Ο Δοξιάδης συγκάτοικος του «Χάρι Πότερ» [ Καρουζάκης Γιώργος, Ελευθεροτυπία, 25/10/2008 ]

[ramirez]

Αν κρίνουμε από τον ενθουσιασμό του κόσμου που συγκεντρώθηκε την περασμένη Τρίτη στην παρουσίαση του βιβλίου «Logicomix» (εκδ. Ίκαρος) στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς, κανένα θέμα δεν είναι δύστροπο ή απαγορευμένο στην τέχνη. Ποιος φανταζόταν ότι ένα βιβλίο με κεντρικό θέμα τη μεγάλη περιπέτεια της Λογικής, θα μπορούσε να εξάψει τη φαντασία τόσο διαφορετικών ανθρώπων;

 

Μια παρέα στη σύγχρονη Αθήνα αναθέτει στον Μπέρτραντ Ράσελ τον ρόλο του οδηγού στην περιπέτεια της Λογικής.

Τα σκίτσα ανήκουν στους κομίστες Αλέκο Παπαδάτο και Annie Di Donna.

 

 

Το «Logicomix» είναι ένα graphic novel, το νέο μυθιστόρημα σε μορφή κόμικς του Απόστολου Δοξιάδη. Η ιστορία του μεταφέρθηκε στο χαρτί ύστερα από την εφτάχρονη συνεργασία του συγγραφέα με τον Χρίστο Χ. Παπαδημητρίου, θεωρητικό της Πληροφορικής στο Μπέρκλεϊ, και τους κομίστες Αλέκο Παπαδάτο και Annie Di Donna.

 

Αυτοαποκαλείται «ταξίδι στον κόσμο των ιδεών, βουτιά στα ανθρώπινα πάθη, τραγωδία "των ηρώων της Λογικής" που προσπάθησαν να χωρέσουν ολόκληρη τη ζωή σε μια εξίσωση». Μια παρέα στη σύγχρονη Αθήνα ακολουθώντας τα ίχνη των θεμελιωτών της Λογικής αναθέτει στον Βρετανό φιλόσοφο, μαθηματικό και ειρηνιστή Μπέρτραντ Ράσελ το ρόλο του οδηγού για να μας ξεναγήσει σε μια εποχή που σημάδεψε την ιστορία της επιστήμης.

 

 

Στην παρουσίαση του εικονογραφημένου μυθιστορήματος ήρθε και ο Ρίτσαρντ Ατκινσον, senior editor του βρετανικού οίκου «Bloomsbury». Ο εκδοτικός οίκος του «Χάρι Πότερ» επέλεξε το «Logicomix» να είναι το πρώτο graphic novel που θα εκδώσει. Κυκλοφορεί σύντομα, μέσα στο 2009, στην αγγλική γλώσσα σε Βρετανία και Αμερική.

 

Ο Ρίτσαρντ Ατκινσον αποκάλεσε το βράδυ της Τρίτης το «Logicomix» χειροποίητο, πνευματώδες, «ένα από τα πιο ευχάριστα, εκκεντρικά, παράδοξα και με αρκετές δόσεις ρομαντισμού βιβλία» που έχει διαβάσει.

 

«Ακόμα κι όσοι φοβούνται λίγο τα μαθηματικά, θα απολαύσουν τη συναρπαστική ιστορία του Logicomix», λέει ο Ρίτσαρντ Ατκινσον.

 

 

- Γιατί διαλέξατε το «Logicomix»;

 

«Αποφασίσαμε να αγοράσουμε και να εκδώσουμε το "Logicomix" από κοινού με το παράρτημα του οίκου μας στην Αμερική. Ούτως ή άλλως η συνεργασία μας με τον "Bloomsbury" Αμερικής είναι στενή, συζητάμε για διάφορα θέματα κάθε βδομάδα. Δεν μπορώ, όμως, να δώσω σαφή απάντηση στο ερώτημά σας. Οπωσδήποτε είναι ένα βιβλίο απίστευτα γοητευτικό και ασυνήθιστο».

 

- Μπορείτε να φανταστείτε ποιο είναι το κοινό του;

 

«Είναι δύσκολο να το προβλέψεις. Μπορεί κάλλιστα να προκαλέσει το ενδιαφέρον και εφήβων και ενηλίκων. Δεν απευθύνεται σε μια ηλικιακή ομάδα ούτε μεμονωμένα σε ανθρώπους που ενδιαφέρονται για τα κόμικς, τη λογοτεχνία ή τα μαθηματικά. Πολλοί αναγνώστες θα γοητευθούν, θα ενθουσιαστούν, θ' αγαπήσουν το θέμα του. Ακόμα κι όσοι φοβούνται λιγάκι τα μαθηματικά θα απολαύσουν τη συναρπαστική ιστορία του. Είναι ένα καλοφτιαγμένο βιβλίο, ο τρόπος προσέγγισης του κεντρικού θέματος είναι ευχάριστος, απολαυστικός και ερεθιστικός για τη φαντασία».

 

 

- Είναι εύκολο για έναν συγγραφέα που δεν είναι Βρετανός ή Αμερικανός να γράψει ένα βιβλίο και να το εκδώσετε;

 

«Δεν είναι ασυνήθιστο. Δεν ακολουθούμε κάποια συγκεκριμένη πολιτική που να αποκλείει συγγραφείς από διαφορετικές ή μικρότερες χώρες. Εκδίδουμε βιβλία όταν προκαλούν, πρώτα απ'όλα, το δικό μας ενδιαφέρον και εξάπτουν τη φαντασία μας. Το κριτήριό μας δεν περιορίζεται στις πιθανές καλές πωλήσεις ενός βιβλίου, αν και ενδιαφερόμαστε για τις προτιμήσεις των αναγνωστών μας. Στο "Logicomix" υπάρχει, πάντως, κι ένας Βρετανός πρωταγωνιστής, ο Μπέρτραντ Ράσελ. Ολο και περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι εκδίδουν ή μεταφράζουν πια βιβλία από διαφορετικές χώρες. Εξαρτάται, πάντοτε, από το θέμα και την ποιότητα του βιβλίου».

 

- Είστε έτοιμοι να εκδώσετε ένα βιβλίο με αμιγώς ελληνικό θέμα;

 

«Αν έχει ενδιαφέρον, με μεγάλη χαρά...».

 

 

- Ο «Bloomsbury» είναι ένας ανεξάρτητος εκδοτικός οίκος. Τι σημαίνει για την Αγγλία και την Αμερική ο χαρακτηρισμός «ανεξάρτητος εκδοτικός οίκος»;

 

«Στη δική μας περίπτωση σημαίνει ότι ο "Bloomsbury" δεν έχει αγοραστεί από μια γιγαντιαία πολυεθνική εταιρεία, από κάποιο κολοσσό των media. Ο οίκος μας δημιουργήθηκε πριν από 22 χρόνια. Δεν θα 'λεγα ότι ακολουθούμε την πολιτική ενός μικρού οίκου. Εχουμε όμως μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων στις επιλογές μας και λιγότερες πιέσεις για συμβιβασμούς απ' όσους, ενδεχομένως, θα είχαμε αν ανήκαμε σε μια πολυεθνική. Είμαστε πιο ευέλικτοι να κινηθούμε σε αρκετές διαφορετικές κατευθύνσεις, είμαστε διαρκώς επικεντρωμένοι στην εκδοτική μας δραστηριότητα και όχι στο να εκτελούμε εντολές μιας απρόσωπης εταιρείας προσανατολισμένης αυστηρά στις πωλήσεις και στη στρατηγική του μάρκετινγκ. Υπάρχει ακόμα το πάθος, ο ενθουσιασμός, η αγάπη για τις εκδόσεις, η δυνατότητα να υποστηρίξουμε με μεγαλύτερη ελευθερία ό,τι πιστεύουμε. Στοιχεία που προσδίδουν, εντέλει, στο οίκο έναν ιδιαίτερο, προσωπικό χαρακτήρα».

 

 

- Είστε ο εκδοτικός οίκος του «Χάρι Πότερ». Πώς επηρέασε τη φυσιογνωμία ή την πολιτική σας αυτή η τεράστια επιτυχία;

 

«Χμμ... Εχουμε πολύ περισσότερα χρήματα. Η εντυπωσιακή επιτυχία του "Χάρι Πότερ" μας έφερε μπροστά σε μια σειρά από νέες ευκαιρίες και δυνατότητες τις οποίες καλούμαστε να διερευνήσουμε. Το γεγονός ότι αποκτήσαμε περισσότερους πόρους επηρέασε προς το καλύτερο και τις βασικές αξίες του εκδοτικού οίκου. Μας επέτρεψε να συνεχίσουμε να κάνουμε με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση ό,τι αγαπάμε».

 

- Είχε προβλέψει κανείς σας την επιτυχία του «Χάρι Πότερ»;

 

«Κανείς. Οι εκδόσεις είναι, άλλωστε, ένα πεδίο και μια επιχειρηματική δραστηριότητα αδιάκοπου ρίσκου. Είναι τζόγος. Δεν ξέρεις ποτέ την έκβαση μιας κίνησης. Πάρα πολύ συχνά οι επιλογές σου κρίνονται ανεπιτυχείς, οι απογοητεύσεις περισσεύουν. Οφείλεις, όμως, να έχεις πίστη στις επιλογές σου, να στηρίζεις τις δυνατότητες ενός βιβλίου. Αν και ποτέ δεν μπορείς να προβλέψεις με ακρίβεια την πορεία ενός βιβλίου, ακόμα κι αν μελετήσεις με μεγάλη προσοχή όλες τις ενδείξεις».

 

Ενοχλητική, η κυριαρχία της αγγλόφωνης λογοτεχνίας

 

Πρόσφατα ζωήρεψε η διαμάχη μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής για το ποια από τις δύο παράγει καλύτερη λογοτεχνία. Εσείς τι πιστεύετε;

 

«Δεν θέλω να μπω σε μια τέτοια συζήτηση. Αν και θεωρώ πάντοτε εποικοδομητική κάθε συζήτηση ή ακόμη και διαμάχη για τη λογοτεχνία. Χαίρομαι, πάντως, που μπορούμε ακόμα να βρίσκουμε πολιτιστικές διαφορές μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής...».

 

Κάποιοι ψέγουν και την πρωτοκαθεδρία τής αγγλικής γλώσσας στον χώρο της λογοτεχνίας.

 

«Καταλαβαίνω καλά πόσο ενοχλητικό είναι αυτό που συμβαίνει... Δεν μπορώ να κατανοήσω, πλήρως, γιατί συμβαίνει. Ισως να είναι συνέπεια της παγκοσμιοποίησης, του γεγονότος ότι γινόμαστε όλο και περισσότερο μέρος ενός κόσμου ομοιογενούς. Χωρίς να αποκλείω φυσικά το γεγονός ότι ορισμένες χώρες έχουν πιο επιθετικούς επιχειρηματικούς στόχους από άλλες».

 

Αρα δεν γράφουν στ' αγγλικά οι καλύτεροι συγγραφείς...

 

«Είμαι απόλυτα πεπεισμένος για το αντίθετο. Υπάρχουν δεκάδες συγγραφείς από διαφορετικές χώρες και γλώσσες που μπορούν να μεταφέρουν στο χαρτί με εξαιρετικό τρόπο και πάθος όσα βιώνουν, συχνά δυνατές και ακραία ενδιαφέρουσες εμπειρίες».