Τέχνη-δηλητήριο [Κουκουλάς Γιάννης, efsyn.gr, 09/07/2017]

[leonidio]

Τέχνη-δηλητήριο

 

Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς

 

«Η τέχνη εξημερώνει τα ήθη» σύμφωνα με ένα γνωστό κλισέ των φιλότεχνων του παρελθόντος. Μπορεί όμως να λειτουργήσει και ακριβώς αντίθετα; Να καταστρέψει τα μυαλά; Να διαβρώσει τις συνειδήσεις; Να οδηγήσει στην παράνοια και στο έγκλημα;

Η σειρά «The Electric Sublime» (Το Ηλεκτρικό Υψηλό), που μόλις ολοκληρώθηκε, δίνει τις δικές της απαντήσεις

 

Οι έννοιες του Ωραίου και το Υψηλού κατέχουν περίοπτη θέση στο πολυδαίδαλο καντιανό αισθητικό σύστημα. Ιδιαίτερα το Υψηλό αποτελεί μια εξαιρετικά δύσκολη ως προς την κατανόησή της ιδέα.

 

Γιατί, κατά τον Καντ, ξεφεύγει από τα όρια της φύσης, προκαλεί δέος, μπορεί και τρόμο. Σε συναρπάζει, σε συγκλονίζει αλλά μπορεί και να σε καταστρέψει.

 

Υπερβαίνει την ανθρώπινη ύπαρξη και μπορεί να την καταδυναστεύσει όσο εύκολα και να την λυτρώσει.

 

 

Η τέχνη είναι αναμφίβολα ικανή να προσφέρει όλα αυτά τα συναισθήματα. Τόσο στον θεατή της όσο και στον δημιουργό της.

 

Ακριβώς αυτή την επίδραση της τέχνης στον ανθρώπινο ψυχισμό (και στο ανθρώπινο κορμί) πραγματεύεται η σειρά κόμικς «The Electric Sublime» των W. Maxwell Prince (σενάριο), Martin Morazzo (σχέδια), Mat Lopes (χρώμα).

 

Η σειρά που κυκλοφόρησε πρώτα σε τεύχη από την εκδοτική εταιρεία ΙDW, εδώ και λίγες εβδομάδες κυκλοφορεί και σε ενιαίο τόμο.

Η ιστορία ξεκινά από το Λούβρο με ένα γκρουπ τουριστών που έρχονται αντιμέτωποι με τον πιο διάσημο πίνακα της δυτικής ζωγραφικής, τη Μόνα Λίζα του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Κι εκεί που τη φωτογραφίζουν, αυτή τους κλείνει το μάτι. Επικρατεί πανικός. Οι θεατές του πίνακα αρχίζουν να τρελαίνονται. Και αναλαμβάνει δράση μια κυνική εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Καλλιτεχνικής Ακεραιότητας που ζητά τη βοήθεια του, κατεστραμμένου ψυχικά και έγκλειστου σε ψυχιατρική κλινική, καλλιτεχνικού ντετέκτιβ Arthur Brut (αναφορά στο περιθωριακό καλλιτεχνικό ρεύμα της Art Brut).

 

 

Ενας συλλέκτης έργων του Σεζάν αυτοκτονεί βγάζοντας το μάτι του με ένα πιρούνι, ένα ζευγάρι πετά τα παιδιά του μέσα σε καυτό μπρούντζο ως μια νεοντανταϊστική πράξη και ένας βομβιστής σκοτώνει 185 παιδιά. Κοινό στοιχείο, μια χαμογελαστή προχειροσχεδιασμένη φιγούρα με κλειστό το αριστερό μάτι. Οπως η Μόνα Λίζα της εισαγωγής.

 

Η συνέχεια είναι γεμάτη από εμβληματικούς πίνακες και διάσημους καλλιτέχνες από την Ιστορία της Τέχνης: το όρος Φουτζιγιάμα του Χοκουσάι, η Κραυγή του Μουνκ, η Αφροδίτη του Μποτιτσέλι, τα γεωμετρικά παράδοξα του Εσερ, τα έργα του Βαν Γκογκ, του Γουόρχολ, του Κλιμτ γίνονται αφορμές για την αναζήτηση του Υψηλού.

 

Με επίκεντρο της ιστορίας τον διαταραγμένο (ή απλώς πνευματικά διαφορετικό; ) κόσμο καλλιτεχνών, ανθρώπων της τέχνης, ανθρώπων που πασχίζουν να δημιουργήσουν και ανθρώπων που αγωνιούν να κατανοήσουν την τέχνη.

 

 

Το «The Electric Sublime» δεν είναι ένα εύκολο ανάγνωσμα. Μπορεί να λειτουργήσει προτρεπτικά για έναν αναστοχασμό πάνω στα θέματα που θίγει, αλλά και να προβληματίσει γύρω από την οντολογία της τέχνης.

 

Μπορεί απλώς να αποτελέσει ένα ιδιότυπο «λεύκωμα» ή μια «ανθολογία» γνωστών πινάκων της Ιστορίας.

 

Σε κάθε περίπτωση είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κόμικς για την τέχνη. Ή απλά ένα έργο τέχνης για τη φύση της τέχνης.

 

Πηγή