιλέγω προσεκτικά τα θέματά μου. Όσο για τους αναγνώστες, μπορώ μόνο να ελπίζω ότι αυτά τα θέματα ενδιαφέρουν και άλλους εκτός από εμένα. Ποτέ δεν έκανα ωστόσο ένα βιβλίο για να έχω επιτυχία, ίσως και γιατί δεν θα ήξερα πώς να το κάνω, αλλά πάντα έκανα βιβλία που προσφέρονται για ανάγνωση. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες επιρροές σας στα κόμικς; Οι δημιουργοί κόμικς που με επηρέασαν είναι πάρα πολλοί και η λίστα θα ήταν μακροσκελής. Οπότε θα αναφέρω μόνο τους βασικούς. Στην παιδική μου ηλικία έμαθα να διαβάζω με τις ιστορίες του Ντόναλντ Ντακ (Carl Barks) και με εκείνες του Floyd Gottfredson (Μίκυ Μάους) και δεν τις ξέχασα ποτέ. Στα νιάτα μου (τα χρόνια του πανεπιστημίου) ανακάλυψα τον Κόρτο Μαλτέζε του Hugo Pratt. Δεν ισχυρίζομαι πως αυτοί οι δημιουργοί είναι οι πιο σημαντικοί στην ιστορία των κόμικς, αλλά είναι αυτοί που άφησαν το πιο βαθύ και ανεξίτηλο σημάδι σε μένα. Ποια είναι τα πιο αστεία, χαρούμενα, δύσκολα και λυπηρά περιστατικά που σας έχουν συμβεί στην καριέρα σας μέχρι σήμερα; Θα χρειαζόταν ένα ολόκληρο βιβλίο για να διηγηθώ τα σημαντικότερα επεισόδια που συνδέονται με τη δουλειά μου όλα αυτά τα χρόνια. Θα αναφέρω όμως ένα. Το πρώτο σημαντικό βραβείο που πήρα ήταν το Yellow Kid το 1982 στο Φεστιβάλ της Λούκα για το καλύτερο κόμικς της χρονιάς, την «Ουγγρική Ραψωδία» (σ.σ. εκδ. Βαβέλ, 1990, μτφ. Παυλίνα Καλλίδου). Εκείνη την εποχή είχα συμπληρώσει μόλις 3 χρόνια δημοσιεύσεων και αυτό ήταν το πρώτο μου έγχρωμο βιβλίο. Η τελετή απονομής των βραβείων έγινε στο θέατρο του Τζίλιο, ένα θέατρο όπερας με πάλκα, θεωρεία και εξώστες. Η επιτροπή, που αποτελείτο μεταξύ άλλων από τον Hugo Pratt και τον Alberto Breccia, καθόταν στη σκηνή. Εγώ ήμουν τόσο σίγουρος πως δεν θα ήμουν μεταξύ των βραβευθέντων που είχα κάτσει στις τελευταίες θέσεις του τελευταίου εξώστη, στο πιο μακρινό σημείο από τη σκηνή τρία πατώματα πιο ψηλά. Όταν λοιπόν άκουσα να βραβεύουν το βιβλίο μου κατέβηκα τρέχοντας τις σκάλες και διέσχισα όλη την πλατεία μέχρι να ανέβω στη σκηνή. Μου έδωσε το βραβείο ο Ούγκο Πρατ και όλα τα μέλη της επιτροπής μού έσφιξαν το χέρι. Το κοινό (επαγγελματίες του χώρου των κόμικς) χειροκροτούσε. Όλο αυτό μου το διηγήθηκαν και υπάρχουν και τα φωτογραφικά ντοκουμέντα, όμως η τελευταία ανάμνηση που έχω από εκείνη τη βραδιά ήταν η στιγμή που άκουσα «Το καλύτερο βιβλίο για το 1982 είναι η “Ουγγρική Ραψωδία”». Τα υπόλοιπα συνέβησαν σ’ ένα είδος υπνοβασίας και στη μνήμη μου δεν άφησαν κανένα ίχνος. Αφήνω στην κρίση σας αν αυτό είναι ένα επεισόδιο αστείο, χαρούμενο, δύσκολο ή λυπηρό… Ποιες είναι οι σκέψεις σας αναφορικά με την κατάσταση στην ήπειρό μας σήμερα, με αυτόν τον φρικτό πόλεμο στην Ουκρανία; Δεν ξέρω ακριβώς τι συμβαίνει στην Ουκρανία, ούτε γιατί. Μπορώ μονάχα να το φανταστώ. Ανέκαθεν προσπαθώ να μπω στη θέση των άλλων, όλων των άλλων, συμπεριλαμβάνοντας ακόμα και αυτούς με τους οποίους δεν συμφωνώ: ακόμα και αυτό αποτελεί μέρος της δουλειάς μου. Έτσι, φαντάζομαι πως ανάμεσα στους Ρώσους στρατιώτες υπάρχουν πολλοί νέοι, ίσως 20χρονοι, που ίσως περίμεναν να τους υποδεχθούν σαν απελευθερωτές. Πόσο πρέπει να έμειναν έκπληκτοι από την αντίδραση των Ουκρανών συνομηλίκων τους;! Το ’68 μια άλλη εισβολή ρωσική, εκείνη της Πράγας, δεν τελείωσε με ένα λουτρό αίματος μόνο γιατί η κυβέρνηση της Τσεχοσλοβακίας διέταξε να μην υπάρξει αντίσταση. Αλλά οι πολίτες, σκαρφαλωμένοι πάνω στα εχθρικά τανκς ρωτούσαν τους Ρώσους στρατιώτες «Pochemu», που σημαίνει «Γιατί;» Σήμερα, όπως τότε, η ερώτηση παραμένει ίδια: «Γιατί;». Έχετε ταξιδέψει στην Ελλάδα; Έχετε αναμνήσεις; Έχω έρθει στην Ελλάδα πολλές φορές στο παρελθόν, δυστυχώς δεν ξαναγύρισα εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Έχω πάει όμως στις ακτές του Ιονίου, στην Πελοπόννησο, στις Κυκλάδες, στη Θράκη, στη Χαλκιδική και στην Αθήνα, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Κόρινθο, Καβάλα, Μυκήνες, Ολυμπία, Δελφοί, Δήλος… Αγαπώ την Ελλάδα και κυρίως τους κατοίκους της. Πάντα με συγκινούν οι ιταλικές λέξεις που λέτε ελληνοποιημένα εσείς οι Έλληνες: «ούνα φάτσα ούνα ράτσα», που εμείς οι Ιταλοί δεν τις αξίζουμε αν σκεφτώ τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν θα υπήρχε η Δύση χωρίς την Ελλάδα, δεν θα υπήρχε λογοτεχνία χωρίς τον Όμηρο. Είναι μεγάλη μας τιμή που σχεδιάσατε το σημερινό μας εξώφυλλο. Πείτε μας δυο λόγια για το εξώφυλλο που σχεδιάσατε για την Athens Voice. Η εικόνα του εξωφύλλου γεννήθηκε από την ανάμνηση ενός καλοκαιριού στην Τορώνη της Χαλκιδικής, όπου το ντους ήταν υπαίθριο ακριβώς όπως στο σχέδιο. Και το σχετικό link...

Στο παρόν κόμικ υπάρχουν θέματα ερωτικού περιεχομένου και συνιστάται για άτομα ηλικίας 18+. Ίσως η πιο ιδιόρρυθμη δουλειά που έχω διαβάσει από τον Giardino. Δεν το λες τσόντα, αλλά ερωτική παρωδία. Το Little Ego κυκλοφόρησε για πρώτη φορά μια δισέλιδη ιστορία στο περιοδικό Glamour International Magazine και μόλις ο δημιουργός είδε ότι έχει πέραση υπέγραψε με το Ιταλικό περιοδικό Comic Art όπου και κυκλοφόρησε σε μορφή στριπ όλες τις ιστορίες της Ego στο διάστημα 1985-1989. Από τότε έχει εκδοθεί σε διάφορες μορφές, ως μέρος ανθολογίας και στα Αμερικάνικα περιοδικά Heavy Metal (1993 - 1994) και Penthouse. Το 1989 κυκλοφόρησαν δύο tpb εκδόσεις, μία στην Ιταλία και μία στην Ισπανία (από την Norma Editorial) όπου περιέχονται όλα τα στριπς της τετραετίας. Τέλος η NBM έβγαλε υπό το imprint "Eurotica", την Little Ego το 1994 στα Αγγλικά. Αρκετά περίεργο αυτό το κόμικ. Για κάποιους θα θεωρηθεί προκλητικό, ίσως και ανώμαλο, ο ίδιος ο Vittorio έχει πει γι'αυτό πως αποτελεί σάτιρα και ως τέτοια δεν έχει όρια στον ρυθμό ή τον τρόπο της έκφρασης της. Πρωταγωνίστρια είναι η Little Ego, μια κοπέλα στα 20κάτι της που στην αρχή της κάθε ιστορίας - η οποία είναι από 2 έως 5 σελίδες - αποκοιμιέται και ονειρεύεται διάφορα σκηνικά ερωτικού περιεχομένου. Αυτά περιέχουν κτηνοβασία, ομοφυλοφιλία καθώς και συμβατικό έρωτα, και εξελίσσονται σε διάφορα περιβάλλοντα, από την μπανιέρα του σπιτιού της μέχρι την έρημο και τα χαρέμια σουλτάνων και σεΐχηδων. Παρόλο το ότι βλέπουμε συνεχώς την Ego ημίγυμνη ή γυμνή, η ίδια η συνουσία δεν απεικονίζεται ποτέ άμεσα (γι'αυτό και δεν μπήκε στον ερωτικό τομέα η παρουσίαση). Στο τέλος κάθε ιστορίας η Ego ξυπνά στο τελευταίο πάνελ και αναρωτιέται πως θα πει στον ψυχαναλυτή της τι έζησε στον ύπνο της. Εδώ να αναφέρουμε ότι όλη η ιδέα είναι παρμένη από το κόμικ Little Nemo του Winsor McCay όπου ομοίως ο Nemo κοιμάται, ονειρεύεται αχαλίνωτα και όταν ξυπνά περιγράφει τα πάντα την μητέρα του (πολύ πιο αθώο προφανώς ). Σίγουρα το λες ιντριγκαδόρικο αλλά δεν με χάλασε καθόλου που το διάβασα. Είναι άριστη ευκαιρία να δεις το καθαρό σχέδιο του Giardino να αναδεικνύεται στο γυμνό με πολύ όμορφο τρόπο. Και στο κάτω κάτω δεν διαβάζεις ποτέ Manara για την ιστορία, οπότε γιατί να το κάνεις εδώ; Μικρό σε μέγεθος, 50 σελίδες κάτι, σε μισή ωρίτσα έχει φύγει. Εκτός βέβαια αν κάτσεις να χαζέψεις το σχέδιο Στο GreekComics: Βιογραφία του Vittorio Giardino [Θρηνωδός] Ουγγρική Ραψωδία [germanicus] Jonas Fink- A Jew in Communist Prague [Θρηνωδός] Jonas Fink - A Jew in Communist Prague 1: Loss of Innocence [scanlation - Θρηνωδός] Όλες οι ιστορίες της Little Ego που δημοσιεύθηκαν από την βαβέλ [scans - Sandman]

Παράθυρο τη Νύχτα - Vittorio Girdino Βαβέλ τ.67 (Νοέμβριος 1986) Άλλα κόμικς του Giardino στα ελληνικά: Ουγγρική Ραψωδία Jonas Fink (scanlation) Little Ego (scanlation)

Υπερβολική τιμή σχέδιο - σενάριο: Vittorio Giardino Βαβέλ τ.95 (Μάρτιος 1989) Ο Giardino στο GreekComics

Και το αφιέρωμα στον μεγάλο Vittorio Giardino τελειώνει (προς στιγμήν) λίγο ανάποδα, με την πρώτη του δουλειά. Μέσα στον Αύγουστο, που πλέον τον αποκαλώ "Μήνας Giardino" είδαμε τις κυριότερες από τις δουλειές του Ιταλού δημιουργού ξεκινώντας με το Jonas Fink, συνεχίζοντας με το Little Ego μέχρι και την βιογραφία του. Παλιότερα είχαμε δει την κυριότερη περιπέτεια του πιο γνωστού του ήρωα, Max Fridman, με τίτλο "Ουγγρική Ραψωδία". Ας δούμε πως ξεκίνησαν όλα με τον πρώτο κύριο άξονα και για μένα αυτόν που έμεινε να επηρεάσει τον Vittorio πολύ βαθιά. Ίσως περισσότερο από οτιδήποτε άλλο σχεδίασε. Αυτός δεν είναι κανένας άλλος από τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Sam Pezzo. Όλα ξεκίνησαν περίπου τέτοια εποχή στο μακρινό 1978 όπου γεννήθηκε μέσα στο κεφάλι ενός τότε άσημου κομίστα η ιδέα για έναν μπαρουτοκαπνισμένο ντετέκτιβ μοχλευμένο στα κακόφημα σοκάκια της Ιταλικής πόλης Μπολόνια την δεκαετία του 1970. Η μαφία καλά κρατεί ακόμα στην Ιταλία, ο νόμος είναι παρών μόνο όταν βολεύει τους παίκτες και ο Sam έχει εξαρχής καταλάβει ότι για να πετυχαίνει την επίλυση των υποθέσεων του, πρέπει να κινείται μεταξύ άσπρου και μαύρου και να ακολουθεί σκιώδεις τακτικές και μεθόδους που δεν εμπίπτουν πάντα στο γράμμα του νόμου. Παρόλα αυτά μέσα στο χάος και την ασυδοσία της κοινωνίας που ζει προσπαθεί απεγνωσμένα να κρατήσει τις αξίες του και όση ηθική του έχει απομείνει. Το ότι ο Pezzo ήταν ο αγαπημένος χαρακτήρας του Giardino δεν το λέω εγώ αλλά το πλήθος των περιπετειών που έχει γράψει για αυτόν. Ξεκινώντας από το 1979 και σε μια υπέρ-παραγωγική τετραετία μέχρι το 1983 σκίτσαρε και έγραψε 9 άλμπουμ με τους παρακάτω τίτλους. Sam Pezzo - Piombo di mancia [1979] Sam Pezzo - Nessuno ti rimpiangera [1979] Sam Pezzo - Risveglio amaro [1980] Sam Pezzo - La trappola [1979] Sam Pezzo - Merry Christmas [1980] Sam Pezzo - L'ultimo colpo [1980] Sam Pezzo - Juke Box [1981] Sam Pezzo - Shit City [1982] Sam Pezzo - Nightlife [1983] Όλως παραδόξως τα δικαιώματα για τις Αγγλικές μεταφράσεις του Sam Pezzo δεν τα έχει η NBM publishing αλλά η Catalan Communications New York, η οποία δεν τα αξιοποίησε ιδιαίτερα. Συγκεκριμένα άρχισε να εκδίδει τον Φεβρουάριο του 1988 μια σειρά με τίτλο "Cases from the Files of Sam Pezzo, P.I." όπου είχε σκοπό να περιλαμβάνει 1-2 ιστορίες σε κάθε άλμπουμ. Τελικά κυκλοφόρησε μόνο το πρώτο τεύχος που περιέχει τις ιστορίες "Nessuno ti rimpiangera" και "Shit City". Την δεύτερη ιστορία για κάποιο άγνωστο λόγο την χώρισαν σε μέρη 1 και 2. Έστω κι έτσι πήρα ένα πολύ καλό δείγμα και από αυτή την περίοδο δημιουργίας. Σχέδιο λίγο διαφορετικό από αυτό που πλέον έχουμε συνηθίσει ως χαρακτηριστικό του Giardino αλλά δεν υπολείπεται σε τίποτα. Είναι πιο σκοτεινό, γεμάτο σκιές και μεγάλη αντίθεση στο μελάνωμα (όλες οι ιστορίες είναι ΑΜ). Εδώ βέβαια κρατώ μια επιφύλαξη μήπως και σε αυτό φταίει η εκτύπωση. Σεναριακά είναι μια μείξη Ιταλικής φινέτσας και νουάρ κλίματος που περιέχει shady χαρακτήρες, επικίνδυνα θηλυκά, κινέζικες βεντέτες, bookies, παράνομα στοιχήματα, ιππόδρομο, εκβιασμούς, φόνους και κάθε είδους εγκληματική βρωμιά μπορούσε να συμβεί σε μια πόλη που η αστυνομία είναι άφαντη και κυριαρχούν οι καρχαρίες του υποκόσμου. Όποιος θέλει να το διαβάσει, ας μου στείλει ένα p.m. Στο Greek Comics: Βιογραφία του Vittorio Giardino [Θρηνωδός] Jonas Fink - A Jew in Communist Prague [Θρηνωδός] Jonas Fink - A Jew in Communist Prague (Scanlation) [Θρηνωδός] Little Ego [Θρηνωδός] Ουγγρική Ραψωδία [germanicus]

Sam Pezzo (άτιτλο) σχέδιο - σενάριο: Vittorio Giardino Βαβέλ τ.63 (Ιούλιος 1986) Άλλα κόμικς του Giardino στα ελληνικά: Ουγγρική Ραψωδία Jonas Fink (scanlation) Little Ego (scan) Θανάσιμες Διακοπές (can) Παράθυρο τη Νύχτα (scan) Sam Pezzo: Nightfire (scan)

Sam Pezzo: Nightfire... σχέδιο - σενάριο: Vittorio Giardino Βαβέλ τ.54 (Οκτώβριος 1985) Άλλα κόμικς του Giardino στα ελληνικά: Ουγγρική Ραψωδία Jonas Fink (scanlation) Little Ego (scan) Θανάσιμες Διακοπές (can) Παράθυρο τη Νύχτα (scan)

Ο Vittorio Giardino είναι από τους πιο γνωστούς Ιταλούς δημιουργούς κόμικς. Γεννημένος το 1946 στην Μπολόνια, σπούδασε ηλεκτρολόγος μηχανικός στο πολυτεχνείο της πόλης και στα 31 του χρόνια αποφασίζει πως θα αφιερωθεί ολοκληρωτικά στα κόμικς. Η Ένατη Τέχνη τον κέρδισε και η επιστήμη έχασε έναν αξιόλογο ερευνητή, μιας και είχε ήδη 6 δημοσιεύσεις πριν την ηλικία των 30 ετών. Η αλήθεια είναι όμως πως κάποια χαρακτηριστικά του τομέα χαράχθηκαν βαθιά μέσα του και αυτό απεικονίζεται στον τρόπο που σχεδιάζει. Το σκίτσο του είναι από τα πιο καθαρά και λεπτομερή της Ιταλικής σχολής κόμικς και αυτός δίκαια θεωρείται ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς εκπροσώπους της "καθαρής σχεδιαστικής γραμμής",μαρτυρώντας τη μετάβαση από το μηχανολογικό σχέδιο κυκλωμάτων και τρανζίστορ στα πρόσωπα και τα τοπία. Ο ίδιος συχνά έχει αναφερθεί σε αυτό τοποθετώντας τον εαυτό του στους συνεχιστές της "Ligne Claire" της γαλλικής καθαρής γραμμής της Γαλλοβελγικής σχολής του Herge, του Jacobs και πολλών άλλων επιφανών καλλιτεχνών. Σίγουρα δεν μπορεί κάποιος να πει πως ο Giardino κάνει προχειροδουλειές αφού η συντριπτική πλειοψηφία των 50+ τίτλων που έχει δημοσιεύσει τα τελευταία 47 χρόνια είναι ιστορικά άλμπουμ ή τίτλοι που ένα μεγάλο μέρος τους βασίζεται στην ιστορική ακρίβεια. Τίτλοι όπως "Οι περιπέτειες του Μαξ Φρίντμαν" το "Ένας Εβραίος στην Κομμουνιστική Πράγα" ή η σειρά "Sam Pezzo" μπορεί να απέχουν παρασάγγης στην πολυπλοκότητα του σεναρίου αλλά όλα ακολουθούν την ίδια νόρμα. Όμορφο λεπτομερές σχέδιο χωρίς υπερκαλύψεις, πιστότητα στις πόλεις/περιβάλλοντα που εξελίσσονται οι υποθέσεις και μεγάλη έρευνα στο ιστορικό, κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρο της εποχής. Ο Vittorio δεν έκρυψε ποτέ τις πολιτικές του προτιμήσεις κάνοντας ξεκάθαρη την θέση του από την πρώτη του κιόλας δουλειά "Pax Romana" που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "La Citta Futura" της Ιταλικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας. Από κει και πέρα θα δούμε πως όλες του οι δουλειές καλύπτουν μια ευρεία θεματολογία, από κλασικό νουάρ και ιστορικά θρίλερ μέχρι φινετσάτα ερωτικά, αλλά όλες λίγο πολύ έχουν ένα κάποιο πολιτικό υπόβαθρο ή παίρνουν άμεσα θέση κριτικάροντας το εκάστοτε πολιτικό σύστημα που επιλέγει ο δημιουργός. Παρόλο το πλήθος μικρών ιστοριών γύρω από το ψέμα, τον ερωτισμό, την ίντριγκα και την απάτη, ο Giardino στην καριέρα του κινήθηκε γύρω από τέσσερις κύριους κατευθυντήριους άξονες. Ο πρώτος κύριος χαρακτήρας του ήταν ο Ιταλός ιδιωτικός ντετέκτιβ Sam Pezzo τον οποίο δημιούργησε το 1978 με την ιστορία Sam Pezzo: Piombo di mancia. Ο Pezzo είναι ο μπαρουτοκαπνισμένος ντετέκτιβ που κινείται στην σκιά του νόμου, ακολουθεί αμφισβητούμενες μεθόδους για να επιλύει τις υποθέσεις του και καταφέρνει πάντα να μπλέκεται με καυτά θηλυκά στην σκοτεινή πλευρά της Μπολόνια. Ο Sam έμεινε να είναι και ο πιο δουλεμένος του ήρωας με 9 άλμπουμ σε 4 χρόνια (1979-1983). Στη συνέχεια πέρασε σε μεγαλύτερα κλιμάκια και την διεθνή κατασκοπία με τον δεύτερο χαρακτήρα του και πιο γνωστό, τον Max Fridman. Ο Max Fridman είναι ένας πρώην μυστικός πράκτορας που αναμιγνύεται στην πολιτική αναταραχή της Ευρώπης του 1930 μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων. Η πρώτη του περιπέτεια "Hungarian Rhapsody" [1982] (που είναι και το μόνο έργο του που έχει δημοσιευθεί στα Ελληνικά από την ΒΑΒΕΛ με τον τίτλο ΟΥΓΓΡΙΚΗ ΡΑΨΩΔΙΑ) έβαλε τον Vittorio στο κέντρο της παγκόσμιας σκηνής κόμικς. Η σειρά πλέον με τίτλο "Max Fridman Adventures" έχει εκδοθεί σε 18+ χώρες και είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως κλασικό δείγμα της Ένατης τέχνης. Στα μέσα της δεκαετίας του '80 παράλληλα με την δεύτερη περιπέτεια του Φρίντμαν με τίτλο "Max Fridman: La Porta d'Oriente" [1985] ο αγαπημένος Ιταλός άρχισε να δουλεύει ένα άλμπουμ σε άγνωστα νερά για αυτόν, του σατυρικού ερωτισμού. Έτσι προέκυψε το "Little Ego" που εξελίχθηκε σε strip και κυκλοφόρησε αρχικά στο Glamour International Magazine και στη συνέχεια - και μέχρι την ολοκλήρωσή του - στο Ιταλικό Comic Art το διάστημα Ιούλιος 1985 - Νοέμβριος 1989. Έτσι προέκυψε ο τρίτος μεγάλος χαρακτήρας, η Ego, που ήταν και η πρωταγωνίστρια της ερωτικής παρωδίας των κλασικών κόμικ "Little Nemo" του Winson Mccay. Τo Little Ego έγινε τόσο δημοφιλές που πέρασε και από τις σελίδες των Αμερικανικών Heavy Metal και Penthouse. Όπως και στο Little Nemo, η κάθε ιστορία ξεκινάει με την Ego να ονειρεύεται και τελειώνει με αυτήν να ξυπνά στο τελευταίο πάνελ. Σε αντίθεση με τον Nemo που διηγούνταν το εκάστοτε όνειρο στην μητέρα του, η Ego μίλαγε στον ψυχαναλυτή της. Σε κάθε όνειρο βλέπουμε την Ego ημίγυμνη ή γυμνή τουλάχιστον μία φορά και επιδίδεται σε ερωτικές πράξεις με άντρες, γυναίκες, φυτά και ζώα. Πέραν των βασικών ηρώων, όλα αυτά τα χρόνια ο Giardino δημοσιεύει μικρές ιστορίες που έχουν εν μέρει αυτοβιογραφικά στοιχεία. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι "Sotto falso nome" [1987], "La rotta dei sogni" [1993], "La terza verita" [1990] και Vacanze Fatali (η τελευταία συλλογή είχε δημοσιευθεί στη Βαβέλ και μπορούμε να την διαβάσουμε σε ευγενική χορηγία του Sandman) . Το τέταρτο σκαλί της επιτυχίας της καριέρας του ως κομιστας ήρθε το 1991 με την δημιουργία του τέταρτου μεγάλου ήρωα, του Εβραίου Jonas Fink. Ο μικρός Jonas ζει με την οικογένεια του στην κομμουνιστική Πράγα του 1950 και όλα κυλούν ήσυχα στη ζωή του μέχρι που ο πατέρας του συλλαμβάνεται για "αντι-επαναστατικές ενέργειες" και δόλο κατά του κομμουνιστικού καθεστώτος. Αυτό αποτελεί έναρξη για μία ζωή γεμάτη κινδύνους και κακουχίες γι'αυτόν και την μητέρα του αλλά για περισσότερα στοιχεία θα παραπέμψω στην αντίστοιχη παρουσίαση [link παρακάτω]. Η σειρά Jonas Fink κυκλοφόρησε 3 άλμπουμ-συνέχειες το διάστημα 1991-1998 (scanlation του πρώτου τεύχους από την αφεντιά μου) και φημολογείται ότι το 2016 και μετά από 18 χρόνια θα κυκλοφορήσει και τέταρτο μέρος. Ταυτόχρονα με το τέλος του Jonas το 1998 ξεκινά την τρίτη μεγάλη περιπέτεια του Max Fridman στον Ισπανικό εμφύλιο με τίτλο "No Pasaran" που κυκλοφόρησε σε τρία μέρη και εκδόθηκε κάποια χρόνια μετά σε μία συγκεντρωτική έκδοση. Στην δεκαετία του 2000 και λόγω ηλικίας πλέον έπεσε η παραγωγικότητά του με μόνο δύο περιπέτειες του Fridman ("Rio de Sangre - 2002" και "Sin ilusion - 2008" αλλά είδαμε και πολλά συμπληρωματικά βιβλία με σκίτσα, αφίσες και ΑΜ αρχικές εκδόσεις του να κυκλοφορούν στην Γαλλία και Ιταλία. Ενώ τα έργα του έχουν εκδοθεί σε όλη την Ευρώπη από πολλές εταιρίες, τα δικαιώματα για τις Αγγλικές μεταφράσεις τα έχει η NBM publishing η οποία και έχει εκδώσει ένα κομμάτι της εργογραφίας του στις Η.Π.Α. και την Μεγάλη Βρετανία. Προσωπικά τον θεωρώ έναν από τους μεγαλύτερους Ιταλούς κομίστες, δεύτερος μόνο στον άφταστο Hugo Pratt. Το σχέδιο του είναι ένα παρακλάδι της Γαλλικής σχολής με καθαρές γραμμές, ελάχιστες σκιές και λεπτομερή περιβάλλοντα με ιδιαίτερη προσοχή σε οτιδήποτε αντικείμενο/άτομο έχει δευτερεύοντα ρόλο μέσα στο καρέ. Τα κείμενα του απρόβλεπτα και ριζοσπαστικά, πρωτοπόρα για την εποχή τους και δεν φοβούνται την σκιά τους όπως κάποια άλλα υποτιθέμενα πολιτικά κόμικ. Άλλος Giardino στο φόρουμ: "Παράθυρο τη Νύχτα" Απόσπασμα Giardino στη Βαβέλ Βιογραφία του Giardino από το Βελγικό sagauitgaven.be Εργογραφία

Το "A Jew in Communist Prague" είναι μια σειρά τριών άλμπουμ σε συνέχειες του Ιταλού σχεδιαστή και σεναριογράφου Vittorio Giardino, γνωστού για την σειρά περιπετειών του Μάρτιν Φρίντμαν (No Pasaran, Ουγγρική Ραψωδία). Κυκλοφόρησε αρχικά στα Ιταλικά/Ισπανικά από την Ισπανική εκδοτική Norma με τον τίτλο "Jonas Fink" την περίοδο 1991-97. Το 1997-98 η Αμερικάνικη NBM υπό το imprint ComicsLit μεταφράζει τα τρία τεύχη και τα εκδίδει στα Αγγλικά σε μαλακό εξώφυλλο (βρίσκονται δύσκολα) και το 2003 κυκλοφορεί η δεύτερη έκδοση με λίγο καλύτερη ποιότητα χαρτιού. Ακολουθεί η αντιστοιχία των Ιταλικών τίτλων της Norma και των μεταφρασμένων της NBM. Αρχικός Τίτλος [Έτος κυκλοφορίας] - Μεταφρασμένος Τίτλος [Έτος κυκλοφορίας] 1. Jonas Fink: L'infanzia [1991] - A Jew In Communist Prague: Loss of Innocence [1997] 2. Jonas Fink: L'adolescenza [1997] - A Jew In Communist Prague: Adolescence [1997] 3. Jonas Fink: La Rivolta [1997] - A Jew In Communist Prague: Rebellion [1998] Η ιστορία ακολουθεί μια οικογένεια Εβραίων στην μεταπολεμική κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία του 1950. Η οικογένεια Finkel είναι μία από τις πιο γνωστές στην καλή κοινωνία της Πράγας, με τον πατέρα Dr. Finkel να αποτελεί έναν από τους πιο εξέχοντες γιατρούς της πόλης. Ξαφνικά συλλαμβάνεται για "αντι-επαναστατικές ενέργειες" και για προσπάθειες στηλίτευσης του κομμουνιστικού κόμματος και η μητέρα με τον μικρό Jonas μένουν μόνοι απέναντι σε ένα έντονο κλίμα υποβόσκοντος αντισημιτισμού που έχει μείνει νωπός από την κατοχή των Ναζί. Τα τρία άλμπουμ ακολουθούν την ζωή του Jonas, τις προσπάθειες επιβίωσης του στην φτωχή Πράγα, την εμπλοκή του με το κόμμα, την μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση με τις πιο σκληρές των συνθηκών. Στην ιστορία εμφανίζονται διάφοροι γραφικοί χαρακτήρες της εποχής που επηρεάζουν τον μικρό και την μητέρα του ιδιαίτερα στον εργασιακό τομέα όπου είναι σχεδόν αδύνατο δύο Εβραίοι να μπορέσουν να αποκαταστήσουν την παλιότερη ποιότητα ζωής τους (ή αν μη τι άλλο, να επιβιώσουν), όλα μέσα σε μια συνεχή αγωνία για τον φυλακισμένο πατέρα. Όσο η υπόθεση εξελίσσεται βλέπουμε τον πρωταγωνιστή να μεγαλώνει και ο ίδιος σε αντιστασιακό δικαιολογώντας πλέον την αβάσιμη κατηγορία του πατέρα του. Μία ακόμα καλή δουλειά από τον πάντα ποιοτικό Giardino. Η σειρά Jonas Fink δημιουργήθηκε στην δύση της καριέρας του και διακρίνονται τα σημάδια κούρασης στο σχέδιο, το οποίο όμως παραμένει σε υψηλά επίπεδα ειδικά στα τοπία και τα περιβάλλοντα. Σίγουρα δεν είναι Max Fridman,Sam Pezzo ή ακόμα και C'era una volta in America αλλά ο Jonas έχει την δική του ιστορία να πει και δεν είναι καθόλου πιο ευγενική. Το κόμικ είναι οδοιπορικό που μέσα από μια τυπική, για την κατάσταση που επικρατούσε τότε, υπόθεση, σε φέρνει ενώπιος ενωπίω με την φρίκη που μένει για χρόνια μετά τον πόλεμο. Δεν έχει την ίντριγκα που βρίθει η πολυτάραχη ζωή του κυρίου Μαξ αλλά βασίζεται στον ωμό ρεαλισμό χωρίς να γίνεται γραφική και να πλατειάζει. Ξεχωριστή μνεία πρέπει να γίνει για την πιστότατη απεικόνιση της πόλης όπου στα περισσότερα μνημεία που υπάρχουν μέσα στο έργο (Γέφυρα του Καρόλου, καθεδρικός, αστρονομικό ρολόι) είναι λες και βλέπεις γκραβούρες. Γενικά έχει γίνει πολύ αξιοπρεπής σκιαγράφηση της Τσέχικης καθημερινότητας. H λεπτομέρεια στο σχέδιο του ρολογιού είναι εξαιρετική Σε μία από τις σελίδες παραπάνω ο Giardino πολύ όμορφα εστιάζει από το ένα καρέ στο άλλο στο αστρονομικό ρολόι της πλατείας της παλιάς πόλης. Παράλληλα σημειώνει ένα παλιό Τσέχικο ποίημα το οποίο χρονολογώ στο διάστημα 1945-1955. Ο ποιητής είναι ανώνυμος και σώζονται ελάχιστες άλλες στροφές αλλά θεωρώ πως αυτές είναι οι πιο σημαντικές: Stones run along the bottom of the moldau, three kings lie buried in Prague, nothing lasts in this world, the longest night is not eternal, is not eternal. Ο πρώτος στίχος αναφέρεται σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που δολοφονήθηκαν από τους Ναζί και τους κομμουνιστές γιατί θεωρήθηκαν αντιστασιακοί και εκφράστηκαν κατά του καθεστώτος. Η προσφιλής τακτική ήταν να δένουν στους λαιμούς τους μαύρες πέτρες από τις όχθες του ποταμού Μολδάβα και να τους πετάνε από το κέντρο των γεφυρών που ήταν το βαθύτερο σημείο. Ο δεύτερος στίχος έχει διπλή σημασία. Αφενός αναφέρει τους τρεις σημαντικότερους βασιλιάδες της Τσεχίας, Wencenslaus I - Rudolf II - Charles IV, αφετέρου αποτελεί φόρο τιμής στο αντιναζιστικό γκρουπ Tri kralove (Three Kings) που έδρασε το διάστημα 1939-1942 στην Πράγα. Οι τρεις τελευταίοι στίχοι κατά πάσα πιθανότητα αναφέρονται στο μακρύ σκοτάδι που επέφερε η Γερμανική κυριαρχία σε όλη την Τσεχοσλοβακία καθώς και το κατά πόσο οι ίδιοι οι Τσέχοι πιστεύουν ότι επέμεινε επί Σοβιετικών. Πολύ όμορφα και διακριτικά ο Giardino καταλήγει στον στίχο "Is not eternal" εστιάζοντας στο άγαλμα του θανάτου και του οργανοπαίκτη που αντιπροσωπεύει την λαγνεία. Θα πρότεινα όλο το κόμικ να διαβαστεί με συνοδεία της συλλογής "Ma vlast", έξι συμφωνικών ποιημάτων του Τσέχου συνθέτη Bedrich Smetana με επίκεντρο την Βοημική εξοχή. Ιδιαίτερο είναι το "Vltava" που σημαίνει Μολδάβας στα Τσέχικα και είναι αφιερωμένο στον ποταμό τους. Ακόμα στο GreekComics: LITTLE EGO [Θρηνωδός] Jonas Fink - A Jew in Communist Prague 1: Loss of Innocence [scanlation - Θρηνωδός]

Το άλμπουμ περιέχει έξη ιστορίες με τους τίτλους: 1.Quel brivido sottile 2.Sotto falso nome 3.Umido e lontano 4.Safari 5.Fuori stagione 6. Candidi segreti Το σκηνικό τους στήνεται σε περιόδους διακοπών· μόνο που αυτές αποβαίνουν ολέθριες για κάποιους ή κάποιες. Γυναίκες ωραίες, μοιραίες εμπλέκονται σε νουάρ περιπέτειες ολίγων σελίδων. Αν ο Giardino ήταν πεζογράφος σίγουρα θα έγραφε υπέροχα διηγήματα. Τα εικονογραφηγήματα έχουν ολοκληρωμένο σενάριο και κινηματογραφική δομή. Το τέλος είναι πάντα απρόσμενο και ευρηματικό· ενίοτε δε ο αναγνώστης πρέπει να επιστρατεύσει την παρατηρητικότητά του για να το κατανοήσει1. Τα κόμικς δημοσιεύτηκαν αρχικά σε ιταλικά έντυπα κατά τα έτη 1986 και 1987. Στη χώρα μας τα παρουσίασε2 η ΒΑΒΕΛ στα τεύχη 70 (3η ιστορία), 71 (2η ιστορία), 72 (1η ιστορία), 79 (5η ιστορία), 81 (4η ιστορία) με τους παρακάτω τίτλους: 1.Χωριστές διακοπές 2.Με ψεύτικο όνομα 3.Χωριστές…διακοπές 4.Safari 5.Εκτός εποχής 6. – Οι ιστορίες στη ΒΑΒΕΛ ήταν ασπρόμαυρες και κάποιες απ΄ αυτές παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές από τις σημερινές. Στη νέα έκδοση πρέπει να έχουν προστεθεί σελίδες, που συμπληρώνουν3 την πλοκή και αποσαφηνίζουν κάποια σκοτεινά σημεία. Εκτός από τα κόμικς το βιβλίο περιέχει προλογικά κείμενα για κάθε ιστορία και πολλά ολοσέλιδα σκίτσα. Το σχέδιο του Giardino είναι καθαρό, ρεαλιστικό, μαγευτικό. Το χέρι του σέβεται το γυναικείο κορμί, αναδεικνύει την ομορφιά κι όχι το χυδαίο. Τα θηλυκά του είναι καλλίγραμμα, με φροντισμένη κόμη και άψογο ντύσιμο, λεπτούς τρόπους, αλλά και αποφασισμένα για όλα. Οι άντρες παίζουν τους δεύτερους ρόλους, ακόμη κι όταν χρησιμοποιούν τις γυναίκες για να πετύχουν το σκοπό τους. Επιτρέψτε μου να πω ότι ο Giardino είναι απ΄ τους αγαπημένους μου σκιτσογράφους. ---------------------- 1. 1η ιστορία 2. Δεν εντόπισα την 6η ιστορία. 3. 1η, 2η, 3η, ιστορίες vaios/28-2-2010 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Βιογραφία του δημιουργού (συμπεριλαμβάνονται σύνδεσμοι και για άλλες δουλειές του στο φόρουμ)