Search the Community
Showing results for tags 'τρομοκρατία'.
-
Πώς να δουλεύεις, να γελάς, να ζεις, να πεις σ' αγαπώ, με τόσο μίσος... «Τρία χρόνια στην κονσέρβα», γράφει ο υπέρτιτλος στο εξώφυλλο του νέου τεύχους του Charlie Hebdo. «Το ημερολόγιο του “Ισλαμικού Κράτους”; Δώσαμε», λέει πίσω από τη σιδερένια πόρτα ένας εργαζόμενος του περιοδικού Συντάκτης: Ανζελίκ Κουρούνη* Πώς μπορείς να γράφεις, να σκιτσάρεις, να δουλεύεις σε ένα χώρο που μοιάζει με πολεμικό καταφύγιο, ο οποίος είναι στη κυριολεξία έτσι; Που σου θυμίζει κάθε μέρα, κάθε στιγμή, κάθε κλάσμα του δευτερολέπτου ότι απειλείται η ζωή σου; Λες ότι δεν το βάζεις κάτω, λες ότι για το γαμώτο της ιστορίας, για όσους δεν είναι πια εδώ, θα συνεχίσεις να γελάς, να ειρωνεύεσαι, να ζεις. Αλλά να, δεν είναι μόνο οι αναμνήσεις, είναι και τα μηνύματα στην ιστοσελίδα μας και στους προσωπικούς λογαριασμούς στο Twitter. Αυτά που σου λένε ότι θα έρθουν άλλοι, σύντομα, να τελειώσουν τη δουλειά τον αδερφών Κουασί. Δεν είναι ένα ή δυο. Δεν είναι μία η δυο φορές. Είναι πολλά και είναι καθημερινά. Εκεί μπαίνεις σε σκέψεις. Γιατί; Γιατί έπειτα από τρία χρόνια, έπειτα από 12 νεκρούς, ένα ΜΜΕ μίας δημοκρατικής χωράς λαμβάνει ακόμη τέτοια μηνύματα; Γιατί στον 21ο αιώνα δημοσιογράφοι μιας ευρωπαϊκής χώρας, και μάλιστα όλο και πιο πολλοί, ζουν υπό την απειλή θανάτου, επειδή έκαναν τη δουλειά τους όπως θεωρούν ότι πρέπει να την κάνουν; Διαφωνείς; Εχεις το δικαίωμα. Μην αγοράζεις την εφημερίδα, γράψε κάπου την αντίθετη γνώμη σου, κάνε δικά σου σκίτσα, όπως έκανε και η βασίλισσα της Ιορδανίας όταν διαφώνησε με το σκίτσο του Ρις για τον μικρό Αϊλάν. Κινήσου δικαστικά, η Δημοκρατία σού δίνει και το δικαίωμα και την ευκαιρία και δεν είναι λίγοι αυτοί που το επιχείρησαν. Αλλες φορές κερδίσαμε, άλλες χάσαμε. Ετσι γίνεται διάλογος. Ο καθένας μπορεί να παρουσιάσει τα επιχειρήματά του, αν έχει, και η Δικαιοσύνη αποφασίζει. Οταν όμως σκοτώνεις τον άλλο, πού είναι ο διάλογος; Πού είναι τα επιχειρήματά σου; Σκοτώνεις επειδή δεν ήθελες να ακούσεις τον άλλο, μήπως και έχει δίκιο; Μήπως και ταρακουνήσει τα πιστεύω σου; Μα τότε, αν τα δικά σου επιχειρήματα δεν μπορούν να ξεπεράσουν τα δικά μου, πάει να πει ότι τελικά έχει ήδη χάσει τη μάχη του διαλόγου. Kαι τι σου μένει αν δεν δέχεσαι την ήττα σου; Τίποτα, μόνο να κάνεις τον άλλο να σιωπήσει, όπως και έγινε. Αυτός ο διάλογος έχει και μία άλλη ονομασία: ελευθερία του Τύπου, βασική αρχή τις Δημοκρατίας. Αλλοι μάλιστα ονομάζουν τον Τύπο τέταρτη εξουσία. Χωρίς ελευθερία του Τύπου δεν υπάρχει Δημοκρατία, χωρίς αυτή το γνωστό ελληνικό σύνθημα «Αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι» αποκτά όλη του τη σημασία. Εμείς στο Charlie Hebdo λέμε τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη. Το κάνουμε με κέφι, με γέλιο, ακόμη και τώρα. Αλλοι το κάνουν με σκίτσα, άλλοι με τις λέξεις, λίγοι και με τα δυο. Ο Charb ήταν ένας από αυτούς. Σκίτσαρε τα απίστευτα κίτρινα ανθρωπάκια που έλεγαν τις αλήθειες, που συχνά δεν θέλεις να ακούσεις, με το καυστικό του χιούμορ, αλλά έγραφε και βιβλία, τα γνωστά Fatwa του Charb - αυτό και αν είναι χιούμορ. Πέθανε όρθιος με το μολύβι στο χέρι του, πιθανόν και με το «κωλοδάκτυλό» του υψωμένο. Λίγα χρόνια πριν, όταν είχαν κάψει πρώτη φορά την εφημερίδα, είχε βγει από τα γραφεία -που ακόμη «κάπνιζαν»- με το φύλλο της εφημερίδας με το σκίτσο του Μωάμεθ, που είχε εξοργίσει ορισμένους φανατικούς πιστούς. Δεν το έβαλε κάτω, ούτε και αυτοί που επέζησαν, αν και η ζωή τους έχει γίνει κόλαση όσο δεν μπορείτε να φανταστείτε. Πολλοί ζουν υπό 24ωρη προστασία, περιτριγυρισμένοι από αστυνόμους βαριά οπλισμένους, ακόμη και στις πιο ιδιαίτερες οικογενειακές στιγμές ή σε διακοπές. Αντε να πεις στον άνθρωπό σου «σ' αγαπώ μωρό μου» με πέντε μπάτσους δίπλα να φυλάνε, όσο διακριτικοί και να 'ναι, που δεν είναι, διότι δεν είναι η δουλειά τους να είναι διακριτικοί. Και στο κάτω-κάτω της γραφής, το τομάρι τους παίζουν κορόνα-γράμματα για τα «πιστεύω» άλλων, με τα οποία πιθανόν όχι μόνο δεν συμφωνούν, αλλά και διαφωνούν. Εχουν τα κότσια να το κάνουν γιατί, μαζί με τους δημοσιογράφους υπό την απειλή θανάτου, είναι και αυτοί κινούμενοι στόχοι. Αντε να προγραμματίσεις κοινωνική έξοδο με τεθωρακισμένα αυτοκίνητα, χώρια ότι στο εστιατόριο μόνος/η στη τουαλέτα δεν πας. Η καθημερινότητα είναι Γολγοθάς. Και εδώ ξεσπά η οργή διότι, μετά από όλα αυτά, στο Charlie Hebdo δεν έχουμε μόνο να αντιμετωπίσουμε τους δηλωμένους εχθρούς, αλλά και το τσούρμο των «ναι, συμπαραστέκομαι στο Charlie, αλλά... ». Είναι σαν να λες «κακώς τη βίασαν, αλλά... ». Δεν υπάρχει αλλά, υπάρχει μια απαραβίαστη ελευθερία του Τύπου, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος στη βλασφημία. Ο νόμος, τουλάχιστον στη Γαλλία, δίνει το δικαίωμα στην ελεύθερη κριτική των ιδεών και των θρησκευτικών πρακτικών. Οχι όμως των πιστών. Εκεί είναι η διαφορά και είναι δυσκολοχώνευτο να πρέπει, ακόμη και τώρα, έπειτα από τόσους νεκρούς, μετά από τόσους τραυματισμένους -από τους οποίους πολλοί έχουν ακόμη βαριές αναπηρίες- να πρέπει να κάτσεις να εξηγείς τι θα πει σάτιρα, τι είναι σατιρικό σκίτσο, τι είναι ελευθερία του Τύπου, τι είναι Δημοκρατία, τι είναι κοσμικό κράτος. Το να λες «είμαι Charlie», το περιβόητο «Je suis Charlie» δεν πάει να πει ότι συμφωνείς με το τι γράφεται στο Charlie, αλλά ότι είσαι οπαδός αυτής της ελευθερίας της υπέρβασης. Και όχι μόνο. Για μένα είναι και μια ώθηση για ζωή έναντι του κάθε φασισμού -πολιτικού, θρησκευτικού και κοινωνικού- είναι μία στάση ζωής έναντι στον καθωσπρεπισμό, στο περιβόητο politically correct («πολιτικά ορθό») που μας παραλύει κάθε μέρα περισσότερο, είναι μία μάχη για μία κοσμική κοινωνία. Εδώ απέχουμε πολύ από τη νίκη, αλλά συνεχίζουμε, με όποιο κόστος. *συντάκτρια Charlie Hebdo Πηγή
-
- 7
-
- charlie hebdo
- τρομοκρατία
-
(and 1 more)
Tagged with:
-
Φρεντ Ντιγουάιλντ, επιζών της 13ης Νοεμβρίου Mon Bataclan: «Ένας ζωντανός μεταξύ νεκρών» αφηγείται σε κόμικ τον εφιάλτη Παρίσι, Γαλλία Έζησε λεπτό προς λεπτό τον εφιάλτη και την επίθεση των τζιχαντιστών εγκλωβισμένος στην αίθουσα του συναυλιακού χώρου Μπατακλάν στο Παρίσι, την 13η Νοεμβρίου του 2015: Ο Φρεντ Ντιγουάιλντ περιγράφει την τρομακτική εμπειρία του στο «Mon Bataclan» (Το δικό μου Μπατακλάν), ένα κόμικ που θα κυκλοφορήσει την Παρασκευή στη Γαλλία, την Ελβετία και το Βέλγιο. Το κόμικ είναι ασπρόμαυρο. Οι τρεις τζιχαντιστές έχουν την μορφή σκελετών, το πελιδνό πρόσωπο του θανάτου. Όταν άρχισαν να πυροβολούν «δεν ήμασταν τίποτα άλλο παρά μια μάζα επιζώντων, τραυματιών, νεκρών, μια μάζα θανάτου, που ούρλιαζε από τρόμο» θυμάται ο Φρεντ. Ο ίδιος κειτόταν δίπλα σε έναν νεκρό. «Είμαι ακόμα ζωντανός... Ένας ζωντανός μεταξύ νεκρών» ψιθυρίζει. Στα αριστερά του βρισκόταν μια νεαρή γυναίκα, η Ελίζα. Τραυματισμένη αλλά ζωντανή. «Θα μπορούσε να είναι κόρη μου» λέει ο Φρεντ. Μιλώντας με χαμηλή φωνή, προσπαθεί να παρηγορήσει τη γυναίκα. «Αποκοπήκαμε από αυτήν την φρίκη, δημιουργήσαμε έναν χώρο ανθρωπιάς». Γνώριζαν ότι εάν έκαναν τον παραμικρό θόρυβο οι δολοφόνοι θα τους πυροβολούσαν. Ο ένας στήριζε τον άλλο. Ο εφιάλτης τους θα διαρκέσει δύο ώρες, ωσότου φθάσει η αστυνομία. Ο Φρεντ είναι ζωντανός, αλλά διαλυμένος συναισθηματικά. «Γνωρίζω την μυρωδιά, τη γεύση της θηριωδίας, του ακατανόητου». Το δεύτερο μέρος του κόμικ του, το οποίο θα συνοδεύεται από 22 σελίδες της μαρτυρίας του, έχει τίτλο «ακόμα ζωντανός». «Είναι άραγε χρήσιμο να πλενόμαστε σήμερα; Να τρώμε! Δεν πεινάω!» Πρέπει να ζούμε με τον φόβο ενός θορύβου, τον φόβο ότι όλα εκτυλίσσονται γρήγορα. Ο Φρεντ περιγράφει ότι πλέον «δεν μπορεί» να παραμείνει προσηλωμένος σε κάτι για ένα διάστημα λίγων λεπτών. Το κόμικ «Mon Bataclan» τον βοήθησε να εξωτερικεύσει τα αισθήματά του. «Τυχαία, τελείωσα τα σκίτσα μου την Παρασκευή 13 Μαΐου. Έξι μήνες μετά, ημέρα προς ημέρα». Την 13η Νοεμβρίου του 2015, 90 θαμώνες στο κέντρο διασκέδασης του Παρισιού έπεσαν νεκροί από τα πυρά τριών τζιχαντιστών ενώ άλλες δύο ομάδες τζιχαντιστών έσπερναν τον θάνατο στο Παρίσι και τα περίχωρά του. Συνολικά 130 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε λίγες μόλις ώρες, στις πλέον πολύνεκρες επιθέσεις που έζησε ποτέ η Γαλλία. Ο Φρεντ Ντιγουάιλντ «δεν κατάφερε να νιώσει μίσος» μετά το Μπατακλάν. Δεν πρέπει να «υποκύψουμε στον φόβο της μαντίλας, του μελαμψού, του Άλλου». «Ο εχθρός δεν έχει χρώμα, δεν έχει πίστη. Ο εχθρός είναι ο φανατισμός, ο φόβος, η παράνοια οδηγεί στον πόλεμο». Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Γαλλικό Πηγή
-
- 11
-
- Bataclan
- Τζιχαντιστές
-
(and 2 more)
Tagged with:
-
«Αθώα προπαγάνδα» [Ράλλη Νόρα, efsyn.gr, 27/03/2016]
leonidio posted a topic in ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ εκτός GC
«Αθώα προπαγάνδα» Συντάκτης: Νόρα Ράλλη Γεννήθηκε μία ημέρα και πενήντα τρία χρόνια νωρίτερα από εμένα. Το θυμάμαι, γιατί πάντα η αδερφή μου, πιστή θαυμάστρια του Τεν Τεν, μου το έλεγε: «Εχετε σχεδόν την ίδια μέρα γενέθλια. Γιατί δεν τον διαβάζεις;». Γι' αυτό είναι οι μικρές αδερφές, για να σου δημιουργούν ενοχικά σύνδρομα. Λες και δεν μας φτάναν οι γονείς και οι δάσκαλοι. Ωστόσο, δεν κατόρθωσα ποτέ μου να τον δω με καλό μάτι. Κάτι με χάλαγε. Εχει, όμως, ο καιρός γυρίσματα. Κι εκεί, γύρω στα πρώτα χρόνια της ενηλικίωσης, ανακάλυψα τον τρόπο να κάνω κι εγώ, με τη σειρά μου, εντελώς χαιρέκακα, να αισθανθεί άσχημα η μικρή μου αδερφή που διάβαζε τον Βέλγο ήρωα (κόμικς) μετά μανίας. Γι' αυτό είναι τα μεγαλύτερα αδέρφια, για να σου δημιουργούν ενοχικά σύνδρομα. Λες και δε μας φτάναν οι γονείς και οι δάσκαλοι. Γιατί μπορεί ο Τεν Τεν να έχει γίνει ένα από τα βελγικά σύμβολα (μέχρι και σε ασημένιο νόμισμα των 10 ευρώ φιγουράρει η φάτσα του δημιουργού του, Ερζέ), ωστόσο άλλες οι πραγματικές βουλές του δημιουργού του και άλλες οι προθέσεις του ήρωα. Το κόμικς ήταν, ειδικά στις αρχές του, ακραιφνώς ρατσιστικό έως ακροδεξιό και φυσικά τίγκα στο αποικιοκρατικό πνεύμα και τον αντικομμουνισμό. Και νά σου ο Τεν Τεν στη Σοβιετική Ρωσία, τέλη της δεκαετίας του 1920, να συναντά διεφθαρμένους και αιμοσταγείς κρατικούς λειτουργούς, να βιώνει την αφόρητη καταπίεση του πληθυσμού και την επικράτηση της «ενιαίας κομματικής γραμμής». Και νά σου, ο ψηλοτσουλουφάτος ήρωας, ως νεαρός ρεπόρτερ στο Κονγκό, αρχές της δεκαετίας του 1930, να αναπαράγει μια εικόνα στην οποία αφήνει υπονοούμενο πως θεωρεί τους Αφρικανούς ανίκανους να διαχειριστούν τις τύχες τους, χωρίς δυτική, και στη συγκεκριμένη περίπτωση βελγική, κηδεμονία. Και νά σου τον και σήμερα, να κλαίει για τα θύματα των τρομοκρατικών επιθέσεων στην πρωτεύουσα του Βελγίου. Το 1971, επί Αλιέντε, εκδόθηκε στη Χιλή το βιβλίο «Ντόναλντ ο απατεώνας ή η διήγηση του ιμπεριαλισμού στα παιδιά». Συγγραφείς ήταν ο Βέλγος Αρμάν Ματλάρ και ο Αργεντίνος Αριελ Ντόρφμαν. Στα ελληνικά κυκλοφόρησε το 1979, από τις εκδόσεις Υψιλον. Στη Χιλή, ωστόσο, οι δικτάτορες, ήδη από την επομένη του πραξικοπήματος το 1973, του εξασφάλισαν έναν υγρό θάνατο: τα εναπομείναντα 5.000 αντίτυπα ρίχτηκαν στη θάλασσα, στα ανοιχτά του Βαλπαραΐζο, μαζί με τους πολιτικούς αντιπάλους του νέου καθεστώτος. Στις ΗΠΑ κυκλοφόρησε σε ελάχιστα αντίτυπα έπειτα από δικαστική διαμάχη, ενώ η αγγλική έκδοση που τυπώθηκε στο Λονδίνο κατασχέθηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Γιατί; Γιατί οι συγγραφείς αποδείκνυαν πώς τα συγκεκριμένα κόμικς περνάνε αβίαστα στα παιδιά τη διήγηση και τις νόρμες του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού. Οχι. Δεν με συγκίνησε ποτέ ο Τεν Τεν, ούτε ο Σκρουτζ. Προτιμούσα το γεροντοπαλίκαρο Αστερίξ με τον φίλο του με το χαμηλό στήθος και φυσικά την απόλυτη ηρωίδα των παιδικών, εφηβικών και ενήλικων χρόνων μου, την απίστευτη Μαφάλντα. Ούτε περίμενα τον Τεν Τεν να κλάψει, για να «γίνω κι εγώ Βέλγος». Τι να κάνουμε, όσα ενοχικά ή προβοκατόρικα ξεφουρνίζουν δεξιά και ακροδεξιά, ηλίθιοι ή απλώς σε διατεταγμένη υπηρεσία πολιτικοί, κομίστες ή δημοσιογράφοι, δεν θα μπορέσω ούτε Σαρλί να γίνω, ούτε Βέλγιο, ούτε Συρία, ούτε κι εγώ ξέρω τι άλλο. Δεν θα γίνω, γιατί δεν είμαι. Κρατάω μικρό καλάθι μπροστά σε τέτοιες δηλώσεις υποστήριξης και τεράστιο κοφίνι (γεμάτο αυγά), για όσους υποστηρίζουν πως πλέον πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον φόβο! Και ξαναγυρίζω στα παιδικά μου αναγνώσματα, να βρω παρηγοριά μαζί και θάρρος... Πάει η Μαφάλντα ένα ποτήρι νερό στον μπαμπά της, που διαβάζει στωικά εφημερίδα: «Λοιπόν, μπαμπά, σ' ακούω: Γιατί οι άνθρωποι αντί ν' αλλάζουν τις παλιές σάπιες δομές, επιμένουν να τους βάζουν υποστηρίγματα;». Πηγή Προφανώς, το άρθρο διαβάζεται σε αντίστιξη με αυτή την είδηση. Ένα άρθρο σχετικά με τον Τεν Τεν και το ρατσισμό. Και άλλο ένα.- 4 replies
-
- 16
-
- Τεν Τεν
- Ντόναλντ ο απατεώνας
-
(and 2 more)
Tagged with:
-
Charlie Hebdo: ««Αυτοί έχουν τα όπλα. Εμείς έχουμε σαμπάνια» Το εξώφυλλο με το οποίο θα κυκλοφορήσει το Charlie Hebdo την Τετάρτη, το πρώτο τεύχος μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου «Αυτοί έχουν τα όπλα. Γαμ… Εμείς έχουμε σαμπάνια». Με αυτό το μήνυμα, τη «μοναδική απάντηση που μπορούν να δώσουν οι Γάλλοι στους τρομοκράτες», κυκλοφορεί το σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo, την Τετάρτη 18 Νοεμβρίου. Στην πρώτη του απάντηση στις τρομοκρατικές επιθέσεις του Παρισιού, το γαλλικό περιοδικό που τον περασμένο Ιανουάριο έγινε ο πρώτος στόχος του Ισλαμικού Κράτους στο Παρίσι, κυκλοφορεί με ένα σκίτσο της Coco: έναν κατατρυπημένο από τις σφαίρες άνδρα, από τις πληγές του οποίου ρέει άφθονη η σαμπάνια. «Δίχως να το καταλάβουν, οι Παριζιάνοι το 2015 έγιναν σαν τους Λονδρέζους το 1940, αποφασισμένοι να μην ενδώσουν στον φόβο, ό, τι και να γίνει. Είναι η μόνη απάντηση που μπορούμε να δώσουμε στους τρομοκράτες», σχολιάζει ο διευθυντής του Charlie Hebdo Λοράν Σουρισό, που υπογράφει τα σκίτσα του ως Ρις. Μέχρι στιγμής, από το γαλλικό περιοδικό υπήρχε μόνο η μεμονωμένη αντίδραση του σκιτσογράφου Τζοαν Σφαρ, ο οποίος ανέβασε ένα παρόμοιου τύπου μήνυμα στο Instagram: «Φίλοι από όλο τον κόσμο, ευχαριστούμε που προσεύχεστε για το Παρίσι, αλλά δεν χρειαζόμαστε άλλη θρησκεία! Πιστεύουμε στη μουσική! Τα φιλιά! Τη ζωή! Τη σαμπάνια και τη χαρά! Το Παρίσι είναι ζωή». «Όχι» στο #prayforparis Εξάλλου το γαλλικό σατιρικό περιοδικό αντέδρασε στο hashtag #prayforparis που χρησιμοποιείται στα κοινωνικά δίκτυα μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, λέγοντας μέσα από ένα σκίτσο ότι δεν χρειαζόμαστε περισσότερη θρησκεία. Αν αυτού προτείνει το #Parisisaboutlife (Το Παρίσι είναι τρόπος ζωής). «Φίλοι από όλο τον κόσμο, ευχαριστούμε για την #προσευχή_για_το_Παρίσι (#prayforparis), αλλά δεν χρειαζόμαστε περισσότερη θρησκεία! Η πίστη μας είναι στη μουσική! Στα φιλιά! στη ζωή! Τη σαμπάνια και τη χαρά! #Parisisaboutlife (Το Παρίσι είναι τρόπος ζωής)» λέει ο οργισμένος παριζιάνος που εμφανίζεται στο σκίτσο. Πηγή
-
- 19
-
- Charlie Hebdo
- Γαλλία
-
(and 2 more)
Tagged with:
-
Οι σκιώδεις Δίδυμοι Πύργοι του Art Spiegelman Η μοναξιά του καλλιτέχνη σε έναν κόσμο εχθρικό, ξένο και πάντα ίδιο Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς Γράφτηκαν τόσα πολλά για τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 που νομίζει κανείς πως το θέμα καλύφθηκε πλήρως. Οι ερμηνείες που δόθηκαν από τους κυρίαρχους κύκλους ήταν πάντα βολικές για την αμερικανική κυβέρνηση. Ετσι ακολούθησε μια μακρά σιωπή κατά τη διάρκεια της οποίας οι ΗΠΑ εισέβαλαν ανενόχλητες σε κυρίαρχα κράτη υπό το πρόσχημα της πάταξης της τρομοκρατίας. Τα κόμικς του Art Spiegelman για τους Δίδυμους Πύργους προσφέρουν μια διαφορετική, αιρετική οπτική. Γι’ αυτό και ενόχλησαν. Ο Art Spiegelman είναι, ίσως, ο γνωστότερος και διασημότερος σύγχρονος δημιουργός εναλλακτικών κόμικς. Το εμβληματικό Maus για το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ, ένα βιβλίο με βιογραφική και αυτοβιογραφική διάσταση με το Ολοκαύτωμα στο επίκεντρό του, του προσέφερε διεθνή αναγνωρισιμότητα, δόξα και χρήματα και συνέβαλε τα μέγιστα στη «νομιμοποίηση» των κόμικς ως προς την ενήλικη θεματολογία και απεύθυνσή τους. Ωστόσο, ύστερα από αυτό (ολοκληρώθηκε το 1991) ακολούθησαν κάποια χρόνια σχετικής καλλιτεχνικής «ξηρασίας». O Νεοϋορκέζος δημιουργός αρκέστηκε σε αποσπασματικά ολιγοσέλιδα κόμικς, εικονογραφήσεις και σχεδιασμό εξωφύλλων, ενώ δαπανούσε τον χρόνο του σε ατέλειωτες συνεντεύξεις, διαλέξεις, ομιλίες κ.λπ. Αριστερά: Το In the Shadow of No Towers κυκλοφόρησε το 2004 από την Pantheon Books. Δεξιά: Το εξώφυλλο του New Yorker λίγες μέρες μετά το «χτύπημα» στους Δίδυμους Πύργους Μέχρι που ένα πρωί, δύο αεροπλάνα γεμάτα επιβάτες καρφώθηκαν στους ουρανοξύστες του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, λίγα τετράγωνα πιο πέρα από το διαμέρισμά του. Η δεκατετράχρονη, τότε, κόρη του και ο δεκάχρονος γιος του βρίσκονταν στο σχολείο. Αρχισε να αναζητά τα παιδιά του μέσα στη σκόνη και στον πανικό. Ευτυχώς τα βρήκε σώα. Μπορεί τα όσα επακολούθησαν να μην άλλαξαν τον κόσμο, άλλαξαν όμως τον Art Spiegelman. Λίγες μέρες αργότερα υπέβαλε στο New Yorker, το ιστορικό νεοϋορκέζικο περιοδικό που συγκεντρώνει μεγάλο μέρος της αμερικανικής διανόησης αναφορικά με την πολιτιστική ζωή της πόλης, μια εικόνα που σόκαρε: οι Δίδυμοι Πύργοι, κατάμαυροι, έστεκαν στη θέση τους μπροστά από ένα σκούρο γκρι-μαύρο φόντο. Καλλιτεχνική διευθύντρια του New Yorker ήταν η σύζυγος του Art Spiegelman, Francoise Mouly, η οποία μεταγενέστερα έχει εξηγήσει επακριβώς τη διαδικασία με την οποία δημιουργήθηκε η συγκεκριμένη εικόνα, τις συζητήσεις που έκανε με συνεργάτες της, τις επιφυλάξεις και τις αντιρρήσεις των υπευθύνων κ.λπ. Τελικά στις 24 Σεπτεμβρίου, το New Yorker κυκλοφόρησε με αυτή την εικόνα στο εξώφυλλό του. Ηταν η αρχή, έστω και ασυνείδητα τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, μιας νέας σειράς κόμικς για τον Art Spiegelman. Και η αρχή του τέλους για τη συνεργασία του με το New Yorker. Παραιτήθηκε δύο χρόνια αργότερα καθώς ποτέ δεν ξέχασε τις δυσκολίες που είχε στο να πείσει τους υπευθύνους για τη συγκεκριμένη εικόνα αλλά και για πολλές ακόμη που είχαν προηγηθεί. Αφοσιώθηκε στη σειρά κόμικς In the Shadow of No Towers η οποία ξεκίνησε να δημοσιεύεται το 2003, παραδόξως όχι σε κάποια αμερικανική εφημερίδα ή σε κάποιο περιοδικό ευρείας κυκλοφορίας αλλά στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit. Ο Τζορτζ Μπους κατεδαφίζει το Αγαλμα της Ελευθερίας και ο Spiegelman ντύνεται μαζορέτα Οι Αμερικανοί εκδότες ήταν αρνητικοί. Ο φόβος τους για τις πολιτικές αντιδράσεις που μπορούσε να προκαλέσει η δημοσίευση των ρηξικέλευθων κόμικς του Spiegelman την εποχή του δόγματος Μπους, σύμφωνα με το οποίο «όποιος δεν είναι σύμμαχός μας είναι εχθρός μας», τους οδήγησε σε διαδοχικές απορρίψεις. Το μόνο αμερικανικό περιοδικό που αναδημοσίευσε τις ιστορίες ήταν το μικρής κυκλοφορίας Jewish Daily Forward. Αυτή η επιφύλαξη στη δημοσίευση μερικών «ταπεινών σελίδων με σκιτσάκια» μπορεί να ακούγεται αδικαιολόγητη. Ηταν όμως αιτιολογημένη. Τα κόμικς του Spiegelman για τους Δίδυμους Πύργους ήταν σκληρά και στόχευαν ευθέως στον αμερικανικό κομφορμισμό και στην εθελοτυφλία απέναντι στα αισθήματα που τρέφει ο υπόλοιπος κόσμος για τις ΗΠΑ. Ηταν επίσης επιθετικά απέναντι στην κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους. «Εξίσου τρομοκρατημένος από την Αλ Κάιντα και τη δική του κυβέρνηση», είναι η λεζάντα που συνοδεύει ένα από τα σκίτσα του Spiegelman. Σε αυτό απεικονίζεται ο ίδιος, με προσωπείο ποντικού, όπως παρουσιάζονταν όλοι οι Εβραίοι στο Maus, να αποκοιμιέται την ώρα που διαβάζει κόμικς, ενώ από πάνω του ο Μπιν Λάντεν κρατά ένα αιματοβαμμένο σπαθί και ο Τζορτζ Μπους την αστερόεσσα και ένα πιστόλι έτοιμοι να μονομαχήσουν. Ή να επιτεθούν από κοινού στον κοιμισμένο καλλιτέχνη; Μπορεί το πλάνο του για τη σειρά να ήταν διαφορετικό στην αρχή. Σκόπευε να είναι περισσότερο σατιρικός και να εστιάσει σε ατομικές ιστορίες. Αλλαξε, όμως, στην πορεία. «Είχα την ελπίδα ότι οι σκιές των πύργων θα ξεθωριάσουν σταδιακά καθώς θα ταξινομούσα τη θλίψη μου σε κουτάκια. Δεν φανταζόμουν, όμως, ότι οι αεροπειρατείες της 11ης Σεπτεμβρίου θα έπεφταν κι αυτές θύματα αεροπειρατείας από την κλίκα του Μπους που τις υποβίβασε σε ένα διαφημιστικό πόστερ πολεμικής κατάταξης. O κοιμισμένος καλλιτέχνης ανάμεσα στον Τζορτζ Μπους και τον Μπιν Λάντεν Κατ' αρχάς, το Ground Zero σηματοδοτούσε επίσης και ένα Year Zero. Τα ιδεαλιστικά σύμβολα της ειρήνης και οι λειψανοθήκες λουλουδιών ευδοκίμησαν μόνο για λίγο στη Union Square, το σημείο ανάμεσα στο Lower Manhattan και την υπόλοιπη πόλη. Παρασύρθηκαν όλα από τα νερά της βροχής και την αστυνομία καθώς ο κόσμος έσπευσε να εισέλθει στη “Νέα Κανονικότητα”. Οταν η κυβέρνηση άρχισε να μετατοπίζεται προς μια εντελώς δυστοπική κατάσταση Μεγάλου Αδελφού και να σπρώχνει την Αμερική σε μια αποικιοκρατική περιπέτεια στο Ιράκ –ενώ έπραξε ελάχιστα στο να καταστήσει ανυπόκριτα ασφαλέστερη την Αμερική, πέρα από το να κατάσχει νυχοκόπτες στα αεροδρόμια– όλη η οργή που με έπνιγε μετά τις εκλογές του 2000, όλη η παράνοια που μόλις και μετά βίας κατόρθωσα να διαχειριστώ μετά την πλημμύρα της 11ης Σεπτεμβρίου, επέστρεψαν για εκδίκηση. Νέα τραύματα άρχισαν να ανταγωνίζονται με τις ακόμα νωπές πληγές και η φύση του πλάνου μου άρχισε να μεταλλάσσεται», γράφει ο Art Spiegelman στο εισαγωγικό σημείωμα της έκδοσης με τίτλο In the Shadow of No Towers (εκδόσεις Pantheon) που περιλαμβάνει όλα τα κόμικς του με αφορμή τους Δίδυμους Πύργους. Μια συνολική εικόνα αποκαλύπτει αυτή τη συσσωρευμένη οργή που ξεσπά, όχι απέναντι στους άγνωστους αεροπειρατές αλλά στις βαθύτερες αιτίες που κρύβονται πίσω από τις πράξεις τους. Για αυτές τις αιτίες δεν είναι άμοιρες ευθυνών η αμερικανική πολιτική και η αδιάφορη στάση των πολιτών, τους οποίους ο Spiegelman απεικονίζει ως στρουθοκαμήλους να χώνουν τα κεφάλια τους στο χώμα, απέναντι σε ό,τι συμβαίνει στον υπόλοιπο πλανήτη. «Μετά τις επιθέσεις, το σχολείο της Nadja μετετράπη σε κέντρο διάσωσης. Τα παιδιά στάλθηκαν σε άλλο σχολείο. Κάποιοι γονείς εκνευρίστηκαν που τα παιδιά τους θα έχαναν κάποια προπαρασκευαστικά μαθήματα! Εμείς ήμασταν ενθουσιασμένοι που το παιδί μας θα βρισκόταν μακριά από το Ground Zero», αφηγείται σε μια από τις ιστορίες του για να κατακεραυνώσει τον ωχαδερφισμό των συμπολιτών του. Και λίγο παρακάτω απεικονίζει τον Τζορτζ Μπους με το καπέλο του Θείου Σαμ και ένα σφυρί στα χέρια να αποκαθηλώνει το Αγαλμα της Ελευθερίας, ενώ ο ίδιος ο Spiegelman αυτοπροσωπογραφείται ως μαζορέτα με ντουντούκα που συνοδεύει τους κατάκοπους Αμερικανούς φαντάρους. Μιλώντας για τους συμπατριώτες του, τους καταλογίζει ότι «δεν διδάχθηκαν τίποτα από τους Δίδυμους Πύργους, από το Αουσβιτς και τη Χιροσίμα… Και δεν άλλαξε τίποτα την 11η Σεπτεμβρίου… Ο πρόεδρος χρεώνει τους πολέμους του και πολεμά τις υποχρεώσεις του – η παλιά, γνωστή, θανατηφόρα ιστορία ως συνήθως». Θαυμαστής και ερευνητής των πρωτοποριακών μοντερνιστικών στριπ των αρχών του εικοστού αιώνα, ο Spiegelman δεν διστάζει να ενθέσει στα κόμικς του ειρωνικές εικόνες από τα έργα των δασκάλων του παρελθόντος: τα συμπαθή αλλά απείθαρχα Katzenjammer Kids του Rudolph Dirks τιμωρούνται ανηλεώς, ο ονειροπόλος Little Nemo του Winsor McCay ξυπνά με αντιασφυξιογόνο μάσκα και ο Happy Hooligan του Frederick Opper κατοικεί πάνω σε έναν σωρό σκουπιδιών. Η εποχή της αθωότητας είναι οριστικά χαμένη, κατά τον Art Spiegelman. Γι’ αυτό και τα κόμικς-θέσφατα του παρελθόντος πρέπει να αποδομηθούν και να ξαναγραφτούν απ’ την αρχή. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Spiegelman σχεδιάζει τον/την Krazy Kat του George Herriman στον υποτιθέμενο ουτοπικό παράδεισο του Coconino (ειρωνική παρομοίωση με τη Νέα Υόρκη) να τραγουδά «Ελευθερία είναι απλώς μια ακόμη λέξη για την οποία δεν έμεινε τίποτε πια να χάσεις» και τον εαυτό του να μονολογεί πως «Πίστεψα ότι θα έχανα τη ζωή μου την 11η Σεπτεμβρίου. Εχασα τα λογικά μου αμέσως μετά και έχασα το τελευταίο ίχνος της πίστης μου στις ΗΠΑ όταν αυτή η κλίκα ήρθε στα πράγματα. Υποθέτω ότι αυτή εδώ είναι η πραγματική γη της ελευθερίας», για να προσγειωθεί αμέσως υπό την απειλή ενός μπάτσου-σκύλου που τον διατάζει να σβήσει το τσιγάρο του… Το In the Shadow of No Towers του Art Spiegelman, δεκατέσσερα χρόνια μετά τα γεγονότα της Νέας Υόρκης, παραμένει απαισιόδοξα επίκαιρο και ιστορικά αναγκαίο ως ανάγνωσμα. Δυστυχώς κατά ένα μεγάλο μέρος του εξακολουθεί να παραμένει και προφητικό. Πηγή
-
- 11
-
- 9/11
- Δίδυμοι Πϋργοι
-
(and 5 more)
Tagged with: