Υμνώντας το επαναστατικό ρεμπέτικο [Κουκουλάς Γιάννης, efsyn.gr, 14/10/2017]

[leonidio]

Υμνώντας το επαναστατικό ρεμπέτικο

 

 

Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς 

 

Υπάρχουν ατέλειωτες λέξεις στην ελληνική γλώσσα που καταλήγουν σε «-κρατία». Η «Ρεμπετοκρατία» μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε στο λεξικό. Επινοήθηκε από τους Νίκο Κάρμάν και Νίκο Παπαμιχαήλ για μια ενδιαφέρουσα σειρά κόμικς με το ρεμπέτικο τού σήμερα στο επίκεντρο

 

Η «Ρεμπετοκρατία» είναι «μια ιστορία για το ρεμπέτικο, μια παρέα και μια επανάσταση» όπως πληροφορούν τα οπισθόφυλλα των δύο, μέχρι σήμερα, τευχών της ενδιαφέρουσας αυτοέκδοσης. Ο Νίκος Καρμάν στο σενάριο και ο Νίκος Παπαμιχαήλ στα σχέδια φαίνεται να γνωρίζουν πολύ καλά το αντικείμενο και να έχουν εντρυφήσει στην ιστορία του ρεμπέτικου. Δεν επιχειρούν όμως να γράψουν αυτή την ιστορία αλλά να αφηγηθούν μια δική τους ιστορία γεμάτη ρεμπέτικη ατμόσφαιρα και πολλά τραγούδια στην ταραγμένη σύγχρονη Ελλάδα.

 

 

Χωρίς φολκλόρ και νοσταλγία αλλά με το βλέμμα στο αύριο και σε όλες τις κοινωνικές διεργασίες που συντελούνται εδώ και τώρα. Και ξεκαθαρίζουν από τον πρόλογό τους την οπτική τους: «Οι μελετητές δεν έχουν καταλήξει ακόμα στην ορθή ετυμολογία του όρου “ρεμπέτικο”, μα για εμάς το ρεμπέτικο και ειδικότερα ο ρεμπέτης σημαίνει άνθρωπος του περιθωρίου, της διαφορετικότητας, εκφραστής της αταξίας, της ελευθερίας και της περιπλάνησης, με λίγα λόγια ο άνθρωπος με ελεύθερη σκέψη».

 

Η ιστορία της «Ρεμπετοκρατίας» ξεκινά από την πλατεία Εξαρχείων με τα ΜΑΤ παραταγμένα απέναντι σε διαδηλωτές και την πόλη να μυρίζει χημικά και δακρυγόνα. Ο μουσικός-πρωταγωνιστής βρίσκει καταφύγιο σε ένα μπαράκι της περιοχής και εκεί στήνεται μια αυτοσχέδια κομπανία σε πείσμα των ένστολων που τρομοκρατούν τον κόσμο. Γι’ αυτό και οι ρεμπέτες μας τραγουδούν «Τούτοι μπάτσοι που ‘ρθαν τώρα, τι γυρεύουν τέτοιαν ώρα, ήρθανε να μας ρεστάρουν και τα σέα να μας πάρουν, μπάτσοι και χωροφυλάκοι μας το κλείσαν το τσαρδάκι, μάγκες πιάστε τα γιοφύρια, μπάτσοι κλάστε μας τα’ αρχίδια».

 

 

Ο τίτλος του πρώτου μέρους της σειράς είναι «Γκεζί», ρεμπέτικος όρος για την παρέα, τη συνάντηση από το τουρκικό «gezi» που σημαίνει «εκδρομή, περιήγηση» ενώ το δεύτερο μέρος τιτλοφορείται «Εσμέρ», τουρκική λέξη για τη μελαχρινή γυναίκα μια και κάνει την εμφάνισή της στη σειρά η ρεμπέτισσα τραγουδίστρια που θα συντροφεύσει τους άντρες μουσικούς.

 

«Η κύρια θεματολογία του ρεμπέτικου είναι ο έρωτας, τα ναρκωτικά, η φυλακή, ο θάνατος, η ξενιτιά, ο πόλεμος, η φτώχεια, η εργασία, η ασθένεια, η πορνεία, οι μικρές λύπες, και καημοί των ανθρώπων, θέματα της καθημερινής ζωής. Το ρεμπέτικο είναι η επαναστατική ροκ μουσική του χτες και το θεμέλιο της ελληνικής μουσικής του σήμερα. Το ρεμπέτικο είναι στάση ζωής. Το ρεμπέτικο είναι κίνημα. Το ρεμπέτικο είναι ιδέα» δηλώνουν οι Καρμάν και Παπαμιχαήλ στον πρόλογό τους υπό μορφή μανιφέστου.

 

 

Και πράγματι όλα τα θέματα που αναφέρουν εξακολουθούν να απασχολούν τη σύγχρονη Ελλάδα και ίσως περισσότερο από τις δεκαετίες κατά τις οποίες άνθησε το ρεμπέτικο, κάτι που ερμηνεύει και την επιβίωσή του μέχρι σήμερα αλλά και το μεγάλο καλλιτεχνικό, ιστορικό και ερευνητικό ενδιαφέρον γι’ αυτό.

 

Πρόσφατα άλλωστε σε αυτήν την κατεύθυνση ήταν ενταγμένο και το «Ρεμπέτικο - Το Κακό Βοτάνι» (κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις της Ελευθεροτυπίας και στη συνέχεια από τις εκδόσεις Γνώση) του David Prudhomme αλλά και η τριλογία του Πέτρου Χριστούλια με πρωταγωνιστή τον Καπετάν Νυχτερίδα (εκδόσεις Jemma). Στο πλαίσιο αυτό είναι εξαιρετικά χρήσιμα σε κάθε τεύχος τα ευσύνοπτα και σύντομα κείμενα των Καρμάν και Παπαμιχαήλ με τα βιογραφικά στοιχεία εμβληματικών μορφών του ρεμπέτικου τραγουδιού (Γιαννάκης Ιωαννίδης, Μάρκος Βαμβακάρης, Ρόζα Εσκενάζυ, Γιώργος Μπάτης).

 

 

Σημαντικότερη όλων ωστόσο (θα πρέπει να) είναι η ίδια η ιστορία τους που σιγά σιγά χτίζεται: οι χαρακτήρες σταδιακά αποκτούν περιεχόμενο και η πλοκή γίνεται ενδιαφέρουσα. Παρακαταθήκη για τις επόμενες συνέχειες αφήνει η σκοτεινή ασφαλίτικη φιγούρα στο κλείσιμο του δεύτερου τεύχους που προετοιμάζει τους αναγνώστες για σεναριακές εξελίξεις σε μια σειρά που ξεκίνησε με υποσχέσεις.

 

Και απ’ ό,τι φαίνεται θα της τηρήσει, κάτι που θα ήταν ευκολότερο και πιο ασφαλές αν η περιοδικότητα δεν ήταν ετήσια αλλά συχνότερη.

 

 

Πηγή