Ένα flip κόμικς για την τζαζ και τον Σωτήρη [Κουκουλάς Γιάννης, efsyn.gr, 28/08/2021]

[ramirez]

Μετά την Καλαμάτα και τη Λάρισα, τη σκυτάλη των κόμικς παίρνει η Σύρος. Στο πλαίσιο του 9ου Φεστιβάλ Τζαζ της Ερμούπολης θα παρουσιαστεί το συνεργατικό κόμικς «Ο Μαρίνος Ρούσσος θα παίξει την τρομπέτα του» πάνω σε μια ιδέα του Νίκου Αλμπανόπουλου και με τη συμμετοχή 11 δημιουργών. Με την απουσία όμως του Soter Tas (Σωτήρη Τασιόπουλου) που εάν και έφυγε πρόσφατα από κοντά μας, «συμμετέχει» στο έργο κάθε καλλιτέχνη.

 

 

 

 

Για ένατη χρονιά φέτος θα διεξαχθεί το Φεστιβάλ Τζαζ στην Ερμούπολη της Σύρου, ένα σημαντικό γεγονός τόσο για την πρωτεύουσα των Κυκλάδων όσο και για την Ελλάδα, ιδιαίτερα στις δύσκολες συνθήκες που διανύουμε και με αβεβαιότητα ως προς την εξέλιξη της κατάστασης. Στο πλαίσιο του φεστιβάλ για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα βρίσκονται σε περίοπτη θέση και τα κόμικς.

 

 

Απόσπασμα από τη συμμετοχή του Βασίλη Παπαγεωργίου

 

 

Πέρσι δίπλα στις συναυλίες και τις μουσικές, με οργανωτή και επιμελητή τον Νίκο Αλμπανόπουλο, ψυχή παλαιότερα του Φεστιβάλ Επιστημονικής Φαντασίας στην Ερμούπολη, είχε παρουσιαστεί μια σπουδαία έκθεση κόμικς με θέμα την τζαζ και με τη συμμετοχή πολλών δημιουργών αλλά και περισσότερων από 30 φοιτητών και φοιτητριών του τοπικού τμήματος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, υπό την καθοδήγηση των καθηγητριών τους Φλωρεντίας Οικονομίδου και Έλσας Χαραλάμπους. Φέτος ο Αλμπανόπουλος προχώρησε ένα βήμα πιο πέρα. Είχε την ιδέα, οργάνωσε και επιμελήθηκε ένα συνεργατικό κόμικς.

 

 

Απόσπασμα από τη συμμετοχή του Γιάννη Αντωνόπουλου

 

 

Όπως μας περιγράφει ο ίδιος τη διαδικασία: «Η ιστορία προέκυψε από τη δουλειά ενός αριθμού καλλιτεχνών που ο καθένας συνέχιζε την αφήγηση των προηγούμενων και ο τελευταίος την ολοκλήρωσε». Ποιοι ήταν όμως οι περιορισμοί για τους δημιουργούς και πώς ξεκίνησαν να εργάζονται; «Το θέμα της ιστορίας ήταν ελεύθερο, με μόνο δύο περιορισμούς: (α) έπρεπε να έχει να κάνει με την τζαζ και (β) έπρεπε να διαδραματίζεται στην Ελλάδα. Ως προς το πρώτο είναι ευνόητο ότι θέλαμε η τζαζ να είναι στο επίκεντρο της ιστορίας και όχι "μεταξύ τυρού και αχλαδιού". Μερικά τελείως ενδεικτικά παραδείγματα για το θέμα που δόθηκαν στους καλλιτέχνες, απλώς για να σας δείξω ότι κάθε επιλογή των καλλιτεχνών, κυρίως εκείνων που θα ξεκινούσαν την ιστορία, ήταν αποδεκτή, ήταν τα εξής: ο ήρωας, η ηρωίδα, οι ήρωες, μπορούσαν να είναι ένας πετυχημένος ή ένας αποτυχημένος μουσικός της τζαζ, ένας κριτικός της τζαζ, ένας ραδιοφωνικός παραγωγός, ένας συλλέκτης δίσκων ή ένας απλός φαν, ένας εργαζόμενος σε τζαζ μπαρ που δεν αντέχει την τζαζ, ένα αγόρι που απεχθάνεται την τζαζ και θέλει να τα φτιάξει με ένα κορίτσι που τη λατρεύει, ένας κομίστας που παίρνει προκαταβολή για ένα κόμικς τζαζ και δεν έχει έμπνευση να το τελειώσει και πάει λέγοντας» διευκρινίζει ο Νίκος Αλμπανόπουλος.

 

 

Απόσπασμα από τη συμμετοχή του Γαβριήλ Παγώνη

 

 

«Έτσι λοιπόν «ο πρώτος καλλιτέχνης ξεκίνησε την ιστορία έχοντας στη διάθεσή του 3 σελίδες, την παρέδωσε στον επόμενο, ο οποίος τη συνέχισε με 2 ή 4 σελίδες, εκείνος στον επόμενο κ.ο.κ. με τον τελευταίο (Σπύρος Δερβενιώτης) να έχει συγκεκριμένο αριθμό σελίδων στη διάθεσή του για να την ολοκληρώσει. Όπως και σε παρόμοιες ομαδικές δουλειές στη λογοτεχνία, ίσχυσαν ορισμένοι πολύ απλοί κανόνες αλλά υπήρξε επίσης και μεγάλη ελευθερία. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να μείνουν μέσα στο αφήγημα των προηγούμενων, ώστε ο αναγνώστης να διαβάζει "μία" και όχι πολλές ιστορίες. Ήταν φυσικά ελεύθεροι να κάνουν ανατροπές, να προσθέτουν χαρακτήρες, να εισαγάγουν το "απροσδόκητο" κ.λ.π., αρκεί όλα αυτά να εντάσσονται σε μια "συνέχεια" και στην ανάπτυξη της ιστορίας που είχαν παραλάβει. Το γεγονός ότι το ύφος και το στιλ κάθε καλλιτέχνη είναι διαφορετικό ίσως αιφνιδιάσει τον αναγνώστη, πιστεύουμε όμως ότι τελικώς θα αρέσει».

 

 

Απόσπασμα από τη συμμετοχή της Χρύσας Χαρτσά

 

 

Πόσο εύκολο ήταν όμως να συναινέσουν οι δημιουργοί σε μια διαδικασία της οποίας δεν είχαν τον απόλυτο έλεγχο και την εξέλιξη της ιστορίας δεν τη γνώριζαν; «Πόση ώρα μού πήρε να πείσω κάθε κομίστα να πάρει μέρος; Περίπου… 30 δευτερόλεπτα. Μόλις άρχιζα να εξηγώ, ήταν όλοι μέσα. Νομίζω τους άρεσε το παιχνίδι με τη συνέχεια της ιστορίας που είχαν φτιάξει άλλοι» σύμφωνα με τον επιμελητή. Οι δημιουργοί μάλιστα, επηρεασμένοι από αυτό το ενδιαφέρον και πρωτότυπο παιχνίδι, προχώρησαν σε μια «αλλαγή ρόλων» ακόμα και στη σελίδα της έκδοσης με τα βιογραφικά τους. Ο καθένας τους, αντί να σχεδιάσει μια αυτοπροσωπογραφία του, σχεδίασε το πορτρέτο κάποιου άλλου συναδέλφου του, με αποτέλεσμα καθένα από τα 11 βιογραφικά να συνοδεύεται από το σκίτσο κάποιου άλλου από τους συμμετέχοντες.

 

 

Απόσπασμα από τη συμμετοχή του Θανάση Πέτρου

 

 

Από μια τέτοια συνεργατική διαδικασία προέκυψε και η πλοκή αλλά και ο κεντρικός χαρακτήρας του βιβλίου, που πήρε το όνομα Μαρίνος Ρούσσος. «Tο Ρούσσος είναι το πιο κοινό συριανό επίθετο. Περίπου 1.000 στους 23.000 κατοίκους του νησιού έτσι λέγονται. Για αυτό και έχουν σχεδόν όλοι παρατσούκλια!» τονίζει ο Νίκος Αλμπανόπουλος. Ο Μαρίνος Ρούσσος του εξωφύλλου σχεδιάστηκε από τον Tasmar, που ήταν και ο πρώτος που του έδωσε μορφή αλλά και μια κατεύθυνση επιστημονικής φαντασίας, ενώ του οπισθόφυλλου από τον Παναγιώτη Μητσομπόνο.

 

 

Απόσπασμα από τη συμμετοχή του Παναγιώτη Μητσομπόνου

με τον Soter Tas να δίνει τιμητικά το «παρών» στο εμβόλιμο κυκλικό πλαίσιο

 

 

Ποιος όμως ήταν ο λόγος για τη «συμμετοχή» των κόμικς σε δύο διαδοχικά τζαζ φεστιβάλ; «Κανένας λόγος. Για πλάκα. Γιατί διαβάζω κόμικς και ήθελα να βοηθήσω τον φίλο μου Βαγγέλη Αραγιάννη που είναι ο διοργανωτής του φεστιβάλ. Προβλέπω πάντως ότι θα κάνουμε κάτι κομικσάδικο και του χρόνου» διευκρινίζει ο Νίκος Αλμπανόπουλος.

 

 

Απόσπασμα από τη συμμετοχή του Σπύρου Δερβενιώτη

 

 

Στα ονόματα των δημιουργών που συμμετέχουν θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνεται και αυτό του Σωτήρη Τασιόπουλου, γνωστότερου ως Soter Tas. Δυστυχώς ο Σωτήρης πέθανε πριν ολοκληρωθεί η έκδοση. Για το θλιβερό αυτό γεγονός αλλά και για το μέλλον του Μαρίνου Ρούσσου ο Νίκος Αλμπανόπουλος, προλογίζοντας την έκδοση, περιγράφει: «Για μένα, που συντόνισα τη σκυταλοδρομία των αρχείων, και πιστεύω και για τους δημιουργούς, το τελευταίο εξάμηνο ήταν μια διασκεδαστική περιπέτεια. Τη σκίασε μόνο ο θάνατος του Σωτήρη Τασιόπουλου, που ήταν μέλος της παρέας. Ο Τασιόπουλος είχε πάρει μέρος στην περσινή έκθεση και είχε καθοριστεί ότι θα ήταν τέταρτος στη σειρά. Λίγες μέρες πριν παραλάβει το "σίριαλ" για τη δική του συνεισφορά μπήκε στο νοσοκομείο με κορονοϊό. Κι από κει δεν κατόρθωσε να βγει ζωντανός. Είναι όμως ζωντανός στο κόμικς μας. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο οι έντεκα δημιουργοί τον έβαλαν στις σελίδες τους. Θα τον βρείτε παντού. Και βέβαια στο οπισθόφυλλο, από το χέρι του φίλου του Παναγιώτη Μητσομπόνου. Πώς συμπεριλήφθηκε ο Τασιόπουλος στις σελίδες του κόμικς; Όταν έμαθα το θάνατο, ζήτησα από όλους να τον βάλουν μέσα, είτε περαστικό (όπως ο Χίτσκοκ στις ταινίες του) είτε με μια εικόνα του, με μια λέξη, κάτι. Δεν είναι παντού εύκολο να τον βρεις, αλλά υπάρχει έντεκα φορές. Επειδή οι πρώτοι 6-7 κομίστες είχαν ήδη παραδώσει, πήραν πρόθυμα πίσω τις σελίδες τους και πρόσθεσαν τον Σωτήρη. Ήταν συγκινητικό! Έχει ενδιαφέρον να δούμε αν θα μείνει ζωντανός και ο Μαρίνος Ρούσσος. Τα δύσκολα τα πέρασε, αναμετρήθηκε με θεούς και δαίμονες. Η επόμενη περιπέτεια, αν υπάρξει, δεν μπορεί παρά να είναι παιχνιδάκι. Ίσως λοιπόν στο 10ο φεστιβάλ τον ξαναδούμε. Ποιος ξέρει;»

 

 

Το εξώφυλλο σε σχέδιο του Tasmar

 

 

Syros Jazz Festival

 

Παρουσίαση του άλμπουμ «Ο Μαρίνος Ρούσσος θα παίξει την τρομπέτα του».

Συμμετέχουν 11 δημιουργοί κόμικς: Tasmar, Γαβριήλ Παγώνης, Θανάσης Πετρόπουλος, Παναγιώτης Μητσομπόνος, Μαρία Καλαμπαλίκα, Σπύρος Δερβενιώτης, Γιάννης Αντωνόπουλος, Χρύσα Χαρτσά, Θανάσης Πέτρου, Βασίλης Παπαγεωργίου, Δήμητρα Νικολαΐδη ενώ στο βιβλίο φιλοξενούνται σχέδιά και τριών Συριανών καλλιτεχνών, των Κώστα Καταγά, Γιάννη Δανέλη και Γιάννη Ξαγοράρη. Τη σελιδοποίηση έκανε ο Γιάννης Μπαριτάκης.

 

Πότε; Σάββατο 28 Αυγούστου στις 18.30

Πού; Daidadi Gelato στο οποίο θα παρουσιαστεί και θα προσφερθεί στο κοινό, ειδικά για την περίσταση, μια νέα γεύση παγωτού, εμπνευσμένη από το συγκεκριμένο βιβλίο.

Ομιλητές: Δημήτρης Βανέλλης, σεναριογράφος και συγγραφέας, Γιάννης Ξαγοράρης, γελοιογράφος, εικονογράφος και δημιουργός κόμικς, Νίκος Αλμπανόπουλος, οργανωτής και επιμελητής του εγχειρήματος και Γιάννης Κουκουλάς, ιστορικός τέχνης.

 

 

 

 

Και το σχετικό link...