Angel Boligan: Πες το χωρίς λόγια [ Μαλανδράκης Άρης, protagon.gr, 12/12/2013 ]

[DJO]

Angel Boligan: Πες το χωρίς λόγια

Ο Angel Boligan είναι ένας από τους πιο γνωστούς σκιτσογράφους στη Λατινική Αμερική. Γεννημένος στο Σαν Αντόνιο της Κούβας, ζει από το 1992 στο Μεξικό και εργάζεται στην εφημερίδα El Universal. Πρόεδρος, μεταξύ άλλων, της Λέσχης Λατινοαμερικάνικης Γελοιογραφίας, έχει κερδίσει πάνω από 140 διεθνή βραβεία και διακρίσεις για τα έξοχα σκίτσα του. Με την ευκαιρία της παρουσίας του στα εγκαίνια της έκθεσης γελοιογραφίας στο Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας (δες εδώ), μιλήσαμε για τη δουλειά του και αφιέρωσε στο protagon κάποια σκίτσα του που εστιάζουν στην ευρωπαϊκή -και όχι μόνο- οικονομική κρίση.
 

Ήλθες στην Αθήνα για τα εγκαίνια της έκθεσης που έκανες, από κοινού, με τον Μιχάλη Κουντούρη. Ποιες ήταν οι εντυπώσεις από αυτή τη δημιουργική συνάντηση;

«Ο Κουντούρης είναι ένας φίλος και συνάδελφος τον οποίο θαυμάζω. Ηταν χαρά και τιμή για μένα να συναντηθούμε, όπως λες, δημιουργικά. Μιλάω μόνο ισπανικά και η ελληνική γλώσσα είναι, δυστυχώς, πολύ δύσκολη για μένα. Από την άλλη, ούτε ο Μιχάλης μιλάει ισπανικά. Επειδή όμως κάνουμε και οι δύο γελοιογραφίες χωρίς λόγια, μπορούμε άνετα να επικοινωνούμε με τα πενάκια μας. Τα “λέμε” μεταξύ μας με εικόνες και καταλαβαινόμαστε τέλεια!».
 

Στα σκίτσα σου κυριαρχεί… απόλυτη σιωπή. Πόσο εύκολο, ή δύσκολο, είναι να αποδώσεις μια ιδέα χωρίς την επεξηγηματική βοήθεια του λόγου;

«Το να μεταδόσεις μια ιδέα μόνο με σκίτσο, χωρίς λεζάντα, είναι σαν να επικοινωνείς με παντομίμα. Διαθέτεις, με άλλα λόγια, μια κοινή και παγκόσμια γλώσσα. Παρ' όλο που στην αρχή έκανα τα σκίτσα μου με λεζάντα, σκοπός μου ήταν πάντα να την αφαιρέσω, ή να τη χρησιμοποιώ μόνο όταν μου ήταν εντελώς απαραίτητη. Οι περισσότεροι συνάδελφοι χρησιμοποιούν το κείμενο, με μονολόγους ή διαλόγους των εικονιζόμενων, για να συμπληρώσουν την κεντρική ιδέα. Είναι πιο δύσκολο, φυσικά, να δουλεύεις χωρίς τη βοήθεια της λεζάντας. Από την άλλη, χωρίς τα λόγια διευρύνεις το βεληνεκές. Γιατί απευθύνεσαι σε αναγνώστες που… δεν χρειάζονται την ανάγνωση. Είναι απλά θεατές. Προσωπικά, θεωρώ τον εαυτό μου περισσότερο εικονογράφο παρά δημοσιογράφο, έχοντας ασκηθεί σε αυτή τη “βουβή” πρακτική».
 

Πώς «συλλαμβάνεις» την ιδέα που γίνεται γελοιογραφία; Προκύπτει χάρη στη στιγμιαία έμπνευση, ή μετά από ειδική προεργασία;

«Όλοι όσοι ανήκουμε σε αυτό το επάγγελμα είμαστε κυνηγοί ιδεών. Ο σκιτσογράφος δεν ξεκουράζεται ποτέ, δουλεύει συνεχώς, όλο τον χρόνο, κυνηγώντας την έμπνευση. Το σκιτσάρισμα είναι, ίσως, το πιο εύκολο κομμάτι της δουλειάς. Το να συλλάβεις, όμως, και να αποδώσεις εύστοχα μια ιδέα είναι πιο πολύπλοκο. Οι ιδέες βρίσκονται παντού, προκύπτουν κάθε στιγμή. Ολοκληρώνονται, όμως, μόνο όταν μεταφερθούν στο χαρτί. Τότε συνειδητοποιείς περισσότερα, αποκτάς επίγνωση και ανακαλύπτεις, κατά κάποιο τρόπο, τον ίδιο τον εαυτό σου».
 

Σε πολλά σκίτσα σου η οικονομική κρίση έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Πώς τα πάτε με τη διαβόητη κρίση στο Μεξικό;

«Στο Μεξικό είμαστε… ήσυχοι. Δεν υπάρχει σοκ εξαιτίας της οικονομικής μας κατάστασης, γιατί πάντα είχαμε κρίση. Περισσότερο ξαφνιαζόμαστε δυσάρεστα βλέποντας διαρκώς νεότερα μέλη να μπαίνουν στο κλαμπ των νεόπτωχων. Για αυτό, στα σκίτσα μας επανέρχονται κάποια σταθερά θέματα όπως ο πληθωρισμός, η υποτίμηση του νομίσματος, η φτώχεια, η ανισότητα, αλλά και η παγίδα του καταναλωτισμού με το φάντασμα της ευμάρειας. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι κάτι που και εσείς βιώνετε τα τελευταία χρόνια -η φτώχεια και η οικονομική εξάρτηση. Όπως λέμε στο Μεξικό, αναφερόμενοι στον πλούσιο γείτονά μας: όταν οι ΗΠΑ φτερνίζονται, εμείς αρρωσταίνουμε από γρίπη».
 

~ Τόπικ για την έκθεση στην Αθήνα ~

Επεξεργασία Μαίου 25, 2014 από DJO