Έκλεισε (και ξανάνοιξε) ένας κύκλος [Κουκουλάς Γιάννης, efsyn.gr, 5/6/2016]

[Ion]

Έκλεισε (και ξανάνοιξε) ένας κύκλος

 

 

 

του Γιάννη Κουκουλά, για την Εφημερίδα των Συντακτών:

 

Πριν από έξι χρόνια άνοιξε ένας κύκλος. Μια πλειάδα δημιουργών κόμικς έγιναν μέλη του The Very Closed Circle και συμφώνησαν στον εξής έναν αυστηρό κανόνα: κάθε ιστορία θα αποτελείται από τέσσερα τετράγωνα ισομεγέθη καρέ. Σήμερα, οι 18 δημιουργοί της άτυπης διαδικτυακής καλλιτεχνικής ομάδας, έχοντας συμπληρώσει 500 δημοσιευμένα στριπ, παρουσιάζουν 96 ολοκαίνουργια. Ανοίγοντας ξανά τον κύκλο.

 

«Πόσα ζουμ πρέπει να κάνει μια κάμερα για να δείτε ένα ηλεκτρόνιο σ’ ένα μπαρ; Πώς μπορείτε να τυλίξετε έναν οποιοδήποτε άντρα; Σας αρέσει να ομφαλοσκοπείτε; Είναι ομοφοβικά τα αστεία με Σταυροφόρους; Θα εμπιστευόσασταν έναν χίπη ορθοδοντικό; Μπορείτε να αφηγηθείτε μια ιστορία ράβοντας ένα κουμπί; Τι είπε ο Γέροντας για το οφσάιντ; Σε ποια γειτονιά έμενε ο Κάφκα; Τι χιπ-χοπ ακούνε οι φαρμακοποιοί; Πού πήγαν τα καναρίνια της κόμισσας; Τι σχέση έχει το Βυζάντιο με τα λογοπαίγνια; Μπορείς να κερδίσεις ένα βραβείο Eisner με μόνο τέσσερα καρέ;».

 

Σε αυτά τα ερωτήματα και πολλά ακόμα απαντούν οι 18 δημιουργοί του The Very Closed Circle (εκδ. Jemma Press) σε μια συλλογή «πειραματικών» κόμικς που «παίζουν» με την έννοια της αφηγηματικότητας, τη νοηματοδότηση μέσω του τίτλου, το ντεκουπάζ, τα περιθώρια διάρρηξης της γραμμικότητας, το χωρικό και χρονικό συνεχές, το λέτερινγκ, τους (εύπλαστους) κανόνες της ανάγνωσης, εν τέλει με την ίδια τη φύση της ένατης τέχνης.

 

Στριπ των Tomek (αριστερά) και Χάρη Λαγκούση (δεξιά)

 

Από τα δημοσιευμένα στo ιστολόγιο theveryclosedcircle.blogspot.gr προέκυψαν ήδη δύο κόμικς άλμπουμ: τα «Βυζιά» του Σταύρου Κιουτσιούκη και το «Σκορποχώρι» του Τάσου Ζαφειριάδη, αμφότερα από τις εκδόσεις Ενατη Διάσταση. Ο συλλογικός τόμος «The Very Closed Circle», ωστόσο, δίνει την ευκαιρία για μια πιο συνολική και συγκριτική ματιά απέναντι στο έργο των μελών του «κλειστού κύκλου». «Ετοιμαστείτε, λοιπόν, να βυθιστείτε σε έναν κόσμο όπου η λογική έχει πάει διακοπές, όπου ο Αρτό, ο Εμπειρίκος και ο Κάφκα καίνε τα γραπτά τους στην πλατεία των Κουκουβάουνων σε ένδειξη διαμαρτυρίας και ο Διάβολος τρίβει τα χέρια του. Ετοιμαστείτε να φάτε ώρες προσπαθώντας να βρείτε τη σύνδεση ανάμεσα σε τέσσερα καρέ που μοιάζουν τόσο ήσυχα και αθώα. Να περπατήσετε στους ατέρμονους, ατέλειωτους δρόμους του Escher χάνοντας την έξοδο από την αυτοαναφορικότητα. Και να γίνετε θύματα μιας άγριας όσο και αναπόφευκτης Σταυροφορίας ενάντια στα κακά λογοπαίγνια», τονίζει η Βασιλεία Βαξεβάνη προλογίζοντας την έκδοση.

 

Αλήθεια είναι ότι η αυτοαναφορικότητα μπορεί να ξενίσει ορισμένες φορές τον μη εξοικειωμένο με την ομάδα αναγνώστη. Κι αυτό είναι αναμενόμενο –ίσως και επιδιωκόμενο– καθώς υπάρχουν δημιουργοί που «συνομιλούν» μεταξύ τους σε έναν ιδιότυπο, συναρπαστικό καλλιτεχνικό διάλογο που εξελίσσεται και εδράζεται σε επινοημένες, συχνά, από τους ίδιους προβληματικές, «έξω απ’ τον κόσμο». Αυτό μπορεί να απωθήσει κάποιους, αλλά στην πλειονότητα των περιπτώσεων, μάλλον, λειτουργεί παρακινητικά προς την αναζήτηση και την ανάγνωση του συνόλου των έργων που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του The Very Closed Circle.

 

 

Το "The Very Closed Circle" κυκλοφορεί απ' τις εκδόσεις Jemma Press

 

Οι 18 συμμετέχοντες και συμμετέχουσες (Τόμεκ Γιοβάνης, Τάσος Ζαφειριάδης, Παναγιώτης Πανταζής, Τάσος Μαραγκός, Χάρης Λαγκούσης, Σταυρούλα Ανθηροπούλου, Κωστής Τζωρτζακάκης, Σοφία Σπυρλιάδου, Σταύρος Κιουτσιούκης, Χριστίνα Ανθηροπούλου, Γιώργος Κωνσταντίνου, Εκτορας, Αντώνης Βαβαγιάννης, Πέτρος Χριστούλιας, Δήμητρα Αδαμοπούλου, Δημήτρης Καμένος, Θανάσης Πετρόπουλος, Εφη Θεοδωροπούλου) σαρκάζουν ταμπού και παγιωμένες αντιλήψεις αλλά αυτοσαρκάζονται κιόλας, αναστοχάζονται πάνω στη δύναμη και τις αδυναμίες του μέσου τους (και τις δικές τους), τολμούν να αναμετρηθούν με τους περιορισμούς του σχεδίου και της γλώσσας (με κίνδυνο να ηττηθούν). Κι αυτή η τόλμη πηγάζει από τις απεριόριστες, αλλά ποτέ πλήρως ανακαλυφθείσες, δυνατότητες των κόμικς. Γι’ αυτό και ένας ανοιχτός κύκλος μπορεί να αυτοχαρακτηρίζεται «κλειστός» και να ανοιγοκλείνει κατά βούληση.