Και όμως, εκδίδονται ακόμα ελληνικά κόμικς! [Συνέντευξη του Λευτέρη Σταυριανού στο Γιάννη Κουκουλά, efsyn.gr, 03/04/2016]

[leonidio]

Και όμως, εκδίδονται ακόμα ελληνικά κόμικς!

 

Το απόσπασμα του Τόμεκ από το Κουλούρι με πρωταγωνιστή τον Λευτέρη Σταυριανό θα μπορούσε να τιτλοφορείται: «Ο φόβος του εκδότη πριν από ένα φεστιβάλ κόμικς»

 

Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς

 

Παρά την πολυετή οικονομική κρίση που έχει σημαδέψει κάθε πτυχή της κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής, υπάρχουν δημιουργοί κόμικς που παραμένουν ενεργοί, παραγωγικοί και δραστήριοι. Και υπάρχουν εκδότες, πρόθυμοι να κυκλοφορήσουν τις δουλειές τους. Ενας από τους λίγους Ελληνες εκδότες που δεν το βάζει κάτω και επιμένει στα ελληνικά κόμικς είναι ο Λευτέρης Σταυριανός της Jemma Press.

 

Σε λίγες ημέρες αρχίζει το φεστιβάλ του Comicdom όπου, όπως έχετε προαναγγείλει, θα παρουσιάσετε 11 νέα κόμικς Ελλήνων δημιουργών. Λίγο παράταιρο δεν μοιάζει αυτό για την εποχή μας;

 

Σίγουρα φαίνεται παράταιρο σε πρώτη ανάγνωση, αλλά εν τέλει δεν είναι. Κατ' αρχάς πέντε από αυτά γίνονται με την υποστήριξη της ΙΟΝ Σοκοφρέτα και του socomic.gr. Είναι κόμικς που πρώτα έχουν παρουσιαστεί στην πλατφόρμα socomic και οι καλοί αυτοί άνθρωποι καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος της έκδοσης. Τα υπόλοιπα έξι είναι αποκλειστικά εκδόσεις της Jemma Press, αλλά δεν πρόκειται για πολυσέλιδες δουλειές ή ακριβές παραγωγές. Εξάλλου η εκδοτική κίνηση στα κόμικς έχει επικεντρωθεί πάνω στο Comicdom Con, δεν είναι δηλαδή όπως παλαιότερα που κυκλοφορούσαν κόμικς όλο τον χρόνο. Αν κάποιος δημιουργός έχει μια καινούργια δουλειά, φυσικά προτιμά να την εκδώσει τις ημέρες του Comicdom παρά σε κάποια άλλη, τυχαία ημερομηνία προκειμένου να έχει τη μεγαλύτερη δυνατή διείσδυση σε ένα ευρύτερο κοινό. Αναφορικά με την κρίση στα κόμικς αναμφίβολα και υπάρχει, αλλά υπάρχει και η ανυπέρβλητη ανάγκη των δημιουργών να εκφραστούν καθώς και το κοινό που περιμένει εναγωνίως να εισπράξει τους καρπούς αυτής της έκφρασης. Το ότι ζούμε κάτω από αυτό το οικονομικό καθεστώς δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να σημαίνει πως θα ξεχάσουμε κι αυτά που αγαπάμε.

 

«Το Πτώμα» (αριστερά) των Τ. Ζαφειριάδη, Γ. Παλαβού και Θ. Πέτρου κυκλοφόρησε πρόσφατα στη Γαλλία. Το «The Very Closed Circle» (δεξιά) από μια πλειάδα Ελλήνων δημιουργών κόμικς είναι μια πρωτοποριακή πειραματική ανίχνευση των ορίων των κόμικς

 

Εχετε καταφέρει να σταθείτε όρθιος εκδοτικά παρά την οικονομική καταιγίδα εναντίον του βιβλίου. Τι είναι αυτό που σας κρατά «ζωντανό»;

 

«Νεκροζώντανο», θα έλεγα! Κοιτάξτε, θα μπορούσα να πω απλά πως είναι θέμα επιλογών, αλλά σίγουρα παίζει ρόλο και ο παράγοντας τύχη. Παραμένουμε ζωντανοί αλλά όχι χωρίς πληγές. Κατά την τελευταία εξαετία που μαίνεται αυτή η αρρωστημένη κατάσταση στη χώρα μας έχω αναγκαστεί να κλείσω το δεύτερο Jemma Books & Comics, να διακόψω τη συνεργασία με πολύτιμους συνεργάτες και να συρρικνώσω την παραγωγή των εκδόσεών μας σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ολα αυτά μαζί και πιθανόν κι άλλα, όπως το γεγονός πως η Jemma Press κινείται σε μια αγορά πολύ μικρή για τους «μεγάλους» του βιβλίου, μας κρατούν ακόμα ζωντανούς.

 

Ποιες είναι οι κρατικές πολιτικές και παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να γίνουν στον τομέα σας ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση;

 

Καλά, πλάκα μού κάνετε, ε; Θα ήταν αστείο να ρωτάμε κάτι τέτοιο όταν το κράτος στέκεται σαν δήμιος απέναντι στον πολίτη. Τι να την κάνεις την κρατική παρέμβαση σε οποιοδήποτε πολιτιστικό επίπεδο όταν εξαθλιώνεις τον κόσμο σε σημείο που όχι κόμικς δεν μπορεί να αγοράσει, αλλά ούτε τα απολύτως αναγκαία για να ζήσει; Πρόσφατα, ένας φίλος εκδότης μού είπε πως το να πουλάς κόμικς στην Ελλάδα σήμερα, είναι σαν να πουλάς χιονοπέδιλα στη Σαχάρα. Η όποια κρατική παρέμβαση πρέπει να γίνεται στο ευρύτερο κοινωνικό επίπεδο. Ας φροντίσουν πρωτίστως να μη φορολογούν τον κόσμο σαν να μην υπάρχει αύριο και είμαι σίγουρος πως ο κόσμος αυτός θα βρει πέντε ευρώ να αγοράσει ένα κομικσάκι.

 

Οι νέες εκδόσεις της Jemma Press θα κυκλοφορήσουν κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ Comicdom (15-17 Απριλίου

 

Στο παρελθόν έχετε εκδώσει Jeff Smith, Milo Manara, Bryan Talbot και τόσους ακόμα σπουδαίους ξένους δημιουργούς. Τα τελευταία χρόνια γιατί επιμένετε στην έκδοση βιβλίων σχεδόν αποκλειστικά από Ελληνες δημιουργούς;

 

Για δύο λόγους: γιατί στην περίπτωση των μεταφρασμένων έργων τα κόστη εκτινάσσονται, με τις προκαταβολές των δικαιωμάτων, τα έξοδα μετάφρασης κ.λπ. και λόγω της τεράστιας, ποιοτικά και ποσοτικά, εγχώριας προσφοράς σε όλα τα επίπεδα.

 

Οταν σας προσεγγίζει ένας νέος Ελληνας δημιουργός για να σας δείξει τη δουλειά του πώς τον αντιμετωπίζετε όταν η δουλειά δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις σας;

 

Πάντα προσπαθώ να είμαι ειλικρινής χωρίς να γίνομαι αγενής. Τις περισσότερες φορές το καταφέρνω, κάποιες όχι. Αυτό έχει να κάνει και με τη δεκτικότητα του δημιουργού στην κριτική. Απλά θεωρώ πως είναι άδικο και για εμένα και πολύ περισσότερο για εκείνον να μην είμαι ειλικρινής απέναντι στο έργο του και εν τέλει πολύ κακό και για την ίδια την κόμικς σκηνή.

 

Δύο ακόμα από τις νέες εκδόσεις της Jemma Press

 

Ποιες είναι οι συμβουλές σας προς τους νέους δημιουργούς ώστε να καταφέρουν να δουν το έργο τους να κυκλοφορεί και να βρίσκει αγοραστές;

 

Δυστυχώς οι εποχές της διαφήμισης έχουν μάλλον τελειώσει. Υπάρχει όμως το κομμάτι της προώθησης από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μια παρατήρηση που έχω κάνει είναι πως οι δημιουργοί που, ασχέτως με την όποια προώθηση γίνεται από τον εκδοτικό οίκο, κοινοποιούν τη δουλειά τους μόνοι τους έχουν καλύτερες πωλήσεις. Θεωρώ πως η παρουσία στις διάφορες πλατφόρμες και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για έναν δημιουργό είναι όχι μόνο αναπόφευκτη αλλά και απαραίτητη αν θέλει να έχει μια καλύτερη τύχη το έργο του.

 

Πρόσφατα συμπληρώσατε 14 χρόνια ζωής ως εκδοτικός οίκος και 18 ως βιβλιοπωλείο και το «γιορτάσατε» με ένα πάρτι «ενηλικίωσης». Πόσο θεωρείτε ότι ενηλικιώθηκαν τα κόμικς στην Ελλάδα ιδιαίτερα την τελευταία εξαετία;

 

Η αλήθεια είναι πως την τελευταία εξαετία έχουμε δει πολύ αξιόλογες δουλειές τόσο σε επίπεδο σεναρίου όσο και σχεδιαστικά. Είναι προφανές πως οι Ελληνες δημιουργοί του «νέου κύματος» έχουν ωριμάσει όχι μόνο διαβάζοντας τους πρωτοπόρους του χώρου, αλλά και ζώντας και δημιουργώντας μέσα στο αντίξοο περιβάλλον της ελληνικής πραγματικότητας, γεγονός που έχει κάνει τις δουλειές τους περισσότερο «μεστές» και μετρημένες και κυρίως στο κομμάτι του σεναρίου όπου υπήρχε πρόβλημα στο παρελθόν. Αυτό έχει αποτέλεσμα με τη σειρά του να εκπαιδεύει μια καινούργια γενιά περισσότερο απαιτητικών αναγνωστών και τελικά να οδηγεί σε μια αναβαθμισμένη εικόνα της ελληνικής σκηνής κόμικς.

 

Δύο νέες εκδόσεις της Jemma Press που θα κυκλοφορήσουν κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ Comicdom

 

Πριν από αρκετά χρόνια, όταν κυκλοφόρησε το δίτομο Eternauta από τις εκδόσεις σας, ένα αριστουργηματικό έργο αλλά όχι ιδιαίτερα δημοφιλές και σίγουρα όχι προορισμένο για υψηλές πωλήσεις, είχατε δηλώσει ότι το πράξατε γιατί θέλατε να μάθετε το τέλος καθώς κατά την πρώτη του δημοσίευση σε ελληνικά περιοδικά τη δεκαετία του 1970, η ιστορία είχε διακοπεί πριν από την ολοκλήρωσή της. Είναι επαγγελματική στάση αυτή;

 

Οχι, δεν είναι. Σε πολλές περιπτώσεις λειτουργώ παρορμητικά και μερικές φορές μού έχει βγει σε καλό. Η περίπτωση του Eternauta είναι μία από αυτές, μια και πήγε αρκετά καλά εμπορικά. Πρέπει μάλλον να ήταν αρκετοί αυτοί που ήθελαν, σαν εμένα, να μάθουν το τέλος.

 

Ανήκετε στη γενιά αναγνωστών που γνώρισαν τα ενήλικα κόμικς και κυρίως τα ευρωπαϊκά από τη «Βαβέλ». Είστε επίσης βαθύτατος γνώστης των αμερικανικών κόμικς. Τι σας συγκινεί περισσότερο σήμερα; Αν είχατε τη δυνατότητα, τι θα προτιμούσατε να εκδίδετε;

 

Με καλύπτει πλήρως που ασχολούμαι σχεδόν αποκλειστικά με την ελληνική σκηνή. Οχι μόνο δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις άλλες, αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις έχει νεύρο, συναισθηματική φόρτιση και μια εκφραστική δεινότητα που την καθιστά μοναδική. Επιτέλους ξεφύγαμε από αυτή την αηδία «Ε, για ελληνικό καλό είναι» και μπορούμε να κοιτάμε ακόμα και προς τα έξω.

 

Μερικές ακόμα από τις νέες εκδόσεις της Jemma Press

 

Το κοινό στην Ελλάδα δεν βρίσκεται πλέον στη φάση τής συλλήβδην θεώρησης των κόμικς ως παραλογοτεχνικών προϊόντων μιας μαζικής υποκουλτούρας, δεν τα αποκαλεί πια «μικιμάου». Τι πιστεύετε ότι συνετέλεσε σε αυτή την πρόοδο;

 

Μπορεί να μην τα αποκαλεί «μικιμάου», αλλά ο περισσότερος κόσμος ακόμα εξακολουθεί να τα θεωρεί «ιδιαιτερότητα». Το γεγονός ότι πλέον αναγνωρίζεται πως υπάρχουν, δεν σημαίνει πως το ευρύτερο κοινό τα έχει αγκαλιάσει και τα έχει αποδεχτεί ως αυτό που ακριβώς είναι, ως μια αυτόνομη αφηγηματική τέχνη δηλαδή. Σε πολλές περιπτώσεις λειτουργεί ως «hype», είναι κάτι πολύ «cool» και «ωραία φάση» και «ουάου, κόμικς! Δεν διαβάζω εγώ, αλλά η κολλητή μου είναι μεγάλη geek!». Στην πραγματικότητα το κοινό που διαβάζει είναι πολύ μικρό. Οι υπόλοιποι προτιμούν να αγοράσουν κάποιο t-shirt με έναν χαρακτήρα που πιθανόν να μην έχουν διαβάσει ποτέ, ούτε μια ιστορία του. Ισως ακούγομαι κυνικός αλλά πιστέψτε με, είναι η πικρή αλήθεια.

 

Είναι όμως ένα κοινό ανεκτικό απέναντι στα κόμικς και ειδικότερα στα «ιδιαίτερα» και «διαφορετικά» που ξεφεύγουν από τις νόρμες των mainstream ή είναι ένα συντηρητικό κοινό που αρκείται σε αυτά που ξέρει και εμπιστεύεται;

 

Κατά τις συνήθειες του παρελθόντος, το ελληνικό κοινό είναι πάντα πολύ διαφορετικό στα γούστα του και χωρίζεται σε «υποφυλές» με μονομανίες στις προτιμήσεις του. Αν έπρεπε, όμως, να βγάλω έναν μέσο όρο, θα έλεγα πως στην πλειονότητά του, το κοινό στην Ελλάδα είναι μάλλον συντηρητικό, χωρίς μεγάλη ανοχή σε πειραματισμούς και με ροπή προς το γνωστό και το πεπατημένο.

 

Πηγή

 

Αφιέρωμα στον εκδοτικό οίκο

[totally_wired]

Πολυ ωραια συνεντευξη...

 

Στέκομαι εκει που λεει

 

Η Jemma Press κινείται σε μια αγορά πολύ μικρή για τους «μεγάλους» του βιβλίου, μας κρατούν ακόμα ζωντανούς.

 

Δηλαδη να ευχομαστε να μη μεγαλωσει αγορα?

Αυτη την παραμετρο δεν την ειχα σκεφτει...

[ikarukani]

Πολυ ωραια συνεντευξη...

 

Στέκομαι εκει που λεει

 

Η Jemma Press κινείται σε μια αγορά πολύ μικρή για τους «μεγάλους» του βιβλίου, μας κρατούν ακόμα ζωντανούς.

 

Δηλαδη να ευχομαστε να μη μεγαλωσει αγορα?

Αυτη την παραμετρο δεν την ειχα σκεφτει...

Να είσαι έτοιμος να πληρώσεις το αντίτιμο

[SFKOURT]

Εγώ πάλι γιατί είμαι αισιόδοξος δεν ξέρω. Αλλά υπάρχουν κάποια δεδομένα που μου ενισχύουν την αισιοδοξία.

α) Στα περίπτερα ξαναείδαμε κόμικς που είχαν έξαφανιστεί για ένα μεγάλο διάστημα (πχ Μικυ Μάους, Μπλεκ κλπ).

β) Υπάρχουν συνεχώς εφημερίδες που βάζουν κόμικς ως ένθετα σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις η έκδοση του κόμικς της εφημερίδας είναι εξεραιτικά ποιοτική.

γ) Στα διάφορα comic con είναι σαφής η έλλειψη χώρου και σε ορισμένες περιπτώσεις η κατάσταση γίνεται αποπνικτηκή απο τον κόσμο.

δ) Έχουν αυξηθεί πολύ οι εκδόσεις κόμικς αλλά και οι αυτοεκδόσεις.

και τέλος αυτό που σημειώθηκε και στο άρθρο

ε) Ο κόσμος πλέον δεν τα λέει "μικυμαου" και σιγά σιγά (αυτό εξαρτάται και από εμάς) το κόμικ βρίσκει την θέση του σε σοβαρές βιβλιοθήκες

παύοντας να θεωρείται προϊόν υποκουλτούρας.

Επεξεργασία Απριλίου 17, 2016 από Spirous Fon Kourt

[ikarukani]

Νομίζω το βασικό είναι η σχέση προσφοράς-ζήτησης. Υπερπροσφορά χωρίς ανάλογη ζήτηση θα "κάψει" την αγορά, τα ταλέντα θα χαθούν, θα στραφούν αλλού. Από  την άλλη, το αντίστροφο θα γεμίσει την αγορά σκουπίδι. Ο χαμένος πάντα είναι ο fan. O περιστασιακός, πάντα θα αγοράζει "μικυμαου" για να περάσει την ώρα του στο ΚΤΕΛ Αθήνα - Θεσσαλονίκη.