Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γροθιές στα κρεματόρια [Κουκουλάς Γιάννης, efsyn.gr, 22/01/2017]


leonidio

Προτεινόμενες Καταχωρήσεις


  • Member ID:  12189
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  848
  • Content Count:  3050
  • Reputation:   41670
  • Achievement Points:  3061
  • Days Won:  28
  • With Us For:  5136 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  51

Γροθιές στα κρεματόρια

 

boxer_1.jpg

 

Συντάκτης:Γιάννης Κουκουλάς 

 

Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί πέθαναν αμέτρητοι άνθρωποι υπό φριχτές συνθήκες. Κάποιοι όμως επέζησαν. Ο Χέρτζκο Χαφτ ήταν ένας από αυτούς. Το κατάφερε (και) με τις γροθιές του. Ο Ράινχαρντ Κλάιστ στον «Μποξέρ» αφηγείται τη σκληρή και γεμάτη πάθος ζωή του

 

Ο Γερμανός Ράινχαρντ Κλάιστ θεωρείται, όχι άδικα, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ευρωπαίους δημιουργούς κόμικς που εδώ και περισσότερα από είκοσι χρόνια φιλοτεχνεί σπουδαία έργα με μεγάλη διεθνή επιτυχία. Περισσότερο γνωστός είναι για τις βιογραφίες του που αφορούν ιστορικές προσωπικότητες παγκοσμίως αναγνωρισμένες. Στο «Elvis», σε συνεργασία με άλλους καλλιτέχνες, καταπιάστηκε με τη ζωή του βασιλιά του ροκ εν ρολ, Ελβις Πρίσλεϊ. Στο «Cash – I see a Darkness» (στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οξύ) έδωσε μια σκοτεινή διάσταση στην πολυτάραχη ζωή του τραγουδιστή της κάντρι, Τζόνι Κας, και στο ημιβιογραφικό «Lovecraft», ασχολήθηκε με το έργο του μετρ της φανταστικής λογοτεχνίας Χάουαρντ Φίλιπς Λάβκραφτ.

 

Μετά το ταξίδι του στην Κούβα, δημιούργησε το «Castro» (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Γνώση), ένα βιβλίο για τη ζωή του προσφάτως εκλιπόντος Κουβανού επαναστάτη, ενώ στο «An Olympic Dream» αφηγήθηκε την περιπέτεια και την τραγική κατάληξη της Σομαλής αθλήτριας Σάμια Γιουσούφ Ομάρ κατά την προσπάθειά της να φτάσει μέσω θαλάσσης στην Ευρώπη για να συνεχίσει την καριέρα της και να λάβει μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

 

Στον «Μποξέρ» (εκδόσεις Ηλίβατον, μετάφραση: Γεωργία Τσάκωνα), όμως, για πρώτη φορά επιλέγει να μεταφέρει σε κόμικς τη ζωή ενός λιγότερο διάσημου προσώπου. Ενός προσώπου που δεν έγινε πρωτοσέλιδο, δεν απέκτησε πλούτη και δόξα, δεν άσκησε εξουσία, δεν άλλαξε τον κόσμο. Κατόρθωσε όμως να επιβιώσει στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί. Αυτό από μόνο του είναι αρκετό για να μεταφερθεί η ζωή του σε πολλά βιβλία. Φυσικά δεν βγήκε αλώβητος.

 

boxer_3.jpg

Ο Κλάιστ, με τις βίαιες σκηνές μποξ μέχρι θανάτου και την ανατριχιαστική ηδονή των Γερμανών αξιωματικών μπρος στο αποτρόπαιο θέαμα, δημιουργεί μια αφόρητη ατμόσφαιρα φρίκης

 

«Η αληθινή ιστορία του Χέρτζκο Χαφτ, επιζήσαντα του Ολοκαυτώματος» είναι ο υπότιτλος του «Μποξέρ» που βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στη βιογραφία του Χαφτ που έγραψε ο μεγαλύτερος γιος του, Αλαν Σκοτ Χαφτ, ύστερα από μια σειρά συνεντεύξεων που του πήρε το 2002, πενήντα επτά ολόκληρα χρόνια μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

 

Στο διάστημα αυτό, ο Χαφτ μιλούσε σπάνια για όλα όσα πέρασε ως αιχμάλωτος των ναζί και με λιγοστές λεπτομέρειες. Σύμφωνα με τον γιο του ήταν ευερέθιστος και νευρικός, δεν σήκωνε αντιρρήσεις, θύμωνε με το παραμικρό. Δεν ήθελε να ανασύρει στη μνήμη του την κτηνωδία και τη φρίκη που αντιμετώπισε. Ούτε να θυμάται τα πρόσωπα της οικογένειάς του και τους φίλους που έχασε στα χρόνια του πολέμου.

 

Ολοι όμως «βρίσκονταν» πάντα δίπλα του. Γι’ αυτό και πάντα υποσχόταν απολογητικά στον γιο του ότι «μια μέρα θα σ’ τα πω όλα». Και του τα είπε. Ανθρωποι και γεγονότα ξεχύθηκαν στις αφηγήσεις του όταν τις ξεκλείδωσε ο γιος του. Μεταφέρθηκαν αρχικά στο βιβλίο με τίτλο «Χάρι Χαφτ: επιζήσας του Αουσβιτς, διεκδικητής του τίτλου από τον Ρόκι Μαρτσιάνο» που πρωτοεκδόθηκε στις ΗΠΑ το 2006 και εν συνεχεία κυκλοφόρησε στη Γερμανία με τίτλο «Χάρι Χαφτ: μια μέρα θα σ’ τα πω όλα». Ο Κλάιστ το προσάρμοσε σε κόμικς το 2011, πρωτοδημοσιεύτηκε στη γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung και έκτοτε έχει αποσπάσει βραβεία σε διάφορα ευρωπαϊκά φεστιβάλ.

 

boxer_4.jpg

 

Βιογραφικά κόμικς για το Ολοκαύτωμα έχουν υπάρξει κι άλλα. Ο «Μποξέρ» όμως έχει μια ιδιαιτερότητα καθώς ο πρωταγωνιστής του επιβιώνει με όπλο τις γροθιές του. Ο Πολωνοεβραίος Χέρτζκο βρέθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης σε ηλικία μόλις 15 ετών. Πόζναν, Στσέλιν, Αουσβιτς, Γιάβοζνο ήταν μερικοί από τους σταθμούς του εφιάλτη του. Βασανίστηκε, δούλεψε, έχτισε, έθαψε, έριξε νεκρά κορμιά σε φούρνους.

 

Μέχρι που οι Γερμανοί αξιωματικοί τον επέλεξαν για διασκεδαστή τους. Τον έχρισαν «πυγμάχο» και τον υποχρέωσαν να «αγωνίζεται» εναντίον συγκρατούμενών του για να στοιχηματίζουν. Κι αυτός νικούσε συνεχώς σε μάχες ανάμεσα σε σκελετωμένους μελλοθάνατους. Με έπαθλο την επιβίωση κι ένα κομμάτι ψωμί. Ο Χέρτζκο κατόρθωσε να αντέξει μέχρι τη λήξη του πολέμου και να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ για μια καλύτερη ζωή.

 

Το μόνο που ήξερε να κάνει ήταν να ρίχνει γροθιές. Στα χρόνια του πολέμου τις έριχνε για να επιβιώσει. Εις βάρος της ζωής των αντιπάλων του. Στη Νέα Υόρκη έγινε επαγγελματίας μποξέρ και τις έριχνε για τα χρήματα και τη δόξα. Αλλά και για να ακουστεί το όνομά του ώστε να επανασυνδεθεί με τον έρωτά του. Μέχρι που, κατά τα λεγόμενά του, η μαφία τον απείλησε με τη ζωή του αν τολμούσε να νικήσει τον θρυλικό Ρόκι Μαρτσιάνο. Μια πυγμαχική καριέρα έληξε άδοξα και ένας μποξέρ έμαθε να επιβιώνει ως μανάβης. Με λίγα λόγια και πολλές θαμμένες μνήμες.

 

boxer_2.jpg

 

Ο ρυθμός που δίνει ο Κλάιστ στη συγκλονιστική ιστορία του Χέρτζκο είναι καθηλωτικός. Και γίνεται ακόμη πιο έντονος από τη γνώση του αναγνώστη ότι αυτά που παρακολουθεί είναι προσωπικές αφηγήσεις. Η επιλογή των εξπρεσιονιστικών ασπρόμαυρων σχεδίων που θυμίζουν χαρακτικά και γίνονται ιδιαίτερα σκοτεινά και τρομακτικά στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, δημιουργεί ένα κλειστοφοβικό κλίμα που επιδεινώνεται από τις βίαιες σκηνές μποξ.

 

Τα παραμορφωμένα σώματα των αιμόφυρτων ηττημένων θυμάτων όπως και των αποστεωμένων νεκρών από τις κακουχίες, οι συχνά ιδεοτυπικά σχεδιασμένοι ναζί βασανιστές, οι εξαντλητικές πορείες θανάτου με οδοιπόρους ανθρώπους-σκιές, σχεδόν χωρίς εξωτερικά χαρακτηριστικά, συνθέτουν μια παγωμένη ατμόσφαιρα που μυρίζει θάνατο. Και «ενοχλεί» τον ανυποψίαστο αναγνώστη. Για να τον ωθήσει να υποψιαστεί. Σε αυτό συντελεί και το εξαιρετικό επίμετρο του Μάρτιν Κράους για την πυγμαχία και άλλες αθλητικές «δραστηριότητες» στους καταυλισμούς των εκτοπισμένων και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

 

Σε μια εξαιρετικά προσεγμένη έκδοση με επίκεντρό της έναν διαλυμένο άνθρωπο που δεν ήταν άγιος. Και κατόρθωσε να βγει ζωντανός. Αλλά ποτέ πια ίδιος με τον αθώο έφηβο που ήταν όταν άρχιζε ο πόλεμος.

 

boxer_5.jpg

 

Στο εμβληματικό για τη σύγχρονη ιστορία της ένατης τέχνης και βραβευμένο με Πούλιτζερ «Maus» (εκδόσεις Zoobus), ο Art Spiegelman καταγράφει μέσω μαγνητοφωνήσεων και μεταφέρει σε κόμικς τη ζωή του Πολωνοεβραίου πατέρα του, Vladek, στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Δίνοντας τον υπότιτλο «Ο πατέρας μου αιμορραγεί Ιστορία» στον πρώτο τόμο επιλέγει να εστιάσει στα βιογραφικά στοιχεία.

 

Στον δεύτερο τόμο, ωστόσο, ο υπότιτλος «Και εδώ αρχίζουν τα προβλήματά μου», που «εκφέρεται» από ένα εσκεμμένα ασαφές πρώτο πρόσωπο (τον βασανισμένο πατέρα που λυτρώνεται μέσω της αφήγησης; τον καλλιτέχνη γιο που «εκμεταλλεύεται» τον επιζήσαντα; τον εκ του ασφαλούς αναγνώστη και θεατή μιας θηριωδίας ;) αποκαλύπτει τον πολυεπίπεδο χαρακτήρα του έργου που ελίσσεται επιδέξια μεταξύ βιογραφίας, αυτοβιογραφίας, Ιστορίας, μυθοπλασίας και ντοκουμέντου.

 

boxer_6.jpg

 

«Δεύτερη Γενιά» (εκδόσεις Μαμούθ Κόμιξ) είναι ο τίτλος του αυτοβιογραφικού άλμπουμ του Michel Kichka, με υπότιτλο: «Αυτά που δεν έχω πει στον πατέρα μου». Ο Βελγοϊσραηλινός δημιουργός αφηγείται και αυτός τη ζωή του Εβραίου πατέρα του στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά επιλέγει μέσω αυτής να αυτοβιογραφηθεί και να «εξομολογηθεί» στον πατέρα του και στους αναγνώστες τα δικά του βιώματα από την τόσο στενή του σχέση με έναν επιζήσαντα. Ως εκπρόσωπος της «δεύτερης γενιάς», των άμεσων απογόνων δηλαδή όσων γλίτωσαν από τα κρεματόρια του Αουσβιτς, περιγράφει τις σημαντικές στιγμές της παιδικής και νεανικής του ηλικίας υπό το βάρος της στενής συνύπαρξης με κάποιον που έζησε τη φρίκη και βγήκε ζωντανός.

 

boxer_7.jpg

 

Στο «The Property» η Ισραηλινή Rutu Modan, χρησιμοποιώντας στοιχεία από το οικογενειακό της περιβάλλον και τις δύο Πολωνοεβραίες γιαγιάδες της, αφηγείται μια φανταστική ιστορία με μια ηλικιωμένη γυναίκα που επισκέπτεται τη Βαρσοβία δεκαετίες μετά τον πόλεμο για να διεκδικήσει ένα κτίριο που ισχυρίζεται ότι της ανήκε, για να ξυπνήσουν έτσι παλιές, οδυνηρές μνήμες.

 

Στο «Auschwitz» o Pascal Croci αξιοποιεί εικόνες και μαρτυρίες κρατουμένων στο Αουσβιτς Μπιρκενάου για να συνθέσει ένα εφιαλτικό άλμπουμ για την καθημερινότητα σε ένα από τα σκληρότερα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

 

Πηγή

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Επισκέπτης
Απάντηση σε αυτό το θέμα ...

×   Έχετε επικολλήσει περιεχόμενο με μορφοποίηση.   Κατάργηση μορφοποίησης

  Επιτρέπονται μόνο 75 emoticons maximum.

×   Ο σύνδεσμός σας έχει ενσωματωθεί αυτόματα.   Εμφάνιση ως σύνδεσμος

×   Το προηγούμενο περιεχόμενό σας έχει αποκατασταθεί.   Διαγραφή εκδότη

×   Δεν μπορείτε να επικολλήσετε εικόνες απευθείας. Ανεβάστε ή εισάγετε εικόνες από URL

×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.