To Buttefly Effect είναι κόμικ. Θα μπορούσε όμως να είναι επεισόδιο του Black Mirror [Ρομπόλας Γιώργος, esquire.com.gr, 26/02/2019]

[GeoTrou]

To Buttefly Effect είναι κόμικ. Θα μπορούσε όμως να είναι επεισόδιο του Black Mirror

Η καταιγιστική ιστορία των Σπύρο Νομπιλάκη και Ευγενίας Κουμάκη σε κάνει να σκεφτείς: κι αν κάποιος πατούσε το κουμπί;

 

Στον δυτικό κόσμο θεωρούμε πολλά πράγματα δεδομένα. Οι πρόσφυγες έρχονται από την Ανατολή, η πυρηνική καταστροφή είναι ένα φάντασμα που ανήκει στο παρελθόν, o Kim Jong Un δεν θα πατήσει το κουμπί. Ο Σπύρος Νομπιλάκης (σενάριο) και η Ευγενία Κουμάκη (σχέδιο) όμως καταφέρνουν μέσα από ένα καταιγιστικό κόμικ να βάλουν τους αναγνώστες σε σκέψεις. Τι θα συνέβαινε αν όλα όσα θεωρούμε δεδομένα έπαυαν να ισχύουν; Άλλωστε, όπως λένε, αρκεί το πέταγμα μίας πεταλούδας για να αλλάξουν τα πάντα.

 

Το Butterfly Effect είναι ένα πολιτικό κόμικ με δαιμονιώδη ρυθμό και ανατρεπτικό story που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ιδανική πρώτη ύλη για ένα επεισόδιο Black Mirror. Μιλήσαμε με τον άνθρωπο που υπογράφει το σενάριο για όλα εκείνα τα what ifs που πραγματεύεται η ιστορία του.

 

 

Οι κριτικές που διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο είναι προϊόν "φαντασίας"; Επίσης, την συγκεκριμένη ιδέα που θα μπορούσε να είναι επεισόδιο του Black Mirror πώς την σκέφτηκες; Φανταστικό είναι ότι ο Νόαμ Τσόμσκι που εμφανίζεται στο κόμικ, το διάβασε και έστειλε και το σχόλιο που συμπεριλήφθηκε στην ελληνική έκδοση! Κατά τα άλλα η ιδέα ήρθε σε ένα ταξίδι στην Ευρώπη πριν μερικά καλοκαίρια, οπού συζητώντας το μεταναστευτικό με διάφορους ανθρώπους, διαπίστωσα την έλλειψη ενσυναίσθησης για το θέμα. Δεν έχουμε ιδέα πόσο εύκολο είναι να συμβεί και σε μας, σκέφτηκα. Και κάπως έτσι γεννήθηκε το κύριο μήνυμα του έργου.

 

Ασχολείστε καιρό με τα κόμικς; Δυσκολευτήκατε μέχρι να εκδώσετε το Butterfly Effect; Η Ευγενία που ανέλαβε το σχέδιο ασχολείται επαγγελματικά με τα κόμικ για χρόνια, κι έχει στο ενεργητικό της διάφορες εκδόσεις, βραβεία και συμμετοχές σε εκθέσεις. Για μένα ήταν η πρώτη επαφή, αλλά ερχόμενος από το χώρο των βιντεοπαιχνιδιών εκείνη την εποχή ήταν συναφείς κόσμοι. Δεν το ένιωσα σαν ταλαιπωρία την έκδοση, παρότι πρέπει να μιλήσαμε με πάνω από 50 εκδότες παγκοσμίως. Αρκετοί μας έδωσαν feedback. Για τους περισσότερους όμως ήταν ένα πολιτικό κόμικ με το οποίο δε θα ήθελαν να ασχοληθούν. Κάποιοι άλλοι ήταν θετικοί, αλλά μας ζητούσαν να μεγαλώσουμε την έκταση του έργου, να βγει σαν graphic novel. Τελικά, αποφασίσαμε για την αγγλική έκδοση, να προχωρήσουμε μόνοι, ενώ για την ελληνική να συνεργαστούμε με τις εκδόσεις Αντιγόνη.

 

 

Θα μπορούσες να μιλήσεις για κάποιες επιρροές σου; Οι επιρροές είναι ποικίλες. Επιρροές που μπορώ να αναγνωρίσω σαν σχετικές με το συγκεκριμένο έργο είναι τα Βlade Runner, Μatrix, Ιnception. Post-rock μουσική όπως Godspeed You! Black Emperor, 65daysofstatic ή A place to bury strangers. Οι ειδήσεις την περίοδο εκείνη. Ο κοινοτισμός. Και ίσως για τον πολιτικό χαρακτήρα η τριλογία του Τσίρκα την οποία θυμάμαι ότι κουβαλούσα μαζί μου σε εκείνο το ταξίδι.

 

Σε αντίθεση με τα πολλά ελληνικά κόμικς η ιστορία εκτυλίσσεται με καταιγιστική ταχύτητα. Ήταν συνειδητή επιλογή ή απλά προέκυψε; Ήταν συνειδητό. Ήθελα να μείνω στην ουσία της ιστορίας, την οποία να νιώθεις σαν γροθιά στο στομάχι, χωρίς να πλατειάζει και χωρίς να εστιάζει υπερβολικά στους χαρακτήρες. Κρατήσαμε την λογική μεγέθους των αμερικάνικων κόμικ. Από την άλλη ήταν και βολικό γιατί ξέραμε ότι ακόμα και αν δεν υπάρξει ενδιαφέρον από εκδότες, ήταν ένα μέγεθος έργου, την έκδοση του οποίου θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε και μόνοι μας. Αν πάλι πετύχει, μπορούμε να εκδώσουμε και άλλες ιστορίες ίδιου μεγέθους, αισθητικής και λογικής και να βγει μια σειρά.

 

 

Κλειστά σύνορα. Πρόσφυγες. Τρομοκρατικές επιθέσεις. Πυρηνικά ατυχήματα. Πόσο μακριά πιστεύεις ότι βρισκόμαστε από την πραγματικότητα που περιγράφετε; Φοβάμαι ότι δε βρισκόμαστε μακριά. Μου φαίνεται απλά θέμα τύχης αν θα συμβεί. Όχι απαραίτητα το σενάριο που περιγράφω, αλλά ένα εξίσου κακό σενάριο, αντίστοιχης δυναμικής, το οποίο να μην φανταζόμαστε καν τώρα. Τρομακτικό, ε;

 

Αμερική, Ευρωπαϊκή Ένωση, Κίνα: Υπάρχει κάποιος "κακός" και κάποιος "καλός" σε όλο αυτό; Δε νομίζω ότι μπαίνει καθόλου η λογική του "καλός”, "κακός”. Όλα αυτά αναφέρονται σαν κέντρα εξουσίας τα οποία εναλλάσσονται. Και το βλέπουμε από την ιστορία το πώς αυτοκρατορίες χτίζονται και καταρρέουν. Το σχετικό σχόλιο που γίνεται έχει να κάνει με τα μηνύματα του εκπαιδευτικού συστήματος σε αυτά τα κέντρα και το πώς η άνοδος στην παγκόσμια εξουσία μπορεί να παρουσιάζεται σαν προϊόν σκληρής δουλειάς, εθνικής υπεροχής και σωστών στρατηγικών, ενώ μπορεί και να είναι αρκετά πιο σύνθετο, να έχουμε οδηγηθεί εκεί από εξωγενείς παράγοντες ή ακόμα και τυχαία γεγονότα.

 

 

Γιατί βάλατε αληθινά πολιτικά πρόσωπα (Γιάνης Βαρουφάκης, Donald Trump) στην ιστορία σας κι όχι κάποιο χαρακτήρα που αποτελεί μυθοπλασία; Πιστεύεις ότι δίνει μεγαλύτερη δύναμη στο μήνυμα; Νομίζω ότι έκανε το μήνυμα πιο άμεσο. Αναγνωρίζοντας πρόσωπα και θεματικές που παίζουν ακόμα στις ειδήσεις, δίνει την αίσθηση του τώρα, ενός γεγονότος που πράγματι μπορεί να συμβεί αύριο το πρωί.

 

Κάποιος θα μπορούσε να κατηγορήσει το Butterfly Effect ότι δεν ασκεί καθόλου κριτική στον ακραίο φανατισμό των Ισλαμιστών. Τι θα του έλεγες; Πράγματι το έργο δεν εστιάζει εκεί. Ακραίος φανατισμός μπορεί να έρθει από πολλά μέρη. Το έργο εστιάζει όμως στο ανθρώπινο κομμάτι της ιστορίας. Στα εκατομμύρια των αμάχων, η ζωή των οποίων μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή. Σκέφτομαι ότι η μεσοαστική τάξη της Συρίας είχε άγνοια πριν μερικά χρόνια ότι η κατάσταση τους πρόκειται να αλλάξει τόσο άμεσα και τόσο βίαια. Όπως και της μεσοαστικής τάξης της Ελλάδας. Όπως ενδεχομένως και άλλων πληθυσμιακών ομάδων ανά τον κόσμο που αγνοούν πόσο κοντά τους μπορεί να είναι η καταστροφή. Και το έργο προτείνει ότι ίσως θα μπορούσαμε να ακούμε τέτοιους πληθυσμούς που δοκιμάζονται με περισσότερη ενσυναίσθηση και ανθρωπιά. Σαν θεσμοί και σαν άτομα. Αν όχι για κανέναν άλλο λόγο, γιατί μπορεί να είμαστε οι επόμενοι άτυχοι της ιστορίας.

 

 

Αρκεί τελικά ένα "κλικ" για να αλλάξει η παγκόσμια ιστορία; Μάλλον όχι. Αλλά κάποια κλικ μπορούν να διαμορφώσουν ολόκληρες περιόδους και να είναι η αφορμή για μεγάλες αλλαγές. Όπως π.χ. η πτώση των Δίδυμων Πύργων έφερε τον Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας ή η δολοφονία του Αρχιδούκα της Αυστρίας οδήγησε στο ξέσπασμα του Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου.

 

Μελλοντικά σχέδια; Υπάρχουν κάποιες ιδέες για παρόμοιες δυστοπικές ιστορίες, αλλά ακόμα δεν τις έχουμε δουλέψει. Περιμένω να δω και πώς θα πάει το Butterfly Effect εμπορικά. Η Ευγενία πάντως πρόσφατα έβγαλε το κόμικ Born to die, αν κάποιος θέλει να δει νεότερη δουλειά της.

 

-^|.|^-

 

Πηγή

Παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης