Μετάβαση στο περιεχόμενο

ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΦΩΚΙΩΝ [ (1894-1977) ]


NetGhost

Προτεινόμενες Καταχωρήσεις

Δημιουργός:
ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΦΩΚΙΩΝ
Ημερ. γέννησης:
1894
Τόπος γέννησης:
Κωνσταντινούπολη
Ημερ. θανάτου:
1977
Εργογραφία:

  • Member ID:  624
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  54
  • Content Count:  1159
  • Reputation:   724
  • Achievement Points:  1159
  • Days Won:  0
  • With Us For:  6301 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  52

post-556-13017107134703_thumb.jpg
 

Σπουδαίος σκιτσογράφος και γελοιογράφος, που διακρίθηκε κυρίως στην πολιτική γελοιογραφία. Γεννήθηκε το 1894 στην Κωνσταντινούπολη και σπούδασε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Από νεαρής ηλικίας δημοσίευσε σκίτσα του στα έντυπα της Σχολής Γλωσσών και Εμπορίου της Κωνσταντινούπολης, στην οποία επίσης φοίτησε.

 

Το 1915 ήλθε στην Ελλάδα και δούλεψε επί πενταετία στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στη Θεσσαλονίκη. Από το 1922 αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στη γελοιογραφία, δουλεύοντας στην εφημερίδες του Δημήτριου Λαμπράκη «Ελεύθερο Βήμα» (μετέπειτα «Το Βήμα») και «Αθηναϊκά Νέα» (μετέπειτα «Τα Νέα»). Μεγάλη του αγάπη υπήρξε και η ΑΕΚ, της οποίας αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος.

 

Από το 1945 έως το 1960 ήταν η περίοδος της μεγάλης του ακμής, όταν τα σκίτσα του ασκούσαν μεγάλη επιρροή και λαμβάνονταν σοβαρά υπόψη από τους πολιτικούς. Στο διάστημα αυτό, αλλά και αργότερα, εξέδωσε πολλές γελοιογραφικές σειρές, ανάμεσά τους και τη διασκευή της ομηρικής «Οδύσσειας». Το 1961 τιμήθηκε με το Α' Βραβείο του Παγκόσμιου Διαγωνισμού Πολιτικής Γελοιογραφίας στο Λος ’ντζελες και το 1969 με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών.

 

Ο Φωκίων Δημητριάδης, Φώκος για τους φίλους του, συνέχισε τη χιουμοριστική παράδοση του Θέμου ’ννινου. Το σκίτσο του διακρίνεται για την εικονογραφική του πληρότητα, τη σημασία στη λεπτομέρεια και τον υψηλό τόνο της σάτιρας. Οι φιγούρες του δεν είναι στατικές, αλλά έχουν παλμό, ζωντάνια και κίνηση, απεικονίζοντας ταυτόχρονα ψυχικές καταστάσεις.

 

Μοναδική ήταν η ικανότητά του να φιλοτεχνεί γελοιογραφίες πολιτικών ανδρών, υπογραμμίζοντας ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους, το οποίο τους ακολουθούσε ως σημείο αναφοράς. Κάποτε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, ως Υπουργός Προεδρίας τη δεκαετία του '50, κατέβασε από το Ηρώδειο μια παράσταση των «Ορνίθων» του Αριστοφάνη, επειδή λόγω της αθυροστομίας της ενόχλησε τους θρησκόληπτους και τον κλήρο.

 

Μετά απ' αυτό το περιστατικό, ο Δημητριάδης στις γελοιογραφίες του ζωγράφιζε διαρκώς δίπλα στον Τσάτσο και μια κότα. Κάποια στιγμή, οι δύο άνδρες βρέθηκαν σε μία εκδήλωση, οπότε ο αείμνηστος Ακαδημαϊκός και Πρόεδρος της Δημοκρατίας ρώτησε τον δημοσιογράφο: «Καλά κ. Δημητριάδη, γιατί με ζωγραφίζετε πάντα με μια κότα;» και ο Δημητριάδης του απάντησε: «Ένα μυστήριο πράγμα υπουργέ μου, το ίδιο ακριβώς με ρωτά και η κότα».

 

Υψηλό αίσθημα χιούμορ, από ένα μεγάλο τεχνίτη του σκίτσου, που έφυγε από τη ζωή στις 19 Ιουνίου 1977.

 

 

Πηγή: Πάνος Ευστρατίου και Τάκης Λεμπέσης

 

post-556-0-39325700-1343075940_thumb.jpg

 

Εργογραφία

 

Shadow Over Athens (Rinehart & Co., 1946)

 

Σκιά Πάνω Από Την Ελλάδα (Μαρή, 1970)

 

Ομήρου Οδύσσεια (?, 19??)

 

Με το μάτι του γελοιογράφου (?, 19??)

 

Πώς γεννήθηκε το παρδαλό (?, 19??)

 

Η Εξωτερική Πολιτική Της Ελλάδας Με Την Πένα Του Γελοιογράφου» (Έκδοση Ιδρύματος Τοσίτσα - Αβέρωφ, 2000)

 

Σκιά πάνω από την Αθήνα (Modern Times, 2004 - Β' Έκδοση το 2007)

 

Το Παρδαλό Και Η Εποχή Του - Γελοιογραφίες 1945-1947 (Modern Times, 2004)

 

Με Το Μάτι Του Γελοιογράφου 1950-1959 (Modern Times, 2004)

 

Ομήρου Οδύσσεια (Modern Times, 2005)

 

Βιβλία: ΦΩΚΙΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ (Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, 1983)

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  1203
  • Group:  Members
  • Topic Count:  1
  • Content Count:  13
  • Reputation:   13
  • Achievement Points:  13
  • Days Won:  0
  • With Us For:  6263 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  44

Αυτό που μπορώ να πω εγώ για τη δουλειά του, είναι πως μία γελοιογραφία του αξίζει όσο ένα ολόκληρο βιβλίο ιστορίας...

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  10
  • Group:  Members
  • Topic Count:  6
  • Content Count:  878
  • Reputation:   390
  • Achievement Points:  878
  • Days Won:  0
  • With Us For:  6397 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

«Καλά κ. Δημητριάδη, γιατί με ζωγραφίζετε πάντα με μια κότα;» και ο Δημητριάδης του απάντησε: «Ένα μυστήριο πράγμα υπουργέ μου, το ίδιο ακριβώς με ρωτά και η κότα».

 

Ευχαριστω για την παρουσιαση NetGhost :thanks::thanks::thanks:

Ειναι καλο να θυμομαστε και τους παλιους :clap: :clap: :clap:

 

Στην υγεια σου :beer::beer::beer::beer::beer:

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 2 months later...

  • Member ID:  624
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  54
  • Content Count:  1159
  • Reputation:   724
  • Achievement Points:  1159
  • Days Won:  0
  • With Us For:  6301 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  52

Άργησα πολύ να δω την απάντησή σου esperos! Θα έλεγα πως αλίμονό μας αν δεν θυμόμαστε τους παλιούς! Πάνε οι ρίζες, πάνε οι παραδόσεις! Η ζωή δεν είναι μόνο τώρα! Είναι και χτες και θα είναι και αύριο. Όμως πάντα η μνήμη μας πρέπει να είναι γεμάτη και από τις τρεις περιόδους. Άλλωστε οι πριν μας δίνουν την ώθηση γι' αυτά που κάνουμε σήμερα και τα οποία θα ωθήσουν τα παιδιά μας αύριο! :beer:

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 1 year later...

  • Member ID:  4271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  501
  • Content Count:  2447
  • Reputation:   13216
  • Achievement Points:  2462
  • Days Won:  11
  • With Us For:  5965 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  43

Σύμφωνα με το Λεξικό Ελλήνων καλλιτεχνών (Αθήνα: Μέλισσα, 1997) (λήμμα του ιστορικού Τέχνης Γιάννη Μπόλη):

 

Δημοσίευσε γελοιογραφίες σε σατιρικά περιοδικά και ημερολόγια της Πόλης (Άνω Κάτω, Απ' όλα, Εμπρός, Σατάν, Ημερολόγιον Σκόκου κ. ά.). Κατά τον αλβανικό πόλεμο γελοιογραφίες του στα αγγλικά κυκλοφόρησαν ως ταχυδρομικά δελτάρια σε όλο τον κόσμο. Ασχολήθηκε ακόμη και με την εικονογράφηση σχολικών βιβλίων.

Ατομικές και ομαδικές εκθέσεις (1939, 1940, 1948, 1957, 1960, 193, 1971), Παγκόσμια Έκθεση Πολιτικής Γελοιογραφίας (1976, 1977 κλπ.) και το 1983 αναδρομική στην Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου. Υπήρξε μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (εετε), του Συνδέσμου Ελλήνων Σκιτσογράφων και της Εταιρείας Ελλήνων Ευθυμογράφων.

 

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ (συμπλήρωμα του 1ου ποστ):

Ομήρου Οδύσσεια

Με το μάτι του γελοιογράφου

Πώς γεννήθηκε το παρδαλό

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

Φ. Γιοφύλλη: Ιστορία της νεοελληνικής τέχνης 1821-1941 (Αθήνα: [χ.ο.], 1962-τ. Β΄, σ. 448).

Τ. Σπητέρη: Τρεις αιώνες νεοελληνικής τέχνης 1660-1967 (Αθήνα: [χ.ο.], 1979-τ. Γ΄, σ. 79)

Κατάλογος της Εθνικής Πινακοθήκης για την αναδρομική έκθεση (Αθήνα: Εθνική ΠΙνακοθήκη, 1983).

Μ. Στεφανίδη: "Οι Έλληνες γελοιογράφοι: Φωκίων Δημητριάδης" (Τέχνη, τ. 5-6, 1983).

Σ. Καραχρήστου (επιμ.): Ελληνικές αφίσες (Αθήνα: [χ.ο.], 1984-σ. 79, 88-91)

Α. Παπά: Πολίτες ζωγράφοι και αγιογράφοι του 19ου και 20ού αιώνα (Αθήνα: [χ.ο.], 1989-σ.43-45)

Γ. Παναγιώτου: "Φωκίων Δημητριάδης" (Καθημερινή-Επτά Ημέρες, 19/2/1995).

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 3 months later...

  • Member ID:  11531
  • Group:  Members
  • Topic Count:  34
  • Content Count:  4674
  • Reputation:   35863
  • Achievement Points:  4674
  • Days Won:  32
  • With Us For:  5256 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  77

Σε όσα ιδιαίτερα κατατοπιστικά για τον κορυφαίο γελοιογράφο Φωκίωνα Δημητριάδη μας είπαν οι φίλοι NetGhost και rotagiatipino(πολύ πετυχημένο ψευδώνυμο)προσθέτω κάτι ακόμη: ΄Ενα άλλο δημιούργημά του, προερχόμενο από το ζωικό βασίλειο όπως η κότα (ή Κοκώ) του Κων. Τσάτσου είναι και το "παρδαλό κατσίκι" που συνόδευε τον παλαιό πολιτικό Κωνσταντίνο Τσαλδάρη (1884-1970), δυο φορές πρωθυπουργό την περίοδο 1946-1947 και πατέρα του Προέδρου της Βουλής κατά την περίοδο 1989-1993 Αθανασίου Τσαλδάρη. Η παρουσία της φιγούρας αυτής στο πλευρό του Τσαλδάρη σήμαινε ότι τα λόγια ή οι προεκλογικές υποσχέσεις του πολιτικού αυτού προκαλούσαν θυμηδία, γέλιο, κι έτσι δημιουργήθηκε η παροιμιώδης φράση "θα γελάσει και το παρδαλό κατσίκι". Στις θαυμάσιες παρουσιάσεις των φίλων μας αναφέρονται και δυο άλμπουμ του Δημητριάδη εμπνευσμένα από το "παρδαλό (κατσίκι)": «Το παρδαλό και η εποχή του» (Εκδόσεις «Modern Times»)(παρουσίαση του NetGhost) και "Πώς γεννήθηκε το παρδαλό" (παρουσίαση του rotagiatipino).

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 5 months later...

  • Member ID:  4271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  501
  • Content Count:  2447
  • Reputation:   13216
  • Achievement Points:  2462
  • Days Won:  11
  • With Us For:  5965 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  43

Άρθρο του Δημήτρη Παυλόπουλου για τον Φωκίωνα Δημητριάδη από την Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου 1784-1974 των Λουκίας Δρούλια και Γιούλας Κουτσοπανάγου (επιμ.) (Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 2008):

 

post-4271-1273059445,58_thumb.jpgpost-4271-1273059458,42_thumb.jpg

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 10 months later...

  • Member ID:  556
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  1537
  • Content Count:  22474
  • Reputation:   120954
  • Achievement Points:  22479
  • Days Won:  791
  • With Us For:  6317 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ (συμπλήρωμα του 1ου ποστ):

Ομήρου Οδύσσεια

Με το μάτι του γελοιογράφου

Πώς γεννήθηκε το παρδαλό

 

Και για την ακρίβεια:

 

http://www.moderntimes.gr/istos.chtm?prnbr=10577

 

Με Το Μάτι Του Γελοιογράφου (2004)

Το Παρδαλό Και Η Εποχή Του - Γελοιογραφίες 1945-1947 (2004)

Σκιά Πάνω Από Την Αθήνα - 77 Σκίτσα Από Τη Ναζιστική Κατοχή (2004, 2007 επανέκδοση)

Ομήρου Οδύσσεια (2005)

 

+

Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΝΑ ΤΟΥ ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΟΥ (ΙΔΡΥΜΑ ΑΒΕΡΩΦ-ΤΟΣΙΤΣΑ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ, 2000)

 

Τα παρκάρω εδώ όλα μαζί, μέχρι να φτιάξω την εργογραφία. :cheers5:

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους


  • Member ID:  556
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  1537
  • Content Count:  22474
  • Reputation:   120954
  • Achievement Points:  22479
  • Days Won:  791
  • With Us For:  6317 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  

Έτοιμη η εργογραφία. Συμπληρώστε, διορθώστε κλπ ελεύθερα. :best:

 

Bonus:

 

Sarantakos

+ ένα εξαιρετικό αφιέρωμα από το sendec.blogspot, που γράφτηκε στις 28-10-2009:

 

 

Το "κατοχικό πενάκι" του Φωκίωνα Δημητριάδη

 

 

"AΠO της 6ης πρωινής τα ιταλικά στρατεύματα θα κινηθούν εναντίον της Eλλάδος. Τελεσίγραφο στον Eλληνα πρωθυπουργό απ τον Iταλό πρέσβη Eμμανουέλ Γκράτσι".

Αυτόν τον πρωτοσέλιδο τίτλο αντίκρισαν οι αναγνώστες των περισσότερων αθηναϊκών εφημερίδων το πρωινό της Δευτέρας 28 Οκτωβρίου του 1940. Δεδομένου μάλιστα, ότι το τελεσίγραφο επιδόθηκε στον Μεταξά στις 3 τα χαράματα, εύκολα φαντάζεται κανείς τον αγώνα δρόμου των συντακτών της εποχής, να προλάβουν να τυπώσουν δεύτερο φύλλο, το λεγόμενο "έκτακτο παράρτημα", με τη μεγάλη είδηση. H κήρυξη του πολέμου, με το τελεσίγραφο του Γκράτσι, στάθηκε για την Ελλάδα -που η διχόνοια πάντοτε την κατέτρωγε- ένα σύνθημα πρωτοφανούς ομοψυχίας. Μπροστά στην απειλή η ελληνική συνείδηση ανασκουμπώθηκε και εξεγερμένη τέθηκε επί ποδός για δράση. Οι εικαστικοί καλλιτέχνες επιστρατευμένοι κι αυτοί, στο μέτωπο ή στα μετόπισθεν, απεικόνισαν την εξάμηνη ελληνοϊταλική σύγκρουση, που κατέληξε σε θρίαμβο για την Ελλάδα κι εξευτελισμό του φασιστικού καθεστώτος. Mε κάθε πρόσφορο εικαστικό μέσο, απ' την πρώτη στιγμή θ’ αποτυπώσουν παραστατικά τη γενική έξαρση, αλλά και τον παράλογο ενθουσιασμό των Ελλήνων, την πολεμική ορμή και το μεγαλείο της νίκης, αλλά και τις δοκιμασίες, τις κακουχίες και τα βογγητά των πληγωμένων, ακόμη κι αυτόν τον ίδιο το θάνατο. Εκτός από τους ζωγράφους που φιλοτέχνησαν σειρές (... όπως οι Αλεξανδράκης, Προκοπίου, Αργυρός) ή μεμονωμένα έργα ( Γουναρόπουλος, Kαπράλος, Bυζάντιος, Φρ. Aριστεύς, Nείρος, Σπ. Bασιλείου, Παρθένης κ.ά. ) στην ηθική ενίσχυση του άμαχου πληθυσμού και στην καλλιέργεια αλληλεγγύης στις οικογένειες των στρατευμένων, συνέβαλαν κατά κύριο λόγο με τις αφίσες τους, οι τότε σπουδαστές του εργαστηρίου χαρακτικής της Σχολής Καλλών Τεχνών του Γιάννη Kεφαλληνού (Tάσσος, Bάσω Kατράκη, K. Γραμματόπουλος κ.ά.) και οι σκιτσογράφοι των εφημερίδων της εποχής. Τα πρώτα "πενάκια" που επιστρατεύτηκαν ήταν οι επιφανείς σκιτσογράφοι Φωκίων Δημητριάδης, Γ. Γκέιβελης, Στ. Πολενάκης, Aν. Bλασσόπουλος, Σοφοκλής Aντωνιάδης, Aν. Bώττης, Παυλ. Παυλίδης, K. Mπέζος, N. Kαστανάκης, Mιχ. Nικολινάκος και ακολούθησε μια χορεία νεότερων, μα το ίδιο αξιόλογων γελοιογράφων. Aπ’ την έναρξη του πολέμου και μέχρι την εισβολή των Γερμανών στην Eλλάδα τον Απρίλιο του 1941, η ελληνική γελοιογραφία θα φτάσει στην ύψιστη ακμή της. Φτάνοντας ενίοτε στα όρια μεταξύ σάτιρας και προπαγάνδας, θα κατεξευτελίσει την κωμική οίηση του Mουσολίνι και τις συνεχείς πανωλεθρίες του ιταλικού στρατού, ομολογουμένως τόσο εύστοχα, ώστε να σχηματίζεται η εντύπωση, περισσότερο σήμερα, πως ο πόλεμος κατά των Ιταλών υπήρξε μια ακολουθία από εύκολες νίκες. Σχεδόν πλάι σε κάθε χρονογράφημα, υπήρχε στις σελίδες των εφημερίδων και μια γελοιογραφία που εξήρε τα κατορθώματα του εύζωνα. Το τσαρούχι που πετάει τον Μουσολίνι στη θάλασσα (...θα πρέπει να είναι σκίτσο του Πολενάκη) τυπώθηκε σε αμέτρητα φυλλάδια για να μοιραστεί στις γειτονιές της Αθήνας. Το χαρακτηριστικό σκίτσο του Αγήνορα Αστεριάδη με τον εύγλωττο τίτλο "VINCEREMO", που απεικόνιζε έναν σκύλο να κατουράει το αρχικό του ονόματος του Μουσολίνι και την υπερφίαλη δήλωσή του, που ήταν γραμμένη σε μια κολώνα, τοιχοκολλήθηκε σε πολυσύχναστα σημεία της πρωτεύουσας, πλάι στο γνωστό "Στιλέτο" του χαράκτη Τάσσου (...έργο που πριν γίνει αφίσα, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Νεοελληνικά Γράμματα" στο τεύχος της 16ης Νοεμβρίου 1940).

 

post-556-13019322581463_thumb.jpg

Το δίπτυχο του Φωκίωνα Δημητριάδη, που δημοσιεύτηκε στα "Aθηναϊκά Nέα" (..στο φύλλο της 6ης Aπριλίου ’41, ακριβώς την ημέρα που εκδηλώνεται η γερμανική επίθεση στα ελληνικά σύνορα) με υπέρτιτλο "H ιστορία επαναλαμβάνεται..." και υπότιτλο "...Θα απαντήση και πάλιν η ελληνική λόγχη" χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα ακόμα και στα "επιστολικά δελτάρια" της εποχής. Στην ανατύπωση της αφισέτας,που στη μια πλευρά απεικόνιζε το Μουσολίνι και στην άλλη, σ' ένα πανομοιότυπο σκίτσο, το Χίτλερ (...κάτι σαν εναλλαγή προσώπων στο ρόλο του σφαγέα, δηλαδή) η λεζάντα ήταν πάντα δίγλωσση -ελληνικά και αγγλικά- ώστε το σαφές μήνυμα να μεταφέρεται και στο εξωτερικό. Σε πολλές ξένες εφημερίδες, άλλωστε (...κυρίως βρετανικές και γαλλικές) αναδημοσιεύονταν και πολλά αντιφασιστικά και αντιναζιστικά σκίτσα ελλήνων γελοιογράφων. Αυτές οι πρώτες κινήσεις των ελλήνων σκιτσογράφων και χαρακτών, δήλωναν στην ουσία πως, ολόκληρος ο ελληνικός λαός πια, ήταν έτοιμος για οργανωμένη αντίσταση, όχι μόνο εναντίων των ξένων κατακτητών, αλλά και των εγχώριων φασιστικών ανδρεικέλων τους. Ας μην ξεχνάμε πως, η Μεταξική λογοκρισία απαγόρευε τη δημοσίευση σκίτσων που σατίριζαν τον Ντούτσε τον πρώτο καιρό της ιταλικής επίθεσης και μέχρις ότου ο ελληνικός στρατός σημειώσει τις πρώτες νίκες του στα βορειοηπειρωτικά βουνά. Επίσης, στα πλαίσια μιας πολιτικής "μη εξερεθισμού της ναζιστικής Γερμανίας", η ελληνική κυβέρνηση είχε απαγορεύσει γενικώς τη δημοσίευση σκίτσων του Χίτλερ (...ήταν η περίοδος που η Αθήνα επένδυε ακόμα πολιτικά σε μια "μεσολάβηση" του Βερολίνου προς τη Ρώμη). Είναι γνωστή η περιπέτεια -σε μια απ' τις πιο δύσκολες καμπές του πολέμου- μερικών από τα πιο λαμπρά ονόματα της ελληνικής διανόησης. Το Δεκέμβρη του 1940 συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στην Ασφάλεια, όπου και κρατήθηκαν για 48 ώρες, ο διευθυντής του περιοδικού "Νεοελληνικά Γράμματα" Δημήτρης Φωτιάδης, ο Κώστας Βάρναλης, ο Μ. Καραγάτσης, ο Νίκος Καρβούνης, ο Γιάννης Κορδάτος, ο Άγις Θέρος, ο Θέμος Κορνάρος κι ο Ασημάκης Πανσέληνος. Αφορμή ήταν η δημοσίευση άρθρου του Καραγάτση, στο οποίο ανέφερε ότι ο ιταλικός φασισμός είναι ιμπεριαλιστικός, δίχως ηθική συνέπεια και πολιτική συνέχεια. Αιτία -βέβαια- η αντιφασιστική αρθρογραφία όλων, τόσο στα "Νεοελληνικά Γράμματα" όσο και στον ημερήσιο τύπο, ιδιαίτερα στην εφημερίδα "Πρωία".

Τις μεθόδους της Μεταξικής κυβέρνησης προσπάθησαν να διατηρήσουν και να "εξελίξουν" οι μετέπειτα κατοχικές κυβερνήσεις, υπό τους Τσολάκογλου, Κορυζή, Λογοθετόπουλο και Ιωάννη Ράλλη (...πατέρα του Γεωργίου), γνωστούς και ως Κουϊσλινγκ, αλλά όπως ήταν φυσικό, στάθηκε αδύνατο να επιβάλουν λογοκρισία στο σύνολο του Τύπου και ν' αντιμετωπίσουν την ευρηματικότητα και το πάθος του λαού, που αντιστέκονταν με κάθε μέσο για την απελευθέρωση, αλλά και την επιβίωσή του. Στην Αθήνα, αλλά και στη Θεσσαλονίκη, ξεφυτρώνουν νέα έντυπα με αποκλειστικό σχεδόν περιεχόμενο τη γελιοποίηση των εισβολέων, ενώ και τα αποκαλούμενα "οικογενειακά έντυπα" προσθέτουν ειδικές σελίδες χιούμορ για την περίσταση. Παράδειγμα νέου εντύπου, προσανατολισμένου στον σχολιασμό του πολέμου με σκίτσα ή κόμικ, είναι το περιοδικό "Aέρα" που κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του το Σάββατο 7 Μαρτίου 1941 και προλαβαίνει να εκδώσει άλλα τρία. Απ' τα "οικογενειακά" περιοδικά αξίζει να σημειωθεί ο "Θησαυρός", που πρόσθεσε στις σελίδες του την ενότητα γελοιογραφιών "Επί ποδός πολέμου" με αποθησαυρισμένο υλικό των κορυφαίων σκιτσογράφων εκείνου του καιρού. Ειδική μνεία οφείλουμε επίσης, στο περιοδικό "Ο φανός των Συντακτών", ένα σατιρικό έντυπο, που προπολεμικά συνόδευε με ευτράπελα και πιπεράτα σχόλια τις κοσμικές εκδηλώσεις των εργαζομένων στο χώρο του Τύπου και κυρίως τον ετήσιο "Χορό των συντακτών". Στις 28 Φεβρουαρίου 1941, προσαρμοσμένο στο εμπόλεμο κλίμα, το περιοδικό κυκλοφόρησε με αλλαγμένο λογότυπο, ως "Ο πολεμικός φανός" και τη λεζάντα "Εκδίδεται συσκοτισμένος, σύμφωνα με τη διαταγή περί συσκοτίσεως των φώτων". Αιχμή του δόρατος της έντυπης σάτιρας, βέβαια, παρέμεναν οι μεγάλες εφημερίδες της εποχής, η "Καθημερινή", το "Ελεύθερον Βήμα", τα "Αθηναϊκά Νέα" (..."πρόγονοι" των εφημερίδων "Το Βήμα" και "Τα Νέα", που κυκλοφορούν μέχρι σήμερα), ο "Ασύρματος" κ.ά.

 

post-556-1301932453987_thumb.gif

Στο "Ελεύθερον Βήμα", στις 2 Νοεμβρίου του 1940, δημοσίευσε το πρώτο του πολεμικό σκίτσο και ο Φωκίων Δημητριάδης, δέκα σκίτσα του οποίου, διάλεξα να παρουσιάσω σ' αυτό το μικρό αφιέρωμα. Αυτή η πρώτη του πολεμική γελοιογραφία δεν διέφερε κατά πολύ από το ύφος και την τεχνική των συναδέλφων του, εκείνη την περίοδο. Είχε τίτλο "Ο προστάτης των μικρών" και παρουσίαζε ένα παιδί σε μικρή ηλικία, ντυμένο με τη χαρακτηριστική ενδυμασία του εύζωνα, να προτάσσει τη λόγχη του στο Μουσολίνι, ενώ την όλη σκηνή παρακολουθούν τέσσερις γυναικείες φιγούρες που παριστάνουν τη Λιβύη, την Αιθιοπία, την Αλβανία και τα Δωδεκάνησα. Ακολούθησαν δεκάδες σκίτσα αντιφασιστικού χαρακτήρα, τόσο στο "Ελεύθερον Βήμα" όσο και στα "Αθηναϊκά Νέα", κάποια από τα οποία, μπορείτε να δείτε και στη σελίδα minipress.gr. Εν τάχει, ξεχωρίζω το δίδυμο "Φράνκο-Ντούτσε" (Aθηναϊκά Nέα, 6 Mαρτίου 1941), το "Τώρα που ήλθε η άνοιξη" με τον Μουσολίνι να χτυπά την πόρτα του ναζισμού, λέγοντας: "Ελεήστε τον σακάτη" (Ελεύθερον Bήμα, 9 Mαρτίου 1941) κι ακόμη το εξαιρετικό εκείνο σκίτσο, όπου ο Μουσολίνι κείται επάνω σε πλήθος, μύριες λόγχες, με τίτλο: "H ταν ή επί των" (Ελεύθερον Bήμα, 24 Nοεμβρίου 1940). Η έξυπνη λεζάντα παίζει πάντα σημαντικό ρόλο στην επιτυχία... στην απήχηση μιας γελοιογραφίας. Ο συντονισμός εικόνας και λόγου αναδεικνύει τον παιδευτικό, τον πολύτιμα πολιτιστικό ρόλο του σκίτσου, άσχετα αν κάποιοι το θεωρούν παρακατιανή, παρακαλλιτεχνική δημιουργία. H λεζάντα του Δημητριάδη υποδηλώνει επίσης, την προσωπική του παιδεία, με τους τόσους παραλληλισμούς, τους υπομνηματισμούς και τις υπαινικτικές βολές του.

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, το σκίτσο του Φωκίωνα Δημητριάδη διαφοροποιείται, τεχνικά και αισθητικά. Αποκτά -στη μαυρόασπρη εκδοχή του- άπειρες αποχρώσεις του γκρίζου κι ένα σβησμένο φόντο αναγεννησιακής γκραβούρας και λειτουργεί σε πολλά επίπεδα, ιδιαίτερα όταν ο δημιουργός δεν αρκείται απλώς στη γελοιογραφία, αλλά αποβάλει τα εμβληματικά "κλισέ" και εικονογραφεί τη ζοφερή πραγματικότητα. Ως λειτουργός της δημόσιας γραφής, με τη σημασία και της καταγραφής και της καταγγελίας, μέσα στην κοινωνία και για την κοινωνία, παρουσιάζει σημαντικότατο πολιτιστικό έργο, που μάλιστα απευθύνεται σε διεθνές κοινό, αφού η δουλειά του ανατυπώνεται και σε ξένες εφημερίδες.

Οι κατοχικές γελοιογραφίες του Φωκίωνα Δημητριάδη χρωματίζονται από τον έντονο συναισθηματισμό, τη νοσταλγία των παλαιών ημερών της ελευθερίας και την προσμονή της λύτρωσης. Αυτό που ξεχωρίζει στον Φωκίωνα Δημητριάδη, είναι ο έντονος λυρισμός, οι ελεγειακές εξάρσεις και ο πικρός σαρκασμός, όπως γράφει ο Αρτέμης Ψαρομηλίγκος στο εισαγωγικό σημείωμα της ειδικής έκδοσης της "Ελευθεροτυπίας" του Σαββάτου, απ' όπου και τα δέκα σκίτσα που παρουσιάζονται εδώ.

Εγώ κλείνοντας, θα πω μόνο πως, η δύναμη αυτών των σκίτσων είναι τέτοια, που δεν χρειάζεται καν λόγια για ν' αγγίξει τη μνήμη των μεγαλυτέρων και την ευαισθησία των νεοτέρων...

 

post-556-13019325460184_thumb.jpg

Οι ένδοξοι νικηταί ! ~ CHEATED OF VICTORY

 

post-556-13019326204573_thumb.jpg

"Δυστυχώς, στρατηγέ μου, τα παράσημα δεν έχουν σήμερα καμίαν αξία"

"SORRY, GENERAL, DECORATIONS HAVE NO VALUE TODAY"

 

post-556-13019326470861_thumb.jpg

"YOUR MONEY OR YOUR LIFE"

"Το βαλάντιον ή την ζωή σου"

- Ώστε δεν έχεις πενήντα λίρες να μου δώσεις? Τότε είσαι κομμουνιστής και θα τουφεκισθείς!

 

post-556-13019326734895_thumb.jpg

Κατηγορώ... ~ J' ACCUSE

 

post-556-13019327523239_thumb.jpg

Απ' τα κόκκαλα βγαλμένη... ~ HYMN TO LIBERTY

 

post-556-13019327756049_thumb.jpg

"Δεν το θέλω. Σκότωσες τον μπαμπά μου!"

"YOU KILLED MY DADDY"

 

post-556-1301932802608_thumb.jpg

Η τιμή ενός ψωμιού ~ THE PRICE OF BREAD

 

post-556-13019328239878_thumb.jpg

Πανδαισία! ~ NOTHING EVEN FOR THE SCAVENGER

 

post-556-13019328416402_thumb.jpg

Σκουπίδια του 1941 ~ GARBAGE-1941

 

post-556-13019328617465_thumb.jpg

Συναγερμός ~ THE ALARM

 

Το λεύκωμα με τα κατοχικά σκίτσα του μεγάλου αυτού έλληνα σκιτσογράφου, του " πρύτανη της ελληνικής γελοιογραφίας", όπως τον χαρακτηρίζουν πολλοί, συνάδελφοί του και μη, τυπώθηκε -αρχικά- στις Η.Π.Α. από τον εκδοτικό οίκο Rinehart & Company Inc. το 1946, με τον τίτλο "Shadow over Athens". Το 2004, το ίδιο λεύκωμα επανεκδόθηκε βελτιωμένο και κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τον εκδοτικό οίκο Modern Times, με τον τίτλο "Σκιά πάνω από την Αθήνα"Ακόμη, για όποιον ενδιαφέρεται, κυκλοφορεί και CD ROM απ' το Πολυτεχνείο της Πάτρας, με αναπαραγωγή των σκίτσων του στο "Ελεύθερον Bήμα" από το 1922 έως το 1934.

 

 

:beer6:

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 7 years later...

  • Member ID:  4271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  501
  • Content Count:  2447
  • Reputation:   13216
  • Achievement Points:  2462
  • Days Won:  11
  • With Us For:  5965 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  43

Θησαυρός 24/4/1958, τ. 1013. Ωραία διαφήμιση της ΔΕΗ :)

1504450492_195804-24t1013p071.thumb.jpg.4338caa40b6f73f5d7fa529f5397188a.jpg

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 7 months later...

  • Member ID:  4271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  501
  • Content Count:  2447
  • Reputation:   13216
  • Achievement Points:  2462
  • Days Won:  11
  • With Us For:  5965 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  43

Άρθρο του Κώστα Μητρόπουλου στο ετήσιο περιοδικό Χρονικό (Χρονικό '77: Γράμματα-Τέχνες). 

 

img339.thumb.jpg.3756e6d94ba02278910dd52e711c74c9.jpg  img340.thumb.jpg.405a2dab3090066a1abad38a254dd468.jpg  img341.thumb.jpg.e4717144c70eb17870f98b7599f46976.jpg

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

  • 1 month later...

  • Member ID:  4271
  • Group:  Veterans
  • Topic Count:  501
  • Content Count:  2447
  • Reputation:   13216
  • Achievement Points:  2462
  • Days Won:  11
  • With Us For:  5965 Days
  • Status:  Offline
  • Last Seen:  
  • Age:  43

Οπισθόφυλλο τεύχους 1 (Ιανουάριος 1952) και εσωτερική σελίδα τεύχους 2 (Φεβρουάριος 1952) από το περιοδικό Τα Χαρούμενα Παιδιά που έβγαζε η Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ο καλλιτέχνης δεν εμφανίστηκε σε κανένα άλλο τεύχος. 

 

001z.thumb.jpg.61cf87d8773fda1493ed01c97434cc10.jpg  t002p014.thumb.jpg.e5acc53d5bdf770e6a221c6455714d1f.jpg

Σύνδεσμος για σχολιασμό
Μοιραστείτε με άλλους ιστότοπους

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Επισκέπτης
Απάντηση σε αυτό το θέμα ...

×   Έχετε επικολλήσει περιεχόμενο με μορφοποίηση.   Κατάργηση μορφοποίησης

  Επιτρέπονται μόνο 75 emoticons maximum.

×   Ο σύνδεσμός σας έχει ενσωματωθεί αυτόματα.   Εμφάνιση ως σύνδεσμος

×   Το προηγούμενο περιεχόμενό σας έχει αποκατασταθεί.   Διαγραφή εκδότη

×   Δεν μπορείτε να επικολλήσετε εικόνες απευθείας. Ανεβάστε ή εισάγετε εικόνες από URL

×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.