Η Ακροδεξιά μολύνει την κοινωνία [Γεωργακοπούλου Βένα, efsyn.gr, 1/12/2016]

[leonidio]

Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη με αφορμή τη χτεσινή παρουσία της Σατραπί στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

 

Η Ακροδεξιά μολύνει την κοινωνία

 

Η διάσημη Ιρανή κομίστα, Μαρζάν Σατραπί, σχεδιάστρια, ζωγράφος και σκηνοθέτις ήρθε στην Αθήνα από τη Γαλλία, όπου ζει εξόριστη, και μίλησε στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση | EPA / CLAUNDIO ONORATI

 

Συντάκτης: Βένα Γεωργακοπούλου

 

Μας γείωσε λιγουλάκι η Μαρζάν Σατραπί, όλες εμάς που πήγαμε χθες βράδυ να την ακούσουμε στη Στέγη με το γκράφικ νόβελ της «Περσέπολις» στις καρδιές μας και την ιρανική μαντίλα να μας κάθεται στο στομάχι.

 

Ούτε πολιτικά συνθήματα ούτε πύρινη καταδίκη των μουλάδων ούτε τίποτα το μονόπλευρο και μαύρο-άσπρο. Μόνο απλότητα, ανθρωπιά, αλήθεια και χιούμορ από μια πληθωρική, τρομερά εκφραστική, αθυρόστομη, αστεία και σοφή 47χρονη πια γυναίκα, που μας κάνει παρέα εδώ και χρόνια.

 

Το 2000 κυκλοφόρησε στη Γαλλία το κόμικς που την καθιέρωσε αστραπιαία, για μια μικρούλα που ζει την ισλαμική επανάσταση στην Τεχεράνη και καθόλου δεν της αρέσει. Εγινε και υπέροχη ταινία, που παίχτηκε σε όλο τον κόσμο και ενόχλησε τους μουλάδες. Ακολούθησαν πολλά και θαυμαστά στον χώρο της τέχνης, βιβλία και ταινίες, μακριά πάντα από την πατρίδα της, το Ιράν.

 

Αν επιστρέψει θα τη συλλάβουν, όπως λέει. Και τελευταία, πέρασε στη σκηνοθεσία ταινιών που δεν βασίζονται σε δικά της κείμενα - ναι, είναι δυνατόν, δείτε το Voices και θα πεισθείτε.

 

Μας γείωσε, αλλά και μας αποζημίωσε συγχρόνως η Γαλλο-ιρανή Μαρζάν Σατραπί, συνομιλώντας με τη δημοσιογράφο Αννα Δαμιανίδη, στην κατάμεστη Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Γιατί κάλυψε τα πάντα, από το Ιράν και τις γυναίκες του μέχρι την Ελλάδα και την κρίση της.

 

Ας αρχίσουμε από την τελευταία. «Γινόμουν έξαλλη όταν άκουγα τι λένε για σας. Και μόνο το κοπιράιτ να σας πληρώναμε για το θέατρο που ανακαλύψατε και την Αναγέννηση που γεννήσατε, θα έπρεπε να σας δίναμε δισεκατομμύρια και δισεκατομμύρια ευρώ. Από αντίδραση κι εγώ αποφάσισα να καπνίζω επιδεικτικά μόνο δικά σας τσιγάρα, τα Sante. Κούτες ολόκληρες. Κρίμα που τα κατάργησαν», είπε.

 

Πάμε τώρα στο θέμα του Ιράν και των γυναικών του, στο οποίο επέμενε πολύ και η φεμινίστρια Δαμιανίδη. «Κατ' αρχάς, δεν θεωρώ τον εαυτό μου εκπρόσωπο των νέων του Ιράν, έχω να πατήσω εκεί το πόδι μου πάνω από δεκαεφτά χρόνια», ξεκαθάρισε η Σατραπί. «Παρακολουθώ, φυσικά, τι γίνεται, αλλά σιχαίνομαι και δεν θέλω να ανήκω σε κανενός είδους διασπορά, που ζει με νοσταλγία και χαζές ωραιοποιήσεις του παρελθόντος.

 

Πιστεύω ότι στο Ιράν κάποια στιγμή τα πράγματα θα αλλάξουν, αλλά όχι με τη βία, η βία δεν αλλάζει τίποτα. Χρειάζονται αλλαγές σε βάθος, με ρίζες στην ιρανική κοινωνία. Καμία δικτατορία δεν αντέχει για πολύ, εδώ η Σοβιετική Ενωση με κοτζάμ KGB και κατέρρευσε», είπε.

 

Και φρόντισε να μας απαλλάξει από κάποιες απλουστεύσεις γύρω από το Ιράν. «Επί σάχη, για παράδειγμα, ναι, φορούσαμε μίνι ζιπ, τις πιο κοντές στον κόσμο, όχι φούστες, ζώνες καλύτερα θα τις έλεγα», είπε. «Στη Δύση, όμως, η μίνι φούστα πήγαινε μαζί με ένα ολόκληρο κίνημα, εξέφραζε τη σεξουαλική επανάσταση, οι γυναίκες δήλωναν με αυτήν: "Μπορώ κι εγώ να κάνω σεξ ελεύθερα, όπως ο άνδρας". Εμείς στο Ιράν τις φορούσαμε και συγχρόνως φυλάγαμε την παρθενιά μας περιμένοντας τον γαμπρό.

 

Επί σάχη οι γυναίκες είχαν πολλά δικαιώματα, είναι αλήθεια. Αλλά τι να τα κάνεις όταν έχεις τρία παιδιά, δεν δουλεύεις και θέλεις να πάρεις διαζύγιο; Σήμερα οι Ιρανές έχουν πολύ λιγότερα δικαιώματα, αλλά σπουδάζουν, γεμίζουν τα πανεπιστήμια.

 

Είναι δυναμικές, πεισματάρες και φοβερά αγωνίστριες. Θυμώνω όταν ταυτίζουν το Ιράν με τη Σαουδική Αραβία. Τι σχέση έχουμε με αυτούς; Μια θεία μου 90 χρονώ οδηγεί φορτηγό».

 

Δεν πιστεύει πια στην πολιτική η Μαρζάν Σατραπί, έτσι είπε αυτή που είχε τόσο δυναμικά σταθεί στο πλευρό του Τζαφάρ Παναχί, όταν τον έριξαν οι μουλάδες στη φυλακή. Και πώς θα αλλάξει, λοιπόν, ο κόσμος; «Μόνον αν αλλάξουμε εμείς θα αλλάξει η κοινωνία», απάντησε.

 

Μη βιαστείτε να την πείτε «γλυκανάλατη». Εχει μέσα της θυμό και τσαγανό. «Αν δέρναμε καμιά φορά τους ακροδεξιούς, αν λέγαμε καθαρά και ξάστερα ότι είναι μαλάκες, ίσως κάτι να γινόταν. Γιατί έχεις την Αριστερά, που μας λέει να καταλάβουμε, να αναλύσουμε, να εξηγήσουμε γιατί κάποιοι θεωρούν ότι οι πρόσφυγες είναι "άγρια ζώα", ψηφίζουν τη Μαρίν Λεπέν και τον Ντόναλντ Τραμπ. Ε, δεν θέλω να τους καταλάβω, μολύνουν την κοινωνία με τις ιδέες τους».

 

Η Ευρώπη, όπου ζει, αλλά και οι ΗΠΑ, στις οποίες πηγαινοέρχεται για τα κινηματογραφικά της, την ανησυχούν πολύ. «Η ανθρωπότητα δεν βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή της», είπε. «Χωρίς κατανόηση, χωρίς συμπάθεια δεν νοείται κοινωνία. Οταν ήρθα στα 14 χρόνια μου στην Ευρώπη, εντάξει, είχα βίζα, δεν ήμουν παράνομη.

 

»Αλλά κι εγώ από κάποιο πόλεμο και κάποιες βόμβες έφευγα που έπεφταν στην Τεχεράνη. Ηρθα να σωθώ, ούτε να βιάσω κανέναν ούτε να σας πάρω τις δουλειές σας».

 

Πηγή