Τόμεκ Γιοβάνης: Ένας άνθρωπος που σκέφτεται με εικόνες και μιλάει με μπαλονάκια [Παπαδιά Πελιώ, Taλκ, 7/6/2018]

[GeoTrou]

 

Το Τaλκ, στο πλαίσιο του αφιερώματός του στο παιδικό βιβλίο, μίλησε με έναν φοβερό εικονογράφο και δημιουργό κόμικ. Ας δούμε τι μας είπε ο Τόμεκ Γιοβάνης.

 

Πώς ξεκίνησες να εικονογραφείς παιδικά βιβλία;

Το πρώτο μου βιβλίο που εικονογράφησα ήταν το 1989. «Ο Μέλιος και το Μαγικό Μπαστούνι» από τις εκδόσεις Μύθος-Λιβάνη. Τελείωνα το λύκειο τότε, άπειρος και τελείως «άβγαλτος». Ήταν για μένα μία πρωτόγνωρη εμπειρία και πολύ καλό μάθημα. Ο χώρος των εκδόσεων δεν με κράτησε και αφοσιώθηκα στις σπουδές στη Γραφιστική. Μετά τη σχολή δούλεψα για πολλά χρόνια στο κινούμενο σχέδιο (σειρές, ταινίες μεγάλου μήκους, διαφήμιση κτλ.). Μία έμμεση επαφή με παιδικό βιβλίο ξεκίνησε όταν άρχισα να σχεδιάζω κόμικς και να εικονογραφώ για εκπαιδευτικά βιβλία εκμάθησης γλωσσών. Άρχισα να μειώνω το animation και ξεκίνησα συνεργασίες ανά τον κόσμο με εκδοτικούς οίκους όπως Oxford University Press, MacMillan και Scholastic κ.α. Παράλληλα έβαλα μπρος τη δική μου σειρά κόμικς το “Κουλούρι” (Jemma Press) Η μεγάλη αλλαγή ήρθε το 2015 όταν συνεργάστηκα με την συγγραφέα-ψυχολόγο Μυρτώ Γεωργίου Νίλσεν για την εικονογράφηση του βιβλίου «…και τον έπλασε σύμφωνα με τη δική του εικόνα» (Editions Synergie), το οποίο το 2016 απέσπασε Βραβείο ΕΒΓΕ στην κατηγορία Εικονογράφησης Βιβλίου. Τότε επικοινώνησε μαζί μου η Έλενα Πατάκη και ξεκίνησε η συνεργασία μου με τις Εκδόσεις Πατάκη. Κάναμε τον «Γάμο του Κοντοπίθαρου» της Σοφίας Νέμα (βραβεύτηκε με έπαινο στα ΕΒΓΕ 2017) και αμέσως μετά ήρθε ο «Γουργούρης» της Τασούλας Επτακοίλη.

 

 

Ποιες προκλήσεις κρύβει η εικονογράφησή τους;

Η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα είναι μην επαναλαμβάνομαι. Προσπαθώ να βρω τρόπους ώστε το κάθε βιβλίο να είναι ξεχωριστό και να εξυπηρετεί απόλυτα το κείμενο. Δεν είναι και τόσο εύκολο και σαν εικονογράφος δίνω μεγάλο βάρος σ’αυτό.

 

Από πού εμπνέεσαι;

Από τα πάντα. Μ’ αρέσει να δουλεύω αυθόρμητα και ν’ αποτυπώνω τις εικόνες στη στιγμή εμβολιάζοντας τις ιδέες με αρκετό χιούμορ, ακόμα κι αν είναι στενάχωρες. Οι σπουδές στη Γραφιστική και προϋπηρεσία στο animation με βοήθησαν πολύ στο ν’ αποτυπώνω εύκολα και άμεσα στο χαρτί μία ιδέα που μόλις μου ήρθε στο κεφάλι. To κόμικς άλμπουμ μου «Ωχ Θεέ Μου!!!» (Jemma Press) είναι ο ορισμός της άμεσης έμπνευσης. Επί οχτώ μήνες έπρεπε να σχεδιάζω κάθε μέρα από ένα στριπάκι, άρα τα περιθώρια να βρεις και να επεξεργαστείς μία ιδέα στένευαν στο ελάχιστο.

 

Πού ζωγραφίζεις συνήθως και ποιες τεχνικές χρησιμοποιείς;

Λατρεύω το χαρτί. Όλα τα σχέδια μου τα κάνω παραδοσιακά με μαρκαδοράκια στο χαρτί και ο χρωματισμός / τόνοι μπαίνουν στον υπολογιστή.

 

Ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο από όλα όσα έχεις εικονογραφήσει; Και ποιος ο αγαπημένος σου ήρωας;

Όπως είπα το κάθε βιβλίο για μένα είναι ξεχωριστό. Πριν ξεκινήσω να σχεδιάζω, «σβήνω» τελείως ό, τι είχα κάνει στα προηγούμενα βιβλία και ξεκινάω από το μηδέν. Έτσι προσπαθώ να δημιουργώ και χαρακτήρες μοναδικούς που ο καθένας απ’ αυτούς έχει μία ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου.

 

 

Πώς συνεργάζεσαι συνήθως με τους συγγραφείς; Δουλεύετε παράλληλα ή παίρνεις το κείμενο μετά την ολοκλήρωσή του;

Στα περισσότερα βιβλία δουλεύω ήδη πάνω σε ολοκληρωμένο κείμενο και προσπαθώ να το αφουγκραστώ ώστε να το βοηθήσω με τις εικόνες μου. Οι ισορροπίες είναι πολύ λεπτές και πρέπει να υπάρχει μία καλή χημεία ανάμεσα στο κείμενο και στην εικόνα ώστε το ένα να εξυπηρετεί το άλλο. Πολλές φορές αναλαμβάνω και την καλλιτεχνική επιμέλεια και στήνω ολόκληρο το βιβλίο, αυτό μου δίνει το πλεονέκτημα να παίξω με τους χώρους και τον ρυθμό της ιστορίας. Σημαντική επίσης για έναν εικονογράφο είναι και η επιλογή του βιβλίου που θα εικονογραφήσει, όπως και για τον συγγραφέα ποιον εικονογράφο θα επιλέξει. Πρέπει να υπάρχει μία σύγκλιση ώστε το αποτέλεσμα να ικανοποιεί όλους. Στο «Κουλούρι #7 (Κθουλούρι)» το σενάριο ανέλαβε ο Βασίλης Μπαμπούρης κι εκεί δουλεύαμε παράλληλα. Το κόμικς σου δίνει μεγαλύτερη δυνατότητα να το κάνεις και ήταν φανταστική εμπειρία.

 

Ποιον εικονογράφο, Έλληνα ή ξένο, θαυμάζεις;

Το επίπεδο της εικονογράφησης στην Ελλάδα έχει ανέβει πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια. Υπάρχουν καταπληκτικοί εικονογράφοι που χαίρομαι να βλέπω τις δουλειές τους. Παράλληλα και οι εκδότες δίνουν μεγάλη σημασία στο αισθητικό κομμάτι των εκδόσεων τους κι αυτό βοηθάει να αναδειχτούν οι ικανότητες των εικονογράφων. Λόγω καταγωγής παρακολουθώ πολύ την Πολωνική σκηνή εικονογράφησης και κόμικς. Από πολύ πολύ παλιά βγάζουν πανέμορφα βιβλία με καταπληκτικές εικόνες και το κρατάνε σταθερά μέχρι τώρα. Νιώθω τυχερός που μεγάλωσα με τέτοια βιβλία των οποίων οι εικόνες έχουν επηρεάσει πολύ την δουλειά μου.

 

 

Ποιο βιβλίο θα ήθελες να έχεις εικονογραφήσει;

Το βιβλίο «…και τον έπλασε σύμφωνα με τη δική του εικόνα» εκπλήρωσε ήδη αυτήν την επιθυμία. Πάντα είχα μία σκεπτικιστική στάση απέναντι σε οτιδήποτε έχει σχέση με θρησκεία. Ήρθε λοιπόν η Μυρτώ Γεωργίου-Νίλσεν να μου προσφέρει μία ευκαιρία να πούμε κάποια πράγματα για τη Βίβλο που δεν δίνουμε πολύ σημασία. Οι απόψεις μας πάνω στο ζήτημα ταίριαξαν απίστευτα από την αρχή και αυτό νομίζω φαίνεται στο αποτέλεσμα.

 

Τι δουλεύεις αυτή τη στιγμή;

Αυτόν τον καιρό δουλεύω παράλληλα δύο project με τις Εκδόσεις Πατάκη. Σχεδιάζω το τρίτο από τα πέντε βιβλία της σειράς «Πριγκίπισσα Αθηνά» της Στέλλας Κάσδαγλη και ταυτόχρονα ολοκληρώνω το πρώτο μέρος από ένα project έκπληξη για το οποίο το μόνο που μπορώ να πω μέχρι στιγμής, ότι θα είναι κόμικς. Και για τα δύο παραπάνω είμαι πολύ ενθουσιασμένος μιας και δουλεύω πάνω σε δύο είδη που αγαπώ, εικονογράφηση για παιδιά και κόμικς.

 

Τέλος, πώς θα σύστηνες τον εαυτό σου σε ένα παιδί;

Ένας άνθρωπος που σκέφτεται με εικόνες και μιλάει με μπαλονάκια.

 

 

Πηγή