Μετάβαση στο περιεχόμενο

That's Art! [ Τσαρούχης Γ. Vs Ευδαίμων Α., Βαβέλ τ. 32-33, 1983-84 ]


derveniotis

Προτεινόμενες Καταχωρήσεις


  • Member ID:  1658
  • Group:  Honored
  • Topic Count:  40
  • Content Count:  437
  • Reputation:   2703
  • Achievement Points:  437
  • Days Won:  0
  • With Us For:  6220 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  54

Ένας ενδιαφέρον διάλογος έλαβε χώρα αρχές της δεκαετίες του 80 μέσα απο τις σελίδες της Βαβέλ.

 

 

Αφορμή η "συστατική επιστολή" του Γιάννη Τσαρούχη που συνόδευε την πρώτη εμφάνιση του Δημήτρη Παπαϊωάννου στη Βαβέλ και στα κόμικς :

 

(Βαβέλ, τχ. 32, Δεκ 1983)

 

«Το να κάνεις κόμικς ποιητικά και ζωγραφικά όταν οι άλλοι κάνουν ηρωικά ή σχετλιαστικά* είναι κάτι σα το αυγό του Κολόμβου.

Ο ηρωισμός έχει ένδοξους προγόνους αλλά είναι ξεπεσμένος.

Οι πολεμικές σκηνές των αρχαίων ζωοφόρων του 4ου αιώνος, βωμός Περγάμου, τροποποιημένες από τον μικροαστικό ρατσισμό και τον ισχνό ρασιοναλισμό της εποχής μας, μας δίνουν τα κόμικς του Ταρζάν και του Αριάν.

Τα κόμικς του Παπαϊωάννου έχουν ζωγραφική και ποίηση, να κάτι το τόσο απλό που δε τόχε σκεφτεί κανένας.

Δε μπόρεσα ποτέ να εικονογραφήσω ένα φιλολογικό έργο, αλλά ό,τι έχω κάνει είναι η εικονογράφηση ενός ποιήματος που δεν έχει γραφτεί.

Τα ζωγραφικά και ποιητικά κόμικς θυμίζουν τα Δωδεκάορτα της Β. ζωγραφικής τηρουμένων των αναλογιών και των αποστάσεων χρονικών και άλλων. Ο Αμασίας Αστέριος εκαφτηρίαζε κι απαγόρευε να υφαίνουν στα «σήματα» των χιτώνων το βίο του Χριστού και της Παναγίας.

Είχε ίσως άδικο γιατί αυτά τα υφαντά Δωδεκάορτα ακολουθούσαν το δικό τους χαβά, οργιώδη σε χρώματα, ζωγραφική μισο-Ατζέκικη και μισο-Χριστιανική.

Η ζωγραφική και το χρώμα οδηγεί σε άλλου είδους κόμικς που θα έχουν ανάγκη όσοι δεν σαγηνεύονται από τα παραμύθια των μυών, τα κακοσχεδιασμένα ή τα υποπαράγωγα της σιχασιάς και της απογοητεύσεως»

 

O αντίλογος ακολούθησε ένα τεύχος μετά, με υπογραφή Α. Ευδαίμων:

 

"Στο προηγούμενο τεύχος της ΒΑΒΕΛ ο Γιάννης Τσαρούχης, προλογίζοντας τα κόμικς ενός νέου σκιτσογράφου διατυπώνει την άποψη ότι "η ζωγραφική και το χρώμα οδηγεί σε άλλου είδους κόμικς" σε αντίθεση με τα "παραμύθια των μυών, τα κακοσχεδιασμένα ή τα υποπαράγωγα της σιχασιάς και της

απογοητεύσεως'. Πιστεύει ο ζωγράφος ότι "τα κόμικς που έχουν ζωγραφική και ποίηση" είναι μια ιδέα απλή και πρωτότυπη, "κάτι σαν το αυγό του Κολόμβου".Αυτά, τα ζωγραφικά κόμικς, τα συνδεέι "τηρουμένων των αναλογιών" με τα Βυζαντινά Δωδεκάορτα ενώ θεωρεί τα κόμικς ηρωικής φαντασίας σαν εκχυδαϊσμένες τροποποιήησεις των ζωοφόρων του 4ου αιώνα.

Το σημείωμα του Γιάννη Τσαρούχη δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία μιας και μοναδικός του σκοπός φαίνεται να είναι η παρουσίαση της δουλειάς του συγκεκριμένου σκιτσογράφου.Όμως βγάζει στην επιφάνεια κάποιες από τις χρόνιες παρεξηγήσεις που υπάρχουν γύρω απ' τα κόμικς και έτσι γίνεται μια καλή αφορμή για να ξεκαθαρίσουν ορισμένα πράγματα.

Είναι γνωστή η αμηχανία πολλών διανοουμένων απέναντι στα κόμικ. Οταν δεν τα αφορίζουν σαν αντιδραστικό προϊόν της δυτικής υποκουλτούρας, προσπαθούν να ξεμπερδέψουν μαζί τους τακτοποιώντας τα στις παρυφές κάποιας άλλης τέχνης-συνήθως της ζωγραφικής- σαν μια παρατέχνη που επιζεί αναπαράγωντας δευτερογενώς τις κατακτήσεις της πρώτης. Συχνά καταφεύγουν στην εικονογραφική παράδοση για να ανακαλύψουν τις καταβολές των κόμικς και να αποδείξουν έτσι ότι η αφήγηση με εικόνεις όχι μόνο είναι παλιά ιστορία, αλλά έχει γίνει και με πολύ καλύτερο τρόπο στο παρελθόν. Πίσω απ΄όλα αυτά κρύβεται η άρνηση να αναγνωρσίσουν στα κόμικς αυτό που πραγματικά είναι: Μια καινούργια εντελώς αυτόνομη τέχνη.

Τα κόμικς είναι καινούργια τέχνη για τον απλό λόγο ότι είναι αδύνατη η ύπαρξή τους πρίν και έξω απο την τυπογραφία. Γεννήθηκαν μετά την εκρηκτική πρόοδο της τυπογραφίας στο τέλος του περασμένου αιώνα και από τότε ακολουθούν την εξέλιξή της μετατρέποντας τις τεχνολογικές της ανακαλύψεις σε αισθητικές προτάσεις.* Γιατί το έντυπο είναι η υλική βάση αλλά και το κύριο εκφραστικό μέσο για τα κόμικς. Η ένταξή τους μέσα στο είδος του εντύπου, η προσαρμογή τους στο σχήμα του, η σελιδοποίησή τους, δεν είναι απλά τεχνικά θέματα, είναι αισθητικά προβλήματα. Τα κόμικς αποκτούν υπόσταση μόνο όταν τυπωθούν. Η αποτυχία των εμπόρων στο εξωτερικό να παρουσιάσουν τις μακέτες των σκιτσογράφων σαν αυτόνομα καλλιτεχνικά έργα, είναι μια καλή απόδειξη γι αυτό.

Κανείς δεν έψαξε να βρεί προηγούμενο του κινηματογράφου στην ιστοριά της τέχνης.Είναι απόλυτα σαφές ότι η γέννησή του είναι άρρηκτα δεμένη με την τεχνολογία της εποχής της.Γιατί δεν μπορεί να γίνει σαφές ότι το ίδιο ισχύει και για τα κόμικς και ότι δεν είναι δυνατόν να είναι υπόλογα σε μια παράδοση που δεν τους ανήκει;

Αυτό που κυρίως αμφισβητείται μέσα απο τη σύνδεση των κόμικς με παλαιότερες μορφές είναι η αυτονομία τους ανάμεσα στις άλλες τέχνες. Ο Γ. Τσαρούχης μιλάει για "κακοσχεδιασμένα" κόμικς. Δεν διευκρινίζει σε ποιά αναφέρεται, είναι όμως βέβαιο ότι τα κριτήριά του είναι καθαρά εικαστικά.

Σίγουρα τα κόμικς έχουν επηρεασθεί πολύ από τις άλλες τέχνες και περισσότερο ίσως απο τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία και τη ζωγραφική. Είναι νόμιμο δικαίωμα κάθε νεαρής τέχνης να θεωρεί διαθέσιμη όλη την προηγούμενη καλλιτεχνική παραγωγή και να δανείζεται απ' αυτήν οτιδήπτε τη βοηθάει στην πορεία της για αυτογνωσία και κωδικοποίηση των δικών της εκφραστικών μέσων. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι έχει υποχρέωση να δίνει εχέγγυα καλής συμπεριφοράς στους δανειστές της. Κανείς δεν ζητάει απο τους καλλιτέχνες των κόμικς να είναι λογοτέχνες ή να ξέρουν να κάνουν κινηματογράφο. Έτσι δεν έχουν καμιά υποχρέωση να αποδείξουν ότι ξέρουν να ζωγραφίζουν. Ούτε καν να σχεδιάζουν. Είναι πιθανόν ο Copi να μη μπορεί να φτιάξει τίποτα περισσότερο απ΄αυτά τα κακότεχνα προφίλ. Μπορεί όμως να φτιάξει σπουδαιά κόμικς.

Τα κόμικς δεν έχουν αξιώσεις εικαστικού έργου, γιατί δεν λειτουργούν εικαστικά.Τα κόμικς "διαβάζονται" που σημαίνει ότι η αισθητική τους λειτουργία αρχίζει από τη στιγμή που ο θεατής-αναγνώστης μπαίνει μέσα στη διαδικασία εξέλιξής τους. Το κάθε καρέ είναι σκόπιμα ανολοκλήρωτο εικαστικά. Το σχέδιο, η σύνθεση, το χρώμα όπου υπάρχει, είναι ατελή γιατί η αισθητική τους ολοκλήρωση βρίσκεται στη σχέση με το προηγούμενο και το επόμενο καρέ. Όσο πιό άρτιο εικαστικά είναι ένα καρέ, τόσο πιο δυσκίνητο γίνεται, πιό δύσκολα εξελίξιμο. Γιατί τα κόμικς χειρίζονται μια διάσταση ξένη στις εικαστικές τέχνες. Το χρόνο. Η ζωγραφική απλώς παγιδεύει και παγώνει τη χρονική στιγμή. Τα κόμικς χρησιμοποιούν το χρόνο στη διάρκειά του, τον κατανέμουν με τις εικόνες δημιουργώντας ρυθμούς που σε καμιά άλλη τέχνη δεν είναι γνωστοί.

Να λοιπόν γιατί όχι μόνο οι αρχαιές ζωοφόροι και τα Βυζαντινά δωδεκάορτα, αλλά ούτε η εικονογράφηση φιλολογικών έργων έχουν καμιά συγγένεια με τα κόμικς.

Εδώ έχουμε αυτόνομα εικαστικά έργα που συνδέονται με μια σχέση μορφολογική ή θεματολογική. Ποτέ όμως η σχέση αυτή δεν καταλύει την αυτονομία τους για να τα εντάξει σε μια διαδικασία εξέλιξης.

Έτσι τα "κόμικς που έχουν ζωγραφική και ποίηση"¨όχι μόνο δεν είναι το αυτό του Κολόμβου αλλά δεν είναι ούτε ζωγραφική ούτε ποίηση και πολύ περισσότερο δεν είναι κόμικς.

Ίσως τα κόμικς μέχρι τώρα να μην έχουν δώσει δείγματα μεγάλης τέχνης.** Έχουν όμως προπολλού αποδείξει ότι δεν είναι ο φτωχός συγγενής των άλλων τεχνών. Είναι μια ρωμαλέα αυτοδύναμη τέχνη με τεράστιες εκφραστικές ικανότητες.

Α. ΕΥΔΑΙΜΩΝ

 

"]* Είναι γνωστό πως ο R. Lichtenstein και άλλοι pop ζωγράφοι, έβαλαν στο εικαστικό γλωσσάριο το τυπογραφικό ράστερ, χρησιμοποιώντας την αισθητική

 

διάσταση που του έχουν δώσει τα κόμικς.

** Προσωπικά πιστεύω ότι τα PEANUTS του Charles Schulz είναι απο τα λίγα πράγματα που θα παραδώσει ο αιώνας μας στον επόμενο

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  6578
  • Group:  Members
  • Topic Count:  4
  • Content Count:  49
  • Reputation:   24
  • Achievement Points:  49
  • Days Won:  0
  • With Us For:  5683 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  29

Νομίζω, ότι η απάντηση του κ.[Ευδαίμων] {?} ήταν σωστή .Σίγουρα τα κόμικς διαφέρουν από τις τέχνες από τις οποίες έχουν επηρεαστεί και κατά τη γνώμη μου είναι απόλυτα σωστή η παρατήρηση ότι η ζωγραφική ''παγώνει τον χρόνο'' ενώ τα κόμικς τον χρησιμοποιούν . Έτσι σε συνάρτηση με τα παραπάνω ο δημιουργός επιλέγει το σχέδιο με το οποίο πιστεύει ότι προχωρά καλύτερα η πλοκή της ιστορίας,και ακόμη και αν το σχέδιο αυτό είναι ''κακοσχεδιασμένο'', ο δημιουργός το χρησιμοποιεί .Αυτά.Πολύ καλές πληροφορίες Graves :clap2:

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  1271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  715
  • Content Count:  3477
  • Reputation:   20239
  • Achievement Points:  3534
  • Days Won:  16
  • With Us For:  6259 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

Κορυφαίος ο Ευδαίμων. Κάπου το έχω ξανασυναντήσει το όνομα αλλά τώρα δεν μου ρχεται.

 

Ειδικά εκεί που λει : "Συχνά καταφεύγουν στην εικονογραφική παράδοση για να ανακαλύψουν τις καταβολές των κόμικς και να αποδείξουν έτσι ότι η αφήγηση με εικόνες όχι μόνο είναι παλιά ιστορία, αλλά έχει γίνει και με πολύ καλύτερο τρόπο στο παρελθόν. Πίσω απ΄όλα αυτά κρύβεται η άρνηση να αναγνωρσίσουν στα κόμικς αυτό που πραγματικά είναι: Μια καινούργια εντελώς αυτόνομη τέχνη".

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  6330
  • Group:  Banned
  • Topic Count:  300
  • Content Count:  1257
  • Reputation:   7187
  • Achievement Points:  1258
  • Days Won:  25
  • With Us For:  5716 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

Α. Ευδαίμων είναι ο Αντώνης Ευδαίμων και πρόκειται για τον γνωστό σε όλους μας Αρκά.

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  1271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  715
  • Content Count:  3477
  • Reputation:   20239
  • Achievement Points:  3534
  • Days Won:  16
  • With Us For:  6259 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

Χμ Αρκάς! Κάπου το χω ξανακούσει κι αυτό το όνομα...

( :thanks: )

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  1658
  • Group:  Honored
  • Topic Count:  40
  • Content Count:  437
  • Reputation:   2703
  • Achievement Points:  437
  • Days Won:  0
  • With Us For:  6220 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  54

Το φυλούσα για έκπληξη, αλλά η erma με πρόλαβε :cheers3:

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  6578
  • Group:  Members
  • Topic Count:  4
  • Content Count:  49
  • Reputation:   24
  • Achievement Points:  49
  • Days Won:  0
  • With Us For:  5683 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  29

Αρκάς ε?Λογικό, μόνο αυτός θα έδινε μία τέτοια απάντηση

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  1271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  715
  • Content Count:  3477
  • Reputation:   20239
  • Achievement Points:  3534
  • Days Won:  16
  • With Us For:  6259 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

Ξέρει κανείς τους αριθμους των τευχών της Βαβέλ που διεξήχθη ο διάλογος;

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  6330
  • Group:  Banned
  • Topic Count:  300
  • Content Count:  1257
  • Reputation:   7187
  • Achievement Points:  1258
  • Days Won:  25
  • With Us For:  5716 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

Το κείμενο του Γιάννη Τσαρούχη δημοσιεύτηκε στη Βαβέλ, στο τεύχος 32 (12/1983) και το κείμενο του Αντώνη Ευδαίμων (Αρκάς) στο τεύχος 33 (1/1984) του ίδιου περιοδικού.

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  1271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  715
  • Content Count:  3477
  • Reputation:   20239
  • Achievement Points:  3534
  • Days Won:  16
  • With Us For:  6259 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

Ευχαριστώ !

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 2 years later...

  • Member ID:  5031
  • Group:  Νέα Μέλη
  • Topic Count:  0
  • Content Count:  4
  • Reputation:   37
  • Achievement Points:  4
  • Days Won:  0
  • With Us For:  5866 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  59

Έχω την εντύπωση ότι υπήρξε άλλη μια απάντηση-κριτική στο κόμικς του Παπαϊωάννου. Του Γιάννη Καλαϊτζή (του γνωστού). Γραμμένη μάλιστα στο χέρι, με κεφαλαία γράμματα. Αδύνατον να θυμηθώ άλλες λεπτομέρειες...

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  3787
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  488
  • Content Count:  12120
  • Reputation:   82077
  • Achievement Points:  12142
  • Days Won:  79
  • With Us For:  6035 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  49

Το σχέδιο, η σύνθεση, το χρώμα όπου υπάρχει, είναι ατελή γιατί η αισθητική τους ολοκλήρωση βρίσκεται στη σχέση με το προηγούμενο και το επόμενο καρέ. Όσο πιό άρτιο εικαστικά είναι ένα καρέ, τόσο πιο δυσκίνητο γίνεται, πιό δύσκολα εξελίξιμο. Γιατί τα κόμικς χειρίζονται μια διάσταση ξένη στις εικαστικές τέχνες. Το χρόνο. Η ζωγραφική απλώς παγιδεύει και παγώνει τη χρονική στιγμή. Τα κόμικς χρησιμοποιούν το χρόνο στη διάρκειά του, τον κατανέμουν με τις εικόνες δημιουργώντας ρυθμούς που σε καμιά άλλη τέχνη δεν είναι γνωστοί.

 

Σπάνια ακούω δημιουργούς ή απλούς αναγνώστες να επισημαίνουν την αξία του χρόνου στην Ένατη Τέχνη, πολύ περισσότερο το πόσο εύπλαστος είναι. Κρίμα που δεν έχω τη συνέντευξη κάποιου σπουδαίου έλληνα γελοιογράφου, που στην προσπάθειά του να εξαφανίσει τη λέξη κόμικς από τη δουλειά του τα οριοθετεί ως "σκίτσα που αδυνατούν να χωρέσουν το μήνυμά τους σε ένα μόνο καρε, όπως κατορθώνουν οι γελοιογραφίες".

 

Δε θα τον πετύχω το ρουφιάνο;...

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 13 years later...

  • Member ID:  39018
  • Group:  Νέα Μέλη
  • Topic Count:  0
  • Content Count:  2
  • Reputation:   1
  • Achievement Points:  2
  • Days Won:  0
  • With Us For:  667 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

On 6/10/2010 στο 12:11 ΜΜ, kukuzelis είπε:

Έχω την εντύπωση ότι υπήρξε άλλη μια απάντηση-κριτική στο κόμικς του Παπαϊωάννου. Του Γιάννη Καλαϊτζή (του γνωστού). Γραμμένη μάλιστα στο χέρι, με κεφαλαία γράμματα. Αδύνατον να θυμηθώ άλλες λεπτομέρειες...

 

Μηπως θα μπορούσες να μας δωσεις link για αυτήν την απάντηση?

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Επισκέπτης
Απάντηση σε αυτό το θέμα ...

×   Έχετε επικολλήσει περιεχόμενο με μορφοποίηση.   Κατάργηση μορφοποίησης

  Επιτρέπονται μόνο 75 emoticons maximum.

×   Ο σύνδεσμός σας έχει ενσωματωθεί αυτόματα.   Εμφάνιση ως σύνδεσμος

×   Το προηγούμενο περιεχόμενό σας έχει αποκατασταθεί.   Διαγραφή εκδότη

×   Δεν μπορείτε να επικολλήσετε εικόνες απευθείας. Ανεβάστε ή εισάγετε εικόνες από URL

×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.