Ο τραγουδιστής του ελέους και του θανάτου [Κουκουλάς Γιάννης, efsyn.gr, 29/12/2017]

[ramirez]

Αντισυμβατικός και αντιεμπορικός καλλιτέχνης που ποτέ δεν επιδίωξε να γίνει σούπερ σταρ, τραγουδά για την αγάπη, τον θάνατο, τον οίκτο, το έλεος, τη σωτηρία της ψυχής. Με μεταφυσικές ανησυχίες, σκληρούς ήχους και σπαρακτικές μπαλάντες, ο Νικ Κέιβ βλέπει την απρόβλεπτη ζωή του να γίνεται κόμικς από τον μετρ του είδους Ράινχαρντ Κλάιστ.

 

 

Οι βιογραφίες δεν μπορεί και δεν πρέπει ποτέ να καταλήγουν σε ντοκιμαντέρ. Ο δημιουργός τους, αναπόφευκτα, θέλοντας και μη οφείλει να αντιμετωπίσει το βιογραφούμενο πρόσωπο από τη δική του οπτική. Υποκειμενικά και με το θάρρος της γνώμης και της καλλιτεχνικής του σφραγίδας. Ακόμα περισσότερο όταν το πρόσωπο αυτό δεν έχει προλάβει να περάσει στη σφαίρα του μύθου και βρίσκεται εν ζωή. Στην προκειμένη περίπτωση, μια πλούσια ζωή γεμάτη εμπειρίες και ανατροπές, με μεγάλα διαστήματα παραμονής στην «επικίνδυνη» ζώνη, στη «σκοτεινή» πλευρά. Κάτι που αντανακλάται στη μουσική και τα τραγούδια του Νικ Κέιβ. Αλλά και στο «Nick Cave - Mercy on Me» (συνεργασία των εκδόσεων Οξύ και Ηλίβατον, μετάφραση Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκης).

 

Το σπαρακτικό «Mercy Seat» που τραγουδήθηκε υπέροχα και από τον Τζόνι Κας,

εικονογραφείται με πρωτότυπο και οδυνηρό τρόπο από τον Κλάιστ

 

Αυτά που γράφει κι ερμηνεύει ο Αυστραλός τραγουδοποιός δεν είναι εύκολα και εύπεπτα. Όπως η πολυτάραχη ζωή του ήταν γεμάτη ταξίδια, πειράματα, δοκιμές, έτσι και η μουσική του είναι ιδιοσυγκρασιακή, αντικατοπτρίζει συγκεκριμένες εποχές και εικόνες, καθρεφτίζει την ψυχική διάθεση και τα βαθύτερα αισθήματα ενός ευαίσθητου ανθρώπου που δεν διστάζει να εκτεθεί. Και να καλέσει για οίκτο, για συγχώρεση, σεβόμενος πάντα τους ακροατές του. Ποτέ δεν μπορείς να γνωρίζεις αν ο Νικ Κέιβ γράφει αυτοβιογραφικά, αν είναι ο πρωταγωνιστής των στίχων του. Αν όμως είναι, ο Ράινχαρντ Κλάιστ τον έχει αποδώσει ιδανικά στην καλύτερη ώς τώρα βιογραφία που έχει δημιουργήσει. Και έχει δημιουργήσει πολλές: «Cash: I see a Darkness» (για τον θρύλο της ροκ και της κάντρι, Τζόνι Κας – εκδόσεις Οξύ), «Κάστρο» (για τον ηγέτη της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο – εκδόσεις Γνώση), «Ο Μποξέρ» (για τον επιζώντα του Ολοκαυτώματος Χέρτζκο Χαφτ), «An Olympic Dream» (για τη Νιγηριανή αθλήτρια Samia Yusuf Omar και τη μοιραία προσπάθειά της να κυνηγήσει το όνειρό της) κ.ά.

 

 

Κατ’ αρχάς, η μεγάλη έκταση του νέου βιβλίου του Κλάιστ (περισσότερες από 330 σελίδες μαζί με τις σημειώσεις) του επιτρέπει να επεκταθεί σε πολλές και ενδιαφέρουσες προσωπικές ερμηνείες που καθιστούν το έργο όχι μια απαρίθμηση γεγονότων και μια καταγραφή σημαντικών στιγμών, αλλά στη δική του πρόσληψη του έργου του Κέιβ. Δεν λείπουν φυσικά και τα απαραίτητα βιογραφικά στοιχεία, αλλά είναι πάντα φιλτραρισμένα από τη μουσική και τα τραγούδια, δίνονται πάντα σε συνδυασμό με στίχους και εικόνες που πηγάζουν από αυτούς. Συνήθως συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο: o βιογράφος επιχειρεί να εξηγήσει την τέχνη του πρωταγωνιστή του μέσω της ζωής του.

 

 

O Κλάιστ επιτυγχάνει κάτι φαινομενικά ανορθόδοξο, να εξηγήσει και να περιγράψει πολαρόιντ ζωής με παραδείγματα από την τέχνη. Τα ασπρόμαυρα σχέδια, υγρά από τις βροχές, τα δάκρυα και τον ιδρώτα του Κέιβ στο Λονδίνο, το Βερολίνο, τη Βραζιλία και τα άλλα μέρη όπου έζησε, χιονισμένα και σκοτεινά όπως τα ρούχα του και το θλιμμένο βλέμμα του ακολουθούν ιδανικά το καθόλου γραμμικό «σενάριο» που αντιμετωπίζει συχνά τον τραγουδιστή ως ένα φανταστικό πρόσωπο, ως μια περσόνα που μεταμορφώνεται για να υποδυθεί τους ρόλους των χαρακτήρων των τραγουδιών του. Ή τους θύτες τους, όπως στο συγκλονιστικό κεφάλαιο με το σπαρακτικό «The Mercy Seat» στο επίκεντρο. Και τον Κέιβ να μονολογεί: «Αν εμφανιστούν τώρα όλοι εκείνοι που έχω στο μυαλό μου, θα γίνει πραγματικό καμίνι…»

 

 

 

 

 

Και το σχετικό link...