Τα περιοδικά των παιδικών μας χρόνων [Γωγιός Κωστής, geekcultura.com, 18/07/2018]

[Θρηνωδός]

 

Στο σημερινό κείμενο κάνουμε μια βουτιά στη θάλασσα της νοσταλγίας και θυμόμαστε μερικά από τα αγαπημένα μας περιοδικά, όταν ήμασταν μικροί. Δεν περιλαμβάνει πολύ παλιά περιοδικά (μέχρι και για μένα), όπως Αγόρι, Ζαγκόρ, (ίσως το ίδιο περιοδικό απλώς με άλλη προφορά), Μικρός Ήρως και άλλα τέτοια. Τον Μικρό Ήρωα τον πρόλαβα οριακά, αλλά και πάλι δεν είναι comic, οπότε θα απέχει. Άλλωστε τα περισσότερα από αυτά ήταν κλασικά καλοκαιρινά αναγνώσματα, μικροί θησαυροί στο μοναδικό κέντρο τύπου του νησιού / χωριού. Κάθε ψάξιμο στις στοίβες που είχε μαύριζε τα χέρια λόγω σκόνης, αλλά η απόλαυση που προσέφερε το διάβασμα τους, άξιζε κάθε κόκκο σκόνης και κάθε δραχμή που χαλούσες. Θα έβαζα και τις «Χαρούμενες Διακοπές», αλλά νομίζω ότι ήμουν ο μοναδικός που χαιρόταν με αυτά τα βιβλία, οπότε θα συγκέντρωνα hate letters και άλλα τέτοια όμορφα που θα έμπαιναν στον τρίτο κύκλο του “13 Reasons Why”.

 

Τιραμόλα / Σεραφίνο

 

 

Από τα πρώτα περιοδικά που μεσουρανούσαν στα πολύ παιδικά μου χρόνια και για λίγο ακόμα, αφού σταμάτησαν να κυκλοφορούν στις αρχές του ‘90. Ιταλικά comic, εμφανίστηκαν τη δεκαετία του ’70 στην Ελλάδα και μάλιστα ο Τιραμόλα μνημονεύεται ακόμα και σήμερα, οκ από εμάς τους λίγο μεγαλύτερους, σε φράσεις όπως «πως να το φτάσω; Δεν είμαι κι ο Τιραμόλα!». Σε λίγο χειρότερη μοίρα από τον Οβελίξ, είχε πέσει σε καζάνι με καουτσούκ όταν ήταν μικρός και έτσι απέκτησε καουτσουκένιο σώμα και την ικανότητα να εκτείνει τα άκρα του σε χιλιόμετρα και να δέρνει Ρωμαίους αντιμετωπίζει τους κακούς. Ο Σεραφίνο, από την άλλη, ήταν ένας ανθρωπόμορφος σκύλος ή μάλλον ένας σκυλόμορφος άνθρωπος, καλόκαρδος και πάμφτωχος. Κυκλοφορούσε με ρούχα με μπαλώματα και έψαχνε κάθε μέρα ένα πιάτο φαΐ, το οποίο δεν δίσταζε να το μοιραστεί, όταν το έβρισκε. Οι χιλιάδες πωλήσεις που έκανε στη δεκαετία του ’70, άρχισαν σταδιακά να πέφτουν και το 1992 σταμάτησε να κυκλοφορεί.

 

ΜΠΛΕΚ

 

 

Ο (αυστηρά σκονισμένος) τόμος ΜΠΛΕΚ πρέπει να είναι από τα καλύτερα συνοδευτικά των καλοκαιρινών διακοπών, μα τα χίλια ελάφια!  Αφίσες, σιδερότυπα που παρακαλούσες την μάνα σου να σου σιδερώσει πάνω σε λευκό μπλουζάκι, ιστορίες με τερματοφύλακες προπονητές, τον Αλφ τον εξωγήινο, τον Μπλεκ και τον Καθηγητή Μυστήριο, αφιερώματα σε τηλεοπτικές σειρές της εποχής, όπως Ο Ιππότης της Ασφάλτου, Baywatch, Kung Fu με τον David Carradine που πήγε άψαλτος, αλλά λογικά χαρούμενος και άλλα πολλά. Η βασική ιστορία ήταν γύρω από τον Μπλεκ, έναν ξανθό μυώδη γίγαντα ο οποίος μάχεται εναντίον των Άγγλων και υπέρ της απελευθέρωσης της Αμερικής, με κύριο όπλο του τις γροθιές και σπάνια τα όπλα. Βέβαια, κάτι δεν πρέπει να πηγαίνει πολύ καλά όταν φοράς γούνινο σκουφί αλλά όχι μπλούζα, αλλά ποιος είμαι εγώ να κρίνω;

 

Περιπέτεια

 

 

Κοντά στο στυλ του Μπλεκ, αλλά για μένα πολύ καλύτερο περιοδικό η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ. Τα περισσότερα τεύχη καταπιάνονταν με τις περιπέτειες του Λοχαγού Μαρκ και των Λύκων του Οντάριο, ενώ σε μερικά βασικός ήρωας ήταν ο Όμπραξ. Ο Λοχαγός Μαρκ είχε σχεδόν πάντα μαζί του τον Θλιμμένο Μπούφο και τον Μίστερ Μπλουφ με τον σκύλο του Φλοκ. Ο Λοχαγός Μαρκ ηγείται του επαναστατικού αγώνα κατά των Άγγλων, οι περιπέτειες του είναι επικές και με γερές δόσεις χιούμορ χάρη στους δύο συντρόφους του και άσπονδους φίλους, αλλά και την μνηστή του Μπέττυ. Πολλές από αυτές τις έχω διαβάσει άπειρες φορές, αλλά εξακολουθώ και τις διαβάζω και σήμερα, με την ίδια χαρά και ευχαρίστηση. Τα απλά τεύχη διαβάζονταν στο δεκάλεπτο, οι τόμοι κρατούσαν λίγο παραπάνω. Ο τίμιος Όμπραξ αν και δημιουργημένος με την ίδια συνταγή (επίσης συνοδευόμενος από τον Βαρώνο και Φαγάνα) δεν με κέρδισε ποτέ το ίδιο. Πριν λίγα χρόνια επανακυκλοφόρησαν κάποιες ιστορίες πλήρως χρωματισμένες, ιδανικές για μια έξτρα βουτιά στο παρελθόν και για να δούμε με χρώμα τις κλωτσιές του Θλιμμένου Μπούφου στο «σακί με ψύλλους» ή «σκύλας γέννα». Η Περιπέτεια μαζί με το «Μπλεκ» μυρίζουν κεφτεδάκια γιαγιάς με τηγανητές πατάτες και ατέλειωτα καλοκαίρια στο νησί υπό την προστασία του παππού και της γιαγιάς.

 

Αστερίξ, Λούκυ Λουκ και όλα τα ΜΑΜΟΥΘ COMIX

 

 

Νομίζω η πρώτη επαφή όλων των παιδιών της Ευρώπης με τα comics. Ό, τι έφερε τη σφραγίδα της ΜΑΜΟΥΘ COMIX εκείνη την περίοδο ήταν εγγύηση. Αστερίξ, Λούκυ Λουκ, Ραν Tαν Pλαν, Τεν Τεν, Λεονάρντο, Κόρτο Μαλτέζε, Ιζνογκούντ και πολλά άλλα. Ο Αστερίξ – Οβελίξ, Ο Τεν Τεν και ο Λούκυ Λουκ με τους Ντάλτον αποτελούν ίσως τους πιο επιτυχημένους ήρωες της ΜΑΜΟΥΘ, αλλά δεν μπορεί να μην έχεις λατρέψει τις περιπέτειες του Κόρτο Μαλτέζε που εξελίσσονται σε όλο τον κόσμο, την μεγαλοφυΐα του Λεονάρντο και αυτά που τραβάει ο βοηθός του ο Ντούπλεξ Τρίπλεξ, την ιδιοφυή κακία και μεγαλομανία του Ιζνογκούντ και τόσους άλλους χάρτινες ήρωες, όπως τον Θόργκαλ κλπ. Νέα τεύχη κυρίως Λούκυ Λουκ, αλλά και Αστερίξ βγαίνουν ακόμα, όχι με την μαγεία των παλιών, αλλά έστω ως μια μικρή γεύση αναμνήσεων.

 

ΚΟΜΙΞ / Μίκυ Μάους / Κλασικά / Ντόναλντ / Μίκυ Μυστήριο

 

 

Όσοι δεν έπιασαν για πρώτη φορά στη ζωή τους Αστερίξ και Λούκυ Λουκ, πιθανότατα έπιασαν κάποιο τεύχος που είχε πάνω τη σφραγίδα του Disney. Τι να πρωτοθυμηθείς; Μίκυ, Κλασικά, Ντόναλντ, Μεγάλο Μίκυ, Αλμανάκο, Μίκυ Μυστήριο, το επικό (και άκρως συλλεκτικό) ΚΟΜΙΞ και κάποιες τρομερές μεμονωμένες εκδόσεις όπως η Ζωδιακή Πέτρα, Φάντομ Ντακ και χίλια άλλα και τα πάντα μοιάζουν πάλι αθώα, όμορφα και ρομαντικά. Καρλ Μπαρκς, Ρομάνο Σκάρπα, Ντον Ρόσα, Ντόναλντ αιώνια γκαντέμης και θυμωμένος, Ματζίκα Ντε Σπελ, Σκληρόκαρδος Χρυσοκούκης και Θείος Σκρουτζ να αναμετρώνται με τον Ρόμπαξ να τρώει το καπέλο του, Κύρος Γρανάζης και Γλόμπος, (Μουργό)λυκοι, το όχι πολύ αξιόπιστο 313 και όλοι οι κάτοικοι Λιμνούπολης και πέριξ. Το αντίπαλο δέος ήταν φυσικά ο Μίκυ κι η παρέα του που κατοικοεδρεύουν στο (μάλλον ψωνίστικο για τον Μίκυ) Μίκυ Σίτυ. «Γέλιο και Χαρά» αρχικά, μετά Μίκυ Μάους και Μεγάλο Μίκυ και ιστορίες με τον Γκούφυ, Πλούτο, Μίνυ, Κλάραμπελ, Οράτιο, Αρχηγό ‘Ο Χάρα, τον Ιντιάνα Γκούφυ με τις γλυκόριζές του,  τον Μάυρο Πητ, το Μαύρο Φάντασμα και τόσους άλλους. Ντόναλντ vs Μίκυ είναι κάτι σαν Iron Maiden vs Metallica, με οπαδούς και από τις δύο πλευρές. Προσωπική αδυναμία τα παπιά της Disney, αλλά και το Μίκυ Μυστήριο που συνδύαζε νουάρ με τον αγαπημένο ποντικό.

 

Ποπάυ

 

 

Εκείνα τα χρόνια, μαζί με παπιά και ποντίκια μεσουρανούσε και ο ναύτης με τον φουσκωμένο πήχη. Για κάποιο ανεξήγητο λόγο ο Ποπάυ είχε αποφασίσει ότι θα γυμνάζει μόνο πάπια, δεν τον ξένισε η εμφάνιση του και μάλιστα έκανε και καριέρα με αυτό. Φανατικός vegan και λάτρης του σπανακιού, μνηστήρας της Όλιβ Όιλ και αιώνιος εχθρός του Μπρούτου, Βρούτου ή όπως αλλιώς αποκαλείται στην εκάστοτε έκδοση. Μαζί του ο Ρεβυθούλης, ο Παππούς και ο αιώνια λαίμαργος Πόλντο, ο οποίος αν έδινε έστω το 10% από τα χάμπουργκερ (απλή λέξη μπέργκερ – σύνθετη αλλάζει και γίνεται χάμπουργκερ) του στην Όλιβ, η τελευταία δεν θα ήταν καχεκτική. Αρκετά επιτυχημένο περιοδικό, συνήθως αγοραζόταν πακέτο με το Μίκυ, αλλά πιο βραχύβιο, αφού σταμάτησε στα μισά της δεκαετίας του ’90.

 

Κλασσικά Εικονογραφημένα

 

 

Περιοδικό που μεγάλωσε γενιές και γενιές και έσωσε κόσμο που δεν είχε διαβάσει ούτε ένα κλασικό έργο. Τι θες; Θες τους άθλιους του Β. Ουγκώ; Τους είχε. Θες Ρωμαίο και Ιουλιέτα; Θες την καλύβα του Μπαρμπά Θωμα; Θες έργα Ελλήνων; Η λογική ήταν η εξής: κλασικά διηγήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, μεταφρασμένα, διασκευασμένα και εικονογραφημένα, με ωραίο κείμενο και καλό σχέδιο. Πρωτοκυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 1951 και το θυμάμαι να κυκλοφορεί μέχρι και το 2001 σε τόμους. Πολύ επιτυχημένο περιοδικό, ειδικά σε μια περίοδο που το comic στην Ελλάδα ήταν κάτι άγνωστο και «παιδικό». Μάλιστα τόσο η κυκλοφορία του όσο και η μεγάλη του επιτυχία, ειδικά στα πρώτα χρόνια κυκλοφορίας του, προκάλεσαν τις αντιδράσεις των «λόγιων» της εποχής και ακόμα και συζητήσεις στη Βουλή. Ο λόγος; Ο φόβος για αμερικανοποίηση της παιδείας των νέων και ο ευτελισμός των κλασικών έργων. Όταν έχεις λύσει όλα τα θέματα σου, φαντάζομαι ότι είναι τρομερά σημαντικό ότι κυκλοφόρησε ένα comic που μαθαίνει και κάτι στα παιδιά.

 

Ελληνικό MAD

 

 

Ω ναι, υπήρξε και μάλιστα σε δύο περιόδους. Η πρώτη που ομολογώ ότι δεν πρόλαβα ήταν το 1979-1984 και η δεύτερη που ευτυχώς πρόλαβα από το 1996 και για 25 τεύχη. Η αγαπημένη καφρίλα του MAD μεταφρασμένη, εξελληνισμένη και εμπλουτισμένη με αρκετούς Έλληνες. Σάτιρα της επικαιρότητας, σάτιρα κάποιας blockbuster hollywoodιανής ταινίας και οι Έλληνες δημιουργοί να δίνουν ρέστα με καρέ που στηλιτεύουν την ελληνική πραγματικότητα. Όταν σταμάτησε, νομίζω ότι στενοχωρήθηκα εξίσου με τη διακοπή κυκλοφορίας του περιοδικού ΚΟΜΙΞ.

 

Μανίνα / Κατερίνα / Σούπερ Κατερίνα / Πάττυ

 

 

Φαντάζομαι το κοριτσίστικο αντίστοιχο του Μπλεκ και του Λοχαγού Μαρκ, σε ό, τι αφορά την επιλογή Μανίνα ή Κατερίνα. Κόμικς, αφιερώματα σε σταρ της εποχής, ονόματα όπως ο Νίκος Μουρατίδης και η Λιάνα Κανέλη στην ομάδα, εφηβικοί (συνήθως ανεκπλήρωτοι) έρωτες και ό,τι απασχολεί μια έφηβη. Σχεδόν 20 χρόνια κυκλοφορίας, με την εισαγωγή και της σούπερ έκδοσης, που είχε να κάνει περισσότερο με τις σχέσεις. Σε κοινή γραμμή με το «Μπλεκ» επίσης έδινε σιδερότυπα και αφίσες. Κάπου εδώ χωράει και μια αναφορά στην Μικρή Λουλού, με πιο κοριτσίστικο παρουσιαστικό και κοινό, αλλά αρκετά σημεία με ενδιαφέρον.

 

Βαβούρα

 

 

Από τα πιο «παλαβά» περιοδικά, με ακόμα πιο παλαβές ιστορίες και παλαβές εκδόσεις. Σε πολλές περιπτώσεις έγραφε «συνεχίζεται», ενώ η συνέχεια είχε ήδη δημοσιευτεί σε προηγούμενο. Δεκαπενθήμερο αρχικά, εβδομαδιαίο στη συνέχεια, με πολλές αστείες ιστορίες, έγχρωμο εξώφυλλο και σουρεαλιστικό και παρανοϊκό ασπρόμαυρο περιεχόμενο. Απίστευτη «Οδός Τρέλας 13» στο οπισθόφυλλο και μέσα πραγματικά θεότρελες ιστορίες όπως Οι πλούσιοι, Νίκησε το γείτονα σου, ο Φίτσουλας, Ζίπι και Ζάπε, ο Υπερφυσικός Μπεμπές, το καλό φίδι του Σιντ, ο Χερούκλας, το Γεροντόπαιδο, η τρίξη που εξαφανίζεται, ο βουλομάτης και και και. Πολύ αγαπημένο περιοδικό, με μελάνι που μουτζούρωνε τα χέρια, αλλά απίστευτο γέλιο. Το «εβδομαδιαίο περιοδικό της πλάκας» έφτασε τα 400 τεύχη, πριν διακοπεί η κυκλοφορία του.

 

Βαβέλ / Παρά Πέντε

 

 

Συνεχίζουμε στον παρανοϊκό ρυθμό της Βαβούρας, αλλά σε πιο «επαγγελματικό» επίπεδο. Ερωτικά, καυστικά, σουρεαλιστικά, κοινωνικοπολιτικά, όλα τα περιείχαν με ευφυή και αστεία ματιά στην πραγματικότητα. Άλλωστε, μιλάμε για ένα περιοδικό που με εισήγαγε στον μαγικό κόσμο του Κωστάκη Ανάν, έναν από τους αγαπημένους μου συγγραφείς. Με δικές τους εκδόσεις από ένα σημείο και μετά, τιμητικές διακρίσεις, φεστιβάλ και τρομερούς δημιουργούς να φιλοξενούνται στις σελίδες τους. Έλληνες όπως ο Μητσομπόνος κι ο Αρκάς, ο Λέανδρος, ο Καλαϊτζής, ξένοι όπως ο Edika, ο Manara, ο Moebius, ο Billal, o Altan, o Reiser με το κτήνος του και τόσοι μα τόσοι άλλοι. Άλλωστε η Βαβέλ ήταν «Περιοδικό για κομικς και όχι μόνο». Μεγάλες αγάπες και αυτά τα περιοδικά, αλλά και τα albumάκια που έβγαζαν κατά καιρούς.

 

ΤΑ ΣΑΪΝΙΑ

 

 

Το παρόν άρθρο δεν θα μπορούσε να κλείσει με κάτι διαφορετικό από το καλύτερο, ίσως, περιοδικό των παιδικών μου χρόνων: Τα Σαΐνια. Κυκλοφόρησε το 1992 και περιείχε ιστορίες του Μαρουλάκη, Σπιρού, Κούμπιτους, Λούπο Αλμπέρτο κλπ. Εκτός από τα αφιερώματα του, το καλύτερο ήταν τα βιβλιαράκια που συνόδευαν πολλά τεύχη με ανέκδοτα, σπαζοκεφαλιές, μαγικά κόλπα και πολλά πολλά άλλα. Το περιοδικό αυτό ήταν τόσο αγαπημένο μου, που ενώ ήμουν συνδρομητής, κατέληγα τους καλοκαιρινούς μήνες να το αγοράζω, καθώς έλειπα στο νησί. Βρόμερμαν, τον Καιρό της Οδύσσειας, Λούλης Τυχερούλης και και και… Κάπου εδώ σταματάω, για να πάω να ψάξω το πατάρι και τις ντουλάπες.

 

Πηγή