Αναζήτηση στην Κοινότητα

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό. «Πάντοτε φανταζόμουν ότι συνομιλώ με τον Νίκο Καζαντζάκη», μας εξομολογείται ο Ελληνογάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος Αλέν Γκλικός που ανέλαβε να μεταφέρει στο γαλλόφωνο κοινό μια πιο οικεία εκδοχή του διεθνούς απήχησης συγγραφέα, φιλοσόφου, δημοσιογράφου και ποιητή, ουσιαστικά ξανασυστήνοντάς τον πέρα απ’ ό,τι και όσα γνωρίζουμε, ακόμα και οι Έλληνες, για τον ίδιο και το έργο του. Στις σελίδες του δίτομου graphic novel με τον τίτλο «Καζαντζάκης» ανακαλύπτουμε έναν περιπετειώδη, φιλοπερίεργο, πάντοτε φιλοσοφούντα στοχαστή που δεν σταμάτησε τις εσωτερικές και εξωτερικές αναζητήσεις, μοιράζοντας τον χρόνο του μεταξύ της Κρήτης και του υπόλοιπου κόσμου. Για πρώτη φορά μάλιστα, ο Καζαντζάκης φαίνεται να ψυχαναλύεται, σε άμεση συνομιλία με τον Γκλικός, ο οποίος αναλαμβάνει να ανακαλύψει τις μύχιες σκέψεις του και τις βασικές αρχές που διαμόρφωσαν τον κόσμο του, ο οποίος εξακολουθεί να γοητεύει. O Ελληνογάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος Αλέν Γκλικός Όλα αυτά προκύπτουν μέσα από τις πολύ ωραίες σελίδες αυτής της διαφορετικής βιογραφίας με τα καλλιτεχνικά σχέδια του Αντονέν (Ντιμπουισόν) που εκδόθηκε αρχικά στα γαλλικά και κατόπιν μεταφράστηκε στα ελληνικά από την Κατερίνα Ζωγραφιστού και κυκλοφορεί από τη Διόπτρα που έχει αναλάβει συνολικά την έκδοση των βιβλίων του Καζαντζάκη, εκμοντερνίζοντάς τα με νέα, ανανεωμένα εξώφυλλα και συμπληρώνοντας τις πρωτότυπες εκδόσεις με έργα που καθιστούν τη μορφή του οικεία σε ένα πιο νεανικό κοινό – και όχι μόνο –, κάτι που αναμφίβολα πετυχαίνει το εν λόγω graphic novel. Όσο για την πρώτη γνωριμία του με τον Καζαντζάκη, ο Αλέν Γκλικός ομολογεί ότι ήταν αρκούντως κοινότοπη: «Διάβασα το βιβλίο και είδα την ταινία “Ζορμπάς”. Στη συνέχεια διάβασα την “Αναφορά στον Γκρέκο”», μας εξηγεί με πάσα ειλικρίνεια ο Γκλικός, ξεδιπλώνοντας όλο το χρονικό της συνάντησής του με το έργο του συγγραφέα. Διαβάζοντας την «Αναφορά στον Γκρέκο», ανακάλυψε τις κοινές διαδρομές που έχουν διανύσει: «Όπως η οικογένειά του, έτσι και η δική μου, Έλληνες της Μικράς Ασίας, διώχθηκαν από τους Τούρκους. Αυτό το graphic novel είναι, επομένως, μια λογική συνέχεια των προσωπικών μου γραπτών. Επιπλέον, με σημάδεψε βαθιά η διάσημη φράση του Καζαντζάκη, που είναι χαραγμένη στον τάφο του και σήμερα τυπωμένη σε μπλουζάκια για τουρίστες: “Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι ελεύθερος”. Ως καθηγητής Φιλοσοφίας, συχνά αναρωτήθηκα για το νόημα και την εμβέλεια αυτής της δήλωσης. Πώς είναι δυνατό να ζει κανείς χωρίς ελπίδα και χωρίς φόβο; Είναι αυτό επαρκής προϋπόθεση για να είναι κανείς ελεύθερος; Για ποια ελευθερία μιλάει ο Καζαντζάκης; Βρήκα αυτά τα ερωτήματα και στον Μπερξόν. Όταν, λοιπόν, η Διεθνής Εταιρεία Φίλων του Νίκου Καζαντζάκη μού πρότεινε αυτό το έργο, δεν δίστασα να το αναλάβω. Ίσως ήλπιζα να βρω απαντήσεις στα ερωτήματά μου», εξομολογείται ο Γκλικός, ο οποίος έχει διδάξει Φιλοσοφία των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μπορντό και έτσι αντιλαμβάνεται πλήρως τον φιλοσοφικό στοχασμό που διαπερνά το έργο του μυθιστοριογράφου, φιλοσόφου και διανοητή. Ο ίδιος θεωρεί ότι τελικά βρήκε τις απαντήσεις του στα φιλοσοφικά ερωτήματα που θέτει ο Καζαντζάκης στον εαυτό του αλλά και στον περιπετειώδη βίο του που μοιάζει ακόμα πιο μυθιστορηματικός από τα βιβλία του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έπαψε να είναι στοχαστικός σε οποιαδήποτε φάση της ζωής του. Σελίδα από τον 1ο τόμο του Καζαντζάκης Μάλιστα, συμφωνεί μαζί μας ότι η έμφαση σε αυτή την πιο φιλοσοφημένη πλευρά είναι εσκεμμένα πιο έντονη: «Ο ίδιος ο Καζαντζάκης θεωρούσε τον εαυτό του περισσότερο φιλόσοφο παρά μυθιστοριογράφο», υποστηρίζει. «Από την πλευρά μου, με έχει συναρπάσει και γοητεύσει η περιπλάνηση της σκέψης του. Αναζητούσε τον εαυτό του σαν ένας αιώνιος έφηβος που ψάχνει για μια προστατευτική μορφή, τον Χριστό, τον Βούδα, τον Λένιν, τον Φραγκίσκο της Ασίζης, τον Ζορμπά, και τους φιλοσόφους, Μπερξόν, Νίτσε, Καμί. Αυτή η περιπλάνηση είναι ίσως η ίδια η ουσία της φιλοσοφίας. Όμως πιστεύω ότι υπήρξε κυρίως ένας μεγάλος μυθιστοριογράφος. Μέσα στα μυθιστορήματά του εξέφρασε καλύτερα την πολυπλοκότητα της ζωής και της ανθρωπότητας. Εγώ ο ίδιος, καθηγητής Φιλοσοφίας, δεν έχω γράψει φιλοσοφικό δοκίμιο. Πάντα προτιμούσα τη μορφή του μυθιστορήματος, που μου επέτρεπε να εκφράζω μέσω των χαρακτήρων μου τις δικές μου αντιφάσεις. Ο Βασίλης και ο Ζορμπάς εκφράζουν τις πολλαπλές όψεις της προσωπικότητας του Καζαντζάκη. Την αντίθεση μεταξύ σκέψης και δράσης». Γι’ αυτό και ο Γκλικός δεν φοβάται να δείξει τις αδυναμίες του, τις αντιφάσεις, τις διαρκείς αντινομίες που καταγράφονται στο έργο του Καζαντζάκη. Από τη μια έχουμε τις προσωπικές διαδρομές, όπως διαγράφηκαν σε έντονες ιστορικές εποχές, κατά τη μακρά πολεμική περίοδο, από τους Βαλκανικούς Πολέμους μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και από την άλλη τις σκληρές συνθήκες που συναντούσε στα διάφορα ταξίδια του, τα οποία περιγράφονται στον δεύτερο τόμο. Είναι ακριβώς αυτά τα σημεία με τα οποία ο Γκλικός ένιωσε, όπως αποκαλύπτει, ιδιαίτερη σύνδεση, αφού αντίστοιχα γνώριμα περιστατικά βίωσε η οικογένειά του, τη διαδρομή της οποίας περιέγραψε, και πάλι σε συνεργασία με τον Αντονέν, στο graphic novel «Μανώλης» (εκδόσεις Μικρός Ήρως), όπου ουσιαστικά αφηγείται το χρονικό της Μικρασιατικής Καταστροφής μέσα από τα μάτια των οικείων του. Αντίστοιχες εμπειρίες βίωσαν και οι πρόγονοι του 40χρονου Αντονέν (Ντιμπουισόν), συγκεκριμένα ο παππούς του, που είχε πιαστεί αιχμάλωτος από τους Τούρκους. Κάπως έτσι αυτοί οι μοιραίοι δρόμοι και οι παράλληλοι βίοι έμελλε να διασταυρωθούν στις συναρπαστικές σελίδες ενός graphic novel. Σελίδα από τον 2ο τόμο του Καζαντζάκης Εξαιρετικές είναι ως εκ τούτου οι απεικονίσεις του Καζαντζάκη από τον Αντονέν, σε ιμπρεσιονιστικό μοτίβο και σε ασπρόμαυρο φόντο με μια χαρακτηριστική κόκκινη νότα που διαβάζεται και ως σχόλιο για την επαναστατική του φλέβα. Ωραίο εικαστικό σχόλιο οι σκηνές από τα ταυροκαθάψια, τα οποία αγάπησε ο Καζαντζάκης και τον ενέπνευσαν, και η ανάλογη μινωική τοιχογραφία που παρατίθεται, οι φιγούρες των φιλοσόφων που τον επηρέασαν και σκιτσάρονται με ακρίβεια. Εντύπωση προκαλούν και οι εικονογραφήσεις με τις ερωτικές συνευρέσεις του Καζαντζάκη ή με τις γυναίκες που τον καθόρισαν. Η προβληματική σχέση του με τις γυναίκες της ζωής του είναι κάτι που σπάνια αναφέρεται σε βιβλίο, πόσο μάλλον σε graphic novel, επομένως δεν μπορούμε να μη ρωτήσουμε τον Γκλικός όχι μόνο πώς αποφάσισε να δώσει έμφαση στις ερωτικές σχέσεις του Καζαντζάκη αλλά και αν πίστευε ότι τελικά ήταν καθοριστικές για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας και της ζωής του. Ο Νίκος Καζαντζάκης στο BBC «Είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα και σίγουρα πιστεύω ότι οι γυναίκες έπαιξαν ουσιαστικό ρόλο στη ζωή και στο έργο του», είναι η άμεση απάντησή του. «Όλες όσες γνώρισε, και με τις οποίες είχε ερωτική σχέση, είχαν ένα κοινό στοιχείο: ήταν γυναίκες με ισχυρή προσωπικότητα. Αν στα μυθιστορήματά του οι άνδρες παρουσιάζονται ως σοβινιστές, όπως ήταν ο πατέρας του και ο Ζορμπάς, όλες οι γυναίκες που συνάντησε ήξεραν να του βάζουν όρια και από καθεμία πήρε ένα μάθημα θάρρους. Σκέφτομαι τη μικρή Εμινέ που τον δοκιμάζει, τη Γαλάτεια, φιλόσοφο και στρατευμένη ποιήτρια, την Έλλη Λαμπρίδη που διάβασε αμείλικτα την “Οδύσσειά” του, τη Ραχήλ Λίπσταϊν, την Ίτκα, τη Μπάρμπαρα που γνώρισε κατά τη διάσωση των Ποντίων του Καυκάσου, και μια νεαρή Γιαπωνέζα που του έδωσε μαθήματα ζωής. Όλες τον βοήθησαν να συνειδητοποιήσει την προνομιούχα θέση του ως διανοουμένου, την αδικία, τη δυστυχία, τη σημασία της πολιτικής στράτευσης. Είναι σαν τη χήρα στο μυθιστόρημα “Ζορμπάς” και σαν τη Γεωργία Δούκα, την αρχηγό των ανταρτισσών. Γυναίκες ανυπότακτες, έτοιμες να αντιμετωπίσουν τον θάνατο για να σώσουν την τιμή τους. Ίσως μόνο εκείνες κατάφεραν να πραγματοποιήσουν το σύνθημα του Καζαντζάκη, να μη φοβούνται τίποτα για να είναι ελεύθερες, αλλά και να ελπίζουν σε έναν καλύτερο κόσμο, κυρίως για τις γυναίκες». Και το σχετικό link...

Τόσο ο συγγραφέας Allain Glykos όσο και ο σκιτσογράφος Antonin δεν συνεργάζονται για πρώτη φορά και μάλιστα με ελληνικό θέμα. Ήδη έχουν εμφανιστεί στην ελληνική αγορά από κοινού με τα «Μίλα μου για τον Μανώλη» (Ωκεανίδα, 2001) και «Μανώλης» (Μικρός Ήρωας, 2022). Βασικό θέμα του η Μικρασιατική Καταστροφή σε μια μορφή όπου η Μεγάλη Ιστορία μεταμορφώνεται σε προσωπικό εσωτερικό δράμα. Ο Allain Glykos, που είναι γεννημένος το 1948, έχει ελληνική καταγωγή και είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μπορντό. Μαζί με τον εικονογράφο Antonin έχουν δημιουργήσει άλλα δύο εικονογραφημένα μυθιστορήματα. Εκτός από την επανέκδοση του έργου του Νίκου Καζαντζάκη, οι εκδόσεις Διόπτρα έχουν ήδη κυκλοφορήσει το 2023 δυο graphic novel με βάση αντίστοιχα εμβληματικά του έργα, τον «Καπετάν Μιχάλη» και το «Ζορμπάς – Πράσινη πέτρα ωραιότατη». Πρόσφατα κυκλοφόρησαν άλλοι δυο τόμοι του Allain Glykos, σε εικονογράφηση του Antonin και μετάφραση της Κατερίνας Ζωγραφιστού: «Η κρητική ματιά, 1883-1919» και «Ο πολύβουος κόσμος, 1921-1957», που αυτή τη φορά βασίζονται σε μια φανταστική συνομιλία του Allain Glykos με τον Νίκο Καζαντζάκη. Στους δυο αυτούς τόμους περιγράφεται η ζωή, τα έργα και οι ημέρες του συγγραφέα και φυσικά η πλούσια συγγραφική του δράση και οι πνευματικές του καταβολές και συγγένειες. Στον πρώτο τόμο, λοιπόν, ο αναγνώστης παρακολουθεί τα πρώτα χρόνια της ζωής του συγγραφέα στα πάτρια εδάφη της Κρήτης, με την έντονη πολιτισμική επίδραση του τόπου, την πατριαρχική επιρροή του πατέρα του και τον δυναμικό χαρακτήρα της μάνας του. Βασική πηγή αναφοράς και έμπνευσης στον πρώτο τόμο είναι το εμβληματικό «Αναφορά στον Γκρέκο». Παρακολουθούμε τις σπουδές του στην Αθήνα και στη συνέχεια στο Παρίσι, μαζί με τους πρώτους νεανικούς του έρωτες και τον γάμο του με τη Γαλάτεια Καζαντζάκη. Ταυτόχρονα με τον ιδιωτικό του βίο παρακολουθούμε και το πλαίσιο της εποχής, από τους Βαλκανικούς Πολέμους έως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στον πρώτο τόμο ξεχωρίζει κανείς την επίσκεψη του Καζαντζάκη στο Άγιον Όρος μαζί με τον Άγγελο Σικελιανό, όπως και την έντονη επίδραση της φιλοσοφίας του Μπερξόν και την ενασχόλησή του με τον Νίτσε που κατέληξε σε διδακτορική εργασία – και τέλος, μια σύντομη συνάντησή του με τον Καβάφη. Ο δεύτερος τόμος παρακολουθεί την κοσμοπολίτικη συγκρότηση του συγγραφέα καθώς προβάλλεται μέσα από μια σειρά ταξιδιών που θα αποτυπωθούν σε αντίστοιχα βιβλία. Τα ταξίδια αυτά επέδρασαν καταλυτικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Πελαγωμένος με μια σειρά υπαρξιακών και φιλοσοφιών διλλημάτων, βρίσκεται αντιμέτωπος με μεγάλες αντιφάσεις που εκδηλώνονται έντονα στο κατοπινό συγγραφικό του έργο. Αυτές οι βίαιες πνευματικές συγκρούσεις αποτυπώνονται όχι μόνο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του αλλά και στην υγεία του. Όλη αυτή η παρουσίαση της ζωής του Καζαντζάκη λαμβάνει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα καθώς δεν πρόκειται για μια κλασική βιογραφική εξιστόρηση και καταγραφή. Αντίθετα, αυτός ο Καζαντζάκης μας δίνεται μέσα από έναν φανταστικό διάλογο του Allain Glykos μαζί του όπως και με τις χρωματικές αποτυπώσεις προσώπων, εκφράσεων και τοπίων που εικονογραφούν τον βίο ενός συγγραφέα που έφτασε την αναζήτηση της αλήθειας μέχρι τα άκρα. Allain Glykos Antonin Καζαντζάκης 1 – Η Κρητική ματιά, 1883-1919 2 – Ο πολύβουος κόσμος, 1921-1957 Εκδόσεις: Διόπτρα Σελ.: 212 Και το σχετικό link...

Ο Ελληνογάλλος Αλέν Γλυκός μιλάει στην «Κ» για το graphic novel που δημιούργησε για τον Νίκο Καζαντζάκη προκειμένου να μάθει τελικά λίγο καλύτερα τον συγγραφέα αλλά και τον εαυτό του. Στo δίτομο graphic novel του, ο Αλέν Γλυκός συναντά τον Καζαντζάκη για να τον ρωτήσει όλα εκείνα που θέλει. «Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι ελεύθερος». Από τη στιγμή που ο Αλέν Γλυκός άκουσε για πρώτη φορά τη φράση του Νίκου Καζαντζάκη, έμεινε για πάντα μέσα του και τον έκανε να διερωτάται ξανά και ξανά: Πώς είναι δυνατόν να ζει κανείς χωρίς ελπίδα και χωρίς φόβο; Είναι αυτό επαρκής προϋπόθεση για να είναι κανείς ελεύθερος; Για ποια ελευθερία μιλάει ο Καζαντζάκης; Όλες αυτές τις σκέψεις τις έκανε και με την ιδιότητα του καθηγητή φιλοσοφίας έχοντας διδάξει φιλοσοφία των επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μπορντώ. Είναι μισός Γάλλος και μισός Έλληνας, όπως μαρτυρά και το όνομά του. Η πρώτη του συνάντηση με τον Καζαντζάκη ήταν κοινότοπη, όπως λέει. Διάβασε και είδε τον «Ζορμπά» και στη συνέχεια την «Αναφορά στον Γκρέκο». Στο δεύτερο βιβλίο, βρήκε και κοινά σημεία της ζωής του Καζαντζάκη με τη δική του αφού η οικογένεια του ήταν Έλληνες της Μικράς Ασίας που εκδιώχθηκαν από τους Τούρκους. Ο Ζορμπάς ξεκίνησε από την Κρήτη και έφτασε στα πέρατα του κόσμου. Κάπως έτσι, χρόνια μετά, η πιο πρόσφατη ώς τώρα συνάντηση του Αλέν Γλυκός με τον Καζαντζάκη πήρε τη μορφή ενός graphic novel. Το «Καζαντζάκης» είναι ένα δίτομο έργο (κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Διόπτρα) που έγραψε ο Αλέν Γλυκός και εικονογράφησε ο Αντονέν. Ένα έργο που ακολουθεί την πορεία του συγγραφέα από τα πρώτα χρόνια στην Κρήτη μέχρι τα πολυάριθμα ταξίδια του στον κόσμο και τον τρόπο που όλα αυτά τον διαμόρφωσαν. «Μισός Έλληνας, ίσον Έλληνας» Το αφηγηματικό εύρημα που το διαφοροποιεί από μια απλή βιογραφία είναι πως εδώ ο Γλυκός μπαίνει στον ρόλο ενός αξιοπερίεργου «μισού Έλληνα», όπως γράφει, που στέλνει γράμμα στον Καζαντζάκη. «Μισός Έλληνας, ίσον Έλληνας», του απαντά εκείνος πριν αρχίσει να τού αφηγείται την ιστορία του. Ήταν μια ιδέα που ήρθε στον δημιουργό του graphic novel όταν αναρωτιόταν πώς μπορεί να κάνει ενδιαφέρουσα μια ιστορία τόσο σε αυτόν που είναι εξοικειωμένος με το έργο του Καζαντζάκη, όσο και σε κάποιον που τώρα τη μαθαίνει. «Και τότε ξαφνικά μου ήρθε η ιδέα να συνομιλήσω με τον Καζαντζάκη, για να τον υποχρεώσω να διευκρινίσει και να εξηγήσει ορισμένες από τις θεωρίες του. Δεν συμφωνούσα πάντοτε μαζί του. Σκέφτηκα ότι αυτό θα ήταν κάτι πιο ζωντανό και θα μας επέτρεπε να ξεφύγουμε από μια απλή, γραμμική και κουραστική βιογραφία», λέει. «Με τον Αντονέν μοιραστήκαμε την άγνοιά μας» Ο Καζαντζάκης φτάνει στην Αθήνα. Δεν είναι η πρώτη φορά που Γλυκός και Αντονέν συνεργάζονται, το έχουν κάνει για δύο ακόμα graphic novels και πάλι ελληνικού ενδιαφέροντος: το «Μανώλης» που γυρνάει τον χρόνο πίσω στη Μικρασιατική Καταστροφή και το «Gilets de sauvetage» που πιάνει το νήμα από τις ροές προσφύγων που έφτασαν στο Αιγαίο προ δεκαετίας και το ενώνει νοητά με το 1922. Ο «Καζαντζάκης» πήρε δύο χρόνια για να γίνει, περίπου έναν για κάθε τόμο του. «Με τον Αντονέν είχαμε συνηθίσει να συνεργαζόμαστε στενά, ανταλλάσσοντας συνεχώς απόψεις και δίνοντας ο ένας στον άλλο συμβουλές. Το σχέδιο επηρέαζε το κείμενο και αντίστροφα. Για αυτό το graphic novel έγραψα ένα (υπερβολικά μακροσκελές) σενάριο, και κυρίως ο Αντονέν έκανε τις επιλογές», εξηγεί ο Γλυκός. «Συναντήσεις» με τον Νίτσε. Μπορεί ο Γάλλος εικονογράφος να μην έχει αντίστοιχα κάποιο προσωπικό, «ελληνικό» βίωμα, πάντως, αυτή ακριβώς η «εξωτερική» του ματιά στα πράγματα ήταν που βοήθησε στο φιλτράρισμα όσων κατέληξαν στο graphic novel. Δεν ήταν μια διαδικασία εύκολη, μιας και ο Καζαντζάκης ήταν μια περίπλοκη προσωπικότητα: μπορούσε συγχρόνως να αγκαλιάσει την εντοπιότητα της Κρήτης και να είναι «παγκόσμιος πολίτης», να βλέπει τον Χριστό και τον Λένιν με το ίδιο ενδιαφέρον, όντας όμως επιλεκτικός και ασκώντας την κριτική του στα επιμέρους σημεία. Περιπλανήσεις με τον Άγγελο Σικελιανό. Μπορεί ο Γάλλος εικονογράφος να μην έχει αντίστοιχα κάποιο προσωπικό, «ελληνικό» βίωμα, πάντως αυτή ακριβώς η «εξωτερική» του ματιά στα πράγματα ήταν που βοήθησε στο φιλτράρισμα όσων κατέληξαν στο graphic novel. Δεν ήταν μια διαδικασία εύκολη, μιας και ο Καζαντζάκης ήταν μια περίπλοκη προσωπικότητα: μπορούσε συγχρόνως να αγκαλιάσει την εντοπιότητα της Κρήτης και να είναι «παγκόσμιος πολίτης», να βλέπει τον Χριστό και τον Λένιν με το ίδιο ενδιαφέρον, όντας όμως επιλεκτικός και ασκώντας την κριτική του στα επιμέρους σημεία. «Μου έκανε πολλές ερωτήσεις, με ανάγκασε να διευκρινίσω πράγματα που μου φαίνονταν αυτονόητα. Μπορώ να πω ότι μοιραστήκαμε την άγνοιά μας. Επιπλέον, η διάταξη των κειμένων μου αποτελεί μια σκηνογραφία. Κατάφερε να αποφύγει ένα στυλ που θα μπορούσε να είναι βαρετό», εξηγεί ο Γλυκός για τον Αντονέν, που συγχρόνως θεωρεί πως έφερε στη διαδικασία «τη νεανικότητά του, την ευαισθησία και την ευφυΐα του, αλλά και την αυστηρότητά του». «Θα ήταν εξαιρετικά ευφυής όποιος θα μπορούσε να ορίσει ποιος είναι ο Καζαντζάκης» Όπως είναι χωρισμένοι οι τόμοι του «Καζαντζάκη», έτσι είναι τρόπον τινά και η ζωή του Αλέν Γλυκός: από τη μία η Ελλάδα και από την άλλη ο κόσμος. «Μέσα μου συνυπάρχουν δύο Αλέν Γλυκός που δεν μιλούν την ίδια γλώσσα. Η Ελλάδα είναι για μένα μια εσωτερική εξορία», σχολιάζει χαρακτηριστικά. Με το να καταπιάνεται όμως στα βιβλία του με ζητήματα του τόπου καταγωγής του, σκάβει βαθύτερα στην ελληνική καταγωγή του. «Συνειδητοποίησα πραγματικά τις ρίζες μου όταν έγραψα το πρώτο μου έργο, το “Parle-moi de Manolis” (Μίλα μου για τον Μανώλη. Αισθάνθηκα ότι (ξανα)έγινα Έλληνας», συνεχίζει. Ο Νίκος Καζαντζάκης στη Βιέννη, μέσα σε ένα σινεμά. Για τον ίδιο, η εύρεση ενός προσωπικού παρελθόντος είναι ενδεχομένως και ο λόγος που οι βιογραφίες κερδίζουν συνεχώς έδαφος σε διαφόρων μορφών αφηγήσεις τα τελευταία χρόνια. «Ίσως οι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να γράφουν και να διαβάζουν βιογραφίες ώστε το παρελθόν να τους βοηθά να δώσουν νόημα σε ένα τόσο χαοτικό παρόν. Ίσως βρίσκουν τον εαυτό τους και ανασυγκροτούνται μέσα από αυτές τις βιογραφίες, που συχνά μιλούν τόσο για τους ίδιους όσο και για τους συγγραφείς». Αναμνήσεις γύρω από την Κόκκινη Πλατεία. Από την Αίγυπτο του Καβάφη, στην Αίγινα. Και τελικά, διαβάζοντας, γράφοντας, «συνομιλώντας» με τον Καζαντζάκη, ο Αλέν Γλυκός βρήκε απαντήσεις; «Θα ήταν εξαιρετικά ευφυής όποιος θα μπορούσε να ορίσει ποιος είναι ο Καζαντζάκης. Η ζωή, το έργο και η σκέψη του είναι τόσο πολυμορφικά και σύνθετα. Αυτό που κρατώ από αυτόν είναι το θέμα της αναζήτησης του εαυτού, της πορείας και του ανήφορου. Μου άρεσε που βρήκα τόσο τον Νίτσε όσο και τον Καμύ στις αναζητήσεις του. Με βοήθησε να αλλάξω οπτική σε ορισμένα ερωτήματα που με απασχολούσαν, όχι για να τους δώσω απαντήσεις, αλλά για να συνυπάρχω πιο ήρεμα μαζί τους». Ο κινηματογραφικός Καζαντζάκης. Οι δύο τόμοι του graphic novel «Καζαντζάκης» («Η Κρητική Ματιά 1883-1919» & «Ο Πολύβουος Κόσμος 1921-1957») σε κείμενο του Αλέν Γλυκός και εικονογράφηση του Αντονέν κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Διόπτρα. Και το σχετικό link...

Νέα φεστιβάλ, εκθέσεις, συζητήσεις και κάθε είδους αφορμές με επίκεντρο την Ένατη Τέχνη θα μας κρατήσουν συντροφιά τους υπόλοιπους μήνες του φθινοπώρου. Αντιπολεμική Έκθεση «Look Around You» To φετινό φθινόπωρο ξεκίνησε με δυο άκρως επιτυχημένες διοργανώσεις σε Χανιά (6ο Chaniartoon 2022) και Θεσσαλονίκη (The Comic Con 6). Το πρόγραμμα συνεχίζεται με νέα φεστιβάλ, εκθέσεις, συζητήσεις και κάθε είδους αφορμές με επίκεντρο την Ένατη Τέχνη. 6ο Φεστιβάλ Εφαρμοσμένων Τεχνών Ορνεράκης Επιστρέφει για έκτη χρονιά το Φεστιβάλ Εφαρμοσμένων Τεχνών του Εργαστηρίου Ελευθέρων Σπουδών Ορνεράκης. Θα πραγματοποιηθεί και φέτος στο νεοκλασικό κτίριο της Σχολής και θα περιλαμβάνει, όπως κάθε χρόνο, την ετήσια έκθεση των σπουδαστών καθώς και masterclasses, παρουσιάσεις, προβολές, workshops, αυτοεκδόσεις, animation. Στόχος του Φεστιβάλ είναι να αναδείξει και να παρουσιάσει τα πολυδιάστατα επαγγέλματα του χώρου. Μην παραλείψετε να περάσετε από όλους τους πάγκους των FANZINάδων, ανακαλύπτοντας φρέσκες δουλειές και ανερχόμενα ταλέντα! 📌 Σαββατοκύριακο 1-2/10 Κέντρο Εφαρμοσμένων Τεχνών Ορνεράκης, Θήρας 19, πλατεία Αμερικής, Αθήνα Τηλ. επικοινωνίας: 210-8665611 Αντιπολεμική Έκθεση «Look Around You» Ως μέρος του Φεστιβάλ, εγκαινιάστηκε στις 27 Σεπτεμβρίου στο πολιτιστικό κέντρο «Μελίνα» η Αντιπολεμική Έκθεση «Look Around You» με έργα των σπουδαστών της Σχολής Ορνεράκης. Η έκθεση σκοπό έχει να στείλει ισχυρό αντιπολεμικό μήνυμα σε μια εποχή που οι πολεμόχαρες ιαχές πυκνώνουν και οι ειρηνοποιοί σε θέσεις εξουσίας ολοένα και λιγοστεύουν. Οι σπουδαστές με μόνα όπλα τους τα πενάκια, τα πινέλα, τα χρώματα και τη φαντασία τους, ανασυνθέτουν το πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής, βλέπουν τι είναι αυτό που μας ενώνει και όχι τι μας χωρίζει. 📌 Μέχρι τις 6/10 Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» Ηρακλειδών 66, Αθήνα Χάρτινοι Ήρωες: η δική σου εκδοχή Οι «Χάρτινοι Ήρωες» είναι ένα διαδραστικό εικαστικό φεστιβάλ το οποίο αποσκοπεί στο να αναδείξει τη διαδικασία της εικονογράφησης των παραμυθιών και των κόμικς μέσα από ένα πλούσιο διήμερο στην πόλη του Πύργου. Απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους, σε απόφοιτους ή σπουδαστές εικαστικών σχολών, εκπαιδευτικούς, αλλά και σε λάτρεις της εικονογράφησης που θέλουν να μάθουν να εικονογραφούν με τον δικό τους τρόπο. Βασικός άξονας, το διήμερο εργαστήριο σχεδιασμού χαρακτήρα παραμυθιού με τον Νίκο Τουμαζάτο, όπου οι συμμετέχοντες δημιουργούν τη δική τους εκδοχή του ήρωα. Το φεστιβάλ εμπλουτίζεται με παράλληλες δράσεις, όπως ομιλία της ψυχολόγου Ειρήνης Μεσσήνη, έκθεση εικονογράφησης από διάφορους καλλιτέχνες, έκθεση βιβλίων παραμυθιού και κόμικς, έκθεση χειροποίητων δημιουργιών, προβολή ταινιών animation και live μουσικών σχημάτων (Kolibri Sessions, κ.ά.) και dj sets. 📌 2η μέρα: Σάββατο 1/10, από τις 18.00, Πάρκο ΣΠΚ, Πύργος Η Μικρασιατική Καταστροφή μέσα από τα graphic novels Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, το Γαλλικό Ινστιτούτο διοργανώνει ανοιχτή συζήτηση με τους Allain Glykos και Soloup, δημιουργούς των γκράφικ νόβελ «Μανώλης» και «Αϊβαλί» αντίστοιχα. Ο μεν πρώτος, Γάλλος καθηγητής, ερευνητής και συγγραφέας ελληνικής καταγωγής, αφηγείται την ιστορία του πρόσφυγα πατέρα του Μανώλη, ο οποίος διώχτηκε από το χωριό του στη Σμύρνη σε ηλικία οκτώ ετών. Ο δεύτερος, Έλληνας σκιτσογράφος, κάνει το αντίστροφο ταξίδι σε ενεστώτα χρόνο από τη Λέσβο στο Αϊβαλί, όπου τα σπίτια που εγκατέλειψαν οι Έλληνες κατοικούνται πια από Τούρκους, που και οι ίδιοι εκδιώχθηκαν από την Κρήτη. Την παρουσίαση και τη συζήτηση με το κοινό θα συντονίσει ο Γιάννης Κουκουλάς. 📌 Τετάρτη 5/10, ώρα 20.00 Γαλλικό Ινστιτούτο, Σίνα 31, Αθήνα Ennio Morricone παντού Ο σπουδαίος Ιταλός μουσικοσυνθέτης Ennio Morricone (1927-2020) φέτος έχει την τιμητική του… στην Ελλάδα! Και αυτό χάρη στην ακούραστη προσπάθεια του Πολιτιστικού Συλλόγου με έδρα τη Λάρισα που φέρει το όνομά του (για περισσότερα βλ. Καρέ Καρέ 10/6/2022: «26 δημιουργοί κόμικς για έναν σινεφίλ Maestro»). Έτσι, στο πλαίσιο του 28ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας» πρόκειται να παρουσιαστεί ένα μεγάλο, πολύπλευρο αφιέρωμα στο έργο και στην προσωπικότητα του μεγάλου Ιταλού μαέστρου. Το αφιέρωμα περιλαμβάνει συναυλία, βιβλιοπαρουσίαση και την πανελλήνια πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ «Ennio» (σε σκηνοθεσία του βραβευμένου με Όσκαρ Τζουζέπε Τορνατόρε) στο Μέγαρο Μουσικής. Παράλληλα θα είναι δωρεάν επισκέψιμες οι παρακάτω εκθέσεις: Αθήνα Η εικαστική έκθεση «Ennio Formes», εμπνευσμένη από τον μαέστρο με έργα 16 εικαστικών, γραφιστών, street και tattoo artists. 📌 Μέχρι τις 9/10, στο Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» (Ακαδημίας 59). Τρίτη – Παρασκευή (11.00-19.00), Σάββατο & Κυριακή (11.00-15.00). Δευτέρα κλειστά. Λάρισα ■ Η βιογραφική έκθεση «Io, Ennio Morricone» σε σκίτσα του John Antono. ● Μέχρι τις 7/10, στον κήπο του Γαλλικού Ινστιτούτου Λάρισας. ■ Η ομαδική έκθεση «Ennio the Cinephile» από 26 δημιουργούς κόμικς. ● Μέχρι τις 10/10, στη στοά «Speakeasy», πλησίον του Kubrick Pure Social Club. ■ Η έκθεση 56 κινηματογραφικών αφισών με τίτλο «Ennio Posterized», στην πλατεία Ταχυδρομείου. Όλα τα παραπάνω θα επισκεφτούν ως επίτιμοι προσκαλεσμένοι ο γιος του μουσικοσυνθέτη, Μάρκο Μορικόνε, και ο παραγωγός της ταινίας «Ennio», Τζιάνι Ρούσο. Και το σχετικό link...