Αναζήτηση στην Κοινότητα

Μια πρωτότυπη ιστορία που αναμειγνύει με μαεστρία στοιχεία του φανταστικού με πραγματικά ιστορικά γεγονότα, ιδανικό παράδειγμα της νέας εποχής του ελληνικού κόμικ. ο «Γρα-Γρου» είναι ένα καινούργιο κόμικ που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ίκαρος, μια ιστορία των Γιάννη Παλαβού και Τάσου Ζαφειριάδη που εικονογράφησε ο Θανάσης Πέτρου. Η υπόθεσή του αφορά τις ιστορίες μοναχικών ανθρώπων που τους στοιχειώνει ένα γεφύρι σε ένα ερημικό και ξεχασμένο χωριό στα κρύα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας. Αυτά είναι αρκετά για να μην κάνουμε spoiler, μια και στο συγκεκριμένο έργο υπάρχει έντονο το στοιχείο της έκπληξης. Για κάποιον που έχει ζήσει στην Αθήνα ή στη Νότια Ελλάδα ο περίεργος τίτλος του κόμικ δεν θυμίζει τίποτα. Για όσους όμως είναι από τη Βόρεια Ελλάδα ή έχουν ζήσει εκεί, το «Γρα-Γρου» αποτελεί σύμβολο μιας παλιάς εποχής. «Ήταν ένα μικρό εστιατόριο στην παλιά εθνική οδό Βέροιας-Κοζάνης» λέει ο Γιάννης Παλαβός. «Χτίστηκε το 1925 έξω από το χωριό Καστανιά, στο Βέρμιο, από Σανταίους πρόσφυγες. Άλλαξε διάφορες χρήσεις: αρχικά ήταν χάνι, έπειτα κουρείο και τελικά έγινε εστιατόριο ονομαστό στη Βόρεια Ελλάδα. Επί ογδόντα χρόνια, το "Γρα-Γρου" ήταν το διάλειμμα για αναρίθμητους οδηγούς από τις ατέλειωτες στροφές του Βερμίου. Ήταν κάτι σαν καταφύγιο. Από κει περνούσαν καθημερινά εκατοντάδες αυτοκίνητα έως το 2004, οπότε άνοιξε η Εγνατία Οδός και το κτίριο κατεδαφίστηκε. Δεν υπάρχει ταξιδιώτης που να μην το νοσταλγεί». Ο Γιάννης ακόμη θυμάται τα συγκλονιστικά φαγητά που έφτιαχναν εκεί, τη φασολάδα και την κοτόσουπα. «Έχω έντονες αναμνήσεις από το ρυζόγαλο που τρώγαμε, από το πάτωμα που έτριζε, από τα κάδρα στους τοίχους –ιδίως τη "Σκάλα της ζωής του άντρα"–, από τη σόμπα που "μπουμπούνιζε", από τα τζάμια που τα θόλωνε το κρύο και, φυσικά, από τους ιδιοκτήτες του». Το είχαν βαφτίσει έτσι παράξενα «από το γρύλισμα των μηχανών στην ανηφόρα», αναφέρει ο Τάσος Ζαφειριάδης. Αυτό ήταν, όπως μας είπαν, το βασικό έναυσμα για την ιστορία του κόμικ, όπως και η μοναδική τοποθεσία του. «Νομίζω ότι η πρώτη εικόνα που είχα ήταν αυτή του πέτρινου γεφυριού που χάνεται στην ομίχλη. Όταν κόλλησε αυτή η εικόνα με την Καστανιά, όλα άρχισαν με μαγικό τρόπο να μπαίνουν στη θέση τους και να συμπληρώνουν την ιστορία: το εκκλησάκι του Αγίου Χριστόφορου απέναντι από το Γρα-Γρου, το ποντιακό στοιχείο, η σύγχρονη Εγνατία Οδός με τις κοιλαδογέφυρές της που παρέκαμψε το χωριό, μια γέφυρα στη Βέροια που αποδίδεται εσφαλμένα στον Οθωμανό αρχιτέκτονα Μιμάρ Σινάν, αλλά και τα κουδαρίτικα, η συνθηματική γλώσσα των μαστόρων. Κλείδωσαν όλα μεταξύ τους με τρόπο που δεν μπορούσα να φανταστώ στην αρχή». Οι δημιουργοί του έχουν χτίσει μια σοβαρή ιστορία μυθοπλασίας που αναμειγνύει με μαεστρία στοιχεία του φανταστικού με πραγματικά ιστορικά γεγονότα. Ο συμβολισμός του γεφυριού, που είναι ο άλλος πρωταγωνιστής του έργου, πέρα από το εστιατόριο, θίγει με έμμεσο τρόπο πολλές καταστάσεις από τη σύγχρονη κοινωνία. Το κέντρο βάρους πέφτει και στο ρεαλιστικό σκίτσο του Θανάση Πέτρου. «Μια βασική διαφορά με τις προηγούμενες δουλειές μου είναι ότι το lettering είναι χειρόγραφο και όχι στον υπολογιστή, οπότε υπάρχει μεγαλύτερη συνάφεια μεταξύ του κειμένου και του σχεδίου. Από κει και πέρα, βασικό μου μέλημα ήταν να δημιουργήσω μια ατμόσφαιρα πειστική και αληθοφανή στα μάτια του αναγνώστη, που να ακολουθεί σκηνοθετικά και αισθητικά το πνεύμα της ιστορίας» λέει και, όπως το μαρτυρούν οι σελίδες, το έχει πετύχει. Έχει πιάσει ακριβώς την ατμόσφαιρα και τον ρυθμό της ιστορίας, αλλά κυρίως το «σκληρό» κλίμα της περιοχής. Με αφορμή αυτό, όμως, οι δημιουργοί του βρήκαν την ευκαιρία να ξεπεράσουν και ένα παλιό τους απωθημένο, το να ντύσουν ένα κόμικ με μουσική ώστε να αποτελεί μια πιο ολοκληρωμένη πρόταση. Επομένως, στις πρώτες σελίδες του ανακαλύπτεις ότι έχει και το δικό του σάουντρακ, επτά ορίτζιναλ κομμάτια που έχει συνθέσει ο Μιχάλης Σιγανίδης, εμπνευσμένα από την υπόθεση. Σκέφτομαι αν θα μπορέσει να αποτελέσει ιδανικό παράδειγμα της στροφής που κάνουν τελευταία οι Έλληνες δημιουργοί σε ελληνοκεντρικά θέματα και το κατά πόσο τα ελληνικά κόμικς αλλάζουν. Είναι τόσο προσεγμένη δουλειά, που μπορεί να σταθεί επάξια δίπλα σε ευρωπαϊκά ή αμερικανικά graphic novels και αν έχει τύχη, να βγει και σε άλλη αγορά, εκτός της χώρας του. Αν και δεν είναι ακόμα ευδιάκριτη η πορεία που θα πάρει η ελληνική «σκηνή» των κόμικς, όπως αναφέρει ο Θανάσης Πέτρου. «Ο όρος "σκηνή" υπονοεί κάποια κοινά χαρακτηριστικά, κάποιες αισθητικές τάσεις ή υφολογικές επιλογές, γεγονός που, καλώς ή κακώς, δεν είναι διακριτό σε γενικές γραμμές στα ελληνικά κόμικς. Δημιουργοί, κυρίως σχεδιαστές και λιγότερο σεναριογράφοι πάντοτε υπήρχαν και συνεχώς εμφανίζονται νέοι και πολύ ταλαντούχοι. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα παρατηρείται πολύ μεγάλη αύξηση στον χώρο των αυτοεκδόσεων, τις οποίες όμως, μια και συνήθως δεν έχουν διανομή, είναι δύσκολο να τις βρει το αναγνωστικό κοινό ‒ μόνο στο πλαίσιο κάποιων φεστιβάλ ή, στην καλύτερη περίπτωση, σε κάποια εξειδικευμένα βιβλιοπωλεία. Το ζήτημα είναι να υπάρχουν εκδότες οι οποίοι θα υποστηρίξουν και θα προωθήσουν τις νέες δημιουργίες. Τελευταία έχουν μπει και μεγάλοι εκδότες στον χώρο των κόμικς, οπότε μόνο καλό θα κάνει αυτή η αλλαγή τακτικής». Πηγή

Tα ελληνικά κόμικς δεν γνωρίζουν απλώς μια δεύτερη άνθιση το 2017. Η άφιξη του «Μπλε Κομήτη», ενός νέου περιοδικού (με βάση του την Αθήνα) για κόμικς, αποτελεί ίσως την κυριότερη ένδειξη ότι βρίσκονται στην καλύτερη στιγμή τους εδώ και πολλά χρόνια. Ο διμηνιαίος «Κομήτης», που ετοιμάζεται να εκδώσει το δεύτερο τεύχος του σε λίγες μέρες, έρχεται να καλύψει το μεγάλο κενό που άφησαν πίσω τους το κλείσιμο του «9» και της «Βαβέλ» πριν από επτά χρόνια. Έκτοτε δεν είχε εμφανιστεί ένα μέσο που να προβάλλει σε ένα ευρύτερο κοινό νέες δουλειές και νέους δημιουργούς από τον χώρο των κομικς και το κενό ήταν εμφανές. Όπως μας λέει ο Γιώργος Γούσης, αρχισυντάκτης του περιοδικού και δημιουργός ο ίδιος: «Καθημερινά τρίβουμε τα μάτια μας με τις δουλειές που βλέπουμε και απορούμε πού ήταν κρυμμένοι όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Ελπίζουμε πως ο "Μπλε Κομήτης" θα γίνει ο χώρος εκείνος που θα υπηρετήσει άξια την άνθιση των ταλέντων τους». Το καταλαβαίνει όμως κάποιος από την επιτυχία φεστιβάλ όπως το Comicdom Con Athens που διοργανώνεται κάθε χρόνο. Οι πάγκοι με τις αυτοεκδόσεις που παρουσιάζουν κυρίως νέα ταλέντα στα πρώτα τους βήματα στον χώρο φέτος έκαναν ρεκόρ με πάνω από 70 συμμετοχές και δημιουργοί ξεπουλάνε το υλικό τους από την πρώτη μέρα, γεγονός ενδεικτικό του έντονου ενδιαφέροντος του αναγνωστικού κοινού. Μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία, επίσης, ενισχύει αυτή την εντύπωση. Μεγάλοι εκδοτικοί στηρίζουν το ελληνικό κόμικ και κυκλοφορούν πρωτότυπα έργα Ελλήνων δημιουργών αλλά και οι μικρότερες εξιδεικευμένες εκδόσεις συνεχίζουν να βγάζουν νέους τίτλους. Η Jemma Press επιμένει να μεταφέρει στο χαρτί τα πιο δημοφιλή ελληνικά διαδικτυακά κόμικς από το socomic.gr, με το τέταρτο άλμπουμ των Κουραφέλκυθρων του Αντώνη Βαβαγιάννη και το Hard Rock του Τάσου Μαραγκού. O Τasmar εικονογράφησε φέτος και το Γιατί μου φταίνε όλα! του Βασίλη Παπαθεοδώρου από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο είναι ότι οι Έλληνες δημιουργοί στρέφουν το βλέμμα τους σε πιο ελληνοκεντρικά θέματα και στην ελληνική Ιστορία για έμπνευση. Το Γρα-Γρου των Τάσου Ζαφειριάδη, Γιάννη Παλαβού και Θανάση Πέτρου από τις εκδόσεις Ίκαρος αναφέρεται σε μια ταβέρνα στο Βέρμιο που βρίσκεται στο πέρασμα που ένωνε την Κεντρική με τη Δυτική Μακεδονία πριν φτιαχτεί η Εγνατία Οδός. Το Στη Σαλαμίνα και στις Πλαταιές της Κατερίνας Σέρβη, σε εικονογράφηση Θανάση Πέτρου από τον Πατάκη, ένα θεατρικό έργο που εκτυλίσσεται στην Αρχαία Ελλάδα, ανασύρει ιστορικές μνήμες. Η Comicoτραγική ιστορία της Ελλάδας 1909-1949 του Παναγιώτη Κατσανάκη από τις εκδόσεις Αρμός είναι ακριβώς αυτό που αναγράφει ο τίτλος. Το Τέρμινους του Λευτέρη Παπαθανάση αφορά τη βαριά ιστορία της αντίστασης και του εμφυλίου στα βουνά της Ηπείρου και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΨΜ. Ακόμα και τα Εξάρχεια έχουν το δικό τους graphic novel, με το Εξάρχεια: Το πικρό νεράντζι του Nicolas Wouters σε εικονογράφηση Δημήτρη Μαστώρου, που αφηγείται φανταστικές ιστορίες από την περιοχή. Ειδική μνεία στη Στέλλα Στεργίου που μεταφέρει εμπνευσμένα τον Μικρό Πρίγκιπα του Σεντ-Εξιπερί σε graphic novel από τις εκδόσεις Polaris. Εκτός όμως από τους Έλληνες, φέτος μεταφράστηκαν και σπουδαίες δουλειές από το εξωτερικό, όπως το συγκινητικό Πρόσφυγες των Όουεν Κόλφερ, Άντριου Ντόνκιν και Τζοβάνι Ριγκάνο (Πατάκης), το Mercy on me του Kleist Reinhard (Ηλίβατον) για τη ζωή του Νικ Κέιβ, που σημειώνει απρόσμενη εκδοτική επιτυχία, και η Φιλοσοφία σε Κόμικς του Μάικλ Πάτον (Ψυχογιός). Ο Παίκτης του Ντοστογιέφσκι γίνεται graphic novel από τους Στέφαν Μικέλ και Λοϊκ Γκοντάρ (Polaris), καθώς και το Παιχνίδι της Μίμησης του Jim Ottaviani που αναφέρεται στη ζωή του Άλαν Τιούρινγκ (Κριτική). Τέλος, το 2017 σημαδεύτηκε από την επιστροφή ενός αγαπημένου χάρτινου ήρωα. Μπορεί να κυκλοφόρησε στα τέλη του '16 για να γιορτάσει τα 70 του χρόνια, αλλά το Ποιος σκότωσε τον Λούκυ Λουκ; ανασταίνει τον Λούκυ Λουκ με μια καινούργια ιστορία από τον Ματιέ Μπονόμ. Πηγή