O Αστερίξ και ο Οβελίξ ξαναορφάνεψαν [Γεωργακοπούλου Βένα, efsyn.gr, 26/03/2020]

[ramirez]

Ο μυθικός σχεδιαστής πέθανε στα 92 του χρόνια. Από το 1977, που είχε φύγει από τη ζωή ο δεύτερος δημιουργός του, ο σεναρίστας Ρενέ Γκοσινί, ο Ουντερζό κρατούσε ολομόναχος το βάρος του κόμικς με τις τεράστιες πωλήσεις σε όλο τον κόσμο. Με ιταλικό αίμα και αμερικανικές καλλιτεχνικές επιρροές, κατάφερε να κάνει έναν τριπίθαμο, πανούργο Γαλάτη σύμβολο της Γαλλίας.

 

 

 

 

«Πρέπει να πεθάνω για να πουν καλά λόγια για μένα; Μόνο για τον Τεντέν μιλάνε! Κι όμως ο "Αστερίξ", για τον οποίο αδιαφορούν, έχει απίστευτη επιτυχία» παραπονιόταν το 2017 ο Αλμπέρ Ουντερζό. Και πούλησε και πολύ περισσότερα αντίτυπα, θα προσθέταμε - 230 εκατομμύρια ο Τεντέν, 375 ο Αστερίξ. Από την Τρίτη 24 Μαρτίου που ο Αλμπέρ Ουντερζό πέθανε σε ηλικία 92 χρόνων από ανακοπή (όχι από κορονοϊό, όπως διευκρίνισε η οικογένειά του) δεν πρέπει να έχει παράπονο. Όλη η ανθρωπότητα υποκλίνεται στον άνθρωπο που με το πενάκι του γέννησε το 1959 τους υπέροχους Γαλάτες, τον Αστερίξ, τον Οβελίξ και όλη την απείθαρχη κομπανία. Και τώρα έμειναν πεντάρφανοι, αφού ο άλλος τους μπαμπάς, αυτός που έγραφε τα ξεκαρδιστικά σενάρια του κόμικς, ο Ρενέ Γκοσινί, είχε φύγει πολύ νωρίτερα, ήδη από το 1977. Για να συνεχίσει έκτοτε ολομόναχος ο Ουντερζό, ακούγοντας τα πάνδεινα. Ότι δεν μπορεί να γράψει εξίσου καλά σενάρια και τέτοια. «Ο Τύπος με έλιωσε» είχε πει. «Κράτησα τις εφημερίδες. Ο Αστερίξ πέθανε μαζί με τον Γκοσινί, έγραφαν. Θίχτηκε η υπερηφάνειά μου. Αλλά, παρά τις κριτικές, οι αναγνώστες συνέχισαν να με εμπιστεύονται. Πήρα την εκδίκησή μου». Αποσύρθηκε εντελώς στα 86 του χρόνια, τα χέρια του είχαν πια μεγάλο πρόβλημα, ούτε χειραψία δεν μπορούσε να κάνει μετά από μια ζωή καταπόνησής τους. Παρέδωσε τη σκυτάλη σε δύο άλλους, τον Ζαν-Ιβ Φερί και τον Ντιντιέ Κονράντ. Γιατί ο μικρός Γαλάτης θα συνεχίσει και μετά τον θάνατό του.

 

«Πάντα "κοντούλης, εύθραυστος, όχι απαραίτητα πανέξυπνος, ούτε όμορφος, αλλά πανούργος - εντελώς αντίθετος με την εικόνα των σούπερ ηρώων, με τους οποίους πιστεύουμε ότι ταυτίζονται τα παιδιά» έλεγε ο Ουντερζό για τον Αστερίξ του. Παραδεχόταν πάντως ότι τα πρώτα του σκίτσα τον ήθελαν πιο μεγαλόσωμο, πιο τυπικό «Γαλάτη». Αλλά ο Ρενέ Γκοσινί έβαλε το «χέρι» του, του υπέβαλε την ιδέα ενός αντιήρωα. Η συνεργασία των δύο αντρών ήταν μοναδική. «Εγώ ήμουν 24 χρόνων κι αυτός 25. Από την αρχή κράτησε ο καθένας ένα κομμάτι της δουλειάς, εγώ τα σκίτσα, αυτός το σενάριο. Θέλαμε να ξαναφτιάξουμε τον κόσμο, με όλη την άγνοια και την αθωότητα της νιότης μας» γράφει ο Ουντερζό στα απομνημονεύματά του. Ο Γκοσινί ήταν επίσης σεναρίστας και σχεδιαστής με θητεία στις ΗΠΑ. Οι δύο άντρες ξεκίνησαν την κοινή τους πορεία το 1951 σε εβδομαδιαία έντυπα. Το πρώτο κόμικς τους είχε ήρωα τον ερυθρόδερμο Oumpah-Pah. Έπρεπε όμως να δημιουργηθεί το θρυλικό περιοδικό «Pilote», στο πρώτο τεύχος του οποίου, 29 Οκτωβρίου του 1959, δημοσιεύτηκαν δύο σειρές μαζί με την υπογραφή του Ουντερζό, μία από αυτές ήταν ο «Αστερίξ». Ο θρίαμβός του μπήκε σε τροχιά. Το πρώτο άλμπουμ, με τίτλο «Αστερίξ ο Γαλάτης», κυκλοφόρησε το 1961 από τις εκδόσεις Νταργκό μόνο σε 6 χιλιάδες αντίτυπα. Αργά και σταθερά, επεισόδιο το επεισόδιο («Το χρυσό δρεπάνι», «Ο Αστερίξ και οι Γότθοι» κ.ά.) τα νούμερα εκτοξεύονταν. Και το 1966 «Ο Αστερίξ και οι Νορμανδοί» πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα.

 

Δεν είχαν λείψει βέβαια και οι κακές κριτικές. Θυμόταν ο Ουντερζό σε συνέντευξή του στη Μοντ το 2013. «Ακούσαμε πολλά. Ότι η σειρά χάιδευε τον εθνικισμό των Γάλλων, ότι υπερασπιζόταν την πολιτική τού Ντε Γκολ. Μια μέρα, ενώ περπατούσαμε με τον Γκοσινί, ακούσαμε έναν κύριο να φωνάζει στον σκύλο του: "Αστερίξ, έλα δω". Για κοίτα, είπαμε, συνήθως τα παιδιά δίνουν στα σκυλιά τους το όνομα ηρώων κόμικς. Ο Αστερίξ μας είχε μπει πια στις συνήθειες των Γάλλων». Και δεν ήταν κανένας από τους δημιουργούς του καθαρόαιμος Γάλλος. Ο Γκοσινί είχε γεννηθεί το 1926 στο Παρίσι από πατέρα Πολωνό και μητέρα Ουκρανή. Ο Ουντερζό το 1927, σε ενα χωριουδάκι της ανατολικής Γαλλίας, από μια οικογένεια Ιταλών που είχε εγκαταλείψει τη Λιγκουρία λίγα χρόνια πριν. Ο μικρός Αλμπέρ έζησε τον ρατσισμό απέναντι στους «βρομο-μακαρονάδες που έρχονταν να κλέψουν το ψωμί των Γάλλων», όπως διηγιόταν, και κάποια στιγμή άλλαξε το Ο του επωνύμου του (Oderzo) για να το κάνει λίγο πιο γαλλικό (Uderzo).

 

Από μικρός είχε μανία με τα κόμικς. Μεγάλωσε στα παρισινά προάστια, όπου μετακόμισε η οικογένειά του. Ο πατέρας του αγόραζε συχνά την εφημερίδα «Le Petit Parisien», η οποία δημοσίευε τα κόμικς του Ντίσνεϊ, και συγκεκριμένα τις ιστορίες του Μίκι Μάους. Ο Μίκι έγινε το ίνδαλμά του, η «Χιονάτη και οι εφτά νάνοι» του 1937, η απόλυτη επιρροή του. Ο Ουντερζό αρνιόταν πάντα πεισματικά και με θυμό ότι ανήκει στην περίφημη βελγο-γαλλική σχολή του κόμικς, με τον Ερζέ και τους άλλους. «Τίποτα το βέλγικο δεν έχω πάνω μου. Αυτοί που με έμαθαν να σχεδιάζω είναι οι Αμερικανοί. Τα σχέδιά μου είναι βγαλμένα από τον Γουόλτ Ντίσνεϊ» είχε πει. Ο μεγάλος αδελφός του, Μπρούνο, είδε ότι ο μικρός Αλμπέρ, που προοριζόταν για μηχανικός αυτοκινήτων, σχεδίαζε με μανία και του άνοιξε τον δρόμο. Τον πήγε στις εκδόσεις Offenstadt, που έβγαζαν πολλά έντυπα για παιδιά. Το 1940, σε ηλικία 14 χρόνων, μπήκε ως μαθητευόμενος (ρετουσάρισμα φωτογραφιών, τοποθέτηση γραμμάτων στις εκτυπωτικές μηχανές) αλλά είχε και τη δυνατότητα να δημοσιεύει και κανά σχεδιάκι. Η πρώτη δουλειά του, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Junior, ήταν μια παρωδία του μύθου «Η αλεπού και το κοράκι».

 

Το αταλάντευτο όμως όνειρό του ήταν να κάνει κόμικς. Αυτοδίδακτος σε όλα του, πέρασε επί μια δεκαετία από διάφορα περιοδικά και εφημερίδες, υπέγραψε κάποιες σειρές («Η καλλιτεχνική μου ζωή δεν ξεκίνησε με τον "Αστερίξ"» έλεγε), έγραφε σενάρια και σχεδίαζε, αγόρασε και το πρώτο του σχεδιαστήριο, που δεν το άλλαξε ποτέ. Σκυμμένος πάνω σε αυτό πέρασε μια ολόκληρη ζωή, πολλές φορές δουλεύοντας δυο σειρές ταυτόχρονα. Τα χέρια του άρχισαν από την κούραση να παρουσιάζουν πρόβλημα από τα 40-45 χρόνια του. Ο Γκοσινί έτρεμε από τον φόβο του. «Τα χέρια σου, τα χέρια σου...» του έλεγε. Ο Ουντερζό όμως δεν σταμάτησε να σχεδιάζει και να ζωγραφίζει παρά μόνο όταν ο μικρός Γαλάτης του και ο χοντρός του φίλος, ο Οβελίξ, που άλλωστε ήταν ολοδικός του - αυτός τον φαντάστηκε, τον έπλασε, τον ζωγράφισε -, έκλεισαν τα πενήντα τους χρόνια.

 

 

 

 

Και το σχετικό link...

[actor]

Το όνομα Oderzo προερχόταν από την ομώνυμη ιταλική πόλη της οικογένειάς του..