Τα fanzines γενικά δεν είναι οπωσδήποτε κόμικς, είναι οι ερασιτεχνικές εκδόσεις μικρής κυκλοφορίας. Βέβαια όταν μιλάμε για fanzines μεταξύ ελλήνων κομιξάδων, συνήθως για κόμικς μιλάμε (αυτά που στα αγγλικά λέγονται «mini-comics» ή «small press comics»), αλλά κι αυτό δεν είναι σίγουρο. Για παράδειγμα, υπάρχουν το «Comicdom», το «Mangaijin» και τα άλλα ελληνικά fanzines που έχουν θέμα τα κόμικς χωρίς να είναι τα ίδια κόμικς (μπορεί να έχουν μερικές σελίδες, αλλά το μεγαλύτερο μέρους τους είναι κείμενα). Και φυσικά υπάρχουν ένα σωρό άλλα μουσικά/καλλιτεχνικά/προβληματισμού/λογοτεχνικά/πολιτικά κλπ. φανζίν που δεν έχουν καμιά σχέση με τα κόμικς.
Νομίζω τα παραπάνω είναι γνωστά σε όλους, αλλά σκέφτηκα να τα επισημάνω παρόλα αυτά.
Α, σχετικά με το γενικότερο θέμα της συζήτησης, έχω την εντύπωση ότι η αυστηρή χρήση του ορισμού των Eisner/McCloud για τα κόμικς (που λέει δηλαδή ότι το ένα καρέ δεν είναι ποτέ κόμικς - πάει και τελείωσε) είναι λίγο περιοριστικός. Το βασικό χαρακτηριστικό των κόμικς είναι ότι μεταφέρουν τη διάσταση του χρόνου στη διάσταση του χώρου. Έτσι, αν έχεις ένα καρέ το οποίο όμως δίνει την αίσθηση του χρόνου που περνάει χρησιμοποιώντας τις τεχνικές των κόμικς (μπαλονάκια με διάλογο, γραμμούλες που δείχνουν κίνηση, συνεφάκια) έχεις κάτι που είναι -οριακά και ίσως σε εκφυλισμένη μορφή- κόμικς. Πάντως δεν είναι όλες οι γελοιογραφίες (ή όλοι οι πίνακες ζωγραφικής!) κόμικς.
Το θέμα στην τελική είναι γιατί θέλουμε να προσδιορίσουμε ακριβώς τι είναι κόμικς; Ακόμα κι αν κάποια πράγματα δεν ανήκουν ακριβώς στην κατηγορία αυτή με τον ορισμό που προτιμάει ο καθένας, αν ενδιαφέρούν τον κόσμο που συχνάζει εδώ και ανήκουν σε συγγενικούς χώρους, σίγουρα θα συνεχίσουμε να συζητάμε γι' αυτά!