O Aλτάν με τα δικά του λόγια [Ιατρού Γιάννης, efsyn.gr, 1/03/2025]

[ramirez]

Ένας από τους κορυφαίους Ευρωπαίους σκιτσογράφους, ο μεγάλος Ιταλός καλλιτέχνης Αλτάν, θα βρεθεί στην Αθήνα σε μια σπάνια εμφάνιση.

 

 

 

 

Αν και πολυγραφότατος, ο Φραντσέσκο Τούλιο Αλτάν – όπως είναι το πλήρες όνομά του – είναι γνωστός μεταξύ άλλων και για τη λακωνικότητά του, η οποία εκτός από γνώριμο στοιχείο των σκίτσων του, τον ακολουθεί και στον τρόπο που απαντάει στις – ελάχιστες είναι η αλήθεια – συνεντεύξεις που δίνει. Το διαπιστώσαμε κι εμείς κατά τη διάρκεια της συνέντευξης που μας παραχώρησε το 2019 (Καρέ Καρέ 8.6.2019), στο πλαίσιο της συμμετοχής του στην έκθεση «Democrisis – Δημοκρατία σε Κρίση» της Λέσχης Ελλήνων Γελοιογράφων, η οποία είχε εγκαινιαστεί τον Απρίλιο του 2019 στο Μετρό Συντάγματος στην Αθήνα με την παρουσία του Ιταλού καλλιτέχνη.

 

 

 

 

Στο πλαίσιο των προφεστιβαλικών δράσεων του Comicdom Con Athens 2025, το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών φιλοξενεί μια σπουδαία εκδήλωση με τον διάσημο Ιταλό σκιτσογράφο. Ο καλλιτέχνης θα συζητήσει για το έργο του με τον ιστορικό τέχνης και συνεπιμελητή του Καρέ Καρέ Γιάννη Κουκουλά, και τον εικονογράφο, σκιτσογράφο και δημιουργό κόμικς Παναγιώτη Μητσομπόνο, ενώ στη συνέχεια θα λάβει χώρα μια «σκιτσογραφική συζήτηση» με τον γελοιογράφο και δημιουργό κόμικς Σπύρο Δερβενιώτη, κατά τη διάρκεια της οποίας οι δύο δημιουργοί θα συνομιλήσουν καλλιτεχνικά μπροστά στο κοινό και θα σκιτσάρουν πάνω σε κοινά θέματα. Όπως και στην περίπτωσή μας, έτσι και στην περίπτωση των Ελλήνων καλλιτεχνών που θα συμμετάσχουν στην εκδήλωση δεν είναι η πρώτη φορά που συναντιούνται ή συνομιλούν, άμεσα ή έμμεσα. Μάλιστα οι «διάλογοί» τους ήταν πάντοτε δημόσιοι: όλοι τους συνυπήρχαν για δεκαετίες στα περιοδικά «Βαβέλ» και «Παρά Πέντε» όπου δημοσιεύονταν έργα τους τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, τα οποία συχνά είχαν κοινές αφετηρίες και σίγουρα πραγματεύονταν κοινές προβληματικές.

 

 

 

 

Ένας, ίσως ο σημαντικότερος λόγος που το έργο του Αλτάν ξεχωρίζει είναι αναμφίβολα ο πηγαίος, αφοπλιστικός κυνισμός του και η διάχυτη, βαθιά ειρωνεία που αποτελεί σήμα-κατατεθέν του. Ειδικά στα ενήλικα έργα του, όπως ενδεικτικά τα «Colombo», «Trino», «Ada», «Fritz Melone» και οι γελοιογραφίες του με πρωταγωνιστή τον Τσιπουτί ή άλλους, επώνυμους ή ανώνυμους πρωταγωνιστές, αλλά και στις πολυάριθμες σύντομες ιστορίες του, ο Αλτάν καταφέρνει να πλάσει γκροτέσκους κόσμους και χαρακτήρες οι οποίοι είναι απωθητικοί, άθλιοι, συχνά χυδαίοι ή ακόμα και σιχαμένοι, αλλά παράλληλα τόσο γνώριμοι που προκαλούν μία άβολη ταύτιση. Δεν εξαντλείται στην καταγραφή, στην κωμική αφήγηση γνώριμων καταστάσεων – άλλωστε συχνά οι διηγήσεις του είναι μπολιασμένες με στοιχεία υπερβολής και σουρεαλισμού – αλλά στην ουσία πλάθει με μαεστρία ανθρωπότυπους, οι οποίοι φέρνουν τον αναγνώστη προ των ευθυνών του, μόνο και μόνο επειδή τον φέρνουν σε αμηχανία που τους μοιάζει. Το απλό, αφαιρετικό σχεδιαστικό του στιλ έρχεται και δένει αρμονικά αναδεικνύοντας τελικά το περιεχόμενο, την ουσία, το μήνυμα που ο δημιουργός επιθυμεί κάθε φορά να επικοινωνήσει.

 

 

50 χρόνια Πίμπα!

 

 

 

 

Ακόμα μία πολύ ενδιαφέρουσα πλευρά του καλλιτέχνη Αλτάν, η οποία έχει παραμείνει σχετικά αθέατη στην Ελλάδα, είναι η πολύ επιτυχημένη σειρά ιστοριών για παιδιά «La Pimpa», με πρωταγωνίστρια μια λευκή σκυλίτσα με κόκκινες βούλες. Όπως εξομολογείται ο ίδιος, «η "Πίμπα" γεννήθηκε κατά τύχη ένα απόγευμα στο Μιλάνο το 1975. Σχεδίαζα για την κόρη μου που ήταν δύο χρονών. Μου ζητούσε να της σχεδιάσω ένα πλοίο, μια αρκούδα, έναν ήλιο. Και ανάμεσα σε όλα αυτά που της σχεδίαζα, προέκυψε και η Πίμπα. Μετά γεννήθηκε και μια μικρή ιστορία, η οποία άρεσε στη σύνταξη του περιοδικού "Corriere dei piccoli"…» (σ.σ. Corriere dei piccoli, ιστορικό εβδομαδιαίο περιοδικό κόμικς στην Ιταλία, 1908-1995). Σύντομα η Πίμπα έγινε ένα από τα πιο αγαπητά κόμικς για παιδιά στην Ιταλία, ενώ μεταφέρθηκε στη μικρή οθόνη αλλά και σε μια σειρά από παιδικά είδη: τσάντες, τετράδια, ρούχα, σεντόνια, μέχρι και… πασχαλινά αυγά! Θεωρείται αναμφίβολα μία από τις σημαντικότερες ηρωίδες παιδικών κόμικς στην Ιταλία, κάτι που εξηγεί τις πολυάριθμες δράσεις που προγραμματίζονται για τα πεντηκοστά της γενέθλια, με αφετηρία την Μπολόνια: από τις 30 Μαρτίου θα φιλοξενηθεί στη δημοτική βιβλιοθήκη Σαλαμπρόζα μια μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στην τετράποδη πρωταγωνίστρια της ομώνυμης σειράς, η οποία θα είναι μόνο η αρχή των σχετικών εκδηλώσεων που έχουν προγραμματιστεί για όλο τον χρόνο σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας. Φυσικά οι ιστορίες της Πίμπα έχουν μεταφερθεί και στα ελληνικά: πολλές εκδόσεις κυκλοφόρησαν τις προηγούμενες δεκαετίες από τη Modern Times, ενώ μεταγλωττισμένα επεισόδια από τις σειρές κινουμένων σχεδίων προβάλλονταν στον τηλεοπτικό σταθμό Alter.

 

♦ Ο κόσμος του Altan
Πότε: 6 Μαρτίου 2025, 18.30
Πού: Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών (Πατησίων 47)
Είσοδος ελεύθερη

 

 

 

 

Και το σχετικό link...