Το κόμικ στηρίζει την όπερα [ Βιδάλης Γιώργος, Ελευθεροτυπία, 1/6/2009 ]

[erma jaguar]

Η μαχητικά ονειροπόλα φάτσα του Σιρανό ντε Μπερζεράκ με σήμα κατατεθέν τη μύτη... ξιφολόγχη (η όπερα του Σταύρου Ξαρχάκου «Σιρανό και Ρωξάνη» πριν από ενάμιση μήνα).

 

Στην αφίσα της «Αΐντα» (αριστερά) ο Γιάννης Κουρούδης έβαλε τη γοητευτική μελαψή βασίλισσα και στο βάθος πυραμίδες. Για τον «Σιρανό και Ρωξάνη» του Ξαρχάκου (δεξιά) μια τεράστια μύτη κυριαρχεί

 

Το χορευτικό ζευγάρωμα των ποδιών αρσενικού-θηλυκού στο στροβίλισμα του τάνγκο (η «Μαρία του Μπουένος Αϊρες» του Αστορ Πιατσόλα πρόσφατα).

 

Το αιγυπτιακό, γοητευτικά μελαψό πρόσωπο της βασίλισσας με τρεις πυραμίδες στο βάθος (η «Αΐντα» του Βέρντι).

 

Τρεις αφίσες της Λυρικής Σκηνής, που τον τελευταίο καιρό αιχμαλώτισαν το βλέμμα των επιβατών στους σταθμούς του μετρό. Αξιοπρόσεκτες φιγούρες ονειρικές κι αλέγρες, όλο φρεσκάδα και φινέτσα. Με λιτή γραμμή και ζεστά χρώματα που παραπέμπουν σε κόμικς ώριμης γραφής για ενήλικες.

 

Πίσω απ'αυτές, όπως και τις υπόλοιπες δεκαεπτά αφίσες που έχουν γίνει τις δύο τελευταίες σεζόν στη Λυρική, είναι ο 47χρονος Γιάννης Κουρούδης, επικεφαλής του γραφείου «k2design». Επιδέξιος γραφίστας και εικονογράφος αρκετών βιβλίων, ο οποίος έχει ασχοληθεί παλιότερα με κόμικς.

 

«Μέχρι τρία χρόνια πριν όλοι οι μεγάλοι οργανισμοί παραγωγής τέχνης και θεάματος, όπως η Λυρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής, το Φεστιβάλ Αθηνών είχαν κοινή αισθητική στην επικοινωνία τους. Αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνεις άμεσα και κατανοητά ποιος είναι ποιος, ανεξάρτητα από την ποιότητα των εικαστικών τους. Προτείναμε, και το αποδέχθηκε η Λυρική, ένα αναγνωρίσιμο ύφος. Μια ιδιαίτερη, πειθαρχημένη και ολοκληρωμένη εικαστικά πρόταση, "προσωποποιώντας" την κάθε όπερα», λέει ο Γιάννης Κουρούδης. «Στην αρχή αυτό δημιούργησε μια μικρή αμηχανία, ειδικά στους σκληροπυρηνικούς της Λυρικής. Σιγά σιγά, όμως, η αναγνωρισιμότητα, η διαφοροποίηση, το χαρούμενο κι ονειρικό στοιχείο που συνάδουν με τη φιλοσοφία της όπερας έπεισαν και τους πιο δύσπιστους. Εκτός από τη συγκεκριμένη στρατηγική, έπαιξε ρόλο το ότι προέρχομαι από τον χώρο της εικονογράφησης και του κόμικ. Θα μου άρεσε έτσι κι αλλιώς να κάνω κάτι τέτοιο».

 

Τι επιδιώκετε να βγει περισσότερο στην κάθε αφίσα;

 

«Κυρίως η "μυρωδιά" από την ιστορία της όπερας. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν, τότε η αίσθηση ή καλύτερα η "αποκωδικοποίηση" της προσωπικότητας του ήρωα της ιστορίας».

 

Δώστε μου το «στίγμα» των αφισών των τριών τελευταίων παραγωγών της Λυρικής.

 

«Ο Σιρανό ήταν όλη αυτή η τεράστια μύτη με το περήφανο στήσιμο του σώματος. Η Αΐντα, η πανέμορφη βασίλισσα μπροστά από τις πυραμίδες και με το περίεργο φως της Αιγύπτου ως υπόβαθρο. Με τη Μαρία του Μπουένος Αϊρες, επειδή ήταν τόσο μπερδεμένη η ιστορία, κατέφυγα σε κάτι πιο γενικευτικό δίνοντας τη χορευτική αίσθηση του τάνγκο. Η συγκεκριμένη οπερίτα είναι από τις πιο αγαπημένες μου μουσικές».

 

Ο συνταιριασμός των χρωμάτων παίζει μάλλον καθοριστικό ρόλο στις αφίσες σας. Ποια χρώματα σας αρέσουν πιο πολύ;

 

«Αν και τα αγαπημένα μου είναι τα καθαρά, π.χ., κόκκινο, μαύρο, κίτρινο, πορτοκαλί, στη Λυρική συνειδητά πήγα με πιο ήρεμα χρώματα, μια παλέτα κοντά στα παστέλ. Πιστεύω πως η θεματογραφία σχεδόν το επιβάλλει».

 

Τι σχόλια ακούτε από ενήλικους και νεαρούς; Είχαν ως αποτέλεσμα οι αφίσες μεγαλύτερη προσέλευση κόσμου στη Λυρική;

 

«Τα αρνητικά ήταν "τι σχέση έχει το κόμικ με την όπερα;". Τα θετικά πως βραβεύτηκαν στα Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής και Εικονογράφησης, έναν πολύ δύσκολο και αυστηρό διαγωνισμό. Επίσης, το ότι πολλοί, απ' ό,τι μαθαίνω, συλλέγουν φανατικά τις αφίσες αλλά και τα προγράμματα. Για την πιθανά μεγαλύτερη προσέλευση θεατών λόγω της δουλειάς μας δεν έχω επίσημα νούμερα, αλλά από χείλη υπευθύνων της Λυρικής μαθαίνω πως η ανταπόκριση είναι πολύ θετική σε σχέση μ' άλλες χρονιές».

 

Πηγαίνετε τακτικά στη Λυρική; Τι προτιμάτε να βλέπετε, ν' ακούτε, να διαβάζετε;

 

«Μ' αρέσει πολύ η όπερα και παρακολουθώ σχεδόν κάθε παράσταση της Λυρικής. Υπάρχουν παραστάσεις άκρως εντυπωσιακές π.χ. "Οι πουριτανοί". Εκεί που όμως είμαι "δοσμένος" είναι η τζαζ και ιδίως η σύγχρονη. Μ' αρέσει πολύ το σινεμά, σ' αντίθεση με το θέατρο. Επίσης, το να διαβάζω λογοτεχνικά βιβλία».

 

Ποια κόμικς σας ελκύουν, ποιοι δημιουργοί τους; Τι είδους χιούμορ;

 

«Τα κόμικς που πλέον μ' αρέσουν είναι τα μικρά σε όγκο, αυτά που είναι έξυπνα, πονηρά, αιχμηρά. Και έχουν χιούμορ ιδανικά μαύρο, με σχέδιο που να "σκοτώνει". Μ' αρέσουν στιλίστες όπως ο Βιγεμίν, ο Ρεζέ, ο Κίνο, η "Φωτεινή της νύχτας". Ενας δημιουργός που σέβομαι βαθιά και μ' έχει επηρεάσει, που δεν προέρχεται από το κόμικ αλλά την εικονογράφηση, είναι ο Σαούλ Στάινμπεργκ».

 

Πέρα από τη φαντασία τι άλλο χρειάζεται κάποιος σ' αυτή τη δουλειά;

 

«Καλό σχέδιο, όραμα και πολλή πειθαρχία».