Μετάβαση στο περιεχόμενο

Συνέντευξη του Miguel Brieva [Κουκουλάς Γιάννης, Γαλέρα #13, 04/10/2006 ]


DJO

Προτεινόμενες Καταχωρήσεις


  • Member ID:  556
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  1537
  • Content Count:  22474
  • Reputation:   120955
  • Achievement Points:  22479
  • Days Won:  791
  • With Us For:  6318 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

Συνέντευξη του Miguel Brieva

 

Ανατρεπτική λογική με αμερικανική αισθητική

 

Οι διαφημίσεις της δεκαετίας του ’50 αποτελούν την πρώτη ύλη για τα εναλλακτικά κόμικς του ισπανού καλλιτέχνη.

 

post-556-13020178481484_thumb.jpg

Στον Γιάννη Κουκουλά

 

Είναι πολύ δύσκολο να μιλάς για τα πιο σοβαρά πράγματα με χιουμοριστικό τρόπο και για τα πιο αστεία με τον πιο σοβαρό τρόπο. Ο Miguel Brieva το πετυχαίνει πάντα. Στις ασπρόμαυρες, συνήθως, γελοιογραφίες του και στα ολιγοσέλιδα κόμικς του κυριαρχεί η ειρωνεία και ο σαρκασμός, οι αιχμηροί διάλογοι και οι φαρμακερές ατάκες. Με φόντο μεταπυρηνικά τοπία, κατεστραμμένες πόλεις και νεκρωμένες κοινωνίες, μεγαλοαστοί μονολογούν βαριεστημένα και εκστομίζουν με στόμφο τις πιο αβάσταχτες κοινοτοπίες, ευδαίμονες λουόμενοι παίζουν βόλεϊ με βόμβες, παιδάκια ξεκοιλιάζουν κούκλες στα πλαίσια εκπαιδευτικών προγραμμάτων, παρηκμασμένες οικογένειες καταναλώνουν το μεσημεριανό τους και τη ζωή τους με αγκυλωμένα χαμόγελα μπροστά σε non-stop λειτουργούντες τηλεοπτικούς δέκτες, κινέζοι διαδηλωτές κραδαίνουν λάβαρα με σήμα το δολάριο, η απολεσθείσα πολιτιστική επανάσταση υποκύπτει στο σοσιαλιστικό μετα-ρεαλισμό της νέας εποχής και ο θεός έρωτας καρφώνει με το βέλος του ένα κινητό τηλέφωνο. Γεννημένος το 1974, ζει στη Μαδρίτη και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εναλλακτικούς δημιουργούς της νέας γενιάς των ισπανικών κόμικς. Τα σκίτσα του δημοσιεύονται σε πλήθος εντύπων μεταξύ των οποίων τα El Jueves, Rolling Stone, EL País, La Vanguardia, NSLM, Que Leer, Ajoblanco και Recto.

 

-Πόσο πολιτική πιστεύεις πως είναι η δουλειά σου;

-Αρκετά. Αν προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε σήμερα τι σημαίνει πολιτική, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι οποιαδήποτε επιλογή μας εμπεριέχει την έννοια της πολιτικής. Ό,τι και να κάνεις, από το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο, είναι πολιτική. Κατ’ αυτή την έννοια, θεωρώ ότι το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μου έχει πολιτικό περιεχόμενο.

 

-Άμεσο ή έμμεσο πολιτικό περιεχόμενο;

-Είναι άμεσα πολιτικό το περιεχόμενο γιατί έχει άμεση σχέση με το πώς ζουν οι άνθρωποι, με τις συνήθειές τους, με το πώς δομείται και οργανώνεται η κοινωνία. Δεν έχει, όμως, πολιτικό περιεχόμενο με την τυπική έννοια, όπως οι δουλειές άλλων γελοιογράφων που ασχολούνται με το τι κάνουν και τι λένε οι ίδιοι οι πολιτικοί. Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα να σχολιάζεις με την τέχνη σου την πολιτική που ασκούν οι πολιτικοί από το να αντιλαμβάνεσαι την πολιτική με μια πιο ευρεία έννοια. Εγώ προσπαθώ με τη δουλειά μου να πιάνω την πολιτική της καθημερινής ζωής, να μπαίνω στη ρίζα της έννοιας της πολιτικής, να παρατηρώ τον τρόπο που ζει ο κόσμος και να κάνω το δικό μου σχολιασμό πάνω στις αντιφάσεις των όσων λένε και πράττουν οι απλοί άνθρωποι, στο πώς αλληλεπιδρούν κοινωνικά, στο πώς συμπεριφέρονται στις διαπροσωπικές και οικογενειακές τους σχέσεις.

 

-Χρησιμοποιείς ένα στυλ που θυμίζει κόμικς και γελοιογραφίες περασμένων δεκαετιών. Επιμένεις στα ασπρόμαυρα σχέδια και οι απεικονίσεις σου φέρνουν στο νου κάτι από το παρελθόν, με μια ειρωνική νοσταλγία όμως.

-Σε ό,τι αφορά την αισθητική των εικόνων που δημιουργώ, είναι αλήθεια ότι ακολουθώ ένα «παλιομοδίτικο» και, ίσως, «american fashion» στυλ. Εν πολλοίς, αυτό οφείλεται στο ότι χρησιμοποιώ παλιές φωτογραφίες για να εμπνευστώ και συχνά κοιτάζω βιβλία με παλιές εικόνες ή παλιά περιοδικά. Μπορεί να πάρω μια παλιά εικόνα και να την τροποποιήσω, να τη ρετουσάρω ανάλογα, να της προσθέσω κείμενο ώστε να αποκτήσει ένα διαφορετικό από το αρχικό της νόημα. Οι παλιές φωτογραφίες είναι ένα από τα φετίχ μου και από την άλλη είναι ένα πολύ φθηνό υλικό για πρώτη ύλη. Άλλωστε η αισθητική των διαφημίσεων των δεκαετιών του ’50 και του ’60 στις ΗΠΑ ήταν η αφετηρία για αυτό που έχει γίνει η διαφήμιση σήμερα, δηλαδή μια καθαρή προπαγάνδα. Είναι όμως διασκεδαστικό να χρησιμοποιείς τέτοιο υλικό. Δεν το ξεκίνησα εσκεμμένα αλλά με τον καιρό διαπίστωσα ότι η απήχηση που είχε ήταν πολύ μεγάλη.

 

-Πολλά από τα σχέδια σου παραπέμπουν στη στρατευμένη, πομπώδη και «διδακτική» τέχνη του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, οι πρωταγωνιστές σου εμφανίζονται με ενδυμασίες της σταλινικής και της μαοϊκής εποχής κ.λπ. Σε ποιο βαθμό επιδιώκεις να παρωδήσεις εκείνη την περίοδο;

-Μου αρέσει η αισθητική αυτής της περιόδου και ιδιαίτερα το στυλ και οι καλλιτέχνες του κονστρουκτιβισμού. Γενικά, αισθάνομαι κοντά στον απλό κόσμο που έζησε στις αρχές της επανάστασης, στους καλλιτέχνες εκείνης της περιόδου που ονειρεύονταν να χτίσουν έναν καινούργιο κόσμο, στους ανθρώπους που αφιέρωσαν τη δουλειά τους, τα συναισθήματά τους, τη ζωή τους την ίδια, στην επίτευξη ενός κοινού σκοπού. Τα ερεθίσματα που παίρνω από τους καλλιτέχνες εκείνης της εποχής είναι με απόλυτο σεβασμό απέναντί τους. Υπάρχει όμως πάντα και το στοιχείο της παρωδίας. Για παράδειγμα, σε ένα σκίτσο μου απεικονίζεται μια πολυπληθής διαδήλωση ανθρώπων που κρατούν πλακάτ τα οποία, αντί για το Λένιν ή τα αντίστοιχα σύμβολα της κομμουνιστικής επανάστασης, φέρουν επιγραφές της κόκα κόλα και άλλων «καπιταλιστικών αγαθών». Έτσι, παίζω με οπτικά στοιχεία που έχουν μια συγκεκριμένη σημασιοδότηση στο μυαλό των ανθρώπων, αλλά αλλάζω τις δεδομένες εικόνες με καινούργιες. Σε άλλα σκίτσα μου, που αναφέρονται στη ναζιστική περίοδο, αντί για σβάστικες εμφανίζονται τα σύμβολα του χρήματος… Φυσικά, όμως, σέβομαι τη δουλειά όλων των σοβιετικών καλλιτεχνών όπως επίσης σέβομαι τη δουλειά και την τέχνη των εικονογράφων της αμερικανικής διαφήμισης την οποία σιχαίνομαι ιδεολογικά αλλά θαυμάζω τεχνικά.

 

-Μπορούμε να μιλάμε για μεταμοντερνισμό στα κόμικς όταν αναφερόμαστε στη δουλειά σου;

-Θα μπορούσε να θεωρηθεί μια εκδοχή του μεταμοντερνισμού. Αναμιγνύω διάφορα στυλ αλλά πραγματικά πιστεύω ότι πρέπει να ξεπεράσουμε αυτόν τον μεταμοντέρνο τρόπο σκέψης. Η μεταμοντέρνα σκέψη είναι ενδιαφέρουσα και έχει προσφέρει μεγάλη βοήθεια στο να αναθεωρήσουμε τα πράγματα, αλλά στην παρούσα στιγμή είναι κάτι που εμποδίζει την παγκόσμια σκέψη να κάνει ένα καινούργιο βήμα.

 

-Στη σύγχρονη Ισπανία πως γίνεται αποδεκτή η δουλειά σου;

-Η αλήθεια είναι ότι ο περισσότερος κόσμος ούτε καν τη γνωρίζει. Κάποιοι γελάνε με τη δουλειά μου και την απολαμβάνουν, κάποιους άλλους τους κάνει να σκέφτονται και πολλοί θεωρούν ότι είμαι ένας κυνικός άνθρωπος που γελά με τα πάντα και δεν δίνει δεκάρα για τίποτα. Τουλάχιστον χαίρομαι γιατί μπορώ και ζω με αυτό που κάνω, μου αρέσει να σχεδιάζω, να δημιουργώ και απ’ αυτό να βγάζω το ψωμί μου. Αυτό μου αρκεί.

 

-Το περιοδικό που εξέδιδες, το Dinero, έκλεισε τον κύκλο του;

-Το Dinero ήταν το πρώτο περιοδικό που έβγαλα. Πριν από αυτό είχα δημοσιεύσει αρκετές δουλειές σε διάφορα έντυπα αλλά και πόστερ, αφίσες κ.λπ. Όλες αυτές τις δουλειές τις έβλεπαν οι φίλοι μου και με ενθάρρυναν να κάνω κάτι αποκλειστικά δικό μου. Έτσι κυκλοφόρησε το Dinero που έβγαλε πέντε τεύχη αλλά τώρα πια έχει φτάσει στο τέλος του. Τώρα δουλεύω ένα νέο βιβλίο που αναμένεται να κυκλοφορήσει τα Χριστούγεννα από έναν «κανονικό» εκδοτικό οίκο. Ένας από τους λόγους που το Dinero «πέθανε» είναι ότι έκανα μόνος μου τη διανομή με μια τσάντα στον ώμο τριγυρνώντας στα μαγαζιά ενώ το νέο μου βιβλίο θα διανεμηθεί κανονικά όπως κάθε άλλο βιβλίο.

 

-Έχεις ένα εντελώς προσωπικό στυλ που σε κατατάσσει στους πιο «ιδιόρρυθμους» εναλλακτικούς δημιουργούς. Όμως, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν δημιουργοί κόμικς σε όλο τον κόσμο που ο καθένας με το προσωπικό του στυλ, τη δική του τεχνική κ.λπ. κατατείνουν στα ίδια «καλλιτεχνικά» συμπεράσματα και όλοι μαζί αποτελούν μια σχολή με ίδια θεματική, με ίδιους προβληματισμούς.

-Η αλήθεια είναι πως οι περισσότεροι δημιουργοί σήμερα ασχολούνται κυρίως με τα αυτοβιογραφικά κόμικς. Εγώ δεν έχω εξερευνήσει ακόμα αυτό το πεδίο καθώς η δική μου δουλειά είναι περισσότερο πολιτική. Αλλά πράγματι, στα σύγχρονα κόμικς υπάρχει ένας κοινός τρόπος να παρουσιάζονται και να θίγονται θέματα που απασχολούν τους ανθρώπους όλου το πλανήτη. Για παράδειγμα, πρόσφατα με κάλεσαν σε ένα φεστιβάλ κόμικς στη Λα Παζ της Βολιβίας και με σόκαρε το γεγονός ότι ο κόσμος στην άλλη άκρη της γης, σε μιαν άλλη ήπειρο, σε μια εντελώς διαφορετική για τα ευρωπαϊκά δεδομένα χώρα, καταλάβαινε απολύτως αυτό που έκανα. Και μου φάνηκε πολύ παράξενο γιατί εγώ κάνω τα κόμικς μου στην Ισπανία με μια αμερικάνικη αισθητική. Από αυτό διδάχθηκα ότι σχεδόν όλοι στον κόσμο δεχόμαστε τα ίδια πολιτιστικά ερεθίσματα, τα οποία συμβαίνει να είναι, σε μεγάλο βαθμό, μέρος του Δυτικού πολιτισμού. Την ίδια στιγμή μας συνδέουν οι ίδιες ειδήσεις, τα ίδια γεγονότα, οι ίδιοι πόλεμοι, η ίδια δημοκρατία ή «δημοκρατία», η ίδια οικονομία, οι ίδιες διαφημίσεις. Ο κόσμος ομογενοποιείται και ένας άνθρωπος στη Γερμανία, ένας στον Καναδά και ένας στη Βολιβία δε διαφέρουν και τόσο πολύ, έχουν τις ίδιες επιθυμίες, τα ίδια όνειρα, τις ίδιες σκέψεις… Κι εγώ ανακαλύπτω ότι αυτά που κάνω, τα κάνουν και άλλοι άνθρωποι, σε άλλα μέρη του κόσμου. Τα σκίτσα μου, η θεματολογία μου δεν είναι δικό μου «προνόμιο» αλλά ανάγκη πολλών καλλιτεχνών. Οι καταστάσεις που ζούμε μας οδηγούν όλους προς την ίδια κατεύθυνση.

 

-Και το επόμενο βήμα είναι η παγκόσμια επανάσταση;

-Το ελπίζω!

 

-Πώς βλέπεις σήμερα την κατάσταση στα ισπανικά κόμικς; Τις προηγούμενες δεκαετίες υπήρχαν πολλοί Iσπανοί δημιουργοί καταξιωμένοι στην Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και λιγότερους. Πού το αποδίδεις;

-Υπάρχουν πολλοί καλοί Ισπανοί δημιουργοί, αλλά τα κόμικς έχουν σχεδόν πεθάνει. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Σε έναν κόσμο που το οπτικοακουστικό στοιχείο είναι ο βασικός τρόπος διασκέδασης και επικοινωνίας, τα κόμικς ως μέσο έκφρασης αποτελούν πια μια μικρή μειοψηφία. Η χρυσή εποχή των ισπανικών κόμικς ήταν οι δεκαετίες του ’70 και του ’80, αμέσως μετά τη δικτατορία και ακριβώς πριν την έλευση του βίντεο και την κυριαρχία της τηλεόρασης. Τότε πολλοί καλλιτέχνες μπορούσαν να ζήσουν από την τέχνη τους, τύγχαναν αναγνώρισης και εργάζονταν στα αρκετά μηνιαία περιοδικά που υπήρχαν. Πριν από λίγους μήνες, όμως, έκλεισε και το El Vibora, το τελευταίο από αυτά τα παλιά περιοδικά. Το El Jueves, στο οποίο εργάζομαι σήμερα, είναι το μοναδικό που μπορεί ακόμα να βρει κάποιος στα περίπτερα. Και ο μόνος δημιουργός που μπορεί να ζήσει από τα κόμικς του, πλέον, είναι ο Carlos Jimenez, όλοι οι υπόλοιποι αναγκάζονται να κάνουν και άλλες δουλειές, σε διάφορους εκδοτικούς οίκους σαν μισθοφόροι.

 

-Στην πολιτική κλίμακα πώς χαρακτηρίζεις τον εαυτό σου; Αριστερό, ακροαριστερό, αναρχικό;

-Αρχικά θα πρέπει να διευκρινίσουμε τι θα πει Αριστερά. Θεωρώ τον εαυτό μου Αριστερό, αν Αριστερός είναι αυτός που έχει επιλέξει να μπορεί να σκέφτεται για το τι συμβαίνει στον κόσμο και να παίρνει αποφάσεις. Για παράδειγμα, αυτά που αποκαλούμε σήμερα σοσιαλιστικά κόμματα έχουν πολύ μικρές διαφορές μεταξύ τους και απλά εφαρμόζουν μια σειρά κανόνων διαχείρισης για την οικονομία. Γι’ αυτό θα έλεγα ότι η πραγματική Αριστερά σήμερα είναι τα απομεινάρια ενός κόσμου που εξακολουθεί να πιστεύει ότι μπορούμε εμείς να φτιάξουμε τον κόσμο και όχι ο κόσμος εμάς. Ο αναρχισμός από την άλλη είναι μια πολύ ωραία ιδέα αλλά δε νομίζω ότι είναι και τόσο πρακτική. Αν και οφείλω να πω ότι μου είναι πολύ συμπαθής ως ιδέα. Αν μπορούσε να εφαρμοστεί θα ήταν η καλύτερη, ως ιδεολογία είναι η καλύτερη.

 

 

Σχετική κουβεντούλα: Ισπανικά Κόμικς;

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • Valtasar changed the title to Συνέντευξη του Miguel Brieva [Κουκουλάς Γιάννης, Γαλέρα #13, 04/10/2006 ]

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Επισκέπτης
Απάντηση σε αυτό το θέμα ...

×   Έχετε επικολλήσει περιεχόμενο με μορφοποίηση.   Κατάργηση μορφοποίησης

  Επιτρέπονται μόνο 75 emoticons maximum.

×   Ο σύνδεσμός σας έχει ενσωματωθεί αυτόματα.   Εμφάνιση ως σύνδεσμος

×   Το προηγούμενο περιεχόμενό σας έχει αποκατασταθεί.   Διαγραφή εκδότη

×   Δεν μπορείτε να επικολλήσετε εικόνες απευθείας. Ανεβάστε ή εισάγετε εικόνες από URL

×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.