Εκλογές στην Τυνησία: Η νίκη του κόμικς [Τσιώρου Βίκυ, Ελευθεροτυπία, 10/11/2011]

[chris]

Τη νύχτα της 23ης Οκτωβρίου στην Τυνησία, λίγο πριν από το τέλος της καταμέτρησης των ψήφων, όλα τα κόμματα ισοψηφούν, μόνο ένας ψηφοφόρος δεν έχει ακόμη αποφασίσει. Από τη δική του ψήφο εξαρτάται το μέλλον της χώρας.

«Think twice before voting, dude!» (Σκέψου το δυο φορές, φίλε !), του λέει από το τηλέφωνο ο Ομπάμα. «Το Ιράν στηρίζεται σε σένα», του ψιθυρίζει ο Αχμαντινετζάντ, στο επόμενο καρέ. Το σκίτσο υπογράφει ο «Adn Adenov», ψευδώνυμο ενός από τους 14 νέους σκιτσογράφους που δούλεψαν για την έκδοση -δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές- του πρώτου στην ιστορία της Τυνησίας άλμπουμ με σατιρικά σκίτσα. Το «Koumik», παραφθορά της λέξης κόμικς, είναι μια συλλογική δουλειά, ελεύθερη και πολιτικοποιημένη.

Πριν από την επανάσταση το τυνησιακό κόμικς αφορούσε μόνο παιδικά εικονογραφημένα παραμύθια και ιστορίες, αλλά και την «ένδοξη» ιστορία του Μπεν Αλι και του καθεστώτος του. Ομως, από τις 14 Ιανουαρίου, με τη φυγή του δικτάτορα ύστερα από 24 χρόνια απόλυτης εξουσίας, η ένατη τέχνη αρχίζει να ανθεί. Το αποδεικνύει η επιτυχία του «Goodbye Zaba», του Yassine Ellil και του «Willis from Tunis» της Nadia Khiari, των δύο πρώτων άλμπουμ στη μετά Μπεν Αλι εποχή, την περασμένη άνοιξη και σχεδόν αμέσως ακολούθησε το «Koumik».

Εκατόν τριάντα δύο σελίδες με σκίτσα στα γαλλικά και στα αραβικά, στις οποίες ο κάθε κομίστας μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα με μόνο μία υποχρέωση: να αφιερώσει ένα μικρό μέρος της δουλειάς του στις εκλογές. Στις σελίδες του «Koumik» συχνά ο αναγνώστης προτρέπεται να ψηφίσει. Το ερώτημα είναι όμως για ποιον; Για την ελευθερία, για την επανάσταση, για τους μάρτυρες, την κοινωνία των πολιτών... είναι κάποιες από τις απαντήσεις που η ομάδα προτείνει.

Από τους χάρτινους ήρωες στην Τυνησία, χαρισματικότερος όλων αναδεικνύεται ο γάτος Willis, το alter ego της Nadia Khiari. Εμπνευσμένος από το γάτο της σκιτσογράφου, ο αγέρωχος Willis «γεννήθηκε» στις 13 Ιανουαρίου, την παραμονή της πτώσης του Μπεν Αλι. Εκείνο το βράδυ, η Khiari παρακολουθούσε με φίλους της το διάγγελμα του δικτάτορα έχοντας πλάι της το μπλοκ της. Και ξαφνικά ο γάτος της μετατρέπεται με μερικές γραμμές του μολυβιού της σε πολιτικό ον, χλευάζοντας την εικόνα του προέδρου. Υπό τις πιέσεις των φίλων της, ο αθυρόστομος, καυστικός και ανατρεπτικός γάτος «ανεβαίνει» στο Facebook, με την υπογραφή «Willis». Στη συνέχεια γίνεται «Willis of Tunis» και σε λίγο κάνει θραύση! Χιλιάδες ζητούν να γίνουν φίλοι: 10.000 σε μερικές εβδομάδες.

 

Αντιδράσεις

Το πρώτο διάστημα, η Νάντια κρύβει την ταυτότητά της, πρώτον από συνήθεια και έπειτα για να αφήσει τον Willis να ζήσει τη δική του ζωή.

Η σκιτσογράφος, ζωγράφος και καθηγήτρια στη Σχολή Καλών Τεχνών στην Τύνιδα, δεν φανταζόταν πως ο γάτος της θα αναμόχλευσε τέτοια πάθη, ούτε και τόσο ενδιαφέρον για το κόμικς. Οι αντιδράσεις, οι απειλές ήταν έντονες. Κάποια στιγμή σκέφτηκε να σταματήσει, αλλά τελικά δεν έκανε πίσω:

«Τα σκίτσα μου μπορεί σε κάποιους να μην άρεσαν, αλλά πολλοί τα θεωρούσαν αξιόλογα και με παρακολουθούσαν. Αν κάποια μέρα σταματούσα να τα δημοσιεύω, οι άνθρωποι θα ανησυχούσαν», λέει σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις στο Διαδίκτυο. Ειρωνικές και άμεσες, οι ατάκες της χλευάζουν το παλαιό καθεστώς, τους επαναστάτες και τις γυναίκες που κατεβαίνουν στις διαδηλώσεις και με την ευκαιρία κάνουν τα ψώνια τους από τις εκπτώσεις.

Τον Μάρτιο, η Nadia Khiari δημοσίευσε το «Willis of Tunis - Το χρονικό της επανάστασης», μια μικρή συλλογή αυτών των πρώτων έργων. Το βιβλίο που εκδόθηκε με δικά της χρήματα σε 3.000 αντίτυπα τοποθετήθηκε στα βιβλιοπωλεία την εποχή που η κατάσταση ήταν ακόμη τεταμένη, αλλά υπογράφοντας το βιβλίο της, η σκιτσογράφος έδειξε για πρώτη φορά το πρόσωπό της και πολλοί ανακάλυψαν προς μεγάλη τους έκπληξη πως η δημιουργός του Willis είναι γυναίκα.

Αυτή η γυναίκα λοιπόν, με μια ομάδα νέων σκιτσογράφων, δημιουργεί την «Ομάδα Koumik» και την πρώτη συλλογή σατιρικών κόμικς στην ιστορία της Τυνησίας. Ολοι οι κομίστες δούλευαν σκληρά όλο το περασμένο καλοκαίρι για να προλάβουν τις εκλογές, σκιτσάροντας, επιλέγοντας τα καλύτερα κόμικς, απορρίπτοντας όσα δεν ήταν όσο καλά ήθελαν. «Ζοριστήκαμε πολύ», λέει η Khiari στην εφημερίδα Λιμπερασιόν, «αλλά γνωρίζαμε πως αν βγάζαμε κάτι μέτριο, θα μπορούσε να ήταν μοιραίο για το μέλλον του κόμικς στη χώρα μας». Το άλμπουμ κατάφεραν πράγματι να το κυκλοφορήσουν λίγο πριν από τις εκλογές, και μάλιστα με «νονό» ένα μεγάλο όνομα του χώρου από την άλλη όχθη της Μεσογείου, τον Σινέ, που υπογράφει τον πρόλογο του άλμπουμ. Στα περιεχόμενά του: η θέση της γυναίκας στην τυνησιακή κοινωνία, η ανακύκλωση των μελών του RCD (του παλαιού κόμματος που κυβερνούσε επί Μπεν Αλι), το δίλημμα των εκλογέων απέναντι στις 10.000 υποψηφιότητες και κυρίως ο φόβος για το ισλαμιστικό κόμμα Ενάχντα, φαβορί των δημοψηφισμάτων, τα οποία και επαληθεύτηκαν.

Η Nadia είχε δηλώσει πως θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να εμποδίσει «τους γενειοφόρους να εκμεταλλευτούν την επανάσταση. Τους βλέπουμε τώρα να δραστηριοποιούνται, να προσπαθούν να κλείσουν τους οίκους ανοχής ή να προσεύχονται στη λεωφόρο Μπουργκίμπα, μόνο και μόνο για να μας τρομάξουν. Ελπίζω να μη μας ξαναγυρίσουν πίσω».

Αυτολογοκρισία

Η κατάσταση δεν έχει ξεκαθαρίσει και η ομάδα ζυγίζει τις λέξεις της. Μπορεί να τα λένε έξω από τα δόντια, αλλά αποφεύγουν να προσβάλουν χωρίς λόγο. Απέναντι στη λογοκρισία που υπάρχει ως απειλή ακόμη, όπως αποδείχτηκε από την απαγόρευση της διανομής της ταινίας κινούμενων σχεδίων «Persepolis» της Μαργιάν Σατραπί -με τη δικαιολογία πως έδειχνε μια εικόνα του Θεού- οι κομίστες κρατούν μια συνετή στάση. Ωστόσο, αυτή την εποχή, το ταμπού της αυτολογοκρισίας φαίνεται να ξεπερνιέται. Θα χρειαστεί χρόνος, ισχυρίζονται οι συντελεστές αυτής της προσπάθειας, ώστε να διαμορφωθούν οι συνειδήσεις, να επιτραπεί ο αντίλογος, να γίνει σεβαστός ο εχθρός. «Τώρα μαθαίνουμε τη σημασία της ελευθερίας έκφρασης, επομένως βαδίζουμε αργά». Και κοιτούν το μέλλον: τα έσοδα από τις πωλήσεις του άλμπουμ θα επενδυθούν στο σύνολό τους για τη δημιουργία κι άλλων τόμων, υπόσχεται η ομάδα του Koumik.

ΠΗΓΗ : http://www.enet.gr/?...ticle&id=324653

Επεξεργασία Φεβρουαρίου 23, 2012 από Chris

[oufis]

Πολλά και άλλα τόσα !