Search the Community

Ως «πολιτική πορνογραφία» χαρακτηρίζει ο Φώτης Πεχλιβανίδης τα θέματα των κόμικς του νέου βιβλίου του, που συγκεντρώνει όλα τα δημοσιευμένα έργα του στην «Ελευθεροτυπία» κατά το διάστημα 1992-1994. Λένε πως το μόνο που μπορούμε να αλλάξουμε είναι το παρελθόν μας. Να το κριτικάρουμε, να το επαναξιολογήσουμε, να αναθεωρήσουμε τις συνέπειες που (πιστέψαμε πως) επέφερε στο «μέλλον», να αναστοχαστούμε πάνω στον τρόπο που το αντιληφθήκαμε. Ο μόνος τρόπος για να το δοκιμάσουμε είναι να το θυμηθούμε. Να βάλουμε κάτω τα κομμάτια του και να προσπαθήσουμε να τα ξανασυναρμολογήσουμε. Ίσως τότε να αλλάξει η εξωραϊσμένη εικόνα που είχαμε δώσει στο παζλ και να αρχίσει να παίρνει νέες μορφές, πιο καθαρές, για το τι τελικά προκάλεσε αυτό το παρελθόν στο σήμερα και τι είναι ικανό να συνεχίσει να προκαλεί όσο μένει ανεξερεύνητο και εξιδανικευμένο. Ένα μικρό τμήμα μόνο αυτού του παρελθόντος αλλά πολύ μεγάλο για τις επιπτώσεις του στον πολιτικό βίο αυτής της χώρας, στην κουλτούρα της ψυχαγωγίας και της διασκέδασης, στην εξέλιξη του Τύπου και των media, στις ανθρώπινες σχέσεις και την προϊούσα αποξένωση και διάρρηξη του κοινωνικού ιστού εξετάζει εν τη γενέσει του ο Φώτης Πεχλιβανίδης σε περίπου πενήντα μονοσέλιδες ιστορίες που φιλοτεχνήθηκαν από το 1992 ως το 1994 και δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» στο ένθετο «Η ζωή είναι εδώ» που διηύθυνε τότε ο Φώτης Γεωργελές, μετέπειτα διευθυντής της Athens Voice στην οποία ο Πεχλιβανίδης είναι καλλιτεχνικός διευθυντής εδώ και περίπου είκοσι χρόνια. Οι δύο τελευταίες ιστορίες μάλιστα βλέπουν το φως για πρώτη φορά καθώς, όπως σημειώνει ο δημιουργός τους, «είναι αδημοσίευτα για λόγους που δεν γνωρίζω. Ναι, υπήρχε και τότε λογοκρισία, πιο χαμηλής έντασης, ας πούμε…». Το «Ένα Καινούργιο Χθες» (εκδόσεις Τόπος, 108 σελίδες) όμως δεν αποτελεί μια απλή συλλογή αναδημοσίευσης αυτού του υλικού, αλλά κάθε ιστορία του Πεχλιβανίδη συνοδεύεται από το αντίστοιχο εξώφυλλο της «Ελευθεροτυπίας» στην οποία περιεχόταν η ιστορία, ώστε το αναγνωστικό κοινό να μπορεί να την εντάξει στα συμφραζόμενα της εποχής της και παράλληλα να θυμηθεί τα γεγονότα και τα πρόσωπα που απασχολούσαν την κοινή γνώμη, τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων στη ΔΕΗ, τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη, τις κόντρες του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη με τον Μιλτιάδη Έβερτ, τον Αντώνη Σαμαρά και τον Στέφανο Μάνο, τα διαδοχικά σκάνδαλα, την επάνοδο του ΠΑΣΟΚ και του Ανδρέα Παπανδρέου. «Πολιτική πορνογραφία θα ονόμαζα τα θέματα που διατρέχουν αυτά τα κόμικς-στριπς, μιας και αφορούν τους κάλπηδες πολιτικούς και τα παράσιτά τους: επικοινωνιολόγους, διαφημιστές, image makers, δημοσιογράφους (με εξαιρέσεις φυσικά), επαγγελματίες παπαρολόγους γενικώς, αλλά και τη διεφθαρμένη ελίτ, που τους κουμαντάρει σαν μαριονέτες στη σκηνή ή καλύτερα σαν «αντιπάλους» στη σκακιέρα, απέναντι στο αποχαυνωμένο πόπολο. Κυρίαρχο ρόλο επίσης παίζει η τηλεόραση με τους κλόουν πρωταγωνιστές της, σε αντιστοίχιση με τα social media σήμερα. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω ποιο από τα δύο είναι χειρότερο. Φυσικά απ’ την εξίσωση δεν θα μπορούσε να λείπουν ο ερωτισμός, το φλερτ (ναι, υπήρχε κάποτε) και το σεξ, μιας και αυτό πρωταγωνιστούσε εκείνη την εποχή, σε μια χυδαία του έκφανση (από άποψη εμπορευματική), αλλά και γιατί είναι από τα αγαπημένα μου θέματα, μιας και απογυμνώνει τις σχέσεις των ανθρώπων από τα περιττά και τις συμβάσεις. Μερικά ακόμα θέματα που παρελαύνουν είναι οι αστικές προκαταλήψεις, ο πόλεμος, η βία των μητροπόλεων, τα ναρκωτικά, η Ευρώπη, τα υπαρξιακά αδιέξοδα των νέων, η αναζήτηση νοήματος στον σύγχρονο κόσμο, η υποκρισία των ηθικολόγων και τον ψευτοοικολόγων, οι επερχόμενες τεχνολογικές κατακτήσεις-εξαρτήσεις, οι τοξικές σχέσεις των ζευγαριών, το ατέλειωτο γλεντοκόπι ενός λαού που μέσα από τις επιλογές του προετοίμαζε το δυστοπικό του μέλλον κ.ά.» επισημαίνει ο Φώτης Πεχλιβανίδης στον εκτενή πρόλογό του, περιγράφοντας τη δουλειά του τριάντα χρόνια μετά. Όταν ξεκινούσε τα κόμικς του στην «Ελευθεροτυπία» βρισκόταν στην αρχή μιας πλούσιας καριέρας, η οποία τον οδήγησε στην εικονογράφηση σε πολλά περιοδικά, παιδικά βιβλία και εξώφυλλα, στη δημιουργία κόμικς στο «Παρά Πέντε», τη «Βαβέλ», τα «Πρόσωπα» κ.ά., στη ζωγραφική, στη συνεργασία με διαφημιστικές εταιρείες, στην καλλιτεχνική διεύθυνση σειράς εντύπων («Τηλέραμα», «M2», «Madame Figaro», «Playboy», «Κλικ», «Men» κ.ά.), στον σχεδιασμό περιοδικών («Look» και «Home»), στη διδασκαλία κόμικς επί δεκαοχτώ χρόνια στον ΑΚΤΟ, σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Ο δημιουργικός ενθουσιασμός του σε αυτά τα κόμικς είναι διάχυτος και πλαισιώνει ιδανικά τον εμμέσως καταγγελτικό λόγο του για όλα τα ακατανόητα που συνέβαιναν τριγύρω μας. Από την αυτονόητη αδυναμία της επεξεργασίας και της αποτίμησης των γεγονότων την ώρα που εξελίσσονται – ο καλλιτέχνης άλλωστε δεν είναι πολιτικός αναλυτής, ούτε προφήτης –, αλλά με τη βεβαιότητα ότι «κάτι δεν πάει καλά» προκύπτει το μαύρο χιούμορ που διατρέχει τα περισσότερα από τα κόμικς του Πεχλιβανίδη. Μια απόπειρα αυτοκτονίας on-camera με ένα ολοζώντανο αλαλάζον κοινό, ο ναρκισσευόμενος Τέρενς Κουίκ ως σχολιαστής της αυξανόμενης απάθειας των τηλεθεατών, ο ξεπλυμένος από τα ιδιωτικά κανάλια Νίκος Μαστοράκης, η Βίρνα και ο Γιάγκος Δράκος της «Λάμψης», ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος και ο Βασίλης Λεβέντης ως η επιτομή του γραφικού που νομιμοποιήθηκε και έγινε κανόνας, η Κορομηλά, ο Ζαχαράτος, ο Χαρδαβέλλας και τα τσιφτετέλια στα πρωινάδικα, η ωμή βία σε ζωντανή μετάδοση, οι οκνηροί και μπουχτισμένοι τηλεθεατές που αποκοιμιούνται μπροστά στην τηλεόραση βλέποντας ειδήσεις από πολέμους, για να ξυπνήσουν σε μια λίμνη αίματος – κάποτε θα είναι το δικό τους – αποτελούν τα θέματα των ιστοριών τού «Ένα Καινούργιο Χθες». Τότε δεν θα μπορούσε να γνωρίζει ο Πεχλιβανίδης ούτε οι αναγνώστες του ότι αυτή ήταν η απαρχή ενός μεθοδικά σχεδιασμένου και κανονικοποιημένου ωχαδερφισμού υπό τις ευλογίες των ΜΜΕ, που θα θριάμβευαν ολοκληρωτικά. Υπήρχε ακόμα μια κάποια ελπίδα ότι θα ξυπνήσουμε, θα κλείσουμε την τηλεόραση και θα αρχίσουμε να ζούμε. Αντιθέτως, καλωδιωθήκαμε ακόμη περισσότερο. «Σήμερα δεν νομίζω ότι μας παίρνει να είμαστε και πολύ αισιόδοξοι. Υπάρχουν πολλά πράγματα με τα οποία αγανακτούμε: η αποσύνθεση των δυτικών κοινωνιών, η απάθεια, ο κυνισμός και η πολιτική διαφθορά, η καταστροφή του περιβάλλοντος, η κατάσταση στις εξαθλιωμένες χώρες κι άλλα πολλά. Τα πάντα αλέθονται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τα καθιστούν ασήμαντα μετά από λίγο, τα πάντα μετατρέπονται σε προϊόντα. Ακόμα και οι άλλοτε ανατρεπτικές ιδεολογίες. Ακόμα και οι ζωές μας. Οι άνθρωποι από πολίτες με κριτική σκέψη μετατρέπονται σε ιδιώτες (idiots) που αποσύρονται στις προσωπικές μανίες τους, άλλοι οργανώνουν λόμπι κι άλλοι επιβιώνουν με χόμπι. Υποκαταστήσαμε τις αυθεντικές ιδέες με αυθεντικά προϊόντα. Καταντήσαμε να γίνουμε αυθεντικές απομιμήσεις του ίδιου μας του εαυτού» επισημαίνει ο Πεχλιβανίδης με προφανή απογοήτευση και χωρίς καμιά ανάγκη αυτοεπιβεβαίωσης, έστω κι αν στις ιστορίες που συνθέτουν το μωσαϊκό τού «Ένα Καινούργιο Χθες» μάς τα είχε πει όλα αυτά. Και τα είχε σχεδιάσει με τη μοναδική του ικανότητα. Γιατί εκτός από ένας δεξιοτέχνης αφηγητής σύντομων ιστοριών που ισορροπούν μεταξύ της πραγματικότητας και της μυθοπλασίας, ο Πεχλιβανίδης είναι ένας ξεχωριστός δημιουργός εικόνων. Όπως επισήμαινε ο Χρήστος Ξανθάκης στην «Ελευθεροτυπία» το 1992, λίγο πριν ξεκινήσει η δημοσίευση των ιστοριών του Φώτη Πεχλιβανίδη, βασικές επιρροές του είναι οι καρικατούρες, ο Λούκι Λουκ και ο Αστερίξ, τα ρεαλιστικά σχέδια του Μανάρα, του Μπερνέτ και του Βαρέν, ο Ιωάννου, ο Κώστας Μητρόπουλος, ο Καλαϊτζής, ο Αρκάς, ο Αϊδίνης, ο πρόωρα χαμένος Μιχαήλ. Με τέτοιους «δασκάλους» μαθήτευσε ο Φώτης Πεχλιβανίδης για να φιλοτεχνήσει τις ιστορίες από το «Ένα Καινούργιο Χθες». Ιστορίες που αν και δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του 1990 είναι ανατριχιαστικά επίκαιρες. Και όπως γράφει και ο ίδιος: «Ήταν πριν 30 χρόνια, και ήταν στιγμές από το μέλλον μας. Καλώς ήρθατε στον θαυμαστό νέο κόσμο μας. Μόνο που είναι ο χθεσινός!». Και το σχετικό link...

Στα κόμικς του Φώτη Πεχλιβανίδη κάθε λεπτομέρεια έχει τη σημασία της. Δεν βρίσκεται τυχαία εκεί, αλλά συμβάλλει στην αφήγηση και προσφέρει πληροφορίες. Η «Luna» σε σενάριο του Φώτη Γεωργελέ και σχέδια του Πεχλιβανίδη (εκδ. Λιβάνη, 2001) είναι ένα βιβλίο που σφύζει από ερωτισμό έχοντας τον κόσμο της μόδας και της χυδαία «αποκαλυπτικής» ταμπλόιντ δημοσιογραφίας στο επίκεντρο και πολλά φωτομοντέλα έτοιμα να επιδείξουν τα γυμνά τους κορμιά σε «ώριμους κυρίους, πρόθυμους να πληρώσουν για να τα δουν». Φώτης Πεχλιβανίδης Σ’ αυτόν τον πλαστικό, ψεύτικο κόσμο, η διακόσμηση του δωματίου της Luna δεν θα μπορούσε να είναι λιγότερο «ψεύτικη». Το κρεβάτι της βρίσκεται ακριβώς κάτω από το «Hopeless» (1963) του Roy Lichtenstein, θαρρείς πως τα δάκρυα του crying girl του Αμερικανού pop artist θα στάξουν στο κορμί της. Γιατί τα έργα του Lichtenstein, χωρίς ποτέ να αναφέρει την πηγή τους, ήταν κι αυτά «αντίγραφα». Tony Abruzzo Το Hopeless δανείζεται τη μορφή του από ένα καρέ της ιστορίας «Run for Love» του Tony Abruzzo στο περιοδικό Secret Hearts (1962), μόνο που εκεί ήταν τμήμα μιας ολοκληρωμένης ιστορίας, αποτελούσε οργανικό μέρος μιας ολοκληρωμένης αφήγησης και αποκτούσε νόημα ακριβώς στο σημείο όπου βρισκόταν. Roy Lichtenstein Το έργο του Lichtenstein, αποπλαισιώνοντας το στιγμιότυπο, το νεκρώνει και το παραδίδει κενό νοήματος στους θεατές του. Όπως κενός από κάθε περιεχόμενο και γι’ αυτό θνησιγενής και ανυπόφορος είναι ο κόσμος της Luna και των νεόπλουτων πελατών της. Και το σχετικό link...

«Τότε έγραφα για πράγματα που δεν είχαμε βρει ακόμα λέξεις να τα περιγράψουν, όπως η τοξική αρρενωπότητα, τα fake news, η κουλτούρα της επαγρύπνησης εναντίον φυλετικών προκαταλήψεων και διακρίσεων». «Σκέφτηκα να τα αναβαθμίσω χρωματίζοντάς τα και σουλουπώνοντας το lettering με χειροποίητα τυπογραφικά στοιχεία, αλλά τελικά προτίμησα να τυπωθούν όπως ακριβώς είχαν δημοσιευθεί. Άλλωστε αυτό θα πήγαινε κόντρα στον χαρακτήρα αυτής της έκδοσης, που θέλει να υπενθυμίσει πως μέσα σ’ αυτά τα τριάντα πλέον χρόνια δεν άλλαξε τίποτα επί της ουσίας! (…) Πολιτικοκοινωνική πορνογραφία θα ονόμαζα τα θέματα που διατρέχουν αυτά τα κόμικ στριπ, μια και αφορούν τους κάλπηδες πολιτικούς και τα παράσιτά τους: επικοινωνιολόγους, διαφημιστές, image makers, δημοσιογράφους (με εξαιρέσεις φυσικά), επαγγελματίες παπαρολόγους γενικώς, αλλά και τη διεφθαρμένη ελίτ που τους κουμαντάρει σαν μαριονέτες στη σκηνή ή καλύτερα σαν “αντίπαλους” στη σκακιέρα απέναντι στο αποχαυνωμένο πόπολο. Κυρίαρχο ρόλο επίσης παίζει η τηλεόραση με τους κλόουν πρωταγωνιστές της, σε αντιστοίχιση με τα σόσιαλ μίντια σήμερα. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω ποιο από τα δύο είναι χειρότερο». Φλασάρω. Το «Ένα καινούργιο χθες, 1992-2024: 30 χρόνια πριν, 30 χρόνια μετά – Κόμιξ που δημοσιεύτηκαν στην Ελευθεροτυπία μεταξύ 1992-1994» του Θεσσαλονικιού Φώτη Πεχλιβανίδη, εναλλακτικά, θα μπορούσε να λέγεται και «Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν». Γιατί ο Πέχλι (συντροφικό κλείσιμο ματιού), όπως και ο συμπολίτης μας Νίκος – Μπαίνουμε στον Υδροχόο – Παπάζογλου, δεν είχε και δεν έχει καμιά αμφιβολία: «Όσο για το πού βρισκόμαστε 30 χρόνια μετά, τότε έγραφα για πράγματα που δεν είχαμε βρει ακόμα λέξεις να τα περιγράψουν, όπως η τοξική αρρενωπότητα, οι κατασκευασμένες ειδήσεις (fake news), η κουλτούρα της επαγρύπνησης εναντίον φυλετικών προκαταλήψεων και διακρίσεων (woke culture) κ.ά. Οι χαρακτήρες είχαν θέματα ψυχικής υγείας, υπαρξιακές κρίσεις και κάθε είδους νευρώσεις. Τι έχει αλλάξει σήμερα; Σήμερα δεν νομίζω ότι μας παίρνει να είμαστε και πολύ αισιόδοξοι. Υπάρχουν πολλά πράγματα με τα οποία αγανακτούμε: η αποσύνθεση των δυτικών κοινωνιών, η απάθεια, ο κυνισμός και η πολιτική διαφθορά, η καταστροφή του περιβάλλοντος, η κατάσταση στις εξαθλιωμένες χώρες και άλλα πολλά. Τα πάντα αλέθονται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και καθίστανται ασήμαντα μετά από λίγο. Ακόμα και οι άλλοτε ανατρεπτικές ιδεολογίες. Ακόμα και η ζωή μας. Οι άνθρωποι από πολίτες μετατρέπονται σε ιδιώτες (idiots)…» Γνήσια πανκ ροκ ήταν, είναι και θα είναι η προσέγγιση του Τύπου, οπότε γιατί όχι; Πολλά από τα παραπάνω που γράφει ο δημιουργός στον πρόλογο της έκδοσης θα μπορούσαν να είναι και η αρχή του τραγουδιού «Know your rights» των Clash. Ξεκινά με το ουρλιαχτό του Τζο Στράμερ, «This is a public announcement with guitars». Μόνο που ο ρομαντικός φιλάρας, που εναλλακτικά η ορμή της εικόνας και του λόγου του παραπέμπουν στους Manic Street Preachers του «Generation Terrorists» και στους παλιότερους Undertones του «Teenage Kicks», δεν πυροβολεί με κιθάρα, αλλά με τα πιο απλά μέσα: χαρτί, μολύβι, σβήστρα, μαρκαδοράκια, μπόλικο νεανικό ενθουσιασμό και έναν παράξενο μαζοχιστικό έρωτα για τη «φθηνή τέχνη». Και για την Κλόντια Σίφερ, για να μπούμε στα ενδότερα της έκδοσης. Και για την Αθήνα. Και για τη μελαχρινή της Roman Loft στη Χαλκιδική με το δερμάτινο μπουστάκι, το σκισμένο τζιν και τις μπότες, που της αφιερώνει το «Καλοκαίρι» με το ζεματιστό rock and roll των πόλεων, τη μυρωδιά του καμένου πλαστικού στον βρόμικο ουρανό της πόλης. Ωδή στις ανήσυχες νύχτες που προκαλούσαν για έξοδο, βότκες, τεκίλες, λευκά πουκάμισα, μπιτάτα μπαρ που επέμεναν με funk και latin. Εικόνες με γυμνά κορμιά στις αμμουδιές, ιδρώτες που κολλούσαν στα στήθη, ζέστη που χτυπούσε κατακέφαλα, παιχνίδι με τα μάτια, τολμηρές προτάσεις, βαβούρα και χάζι. Χάζι-μάτι όπως αυτό που κάνουν οι μέσοι τηλεθεατές της ιστορίας με τίτλο «8.30 news» καθώς παρακολουθούν σε ζωντανή μετάδοση κάποιον που απειλεί να αυτοκτονήσει. «Κουφάλες, δουλειές δεν έχετε; Σας αρέσουν τα live ε;» Κυβερνοπάνκ και διαστημικό σεξ, που λόγω της έλλειψης βαρύτητας στη Σελήνη κάνει τους αστροναύτες ξεφτέρια ακόμα και στις πιο δύσκολες στάσεις του Κάμα Σούτρα. Νοθευμένες παρτίδες κόκας με εντομοκτόνα, που κάνουν τα μεταχίπι φρικιά στα Εξάρχεια να νοσταλγούν («κάθε πέρσι και καλύτερα») τις μέρες του ’60 με τους Beatles και το αθώο LSD. Στο «Καινούργιο χθες», που αντίστροφα διαβάζεται και σαν… «δεν θέλω να γίνομαι δυσάρεστος, αλλά νομίζω πως το σήμερα ψωνίζει τρόμο και φοβίες από vintage shop περασμένων αιώνων», ο άγριος, γκροτέσκ, κανιβαλικός και απάνθρωπος κόσμος των ελληνικών μίντια και των γκρικ πόλιτικς διαπλέκεται σουρεαλιστικά, πρόστυχα, λάγνα, οργισμένα και αθυρόστομα με ντελιβεράδες που παραδίδουν την πίτσα εισπράττοντας πληρωμή σε είδος. Κοφτές ανάσες, ματιές χαμένες στο άπειρο, ρώγες που σκληραίνουν, αυτό παθαίνω: Διακτινίζομαι σε εκείνη την Αθήνα του Green Door που παλλόταν από τους Last Drive, το περιοδικό Βαβέλ, τον «Νευρομάντη» του Γκίμπσον και το ένθετο της Ελευθεροτυπίας «Η Ζωή είναι εδώ», που ζητούσε τις ιστορίες του. Εδώ κάνει ριφρές στη μνήμη, στο χρονικό μιας εποχής, όπου οι εφημερίδες είχαν μια ιερότητα αλλά και μιαν ιεράρχηση με αρχή, μέση και τέλος διαθέτοντας καθημερινό κροσφάιερ διαφορετικών και αιρετικών απόψεων. Φύλλα που διαβάζονταν από συνειδητοποιημένους αναγνώστες αντί για τους παθητικούς καταλωτές μιας σημερινής οθόνης τίγκα σε αλγόριθμους που ελέγχουν τη ροή των τάιμλαιν. Με διευθυντή τον άλλον Φώτη (Γεωργελέ), πολλά χρόνια πριν ο ένας γίνει ο εκδότης της εφημερίδας που διαβάζετε (Free press, free choice, Athens Voice) και ο Πεχλιβανίδης art director από την πρώτη μέρα της κυκλοφορίας μας ως σήμερα, οι δυο τους συνυπέγραψαν το «Luna», το πρώτο ελληνικό κόμικ που κυκλοφόρησε στην Αμερική. Πέρα από τον ηδονισμό, την αποπλάνηση, τις ορμόνες που εκρήγνυνται σε συνάφεια με την αχαλίνωτη σχολή του Μίλο Μανάρα, ο Πεχλιβανίδης με την ασπρόμαυρη δυστοπική και την απόλυτα πολιτική προσέγγιση – ασπρόμαυρες επιροές, θεωρώ, από Ταρντί, Μαντσέτ και Μουνιόζ, Σαμπάγιο –, έδωσε στην Ελευθεροτυπία σενάρια που πέρασαν πριονοκορδέλα την αιθητική της τηλεόρασης, τη Γενιά του Πολυτεχνείου και την υποκρισία των ηθικολόγων. Υπουργοί, πρωθυπουργοί, μάσκες πολιτικές, αστικές προκαταλήψεις και «το ατελείωτο γλεντοκόπι ενός λαού που μέσα από τις επιλογές του προετοίμαζε το δυστοπικό του μέλλον», συχνά προφήτευσαν όσα έφερε ο χρόνος στη χώρα και τον κόσμο. Τον διάβασα με μεγάλη συγκίνηση, γιατί τρέφω μεγάλη εκτίμηση για τον ίδιο, όχι μόνο ως κομίστα αλλά και ως ζωγράφο και μουλτιμιντιακή περσόνα που διέπρεψε στη διαφήμιση, στα εξώφυλλα των βιβλίων (φιλάρα, σε ευχαριστώ θερμά για το «Ροκ Σταρ») και τις αφίσες. Μόνο ρισπέκτ, αγάπη και αδελφοσύνη για τον σχεδιαστή του «Ένα καινούργιο χθες». «Σήμερα είναι το αύριο που σου υποσχέθηκαν χθες», λέει ο Βίκτορ Μπουργκίν και για τον Πεχλιβανίδη, που συνεχίζει να συντονίζει τη ζωή και τη συμπεριφορά του με τους Clash, το επόμενο τραγούδι ας είναι το «Rock the Kasbah», χαρισμένο σπέσιαλ. Το κόμικ «Ένα καινούργιο χθες» του Φώτη Πεχλιβανίδη κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Τόπος, του Άρη Μαραγκόπουλου. Και το σχετικό link...