ΞΕΝΟΥ ΕΦΗ [ (1966) ]

[DJO]

 

Γεννήθηκε ΤΟ 1966 στον Παλαμά Καρδίτσας. Όταν ήταν παιδί ζωγράφιζε όλη μέρα και ήθελε να γίνει νηπιαγωγός. Έγινε τελικά νηπιαγωγός, δίδαξε για οκτώ χρόνια και τελείως τυχαία άρχισε να δουλεύει παράλληλα σαν σκιτσογράφος. Δούλευε μέρα νύχτα κάνοντας τα πάντα: το πρωί νηπιαγωγείο και μετά ατελιέ και εικονογραφήσεις διπλωμάτων και αφισών για πολλές αθλητικές διοργανώσεις, συνεργασίες με εκδοτικούς οίκους και εικονογραφήσεις παιδικών βιβλίων, μέχρι και ιατρικό σχέδιο. Τότε κατάλαβε πως η καρδιά της ανήκει στο σκίτσο. Παραιτήθηκε απ’ το Δημόσιο το 1996, φοίτησε στη σχολή Ορνεράκη ως το 1997 και έκανε την πρώτη της συνεργασία, με την εφημερίδα Γνώση για λίγους μήνες το 1998, όπου ξεκίνησε να φτιάχνει γελοιογραφικά πορτρέτα. Από το 1999 μέχρι το Φλεβάρη του 2007 συνεργάστηκε με το Βήμα και την παραπολιτική στήλη «Πανδώρα» που αγάπησε ιδιαίτερα. Θα εικονογραφήσει τα εξώφυλλα του περιοδικού Οικονομικός Ταχυδρόμος (2000 – 2004) και τη στήλη «Βηματοδότης» -και όχι μόνο- για το Κυριακάτικο Βήμα. Από τον Απρίλη του 2007 μέχρι και σήμερα εικονογραφεί με τα πανέμορφα πορτρέτα της την εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος. Είναι μέλος της Λέσχης Ελλήνων Γελοιογράφων ενώ, ήταν αφιερωμένο σε αυτήν, το 14ο επεισόδιο της σειράς Έλληνες Γελοιογράφοι. Έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις πολιτικών γελοιογραφιών και αντίστοιχα λευκώματα.

 

Απολαυστικά γελοιογραφικά πορτρέτα της θα βρείτε στην gallery.

 

 

Προσθέτω και το αφιέρωμα του Soloup για το ZAPink:

 

EΦΗ ΞΕΝΟΥ

Πρόσωπα και προσωπεία...

 

ΚΕΙΜΕΝO: SOLOUP

 

 

Πρόσωπα. Πολλά πρόσωπα. Δημόσια πρόσωπα που μας απασχολούν, τις περισσότερες φορές χωρίς τη θέλησή μας. Φάτσες, φατσουλίνια και αγριοφατσάρες που ξεπροβάλλουν αδιάκοπα και καθημερινά, από τις τηλεοράσεις και τα εφημεριδόχαρτα. Λερναίες Ύδρες που όσα ζαπινγκ και αν κάνεις, εκεί γύρω στις 8, αυτές θα βρίσκονται παντού, να εφορμούν ξανά και ξανά στην υπνωτισμένη φαιά ουσία του καναπέ σου. Αυτή είναι η δουλειά της Έφης Ξένου. Να αντικαθιστά αυτόν τον κατακλυσμό των προσώπων στο χαρτί. Να τα μετουσιώνει σε φάτσες πιο οικείες, πιο ευκολοχώνευτες. Κι εκεί είναι η δυσκολία της τέχνης της. Όχι στο να στήνει πολύ όμορφα πορτραίτα, αλλά μέσα από μιαν ανεπαίσθητα ανορθόδοξη μολυβιά, να μπορεί να αποκαλύπτει τα δημόσια προσωπεία. Τα χαμόγελα των ρόλων, την υποκρισία και την αλαζονεία, τα βλέμματα που στοχεύουν αλλού από εκεί που κοιτούν.

Η Έφη, όπως θα έχετε δει και σε άλλα αφιερώματα σκιτσογράφων, ξεκίνησε την καριέρα της από κάτι σχετικώς άσχετο. Ξύνοντας μολύβια στους παιδικούς σταθμούς του Δήμου Καλλιθέας. Έχοντας από το 1986 το πτυχίο της Νηπιαγωγού, δούλεψε από το 1988 μέχρι το 1996 ως υπεύθυνη 6 παιδικών σταθμών του δήμου. Παράλληλα, τα απογεύματα, δούλευε και σε κάτι αρκετά πιο σχετικό με τη δεξιότητα της. Στο ατελιέ γραφικών τεχνών "Sofigraf" με εικονογραφήσεις και εξώφυλλα βιβλίων, βινιέτες και μια σειρά εντύπων για διοργανώσεις του ΣΕΓΑΣ ( bulletins, αφίσες κλπ για πρωταθλήματα και αγώνες στίβου). Γύρω στα 1996, με τα βάρη της υπερκόπωσης στα χέρια της και την ανάγκη για κάποιες επεμβάσεις, έφτασε στο σταυροδρόμι των επιλογών. Αποφασίζει να εγκαταλείψει τη σιγουριά της μόνιμης θέσης του δήμου και στρέφεται πλέον συνειδητά προς το σκίτσο. Γράφεται έτσι την ίδια χρονιά στη σχολή Ορνεράκη. Ο Σπύρος, αναγνωρίζοντας τις δυνατότητές της, την τοποθετεί κατευθείαν στο δεύτερο έτος. Αποφοιτώντας το 1997 κι έχοντας πρόσθετες γνώσεις (εικονογράφηση, storyboards, computer graphics κλπ) στη φαρέτρα της, δοκιμάζει τις δυνάμεις της στην εμπειρία των εντύπων. Η πρώτη συνεργασία έρχεται το 1998 στην εφημερίδα «Γνώση» που κυκλοφόρησε μόνο για 16 ημέρες. Μέρες αρκετές ωστόσο, για να δώσουν ένα ικανοποιητικό δείγμα δουλειάς για το επόμενο μεγάλο βήμα. Κι αυτό δεν άργησε να έρθει. Ήταν, όνομα και πράμα, το ...«Βήμα», κυριακάτικο και καθημερινό. Μια σταθερή συνεργασία από το 1999 μέχρι σήμερα, που έκανε τη δουλειά της Έφης, ευρύτερα γνωστή. Και τη γραμμή της από αναγνωρίσιμη έως και...αντιγράψιμη από πολλούς νεώτερους πορτρετίστες. Εικονογραφεί από την αρχή λοιπόν μέχρι σήμερα, την στήλη της «Πανδώρας» και στο κυριακάτικο φύλλο τον «Βηματοδότη». Επίσης στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» (μέχρι και το 2004 όπου έκλεισε το περιοδικό) έκανε και τα πολύ όμορφα εξώφυλλά του.

 

 

Αυτά τα χρόνια που εργάζεται στο «Βήμα», εκτός από τις γνωστές εκθέσεις γελοιογράφων ( της Βουλής, της Πάτρας ως Πολιτιστικής πρωτεύουσας κλπ) όλο και κάτι ενδιαφέρον προκύπτει. Για παράδειγμα, το 2003 είχε μια παράξενη ...παραγγελιά! Η τότε επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Άννα Διαμαντοπούλου, αποχωρώντας από τη θέση της, ανέθεσε στην Έφη να εικονογραφήσει τα πορτραίτα των συναδέλφων της στις Βρυξέλλες. Παράλληλα, μια νέα συνεργασία προέκυψε στο διαδίκτυο. Έχει λοιπόν αρχίσει να δίνει τη δουλειά της και σ ένα διεθνές πρακτορείο για καρικατουρίστες, το www. courrierinternational.com. Επίσης συμμετέχει σε μια έκθεση με τον τίτλο «γυναίκες δημιουργοί στην τέχνη της καρικατούρας» στην οποία συμμετέχουν πάνω από 30 επαγγελματίες σκιτσογράφοι από πολλές χώρες. Η έκθεση θα βολτάρει από το 2006 μέχρι και το 2008 σε χώρες όπως Κολομβία, Περού, Ισπανία, Πορτογαλία και αλλού.

Η Έφη σήμερα, είναι ουσιαστικά η μόνη γυναίκα που δουλεύει επαγγελματικά ως σκιτσογράφος σε ημερήσια εφημερίδα. Στη δουλειά της, ακολουθεί τα χνάρια του δασκάλου της και πρωτομάστορα της προσωπογραφίας, Σπύρου Ορνεράκη. Μια μανιέρα που εντάθηκε κυρίως την τελευταία δεκαετία, έχει σχεδόν διαμορφώσει μιαν εθνική «σχολή προσωπογραφίας» και στην οποία συναντιούνται αρκετοί αξιόλογοι σκιτσογράφοι, όπως για παράδειγμα ο Κουτσαντάς (μαθητής επίσης του Σπύρου). Με κεφάλια μεγεθυσμένα, πρόσωπα σχεδόν ρεαλιστικά και σώματα καρτουνίστικα, η Ξένου έχει κάνει το σκίτσο της ιδιαίτερα οικείο και αγαπητό στους αναγνώστες. Φάτσες προσεγμένες και καλοδουλεμένες, σε αντίθεση με τα πιο ελεύθερα (όχι πάντα ανθρώπινα) σώματα, δημιουργούν την εντύπωση ενός ασύμμετρου όγκου δουλειάς στα πρόσωπα. Κι όμως, εντυπωσιακό για μας που δεν έχουμε το τάλαντο, η Έφη κάνει τα πρόσωπα με ασύγκριτη ευκολία. Ενώ παραδόξως ,την παιδεύει περισσότερο (όσο μπορεί να την παιδέψει δηλαδή) το στήσιμο των σωμάτων. Τα αποτελέσματα στο χαρτί βέβαια, φανερώνουν πάντα την αρτιότητα του σχεδίου και την μαεστρία της τέχνης της.

 

 

Θα είχα να κάνω ένα σχόλιο, περισσότερο «πολιτικό» παρά «εικαστικό» και που αφορά όχι μόνο την Έφη αλλά γενικότερα τη «σχολή» προσωπογραφίας που περιέγραψα παραπάνω. Πολλές φορές, ο «ρεαλισμός» όπως συνηθίζεται στην απεικόνιση των προσώπων, λειτουργεί τελικά στο να κολακεύει. Δείχνει τους χαρακτήρες «καλύτερους απ ότι είναι», παρά το ότι, πρωτογενές κίνητρο της καρικατούρας είναι να σατιρίζει και να καυτηριάζει κάποια δημόσια συμπεριφορά, όχι να την ωραιοποιεί. Έτσι σ αυτήν την περίπτωση, το βάρος του σχολιασμού αναλαμβάνουν περισσότερο οι αμφιέσεις του σώματος παρά οι εκφράσεις . Οφθαλμοφανές αποτέλεσμα είναι, οι προσωπικές ιστοσελίδες των πολιτικών να έχουν γεμίσει από gallery προσωπογραφιών και γελοιογραφιών, προσδίδοντας έτσι και μια υπεραξία χιούμορ, στο λαοφιλές image που προσπαθούν να οικοδομήσουν οι πολιτευόμενοι για τους εαυτούς τους. Προσωπογραφίες που μετατρέπονται σε «αγιογραφίες» κατά την εύστοχη έκφραση κάποιου σημαντικού σκιτσογράφου. Εγώ θα προτιμούσα μια καρικατούρα πιο πικάντικη, πιο αλλοιωμένη (για παράδειγμα στο ύφος τουVlandimir Radibratovic αλλά και πολλών ξένων). Μέσα από την παραμόρφωση, μπορεί να ξεπηδήσει πιο εύκολα το γκροτέσκο, και η φαντασία που ελευθερώνει το αστείο, να μετατραπεί σε έναν αιχμηρότερο σχολιασμό. Δεν λέω κάτι καινούργιο. Είναι αυτό ακριβώς που σημειώνει και ο Αριστοτέλης στην «Ποιητική» του (1448α). Καθόλου τυχαία, ανασύρει το παράδειγμα της ζωγραφικής για να περιγράψει την πρόθεση των καλλιτεχνών στην αναπαράσταση των χαρακτήρων του θεάτρου, ως «καλύτερους ή χειρότερους ή και ομοίους με μας». Το αποτέλεσμα είναι βέβαια συνισταμένη των ορίων που τίθενται κάθε φορά από τις ευρύτερες συνθήκες της εποχής, τα έντυπα ή αλλά και των δικών μας προθέσεων. Με τα παραπάνω, μην έχετε την εντύπωση ότι διαφωνεί τη Έφη. Και αν, οι μεγάλες αλλαγές στις ζωές μας ,ξεκινούν τις περισσότερες φορές από ένα μικρό «κλικ» επίγνωσης, ετοιμαστείτε να εκπλαγείτε ευχάριστα για τις δουλειές που μας επιφυλάσσει στο μέλλον...

 

 

υγ.Μακάρι να βγάλει κάποτε λεύκωμα...