Ο ήχος του Pan Pan χτυπάει την Αθήνα «σαν ρεύμα στην πίστα» [Βύρωνας Κριτζάς, kathimerini.gr-περιοδικό "Κ", 15/11/2022]

[chrisbouk]

Γνωστός τόσο για τα κόμικς όσο και για τα τραγούδια του, ο άνθρωπος που θύμισε στην εναλλακτική Αθήνα ότι «τα παιδιά θέλουν χορό» μιλάει στο «Κ» με αφορμή το νέο του άλμπουμ.

 

 

"Είμαι έτοιμος να αναμετρηθώ με το παρκάρισμα στο Παγκράτι», μου λέει από το τηλέφωνο. «Μπορεί να αργήσω λίγο». Εντέλει καθυστερεί μόλις πέντε λεπτά. Γενικά, τα πράγματα του πηγαίνουν καλά τελευταία… Στα 40 του, ο Pan Pan, κατά κόσμον Παναγιώτης Πανταζής, απολαμβάνει ένα δροσερό κύμα αναγνώρισης για τη μουσική του από ανθρώπους μεταξύ 18 και 35, ενώνοντας τους ήχους των ’80s με το σήμερα. Ακόμα και στα πιο αφελή τραγούδια του (η ποπ πολλές φορές οφείλει να είναι αφελής) μπορείς να ακούσεις έναν δημιουργό χορευτικής μουσικής με συνείδηση, ένα παιδί σε τροχιά ενηλικίωσης, έναν άνδρα της εποχής συμφιλιωμένο με την ευάλωτη πλευρά του. Ο Pan Pan δεν ωραιοποιεί την αλήθεια, απλώς την παραμορφώνει λίγο για να χορέψει μαζί της.

 

Στον κόσμο των κόμικς είναι γνωστός χρόνια τώρα. Βιβλία, περιοδικά, συμμετοχές σε φεστιβάλ… Στη μουσική, παρότι δεν θεωρείται ακριβώς νέο πρόσωπο, αρκετοί τον ανακάλυψαν πέρυσι με το Χτύπα με σαν ρεύμα στην πίστα. Στίχοι που περιέγραψαν τη ρευστή μοντέρνα σεξουαλικότητα κλείνοντας το μάτι στους Blur, ένας τίτλος τυπωμένος σε μπλουζάκια, ένας ρυθμός που έκανε τα παιδιά που θέλουν χορό να χορέψουν. Εν τω μεταξύ, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι δεν είναι καν το καλύτερό του τραγούδι, κάτι που έρχεται να επιβεβαιώσει το ολοκαίνουργιο άλμπουμ Φαντασμαγορία 3 με κομμάτια όπως η Ανισόπεδη ντίσκο. Ανάλαφρο και ταυτόχρονα εξομολογητικό, το εν λόγω anthem καταφέρνει να χωρέσει τα άγχη του, τα αφελή όνειρα στις ταράτσες της Αθήνας, τους συμβιβασμούς, τις ανασφάλειες, τους αγαπημένους του Έλληνες καλλιτέχνες και τη δίψα του για ζωή, όλα μέσα στο πλαίσιο ενός εύπεπτου ποπ τραγουδιού. 

 

Παρότι χαρούμενος για την αγάπη που εισπράττει τελευταία, o Pan Pan δεν παίρνει τον εαυτό του πολύ στα σοβαρά. Μάλιστα κάνει και πλάκα: διαδίδει ότι σκέφτεται να δηλώσει υποψηφιότητα για δήμαρχος Ανάφης (hot προορισμός της εναλλακτικής αθηναϊκής νεολαίας). Από αυτό το inside joke που έτυχε να μάθω, ξεκινάει και η συνέντευξή μας.

 

Παναγιώτη, το σκέφτεσαι αλήθεια;
Ναι, πού το ξέρεις; (γέλια). Το θέμα είναι ότι θα ψηφίσουν μόνο οι μόνιμοι κάτοικοι! Δεν νομίζω ότι με ξέρουν… Η αλήθεια πάντως είναι ότι τα τελευταία δύο καλοκαίρια έχω πολλά tags σε stories από εκεί. Eιδικά από το μπαρ Μάντρες.

 

Μουσική κυκλοφορείς από το 2010, όμως πολύς κόσμος σε ανακαλύπτει τώρα…
Ναι, το μπαμ έγινε με κάποια πρόσφατα κομμάτια, όπως το Χτύπα με σαν ρεύμα στην πίστα και το Τα παιδιά θέλουν χορό. Ουσιαστικά ήρθε ένα νέο κοινό, γιατί οι συνομήλικοί μου, αυτοί που έρχονταν στα live μου πριν από δέκα χρόνια ας πούμε, με είχαν συνηθίσει σε μουσικές με λιγότερα φωνητικά και αγγλικούς στίχους. Τώρα με ακούν κυρίως παιδιά 25, 30 χρόνων. Μου αρέσει αυτό. Με αναζωογονεί κατά κάποιον τρόπο, γιατί πλέον η καθημερινότητά μου είναι διαφορετική. Έχω οικογένεια, παιδί, υποχρεώσεις, οπότε τα live με επιστρέφουν σε μια ζωή που μου έχει λείψει. 

 

Το ψευδώνυμο Pan Pan σού αρέσει ή σου το κόλλησαν όταν ήσουν μικρός;
Όταν έκανα γκράφιτι, στα 14 με 16, είχα το Pan! (με θαυμαστικό). Έπειτα υπέγραφα ως Beak. Mετά ως ράπερ, γιατί υπήρξα και τέτοιος, είχα ελληνικό ψευδώνυμο: Έμβολο. Όταν πια άρχισα να κάνω κόμικς, ενώ υπέγραφα στο εξώφυλλο ως Παναγιώτης Πανταζής, επικράτησε το Pan Pan. Αλλά και κόσμος που δεν γνώριζε το ψευδώνυμο, π.χ. τα παιδιά που γνώρισα στον στρατό, με φώναζαν έτσι. Δεν είναι σπουδαίο όνομα, αλλά έχει πλάκα. 

 

Το νέο άλμπουμ Φαντασμαγορία 3, συνέχεια των 1 και 2, ξεκινάει με την Ανισόπεδη ντίσκο, ίσως το καλύτερό σου κομμάτι έως τώρα. Κατ’ αρχάς, πώς σου ήρθε το «ανισόπεδη»; 
Είχα κάνει κάποτε ένα κομιξάκι λίγο σουρεάλ. Είμαστε 1.000 χρόνια μπροστά στον χρόνο, ο πολιτισμός έχει καταστραφεί όπως τον ξέρουμε και οι πρωταγωνιστές είναι ένα ραδιενεργό ψαροκόκαλο, ένα αυγό, ένα φάντασμα και κάτι άλλο που δεν θυμάμαι. Σε κάποια φάση, ένας από αυτούς τους ήρωες χαρακτηρίζει την Αθήνα «ανισόπεδη ντίσκο» και κάπως έμεινε αυτό. Μάλιστα θυμάμαι ότι είχε τραβήξει την προσοχή μιας συναδέλφου σου, της Ελίνας Δημητριάδη, και λέγαμε για πλάκα ότι αυτό κάποτε θα γινόταν κομμάτι.

 

Μου αρέσει πολύ και η φωνή της κοπέλας που τραγουδάει, της Καλλιόπης Μητροπούλου…
Nαι, η Καλλιόπη είναι φανταστική. Και είμαστε μαζί και στους Echo Tides, είναι η φωνή του συγκροτήματός μας. 

 

Το «δε θέλω ύπνο και δε θέλω να πεθάνω» είναι συγκινητικός στίχος. Από την άλλη, τι κόλλημα έχει φάει η νέα εναλλακτική ποπ με την καταστροφή και τον θάνατο; 
Τι εννοείς; Μπορείς να μου δώσεις κάποια παραδείγματα;

Θα σου πω μερικούς τίτλους και στίχους άλλων: «Θα καταστρέψω τον κόσμο», «Είναι ωραία να πεθαίνουμε παρέα», «Θα βάλω Netflix και θα πεθάνω». Μήπως το να μιλάς για θάνατο κρύβει και μια πόζα;
Δεν θέλω να μιλήσω για τους άλλους. Προσωπικά, μέσα από τη μουσική μου προσπαθώ να αντιμετωπίσω και τον φόβο του θανάτου, ένα άγχος το οποίο με κυνηγάει από μικρό παιδί. Το έχω δουλέψει και στην ψυχοθεραπεία. Στους στίχους μου μοιράζομαι με απλό τρόπο αλήθειες της καθημερινότητάς μου. Μία από αυτές, λοιπόν, είναι και ότι δεν θέλω να πεθάνω. Τι πόζα έχει αυτό; Δεν είναι ψέματα. 

 

Όταν γράφεις στίχους, έχεις και λίγο στο μυαλό σου ότι εκφράζεις τη γενιά σου ή το βλέπεις σαν μια καταγραφή προσωπικών συναισθημάτων και σκέψεων;
Το δεύτερο. Είναι περίεργο, γιατί έτυχε να μου πουν κάτι εικοσάχρονα παιδιά ότι η Ανισόπεδη ντίσκο μιλάει για τη γενιά μας. Ποια γενιά μας; Αφού εσείς είστε 20 και εγώ 40! Στο κομμάτι μιλάω για τα άγχη μου, τα κλισέ που έχω ακολουθήσει, όπως π.χ. ότι παντρευτήκαμε με τη σύντροφό μου σε εκκλησία και βαφτίσαμε το παιδί μας. Εγώ αισθάνομαι ότι δεν αφορούν κανέναν αυτά, αλλά βλέπεις ότι υπάρχει κόσμος που ταυτίζεται. 

 

 

Γιατί επιμένεις στον synth ήχο της δεκαετίας του ’80; 
Τον αγαπάω πάρα πολύ. Φαντάζομαι ότι έχει να κάνει με τα πρώτα ακούσματα, που φέρνουν μια αίσθηση ασφάλειας. Μου αρέσει να ασχολούμαι με τα σύνθια, να φτιάχνω τον ήχο μου, είναι μια διαδικασία που με χαλαρώνει…

 

Δηλαδή δεν έχεις την ανάγκη ή τη φιλοδοξία να καθιερώσεις έναν δικό σου ήχο;
Το επιχείρησα στα πρώτα μου άλμπουμ αυτό. Θυμάμαι ξεκινούσα να παίζω μουσική στις επτά το απόγευμα και μετά κάποια στιγμή κοιτούσα έξω και είχε ξημερώσει. Δεν με ενδιέφερε καν να γράψω. Απλώς ανακάλυπτα ήχους, δημιουργούσα ήχους κ.λπ. Πλέον δεν έχω τον χρόνο να το κάνω αυτό. Μου αρέσει να βρίσκω τον ήχο μου στα σύνθια. Είναι και πιο ασφαλές, δεν θα το αρνηθώ. Πάντως την επιτυχία των τραγουδιών δεν την αποδίδω στον ήχο, την αποδίδω στον στίχο. 

 

Πάνω σε αυτό που λες, σκεφτόμουν ότι ο Τhe Boy, η Ναλύσσα Γκρην, εσύ μιλήσατε σε περισσότερο κόσμο όταν το γυρίσατε στο ελληνόφωνο…
Ναι, δεν είναι τυχαίο. Στα αγγλικά δεν μπορεί να τραγουδήσει ο άλλος μαζί σου. Εγώ ξέρεις πότε ξεκλείδωσα και άρχισα να γράφω αποκλειστικά στα ελληνικά; Όταν άκουσα το Κοκτέιλ της Ναλύσσα Γκρην. Εκεί κατάλαβα ότι μπορείς να κάνεις ωραία ποπ στα ελληνικά, απλή και διασκεδαστική. Γενικά, πολλές φορές με ξεκλειδώνουν πράγματα που συμβαίνουν σε άλλους. Το διαπίστωσα στην ομαδική ψυχοθεραπεία αυτό. Είναι ένα ωραίο εργαλείο, που σε πάει παραπέρα.

 

Ακούγοντας το Φωτιά στις κεραίες, αισθάνομαι λίγο σαν να διαβάζω κόμικς. Βλέπω σχέδια, χρώματα… Λειτουργείς και λίγο σαν κομίστας στη μουσική;
Ε, ναι, δεν μπορεί να διαχωριστεί αυτό. Έτσι κι αλλιώς λειτουργώ συναισθητικά. Μια μυρωδιά, ας πούμε, μπορεί να μου φέρει στο μυαλό ένα χρώμα. Αυτό είναι και το ερευνητικό που είχα κάνει στην Αρχιτεκτονική: πώς μπορείς να διαβάσεις το τοπίο σαν παρτιτούρα μέσω της συναισθησίας. 

 

Ως αρχιτέκτονας έχεις εργαστεί;
Έξι εβδομάδες! Πήγα σε ένα γραφείο, δεν την πάλεψα και έβαλα στοίχημα να κάνω αυτό που αγαπάω, να φτιάχνω κόμικς. Οπότε σήμερα βγάζω βιβλία, συνεργάζομαι με εκδοτικούς, με διαφημιστικές…

 

Πες μου λίγο πώς ξεκινάει η μέρα σου. 
Για πρωινό τι τρως;
Αραβική πίτα με ταχίνι, μέλι και μπανάνα.

 

Πηγαίνεις τον γιο σου σχολείο; 

Ναι, τον πάω σχολείο, μετά γυρνάω σπίτι και δουλεύω, μετά πάω και τον παίρνω, ύστερα συνεχίζω τη δουλειά ως το απόγευμα… Πρόσφατα είχε για πρώτη φορά να κάνει ασκήσεις. Πήγα να τον βοηθήσω και με έδιωξε. «Φύγε και κάνε και ησυχία», μου είπε.

 

Η σχέση σου με τα σόσιαλ μίντια;
Είμαι αρκετά ενεργός. Κυρίως στο Instagram. Μια γνωστή μου με ρώτησε αν έχω προσλάβει άνθρωπο, επειδή απαντάω στα σχόλια, στα stories… Ε, ναι λοιπόν, έχω αυτό το skill, απαντάω στα stories! (γέλια) 

 

Στα μπαρ είσαι γενικά από τους τύπους που χορεύουν;
Όταν πήγαινα, ναι. Πλέον δεν βγαίνω τόσο συχνά…

 

Σε έχει χτυπήσει ποτέ ρεύμα, στην πίστα ή αλλού;
Mε έχει χτυπήσει στο πατρικό μου, σε έναν διακόπτη.

 

Υπάρχει κάποιο θέμα ή κάποια εμπειρία για την οποία έχεις προσπαθήσει να γράψεις τραγούδι και δεν τα κατάφερες;
Όχι, γιατί γράφω για πράγματα που τα ξέρω καλά. Όταν ήμουν 20, με τους φίλους μου που κάναμε χιπ χοπ λέγαμε: «Τώρα θα γράψουμε για την παγκοσμιοποίηση». Ούτε που καταλαβαίναμε τι σημαίνει παγκοσμιοποίηση, αλλά θέλαμε να γράψουμε και μάλιστα είχαμε την ελπίδα ότι μέσα από το τραγούδι μας θα την καταργήσουμε! Σήμερα οι στίχοι μου είναι λόγια που θα μπορούσα να πω και στο μιλητό σε κάποιον. Αυτό που τα κάνει τραγούδια είναι ο παιχνιδιάρικος ρυθμός. 

 

Όσο μεγαλώνεις γίνεσαι πιο ευαίσθητος ή πιο ανθεκτικός, πιο σκληρός;
Πιο ευαίσθητος νομίζω… Εντάξει, πάντα πληγωνόμουν εύκολα. Απλώς παλιότερα δεν είχα τα μέσα να το αντιμετωπίσω. Η ψυχοθεραπεία που έχω κάνει ανά διαστήματα με βοηθάει να οχυρώνομαι. 

 

Αναφέρεις συχνά την ψυχοθεραπεία…
Ναι, την αναφέρω, γιατί με βοήθησε πάρα πολύ, σε πολλά πράγματα. Και με βοηθάει να εξελίσσομαι. Το ότι κάνεις ψυχοθεραπεία δεν σημαίνει ότι δεν είσαι καλά. Πιο πιθανό είναι να μην είσαι καλά όταν δεν κάνεις.

 

Οι ερωτήσεις μου τελείωσαν. Υπάρχει κάτι που θα ήθελες να ρωτήσεις εσύ τον εαυτό σου;
Όχι… (Παύση). Εντάξει, αναρωτιέμαι τι θα κάνω στο μέλλον. Δουλεύω διάφορα άλμπουμ και έχω απορία τι θα κάνω όταν τελειώσουν. Θα έχω ακόμα όρεξη για μουσική; Θα έχω όρεξη για live; 

 

Τώρα έχεις;
Ναι, τώρα έχω πάρα, πάρα πολλή όρεξη. Είμαι γεμάτος μουσική.

 

ΙΝFO → Στις 11/11 ο Pan Pan με το Παιδί Τραύμα θα υποδεχτούν το κοινό στο Gagarin 205 της Αθήνας. Το νέο του άλμπουμ, Φαντασμαγορία 3 (το εξώφυλλο στη φωτογραφία πάνω), κυκλοφορεί ψηφιακά, ενώ η τριλογία της Φαντασμαγορίας πρόκειται να κυκλοφορήσει και σε φυσική μορφή.

 

Πηγή: περιοδικό "Κ"

 

Επεξεργασία Νοεμβρίου 16, 2022 από chrisbouk