Το καλοκαίρι των χάρτινων ηρώων [ Χρυσούλα Παπαϊωάννου, Ελευθεροτυπία, 11/06/2011 ]

[leonidio]

Ταινίες με πρωταγωνιστές για μικρούς και μεγάλους

Το καλοκαίρι των χάρτινων ηρώων

Της ΧΡΥΣΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ

 

Το καλοκαίρι δεν ανήκει μόνο στις άφθονες επανεκδόσεις κλασικών ταινιών. Είναι συνυφασμένο με μία ακόμη κινηματογραφική κατηγορία, τις εμπορικές ταινίες, δηλαδή τα μπλοκμπάστερ. Αυτά που είτε αποφεύγουν οι βέροι σινεφίλ είτε γλυκοκοιτάζουν στα κρυφά με μια αίσθηση ενοχής, που προσπαθούν να καταπνίξουν.

 

 

Οπως και να 'χει, όλα τα είδη είναι ευπρόσδεκτα στον κινηματογραφικό μπαξέ.

 

Κατά μια διαβολική σύμπτωση φέτος πολλές ταινίες εμπορικών προδιαγραφών στηρίζονται σε χάρτινους ήρωες. Ας είναι καλά η «Μαρβέλ» και η «DC», που χρόνια τώρα δίνουν στο Χόλιγουντ, όταν χρειάζεται, το φιλί της ζωής. Στέρεψε άραγε από νέες ιδέες ή βρήκε την κότα με το χρυσό αβγό;

 

Μια βιομηχανία, που όσο δυνατή και να είναι, τα τελευταία δύο χρόνια χτυπήθηκε και αυτή από την οικονομική κρίση και αναγκάστηκε να βάλει πλαφόν στο μπάτζετ των παραγωγών, έχει ανάγκη από σίγουρα χαρτιά και πετυχημένες συνταγές. Δημοφιλή κόμικς που γίνονται ταινίες αποτελούν συνήθως την ασφαλέστερη οδό. Σπάιντερμαν, Μπάτμαν, Σούπερμαν, Iron man, όλοι έχουν βάλει στο παρελθόν ένα χεράκι στο... ταμείο. Για να μην πούμε και για την άλλη παράλληλη βιομηχανία των βιντεοπαιχνιδιών.

 

Οσο κι αν τα σενάρια τέτοιων ταινιών είναι συχνά αφελή, τα εφέ τους είναι συνήθως εντυπωσιακά. Αλλωστε οι περισσότερες βγαίνουν τρισδιάστατες. Ποιος έφηβος δεν θέλει να δει στο σινεμά ταινίες όπου το πάτημα ενός κουμπιού ή το σήκωμα ενός σπαθιού καταστρέφουν ολόκληρους κόσμους; Ανθρωποι που φορούν ένα δαχτυλίδι (Green Lantern) και μπορούν να πατάξουν το κακό, ήρωες μεταλλαγμένοι με υπερφυσικές ιδιότητες (Χ-Men) είναι οι αγαπημένοι των πιτσιρικάδων που τους αρέσει να ονειρεύονται ένα παράλληλο σύμπαν υπερηρώων επιστημονικής φαντασίας.

 

Καθόλου τυχαία, άλλωστε, στην Αμερική κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου οι ήρωες κόμικς έζησαν τις καλύτερες μέρες τους. Πατριώτες, όπως ο Κάπτεν Αμέρικα, ξεπηδούσαν ο ένας μετά τον άλλον και αποδείκνυαν ότι όλα είναι δυνατά. Αυτή η ποπ κουλτούρα παραμένει για το σινεμά χρυσωρυχείο. Χάρτινοι ήρωες παίρνουν σάρκα και οστά και επιδίδονται στο κυνήγι των εισιτηρίων. Η μαγεία των χρωμάτων χάνεται μόλις απομακρυνθούν από το χαρτί. Αλλά στην κινηματογραφική εκδοχή, τους πόντους δίνουν τα εφέ.

 

Το κοινό τους σίγουρα δεν είναι κοριτσίστικο. Είναι, κυρίως, εφηβικό. Και όχι μόνο. Υπάρχουν, βέβαια, από κοντά και οι παιδικές ταινίες, άλλο στοίχημα εισιτηρίων. Εκεί τα πράγματα είναι πιο απλά. Γιατί μιλάμε για τους πιο αθώους και τρυφερούς θεατές. Τι θέλει ένα μικρό παιδί για να γελάσει; Ενα πολύχρωμο αυτοκινητάκι, ένα χαριτωμένο πιγκουίνο που χορεύει. Ακόμα και τον Χάρι Πότερ, που δεν ανήκει ακριβώς στην κατηγορία παιδικής ταινίας.

 

Για όλα έχει φροντίσει το φετινό κινηματογραφικό καλοκαίρι. Ας δούμε λίγα από τα προσεχώς...

 

Μία τελευταία μόδα στο Χόλιγουντ είναι τα πρίκουελ, το προοίμιο μιας ταινίας. Αφού γυρίστηκαν τρεις ταινίες «Χ-Men» και το «Χ-Men Origins: Wolverine», ήρθε η ώρα να πιάσουμε από την αρχή το νήμα της ιστορίας των κερδοφόρων μεταλλαγμένων ηρώων της «Μαρβέλ». Η τριλογία έφερε κέρδη 1.150.000 δολάρια παγκοσμίως. Στο «Χ-Men: First Class» του Μάθιου Βον, βρίσκουμε τους άσπονδους εχθρούς Προφέσορ Χ και Μαγκνέτο, την εποχή που ήταν φίλοι, πριν οδηγηθούν στον πόλεμο μεταξύ της Αδελφότητας του Μαγκνέτο και των Χ-Men του Προφέσορ Χ. Πίσω από την ιστορία -που γεννήθηκε από τις πένες των Σταν Λι και Τζακ Κίρμπι το 1963- κρύβονται και κοινωνικά μηνύματα εναντίον του ρατσισμού και του φόβου προς το διαφορετικό. Βέβαια, αυτά συχνά είναι ψιλά γράμματα, ακόμα και για την ίδια την κινηματογραφική βιομηχανία. Οι φαν του είδους άλλωστε διψούν για εφέ κι όχι για νουθεσίες (ήδη στις αίθουσες).

 

Ενα ακόμη πρίκουελ, το «The rise of the planet of apes», που σκηνοθετεί ο Ρούπερτ Γουάιατ, είναι η ιστορία πριν από την ταινία ορόσημο επιστημονικής φαντασίας του 1968 «Ο πλανήτης των πιθήκων» του Φράνκλιν Σάφνερ με τον Τσάρλτον Ιστον. Εδώ δεν πρόκειται για μεταφορά κόμικς στο σινεμά. Εγινε το ανάποδο. Τη μεγάλη εμπορική επιτυχία της ταινίας του 1968 -που βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Πιέρ Μπουλ- ακολούθησαν πέντες ταινίες σε έξι χρόνια, μία τηλεοπτική σειρά και βιβλία κόμικς. Στη νέα παραγωγή πρωταγωνιστεί ο Τζέιμς Φράνκο. Επιστήμονες τα βάζουν με πιθήκους που θέλουν να κυριαρχήσουν επί της Γης (4/8).

 

Είχαμε ένα δαχτυλίδι για να αγωνιούμε, αυτό που κουβαλούσε ο Φρόντο και προσπαθούσε να του αρπάξει ο Γκόλουμ στην τριλογία του «Αρχοντα των δαχτυλιδιών» του Πίτερ Τζάσκον. Τώρα θα 'χουμε και αυτό που φοράει ο Ράιαν Ρέινολντς ως Χαλ Τζόρνταν στο «Green Lantern» του Μάρτιν Κάμπελ. Αλλος ένας χάρτινος ήρωας της «DC Comics», που μας έρχεται από το 1940 και έζησε μεγάλες στιγμές τα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, πέρασε μια ύφεση και ξαναγεννήθηκε το 1959. Είναι η πρώτη φορά που μπαίνει στον κόσμο του κινηματογράφου, και μάλιστα ως 3-D. Οπως δείχνει το τρέιλερ, η παραγωγή δεν τσιγκουνεύτηκε για τα εφέ. Οι Green Lanterns είναι μια διαγαλαξιακή οργάνωση που διαφυλάσσει τη συμπαντική δικαιοσύνη και ειρήνη. Ενας νέος εχθρός, ο Πάραλαξ, απειλεί να καταστρέψει την ισορροπία. Το σώμα των Λάντερνς θα πρέπει για πρώτη φορά να δώσει δαχτυλίδι σε άνθρωπο, τον Χαλ Τζόρνταν. Και αυτός, με τη σειρά του, να διαψεύσει τις προκαταλήψεις για το ανθρώπινο είδος (25/8).

 

Αυτός κι αν ήταν δημοφιλής ήρωας κατά τη διάρκεια του πολέμου. Και μόνο το όνομα... Κάπτεν Αμέρικα -ζωσμένος, φυσικά, με την Αστερόεσσα- έφτανε για να αναπτερώσει το ηθικό των στρατιωτών. Είναι ο πρώτος κόμικς ήρωας της «Μαρβέλ» που «ζωντάνεψε» και έγινε τηλεοπτική σειρά το 1944. Ο Κάπτεν Αμέρικα είναι ένας ασθενικός στρατιώτης (Κρις Εβανς) ο οποίος δέχεται να συμμετάσχει σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων. Και γίνεται υπερ-στρατιώτης, που θα τα βάλει με τους ναζί για να σώσει τον κόσμο. Η συνέχεια στην ταινία «The First Avenger: Captain America» του Τζο Τζόνστον, που θα είναι 3-D (1/9).

 

Στο άκουσμα του τίτλου «Κόναν» έρχεται στο νου η εικόνα του Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ, ο οποίος μούγκριζε συνεχώς, περιφέροντας τους κοιλιακούς του και τους φουσκωμένους τετρακέφαλους ως «Κόναν ο Βάρβαρος» στην ομώνυμη ταινία του Τζον Μίλιους το '82. Η αλήθεια είναι πως στην εποχή της η ταινία ήταν ένα καλτ φαινόμενο. Σε αυτό ποντάρουν οι παραγωγοί του νέου Κόναν, που σκηνοθετεί ο Μάρκους Νίσπελ. Ευτυχώς τα γυρίσματα είχαν ήδη αρχίσει όταν τελείωσε η θητεία του Σβαρτζενέγκερ ως κυβερνήτη της Καλιφόρνιας, έτσι αποφύγαμε να τον δούμε 30 χρόνια μετά ως μεσήλικα Κόναν. Στη νέα ταινία πρωταγωνιστεί ο Τζέισον Μόμοα, μοντέλο και ηθοποιός του «Μπέιγουοτς» - άλλης σειράς όπου οι κοιλιακοί έκαναν πασαρέλα. Και εδώ αναζητεί εκδίκηση για τον θάνατο του πατέρα του και των συγχωριανών του. Ενας ακόμα ήρωας από το παρελθόν (γεννήθηκε το 1932 από τη λογοτεχνική φαντασία του Ρόμπερτ Χάουαρντ) που καλείται να γίνει τρισδιάστατος (25/8).

 

Τζέιμς Μποντ, Ιντιάνα Τζόουνς και εξωγήινοι. Πού κολλάνε όλα αυτά; Στην περιπέτεια «Cowboys and aliens», που σκηνοθετεί ο Τζον Φαβρό-αυτός που ό,τι πιάνει γίνεται χρυσός, βλέπε «Iron man». Αυτή τη φορά καταπιάνεται μ' ένα γουέστερν επιστημονικής φαντασίας με πρωταγωνιστές τον Ντάνιελ Κρεγκ και τον Χάρισον Φορντ. Καιρό είχαν να κατεβούν οι εξωγήινοι στο Χόλιγουντ. Τώρα τα βάζουν με τους καουμπόηδες της Αγριας Δύσης, εν έτει 1873 στην Αριζόνα. Την παραγωγή υπογράφουν ο μετρ των εξωγήινων Στίβεν Σπίλμπεργκ και ο Ρον Χάουαρντ. Είναι πάντως το νεότερο κόμικς -μόλις είκοσι χρόνων-, για την ακρίβεια γκράφικ νόβελ του Σκοτ Μίτσελ Ρόζενμπεργκ (15/9).

 

Αλλη τεράστια βιομηχανία είναι τα «Τρανφόρμερς», κι όχι μόνο για το σινεμά. Μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν ως κόμικς της «Μαρβέλ» από το 1984 αλλά και ως δημοφιλής σειρά παιχνιδιών, που ξετρέλαινε τα Αμερικανάκια. Και έτσι, για την ιστορία, να θυμίσουμε ότι στην πρώτη ταινία, που ήταν κινουμένων σχεδίων και έγινε το 1986 από τον Νέλσον Σιν, είχε δανείσει τη φωνή του μέχρι και ο Ορσον Γουέλς! Την τρίτη, πάντως, ταινία, που βγαίνει ως «Tranformers: Dark of the moon», με πρωταγωνιστή τον Σάια Λα Μπεφ, σκηνοθετεί ο Μάικλ Μπέι των μπλοκμπάστερ «Αρμαγεδδών» και «Περλ Χάρμπορ» (30/6).

 

Και ένα γκράφικ κόμικς εκ Κορέας που γίνεται ταινία. Το «Priest», που σκηνοθετεί ο Σκοτ Τσαρλς Στιούαρτ, κάνει πραγματικότητα έναν εφιάλτη, αφού διαδραματίζεται σε μια μακρινή εποχή του μέλλοντος όπου κουμάντο κάνουν η Εκκλησία και η θρησκεία. Ενας ιερέας (που υποδύεται ο Πολ Μπέτανι) κυνηγά μια συμμορία βαμπίρ που απήγαγε την ανιψιά του. Το σκηνικό και το τρέιλερ θυμίζουν... Αποκάλυψη του Ιωάννη (16/6).

 

Οικογενειακή υπόθεση

 

Μερικά πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ. Οπως, ας πούμε, η τρέλα των πιτσιρικάδων με τα αυτοκινητάκια και τις κούρσες. Η «Πίξαρ» το γνωρίζει καλά, γι' αυτό βγάζει τα «Αυτοκίνητα 2» σε σκηνοθεσία του Τζον Λάσιτερ, μια πολύχρωμη ταινία με γλυκούλικα ανθρωπόμορφα αυτοκινητάκια τρισδιάστατα. Το κόκκινο αγωνιστικό Κεραυνός Μακουίν και το φιλαράκι του, Μπάρμπας, τα βάζουν με τα πιο γρήγορα αυτοκίνητα του κόσμου σε πίστες του Τόκιο, της ιταλικής Πόρτο Κόρσα και του Λονδίνου. Ο στόχος; Το Γκραν Πρι φυσικά. Τα στούντιο Ντίσνεϊ/Πίξαρ ισχυρίζονται ότι εδώ έχουν ρίξει τα περισσότερα εφέ από οποιαδήποτε άλλη ταινία τους (23/6).

 

Αλλοι κληρονομούν σπίτια, άλλοι περιουσίες κι άλλοι σουβενίρ από την Ανταρκτική... πιγκουίνους. Αυτό παθαίνει ο Τζιμ Κάρεϊ στο «Ο κύριος Πόπερ και οι πιγκουίνοι του» του Μαρκ Γουότερς, βασισμένο σε ομώνυμο παιδικό βιβλίο του 1938. Μια κωμωδία για το πώς μερικοί πιγκουίνοι μπορούν να σου κάνουν τα νεύρα τσατάλια, να σου κλέψουν την καρδιά, να χορογραφήσουν με στιλ το «Ice, ice baby» και να μετατρέψουν ένα σούπερ μοντέρνο διαμέρισμα σε χιονισμένη Χώρα των θαυμάτων (7/7).

 

Στο «Zookeepers» του Φρανκ Κοράσι, πάλι, πρωταγωνιστούν πολλά ζώα. Από λιοντάρια μέχρι καμηλοπαρδάλεις και γορίλες, αποκτούν μιλιά για χάρη του έρωτα. Και όλα αυτά για να βάλουν το χεράκι τους σ' ένα love story που θέλει να ζήσει ο συμπαθής και ντροπαλός φύλακας του ζωολογικού κήπου, ο οποίος μάλλον δεν έχει και μεγάλη άνεση με τις γυναίκες (28/7).

 

Ποιος το περίμενε ότι θα έφτανε η ώρα που θα βλέπαμε τα μπλε Στρουμφάκια (βέλγικο κόμικ του '58) έξω από το καταπράσινο στρουμφοχωριό τους να περιπλανιούνται στην καρδιά του καπιταλισμού, στη Νέα Υόρκη. Τουλάχιστον στο σινεμά, στην ταινία «Στρουμφάκια» (3-D) του Ράτζα Γκόσνελ, τα χαριτωμένα πλασματάκια χάνονται στην 5η Λεωφόρο και ζαλίζονται από τους ουρανοξύστες. Αιτία του κακού είναι φυσικά ο Δρακουμέλ και η ψιψίνα του, που ανακαλύπτουν το χωριό των Στρουμφ. Κι αυτά για να σωθούν μπαίνουν σε μια σπηλιά. Ελα όμως που έχει πανσέληνο, κάτι περίεργο γίνεται και διακτινίζονται στο Σέντραλ Παρκ. Πέντε χρόνια κυνηγούσε τα δικαιώματα ο παραγωγός Τζόρνταν Κέρνερ. Σιγά μην άφηνε το Χόλιγουντ τέτοιο χρυσωρυχείο (8/9).

 

Χάρι Πότερ

 

Αυτός είναι κατηγορία από μόνος του. Είναι ούτως ή άλλως δύσκολο να κατατάξεις σε κινηματογραφικό είδος τις ταινίες του Χάρι Πότερ. Δεν είναι σίγουρα παιδικές, ούτε όμως αυστηρά εφηβικές. Μάλλον είναι ένα «κόλλημα» για όλες τις ηλικίες, όπως έχει αποδειχθεί μέσα στα χρόνια. Μήπως και ο Ντάνιελ Ράντκλιφ δεν έζησε τη δική του ενηλικίωση χέρι με χέρι με τον κινηματογραφικό ήρωα που υποδύεται από το 2001 όταν βγήκε η πρώτη ταινία; Ηρθε η ώρα, όμως, για το μεγάλο φινάλε, την τελική αναμέτρηση καλού-κακού, που θα δούμε στο «Ο Χάρι Πότερ και οι κλήροι του θανάτου-Μέρος β'» (και σε 3-D) σε σκηνοθεσία του Ντέιβιντ Γέιτς (14/7).

 

Και δύο εκδηλώσεις για τους μικρούς σινεφίλ εμπνευσμένες από ταινίες:

 

Ο Κεραυνός Μακουίν, δηλαδή η αυθεντική ρεπλίκα από την «Ντίσνεϊλαντ», έρχεται στην Ελλάδα για την έναρξη του Ράλι Ακρόπολις στις 16 Ιουνίου στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στις 4 μ.μ. Αμέσως μετά, θα γκαζώσει για το «Mall».

 

Και τα Στρουμφ έχουν την Παγκόσμια Ημέρα τους, που είναι στις 25 Ιουνίου. Τότε θα γίνει ένας διαγωνισμός ταυτόχρονα σε 8 χώρες, ανάμεσά τους και η δική μας, για το ποια θα σπάσει το ρεκόρ Γκίνες των ανθρώπων που είναι μεταμφιεσμένοι σε Στρουμφάκια. Η εταιρεία διανομής «Feelgood» απευθύνει κάλεσμα για μία τέτοια... στρουμφομέρα στο Αλσος Στρατού στου Γουδή, στις 5.30 μ.μ. Οι 500 πρώτοι θα ντυθούν Στρουμφάκια.*