Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γιατί τελείωσε το παραμύθι... [ Μπέρη Νατάσα, Ελευθεροτυπία, 14/11/ 2009 ]


Bonadrug

Προτεινόμενες Καταχωρήσεις


  • Member ID:  1271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  715
  • Content Count:  3477
  • Reputation:   20239
  • Achievement Points:  3534
  • Days Won:  16
  • With Us For:  6259 Days
  • Status:  Online
  • Last Seen:  

Γιατί τελείωσε το παραμύθι...

 

Της ΝΑΤΑΣΑΣ ΜΠΕΡΗ

bernata@enet.gr

 

 

Αν κάποιες γενιές μεγάλωσαν με την εικόνα του «Παραμυθά», «του Μανώλη του μανάβη» και της «Μάγιας της μέλισσας», σήμερα οι επιλογές για τους λιλιπούτειους τηλεθεατές είναι περιορισμένες. Κι αυτό, γιατί τα ξενόφερτα τηλεοπτικά προγράμματα στερούνται περιεχομένου, ενώ απουσιάζει εντελώς η ελληνική θεματολογία στη μυθοπλασία.

 

 

 

Μέσα σε αυτό το τηλεοπτικό τοπίο προστίθεται και ο φρενήρης ρυθμός της καθημερινότητας, που μεταλλάσσει το χαζοκούτι σε νταντά άμεσου δράσεως, με αποτέλεσμα η τηλεόραση να κερδίζει έδαφος και να ζημιώνεται ο «μικροσκοπικός» τηλεθεατής, που αντιμετωπίζεται πια από το μάρκετινγκ όχι ως οντότητα αλλά ως καταναλωτής.

 

Αν και διεθνείς έρευνες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η παρακολούθηση τηλεόρασης επιδρά αρνητικά στα μικρά παιδιά (αδυναμία συγκέντρωσης, διατροφικές διαταραχές, τροχοπέδη στην ανάπτυξη της γλώσσας κ.τ.λ.), εντούτοις αποτελεί ένα γρήγορο και άμεσο μέσο ψυχαγωγίας, που όταν χρησιμοποιηθεί με μέτρο και ορθολογισμό μπορεί πράγματι να συνδράμει στην ανάπτυξή του, καταλήγουν οι ειδικοί.

 

Τα ερωτήματα όμως που τίθενται παραμένουν; Πώς θα πρέπει να χειριστούν το θέμα «τηλεόραση» οι γονείς; Με ποια κριτήρια μπορούν να επιλέξουν το τηλεοπτικό πρόγραμμα που είναι κατάλληλο για το παιδί τους; Θα πρέπει να κλείνουν ή να αφήνουν ανοιχτή την τηλεόραση; Είναι αναγκαία η παραγωγή ελληνικών παιδικών προγραμμάτων στα τηλεοπτικά δρώμενα; Μπορούν να αποφύγουν τα προϊόντα υποκουλτούρας και πώς;

 

Τρεις συνομιλητές μάς απαντούν

 

----------------------------------

 

Νίκος Πιλάβιος, συγγραφέας, σκηνοθέτης, παραγωγός - γνωστός ως ο «Παραμυθάς»

 

 

«Στο σημερινό πρόγραμμα δεν υπάρχει ελληνική μυθοπλασία»

Από το «μαγικό» γιλέκο σας στα «σπαθιά των Σαμουράι» σήμερα...

 

«Το πρόβλημα δεν είναι αν αυτό που προβάλλεται είναι βίαιο, καλό ή κακό, που σαφέστατα και είναι, το θέμα είναι ότι δεν είναι ελληνικό. Δεν υπάρχει ελληνική οικογένεια να κάθεται στο τραπέζι, δεν υπάρχει βόλτα σε ελληνικό τοπίο, διακοπές στη θάλασσα, έρωτας α λα ελληνικά...»

 

Γιατί συμβαίνει αυτό;

 

«Είναι στα όρια του αδυνάτου η κρατική ή η ιδιωτική τηλεόραση να φτιάξει τεχνικά παιδικές εκπομπές στο επίπεδο που είναι ο Ντίσνεϊ. Ούτε καν αυτό το φτηνιάρικο γιαπωνέζικο, που καλύπτει μεγάλο ποσοστό στα τηλεοπτικά κανάλια. Είναι δυνατόν οι Γιαπωνέζοι ή οι Γερμανοί να έχουν κάνει παιδικό οι "Αθλοι του Ηρακλή" και να μην το έχουν κάνει οι Ελληνες; Γι' αυτό βλέπεις αυτές τις μ.... Το θέμα είναι εντελώς οικονομικό για την κρατική τηλεόραση. Δεν έχει υπάρξει φροντίδα να κάνουν παιδικό πρόγραμμα. Βγήκε ο νόμος για την απαγόρευση των διαφημίσεων πριν από τις 10 και από εκεί άλλαξαν όλα. Με ποια λογική όμως το γαριδάκι είναι αθωότερο από το παιδικό παιχνίδι; Ακόμη και ο Ντίσνεϊ, που είναι πραγματικά άψογος, έχει μηδενική αξία για τα παιδιά στην Ελλάδα. Αν αποτελούσε το 30% του τηλεοπτικού προγράμματος και το άλλο 70% ήταν ελληνικές παραγωγές, τότε θα είχε αξία. Αλλά όταν είναι το 100% είναι ολέθριο».

 

Γιατί το λέτε αυτό;

 

«Γιατί στο σημερινό πρόγραμμα δεν υπάρχει ελληνική μυθοπλασία. Διότι παρουσιάζεται συγκεκριμένος τρόπος ζωής, ήθη και έθιμα, παραδόσεις και νοοτροπία που δεν έχουν καμία σχέση με την Ελλάδα».

 

Μπορεί να αλλάξει αυτό;

 

«Δεν μπορεί το παιδικό πρόγραμμα να επαφίεται στον πατριωτισμό των γενικών γραμματέων. Θα πρέπει να θεσπιστεί ένας νόμος στην ΕΡΤ που να ορίζει πόση ώρα θα έχει παιδικό πρόγραμμα, πόσο ελληνικό πόσο ξένο, πόση εσωτερική παραγωγή πόση ξένη. Οπότε αυτός που πάει να διοικήσει θα είναι υποχρεωμένος να έχει παιδικό πρόγραμμα».

 

Υπάρχει όμως ακόμη ελληνική παραγωγή στην ΕΡΤ. Το «Ουράνιο τόξο»...

 

«Ναι, και είναι καλό, αλλά δεν προσφέρει κάτι από πλευράς μυθοπλασίας. Δυστυχώς, όμως, ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη».

 

 

-----------------------------

 

Αρετή Κυπραίου, συμβουλευτική ψυχολόγος Μ.Sc., συντονίστρια Σχολών Γονέων

 

 

«Δεν χρησιμοποιούμε την τηλεόραση σαν έπαινο ούτε σαν απειλή»

Τηλεόραση: Η σύγχρονη ηλεκτρονική... νταντά;

 

«Η αλήθεια είναι ότι η τηλεόραση είναι ένα μαγικό κουτί. Μόλις την ανοίγεις, τα παιδιά σταματάνε να γκρινιάζουν, να κλαίνε, να τρέχουν, να φωνάζουν και κάθονται ευτυχισμένα για όση ώρα κρατάει η αγαπημένη τους εκπομπή. Φοβερή πρόκληση για τον σύγχρονο γονιό, ειδικά όταν γνωρίζουμε τους ρυθμούς της ζωής... Η τηλεόραση μπορεί να μοιάζει με την ιδανική λύση στο να απασχοληθούν τα παιδιά ευχάριστα, ωστόσο τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι».

 

Δηλαδή;

 

«Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία, τα παιδιά κάτω των 2 ετών δεν πρέπει να βλέπουν καθόλου τηλεόραση και τα μεγαλύτερα όχι πάνω από μισή με μία ώρα την ημέρα. Τα παιδιά που βλέπουν πολλή τηλεόραση έχουν, σύμφωνα με μελέτες, πιο επιθετική συμπεριφορά, είναι πιο ανυπάκουα, δεν συγκεντρώνονται στη μελέτη τους, έχουν πιο χαμηλούς βαθμούς, είναι λιγότερο δημιουργικά, έχουν λιγότερη φαντασία, συχνά φοβούνται ότι κάτι κακό θα τους συμβεί, έχουν πιο άσχημες διατροφικές συνήθειες κ.λπ. Δεν σημαίνει, βέβαια, ότι όλα τα παιδιά που βλέπουν τηλεόραση εμφανίζουν όλα αυτά τα συμπτώματα, αλλά ποιός γονιός θέλει για το παιδί του έστω και ένα ή δύο από αυτά;»

 

Ωστόσο είναι απαραίτητο να «απαλλαγούμε» από την τηλεόραση; Να την απαγορέψουμε στα παιδιά μας; Και αν όχι, τι μπορούμε να κάνουμε;

 

«Πιστεύω ότι η τηλεόραση είναι μέσα στη ζωή μας και δεν χρειάζεται να την απαγορέψουμε, γιατί αυτό θα μπορούσε στη σύγχρονη πραγματικότητα να έχει άλλες αρνητικές συνέπειες για ένα παιδί. Ωστόσο, μπορούμε να ακολουθήσουμε μια σειρά από στρατηγικές που θα βοηθήσουν τα παιδιά μας να μην επηρεάζονται αρνητικά από αυτήν».

 

Οπως;

 

«Κατ' αρχάς είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε τι βλέπει το παιδί και όσο μπορούμε να το επιλέγουμε. Να μην ανοίγουμε απλώς την τηλεόραση και να αφήνουμε το παιδί να δει ό,τι έχει. Μπορούμε να "γράφουμε" αυτά που θεωρούμε κατάλληλα παιδικά ή να τα νοικιάζουμε.

 

Εχουμε συμφωνήσει από πριν πόση τηλεόραση θα δει το παιδί. Μπορούμε ακόμη να εμπλέξουμε το παιδί στη διαδικασία της απόφασης! Π.χ. "Το ξέρεις ότι η τηλεόραση βλάπτει τα ματάκια σου και ότι αν βλέπεις πολλή, θα κουραστούν. Πιστεύεις ότι μισή ώρα είναι εντάξει; Μετά μπορούμε να...(παίξουμε το τάδε)". Και συνεχίζουμε τη συζήτηση με το παιδί.

 

Καθώς σίγουρα δεν μπορούμε να απαγορέψουμε σε ένα αγόρι να βλέπει Σπάιντερμαν, αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να συζητάμε μαζί του για το παιδικό. Πώς το βλέπει, τι πιστεύει. Ετσι, από τα εκπαιδευτικά παιδικά (π.χ. Ντόρα, Νόντυ, το Εργαστήριο του Μίκυ, Μπομπ, ο μάστορας κ.ά.), το παιδί θα "κρατάει" τα θετικά και θα μπορεί να τα ενσωματώνει στη συμπεριφορά του, ενώ από τα υπόλοιπα θα κρίνει και θα αποφασίζει ποια συμπεριφορά του αγαπημένου του ήρωα είναι σωστή και ποια όχι, ποιος είναι ο "κακός" της ιστορίας, γιατί δεν πρέπει να τον μιμηθούμε, τι συνέπειες θα έχει αυτό, αν πρέπει να τον φοβόμαστε κ.τ.λ. Μπορούμε, επίσης, να συζητάμε και για τον σκοπό των διαφημίσεων.

 

Δεν χρησιμοποιούμε την τηλεόραση σαν έπαινο ούτε σαν απειλή! Θα φαίνεται πολύ πιο ελκυστική στα παιδιά. Π.χ., "Αν τελειώσεις τα μαθήματά σου νωρίς, θα δεις τηλεόραση"! ή "Αν δεν κάνεις το τάδε, δεν θα δεις τηλεόραση!" Το παιδί θα κάνει τον συνειρμό αμέσως ότι η τηλεόραση είναι κάτι τέλειο (έβγαλα τα μαθήματα) και κατά συνέπεια θα αποζητάει την τηλεόραση περισσότερο!

 

Δεν ξεχνάμε να κλείνουμε την τηλεόραση όταν τελειώνει το παιδικό, καθώς και ότι η θέση της είναι στο σαλόνι και όχι στο παιδικό δωμάτιο.

 

Προσφέρουμε ωραίες εναλλακτικές αντί της τηλεόρασης. Κατασκευές, ζωγραφική, παζλ, επιτραπέζια, νερομπογιές, μαγειρική, βόλτες, ποδήλατο, παιχνίδι με φίλους, χορό, αθλητικές δραστηριότητες κ.τ.λ.».

 

 

----------------------------------------------------

 

Κωνσταντία Παναπίκου,

 

μέλος της μη κερδοσκοπικής Ελληνικής Εταιρείας Ενημέρωσης Γονέων (ΕΕΕΓ), αριθμεί περισσότερα από 14.000 μέλη - www.parents.gr

 

Πέρα από μέλος στην ΕΕΕΓ είστε και μητέρα δύο παιδιών. Σας απασχολεί το θέμα των τηλεοπτικών προγραμμάτων;

 

«Πολύ. Στον βαθμό που οι απαιτήσεις μου δεν ανταποκρίνονται στο παιδικό τηλεοπτικό πρόγραμμα που υπάρχει».

 

Γιατί συμβαίνει αυτό;

 

«Γιατί ο χαρακτήρας του τηλεοπτικού προγράμματος δεν αφορά την ανάπτυξη-εκπαίδευση του παιδιού αλλά την έμμεση προώθηση προϊόντων. Γιατί δυστυχώς, ακόμη και σε έναν τόσο ευαίσθητο χώρο, όπως τα παιδιά, ο μόνος στόχος είναι το κέρδος. Αλλωστε έρευνες έδειξαν ότι οι εταιρείες θεωρούν τα παιδιά το καλύτερα κατευθυνόμενο κομμάτι της αγοράς. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και σποτ που θεωρητικά απευθύνονται σε ενηλίκους χρησιμοποιούν τις "ανάγκες" των παιδιών σαν μέσο προώθησης. Δεν υπάρχουν παιδικές εκπομπές οι οποίες θα δώσουν κίνητρο στον μικρό θεατή και στον γονιό για δημιουργική απασχόληση ή γνώσεις ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Εξαιρώ το "Ουράνιο τόξο"».

 

Ποια είναι η συνήθης θεματολογία των παιδικών σειρών;

 

«Στο σύνολο των παιδικών εκπομπών έχουμε τη μάχη του super ήρωα, όποιος κι αν είναι αυτός, με τους κακούς. Χωρίς φιλτράρισμα των μηνυμάτων που περνάνε στα παιδιά. Αλλά και με τρομακτικές ή ακατάλληλες για τα παιδιά φιγούρες (π.χ. superman, winx, Λίλο και Στιτς, Πάουερ ρέιντζερς). Το μήνυμα που περνάνε στα παιδιά είναι ότι: χωρίς καμιά προσπάθεια ό,τι θέλει ο εκάστοτε ήρωας μπορεί να το καταφέρει».

 

Τα παιδιά σας δεν σας ζητούν να δουν τηλεόραση;

 

«Ναι, βέβαια, όπως όλα τα παιδιά, και βλέπουν. Δεν απαγορεύω να βλέπουν, φροντίζω την ώρα που έχει κάτι που δεν θα ήθελα να παρακολουθήσουν τα παιδιά να προτείνω κάτι που θα τους τραβήξει την προσοχή απ' αυτό. Απαγορεύω, χωρίς τον καταναγκασμό της απαγόρευσης. Π.χ., αν έχει Πάουερ ρέιντζερς και θέλει ο Βασίλης να το δει (είναι 4 ετών), του προτείνω να παίξουμε στο κρεβάτι ή να παίξουμε κρυφτό, χωρίς να πω όχι δεν θα το δεις αυτό ή ότι απαγορεύεται. Η Ανη είναι σε μια ηλικία (8 ετών) που μπορούμε να συζητήσουμε κι έχει επιλέξει κατά κάποιον τρόπο τι θα βλέπει".

 

 

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Επισκέπτης
Απάντηση σε αυτό το θέμα ...

×   Έχετε επικολλήσει περιεχόμενο με μορφοποίηση.   Κατάργηση μορφοποίησης

  Επιτρέπονται μόνο 75 emoticons maximum.

×   Ο σύνδεσμός σας έχει ενσωματωθεί αυτόματα.   Εμφάνιση ως σύνδεσμος

×   Το προηγούμενο περιεχόμενό σας έχει αποκατασταθεί.   Διαγραφή εκδότη

×   Δεν μπορείτε να επικολλήσετε εικόνες απευθείας. Ανεβάστε ή εισάγετε εικόνες από URL

×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.