Κόμικς ενάντια στη φτώχεια [Κουκουλάς Γιάννης, efsyn.gr, 17/10/2015]

[leonidio]

Κόμικς ενάντια στη φτώχεια

 

 

Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς

 

Σήμερα «γιορτάζεται» η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας υπό την αιγίδα του ΟHE.

 

Σε μια εποχή που το χάσμα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς ολοένα και βαθαίνει και όλο και περισσότεροι άνθρωποι βυθίζονται στην ανέχεια, την εξαθλίωση και τον κοινωνικό αποκλεισμό, μια σειρά κόμικς του καναδικού οργανισμού Saskatchewan Council for International Cooperation επιχειρεί να ενημερώσει για τη φτώχεια προτείνοντας λύσεις με παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα

 

Μια ημέρα αφιερωμένη στην «εξάλειψη της φτώχειας» δεν μπορεί να λύσει κανένα πρόβλημα. Και σίγουρα δεν μπορεί να εξαλείψει τη φτώχεια. Είναι βέβαιο ότι η αυριανή ημέρα για τους φτωχούς (όσο διαφορετική μπορεί να είναι η ερμηνεία και το περιεχόμενο της λέξης) σε ολόκληρο τον κόσμο θα είναι ίδια ή χειρότερη από τη χθεσινή καθώς ο παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός δεν δείχνει να νοιάζεται ιδιαίτερα για τις ανθρώπινες ζωές.

 

Οι εκδόσεις του SCIC για την εξάλειψη της ακραίας φτώχειας, την ανάγκη για πρωτοβάθμια εκπαίδευση και την προστασία από μεταδοτικές ασθένειες εστιάζουν στην αλληλεγγύη και τη συλλογική δράση 

 

Τις κρίσεις, όπως έχει δείξει η Ιστορία, δεν τις πληρώνουν αυτοί που τις προκάλεσαν αλλά οι υπόλοιποι, οι πολλοί.

 

Ο καναδικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός Saskatchewan Council for International Cooperation που δραστηριοποιείται από το 1974 σε ζητήματα ευαισθητοποίησης και πρωτοβουλιών πάνω σε παγκόσμια προβλήματα, κυκλοφόρησε πρόσφατα μια σειρά, αποτελούμενη από οκτώ ολιγοσέλιδα κόμικς που αφορούν κατά κύριο λόγο τη φτώχεια, την υγεία και τα ανθρώπινα δικαιώματα προτρέποντας σε ανάληψη δράσεων τόσο σε συλλογικό όσο και σε ατομικό επίπεδο.

 

Το πρώτο τεύχος της σειράς έχει τίτλο «Εξάλειψε την Ακραία Φτώχεια και την Πείνα» και το υπογράφουν οι Allan Dotson (σενάριο) και Heather Hale (σχέδια).

 

Στην εισαγωγή, οι επιμελητές εξηγούν ότι «ως «ακραία φτώχεια» επισήμως ορίζεται το να ζεις με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα.

 

Επειδή ένα τέτοιο ποσό δεν φτάνει για να επιβιώσεις, ανεξάρτητα από το μέρος, οι άνθρωποι που ζουν σε ακραία φτώχεια, πεινούν και είναι ευάλωτοι στις ασθένειες.

 

 

Για να κάνουν πιο κατανοητά τα μεγέθη στον σύγχρονο κόσμο, αναφέρουν ότι περισσότεροι από 800 εκατομμύρια άνθρωποι πηγαίνουν καθημερινά στο κρεβάτι τους πεινασμένοι.

 

Ενας στους έξι ανθρώπους στον πλανήτη ζει σε καθεστώς απόλυτης φτώχειας. Κάθε 3,6 δευτερόλεπτα κάποιος άνθρωπος στον κόσμο πεθαίνει από πείνα.

 

Οι τρεις πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη διαχειρίζονται περισσότερα χρήματα από όσα οι 600 εκατομμύρια φτωχότεροι.

 

Ο πλανήτης παράγει επαρκή τρόφιμα για να τραφούν όλοι, αλλά το πρόβλημα είναι η κατανομή των τροφίμων και οι πόροι που απαιτούνται για την πρόσβαση σε αυτά.

 

Στην ιστορία, τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο Andres, ένας νεαρός Βραζιλιάνος που αναγκάζεται λόγω ανεργίας να μετακομίσει μαζί με την οικογένειά του από την επαρχία της Βραζιλίας σε κάποιο αστικό κέντρο.

 

Εκεί τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα και η οικογένεια διαμένει σε μια πολυπληθή φαβέλα χωρίς φαγητό, νερό και ηλεκτρικό ρεύμα.

 

Τα παιδιά μαζεύουν σκουπίδια από τις χωματερές για να τα πουλήσουν για ένα πιάτο φαΐ ενώ οι αρρώστιες και οι κίνδυνοι παραμονεύουν σε κάθε βήμα.

 

Η μόνη λύση για τον Andres είναι οι δομές αλληλεγγύης για τα άπορα παιδιά και η ενασχόλησή του με την τέχνη ως καταφύγιο από τη σκληρή πραγματικότητα.

 

Οπως λένε οι δημιουργοί:

 

Η φτώχεια δεν συνδέεται με την απροθυμία για εργασία, την τεμπελιά ή την έλλειψη ικανοτήτων. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η φτώχεια οφείλεται στην κακή τύχη: κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται σε χώρες όπου οι πόροι δεν περισσεύουν, άλλοι γεννιούνται σε οικογένειες που περνούν δύσκολες ώρες και είναι εγκλωβισμένοι σε έναν κύκλο φτώχειας απ’ τον οποίο δεν μπορούν να διαφύγουν.

 

Κανείς δεν θα έπρεπε να χρειάζεται να αγωνίζεται απλώς για να επιβιώνει και να καλύπτει τις βασικές του ανάγκες μόνο και μόνο λόγω της κακής του τύχης. 

 

Είναι ευθύνη όλων μας να εξασφαλίσουμε ότι στους ανθρώπους θα δίνεται μια ευκαιρία και μια δυνατότητα επιλογής στη ζωή και ότι κανείς δεν θα αφήνεται να καταστραφεί.

 

Η οικογένεια του Βραζιλιάνου Andres αναγκάζεται να μετακομίσει στην πόλη όπου την περιμένει μια ακόμα χειρότερη ζωή

 

Στην ίδια σειρά κυκλοφόρησε και το «Πέτυχε την Παγκόσμια Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση» των Elizabeth Geti και Rebecca Langer με πρωταγωνιστή τον μικρό Emanuel από το Μπουρούντι.

 

Ο Emanuel στην ηλικία των δώδεκα ετών κατορθώνει να απομακρυνθεί από τις αγροτικές εργασίες της οικογένειάς του και πηγαίνει στην πρώτη τάξη του δημοτικού, μόλις η κυβέρνηση της χώρας του καθιερώνει την υποχρεωτική πρωτοβάθμια, δωρεάν, δημόσια παιδεία μετά το σβήσιμο μεγάλου μέρους του εξωτερικού χρέους της.

 

Παρά τον τεράστιο αριθμό μαθητών που συνωστίζονται σε κάθε τάξη και χωρίς να υπάρχουν ούτε οι στοιχειώδεις υποδομές («όταν οι τάξεις ήταν γεμάτες τα μαθήματα γίνονταν κάτω από τέντες και όταν οι τέντες γέμιζαν κόσμο, τα μαθήματα γίνονταν έξω, με τους μαθητές καθισμένους στα βράχια…» αφηγείται ο Emanuel) η ζωή του Emanuel αποκτά νόημα και ποιότητα, ιδιαίτερα όταν διδάσκεται πώς να καλλιεργεί τη γη.

 

Οι βόμβες και η φτώχεια απειλούν τα παιδιά που είναι και τα πιο ευάλωτα θύματα στη Βαγδάτη

 

Στο τεύχος με τίτλο «Μείωσε την Παιδική Θνησιμότητα» των Tracey Mitchell και Allan Dotson, πρωταγωνιστούν παιδιά από τη Βαγδάτη που κινδυνεύουν τόσο από τις βόμβες και την πολιτικοθρησκευτική βία όσο και από την έξαρση μολυσματικών ασθενειών όπως η χολέρα.

 

Η λύση και εδώ δίνεται από την κοινοτική εθελοντική εργασία ώστε οι κάτοικοι να αποκτήσουν πρόσβαση σε καθαρό, τρεχούμενο νερό. Στα υπόλοιπα τεύχη δίνεται έμφαση στην αναγκαιότητα για ισότητα των δυο φύλων και στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών, στην προστασία της υγείας των μητέρων, στην καταπολέμηση του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας που πλήττουν με σφοδρότητα ευάλωτες ομάδες φτωχού πληθυσμού, στην αειφορία, τις ορθές αγροτικές πρακτικές και την προστασία του περιβάλλοντος και, τέλος, στο δίκαιο εμπόριο με χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα.

 

Τα κόμικς του SCIC προτρέπουν τα παιδιά στην ομαδική δράση και την ανάληψη πρωτοβουλιών σε τοπικό επίπεδο

 

Η σειρά αυτή των οκτώ κόμικς για τη φτώχεια απευθύνεται κυρίως σε μαθητές και νέους ενώ όλα τα τεύχη είναι διαθέσιμα και online. Ενας συμπληρωματικός τόμος απευθύνεται στους εκπαιδευτικούς, με χρήσιμες πληροφορίες γύρω από τη φτώχεια και τις επιπτώσεις της αλλά και με προτεινόμενες δραστηριότητες για τους μαθητές.

 

Η αξιοποίησή τους από τις σχολικές μονάδες είναι ένα σημαντικό εργαλείο, πρωτίστως για την κατανόηση των προβλημάτων και των συνεπειών τους. Γιατί για να υπάρξει λύση, πριν απ’ όλα πρέπει να υπάρχει γνώση και κατανόηση.

 

Πηγή