Η ελληνική ιστορία μέσα από το graphic novel του Soloúp [Κεκέ Πέγκυ, maxmag.gr, 26/10/2022]

Θοδωρής Καραπάνος · Οκτωβρίου 28, 2022

Η ελληνική ιστορία μέσα από το graphic novel του Soloúp

Πέγκυ Κεκέ

Solou%CC%81p-21-%CE%97-%CE%BC%CE%B1%CC%8

Πηγή: elculture.gr

Σημαιάκια, παρελάσεις, σχολικές γιορτές, τραγούδια και ποιήματα· σε τέτοιο κλίμα κυμαίνεται η καθημερινότητα του ελληνικού λαού δύο φορές τον χρόνο, με την μια από αυτές να πλησιάζει. Με τον ερχομό της εθνικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου του 1940, μικροί και μεγάλοι έχουν την ευκαιρία να βρεθούν πιο κοντά σε μια πτυχή της ιστορίας του ελληνικού κράτους, σε μια πτυχή δηλαδή της ιστορίας τους, αναπολώντας τα τρανταχτά γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά κυρίως δίνοντας έμφαση στον ρόλο που διαδραμάτισε η ίδια η χώρα σε αυτόν. Στο πλαίσιο της εθνικής αφύπνισης και της ενθύμησης της πολιτιστικής κληρονομιάς της ελληνικής πραγματικότητας, βρήκα την ευκαιρία να μιλήσω για ένα έργο το οποίο, με τρόπο ιδιαίτερο και προσιτό, περικλείει όλες αυτές της αξίες και τα ιδανικά που ο ελληνικός λαός με τόσο σθένος προβάλει τις παραμονές των εθνικών επετείων. Ο λόγος γίνεται για το graphic novel του ταλαντούχου πολιτικού γελοιογράφου Soloúp, με το όνομα «21: Η μάχη της πλατείας», μέσα στο οποίο παρουσιάζονται γεγονότα της άλλης μεγάλης εθνικής εορτής, του Αγώνα για την σύσταση του νέου ελληνικού κράτους, του 1821.

Λίγα λόγια για τον Soloúp

Πηγή: culturenow.gr

Ο διακεκριμένος σκιτσογράφος, πολιτικός γελοιογράφος και δημιουργός κόμικς, Αντώνης Νικολόπουλος είναι πλέον περισσότερο γνωστός με το όνομα Soloúp, με το οποίο υπογράφει τα έργα του ήδη από τα φοιτητικά του χρόνια. Με σπουδές στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και αισθητή παρουσία στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου ως διδάκτωρ μα και μεταδιδακτορικός ερευνητής, ο Soloúp μετρά μια σημαντική σειρά από κόμικς και γελοιογραφίες σε γνωστά περιοδικά και εφημερίδες, μα και graphic novels, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και το «Αϊβαλί», ένα μεγάλης εμβέλειας έργο που πραγματεύεται με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής, δημοσιευμένο το 2014 από τις εκδόσεις Κέδρος, και στο οποίο απονέμεται σημαντικός αριθμός βραβείων. Το βασικό στοιχείο των έργων του βασίζεται γύρω από την παρουσίαση της πραγματικότητας μέσω εικόνων, φωτογραφιών και σκίτσων, εντάσσοντάς την σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μυθοπλασίας, όπως βλέπουμε στο «Αϊβαλί» (Κέδρος, 2014), στο «Ο Συλλέκτης: Έξι διηγήματα για έναν κακό λύκο» (Ίκαρος, 2018) και στο «21: Η μάχη της πλατείας» (Ίκαρος, 2021). Μερικά ακόμη από τα έργα του είναι: Τα ελληνικά comics (Τόπος, 2012), Βαβέλ, Γαλέρα (κόμικς) κ.ά.

«21: Η μάχη της πλατείας»

21_H_MAXH_THS_PLATEIAS_Soloup-scaled-1-1

Πηγή: www.kathimerini.gr

Πόσα ξέρουν οι Έλληνες για τον Αγώνα του ’21; Πώς οι γνώσεις αυτές θα μεταφερθούν στις επόμενες γενιές και πώς η ελληνική ιστορία θα γίνει πιο προσιτή σε μικρούς και μεγάλους; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που έθεσαν τις βάσεις για τη δημιουργία του graphic novel που με τόση επιτυχία εκδόθηκε από τις εκδόσεις Ίκαρος το 2021, στα πλαίσια των διακοσίων χρόνων από την ελληνική επανάσταση. Η ιδέα έπεσε στο τραπέζι ήδη από το 2017 οπότε και ξεκίνησαν οι διεργασίες για το σημαντικό αυτό έργο, το οποίο πήρε τεράστιες διαστάσεις. Μέσα από διεξοδικές έρευνες, σε ένα πεδίο αχανές, μέσα από αφηγήσεις ανθρώπων που έζησαν την επανάσταση και άλλων που την μελέτησαν με προσοχή, μέσα από ομιλίες, εικόνες και κάθε είδους πηγή που είναι προσιτή, ο Soloúp με την σημαντική βοήθεια των συνεργατών του, φρόντισαν να μη λείψει κανείς από το βιβλίο· ήρωες, αντιήρωες, φιλέλληνες και οπλαρχηγοί, Φαναριώτες, κοτζαμπάσηδες, Έλληνες, Τούρκοι και όσοι άλλοι πήραν μέρος στα γεγονότα, απλώνονται στις σελίδες αυτού του graphic novel και παρουσιάζουν την ιστορία με μια αλλιώτικη μορφή.

Πηγή: elculture.gr

Σκοπός των δημιουργών ήταν να γίνει μια άρρηκτη σύνδεση του παρόντος με το παρελθόν, να μπορέσει κανείς να δει τα γεγονότα υπό το πρίσμα του σήμερα ώστε να αποκτήσει μια πιο σφαιρική άποψη για την ιστορία. Για το λόγο αυτό, η αφήγηση ξεκινά σε παροντικό χρόνο, στην πλατεία μπροστά από το άγαλμα του Κολοκοτρώνη, από έναν γέρο άστεγο ο οποίος μιλά για τα γεγονότα του 1821, και με αποδέκτη ένα νεαρό κορίτσι, στα μάτια του οποίου ζωντανεύουν οι μορφές, οι μάχες και τα γεγονότα. Το βιβλίο χωρίζεται σε 21 κεφάλαια, τα οποία εντάσσονται σε 5 ευρύτερες κατηγορίες (Πλατεία, Χατζάρια, Σεργούνι, Ήρωες, Γκιλοτίνα), ενώ στο παράρτημά του μπορεί κανείς να βρει τη διαδικασία εκπόνησης του έργου, τη σκέψη γύρω από τη δημιουργία του, καθώς και σημαντικά στοιχεία για κάθε μια από τις ιστορίες που συμπεριλαμβάνονται. Έχοντας τεθεί υπό την αιγίδα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, μα και με την αμέριστη υποστήριξη του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας και τη συμβολή του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, πρόκειται για ένα graphic novel πολλά υποσχόμενο και δικαίως διαδεδομένο.

«Ιστορίες πολλών ανθρώπων, η Ιστορία μας.»

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Πηγή: www.kathimerini.gr

Η ανδρεία και η ρωμιοσύνη των Ελλήνων προβάλλεται με κάθε ευκαιρία από τον λαό, με κύριους φορείς τις εθνικές μας επετείους· οι δυο αυτές ημερομηνίες (25 Μαρτίου 1821 και 28 Οκτωβρίου 1940) είναι χαραγμένες στην ψυχή και στο μυαλό κάθε ανθρώπου ήδη από την νηπιακή μας ηλικία. Ωστόσο, σε τελική ανάλυση, είναι χρέος μας ως άνθρωποι να κάνουμε ένα βήμα πίσω προκειμένου να δούμε τα πράγματα με σφαιρικότητα και αμεροληψία, λαμβάνοντας υπόψη μια μαζική μορφή της ιστορίας, ένα διευρυμένο όλον και όχι τα μερικά και συχνά διαδεδομένα μέρη. Η ιστορία μας, ή μάλλον καλύτερα η ιστορία ολόκληρου του κόσμου, είναι μια συνέπεια συλλογικής προσπάθειας, σειρές από γεγονότα, αμέτρητοι άνθρωποι, μάχες, τραγούδια και πολιτισμοί, στο πέρασμα των χρόνων συναντιούνται και μπερδεύονται. Το να περιορίσει λοιπόν κανείς την ιστορία σε μια μόνο πλευρά της μπορεί μονάχα να τη φθείρει και να την υπονομεύσει, άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε πως «Ιστορίες πολλών ανθρώπων είναι η Ιστορία μας».

Πηγούλα