Αναζήτηση στην Κοινότητα

Οι δημιουργίες κόμικ του 1929 και πολλά λογοτεχνικά και κινηματογραφικά έργα μπορούν να αναπαραχθούν ελεύθερα από την Πρωτοχρονιά. Η 1η Ιανουαρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτός από την έλευση του νέου χρόνου σηματοδοτεί και το πέρασμα στη δημόσια ιδιοκτησία όλων εκείνων των έργων των οποίων η προστασία από τα πνευματικά δικαιώματα ολοκληρώθηκε. Το copyright χιλιάδων ταινιών, τραγουδιών και βιβλίων λήγει το 2025, ύστερα από 95 χρόνια, με αποτέλεσμα να θεωρούνται πλέον δημόσια περιουσία και να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον οποιονδήποτε χωρίς να απαιτείται ειδική άδεια ή καταβολή αντιτίμου. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ελεύθερου πλέον πολιτιστικού αγαθού είναι ο Τεντέν και ο σκύλος του, Μιλού. Ο μαχητικός ρεπόρτερ από τη διάσημη σειρά κόμικς του Ερζέ μαζί με το πιστό του κατοικίδιο από την προσεχή Τετάρτη θα είναι για τις Ηνωμένες Πολιτείες δημόσια ιδιοκτησία. Δεν ισχύει ωστόσο το ίδιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπου η φιγούρα προστατεύεται έως το 2054, αφού οι κανόνες του copyright επεκτείνονται στα 70 χρόνια από τον θάνατο του δημιουργού του έργου. Αντίστοιχη μοίρα περιμένει και τον Ποπάι. Ο χαρακτήρας που εμφανίστηκε για πρώτη φορά σαν κόμικ στριπ στις 17 Ιανουαρίου 1929 στο Thimble Theatre των εκδόσεων King Features Syndicate με τη χαρακτηριστική στολή ναύτη, τα γυμνασμένα χέρια και την πίπα στο στόμα θα μπορεί από το 2025 να αποκτήσει νέες περιπέτειες χωρίς περιορισμούς. Βέβαια, η απελευθέρωση των δικαιωμάτων τόσο του Ποπάι όσο και του Τεντέν αφορά τα σκίτσα που πρωτοεμφανίστηκαν το 1929, με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που είχαν τότε και όχι με όσα απέκτησαν στην πορεία. Ταινίες, μουσική Σε αντίστοιχο πλαίσιο, από την 1η Ιανουαρίου λήγει η προστασία για αρκετές φιγούρες του «Μίκι Μάους», μεταξύ των οποίων και του φιλμ «The Karnival Kid» όπου μιλάει για πρώτη φορά. Μένοντας στον κινηματογράφο, χωρίς copyright θα είναι στο εξής οι πρώτες ομιλούσες ταινίες «Blackmail» του Άλφρεντ Χίτσκοκ, «The Black Watch» του Τζον Φορντ και «Dynamite» του Σέσιλ Μπι Ντε Μιλ. Στα βιβλία, δημόσια ιδιοκτησία θα είναι το «Αποχαιρετισμός στα όπλα» του Έρνεστ Χεμινγκγουέι, η πρώτη αγγλική μετάφραση του «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο» του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ και «Το μυστήριο των επτά ρολογιών» της Άγκαθα Κρίστι. Από τη μουσική, το τραγούδι «Singin’ in the Rain» του Άρθουρ Φριντ από την ταινία «The Hollywood Revenue», το «An American in Paris» του Τζορτζ Γκέρσουιν και «Bolero» του Μορίς Ραβέλ περνούν στον κατάλογο ελεύθερης κτήσης. Εκεί, από την Τετάρτη θα είναι επίσης και οι ηχογραφήσεις των κομματιών «Rhapsody in Blue» του Τζορτζ Γκέρσουιν και «Everybody Loves My Baby, but My Baby Don’t Love Nobody but Me» των Λούις Άρμστρονγκ και Κλάρενς Γουίλιαμς. Και το σχετικό link...

Από το μικρό Τεν Τεν #8, ο Max του Guy Bara.

Από τις Φωτοπεριπέτειες Τεν Τεν #2, Άσπονδοι φίλοι, του Ploeg.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Το Παρίσι φιλοξενεί τον Ερζέ, «τον πατέρα του ευρωπαϊκού κόμικ». Έργα ζωγραφικής δικά του, «εξαφανισμένα» για χρόνια, αλλά και αγαπημένων του ζωγράφων από την προσωπική του συλλογή θα παρουσιαστούν στο Γκραν Παλέ. Η έκθεση ανατρέχει στη δημιουργική προσέγγιση του σκιτσογράφου, που τροφοδοτείται από τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, τα μυθιστορήματα περιπέτειας και το πάθος του για το σχέδιο. Από την ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ Ακόμα κι αν το όνομα Ζορζ Ρεμί δεν σας λέει τίποτα, ούτε και το ψευδώνυμο Ερζέ, το οποίο ο σκιτσογράφος δημιούργησε αναγραμματίζοντας τα αρχικά του, δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχετε ακούσει τον Τεντέν και να μη γνωρίζετε τη χαρακτηριστική του φάτσα με το ξανθό τσουλούφι. Στον δημιουργό του, τον σπουδαίο Βέλγο σκιτσογράφο που συχνά αναφέρεται ως «ο πατέρας του ευρωπαϊκού κόμικ», είναι αφιερωμένη η μεγάλη έκθεση «Hergé» που ξεκινάει στις 28 Σεπτεμβρίου στο Γκραν Παλέ (Grand Palais) στο Παρίσι και θα διαρκέσει ως τις 17 Ιανουαρίου 2017. Η αναδρομική έκθεση οργανώνεται σε συνεργασία με το Μουσείο Ερζέ (Musée Hergé) που βρίσκεται στη Louvain-la-Neuve, κοντά στις Βρυξέλλες, όπου εκτίθενται όλα τα έργα του Ερζέ. Η έκθεση ανατρέχει στη δημιουργική προσέγγιση του σκιτσογράφου, που τροφοδοτείται από τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, τα μυθιστορήματα περιπέτειας και το πάθος του για το σχέδιο, και καταδεικνύει πώς τα παγκοσμίως αναγνωρισμένα σχέδια του Ερζέ ταιριάζουν απόλυτα με την εποχή του. Ο σκιτσογράφος άντλησε έμπνευση από σύγχρονούς του καλλιτέχνες, όπως ο Ζουάν Μιρό, ο Άντι Γουόρχολ, ο Λούτσιο Φοντάνα και ο Ρόι Λιχτενστάιν, έργα των οποίων περιλαμβάνονται στη συλλογή που δημιούργησε ο Ερζέ με τη βοήθεια δύο φίλων του, του Μαρσέλ Σταλ, σημαντικού συλλέκτη έργων τέχνης ο οποίος διατηρούσε γκαλερί κοντά στο στούντιο του Ερζέ, και του κριτικού τέχνης Πιερ Στεξ. Ένα τμήμα αυτής της συλλογής θα παρουσιαστεί στο Γκραν Παλέ, μαζί με πίνακες του ίδιου του Ερζέ, ο οποίος στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ύστερα από πολλές κρίσεις κατάθλιψης και εν μέσω υπαρξιακών αναζητήσεων, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον Βέλγο δημιουργό, εκπρόσωπο της αφηρημένης τέχνης, Λουί Βαν Λιντ. Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το σπασμένο αυτί, 1956. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Ο Ερζέ εμπνεύστηκε από τη τεχνική του Μιρό, του Πάουλ Κλέε καθώς και του δασκάλου του, αλλά οι πίνακές του δεν τον ικανοποίησαν, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει τη ζωγραφική και να εξαφανίσει τα έργα του σε μια σοφίτα. Τελικά, πίνακές του παρουσιάστηκαν πρώτη φορά στο κοινό στο Μουσείο Ερζέ το καλοκαίρι που μας πέρασε και τώρα πρόκειται να εκτεθούν στο Παρίσι, μαζί με πρωτότυπα σκίτσα και την αλληλογραφία του καλλιτέχνη. Τα πρώτα ταξίδια του Τεν Τεν Ο Ερζέ γεννιέται στις 22 Μαΐου 1907 στο Έτερμπεεκ του Βελγίου. Λίγα χρόνια αφότου τελειώνει το σχολείο, το 1929, ο αβάς Ναρμπέρ Βαλέζ, διευθυντής της καθολικής εφημερίδας Le Vingtième Siècle (Εικοστός Αιώνας), του ζητά να σχεδιάσει για το εβδομαδιαίο νεανικό ένθετο «Μικρός Εικοστός» έναν ήρωα για παιδιά· έναν ήρωα που θα γυρίζει τον κόσμο και θα επισκεφθεί την ΕΣΣΔ για να γνωρίσει και να καταγγείλει τα αρνητικά του κομμουνισμού. Έτσι, ο Ερζέ δημιουργεί το κόμικ με πρωταγωνιστή τον Τεντέν, το πρόσωπο του οποίου το εμπνέεται από τον μικρότερο αδερφό του. Δημοσιεύεται σε στριπ η πρώτη περιπέτεια, Ο Τεντέν στη χώρα των Σοβιέτ και ακολουθούν, το 1931, ο Τεντέν στο Κονγκό και ο Τεντέν στην Αμερική O Ερζέ στο σπίτι του το 1937. © DR Μομφές για τον ανταγωνιστή του προέδρου Μελανή σελίδα στην καριέρα του Ερζέ υπήρξε η περίοδος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, κατά τη διάρκεια του οποίου ο σκιτσογράφος συνεργάστηκε με την εφημερίδα Le Soir, που πήρε το μέρος των ναζί. Επίσης, είχε κατηγορηθεί για αντισημιτισμό, ο ίδιος όμως πάντα αρνούνταν τη μομφή, παρόλο που είχε υιοθετήσει τον πολιτικό αντισημιτισμό της βελγικής και της γαλλικής Δεξιάς πριν από τον πόλεμο και κατά τη διάρκειά του. Μετά τον πόλεμο κατά κάποιον τρόπο απαλλάχτηκε από τις κατηγορίες –χάρη στον Τεντέν, σύμφωνα με πολλούς– και εξακολούθησε να είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Χαρακτηριστική είναι η φράση του Γάλλου προέδρου Σαρλ Ντε Γκολ: «Ο μοναδικός διεθνής ανταγωνιστής μου είναι ο Τεντέν». Αν και κατά καιρούς του κόλλησαν τη «ρετσινιά» του ρατσιστή, ο Ερζέ με το έργο του δείχνει να συμπαθεί καταπιεσμένους λαούς, όπως τους Κινέζους στον Μπλε Λωτό, τους μαύρους μουσουλμάνους της Αφρικής που μεταφέρονται ως σκλάβοι στη Λίμνη με τους Καρχαρίες και τους Τσιγγάνους στα Κοσμήματα της Κασταφιόρε. Οι περιπέτειες του Τεν Τεν και του Μιλού: Ο Μπλε Λωτός. Εικονογράφηση του 1934. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Δεξιοτέχνης της καθαρής γραμμής Ο Ερζέ ήταν ένας από τους πρώτους γαλλόφωνους κομίστες που σχεδίασε σύμφωνα με το αμερικανικό στιλ, με «μπαλονάκια» για τους διαλόγους. Συνέχισε να δημιουργεί τις περιπέτειες του Τεντέν μέχρι τον θάνατό του και με το σχέδιό του καθιέρωσε το ύφος της λεγόμενης «καθαρής γραμμής», με τη φωτεινή κι εκφραστική πινελιά, το οποίο επηρέασε αρκετούς δημιουργούς. Όπως λέει ο Ένκι Μπιλάλ: «Ο Ερζέ αποτελεί βασικό πυλώνα των κόμικς. Τελειοποίησε ένα σύστημα αφήγησης που δημιουργεί το όνειρο. Στα άλμπουμ του τα συννεφάκια με τα λόγια των ηρώων, η κίνηση του σχεδίου, η λογική της ανάγνωσης, ο ελλειπτικός λόγος, τα πάντα είναι εξαιρετικά δουλεμένα. Όλα τα συστατικά μιας ιστορίας απόλυτα ελεγχόμενης είναι εκεί». Οι 24 περιπέτειες του Τεντέν –με τελευταία την ανολοκλήρωτη Αλφ-Αρτ, που κυκλοφόρησε μετά τον θάνατό του– έχουν μεταφραστεί σε 77 γλώσσες (σε πάνω από 100 γλώσσες και διαλέκτους, σύμφωνα με άλλες πηγές) και εξακολουθούν να πουλάνε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα τον χρόνο. «Ο Ερζέ ήταν εξαιρετικός σκιτσογράφος, με μεγάλο ταλέντο και δεξιοτέχνης της αφήγησης και της αρχιτεκτονικής της. Είμαστε όλοι παιδιά, εγγόνια ή δισέγγονα του Ερζέ», γράφει ο συγγραφέας και σεναριογράφος Μπενουά Πέτερς στη βιογραφία του Ερζέ που έχει τον εύγλωττο τίτλο Ερζέ, ο γιος του Τεν Τεν. Οι περιπέτειες του Τεν Τεν και η Αλφ Αρτ, 1978-1982. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Εικονογράφηση στο εξώφυλλο του Petit Vigtieme, 1938. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το μαύρο νησί (ασπρόμαυρη έκδοση), 1943. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Τα σπασμένα αυτιά, 1956. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το καβούρι με τις χρυσές δαγκάνες, 1942. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 20161938 Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο ναός του ήλιου, 1946. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Αποστολή στη Σελήνη. Εξώφυλλο που δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτίου του 1950. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016. Μακέτα του διαστημόπλοιου που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία των κόμικ στη Σελήνη. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Εξερευνητές στη Σελήνη, 1954. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο Τεν Τεν στο Κονγκό, 1943. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο ρεπόρτερ της Petit Vingtième στο κράτος των Σοβιετικών, 1930. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016 H αφίσα της έκθεσης Πηγή (lifo.gr) Άρα, αν βρεθεί κανείς στο Παρίσι, ας μας μεταφέρει εντυπώσεις.