leonidio

Η ψηφοφορία ξεκινά από σήμερα. Καλή ψήφο Ψηφίστε όσα σας άρεσαν από αυτά που διαβάσατε και μην ντραπείτε να σχολιάσετε

Η ψηφοφορία ξεκινά από σήμερα. Καλή ψήφο Ψηφίστε όσα σας άρεσαν από αυτά που διαβάσατε και μην ντραπείτε να σχολιάσετε

Ο “SOLOÚP” ΕΞΗΓΕΙ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ GRAPHIC NOVEL ΚΑΙ ΜΑΣ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ ΤΟΝ «ΣΥΛΛΕΚΤΗ» ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ «Όλα τα graphic novels είναι κόμικς, αλλά όλα τα κόμικς δεν είναι graphic novels!» Kείμενο: Άννα Σταυροπούλου Είναι μάλλον ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του λόγου ύπαρξης του graphic novel πέρα από τα κόμικς. Γιατί ενώ κόμικ είχα να πιάσω από την εποχή του MAD, κόλλησα όμως με το Άϊβαλί του Soloúp από τις εκδόσεις Κέδρος και τώρα με τον Συλλέκτη του, από τις εκδόσεις Ίκαρος! Τι είναι τελικά το graphic novel και σε τι διαφέρει από τα κόμικς; «Όλα τα graphic novels είναι κόμικς, αλλά όλα τα κόμικς δεν είναι graphic novels», μου λέει συνοψίζοντας ο Soloúp, κατά κόσμον Αντώνης Νικολόπουλος. Είχε προηγηθεί μια βραδιά με δόκιμες και αδόκιμες γλωσσολογικές αναζητήσεις του όρου, μαζί με τον γλωσσολόγο Χριστόφορο Χαραλαμπάκη στη Σκυταλοδρομία Λόγου, στο πλαίσιο Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του Δήμου Αθηναίων. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή: Είμαι στο Μουσείο Μπενάκη, λίγο πριν τα εγκαίνια της έκθεσης «Soloúp – Ο Συλλέκτης, έξι διηγήματα για έναν κακό λύκο», με αφορμή το ομώνυμο βιβλίο και κουβεντιάζω εφ’ όλης της ύλης με τον Soloúp. Η έκθεση έχει storyboards, προσχέδια, σκίτσα σε μολύβι, ασπρόμαυρες κι έγχρωμες σελίδες κόμικς, εικαστικά και κατασκευές, πεταλούδες οριγκάμι, ένα εργαστήρι δημιουργικής γραφής. Επίσης μια ημερίδα για το graphic novel και μία για το διαζύγιο και τη γονική αποξένωση, βίντεο, αλλά και ζωντανή μουσική από τους Jazztronica με live drawing από τον Soloúp. Και σε μια μεριά μια φιγούρα να δεσπόζει: Είναι ο Διονύσης, ο ήρωας του Συλλέκτη, σε φυσικό μέγεθος από χαρτοπολτό με την ομπρέλα και με το μαύρο σκύλο του, σύμβολο μοναξιάς και μελαγχολίας, να τον κοιτάει. Ο Διονύσης και ο σκύλος του στην έκθεση Πώς ξεκίνησες με το σκίτσο και τα κόμικς; Πάντα κάτι μ’ έτρωγε με τα σκίτσα! Το 1989 πρωτο-υπέγραψα ως Soloúp, φοιτητής στην Πάντειο σε φοιτητικά έντυπα, με ψευδώνυμο, όπως σχεδόν όλοι οι σκιτσογράφοι (σ.σ. ο ίδιος δεν αποκαλύπτει καθόλου εύκολα την προέλευση του δικού του!). Τότε πρωτοχτύπησα και την πόρτα της Βαβέλ και ξεκίνησε μια σχέση που συνεχίζεται ως σήμερα, γιατί έχουμε την ίδια ματιά για τα κόμικς, ως πολιτικοποιημένη και κοινωνική οπτική στα πράγματα. Ξεκίνησα με ήρωα τον Μήτσο τον Κυκλάμινο και το βιβλίο Ανθρωπόλυκος. Κι έχει ενδιαφέρον που οι Νίκη και Εύη Τζούδα και η Παυλίνα Καλλίδου από τη Βαβέλ είναι τώρα επιμελήτριες στην έκθεση, έχουν επιμεληθεί το Άϊβαλί και τον Συλλέκτη κι ότι 30 χρόνια μετά βρίσκομαι και πάλι μ’ ένα βιβλίο με λύκο! Το Αϊβαλί του Soloup, εκδ. Κέδρος 2014 Και γιατί η μετάβαση στο graphicnovel – αν μπορούμε να μιλάμε για μετάβαση; Με το graphic novel ξεκίνησα ενστικτωδώς, είχα ανάγκη να πω κάποια πράγματα και να δώσω σχήμα σε σκέψεις. Είναι πολύ συγκεκριμένα αυτά που θέλω να πω, δουλεύοντας ως σύνολο την ιδέα, το σενάριο και το σκίτσο, και ίσως γι’ αυτό δεν συνεργάζομαι συνήθως με άλλους σεναριογράφους. Τα κόμικς δεν έχουν μεγάλο, αλλά δυναμικό και φανατικό κοινό. Νομίζω ότι όσο περνούν τα χρόνια, είναι καλύτερα. Ωριμάζουν οι δημιουργοί και το κοινό, γίνονται πολλά conventions, όπως το AthensCon και οι βάσεις έχουν ήδη τεθεί από το φεστιβάλ της Βαβέλ. Περιπτώσεις όμως graphic novels, όπως το Αϊβαλί, ο Συλλέκτης ή το Logicomics, κουβεντιάζονται από ευρύτερο κοινό. Soloup (Αντώνης Νικολόπουλος) Έχουν γραφτεί και ειπωθεί πολλά σε μια προσπάθεια ορισμού τουgraphic novel, με λόγο και αντίλογο. Πώς θα μπορούσε κανείς τελικά να περιγράψει το graphic novel και ποια η διαφορά του από τα κόμικς, αφού κι αυτό είναι κόμικς; Τα graphic novels μπορούν να είναι μια πιο ώριμη φόρμα των κόμικς και ίσως αυτό είναι το ζητούμενο. Έχουν το φορμάτ του βιβλίου, είναι πολυσέλιδα, προσπαθούν να έχουν μια ποιότητα «λογοτεχνική» ή αφηγηματική. Δεν είναι πανάκεια να βαφτίζουμε τα πάντα ‘graphic novel’. Αλλά είναι μια φόρμα που βοηθάει τα κόμικς να πάνε παραπέρα, αγγίζοντας και πολλές άλλες τέχνες, όπως τη μουσική, τον κινηματογράφο ή τη λογοτεχνία. Όπως στη λογοτεχνία υπάρχει το μυθιστόρημα, η νουβέλα ή το διήγημα, έτσι και στα κόμικς υπάρχουν φόρμες, όπως το comicstrip, το manga ή το graphic novel. Δεν είναι όλα μεταφορές λογοτεχνικών έργων, ούτε μπορείς να τα ταυτίζεις με αυτά για να έχει νόημα το δικό σου έργο. Αυτό που κάνουμε έχει τις δικές του, μοναδικές δυνατότητες – λόγος και εικόνα σε μορφή βιβλίου – οπότε ας πιστέψουμε σ’ αυτό κι ας αξιοποιήσουμε αυτά τα χαρακτηριστικά για να πούμε κάτι νέο! Υπάρχει μια λογική εξήγηση για τη διαφοροποίηση: Ότι τα κόμικς είναι ταυτισμένα με την παραλογοτεχνία και το «ευτελές» που παλιά μάλιστα θεωρούσαν ότι έκανε κακό στη ‘διαπαιδαγώγηση’ των νέων. Τα κόμικς είναι η 9ητέχνη και το graphic novel είναι ένας άλλος τρόπος να πεις ότι δεν πρόκειται για τα κόμικς που ξέρατε. Έχουν να κάνουν με τέχνη, καταπιάνονται με κοινωνικά ζητήματα και δίνουν άλλη ματιά στα πράγματα. Κοντολογίς, η σχέση των graphic novels και των κόμικς είναι απλή: όλα τα graphic novels είναι κόμικς, αλλά όλα τα κόμικς δεν είναι graphic novels! Εσύ κάνεις και πολιτική γελοιογραφία σε εφημερίδες, όπως το Ποντίκι. Έχεις δυσαρέσκειες με αυτά που σκιτσάρεις; Πιστεύεις ότι ιδιαίτερα στην Ελλάδα υπάρχει… δυσανεξία; Φυσικά και έχω δεχτεί σκληρή κριτική. Αυτό είναι, ξέρεις, τιμή για τον σκιτσογράφο. Είμαι ευτυχής που το Μέγαρο Μαξίμου έβγαλε ανακοίνωση επί πρωθυπουργίας Σαμαρά για το σκίτσο μου που τον έδειχνε ως βενζινά στο πρωτοσέλιδο Ποντίκι. Οι συνάδελφοι μού έδιναν συγχαρητήρια! Είναι αναμενόμενο: Η πολιτική γελοιογραφία είναι πάντα ανατρεπτική και με το μέρος των ανθρώπων που υποφέρουν από την εκάστοτε εξουσία. Και φυσικά υπάρχουν σε όλες τις χώρες προβλήματα, δες π.χ. τι έγινε στη Γαλλία, τι γίνεται σε χώρες όπως το Ιράν! Το νέο σου έργο, «Ο Συλλέκτης» μιλά για τις συνέπειες του χωρισμού στα παιδιά, χωρίς να μασά τα λόγια του… Πώς ασχολήθηκες με αυτό το θέμα; Προβλήματα υπάρχουν παντού γύρω μας, αλλά τα σπρώχνουμε κάτω απ’ το χαλί. Έχω ακούσει τέτοιες ιστορίες, υπήρχαν ερεθίσματα στο περιβάλλον μου και βέβαια όπως σε κάθε βιβλίο έκανα έρευνα, απευθύνθηκα σε ειδικούς, μελέτησα και μίλησα με ανθρώπους. Έπεσα πάνω σε έννοιες, όπως γονική αποξένωση ή συνεπιμέλεια. Υπάρχουν σίγουρα ιστορίες πολύ χειρότερες απ’ του ήρωά μου, του Διονύση… Το ενδιαφέρον είναι ότι η λογοτεχνία ή το graphic novel πιάνουν ενστικτωδώς ζητήματα που η βιβλιογραφία ή η νομική επιστήμη δεν έχουν διατυπώσει με ακρίβεια. Και δεν πρόκειται για μεμονωμένα, αλλά για μαζικά φαινόμενα. Οι δε ξένοι προσκεκλημένοι που θα συμμετέχουν στη διεθνή ημερίδα παρακινήθηκαν ιδιαίτερα επειδή υπάρχει ένα graphic novel που ασχολείται με το θέμα! Και τι σχέση έχει η Κοκκινοσκουφίτσα και ο κακός ο λύκος με όλο αυτό; Ο Συλλέκτης είναι έξι κεφάλαια με διαφορετικές και αυτόνομες ιστορίες από διαφορετική οπτική γωνία η κάθε μία, που όλες μαζί συνθέτουν μια μεγαλύτερη ιστορία, με κεντρικό ήρωα τον Διονύση. Το 6ο κεφάλαιο είναι η παραλλαγή της παραλλαγής της ιστορίας της Κοκκινοσκουφίτσας. Γιατί υπάρχει μια δεύτερη εκδοχή για την Κοκκινοσκουφίτσα που είχαν γράψει οι ίδιοι οι αδελφοί Γκριμ, χωρίς τον κυνηγό, όπου η Κοκκινοσκουφίτσα σκοτώνει η ίδια τον κακό λύκο! Μέσα από την αλληγορία του παραμυθιού και της εμπλοκής ηρώων της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων – του Λαγού και του Καπελά -, αλλά και την αλληγορία από την Πολιτεία του Πλάτωνα για τη Σπηλιά, γίνεται σύνθεση σε μια νέα Κοκκινοσκουφίτσα. Αυτό το κεφάλαιο είναι έγχρωμο και ουσιαστικά «ξεκλειδώνει» το βιβλίο. Αλλά μέχρι εκεί θα σου πω! Στην αφήγηση δεν αποκαλύπτεις στον αναγνώστη όλα σου τα χαρτιά, θες ν’ ανακαλύψει κάτι και μόνος του! Στο «Αϊβαλί» συνθέτεις αποσπάσματα από ιστορίες του Βενέζη, του Κόντογλου και άλλων, μαζί με δική σου αφήγηση. Κι έχεις μια φράση, δική σου, που μου έμεινε: «Όλοι οι λαοί έχουν έναν μεγάλο, κακό εχθρό. Κι αν δεν τον έχουν, πρέπει να τον εφεύρουν. Να τον δείξουν, να τον διδάξουν στα σχολεία. Γιατί πού ξέρεις… Θα μεγαλώσουν τα παιδιά, μπορεί να δούνε άλλους να φταίνε για τα στραβά της ζωής τους»… Στο Αϊβαλί πήρα αποσπάσματα από τα διηγήματα κι έμπλεξα μεταξύ τους τις ιστορίες, ώστε να βρεθούν σε μια νέα σχέση διαλόγου. Τα αποσπάσματα διατηρούσαν αυτοτέλεια στο νέο τους πλαίσιο, συνδιαλεγόμενα μεταξύ τους κι έβγαζαν μια νέα αφήγηση. Τώρα το βιβλίο μεταφράζεται στα αγγλικά, θα κυκλοφορήσει στην Αμερική και υπάρχει συζήτηση για μεταφράσεις και σε άλλες γλώσσες. Πραγματεύεται το πώς βλέπεις τον ξένο, τον άλλον. Ξαναέγινε επίκαιρο με το προσφυγικό, ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του το 2014, αλλά και με τη συζήτηση για τη Συνθήκη της Λωζάνης που επανέφερε ο Ερντογάν. Κι ενώ υπάρχει ένα σενάριο κοντά στη θεματική του Αϊβαλί, προτίμησα να κάνω τώρα τον Συλλέκτη, που είναι κάτι τελείως διαφορετικό, ώστε να αποφύγω τη συγγραφική παγίδα να επαναληφθώ! Ξέφυγα λίγο, ασχολήθηκα και μ’ άλλο θέμα, όχι της μεγάλης Ιστορίας, αλλά της σύγχρονης καθημερινότητας που κρύβει τραγικές ιστορίες. Κάποιος βέβαια μου έγραψε ένα σχόλιο που πράγματι δεν είχα σκεφτεί: Ότι και τα δυο βιβλία έχουν να κάνουν με απώλειες… Info έκθεσης: Ο Συλλέκτης, έξι διηγήματα για έναν κακό λύκο, σε διοργάνωση από το Μουσείο Μπενάκη, την Περιφέρεια Αττικής και τις εκδόσεις Ίκαρος | 24 Ιανουαρίου 2019 – 17 Μαρτίου 2019 | Μουσείο Μπενάκη – Κτήριο της οδού Πειραιώς Πηγή

Όπως τα δύο τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος, θα ψηφίσουμε αυτά που μας άρεσαν περισσότερο μέσα στο 2018. Έχουμε περίπου τις ίδιες κατηγορίες με πέρυσι, με εξαίρεση ορισμένες, όπου δεν υπήρχαν αρκετές (ή καθόλου) συμμετοχές και δεν μπορέσαμε να έχουμε υποψήφιες εκδόσεις για να γίνει ψηφοφορία. Όπως και πέρυσι, δεν θα έχουμε προκριματικό γύρο σε κάποιες κατηγορίες και θα ψηφίσουμε από την αρχή. Σε αυτήν την κατηγορία, έχουμε τις αυτοεκδόσεις, δηλαδή, εκδόσεις που δεν κυκλοφόρησαν μέσω ενός επίσημου εκδοτικού οίκου. Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο όσα κόμικς κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα μέσα στο 2018 και τους έχει γίνει παρουσίαση μέσα στο φόρουμ. Κατανοούμε ότι με αυτόν τον τρόπο, κάποιες εκδόσεις μένουν απέξω, αλλά δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που δεν μας έχουν αποσταλεί επίσημες λίστες κυκλοφορίας από εκδοτικούς οίκους. Επειδή οι υποψήφιοι είναι πάρα πολλοί, μπορείτε να ψηφίσετε όσους θέλετε. Η διαίρεση σε τρεις ομάδες έχει γίνει για καθαρά τεχνικούς λόγους.Μπορείτε να ψηφίσετε όσους θέλετε είτε από την πρώτη ομάδα, είτε από τη δεύτερη και με οποιοδήποτε συνδυασμό. Δεν υπάρχει πλέον η επιλογή "Κανένα από αυτά", αν δεν σας άρεσε τίποτα, απλά μην ψηφίζετε. Δεν χρειάζεται να τα έχει διαβάσει όλα, για να ψηφίσετε. Κανείς από εμάς δεν τα έχει διαβάσει όλα. Ψηφίστε ό,τι διαβάσατε και σας άρεσε πραγματικά. Και μη βιαστείτε να ψηφίσετε: κάντε πρώτα μια καλή επανάληψη, σκεφτείτε και μετά ρίξτε την ψήφο σας. Η ψηφοφορία θα λήξει τα μεσάνυχτα της 28/02/2019. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πέρυσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πρόπερσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Οι υπόλοιπες κατηγορίες της δημοσκόπησης: Οι τίτλοι: ΟΜΑΔΑ Α ΟΜΑΔΑ Β

Όπως τα δύο τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος, θα ψηφίσουμε αυτά που μας άρεσαν περισσότερο μέσα στο 2018. Έχουμε περίπου τις ίδιες κατηγορίες με πέρυσι, με εξαίρεση ορισμένες, όπου δεν υπήρχαν αρκετές (ή καθόλου) συμμετοχές και δεν μπορέσαμε να έχουμε υποψήφιες εκδόσεις για να γίνει ψηφοφορία. Όπως και πέρυσι, δεν θα έχουμε προκριματικό γύρο σε κάποιες κατηγορίες και θα ψηφίσουμε από την αρχή. Σε αυτήν την κατηγορία, έχουμε τις αυτοτελείς μεταφρασμένες εκδόσεις, όπου το "αυτοτελείς" σημαίνει ότι δεν ανήκουν σε μια σειρά με καθορισμένη περιοδικότητα.. Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο όσα κόμικς κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα μέσα στο 2018 και τους έχει γίνει παρουσίαση μέσα στο φόρουμ. Κατανοούμε ότι με αυτόν τον τρόπο, κάποιες εκδόσεις μένουν απέξω, αλλά δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που δεν μας έχουν αποσταλεί επίσημες λίστες κυκλοφορίας από εκδοτικούς οίκους. Επειδή οι υποψήφιοι είναι πάρα πολλοί, μπορείτε να ψηφίσετε όσους θέλετε. Η διαίρεση σε δύο ομάδες έχει γίνει για καθαρά τεχνικούς λόγους.Μπορείτε να ψηφίσετε όσους θέλετε είτε από την πρώτη ομάδα, είτε από τη δεύτερη και με οποιοδήποτε συνδυασμό. Δεν υπάρχει πλέον η επιλογή "Κανένα από αυτά", αν δεν σας άρεσε τίποτα, απλά μην ψηφίζετε. Δεν χρειάζεται να τα έχει διαβάσει όλα, για να ψηφίσετε. Κανείς από εμάς δεν τα έχει διαβάσει όλα. Ψηφίστε ό,τι διαβάσατε και σας άρεσε πραγματικά. Και μη βιαστείτε να ψηφίσετε: κάντε πρώτα μια καλή επανάληψη, σκεφτείτε και μετά ρίξτε την ψήφο σας. Η ψηφοφορία θα λήξει τα μεσάνυχτα της 28/02/2019. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πέρυσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πρόπερσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Οι υπόλοιπες κατηγορίες της δημοσκόπησης: Οι τίτλοι: ΟΜΑΔΑ Α ΟΜΑΔΑ Β

Όπως τα δύο τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος, θα ψηφίσουμε αυτά που μας άρεσαν περισσότερο μέσα στο 2018. Έχουμε περίπου τις ίδιες κατηγορίες με πέρυσι, με εξαίρεση ορισμένες, όπου δεν υπήρχαν αρκετές (ή καθόλου) συμμετοχές και δεν μπορέσαμε να έχουμε υποψήφιες εκδόσεις για να γίνει ψηφοφορία. Όπως και πέρυσι, δεν θα έχουμε προκριματικό γύρο σε κάποιες κατηγορίες και θα ψηφίσουμε από την αρχή. Σε αυτήν την κατηγορία, έχουμε τις ελληνικές εκδόσεις, αυτοτελείς ή όχι, που έχουν εκδοθεί από εκδοτικό οίκο. . Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο όσα κόμικς κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα μέσα στο 2018 και τους έχει γίνει παρουσίαση μέσα στο φόρουμ. Κατανοούμε ότι με αυτόν τον τρόπο, κάποιες εκδόσεις μένουν απέξω, αλλά δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που δεν μας έχουν αποσταλεί επίσημες λίστες κυκλοφορίας από εκδοτικούς οίκους. Επειδή οι υποψήφιοι είναι πάρα πολλοί, μπορείτε να ψηφίσετε όσους θέλετε. Η διαίρεση σε δύο ομάδες έχει γίνει για καθαρά τεχνικούς λόγους.Μπορείτε να ψηφίσετε όσους θέλετε είτε από την πρώτη ομάδα, είτε από τη δεύτερη και με οποιοδήποτε συνδυασμό. Δεν υπάρχει πλέον η επιλογή "Κανένα από αυτά", αν δεν σας άρεσε τίποτα, απλά μην ψηφίζετε. Δεν χρειάζεται να τα έχει διαβάσει όλα, για να ψηφίσετε. Κανείς από εμάς δεν τα έχει διαβάσει όλα. Ψηφίστε ό,τι διαβάσατε και σας άρεσε πραγματικά. Και μη βιαστείτε να ψηφίσετε: κάντε πρώτα μια καλή επανάληψη, σκεφτείτε και μετά ρίξτε την ψήφο σας. Η ψηφοφορία θα λήξει τα μεσάνυχτα της 28/02/2019. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πέρυσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πρόπερσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Οι υπόλοιπες κατηγορίες της δημοσκόπησης: Οι τίτλοι: ΟΜΑΔΑ Α ΟΜΑΔΑ Β

Κόμικ: Κοινωνική έκφραση ή κοινωνικοπολιτικό εργαλείο; Τα κόμικς, απόγονοι της βιομηχανικής επανάστασης, συνδέονται ιστορικά με τον πολιτισμό της «μάζας» όπως αυτός κυριάρχησε από τα μέσα του 19ου αιώνα. Όπως αναφέρει ο Zanettin, από μια κοινωνικό-ιστορική οπτική, τα κόμικς έχουν ακριβή χρόνο και τόπο γέννησης, τα τέλη του 19ου αιώνα, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ωστόσο, οι προϊστορικές τοιχογραφίες των σπηλαίων θεωρούνται «πρόγονοι» των κόμικς και ακολουθούν οι διαδοχικές εικόνες στις στήλες των Ασσυροβαβυλωνίων και οι επιτύμβιες πλάκες των πυραμίδων της Αιγύπτου. Οι Ινδιάνοι της Αμερικής, οι Εσκιμώοι και οι Σουμερίν σκιαγραφούσαν κι αυτοί ολόκληρες ιστορίες. Στον ελλαδικό χώρο, ο «Δίσκος της Φαιστού» στη Μινωική Κρήτη διηγείται ιστορίες με εικόνες και θα μπορούσε να θεωρηθεί το πρώτο κόμικ της αρχαίας Ελλάδας. Η ανακάλυψη της τυπογραφίας τον 15ο αιώνα οδήγησε στην εμφάνιση των πρώτων εικονογραφημένων εντύπων τον 17ο αιώνα. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας τους, τα κόμικς είχαν τη δυναμική να επικοινωνούν κυρίαρχες κοινωνικές αξίες, ενώ ταυτόχρονα παρείχαν το έδαφος για πολιτιστικό κριτικό σχολιασμό, μέσα από τις τρέχουσες τάσεις που συμπεριλαμβάνονταν στο περιεχόμενό τους στην εκάστοτε χρονική περίοδο. Τα κόμικς έχουν υποστεί ποικίλες ιστορικές και γεωγραφικές εξελίξεις, και μερικά είδη, που συχνά συνδέονται με μια συγκεκριμένη μορφή, είναι πιο γνωστά και διαδεδομένα σε ορισμένες περιοχές από ό,τι σε κάποιες άλλες. Ανάλογα δηλαδή τον τόπο από όπου κάποιος προέρχεται, η έννοια που αποδίδουν οι περισσότεροι άνθρωποι στα κόμικς είναι είτε εκείνη του Spiderman και του Batman είτε πιο «νεανικά» strips, όπως το The Beano, Tintin και Astérix ή ακόμη, πιο πρόσφατα, ο περιεκτικός όρος manga. Με τη σημερινή τους μορφή, τα κόμικς ξεκινούν για πρώτη φορά στην Αμερική το 1832, όταν ο Βίλχελμ Μπας σχεδίασε τους ήρωες Max και Moritz που γνώρισαν επιτυχία περισσότερο σαν κωμικά σκίτσα. Τα αμερικανικά κόμικς γρήγορα εξαπλώθηκαν σε όλη την υφήλιο και αναμείχθηκαν με άλλες παραδόσεις σχεδίων. Η εξέλιξή τους είναι τεράστια και η παραγωγή τους αυξάνεται κατακόρυφα την περίοδο του Μεσοπολέμου, οπότε και εμφανίζονται τα πρώτα υπερηρωικά αμερικανικά κόμικς. Είναι η εποχή όπου εμφανίζονται οι υπερήρωες όπως ο Superman (Siegel και Shuster, 1938) και άλλοι δημοφιλείς χαρακτήρες κόμικς, όπως ο Ποπάι του Elzie Crisler Segar, ο Μίκι Μάους του Floyd Gottfredson, η οικογένεια Ντακ του Carl Barks, ήρωες δηλαδή κόμικς που υποστηρίζονται από εκδοτικές αλλά και κινηματογραφικές εταιρείες. Η εμφάνιση των υπερηρώων στα κόμικς θα επηρεάσει την όλη βιομηχανία για όλα τα επόμενα έτη έως και σήμερα, ωθώντας την Ένατη Τέχνη να λειτουργήσει ως μέρος της ευρύτερης πολιτισμικής βιομηχανίας και να προωθήσει παράλληλα και τα άλλα είδη πολιτισμικής βιομηχανίας, όπως είναι ο κινηματογράφος. Τα κόμικς καθίστανται ως ο πλούσιος πάροχος περιεχομένου για άλλες ψυχαγωγικές βιομηχανίες, όπως κινηματογραφικές ταινίες, τηλεοπτικά προγράμματα, βιντεοπαιχνίδια, παιχνίδια και θεματικά πάρκα. Η δημοτικότητα των κόμικς οφείλεται κυρίως στην ευκολία και την ευελιξία τους. Σε σύγκριση με άλλες μορφές ψυχαγωγίας, τα κόμικς είναι αρκετά φθηνά, ενώ μπορούν να αγοραστούν σε ποικίλα καταστήματα με αρκετά εύκολη πρόσβαση, όπως είναι συχνά στα περίπτερα. Επίσης, η κατανάλωση δεν απαιτεί τεχνολογική υποδομή ή συγκεκριμένο επίπεδο αλφαβητισμού και μπορεί να συμβεί οπουδήποτε οι αναγνώστες προτιμούν, χωρίς πολλούς περιορισμούς. Σημαντικό χαρακτηριστικό των κόμικς αποτελεί και η διαπλοκή των θεμάτων τους στα πολιτικά ζητήματα. Τα κόμικς στις σελίδες τους αναπαριστούν με τρόπο χιουμοριστικό και διακωμωδούν τα πολιτικά φαινόμενα. Έτσι η ψυχαγωγία που προσφέρουν συνοδεύεται από τον κοινωνικό προβληματισμό ενώ συμβάλλει στην κοινωνική αφύπνιση. Μέσω της ενασχόλησης με τα κόμικς τα άτομα από την παιδική κιόλας ηλικία είναι ενήμερα για τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις οι οποίες απεικονίζονται παραστατικά από αυτά. Έχοντας ως κοινό λοιπόν άτομα νεαρής ακόμη ηλικίας τα κόμικς μπορούν να περάσουν επικοινωνιακά πολιτικά μηνύματα ή ακόμη να χρησιμοποιηθούν από τους πολιτικούς με συγκεκριμένη επικοινωνιακή στρατηγική. Με αυτόν τον τρόπο η πολιτική πραγματικότητα αισθητοποιείται μέσα από τις περίτεχνες εικόνες και τον συνθηματικό και πολλές φορές σαρκαστικό τρόπο γραφής που αν και φαντάζει απλοϊκός κρύβει ωστόσο μέσα του βαθιά νοήματα. Εδώ και πολλές δεκαετίες τα πολιτικά κόμματα έχουν χρησιμοποιήσει τα κόμικς στις πολιτικές τους εκστρατείες όπως για παράδειγμα Μπιλ Κλίντον (1996), Ομπάμα (2008), Μέρκελ (2009), Πούτιν (2011), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2010) και η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης της Πολωνίας (2011). Ως εκ τούτου, τα πολιτικά κόμικς είναι ένα παράδειγμα της ανάμειξης της λαϊκής κουλτούρας, της ψυχαγωγίας και του «politainment». Τέλος, η ισχύς των κόμικς γίνεται εμφανής μέσα από το παράδειγμα του Persepolis, αν αναλογιστεί κάποιος ότι θεωρείται απαραίτητο να διαβάζεται από τους μελλοντικούς στρατιωτικούς ηγέτες της Αμερικής. Θεωρείται ότι είναι μια σοφή επιλογή για το πρόγραμμα σπουδών, όχι μόνο επειδή είναι συναρπαστικό κατά την ανάγνωση, αλλά και επειδή μέσα από τα απλά μαύρα και λευκά καρέ κατά πάσα πιθανότητα θα δώσει στους δοκίμους μια καλύτερη κατανόηση του Ιράν από οποιοδήποτε άλλο ακαδημαϊκό κείμενο ή δημοσίευμα εφημερίδας. Το Persepolis δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στη Γαλλία και δεδομένης της μεγάλης επιτυχίας του σε πολλές χώρες, προσαρμόστηκε σε ταινία animation το 2007. Πρόκειται για την αυτοβιογραφία της Ιρανής καλλιτέχνιδος Marjane Satrapi, η οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Τεχεράνη το 1969. Μέσα από τις εικόνες, που, όπως έχει αναφερθεί, αποτελούν ισχυρό εργαλείο, επικοινωνούνται μηνύματα, πολιτικές ιδέες και απόψεις, αφήνοντας τον αναγνώστη είτε να τις δεχτεί άκριτα είτε να αναζητήσει περισσότερες πληροφορίες μέσω άλλων πηγών. *Το κείμενο γράφτηκε με αφορμή τον θάνατο του Στιβ Ντίτκο (Ιούνιος του 2018) και τον θάνατο του Σταν Λι, (Νοέμβριος 2018), και οι δύο δημιουργοί του σούπερ ήρωα της Marvel «Spiderman». Από την Ιωάννα Δεληγιάννη, ιστορικό Ευρωπαϊκού Πολιτισμού - Ειδικό Πολιτιστικής Διαχείρισης MSc Πηγή

Η γάτα που ανέτρεψε όλα τα στερεότυπα Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς Το 1999, το περιοδικό-βίβλος στην κριτική και θεωρία των κόμικς, The Comics Journal, ανακήρυξε τη σειρά Krazy Kat τη σπουδαιότερη όλων των εποχών. Οχι άδικα. Το αξέχαστο έργο του George Herriman ήταν πρωτοποριακό σε πολλούς τομείς. Και πάνω απ’ όλα, στις ανατροπές των καθιερωμένων αντιλήψεων και την κατάργηση των συμβάσεων Μια μαύρη γάτα είναι ερωτευμένη με ένα λευκό αρσενικό ποντίκι. Το ποντίκι μισεί θανάσιμα τη γάτα και της εκτοξεύει ένα τούβλο στο κεφάλι σε κάθε ευκαιρία. Η γάτα λατρεύει την πράξη αυτή και την επιζητά. Και ένας σκύλος-αστυνομικός προσπαθεί να την προστατέψει κλείνοντας το ποντίκι στη φυλακή. Αυτό ήταν το βασικό θεματικό μοτίβο της σειράς «Krazy Kat» του George Herriman, μιας εμβληματικής και αξεπέραστα επιδραστικής σειράς που φιγουράρει στις κορυφαίες θέσεις κάθε λίστας με τα καλύτερα κόμικς της Ιστορίας. Φέτος συμπληρώνονται 75 χρόνια από τον θάνατο του δημιουργού της και με την αφορμή αυτή, αξίζει να ανατρέξουμε σε ορισμένες από τις ιδιαιτερότητες του magnum opus της καριέρας του. Ο George Herriman Ο Herriman γεννήθηκε το 1880 στη Νέα Ορλεάνη, καταγεγραμμένος ως κρεολός μιγάς και έχοντας μια πολυεθνική οικογενειακή καταγωγή. Από νεαρή ηλικία ξεκίνησε να εργάζεται ως σκιτσογράφος και δημιουργός κόμικς έχοντας στο ενεργητικό του ορισμένες σημαντικές αλλά βραχύβιες σειρές, όπως οι «Professor Otto and his Auto», «Acrobatic Archie», «Major Ozone’s Fresh Air Crusade» κ.ά. Από το 1910 και αφού πρώτα είχε ζήσει στο Λος Αντζελες και στη συνέχεια στη Νέα Υόρκη, ξεκίνησε το «The Dingbat Family», μια ηθογραφική χιουμοριστική σειρά για τις περιπέτειες του ενδοοικογενειακού βίου. Στις 26 Ιουλίου του 1910, στο κάτω μέρος του στριπ εμφανίστηκαν σε μια παράλληλη ιστορία με αυτήν που εξελισσόταν στο διαμέρισμα της οικογένειας Dingbat, μια μικροσκοπική μαύρη γατούλα και ένα λευκό ποντικάκι. Και εκεί που η λογική και οι νόμοι της φύσης θα επέβαλλαν τη νίκη του ισχυρότερου, δηλαδή την εξόντωση του ποντικού με συνοπτικές διαδικασίες και τη θριαμβευτική επίδειξη του πτώματός του από τη γάτα, συνέβη το αναπάντεχο: το ποντίκι, αντί να υποχωρήσει, εκσφενδόνισε με δύναμη στο κεφάλι της γάτας ένα αντικείμενο πριν χαθεί από το πλάνο και αφήνοντας την εμβρόντητη γάτα να συλλογίζεται με απορία αυτό που έπαθε. Αυτό το μοτίβο επανήλθε αρκετές φορές, με διάφορα αντικείμενα να καταλήγουν στο κεφάλι της γάτας για τα επόμενα τρία χρόνια. Εν τω μεταξύ, η παράλληλη ιστορία του κάτω μέρους με τη γάτα και το ποντίκι άρχισε να μεγαλώνει σε διαστάσεις και να κερδίζει όλο και περισσότερο χώρο από την οικογένεια Dingbat. Κάποια στιγμή, μάλιστα, η κάτω σειρά πλαισιώθηκε και διαχωρίστηκε πλήρως ενώ από τις 28 Οκτωβρίου του 1913 απέκτησε την πλήρη αυτονομία της και τον δικό της τίτλο: «Krazy Kat». Αυτή η σειρά έμελλε να γίνει μια από τις μακροβιότερες στην ιστορία των κόμικς, δημιουργημένη μόνο από έναν καλλιτέχνη και τα ζωάκια που συμμετείχαν σε αυτήν συντρόφευσαν τον George Herriman μέχρι το τέλος της ζωής του, στις 25 Απριλίου του 1944. Στο διάστημα αυτό οι ανατροπές των στερεοτύπων υπήρξαν συνεχείς και οι έως τότε θεματικές και σχεδιαστικές συμβάσεις κατέρρευσαν στις σελίδες ενός ασπρόμαυρου και εν συνεχεία έγχρωμου κόμικς. Κατ' αρχάς και μόνο το χρώμα των τριών βασικών πρωταγωνιστών αποτελούσε μια τολμηρή παρέκβαση από τα καθιερωμένα Η γάτα ήταν μαύρη και ήταν καλή. Το ποντίκι ήταν λευκό και ενσάρκωνε το κακό. Αυτή η λεπτομέρεια δεν ήταν καθόλου τεχνική ούτε τυχαία. Σε μια από τις προηγούμενες σειρές του Herriman, στο «Musical Mose», ο κεντρικός χαρακτήρας ήταν επίσης μαύρος και απόλυτα καλός και αγαθός σε μια περίοδο (αρχές του εικοστού αιώνα) που το φυλετικό ζήτημα προκαλούσε συνεχείς εντάσεις, ο μαύρος πληθυσμός δεν είχε κατορθώσει να κατακτήσει πλήρη κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα και ο ρατσισμός αποτελούσε δεδομένη κατάσταση στο μεγαλύτερο τμήμα των ΗΠΑ και ειδικότερα στον αμερικανικό Νότο. Στις χρωματικές επιλογές του Herriman είναι πιθανό να έπαιξαν σημαντικό ρόλο η δική του μικτή καταγωγή και το σκούρο δέρμα του καθώς και τα παιδικά του χρόνια σε ένα περιβάλλον όπου συμβίωναν μικτοί πληθυσμοί, όπως αυτό της Λουιζιάνα. Οι μαύροι χαρακτήρες στα κόμικς εκείνης της εποχής δεν είχαν σχεδόν ποτέ πρωταγωνιστικούς ρόλους, ήταν κατά κανόνα στερεοτυπικά σχεδιασμένοι και ομοιόμορφοι (πλακουτσωτές μύτες, πυκνά σγουρά μαλλιά, φουσκωτά χείλη και σχεδόν ανύπαρκτα χαρακτηριστικά προσώπου που θα τους διέκριναν από τους υπόλοιπους) και υποδύονταν εύσωμες και γκαφατζούδες γκουβερνάντες, αφελείς εργάτες και αγρότες, άγριους και απολίτιστους ιθαγενείς ή κοινούς εγκληματίες. Μια μαύρη γάτα, ξαφνικά, άλλαζε τα δεδομένα. Και απέναντί της είχε έναν κακούργο λευκό, έστω και ποντικό. Από την άλλη, ανατρεπτική ήταν και η επιλογή του φύλου. Η γάτα «άλλαζε» φύλο με βάση τις σεναριακές απαιτήσεις. Ποτέ δεν δηλώθηκε από τον δημιουργό της ως θηλυκή ή αρσενική αν και στην κοινή συνείδηση έχει καταγραφεί ως κορίτσι. Ο ίδιος ο Herriman έλεγε πως τον είχε απασχολήσει ιδιαίτερα αυτό το θέμα, αλλά αντιμετώπιζε τη γάτα του σαν ένα αερικό, σαν ξωτικό και «τα ξωτικά δεν έχουν φύλο». Ο ποντικός Ignatz, ωστόσο, ήταν ξεκάθαρα αρσενικός, είχε οικογένεια, γυναίκα και παιδιά-ποντικάκια. Και είχε αποκλειστικό στόχο της ζωής του να πληγώσει τη γάτα, να την πονέσει, να την προσβάλει, να την εκδικηθεί για όλα τα δεινά που υπέφεραν οι πρόγονοί του από τις φύσει ποντικοκτόνες γάτες της ιστορίας αυτού του κόσμου. Εστω κι αν η Krazy Kat δεν έφταιγε σε τίποτα. Της πετούσε τούβλα στο κεφάλι με θαυμαστή συνέπεια και συχνότητα. Και η γάτα ένιωθε τότε την καρδιά της να χτυπά ακόμη δυνατότερα: «Αχ, γιατί δεν έχω δυο κεφάλια ώστε να τρώω δυο τούβλα», μονολογούσε. Κάπου τότε εμφανιζόταν ο προστάτης της, ένας θηριώδης σκύλος-αστυνομικός, φυσικά αρσενικός, με ένα ευμέγεθες κλομπ στο χέρι. Ο Offica Pup, κρυφά ερωτευμένος με τη γάτα, έπαιρνε τον Ignatz στο κυνήγι, τον συλλάμβανε και τον οδηγούσε στη φυλακή, από την οποία η απόδραση ήταν το πιο εύκολο πράγμα ώστε η ιστορία να επαναλαμβάνεται στο διηνεκές, χωρίς κανείς από τους χαρακτήρες να μπορεί να απεμπλακεί από την παρά φύση συμπεριφορά που του χάρισε ο δημιουργός του. Σε μια σειρά που το ψυχολογικό προφίλ των χαρακτήρων μπορεί να ερμηνευτεί ιδανικά με φροϋδικούς όρους, οι θρησκευτικές συμπαραδηλώσεις είναι εντυπωσιακές, ενώ τα σχεδιαστικά στιλ του Herriman, από τον πρώιμο σκοτεινό εξπρεσιονισμό μέχρι τον ολλανδικό νεοπλαστικισμό, συνέθεταν ένα πανέμορφο μωσαϊκό-μάθημα της Ιστορίας της Τέχνης. Σε όλα αυτά θα αναφερθούμε στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος, στο επόμενο τεύχος. Πηγή

Όπως τα δύο τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος, θα ψηφίσουμε αυτά που μας άρεσαν περισσότερο μέσα στο 2018. Έχουμε περίπου τις ίδιες κατηγορίες με πέρυσι, με εξαίρεση ορισμένες, όπου δεν υπήρχαν αρκετές (ή καθόλου) συμμετοχές και δεν μπορέσαμε να έχουμε υποψήφιες εκδόσεις για να γίνει ψηφοφορία. Όπως και πέρυσι, δεν θα έχουμε προκριματικό γύρο σε κάποιες κατηγορίες και θα ψηφίσουμε από την αρχή. Σε αυτήν την κατηγορία, έχουμε τις έχουμε τις Limited Series, δηλαδή εκδόσεις για τις οποίες οι ίδιοι οι εκδότες έθεσαν ως όριο κυκλοφορίας έναν ορισμένο αριθμό τευχών και σε κάθε περίπτωση μέχρι 10 τεύχη, Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο όσα κόμικς κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα μέσα στο 2018 και τους έχει γίνει παρουσίαση μέσα στο φόρουμ. Κατανοούμε ότι με αυτόν τον τρόπο, κάποιες εκδόσεις μένουν απέξω, αλλά δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που δεν μας έχουν αποσταλεί επίσημες λίστες κυκλοφορίας από εκδοτικούς οίκους. Σε αυτή την κατηγορία οι υποψήφιοι δεν είναι πολλοί, άρα μπορείτε να ψηφίσετε μόνο μια έκδοση. Δεν υπάρχει πλέον η επιλογή "Κανένα από αυτά", αν δεν σας άρεσε τίποτα, απλά μην ψηφίζετε. Μια απαραίτητη διευκρίνηση: η περσινή νικήτρια έκδοση αυτής της κατηγορίας, η Μεγάλη Βιβλιοθήκη του Ρομάνο Σκάρπα, εφόσον συνεχίσθηκε και φαίνεται ότι θα συνεχισθεί, μεταφέρθηκε στην κατηγορία των σειρών. Μια δεύτερη επισήμανση είναι, ότι αποφασίσαμε από φέτος να συμπεριλαμβάνουμε σε αυτήν την κατηγορία και εκδόσεις που ολοκληρώνονται σε πάνω από ένα τεύχος/τόμο, ακόμα κι αν ο αριθμός δεν υπερβαίνει τα 2 τεύχη/τόμους. Συνεπώς, η Βαλκυρία και ο Άγνωστος μεταφέρθηκαν σε αυτήν την κατηγορία Δεν χρειάζεται να τα έχει διαβάσει όλα, για να ψηφίσετε. Κανείς από εμάς δεν τα έχει διαβάσει όλα. Ψηφίστε ό,τι διαβάσατε και σας άρεσε πραγματικά. Και μη βιαστείτε να ψηφίσετε: κάντε πρώτα μια καλή επανάληψη, σκεφτείτε και μετά ρίξτε την ψήφο σας. Η ψηφοφορία θα λήξει τα μεσάνυχτα της 28/02/2019. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πέρυσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πρόπερσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Οι υπόλοιπες κατηγορίες της δημοσκόπησης: Οι τίτλοι

Όπως τα δύο τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος, θα ψηφίσουμε αυτά που μας άρεσαν περισσότερο μέσα στο 2018. Έχουμε περίπου τις ίδιες κατηγορίες με πέρυσι, με εξαίρεση ορισμένες, όπου δεν υπήρχαν αρκετές (ή καθόλου) συμμετοχές και δεν μπορέσαμε να έχουμε υποψήφιες εκδόσεις για να γίνει ψηφοφορία. Όπως και πέρυσι, δεν θα έχουμε προκριματικό γύρο σε κάποιες κατηγορίες και θα ψηφίσουμε από την αρχή. Σε αυτήν την κατηγορία, έχουμε τις γελοιογραφίες, Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο όσα κόμικς κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα μέσα στο 2018 και τους έχει γίνει παρουσίαση μέσα στο φόρουμ. Κατανοούμε ότι με αυτόν τον τρόπο, κάποιες εκδόσεις μένουν απέξω, αλλά δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που δεν μας έχουν αποσταλεί επίσημες λίστες κυκλοφορίας από εκδοτικούς οίκους. Σε αυτή την κατηγορία οι υποψήφιοι δεν είναι πολλοί, άρα μπορείτε να ψηφίσετε μόνο μια έκδοση. Δεν υπάρχει πλέον η επιλογή "Κανένα από αυτά", αν δεν σας άρεσε τίποτα, απλά μην ψηφίζετε. Δεν χρειάζεται να τα έχει διαβάσει όλα, για να ψηφίσετε. Κανείς από εμάς δεν τα έχει διαβάσει όλα. Ψηφίστε ό,τι διαβάσατε και σας άρεσε πραγματικά. Και μη βιαστείτε να ψηφίσετε: κάντε πρώτα μια καλή επανάληψη, σκεφτείτε και μετά ρίξτε την ψήφο σας. Η ψηφοφορία θα λήξει τα μεσάνυχτα της 28/02/2019. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πέρυσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πρόπερσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Οι υπόλοιπες κατηγορίες της δημοσκόπησης: Οι τίτλοι

Όπως τα δύο τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος, θα ψηφίσουμε αυτά που μας άρεσαν περισσότερο μέσα στο 2018. Έχουμε περίπου τις ίδιες κατηγορίες με πέρυσι, με εξαίρεση ορισμένες, όπου δεν υπήρχαν αρκετές (ή καθόλου) συμμετοχές και δεν μπορέσαμε να έχουμε υποψήφιες εκδόσεις για να γίνει ψηφοφορία. Όπως και πέρυσι, δεν θα έχουμε προκριματικό γύρο σε κάποιες κατηγορίες και θα ψηφίσουμε από την αρχή. Σε αυτήν την κατηγορία, έχουμε τις ανθολογίες, δηλαδή εκδόσεις με περισσότερους του ενός δημιουργούς και περισσότερα του ενός θέματα. Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο όσα κόμικς κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα μέσα στο 2018 και τους έχει γίνει παρουσίαση μέσα στο φόρουμ. Κατανοούμε ότι με αυτόν τον τρόπο, κάποιες εκδόσεις μένουν απέξω, αλλά δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που δεν μας έχουν αποσταλεί επίσημες λίστες κυκλοφορίας από εκδοτικούς οίκους. Σε αυτή την κατηγορία οι υποψήφιοι δεν είναι πολλοί, άρα μπορείτε να ψηφίσετε μόνο μια έκδοση. Δεν υπάρχει πλέον η επιλογή "Κανένα από αυτά", αν δεν σας άρεσε τίποτα, απλά μην ψηφίζετε. Μια ακόμα σημαντική τροποποίηση σε σχέση με πέρυσι, είναι ότι δεν ψηφίζουμε πλέον για κάθε τεύχος της ανθολογίας ξεχωριστά, αλλά για τη σειρά ως σύνολο. Μετά από συζητήσεις, αποφασίσουμε να συμπεριλάβουμε το Μπλεκ σε αυτήν την κατηγορία και να αλλάξουμε τον τίτλο της κατηγορίες σε "Καλύτερη Ανθολογία / Πολυθεματικό) Δεν χρειάζεται να τα έχει διαβάσει όλα, για να ψηφίσετε. Κανείς από εμάς δεν τα έχει διαβάσει όλα. Ψηφίστε ό,τι διαβάσατε και σας άρεσε πραγματικά. Και μη βιαστείτε να ψηφίσετε: κάντε πρώτα μια καλή επανάληψη, σκεφτείτε και μετά ρίξτε την ψήφο σας. Η ψηφοφορία θα λήξει τα μεσάνυχτα της 28/02/2019. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πέρυσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Εδώ μπορείτε να δείτε τι είχαμε ψηφίσει πρόπερσι στην αντίστοιχη κατηγορία. Οι υπόλοιπες κατηγορίες της δημοσκόπησης: Οι τίτλοι

Μητέρες και παιδιά πρόσφυγες σχεδιάζουν τα δικά τους κόμικς Σχέδιο κόμικ από το υλικό του εκπαιδευτικού προγράμματος «BONDS» Συντάκτης: Λένα Κυριακίδη Τα κόμικς ως εκπαιδευτικό εργαλείο για την κοινωνική ένταξη των προσφύγων αξιοποιεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Bonds», στο πλαίσιο του οποίου παιδιά και μητέρες σχεδιάζουν ιστορίες είτε για να μοιραστούν με δημιουργικό τρόπο τις δικές τους εμπειρίες είτε για να συζητήσουν τη διαχείριση καθημερινών προβλημάτων. Στα κόμικς δεν υπάρχει σωστό και λάθος, δεν υπάρχει η διαμεσολάβηση της λογικής, αλλά ο συνδυασμός εικόνας και λόγου, ανεξάρτητα από τη γλώσσα του καθενός, και δίνεται η δυνατότητα αφήγησης ακόμα και δύσκολων ζητημάτων, όπως τα βιώματα όσων άφησαν τις πατρίδες τους για να έχουν ένα καλύτερο μέλλον. Σκοπός των εργαστηρίων σε έξι ευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα, Κύπρο, Ισπανία, Ιταλία, Σλοβενία, Ολλανδία) αποτέλεσε οι συμμετέχοντες να δουλέψουν ομαδικά, να ανοιχτούν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Για όλα τα παραπάνω μάς μίλησε στον φιλόξενο χώρο της Athens Comics Library η Λήδα Τσενέ, υπεύθυνη της μη κερδοσκοπικής εταιρείας Comicdom Press, που υλοποιεί το πρόγραμμα με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+. «Οι ιστορίες που ακούγαμε συνήθως είναι για το πώς μπήκαν σε ένα σκάφος για να φτάσουν στην Ελλάδα. Ιστορίες γεμάτες πόνο, δάκρυα και δυστυχία. Για εμάς ήταν και εξουθενωτικό, γιατί δεν είμαστε κοινωνικοί λειτουργοί ή ψυχολόγοι. Οπότε έπρεπε να βρούμε έναν τρόπο και για να εμπνεύσουμε αυτούς τους ανθρώπους, για να δουν κάτι άλλο. Υστερα από δύο χρόνια, ακούμε καθημερινές ιστορίες για το πώς ζουν τώρα και ιστορίες για το τι θέλουν να κάνουν στο μέλλον. Θέλω να πιστεύω ότι αυτοί οι πληθυσμοί έχουν κάπως αποδεχτεί την κατάσταση και προσπαθούν να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον εδώ ή να δουν τι μπορούν να πάρουν ή να δώσουν στην Ελλάδα», σημείωσε η κ. Τσενέ. Γι’ αυτό έχει ενδιαφέρον να δούμε ποιες ιστορίες και επέλεξαν να μοιραστούν οι πρόσφυγες, αλλά και με ποιον τρόπο. «Στις γυναίκες δεν άρεσαν καθόλου τα κόμικς με σούπερ ήρωες. Παράλληλα, όταν ζητούσαμε στα παιδιά να ζωγραφίσουν σούπερ ήρωες, τα περισσότερα ζωγράφιζαν τις μητέρες τους. Αφού δείχναμε στις μητέρες τι ζωγράφισαν τα παιδιά τους, συζητούσαμε για την ιδέα των σούπερ ηρώων με φυσιολογικές δυνάμεις, όπως το να έχεις ενσυναίσθηση ή να είσαι ικανός να καταλάβεις τι συμβαίνει σε πολυπολιτισμικό περιβάλλον. Οταν ζητούσαμε από τις μητέρες να σχεδιάσουν τους δικούς τους σούπερ ήρωες, εκείνες -εκτός από λίγες συμμετέχουσες- απεικόνιζαν πάντα άνδρες κι αυτό έχει να κάνει με την αντίληψη που έχουν για τα δύο φύλα». Ενα από τα καθημερινά σενάρια για κόμικ που δημιούργησε η Δήμητρα Αδαμοπούλου έπειτα από συνεργασία με το Melissa network, αφορά μια οικογένεια που μετακομίζει σε ένα νέο σπίτι, σε μια νέα χώρα. «Οταν ο πατέρας έχει φύγει για τη δουλειά και τα παιδιά για το σχολείο, η μητέρα μένει μόνη στο διαμέρισμα, ξεκινάει να φτιάξει καφέ, συνειδητοποιεί ότι δεν έχει ζάχαρη και σκέφτεται να ζητήσει από τους γείτονές της, ενώ πλάθει στο μυαλό της διαφορά σενάρια για την αντίδρασή τους: θα ανοίξουν την πόρτα, θα την κλείσουν στο πρόσωπό της, πώς θα επικοινωνήσουν; Ζητάμε από τους συμμετέχοντες να τελειώσουν την ιστορία και να μας πουν τι νομίζουν ότι θα συμβεί», εξηγεί η κ. Τσενέ. «Ενα άλλο κόμικ εμφάνιζε γυναίκες να μαγειρεύουν και να μιλούν πίσω από την πλάτη κάποιου που λείπει, όταν το κουδούνι χτυπάει και το νέο μέλος της παρέας ρωτάει:“Τι έχασα;”. Εδώ οι γυναίκες καλούνται να σχεδιάσουν αντίστοιχες εμπειρίες από τη δική τους κουλτούρα. Ενα από τα σενάρια για τα παιδιά, που μπορεί να είναι κοντά με δικά τους βιώματα, έχει ως πρωταγωνίστρια μία χαριτωμένη αλεπού, που έχει χαθεί σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον και δεν ξέρει πώς θα επιβιώσει ή πώς θα γυρίσει σπίτι. Εκεί θέλουμε να δούμε πώς θα απαντήσουν τα παιδιά: θα επιλέξουν να γυρίσει σπίτι, να προσαρμοστεί στο καινούργιο, θα βρει φίλους;». Σύμφωνα με την κ. Τσενέ, το κλειδί της επιτυχίας των εργαστηρίων ήταν ότι όλοι είχαν την ευκαιρία να αλληλογνωριστούν καλύτερα και να μάθουν κάτι ο ένας από τον άλλον. «Ηταν μια εμπειρία κατά την οποία εμείς μάθαμε περισσότερα από ό,τι αυτοί από εμάς και μας ενέπνευσαν», τόνισε και έκλεισε μεταφέροντας μια ιστορία που ζωγράφισε για το νόημα της ζωής ένα κορίτσι από τη Συρία, το οποίο ήρθε με τον «γνωστό τρόπο» στη Λέσβο και μετά στην Αθήνα, ύστερα από πολλούς μήνες στη Μόρια. «Το δικό της κόμικ είχε έναν χαρακτήρα ο οποίος γνώριζε κάθε μέρα ένα άτομο που έκανε κάτι χαρούμενο, όπως για παράδειγμα ένα παιδί με ένα κόκκινο μπαλόνι. Στο τέλος, κατέληγε στην άποψη ότι πρέπει να δεις τη θετική εικόνα και να σκεφτείς όμορφα, για να κάνεις τη δική σου τη ζωή όμορφη. Πρόκειται για ένα δυνατό μήνυμα για έναν άνθρωπο που έχει υποφέρει πολλά, δεν κατηγορεί κάποιον άλλον, και βλέπει την πραγματικότητα με στόχο μια καλύτερη ζωή. Είμαστε πολύ χαρούμενοι, γιατί το εξέφρασε μέσα από τη μεθοδολογία των κόμικ». Πηγή

Κόμικς χωρίς μεσάζοντες Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς Οι εναλλακτικές μέθοδοι χρηματοδότησης του έργου ενός δημιουργού και η εγκαθίδρυση μέσω αυτών μιας πιο άμεσης σχέσης του καλλιτέχνη με τους αναγνώστες του, χωρίς μεσάζοντες, γνωρίζουν όλο και μεγαλύτερη διάδοση τα τελευταία χρόνια. Ηδη θεωρείται παραδοσιακή η μέθοδος του crowdfunding κατά την οποία ένα έργο τέχνης χρηματοδοτείται από τους υποστηρικτές του καλλιτέχνη ώστε να καταστεί δυνατή η υλοποίησή του, από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι την ολοκλήρωση και τη μετουσίωσή του σε φυσικό έργο. Μία από τις πιο σύγχρονες και ελκυστικές για τους καλλιτέχνες πρακτικές είναι η εφαρμογή της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «Patreon» και ένας από τους Ελληνες δημιουργούς που τη χρησιμοποιούν εδώ και μερικούς μήνες με μεγάλη επιτυχία είναι ο Τάσος Μαραγκός. Η διαφορά του «Patreon» με άλλες ηλεκτρονικές εφαρμογές είναι ότι δεν λειτουργεί ως μηχανή αναζήτησης πόρων με στόχο τη μακροπρόθεσμη υλοποίηση έργου, αλλά ως μια μόνιμη και σταθερή βάση «έκθεσης» έργων σε ένα πιστό κοινό που με τη συνέπειά του καθιστά δυνατή τη συνέχιση του έργου. Ο Tasmar, όπως υπογράφει συνήθως τα έργα του, ένας από τους κορυφαίους καλλιτέχνες του είδους εδώ και σχεδόν είκοσι χρόνια, έχει φιλοτεχνήσει ώς σήμερα απολαυστικά χιουμοριστικά και βαθύτατα πολιτικά κόμικς όπως τα «Krak Komiks», «Hard Rock», «Ολα Είναι Κόμικξς», «Super Condom», «Big Bang», «Holy Shit Comix!» κ.ά., ενώ από την αρχή της κυκλοφορίας του Καρέ Καρέ και επί σειρά ετών τα «Αδέσποτα Σκίτσα» του φιλοξενούνταν στην «Εφ.Συν.». Πλέον, επικοινωνεί με τους φίλους των κόμικς του μέσω του Patreon προσφέροντας σπουδαία αναγνωστικά προνόμια αλλά και είδη σε φυσική μορφή, όπως stickers, mini comic zines κ.ά. Στο «Patreon» κάθε Τρίτη παρουσιάζει καινούργιες σελίδες από το «Hard Rock» και τις νέες περιπέτειες του Μάρκου, κάθε Πέμπτη ανεβάζει το «Lost inκ Space» με αναφορές στην επικαιρότητα, πολιτική και μη, και κάθε Σάββατο τη συνέχεια του «Ολα Είναι Κόμικξς». Πώς, όμως, μπορούμε να τον στηρίξουμε και να διαβάζουμε τα έργα του; Απλώς μπαίνοντας στην πλατφόρμα και επιλέγοντας μία από τις κατηγορίες «cool supporter», «sticker pack dude», «comic zine master» και «commission overlord», που η καθεμιά αντιστοιχεί σε διαφορετική, μικρή, οικονομική συνεισφορά και διαφορετικά ανταλλάγματα που κυμαίνονται από την ανάγνωση των κόμικς μέχρι την απόκτηση πρωτότυπων έργων. Με βάση την παρουσία του Μαραγκού στα ελληνικά κόμικς, η ανταμοιβή από την υποστήριξη αναμένεται να είναι πολλαπλάσια της οικονομικής επιβάρυνσης. Πηγή

Και όμως υπάρχει και… Διεθνολογική Προσέγγιση για τα 90 Χρόνια του Τεντεν Του Γιάννη Παρμακίδη * Εννέα δεκαετίες συμπληρώνονται στις 10 Ιανουαρίου του νέου έτους από τη δημοσίευση του πρώτου τεύχους των Περιπετειών του Τεντέν το 1929, μιας σειράς κόμικ, που κυκλοφόρησε στο παιδικό ένθετο του Μικρού Εικοστού της βελγικής εφημερίδας «Ο 20ος Αιώνας» και έμελλε να γίνει η αγαπημένη όλων των ηλικιών. Έκτοτε, οι ιστορίες του νεαρού ρεπόρτερ, εκτός από τα εκατομμύρια αντίτυπα μεταφρασμένα σε 58 γλώσσες, μεταφέρθηκαν στους τηλεοπτικούς μας δέκτες με τη μορφή κινουμένων σχεδίων, αλλά και στη μεγάλη οθόνη με την ομώνυμη τρισδιάστατη ταινία του 2011 «The adventures of Tin tin». Ποια όμως η ξεχωριστή συμβολή του συγγραφέα Ζωρζ Προσπέρ Ρεμί (Ερζέ) στον αχανή κόσμο των κόμικς και κατ’ επέκταση ποια η ειδική διάσταση της ποπ κουλτούρας του έργου στο δημόσιο εκπαιδευτικό διάλογο; Ο Ερζέ μέσα από τις σελίδες του,ανέλαβε το βαρύ φορτίο να συναρμολογήσει στα παιδικά μάτια, τον κόσμο της διεθνοπολιτικής σύγκρουσης συμφερόντων όπως -σχεδόν- είναι με ισχυρές δόσεις έξυπνου χιούμορ και,ταυτόχρονα, αφομοίωση στων τότε επίκαιρων τεχνολογικών εξελίξεων. Παράλληλα, στη πολύχρονη πορεία του, το έργο δέχτηκε και αρκετές επικρίσεις πλην όμως οι περισσότερες εξ αυτών δε ξεπερνούσαν σε επίπεδο επιχειρηματολογίας την αφοριστική διάθεση υπεραπλουστευτικών αναλύσεων. Με την όποια αξία λοιπόν της υποκειμενικής μας άποψης,οι δράσεις του μικρού μας ήρωα περιγράφουν‘‘υποθέσεις εργασίας’’ στη ρεαλιστική σχολή σκέψης της επιστήμης των διεθνών σχέσεων, πληρώντας βασικές προϋποθέσεις της. Ο Βέλγος δημοσιογράφος και οι φίλοι του Κάπτεν Χάντοκ, καθηγητής Τουρνεσολ, οι αστυνομικοί Ντυπόν και Ντιπόν και ο αγαπημένος σκύλος του Μιλού επιχειρούν σε ένα άναρχο χομπσιανό περιβάλλον – ζούγκλα-όπου αφ’ ενός η ισχύς αποτελεί τη καταλυτική ουσία στις διεθνοπολιτικές ανακατατάξεις και αφ’ ετέρου τα κράτη στελεχώνουν τους κύριους δρώντες του διεθνούς συστήματος. Στα τεύχη Αποστολή και Βήματα στη Σελήνη περιγράφεται άψογα ο ανταγωνισμός μεταξύ Η.Π.Α- Ε.Σ.Σ.Δ στη διαστημική κούρσα που είχαν επιδοθεί οι δυο υπερδυνάμεις τις δεκαετίες του 1950 και 1960 με σκοπό την απόκτηση στρατηγικού συγκριτικού πλεονεκτήματος χρησιμοποιώντας ακόμα και αθέμιτα μέσα όπως η κατασκοπεία. Για τους κλασικούς ρεαλιστές ειδικότερα οι διεθνείς οργανισμοί είναι εργαλεία στα χέρια των ισχυρών παικτών και οι συμμαχίες διατηρούνται όσο υπάρχουν κοινά συμφέροντα. Στον Μπλε Λωτό, ο Ιάπωνας πρέσβηςδικαιολογεί στη Κοινωνία των Εθνών την επέμβαση των στρατευμάτων της χώρας του επί του Κινεζικού εδάφους έπειτα από μια δολιοφθορά που προκάλεσαν οι ίδιες οι Ιαπωνικές μυστικές υπηρεσίες των κατοχικών δυνάμεων στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Σαγκάης, με τη Κ.Τ.Ε να παραμένει ουδέτερος παρατηρητής. Γνωρίζουμε σήμερα πως ο εν λόγω διεθνής οργανισμός δε κατάφερε να ανταποκριθεί στο έργο του για συλλογική ασφάλεια καθώς και την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στη Πολωνία το 1939 προηγήθηκε ένα μεθοριακό επεισόδιο προβοκάτσιας παρόμοιο με αυτό που περιγράφεται στο τεύχος. Τα κράτη, ως ορθολογικοί δρώντες, δρουν με βάση το εθνικό τους συμφέρον και για την επίτευξη των σκοπών τους επιδιώκουν τη μεγιστοποίηση της ισχύος τους επηρεάζοντας τους υπόλοιπους παίκτες του διεθνούς συστήματος. Η περιπέτεια Κάρβουνα στο Αμπάρι διηγείται τη διενέργεια πραξικοπήματος στην υποτιθέμενη χώρα του Χεμέντ όπου μια ξένη δύναμη επεμβαίνει στα εσωτερικά ενός κράτους δια μέσου αντιπροσώπων (proxy) αναθέτοντας σε ιδιώτες παραστρατιωτικούς την υπονόμευση του νόμιμου καθεστώτος σε συνεργασία με τοπικούς αξιωματούχους σφετεριστές της εξουσίας. Όπως προέκυψε από την ακαδημαϊκή έρευνα μετά από τον αποχαρακτηρισμό των εγγράφων της CIA οι Η.Π.Α, με πρόσχημα των κίνδυνο κομμουνιστικής επέκτασης κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου είχαν προβεί σε ανατροπές κυβερνήσεων σε χώρες όπως Ιράν, Γουατεμάλα, Χιλή κ.α. Εξαιρετική επίσης είναι και η παραπομπή ως προς την ήπια ισχύ (softpower), την ισχύ μέσω της έλξης δηλαδή, η οποία αξίζει να σημειωθεί παρόλο που η ρεαλιστική φιλοσοφία απευθύνεται κατεξοχήν στη στρατιωτική ισχύ (hardpower).Στις πρώτες σελίδες της Χώρας των Σοβιέτο Τεντεν διαπιστώνει με έκπληξη την ύπαρξη των χωριών Ποτέμκιν, τα οποία παρουσιάζονται στους δυτικούς ανταποκριτές από τους σοβιετικούς κομισάριους ως τεράστιες βιομηχανικές μονάδες με σκοπό τη δημιουργία εντυπώσεων και δέους στους λαούς των καπιταλιστικών κοινωνιών. Στην πραγματικότητα επρόκειτο απλά για μεγάλης κλίμακας μακέτες βιομηχανικών και αγροτικών συγκροτημάτων με κομπάρσους στη θέση αγροτών και εργατών οι οποίες είχαν χρησιμοποιηθεί στη προπολεμική ΕΣΣΔ για λόγους σταλινικής προπαγάνδας αντιγράφοντας πιστά τη τακτική του τσαρικού υπουργού και πρίγκιπα Γκριγκόρι Ποτέμκιν που είχε εφαρμόσει κατά τη διάρκεια περιοδείας της Μεγάλης Αικατερίνης στη Κριμαία το 1787. Οι εν λόγω ιστορίες όμως δεν σκιαγραφούσαν μόνο το πολιτικό, πολιτισμικό και κοινωνικό μωσαϊκό του 20ου αιώνα από τους δυο παγκόσμιους πολέμους στον διπολικό κόσμο του ψυχρού πόλεμου υπό το ντετερμινιστικό πνεύμα του ρεαλισμού. Η θετική κατάληξη κάθε περιπέτειας που βρίσκει τον Τεντέν και τη παρέα του θριαμβευτές,δεν έχει ως αυτοσκοπό τη δημιουργία μιας εξωραϊστικής αντίληψης της διεθνούς πραγματικότητας όπου το καλό θριαμβεύει πάνω στο κακό – άλλωστε πολλούς χαρακτήρες που υποδύονται το ρόλο του «κακού», όπως ο τυχοδιώκτης επιχειρηματίας Ρασταπόπουλος, τους συναντάμε όχι σε μια μόνο ιστορία αλλά σε πολλές με διαφορετικό σκοτεινό ρόλο προσαρμοσμένο στα εκάστοτε δεδομένα- αλλά λειτουργεί ως γεφυροποιός με την πλουραλιστική (φιλελεύθερη) σχολή σκέψης των διεθνών σχέσεων βασικό αξίωμα της οποίας είναι η οπτική πως κάθε διαφωνία ή διαμάχη δεν οδηγεί νομοτελειακά σε πόλεμο. Σήμερα,η συστημικά ρευστή μετάβαση από μια κατάσταση μιας ηγεμονικής υπερδύναμης σε μια πολυπολική ισορροπία όπως τουλάχιστον διαμορφώνονται οι συσχετισμοί μέχρι στιγμής, την εμφάνιση υπολογίσιμων μη κρατικών δρώντων όπως η διεθνής τρομοκρατία, τις αθρόες μετακινήσεις μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, οι τεκτονικές αλλαγές στη παγκόσμια οικονομία, η κρίση των ευρωπαϊκών και δυτικών θεσμών γενικότερα με όλα τα συμπαρομαρτούντα της ανόδου του λαϊκισμού καθώς και το διαδραστικό περιβάλλον της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης με όλες τις προκλήσεις της κυβερνοασφάλειας που αυτό επιφέρει καθιστούν την ύπαρξη των Ερζέ και Τεντέν κάτι παραπάνω από απαραίτητη στην εξοικείωση των αναγνωστών -μικρών και μεγάλων- με τη «νέα» πραγματικότητα. * Ο Γιάννης Παρμακίδης είναι κάτοχος Μεταπτυχιακών στις Διεθνείς Σχέσεις και Διακυβέρνηση και Στρατηγική και Διεθνή Πολιτική καθώς και εξωτερικός συνεργάτης του ΚΕ.ΜΕ.Α Πηγή

@tik Ναι, μάλλον αυτό πρέπει να είναι

Μου κάνει τρομερή εντύπωση που δεν έχει παρουσιαστεί ακόμα αυτό το φανζίν. Εάν είμαι ο μόνος που το έχει, φροντίστε να το προμηθευτείτε με την πρώτη ευκαιρία. Εάν το έχετε και απλά δεν το έχετε διαβάσει ακόμα, βάλτε το πάρα πολύ ψηλά στη λίστα με τα προσεχή αναγνώσματά σας. Με πολύ λίγα λόγια, το κόμικ περιγράφει την κατάρρευση της δυτικής κοινωνίας μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και το πώς οι έσχατοι θα γίνουν πρώτοι και οι δήμαρχοι κλητήρες, Θεωρώ περιττό να γράψω πολλά, αφού έχει ασχοληθεί με το φανζίν ο ασύγκριτα πιο γνώστης των κόμικς Γιάννης Κουκουλάς σε ολόκληρο άρθρο του και επειδή είναι και ασύγκριτα καλύτερος γραφιάς από εμένα, σας παραπέμπω εκεί. (Μόνο σε ένα σημείο του άρθρου, θα διαφωνήσω: αν και σίγουρα η εξ ουρανού προερχόμενη καταστροφή είναι μια μάλλον εύκολη λύση, προσφέρει μια αίσθηση επιτακτικότητας και αμεσότητας στην αφήγηση καθώς και την αίσθηση ότι όλα όσα γίνονται συμβαίνουν εν ριπή οφθαλμού, κάτι που εξυπηρετεί απόλυτα τους στόχους των δημιουργών - το εάν συμφωνώ εγώ ή όχι είναι άλλη ιστορία) Οφείλω να επαινέσω τη στρωτή αφήγηση, αφού για πρώτη φορά διαβάζω ελληνικό φανζίν, που να μπορεί σε 20 σελίδες να είναι τόσο ολοκληρωμένο και μεστό. Θα είναι όμως μεγάλη αδικία αν δεν απονείμω και τα εύσημα στο πολύ ωραίο σχέδιο της Κουμάκη, που αν και απλό, είναι ιδιαιτέρως εύστοχο. Εξάλλου, μας προσφέρει και πορτρέτα αληθινών προσωπικοτήτων (Τραμπ, Ζίζεκ, Τσόμσκυ, Βαρουφάκης, Κιμ) που δεν είναι καρικατούρες. Η εξέλιξή της θα είναι σίγουρα σημαντική και δικαίως. Ωραία έκδοση, θα μπορούσε ίσως το χαρτί να ήταν λίγο παχύτερο. Στο τέλος του κόμικ περιλαμβάνεται και ένα wiki με πληροφορίες που επεξηγούν κάποια από τα θέματα που θίγονται στο κόμικ. Σύμφωνα με το άρθρο του Κουκουλά είναι έκδοση του κέντρου "Αντιγόνη", αλλά κάτι τέτοιο δεν αναφέρεται μέσα στο κόμικ. Δεν το αμφισβητώ, φυσικά, εξάλλου υπάρχει και ISBN, αλλά και καταχώρηση στο biblionet, για αυτό και δεν το καταχωρώ ως Αυτοέκδοση, το θέτω όμως υπόψη των αρμοδιέστερων. Επιπλέον, η ημερομηνία που γράφει μέσα στο κόμικ είναι 2017 (για το copyright), αλλά είναι καταχωρισμένο στο biblionet ως έκδοση του 2018, και αυτό ακολουθώ κι εγώ Μια εσωτερική σελίδα, σκαναρισμένη από εμένα, για να πάρετε μια γεύση. Φυσικά, το άρθρο έχει και άλλες. Και ρίξτε και μια ματιά και στο Born to Die, αξίζει κι αυτό. Είναι αυτονόητο για μένα ότι η Κουμάκη είναι μια δημιουργός που τίθεται πλέον υπό υποχρεωτική παρακολούθηση Και όπως είπαμε: διαβάστε το

Μια πολύ καλαίσθητη αυτοέκδοση από το Μάνο Λαγουβάρδο, ένα πολύ ικανό σχεδιαστή που προσωπικά θεωρώ ότι αφομοίωσε πρώτος στην Ελλάδα και ίσως καλύτερα από όλους την τεχνοτροπία των μάνγκα. Εδώ έχουμε και το επιπλέον στοιχείο του ανθρωπομορφισμού, αλά Blacksad, αφού όλοι οι χαρακτήρες έχουν τη μορφή ζώων. Νομίζω ότι ο τίτλος και το εξώφυλλο τα λένε σχεδόν όλα Συνοπτικά πάντως, παλαιστής βλέπει το συναθλητή του να δολοφονείται εντός του ρινγκ, αποσύρεται γεμάτος πίκρα, μια κορασίδα όμως προσπαθεί να τον επαναφέρει στο ρινγκ, εκείνος αρνείται, αλλάζει γνώμη και κάπου εδώ τελειώνει και μας αφήνει να περιμένουμε το επόμενο τεύχος, όποτε εμφανιστεί αυτό... Εντάξει, από σενάριο δεν πρωτοτυπεί... Πολύ ωραίο σκίτσο με πετυχημένα καδραρίσματα, προφανώς ο Λαγουβάρδος πειραματίζεται και ο ίδιος με κάτι μάλλον καινούριο για αυτόν. Επιπλέον, τα εντυπωσιακά χρώματα ενισχύουν το κόμικ. Ωραία έκδοση, καλό χαρτί, αξίζει να της ρίξετε μια ματιά με την πρώτη ευκαιρία. Αν είστε και φίλος των μάνγκα και της πάλης (ή και των δύο), θα είναι η καλύτερή σας Παραθέτω και το κεντρικό δισέλιδο για να πάρετε μια γεύση Το είδα στο Athenscon και υποθέτω ότι κυκλοφόρησε εκεί για πρώτη φορά. Αν θυμάμαι καλά, η τιμή ήταν 5 ευρώ. Ευχαριστούμε για το εξώφυλλο τον albertus magnus.

Το εξώφυλλο του τεύχους 65 Το εξώφυλλο προστέθηκε στο πινακάκι της παρουσίασης. Οι γελοιογραφίες στο άλμπουμ Το τεύχος 66, που ήδη κυκλοφορεί, περιέχει εκτός των πολύ ενδιαφέροντων θεμάτων και συνέντευξη του Soloup

Ανασκόπηση 2018: Τα 10 κόμικς που έκλεψαν την καρδιά μας Μπορεί η ανάγνωση λιστών να αποτελεί για πολλούς μια απολαυστική συνήθεια, αλλά η δημιουργία τους προκαλεί πονόκεφαλο. Μάλιστα, αν η χρονιά είναι υπερβολικά καλή (ή υπερβολικά μέτρια), τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο, γιατί πρέπει να κόψεις αγαπημένες επιλογές. Φέτος, στο χώρο των κόμικς διαβάσαμε πολλές καλές ιστορίες, οπότε η επιλογή δέκα εξ’ αυτών ήταν αρκετά δύσκολη. Στο ξεκαθάρισμα βέβαια βοήθησε το γεγονός οτι η λίστα που ακολουθεί αποτελείται από κόμικς τα οποία είτε κυκλοφόρησαν σε τόμο φέτος, είτε ολοκληρώθηκαν μέσα στη χρονιά (και θα εκδοθούν σε τόμο εντός λίγων μηνών) και αυτό, γιατί δεν αντέχω να περιμένω έναν μήνα για κάθε τεύχος. Μάλιστα, φέτος ψιλοέσπασα αυτόν τον κανόνα με το Come Into Me και το σύμπαν με καταράστηκε, καθυστερώντας την ολοκλήρωση της ιστορίας αρκετούς μήνες! Επίσης, μην απορήσετε με την απουσία πολλών υπερηρωικών ιστοριών, μιας και τα ακατανόητα continuity και των δύο εκδοτικών με αναγκάζουν να επιλέγω είτε αυτοτελείς ιστορίες, είτε πολύ συγκεκριμένα runs. Κλείνοντας, στο τέλος του άρθρου θα βρείτε μια μικρή παράγραφο με εκείνα τα κόμικς που μου κέντρισαν το ενδιαφέρον, αλλά δεν έχω προλάβει ακόμα να διαβάσω. 10. Eternity Girl – Magdalene Visaggio, Sonny Liew Μπορεί το πείραμα της Young Animals με επικεφαλής τον Gerard Way να έχει μπει στον πάγο (προσωρινά;), αλλά πρόλαβε να μας χαρίσει μερικές αξιομνημόνευτες ιστορίες. Μια από αυτές ήταν το Eternity Girl για μια αθάνατη κοπέλα που ήθελε να αυτοκτονήσει. Ένα τριπαρισμένο ταξίδι αναζήτησης ταυτότητας που μοιάζει βγαλμένο από τις προσωπικές εμπειρίες της συγγραφέως, συνοδευόμενο από το διαρκώς πειραματιζόμενο σχέδιο του Sonny Liew που υιοθετεί διαφορετικά αισθητικά στυλ, ανάλογα την περίσταση. 9. Eternal – Ryan K Lindsay, Eric Zawadzki Το Eternal το εντόπισα χάρη στη μαγευτική δουλειά του Zawadzki στο αγαπημένο μου The Dregs. Εδώ, δεν σχεδιάζει τις περιπέτειες αστέγων, αλλά μιας κοινότητας από γυναίκες Vikings που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν έναν στρατό που προσπαθεί να τις κατακτήσει. Το ατμοσφαιρικό σχέδιο και το ποιητικό σενάριο μετατρέπουν το Eternal σε ένα ανάγνωσμα απαραίτητο για τους φίλους των Vikings, αλλά και για όσους εκτιμούν όμορφες ιστορίες 8. Wonder Woman Earth One Vol.2 – Grant Morrison, Yanick Paquette Μπορεί στην αλα Grant Morrison εκδοχή της Wonder Woman να απουσιάζουν τα περίπλοκα αφηγηματικά κόλπα του συγγραφέα, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως συμβαίνει το ίδιο με τις ενδιαφέρουσες ιδέες. Ο Morrison συνεχίζει να εξετάζει διάφορες πτυχές της φιλοσοφίας των Αμαζόνων φέρνοντας την υποταγή στον σύγχρονο κόσμο, ενώ δεν ξεχνάει να ασκήσει κριτική στις πρακτικές τους, οι οποίες μπορεί να μην ασκούν σωματική βία, αλλά αγγίζουν γκρίζες ηθικά ζώνες. Το κερασάκι στην τούρτα είναι η επιλογή του ανταγωνιστή, ο οποίος έχει τη μορφή του Nick Cave και χρησιμοποιεί παρόμοιες μεθόδους ελέγχου με τις Αμαζόνες. Όλα αυτά εκφράζονται ταιριαστά από την πένα του Paquette, του οποίου οι σχεδιαστικές τσαχπινιές προσφέρουν ένα ιδιαίτερο αισθητικό αποτέλεσμα. 7. Gideon Fall Vol. 1 – Jeff Lemire, Andrea Sorrentino Ο Jeff Lemire με φόντο το βρωμερό αστικό τοπίο και την φαινομενικά ήσυχη ύπαιθρο στήνει μια ιστορία μεταφυσικού τρόμου με σαφής επιρροές από το Twin Peaks. Το σενάριο μπορεί να μην μας δίνει αρκετές πληροφορίες, αλλά κάθε στροφή που παίρνει καταφέρνει να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Βέβαια, ο πραγματικός πρωταγωνιστής του κόμικ είναι το κινηματογραφικής αισθητικής σχέδιο του Andrea Sorrentino. 6. Judas – Jeff Loveness, Jakub Rebelka Δίνοντας βήμα σε έναν χαρακτήρα που έχει τη στάμπα του προδότη, το Judas παρουσιάζει μια γνώριμη ιστορία μεν, ρίχνοντας φως στις άγνωστες πτυχές της, δε. Αν όμως η ανατρεπτική προσέγγιση του και τα φιλοσοφικά ερωτήματα περί ελεύθερης βούλησης δεν σας συγκινήσουν, η αλάνθαστη αισθητική του Jakub Rebelka θα σας αλλάξει γνώμη με την πρώτη ματιά που θα της ρίξετε. Εν ολίγοις, αμαρτία να μην το διαβάσετε! 5. Infidel – Pornsak Pichetshote, Aaron Campbell Πολύ δυνατή χρονιά για τον τρόμο σε ταινίες, σειρές και κόμικς με το Infidel να αποτελεί το αντίστοιχο Get Out των κόμικς. Στην ιστορία πρωταγωνιστεί μια μουσουλμάνα και μια στοιχειωμένη πολυκατοικία, το φάντασμα της οποίας αποκτάει δύναμη από τον ρατσισμό που βιώνει η πρωταγωνίστρια. Η επιτυχία του Infidel κρύβεται στην ιδανική ισορροπία ανάμεσα στον τρόμο και τον κοινωνικό σχολιασμό με το σενάριο του Pornsak Pichetshote να εμβαθύνει στο ζήτημα του ρατσισμού με ικανοποιητικό τρόπο, ενώ το σχέδιο του Aaron Campbell να βοηθάει στην ατμοσφαιρική απεικόνιση των τρομακτικών συμβάντων. Απαραίτητο ανάγνωσμα της φετινής χρονιάς. 4. Alt-Life – Thomas Cadène, Joseph Falzon Μια γυναίκα και ένας άντρας δοκιμάζουν τον νέο εικονικό κόσμο, στον οποίον πρόκειται να μετακομίσει (σχεδόν) όλη η ανθρωπότητα για να αποφύγει την εξαφάνιση, λόγω της περιβαλλοντικής καταστροφής. Μέσω των σεξουαλικών ορμών τους (αρχικά τουλάχιστον), η ιστορία μας παρουσιάζει την προσαρμογή των δύο αυτών ατόμων σ’ έναν κόσμο που δεν χρειάζεται να κοπιάσεις για τίποτα (άρα και τίποτα δεν σου προσφέρει ευχαρίστηση). Ευφάνταστη πλοκή, καλογραμμένοι χαρακτήρες και ένα ιδιαίτερο σχέδιο είναι η συνταγή της επιτυχίας. Ακόμα και αν νομίζετε ότι έχετε δει πολλές ιστορίες σαν και αυτό (Matrix, Dark City κλπ), δώστε του μια ευκαιρία. 3. Judge Dredd: Under Siege – Mark Russell, Max Dunbar Το μεγάλο φετινό χιτ του Mark Russell είναι άλλο (περισσότερα σε λίγο), αλλά αυτή η ιστορία του Judge Dredd αποδεικνύεται ως μια βαθειά πολιτική ιστορία, πνευματικό sequel της αλα Russell εκδοχής των Flintstones. Ο Russell εκμεταλλεύεται τον δυστοπικό κόσμο του Judge Dredd για να μιλήσει για κοινότητες, οι οποίες προδομένες από το “Κράτος”, αυτοοργανώνονται απομονωμένες έχοντας όμως τη στάμπα των τρομοκρατών. Όταν ο ουρανοξύστης-πόλη τους δέχεται επίθεση, ο Dredd θα πάει να τους προστατέψει μόνο και μόνο για να διαπιστώσει πως δεν χρειάζονται προστασία. Αφηγηματικά δεν είναι τέλεια, με το παρελθόν του “κακού” να αποκαλύπτεται με ξεδιάντροπο exposition, αλλά έχει τόσο ενδιαφέροντα κίνητρα (και ταιριαστά με τις θεματικές της ιστορίας) που εύκολα τον τοποθετούν στη λίστα με τους πιο συμπαθείς ανταγωνιστές ΕΒΕΡ! 2. Come Into Me – Lonnie Naddler & Zac Thompson, Piotr Kowalski Το 2018 με έφερε σε επαφή (κυριολεκτικά και μεταφορικά) σε ένα συγγραφικό δίδυμο, το οποίο λάτρεψα ήδη από την πρώτη τους δουλειά, το The Dregs. Για εκείνους ήταν μια τρομερή χρονιά, αφού πλέον έχουν αναλάβει τη συγγραφή των Χ-Men κόμικς, αλλά η πιο ενδιαφέρουσα φετινή δουλειά τους ήταν το αριστουργηματικό body horror, Come Into Me. Μια τεχνολογία επιτρέπει τον έλεγχο ενός μυαλού από δύο σώματα, με την ιστορία να αποτελεί μια αλληγορία για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και τη δυσκολία συνύπαρξης δύο (εγωιστικών) ατόμων. Το σχέδιο του Kowalski οπτικοποιεί υπέροχα τον κόσμο της ιστορίας, κάνοντας μας να αναρωτιόμαστε αν η δημιουργική ομάδα του κόμικ μοιράζεται το ίδιο μυαλό. 1. Sabrina – Nick Drnaso Το Sabrina δεν βρίσκετε στην κορυφή της φετινής λίστας επειδή είναι το μοναδικό κόμικ που προτάθηκε για Man Booker Prize. Σκαρφάλωσε στην κορυφή γιατί αποτελεί την πρώτη ιστορία που περιγράφει με τέτοιο τρόπο την εποχή της μέτα αλήθειας. Στις αρχές τις χιλιετίας, μπορούσες να διακρίνεις την αλήθεια από το ψέμα, επιλέγοντας το κατάλληλο χάπι που σου πρόσφερε ο Μορφέας. Δεκαοχτώ χρόνια μετά τα πράγματα έχουν γίνει πολύ, πολύ πιο περίπλοκα και η Sabrina είναι η πρώτη ιστορία στο χώρο της Τέχνης που παρουσιάζει το παράλογο της σύγχρονης κοινωνίας. Τα αδιάβαστα Το μεγάλο φετινό χιτ του Mark Russell που λέγαμε νωρίτερα δεν είναι άλλο από το Exit Stage Left : The Snagglepuss Chronicles, την μοντέρνα επαναπροσέγγιση του γνωστού χαρακτήρα της Hannah Barbera, η οποία με περιμένει να την διαβάσω παρέα με το περσινό Flintstones, πάλι του Russell. Μια ακόμα πολύ δυνατή σειρά που ολοκληρώθηκε φέτος είναι το Mister Miracle του Tom King, το οποίο ανυπομονώ να πιάσω στα χέρια μου (θεωρητικά σας ετοιμάζω αφιέρωμα για ολόκληρη τη βιβλιογραφία του King, αλλά δεν υπόσχομαι πως θα τα καταφέρω κιόλας). Από ανεξάρτητες εκδόσεις περιμένω το ανθολογικό Parallel Lives, το οποίο πολλοί περιγράφουν σαν επεισόδιο του Black Mirror, αλλά με μπόλικο σεξ, το Upgrade Soul, μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας για ένα ηλικιωμένο ζευγάρι που θέλει να δημιουργήσει τους κλώνους του, το On A Sunbeam που ο Jeff Lemire ξεχώρισε ως μια από τις καλύτερες κυκλοφορίες της χρονιάς, αλλά και το Berlin, ένα κόμικ που ξεκίνησε να εκδίδεται πριν είκοσι χρόνια και φέτος κυκλοφόρησε και το τελευταίο μέρος του. Τέλος, έχοντας μαγευτεί από το ονειρικό σχέδιο του Farel Dalrymble, έχω βάλει στο μάτι το It Will All Hurt και το Proxima Centauri. Πηγή

Κάθε φέτος και καλύτερα Στα Μυστικά του Βάλτου Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς Καλή χρονιά για τα κόμικς το 2018! Κυκλοφόρησαν πολλά καλά ελληνικά βιβλία από παλαιότερους και νέους δημιουργούς και από πολλούς διαφορετικούς εκδοτικούς οίκους. Το Καρέ Καρέ ξεχωρίζει και υπενθυμίζει τα σημαντικότερα κόμικς που διαβάσαμε τη χρονιά που φεύγει, με την ευχή το 2019 να μας προσφέρει εξίσου σπουδαία έργα. Στα Μυστικά του Βάλτου Γιάννης Ράγκος, Παναγιώτης Πανταζής (εκδ. Polaris) Προσαρμόζοντας το πασίγνωστο και πολυδιαβασμένο βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα που αποτέλεσε βασικό εργαλείο των στρατευμένων εθνικών αφηγήσεων περί του Μακεδονικού Αγώνα, οι Γιάννης Ράγκος και Παναγιώτης Πανταζής, λόγω και της συγκυρίας, είχαν να ξεπεράσουν πολλές κακοτοπιές. Σε μεγάλο βαθμό τα κατάφεραν, επιλέγοντας να εστιάσουν, κυρίως μέσω των υπέροχων σχεδίων του δεύτερου και των ασκητικών, σκαμμένων προσώπων των πρωταγωνιστών, στο δράμα του πολέμου και στις κοινές αγωνίες όσων βούτηξαν στους βάλτους για να σκοτώσουν ή/και να σκοτωθούν. Στα Μυστικά του Βάλτου Νίπερ - Αιώνιος Μετανάστης Νάσος Βασιλακάκης (εκδ. ΚΨΜ) Μετά τη «Μαριάννα τη Βρωμόστομη», μια επισφαλώς εργαζόμενη σερβιτόρα με κότσια ενάντια σε αναιδείς πελάτες, φασίστες και κακά αφεντικά, ο Νάσος Βασιλακάκης επέστρεψε με ένα κόμικς πολιτικής φαντασίας και πρωταγωνιστή τον αντιήρωα Νίπερ. Ταξιδεύοντας στα πέρατα του κόσμου, ο παράξενος αλλά δίκαιος τυχοδιώκτης και φύσει αναχωρητής αναζητεί κάποιον παλιό έρωτα ξεπερνώντας κάθε αντιξοότητα, είτε αυτή είναι απλήρωτη σπιτονοικοκυρά, είτε Αγγλοι ακροδεξιοί χούλιγκαν, είτε πράκτορες μυστικών υπηρεσιών. Νίπερ - Αιώνιος Μετανάστης Ο Συλλέκτης – Εξι διηγήματα για έναν Κακό Λύκο Soloup (εκδ. Ικαρος) Μια σπονδυλωτή αφήγηση σε έξι μέρη που στο σύνολό τους συνθέτουν ένα σπαρακτικό παραμύθι για μεγάλα παιδιά δημιουργεί ο Soloup μετά το πολυβραβευμένο «Αϊβαλί». Και παρακολουθεί την καφκικά εφιαλτική, εξαναγκασμένη, σταδιακή αποξένωση ενός πατέρα από το παιδί του λόγω οικογενειακών δυσλειτουργιών, μονόφθαλμων, εκδικητικών πρακτικών και άλυτων γραφειοκρατικών προβλημάτων. Η Σπηλιά του Πλάτωνα, η Κοκκινοσκουφίτσα, η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων προσαρμόζονται και συνδυάζονται ιδανικά για να αποδώσουν την αγωνία ενός Συλλέκτη να ξαναδεί την κόρη του. Ο Συλλέκτης – Εξι διηγήματα για έναν Κακό Λύκο The Working Dead Πάνος Ζάχαρης (εκδ. Τόπος) Τη διαχρονική εκμετάλλευση των εργαζόμενων από την οικονομική, πολιτική και θρησκευτική εξουσία παρουσιάζει ο Πάνος Ζάχαρης με πικρό χιούμορ. Ταξιδεύοντας σε διάφορα σημεία του πλανήτη από τα βάθη της ιστορίας μέχρι τη σύγχρονη εποχή, παραθέτει φανταστικά παραδείγματα και επινοημένα περιστατικά που αποδεικνύουν ότι αν και άλλαξαν οι ενδυμασίες, τα αφεντικά καταπίεζαν της γης τους κολασμένους. Που όσο δεν αντιδρούσαν, επέτρεπαν στους θύτες τους να γίνονται όλο και πιο σκληροί, όλο και πιο βάρβαροι. The Working Dead Ντερκ Τζέντλι, Ολιστικό Πρακτορείο Ντετέκτιβ Arvind Ethan David, Ηλίας Κυριαζής (εκδ. Star Comics) Δημοσιευμένες πρώτα στις ΗΠΑ, οι περιπέτειες του αλλόκοτου ντετέκτιβ Ντερκ Τζέντλι με τις πιο ανορθόδοξες μεθόδους επίλυσης μυστηρίων αποτελούν ένα sequel των ιστοριών του μετρ της χιουμοριστικής γραφής Douglas Adams, συγγραφέα, μεταξύ άλλων, της σειράς βιβλίων «Γυρίστε τον Γαλαξία με οτοστόπ». Τα σχέδια του Ηλία Κυριαζή συμβάλλουν καθοριστικά στην απόδοση του πνεύματος του Adams και στη δημιουργία του σουρεαλιστικού κλίματος εντός του οποίου ο παράξενος ντετέκτιβ επινοεί λύσεις ακόμα κι εκεί που δεν υπάρχουν προβλήματα. Ντερκ Τζέντλι, Ολιστικό Πρακτορείο Ντετέκτιβ Εχεις πεθάνει για μένα Σταύρος Κιουτσιούκης (εκδ. Ενατη Διάσταση) Στο πλαίσιο της μεγάλης παραγωγικότητας του Κιουτσιούκη τα τελευταία χρόνια, το «Εχεις πεθάνει για μένα» είναι μια ιστορία καταδίωξης με ζόμπι και γκάνγκστερ σε απολύτως ανοίκεια περιβάλλοντα και απολαυστικά στιλιζαρισμένους διαλόγους. Αν και μικρό σε έκταση, λειτουργεί ως μια άσκηση ύφους που παρωδεί συγκεκριμένα genres και εύκολα αναγνωρίσιμα στερεότυπα, θέτοντας απανωτά χιουμοριστικά ερωτήματα και στερώντας επιτηδευμένα τις απαντήσεις από τους αναγνώστες. «Εχεις πεθάνει για μένα» και «World War Sapiens» World War Sapiens Δημήτρης Καμένος (εκδ. Jemma Press) Ως δεύτερη φάση της σειράς «Homo», το World War Sapiens αποτελεί μια ευφυέστατη παραβολή της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας σε μια εναλλακτική πραγματικότητα στην οποία τα ανθρώπινα είδη, κόντρα στη θεωρία της εξέλιξης, επιβίωσαν αντί να εξαφανιστούν και διαγκωνίζονται για την επικράτηση, δημιουργώντας συμμαχίες και συνασπισμούς εξουσίας. Ο ρατσισμός, ο φασισμός, ο ναζισμός και άλλοι φριχτοί -ισμοί είναι παρόντες και σε αυτήν τη ζοφερή πραγματικότητα. Αλλά είναι παρούσα και η αντίσταση, με χιούμορ και πάθος. Shark Nation Σπύρος Δερβενιώτης (εκδ. Χαραμάδα) Συνέχεια του «Yesternow» με τις πολλαπλές κινηματογραφικές αναφορές και το κριτικό (αντι)νοσταλγικό κλίμα, το «Shark Nation» μπορεί να διαβαστεί ως μια τρομακτική εκδοχή πολιτικού μέλλοντος με δεδομένη την επικράτηση του μοντέλου Τραμπ στις σύγχρονες ΗΠΑ. Ο πρωταγωνιστής Ντικ Φιλίπο με τη μορφή του Τζον Γκούντμαν διασταυρώνεται με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο, μια ελεεινή τηλεοπτική περσόνα που ξερνάει ρατσισμό, μισογυνισμό και βαρβατίλα (αλλά είναι εκλεγμένος από τον λαό!) και αναλαμβάνει να αναζητήσει την απαχθείσα σκλάβα του, ενώ ταυτόχρονα ανακαλύπτει τον εαυτό του. Shark Nation Οι νύφες του Δράκουλα - Νουρ Αβραάμ Κάουα, Γιάννης Ρουμπούλιας (εκδ. Jemma Press) Ενα βήμα πιο πέρα προχωρούν τον μύθο του Κόμη Δράκουλα οι Κάουα και Ρουμπούλιας, θέτοντας στο επίκεντρο τις γυναίκες που μοιράστηκαν, ηθελημένα ή μη, τη ζωή τους μαζί του. Στο πρώτο μέρος της τριλογίας τους δίνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη Νουρ και τοποθετούν την ιστορία στα χρόνια της παρακμάζουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όταν η εξουσία άλλαζε χέρια με βάση τις συμμαχίες, τις προδοσίες και τις ίντριγκες. Ποια θέση μπορεί να έχει μια γυναίκα σε έναν τέτοιο κόσμο όταν είναι «ιδιοκτησία» του άρχοντα του σκότους και ποια η μοίρα της αν τολμήσει να τα βάλει μαζί του; Σύνδρομο Omnibus Ηλίας Κατιρτζιγιανόγλου (εκδ. Comicdom Press) Συγκεντρωτική έκδοση όλων των έως τώρα τευχών τού εν εξελίξει «Συνδρόμου», σε σενάριο του Ηλία Κατιρτζιγιανόγλου και σχέδια πέντε διαφορετικών δημιουργών (Χρήστος Μαρτίνης, Γιάννης Ρουμπούλιας, Αλέξια Οθωναίου, Γαβριήλ Τομπαλίδης, Λευτέρης Μαυρογιάννης), αποτελεί το Omnibus, στο οποίο παρουσιάζονται όλοι οι χαρακτήρες της σειράς που πάσχουν από σπάνια σύνδρομα, κατά την προσπάθειά τους να γίνουν ομάδα, να επικοινωνήσουν, να δράσουν συλλογικά, να διατηρήσουν την κοινωνική τους υπόσταση και την προσωπικότητά τους σε έναν κόσμο εχθρικό κι αφιλόξενο. Σύνδρομο Omnibus Η Αποικία Αρκάς (εκδ. Γράμματα) Μια πολιτική αλληγορία δημιουργεί ο Αρκάς, στο πνεύμα των έργων του των τελευταίων ετών, δηλαδή μια πρόφαση για να ξιφουλκήσει εναντίον της Αριστεράς και του παρελθόντος της. Αναμφίβολα το κάνει επιτυχημένα και με το γνωστό του χιούμορ που βασίζεται σε λογοπαίγνια και αποστομωτικές ατάκες, αλλά χρησιμοποιώντας έναν ανιστόρητο παραλληλισμό και εξισώνοντας τον κομμουνισμό με τον ναζισμό. Αν το πάρεις στα σοβαρά, μπορεί να είναι εξοργιστικό, αλλά αν απολαύσεις τους διαλόγους ανάμεσα στα μυρμήγκια-εργάτες της Αποικίας, έχει την πλάκα του. Η Αποικία Α = - Α Δημήτρης Αναστασίου (εκδ.Καλειδοσκόπιο) Με έντονο το εικαστικό στοιχείο και με συναρπαστικές αλλαγές στα σχεδιαστικά του στιλ σε κάθε κεφάλαιο και ανάλογα με την εξέλιξη της πλοκής, ο Δημήτρης Αναστασίου δημιουργεί μια εντυπωσιακά δοσμένη ιστορία γύρω από ένα όνειρο που μπορεί και να μην είναι τέτοιο. Ο πρωταγωνιστής του βυθίζεται σταδιακά σε έναν κόσμο αλλόκοτο που όσο τον ξενίζει, άλλο τόσο του είναι οικείος και του ανακαλεί μνήμες ή του προαναγγέλλει τα μελλούμενα σε ένα ταξίδι από την παιδική ηλικία μέχρι τα γεράματα, με πολλούς σταθμούς και ομορφότερο από αυτούς το σπίτι των έργων τέχνης του παρελθόντος. Α = - Α 1800 Θανάσης Καραμπάλιος (εκδ. Jemma Press) Στην ελληνική επαρχία, στα χρόνια της κλεφτουριάς κατά τα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα, λίγο πριν από την Επανάσταση του 1821, διαδραματίζεται η πολλά υποσχόμενη σειρά του Θανάση Καραμπάλιου. Κι έχει για πρωταγωνιστές της πολλά πρόσωπα από αυτά που κατέγραψε η Ιστορία και αφηγούνται οι θρύλοι, αλλά σε διαφορετικές συνθήκες από αυτές εντός των οποίων έγιναν γνωστά. Σε μια ιστορία που, αν και μυθοπλασία με επίκεντρο την Ελλάδα του 1800, προσπαθεί να είναι απόλυτα τεκμηριωμένη κι εντυπωσιακά ακριβής ως προς τα πραγματολογικά και αντικειμενικά της στοιχεία. 1800 Αλεξάνδρεια Νικόλας Στεφαδούρος (εκδ. Web comics) Τα αφηγημένα απομνημονεύματα του πατέρα του από τη ζωή του στην Αίγυπτο και ειδικότερα στην Αλεξάνδρεια μεταφέρει σε κόμικς ο Νικόλας Στεφαδούρος. Μέσω μικρών ιστοριών που κάθε μια αφηγείται ένα αποσπασματικό περιστατικό της νεότητας, συνθέτει το παζλ της ψυχοσύνθεσης ενός ανθρώπου που αναγκάστηκε να φύγει από τον ουσιαστικό τόπο του, ενώ ταυτόχρονα ανασυνθέτει το κλίμα μιας ολόκληρης εποχής, έντονα πολιτικά φορτισμένης. Αλλά το κάνει με χιούμορ, με γλυκύτητα και πάνω απ’ όλα, με σεβασμό για τον τόπο που έγινε η φιλόξενη δεύτερη πατρίδα τόσων και τόσων Ελλήνων. Αλεξάνδρεια Πηγή

Η Εστέρ είναι ο πιο σάρκινος παιδικός χαρακτήρας που γνωρίσαμε μετά τον μικρό Νικόλα Διαβάσαμε το βιβλίο «Τα ημερολόγια της Εστέρ» Ως αμετανόητη αναγνώστρια παιδικής κι εφηβικής λογοτεχνίας, έχω την εντύπωση πως δεν υπάρχουν πιο συναρπαστικά βιβλία από αυτά που απευθύνονται σε νέους αλλά και σε λιγότερο νέους αναγνώστες, αδιακρίτως. Χρειάζεται τέχνη αμφίπλευρη βέβαια, μιας και ο συγγραφέας θα πρέπει να λειτουργήσει ως τεχνίτης ικανός να διαπεράσει τα ηλικιακά στερεότυπα αλλά κι ο (ενήλικος) αναγνώστης να μην έχει απωλέσει τη δεκτικότητα σε ό,τι μπορεί να τον κάνει να ξαναδεί τη ζωή με μάτια που εκπλήσσονται. Ο Ριαντ Σατούφ, δυο φορές βραβευμένος με βραβείο Fauve d’Or στην Ανγκουλέμ, με περισσότερα από 20 βιβλία στο ενεργητικό του, καταξιωμένος σχεδιαστής κόμικς και συγγραφέας graphic novel, έγραψε τα «Ημερολόγια της Εστέρ» εμπνεόμενος από την καθημερινότητα ενός υπαρκτού κοριτσιού. Η δεκάχρονη Εστέρ είναι ένας χαρακτήρας που θα μπορούσε να είναι η καλύτερή σου φίλη. Μέσα από την καθημερινότητα 52 επεισοδίων, σε καλεί να δεις τον κόσμο από την πλευρά της, ανατρέποντας όλα τα κλισέ που πιστεύεις για την παιδική αθωότητα. Γιατί η Εστέρ μεγαλώνει με τον ρυθμό και την ένταση που καθορίζει η γενιά της. Λατρεύει τον, αψεγάδιαστο φυσικά, μπαμπά της, βρίσκεται σε μόνιμη κόντρα με τον έφηβο αδελφό της, κάνει κριτική στη μαμά της, αντιπαθεί τη δασκάλα της, ερωτεύεται έναν συμμαθητή της αλλά και τσακώνεται με τα αγόρια (που «είναι όλα βλαμμένα»), επιθυμεί διακαώς ένα kidsectets, παρακολουθεί μαγεμένη nrjhit music only, μα και γοητεύεται από τον παλιό εκείνο τροβαδούρο που γνωρίζει μέσα από τα βινύλια της γιαγιάς της. Η Εστέρ είναι ο πιο σάρκινος παιδικός χαρακτήρας που γνωρίσαμε μετά τον μικρό Νικόλα και οι Γάλλοι δεν άφησαν να περάσει απαρατήρητη αυτή η ομοιότητα. Άλλωστε και οι δυο γεννήθηκαν μέσα από τον περιοδικό Τύπο (οι περιπέτειες της Εστέρ δημοσιεύτηκαν αρχικά στο Nouvel Observateur) και μάλιστα οι συμπατριώτες τους πιστεύουν ότι και στο μέλλον ακόμα οι κοινωνιολόγοι θα ασχολούνται με το «φαινόμενο Εστέρ». Το κορίτσι μας πηγαίνει σε ιδιωτικό σχολείο, γιατί ο μπαμπάς της θεωρεί επικίνδυνο το δημόσιο, όμως το περιβάλλον εκεί κάθε άλλο παρά αποστειρωμένο είναι. Η Εστέρ έρχεται σε επαφή με όλα όσα απασχολούν τα παιδιά του δημοτικού σε οποιοδήποτε σχολείο, σε μια κοινωνία πολυφυλετική που κλυδωνίζεται από τις συνέπειες της κρίσης: βία (τόσο ανάμεσα στα παιδιά όσο και έξω από τον μικρόκοσμό τους, μιας και ένα επεισόδιο αναφέρεται στα γεγονότα του Charlie Hebdo), φτώχεια, ρατσισμός, εθνικιστικές εξάρσεις. Η δεκάχρονη Εστέρ ονειροπολεί καθώς φαντάζεται τον μελλοντικό εαυτό της φτιαγμένο με όλα τα υλικά των τηλεοπτικών ριάλιτι, αναρωτιέται τι είναι το γιουπόρν, φαντάζεται πως επιτέλους αποκτά το πολυπόθητο Iphone που της απαγορεύουν οι γονείς της, ανακαλύπτει τα κορίτσια που πήραν «τον κακό δρόμο», αλλά και έναν καινούργιο κόσμο στην κατασκήνωση, έναν κόσμο που τη μαγεύει και την προετοιμάζει για την εφηβεία. Ο φυσικός, ανεπιτήδευτος τρόπος που μιλά η μικρή ηρωίδα είναι ένα από τα εντυπωσιακά στοιχεία του βιβλίου, μιας και ο συγγραφέας δούλεψε με μια γλώσσα σύγχρονη, πειστική και κάθε άλλο παρά πολιτικά ορθή. Η υπέροχη μετάφραση της Αριάδνης Λουκάκου μεταφέρει όχι απλώς πιστά, αλλά ευφάνταστα το πνεύμα του πρωτότυπου. Ένα βιβλίο, αληθινό δώρο, όχι μόνο για παιδιά, ανίψια, μαθητές αλλά και (ίσως κυρίως) για φίλους, καθώς στεκόμαστε αμήχανοι ανάμεσα σε αυτό που γνωρίζουμε έχοντας μεγαλώσει στην εποχή της αφθονίας και των εύκολων απαντήσεων και σε αυτό που συμβαίνει σήμερα, έχοντας σαρώσει όλες μας τις βεβαιότητες. Κι όπως λέει η ίδια η Εστέρ, «...παλιά είχα πάψει να πιστεύω στον Άι-Βασίλη. Είχα δει πολλά περίεργα πράγματα... μέχρι τη στιμή που βρήκα ένα απίστευτο δώρο, που δεν είχα παραγγείλει αλλά που το ήθελα. Απίστευτο κι όμως αληθινό: κανείς δεν το είχε αγοράσει! Ήταν απλώς εδώ! Από τότε ξαναπιστεύω στον Άι-Βασίλη». Ριαντ Σατούφ – Τα ημερολόγια της Εστέρ, Ιστορίες από τη ζωή της Εστέρ, ετών 10 – μτφ Αριάδνη Λουκάκου – εκδ. Ποταμός Πηγή

Πώς ο Superman άλλαξε τον κινηματογράφο Πριν από 40 χρόνια, τον Δεκέμβριο του 1978, ο αρχετυπικός ήρωας της DC Comics έκανε την εμφάνισή του στη μεγάλη οθόνη εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή στο σελιλόιντ. Ήταν μια φορά κι έναν καιρό ένας σούπερ ήρωας. Ερχόταν από έναν μακρινό πλανήτη, φορούσε το κόκκινο εσώρουχό του πάνω από την μπλε στολή, καλυπτόταν από μια κόκκινη κάπα για να μην κρυώνει εκεί στα σύννεφα που πετούσε και διακήρυττε πως αγωνιζόταν για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Για να μην τον αναγνωρίζουν οι εχθροί του φορούσε ένα ζευγάρι γυαλιά και μεταμορφωνόταν σε δημοσιογράφο μιας μεγάλης μητροπολιτικής εφημερίδας, της οποίας η αρχιρεπόρτερ υποπτευόταν τη μυστική του ταυτότητα και επιχειρούσε μονίμως να την αποκαλύψει ανεπιτυχώς. Εχοντας σώσει τα πάντα – από γάτες μέχρι σύμπαντα – σε 40 χρόνια παρουσίας στο χαρτί, το 1978 είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου για το πέρασμά του στον κινηματογράφο. Το εγχείρημα δεν ήταν εύκολο: παρά την αδιασάλευτη δημοτικότητά του ως έμβλημα της αμερικανικής κουλτούρας, οι πωλήσεις έβαιναν πτωτικές και οι συνάδελφοί του μαχητές του κακού δεν τολμούσαν την ηρωική έξοδο στη μεγάλη οθόνη. Καθυστερήσεις και διαφωνίες μεταξύ σκηνοθέτη και παραγωγών καθυστέρησαν την τελική διανομή έως την εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα. Αλλά όταν τελικά βγήκε στις αίθουσες, στις 15 Δεκεμβρίου 1978, ο «Superman» έγινε διαμιάς η ακριβότερη ταινία όλων των εποχών και το αρχετυπικό φιλμ για τη σημερινή χολιγουντιανή βιομηχανία του κόμικ. Εν έτει 2018 εκείνος ο Superman είναι κατεξοχήν η ταινία του Κρίστοφερ Ριβ – ενός 26χρονου νεοϋορκέζου πολλά υποσχόμενου θεατρικού ηθοποιού ο οποίος πέτυχε να ισορροπήσει στον ρόλο του τόσο καλά μεταξύ σοβαρότητας και αυτοειρωνείας ώστε οι μεταγενέστεροι υπεράνθρωποι να ωχριούν έως σήμερα μπροστά του. Παρ’ όλα αυτά, στην εποχή του το φιλμ έγινε αρχικά γνωστό για τα 55 εκατ. δολάρια του κόστους του και για τη συμμετοχή των Μάρλον Μπράντο και Τζιν Χάκμαν, δύο γιγάντων της δεκαετίας τού ’70. Αφετηρία και των δύο παραπάνω ήταν το ρίσκο της επένδυσης. Εως τότε το πεδίο των υπερηρώων ήταν το κόμικ, στην καλύτερη περίπτωση η τηλεόραση. Εξ ου και άλλα μεγάλα ονόματα του χώρου, όπως ο Batman και ο Spider-Man, είχαν τολμήσει μόνο μεσοβέζικες λύσεις: η μεν νυχτερίδα είχε γυρίσει το 1966 μια ταινία με όλο το καστ της επιτυχημένης τηλεοπτικής σειράς του ABC, η δε αράχνη μια τηλεταινία-προπομπό του μετέπειτα δικού της σίριαλ στο CBS το 1977. Για να διασφαλίσει την προσοχή του κοινού η Warner Bros, ιδιοκτήτρια εταιρεία της DC Comics, πόνταρε στις γενναίες δαπάνες και στο όνομα του Μπράντο. Οι πρώτες τής έφεραν τον Μάριο Πούζο του «Νονού» ως σεναριογράφο, τον θρυλικό Τζον Γουίλιαμς ως συνθέτη και μια ομάδα εξέλιξης ειδικών εφέ που έκανε τόσο πρωτοποριακή δουλειά ώστε η ταινία να κερδίσει το Οσκαρ στην κατηγορία αυτή. Ο δεύτερος συγκέντρωσε πάνω του όλα τα φώτα της δημοσιότητας, όχι για την ερμηνεία του ως Τζορ-Ελ, πατέρα του Superman από τον πλανήτη Κρύπτον, αλλά για τα 3,7 εκατομμύρια δολάρια που έλαβε ως αμοιβή για μόλις δύο εβδομάδες εργασίας – και τα άλλα 50 που ζήτησε με αγωγή προς την εταιρεία δύο ημέρες μετά την έξοδο της ταινίας στους κινηματογράφους επειδή δεν του είχαν πληρωθεί τα ποσοστά εισπράξεων τα οποία το συμβόλαιό του προέβλεπε. Με 300 εκατ. δολάρια στο box office της χρονιάς εκείνης οι επιλογές της Warner Bros τελικά δικαιώθηκαν. Η συνταγή που χρησιμοποιήθηκε στον «Superman» έδειξε και τον δρόμο για την επερχόμενη αλλαγή του κινηματογραφικού παραδείγματος. Αν εξαιρέσει κανείς σποραδικές ταινίες καταστροφής που τίναξαν την μπάνκα στον αέρα, όπως οι «Αεροδρόμιο», «Η περιπέτεια του «Ποσειδώνα»» και «Ο πύργος της κολάσεως», οι μεγάλες επιτυχίες της δεκαετίας του ’70 ήταν ολοκληρωμένα έργα μεγάλων σκηνοθετών που συνδύαζαν εκλεπτυσμένη αφήγηση, ποιότητα και κορυφαίες ερμηνείες: «Νονός» (245 εκατ. δολάρια), «Αποκάλυψη τώρα» (150 εκατ. δολάρια), «Η φωλιά του κούκου» (109 εκατ. δολάρια). Ο «Superman», μαζί με τον κορυφαίο εισπρακτικά «Πόλεμο των άστρων» (775 εκατ. δολάρια) και τα «Σαγόνια του καρχαρία» (470 εκατ. δολάρια), έδειχναν όπως έγραφε ο Αντριου Κόλμαν στο διαδικτυακό περιοδικό Tripwire τον περασμένο Ιούνιο, μια τάση απομάκρυνσης από την «ανεξάρτητη εποχή του «Ξέγνοιαστου καβαλάρη» που είχε προσφέρει τόσα στο αμερικανικό σινεμά. Ο καιρός των χαμηλόφωνων, ασυμβίβαστων δραματικών ταινιών που περιέγραφαν μια χαμένη χώρα περιπλανώμενων έφτανε στο τέλος του. […] Το 1978 εισήγαγε την επιστροφή του feelgood, του φόρου τιμής στη νοσταλγία, μεγεθυσμένου όμως με βαριά χαρτιά στο καστ, θηριώδεις για την εποχή προϋπολογισμούς, προχωρημένα οπτικά εφέ και «οραματιστές» σκηνοθέτες». Δεν είναι τυχαίο ότι οι παραγωγοί του «Superman» είχαν προσεγγίσει πρώτα ακριβώς τους Τζορτζ Λούκας και Στίβεν Σπίλμπεργκ, τους ανθρώπους δηλαδή πίσω από την κάμερα στα «Star Wars» και «Jaws», οι οποίοι προσπέρασαν ευγενικά το αίτημα, όπως και ηθοποιοί του βεληνεκούς των Πολ Νιούμαν και Τζέιμς Κάαν, οι οποίοι θεωρούσαν την ενασχόληση με έναν παλπ ήρωα κατώτερη του διαμετρήματός τους. Η επίδραση του «Superman» στο είδος του υπερηρωικού φιλμ είναι ισχυρή, αλλά παραδόξως ξεχασμένη. Από τη μία γιατί οι επόμενες τρεις συνέχειές του έως το 1987 (με εξαίρεση το άρτιο «Superman II» του 1980) υπήρξαν χειρότερες ως παραγωγές, από την άλλη γιατί στην πορεία ξεπεράστηκε από τους μασκοφόρους που βάδισαν στα βήματά του. Τόσο ο Σαμ Ράιμι όσο και ο Κρίστοφερ Νόλαν, σκηνοθέτες των τριών «Spider-Man» (2002-2007) και της τριλογίας του «Σκοτεινού ιππότη» (2005-2012), πήραν τους χάρτινους πρωταγωνιστές τους στα σοβαρά, όπως ακριβώς επέμενε να κάνει ο Ρίτσαρντ Ντόνερ το 1978, σε αντίθεση με την πιο light εκδοχή του «The Shadow» του Ράσελ Μαλκάχι το 1994 ή του «Hulk» του Ανγκ Λι το 2003. Ο Κρίστοφερ Νόλαν, μάλιστα, σε μια πρόσωπο με πρόσωπο συζήτησή του με τον Ρίτσαρντ Ντόνερ που συμπεριλήφθηκε το 2016 στη συνολική έκδοση της τριλογίας του Batman στο dvd «The Dark Knight Trilogy: Ultimate Collector’s Edition», το έθετε ευθέως στην αρχή της κουβέντας: «Είπα στον εαυτό μου: «Θέλω να κάνω για τον Batman αυτό που έκανε ο Ντικ Ντόνερ για τον Superman»». Και ο Μαρκ Ο’ Κόνελ επεσήμανε στον «Guardian» στις 14 Δεκεμβρίου ότι «ο λόγος που έχουμε σήμερα τις ταινίες του Batman είναι ότι η εισπρακτική επιτυχία του Ντόνερ ενθάρρυνε τη Warner Bros να γυρίσει τον Batman [του Τιμ Μπάρτον] το 1989. […] Ο λόγος που έχουμε τις μονολιθικές ταινίες της Marvel είναι ο Superman». Σαράντα χρόνια μετά, μπορούμε πράγματι να απολαμβάνουμε χωρίς προκαταλήψεις στην οθόνη μας τον Μαύρο Πάνθηρα και τους Εκδικητές ή να δεχόμαστε τον κάθε Μπράντον Ρουθ και Χένρι Κάβιλ ως φορείς της κόκκινης κάπας επειδή το 1978 ο άτυχος στη ζωή Κρίστοφερ Ριβ μάς έπεισε με την ερμηνεία του ότι ο «ατσαλένιος άνθρωπος» μπορεί να σταθεί με αξιώσεις και έξω από τον κόσμο της τετραχρωμίας. Πηγή

Ο Άγνωστος: Τόμος ΙΙ- Μια αναζήτηση για τρεις αλληλένδετους κόσμους Ένα χρόνο αργότερα από την έκδοση του πρώτου τόμου των περιπετειών του Unknow (χωρίς n στο τέλος) η Jemma Press επιστρέφει στο παρελθόν και στον κόσμο των fumetti, των ασπρόμαυρων ιταλικών comics της δεκαετίας του 1970. Oι μεταφραστές Γιάννης Μιχαηλίδης και Κωνσταντίνα Γερ. Ευαγγέλου καταπιάνονται ξανά με τον λόγο και το έργο του Magnus (κατά κόσμο Roberto Raviola). Με μια βαθιά γνώση, αγάπη και προσοχή μας δίνουν την ευκαιρία να δούμε με άλλο μάτι τον ανώνυμο ήρωα (ή με το ίδιο, αλλά από άλλη οπτική) από ότι στον πρώτο τόμο. Στον πρόλογο τους αναφέρουν ότι οι περιπέτειες του Unknow, που κινούνται μεταξύ των ειδών, των τόπων και των χρόνων, δεν είναι comics για ενήλικους, αλλά comics που σε βοηθούν να ενηλικιωθείς. Η κριτική τους αυτή μπορεί να φαντάζει αυστηρή με την πρώτη ματιά, ωστόσο φανερώνει μια πολύ καλή κατανόηση του ρόλου του Magnus σε μια αναζήτηση που εκτείνεται σε τρία διαφορετικά πεδία: στον ρόλο του ίδιου του δημιουργού ως ανθρώπου, στον ρόλο των comics ως τέχνης, αλλά και στον ρόλο της Ιταλίας ως μιας χώρας με φασιστικό παρελθόν σε μια συνεχώς μεταβαλλόμενη οικονομία και πολιτική κατάσταση. Για το πρώτο δεν είναι δύσκολο να κατανοήσουμε γιατί. Οι 3 περιπέτειες του δεύτερου τόμου μας δίνουν έναν ήρωα πιο ώριμο, πιο γερασμένο, όπως αναφέρει και ο ίδιος με διττή σημασία. Το διαρκώς μεταβαλλόμενο παρελθόν του, που σε κάθε περίσταση του έδινε τις δεξιότητες που χρειαζόταν για να υπερβεί τις ανυπέρβλητες δυσκολίες που αντιμετώπιζε (καθώς και το ταλέντο να μπλέκει σε αυτές άθελά του) δείχνει να σταθεροποιείται, ενώ πολλές φορές, με μορφές ονείρου ή τύψεων, έρχεται στο προσκήνιο. Ο έντονος κυνισμός πλέον δίνει, αργά και όχι χωρίς αγώνα, την θέση του σε έναν βαθύ, γεμάτο τύψεις ανθρωπισμό: όχι για τους ανθρώπους που σκότωσε, αλλά για αυτούς που πλήγωσε χωρίς να το θέλει, για αυτούς που δεν κατάφερε να σώσει. Άφοβος απέναντι σε κανόνες επιβεβλημένους απ’ έξω και από πάνω, απτόητος μπροστά στον κίνδυνο, δίνει την χωρίς αρχή μέση και τέλος (;) ζωή του για μια ηθική που ακόμα και ο ίδιος καταλαβαίνει πως δεν μπορεί ποτέ να επιζήσει. Το δεύτερο μας αποκαλύπτει καλύτερα την ουσιαστική συνεισφορά του Raviola στην ιταλική 9η Τέχνη. Όταν όλοι, όπως είναι πολύ λογικό, έψαχναν τους προγόνους των comics στην τυπογραφία και στην ζωγραφική, ο Ιταλός καλλιτέχνης κοιτάει στην γλυπτική αλλά και στη φωτογραφία για έμπνευση. Έτσι ο Unknow πλάθεται από τις πτυχώσεις των αναγεννησιακών αγαλμάτων και τις σκιάσεις των φωτογραφιών, με φως και σκιά. O Magnus παίρνει λαϊκά στερεότυπα και τα διαχωρίζει από την πηγή τους, δίνοντας στις μορφές του μια κλασικότροπη χροιά, ενώ για άλλη μια φορά η σεξουαλικότητα ξεχειλίζει από το έργο. Την ίδια στιγμή, πέρα από το εικαστικό κομμάτι, ο Ιταλός θολώνει και τα είδη από τα οποία παίρνει τις θεματικές του: με βάση το σκληρό αστυνομικό, δεν διστάζει να μπολιάσει το μείγμα του με στοιχεία κλασσικού noir αλλά και γνήσιου gangster drama, μεταπηδήσεις εύκολες καθώς πρόκειται για συγγενικά είδη. Ωστόσο οι χαρακτήρες του Magnus έχουν κάτι που τους ξεχωρίζει από αντίστοιχες μορφές της pulp λογοτεχνίας: μια έντονη συναισθηματική φόρτιση που δεν προέρχεται από την αγωνία του αν θα επιζήσουν ή όχι, αλλά από μια έντονη ηθική και ψυχολογική μάχη. Σε κάθε περίπτωση ο Unknow μας αποκαλύπτει ένα βήμα της 9ης Τέχνης να ξεφύγει από τα υπόγεια και την διασκέδαση και να αγγίξει, όπως κάθε τέχνη ελπίζει, την ανθρώπινη κατάσταση και πράξη. Το τρίτο είναι ίσως το πιο δύσκολο για έναν καλλιτέχνη που καταπιάνεται με την περιπέτεια, ένα είδος ναι μεν πολιτικό στον πυρήνα του, αλλά χωρίς (πάντα) άμεσες πολιτικές απολήξεις. Ο Raviola, μέσα από την περιφορά του ήρωά του σε εμπόλεμες ζώνες, αντιαποικιοκρατικές συρράξεις και μνημειώδεις συγκρούσεις, όπως η παλαιστινο-ισραηλινή, μας δείχνει πώς ένας αστικός ατομοκεντρισμός μεταβάλλεται. Το φασιστικό παρελθόν της χώρας του δεν το αρνείται, ούτε το θάβει, αλλά προσπαθεί να το κατανοήσει και να το μετουσιώσει σε μάθημα προς αποφυγή (μάθημα απαραίτητο σε μια εποχή ανόδου της ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη). Ο εγωκεντρικός Unknowεξελίσσεται σε οδηγό για έναν κόσμο χαοτικό, που δεν αφήνει τίποτα όρθιο, με μια αφετηρία που ψάχνει συνεχώς τον εαυτό της. Όμως η ιδιότυπη τιμιότητα του ήρωα, που τον διαχωρίζει από κοινούς λούμπεν μπράβους, καταφέρνει τελικά να αναδειχθεί. Αν έχετε ήδη τον πρώτο τόμο, ο δεύτερος επιβάλλεται να τον συντροφεύσει στην συλλογή σας. Αν όχι, ίσως ήρθε η ώρα για ένα ταξίδι στην σκληρή πλευρά της δεκαετίας του 1970, μακριά από νοσταλγικές εικόνες και ωραιοποιήσεις. Ντόμπρα. Πηγή

O Άγνωστος- Παράθυρο σε έναν ανεξερεύνητο κόσμο Τα τελευταία χρόνια, η άνοδος της δημοφιλίας των υπερηρωικών κόμικ υφίσταται μια άνευ προηγουμένου άνθιση. Όχι μόνο έφερε ένα νέου είδους κοινό στον χώρο, αλλά κατάφερε, σε μεγάλο βαθμό, να απενεχοποιήσει όλη την βιομηχανία. Και κάτι τέτοιο είναι πραγματικό ευτύχημα, καθώς διαφορετικά, δεν θα είχε την ευκαιρία μια νεά γενικά αναγνωνστών να εξερευνήσει το έργο μιας μεγάλης μερίδας δημιουργών κόμικς, το οποίο ξεφεύγει από τα συνηθισμένα και σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει καν σχέση με τους υπερήρωες. Αυτό δεν αφορά μόνο τους Αμερικάνους δημιουργούς. Μόνιμα υποτιμημένη, η πολιτιστική παραγωγή της Ιταλίας έχει πολλά να προσφέρει, τόσο ιστορικά, στην πορεία της εξέλιξης της 9ης Τέχνης, όσο και στον σύγχρονο αναγνώστη. Το πρόσφατο εκδοτικό εγχείρημα της Jemma Press,η οποία δημοσιεύει ξανά ιστορίες από τον διαβόητο Άγνωστο του Magnus, είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία να εξερευνήσουμε μια σκηνή πολύ κοντινή στην δική μας γεωγραφικά, αλλά με εντελώς διαφορετική πορεία καλλιτεχνικά και κοινωνικά. Ο Μagnus, κατά κόσμον Roberto Raviola, υπήρξε μια θρυλική μορφή των ιταλικών κόμικς, ο οποίος σημάδεψε με την παρουσία του την τάση των fumetto nero (μαύρα κόμικς), τα οποία μεσουρανούσαν κατά το διάστημα 1960-1980. Ξεκινώντας ως σχεδιαστής μαζί με τον σεναριογράφο Μax Bunker (ψευδώνυμο του Luciano Secchi), στο θρυλικό πλέον Kriminal, και αργότερα στο Satanik, σχεδιάζει την πρώτη μαύρη ηρωίδα της Ιταλίας. Αμφότερα έργα ακολουθούν το pulpμονοπάτι των κόμικ της περιόδου, βρίθουν δηλαδή από τρόμο και βία έντονα στυλιζαρισμένα, ξεπερνώντας τα όρια του grand guignol, παρά το γεγονός ότι δομικά είναι noir ιστορίες, ενώ τα διακατέχει μια έντονη σεξουαλικότητα. Ταυτόχρονα βέβαια, εστιάζοντας σε πιο ανθρώπινους, τρωτούς και ευάλωτους χαρακτήρες, οι οποίοι ανήκαν σε μειονότητες, ανέδιδαν και έναν έντονα δραματικό ανθρωπισμό, ο οποίος γινόνταν πιο αισθητός εξαιτίας της κοινωνικής χροιάς των ιστοριών. Έργα με μεγάλη λαική απήχηση, δεν άργησαν να χαρακτηριστούν σκουπίδια από τους ηθικολόγους (όχι μόνο του 1960 αλλά και αργότερα) αλλά και από την πλειοψηφία των διανοούμενων, μεταξύ των οποίων και πληθώρας αριστερών, παραδοσιακών πολέμιων της μαζικής κουλτούρας. Προς τα τέλη του 1960, οι δύο συνεργάτες στρέφονται σε πιο ειρωνικά μονοπάτια και αποδομούν τα είδη που πριν είχαν αναδείξει με το Diavolik και άλλα παρεμφερή κόμικ όπως το Dennis Cobb Agente SS 108 . Σειρές όπως το Μaxbunker και αργότερα το Άλαν Φορντ, αναδείκνύουν μια έντονα καυστική, στα όρια του μεταμοντέρνου, αποδόμηση του είδους της περιπέτειας, δεν κάνουν όμως το άλμα προς τα μπρος. Έπρεπε να περάσουν αρκετά χρόνια, μια μεγάλη θητεία σε σενάρια άλλων, αλλά και μια σταθερή θέση στον χώρο της πορνογραφίας ως σχεδιαστής για να μπορέσει ο Μagnus να συνδυάσει αρμονικά όλα τα είδη στα οποία θήτευσε και να δημιουργήσει τον Unknow, τον Αγνωστο του. Στις σύντομες περιπέτειες αυτού του ανώνυμου μισθοφόρου βλέπουμε την εξέλιξη ενός δημιουργού αλλά και μιας ολόκληρης σκηνής. Το ασυνήθιστο μοτίβο των δύο καρέ, το οποίο φαινομενικά θα έπρεπε να κομματιάζει την ένταση της ιστορία και να την μετατρέπει σε μια απομίμηση stop animation ταινίας, γίνεται το όχημα του Raviola για να εστιάσει περισσότερο από ποτέ στους χαρακτήρες των ιστοριών που, για πρώτη φορά, είναι δικές του. Τα πρόσωπα ενδύονται μια βαριά, εξπρεσιονιστική σχεδόν ατμόσφαιρα που βοηθά στην εξωτερίκευση του ψυχικού τους κόσμου. Σε αυτή την τάση ενδοσκόπηση βοηθούν και τα συννεφάκια με τους εσωτερικούς μονολόγους των χαρακτήρων κάτι που έως τότε δεν είχε χρησιμοποιηθεί ιδιαίτερα στο ιταλικό σχέδιο. Και ενώ ο Unknow όντως θυμίζει τους ήρωες της σκληρής, καθαρά αστυνομικής λογοτεχνίας, ο Raviola τον ξεχωρίζει τοποθετώντας τον σε μια αχανή συναισθηματική έρημο, από την οποία ο ίδιος όχι μόνο δεν προσπαθεί να φύγει, αλλά αντίθετα, ξέρει πως δεν υπάρχει κάτι άλλο. Ο αβυσσαλέος κυνισμός του ανώνυμου μισθοφόρου είναι αυτός που προκαλεί και το υπαρξιακό του δράμα: θέλει να πιστέψει πως υπάρχει κάτι άλλο, προσπαθεί και εκδικείται όταν πειράζει κάποιος οικεία του πρόσωπα. Ωστόσο, στο τέλος, όταν αυτά πεθάνουν τελικά ή όταν η αποστολή τελειώσει, ο ίδιος φεύγει, αδυνατώντας να κρατήσει κακία στους μαχαιροβγάλτες, τους βιαστές και τους δολοφόνους που τον περιβάλλουν, αδυνατώντας ουσιαστικά να συνδεθεί με το περιβάλλον του. Κομματιασμένος ψυχολογικά, όπως και το ανορθόγραφο όνομα του, σκοτώνει και συνεχίζει το χωρίς προορισμό ταξίδι του. «Τριγυρνάει χαμένος και μελαγχολικός ανά τον κόσμο: από το Μαρακές στη Ρώμη, από το Μοντ Σαν Μισέλ στην Αϊτή και από κει στη Βυρηττό», όπως λένε και οι μεταφραστές του βιβλίου. Σε αυτό το σημείο αξίζει μια αναφορά στους υπεύθυνους αυτής της έκδοσης, στο μεταφραστικό δίδυμο του Γιάννη Μιχαηλίδη και την Κωνσταντίνα Γερ. Ευαγγέλου, οι οποίοι υπογράφουν και τον κατατοπιστικότατο πρόλογο που βρίθει ιστορικών αναφορών για το έργο και την σκηνή στην οποία περιλαμβάνετα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να μεταφέρεις ένα έργο από μια άλλη γλώσσα, πόσο μάλλον ένα έργο από μια διαφορετική εντελώς εποχή, όσον αφορά τις αναγνωστικές συνήθειες και το κοινωνικό πλαίσιο. Παρόλα αυτά όμως, ο μελλανόμορφος κόσμος του Αγνωστου έρχεται σε εμάς ολοζώντανος γλωσσικά και εννοιολογικά. Στο εικαστικό κομμάτι, το δικό τους θαύμα έκαναν οι eyeworks. Συνολικά, αυτός ο τόμος των περιπετειών του Άγνωστου του Magnus από την Jemma Press είναι μια εξαιρετική εισαγωγή στον πλούτο της ιταλικής σκηνής, μια εμπειρία για την οποία σίγουρα δεν θα μετανιώσετε. Πηγή

1800: 1. Πατέρας – Ένα ελληνικό western με πρωταγωνιστές κλέφτες και αρματολούς Η Jema Press παρουσιάζει το πρώτο βιβλίο από τη σειρά κόμικ του Θανάση Καραμπάλιου 1800, μια δουλειά εμπνευσμένη από τους πρωταγωνιστές της επανάστασης του 1821, τους κλέφτες και τους αρματολούς, θυμίζοντας κάτι από τις περιπέτειες του Μπλεκ, του Λοχαγού Μαρκ, του Όμπραξ κι άλλων πιστολέρηδων του “ρομαντικού” 19ου αιώνα. Πρωταγωνιστής είναι ο Δήμος Καραμάνος, ένας οικογενειάρχης που ζει ήσυχα με την οικογένειά του. Η άφιξη, ωστόσο, του αγγελιοφόρου ενός από τους ηρωικότερους αρματολούς του Ολύμπου θα γίνει η αφορμή για να αναδυθεί στην επιφάνεια το περιπετειώδες παρελθόν του. Έτσι, η συναναστροφή του Καραμάνου με προσωπικότητες όπως αυτές του Νικοτσαρά, του Αλή Πασά, του Ανδρούτσου και του Καραϊσκάκη καθιστούν αδύνατη τη συνέχιση της “ραγιάδικης” πλην ήσυχης ζωής του. Η περιπέτεια έχει μόλις αρχίσει λίγο πριν τη δειλή πρωταρχή της Επανάστασης και το πρώτο βιβλίο της σειράς “Πατέρας” είναι μόνο το προοίμιο! Η έμπνευση για τη δημιουργία του “1800” ήταν η εγγενής απορία του Θανάση Καραμπάλιου σχετικά με την απουσία κόμικ στην Ελλάδα βασισμένων στη μυθοπλασία εκείνης της περιόδου. Τα αίτια αυτής της έλλειψης ενδεχομένως οφείλονται όχι μόνο στην “αντιεμπορικότητα της φουστανέλας” όταν έρχεται σε σύγκριση με τα γυαλιστερά σπιρούνια των cowboys και τους αδίστακτους παρανόμους των westerns, αλλά και στο φόβο, εκ μέρους των δημιουργών, να αγγίξουν μια θεματική ιδιαίτερα προσφιλή στον ακροδεξιό χώρο, ειδικά σε μια εποχή που ο εθνικιστικός λόγος και οι ρητορικές μίσους φαίνεται να συνεπάγονται θύματα και απώλειες. Ως εκ τούτου πλήθος συναρπαστικών διηγήσεων και ειδυλλιακών ρομάντζων, ντυμένων με τον μανδύα μιας ρομαντικής εποχής που παρουσιάζει ιστορικό ενδιαφέρον και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, έμενε ανεκμετάλλευτο. Η σειρά 1800 φαίνεται να έρχεται σε σύγκρουση με αυτό τον “κατεστημένο” τρόπο σκέψης και τολμά να δώσει στους ήρωες της Επανάστασης του ’21 όχι μόνο σάρκα και οστά, αλλά και τη γοητεία και το coolness που τους αξίζει, απαλλαγμένους από ακροδεξιές κορόνες και φαντασιώσεις. Πολύ περισσότερο, πρόκειται για το “κερασάκι στη τούρτα” στη δημιουργία εικονογραφήσεων εμπνευσμένων από την λαϊκή παράδοση και τέχνη, αποτελώντας την ιστορική, αλλά και αισθητική συνέχεια άλλων προσπαθειών, όπως είναι ο Ερωτόκριτος των Γ. Γιούση και Δ. Παπαμάρκου και η Πάπισσα Ιωάννα του Λ. Παπαθανάση. Έτσι, το 1800 προτείνεται σε όσους αγάπησαν τα παραπάνω, συνθέτοντας μια πολεμική περιπέτεια εποχής, που συνδυάζει στοιχεία ρομάντζου και στηρίζεται σε μια ενδελεχή μελέτη του παρελθόντος, με αποτέλεσμα να έχει το ιστορικό υπόβαθρο που συναντά κανείς σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά καθιστούν το πρώτο βιβλίο της σειράς “1800” ένα τολμηρό διάβημα στο χώρο των εικονογραφήσεων όχι μόνο σε αισθητικό επίπεδο, αλλά και στις αντιλήψεις που κυριαρχούν γύρω από συναφείς θεματικές. Ανυπομονούμε για το επόμενο! Πηγή