Εισαγωγή στα board games

[Toutatis]

Εισαγωγή στα board games

Αποφάσισα να σπάσω την ένοχη σιωπή μου, μιας και πρέπει να μοιραστώ μαζί σας ένα μυστικό που εδώ και χρόνια με κατατρώει: είμαι εθισμένος στα επιτραπέζια παιχνίδια! Κάθετα, απόλυτα, εξακριβωμένα. Γιατί παίρνω το θάρρος να "βγω απ’ την ντουλάπα" μπροστά σας, χωρίς φόβο και πάθος; Μα γιατί, είμαι εδώ για να παρασύρω όσους περισσότερους μπορώ στο πάθος μου: Κυρίες και κύριοι, αυτή είναι η ιστορία μου και, παράλληλα, αποτελεί μια εισαγωγή στο σπορ των board games.

 

Πιόνι, πούλι και ζάρι

Ναι, τα πάντα ξεκινούν από τα παιδικά βιώματα - ο οποιοσδήποτε ψυχολόγος με ένα χαρτί στον τοίχο του θα μπορούσε να σας το επιβεβαιώσει αυτό: μία από τις πιο ζεστές αναμνήσεις της παιδικής μου ηλικίας έχει να κάνει με εμένα, τον αγαπημένο μου ξάδερφο και αιώνιο σύντροφο στο παιχνίδι και τον αδερφό μου, να προσπαθούμε να ξεπεράσουμε οποιοδήποτε "επιτραπέζιο" εμπόδιο ώστε να αναδειχθούμε νικητές.

 

 

Ξεκινώντας όπως όλα τα παιδιά από τα κλασικά (όπως η Monopoly), αρχίσαμε να αναζητούμε και πιο “ψαγμένα” για την εποχή επιτραπέζια παιχνίδια, τα οποία είτε απευθύνονταν σε ηλικίες μεγαλύτερες των δικών μας προεφηβικών, είτε είχαν ξενόγλωσσα manuals μιας και ήταν εισαγωγής. Όπως και να 'χει, τα board games υπήρξαν σημείο αναφοράς για μένα και για την παρέα μου, όπως και για πολλά ακόμα παιδιά της ηλικίας μου, τον καιρό εκείνο που οιυπολογιστές (οι κονσόλες ακολούθησαν χρόνια μετά) δεν κατάπιναν κάθε ρανίδα ελεύθερου χρόνου ενός παιδιού.

Τα χρόνια πέρασαν, ήρθε η ηλικία εκείνη όπου τα μαλλιά σου είτε αποφασίζουν να σε αφήσουν, είτε να πάρουν μια τάση προς το γκρι (σ.α.: Στον Μπόμπολα συνέβησαν και τα δύο, χτυπημένος κατάφορα από τη μοίρα), μα το gaming εν γένει δεν έφυγε ποτέ απ’ τη ζωή μου: Παρότι όμως τα videogames ήταν στην καθημερινότητά μου, δεν έπαυε να μου λείπει η συντροφικότητα που έβγαζε ένα παιχνίδι με την παρέα μου γύρω από ένα τραπέζι - και συνειδητοποίησα πως δεν είχα αποβάλει το μικρόβιο από μέσα μου ποτέ.

 

 

Μια συζήτηση με τον προαναφερθέντα ξάδερφο ο οποίος είχε φτάσει στο ίδιο συμπέρασματαυτόχρονα με μένα, έφτανε για να μας βγάλει αμφότερους από αδιέξοδες εσωτερικές αναζητήσεις: εφόσον παραδεχόμαστε πως το παιχνίδι είναι αναπόσπαστο κομμάτι της προσωπικότητάς μας, έχει σημασία που θα το αναζητήσουμε; Απενεχοποιημένοι πλέον από την ταμπέλα του "παλιμπαιδισμού" που κάποιοι αναπόφευκτα θα μας κρεμούσαν, έπρεπε να βρούμε τα παιχνίδια εκείνα που, ξεδιπλώνοντάς τα στο σαλόνι, θα μπορούσαν να μεταμορφώσουν ένα βαρετό βράδυ σε Ολυμπιακούς Αγώνες διασκέδασης. Κι έτσι, ανυποψίαστοι, ανοίξαμε την πύλη που μας οδήγησε στα “next-gen” boardgames - και το ταξίδι σε έναν αχανή κόσμο διασκέδασης μόλις είχε ξεκινήσει...

 

 

Απενεχοποιημένοι πλέον από την ταμπέλα του "παλιμπαιδισμού", έπρεπε να βρούμε τα παιχνίδια εκείνα που θα μπορούσαν να μεταμορφώσουν ένα βαρετό βράδυ σε Ολυμπιακούς Αγώνες διασκέδασης

 

Η πύλη αυτή ήταν ο ιστότοπος boardgamegeek.com (BGG από εδώ και πέρα, εδώ θα βρείτε το ελληνικό guild), η Μέκκα κάθε φίλου του επιτραπέζιου, με στοιχεία για κάθε παιχνίδι, designer, publisher, expansion, review, οτιδήποτε μπορεί να αφορά το αγαπημένο χόμπυ (θα το παρομοίαζα σε πληρότητα μόνο με το IMDB στον αντίστοιχο κινηματογραφικό/ τηλεοπτικό τομέα). Σκοπός μου εδώ είναι να γλιτώσω τον κάθε ενδιαφερόμενο από τη βουτιά σε αυτό τον ωκεανό πληροφοριών, παραθέτοντας κάποια βασικά στοιχεία/ κριτήρια για να επιλέξετε το παιχνίδι που θα σας μυήσει (ή θα σας πάει στο επόμενο επίπεδο) στον μαγικό κόσμο του board gaming!

Μα πόσα διαφορετικά παιχνίδια υπάρχουν εκεί έξω;

Πολλά. Πάρα πολλά. Δυνητικά άπειρα, μιας και κανείς δεν θα μπορέσει ποτέ να παίξει τα περίπου 65.000 επιτραπέζια που είναι καταγεγραμμένα στο BGG (και ποιος ξέρει πόσα ακόμη υπάρχουν). Καθένα από αυτά είναι διαφορετικό από τα άλλα, έστω κι αν κάποια θυμίζουν λίγο περισσότερο κάποιον προκάτοχό τους. Ο μεγάλος τους όγκος, σίγουρα απαιτεί μια σχετική κατηγοριοποίηση, γιατί με αυτή την υπερπροσφορά, σίγουρα κάποιος νέος στον χώρο θαπελαγώσει.

Κατηγορίες παιχνιδιών; Ποιες είναι αυτές;

Εδώ θα επιχειρήσω να παρουσιάσω τις σημαντικότερες εξ αυτών. Πρέπει προκαταβολικά να αναφέρω πως υπάρχουν παιχνίδια των οποίων οι μηχανισμοί “πατάνε σε δύο βάρκες” - δανείζονται δηλαδή στοιχεία παραπάνω από μια κατηγορία.

α) Euro games: Ονομάστηκαν έτσι κυρίως γιατί το είδος τους εμφανίστηκε στην Ευρώπη (και πιο συγκεκριμένα στην Γερμανία) εκεί στα 90s, αλλά πλέον ο τίτλος τείνει να χαρακτηρίζει την κατηγορία αυτή ευρύτερα. Κύριο χαρακτηριστικό των Euros, είναι αφενός η έλλειψη μεγάληςαλληλεπίδρασης με τους συμπαίκτες σου (σαν να λέμε, λείπουν οι σφαγές, οι αποκεφαλισμοί και οι ανατινάξεις μεταξύ σας), μιας και η αντιπαράθεση περιορίζεται στο να τους εμποδίσεις νααναπτυχθούν καλύτερα από εσένα, στερώντας είτε τις πηγές, είτε τον χώρο για να το κάνουν. Καλό είναι επίσης πως πολύ σπάνια έχουμε "player elimination" - όλοι οι παίκτες θα τελειώσουν την παρτίδα, και δεν θα μείνει κάποιος από τα μισά να χαζεύει το ταβάνι ενώ οι υπόλοιποιμετρούν πόντους πάνω στο ταμπλό.

Επίσης, λείπει συνήθως το random element (σαν να λέμε το ζάρι...), πράγμα που βοηθάει μεν στην δημιουργία μιαςστρατηγικής χωρίς να πέφτεις σε λακούβες όλη την ώρα, αλλά από την άλλη, δεν μπορείς να κλαφτείς αν χάσεις ρίχνοντάς τα όλα στην γκίνια σου -ή στο τσίμπημα του εξάπλευρου διαβόλου από τον αντίπαλο.

Τα euros χαρακτηρίζονται συνήθως από την ισορροπία στους μηχανισμούς, το όμορφο artwork του board αλλά και τωνcomponents (πούλια κι άλλα χρήσιμα σημεία αναφοράς, τα οποία είναι κυρίως ξύλινα), και μιας και κοτσάρουν το όνομα του designer φάτσα κάρτα στο εξώφυλλο, τείνουν να χαρακτηρίζονται από την τεχνοτροπία του: έχουν φανατικούς φίλους αλλά και πολέμιους! Απευθύνονται πιστεύω σε παίκτες που θέλουν να έχουν τα πάντα υπό έλεγχο και δεν τους αρέσουν οι εκπλήξεις που κρύβει το επόμενο dice rolling, τα πισώπλατα μαχαιρώματα και η διπλωματία κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού (όταν μιλάμε για πάνω από 2 παίκτες στο τραπέζι). Κύριοι εκφραστές αυτής της κατηγορίας, είναι το -κλασικό πλέον- Settlers of Catan (το οποίο πάντως έχει ζάρι), το Carcassonne, το Puerto Rico, το Dominion και πολλά άλλα βραβευμένα παιχνίδια...

β) "Ameritrash" games: Με αυτό τον όρο, οι οπαδοί των Euro games ως επί το πλείστον αναφέρονται στον αντίποδα των δικών τους πεποιθήσεων: παιχνίδια με έντονο το στοιχείο τηςαλληλεπίδρασης μεταξύ των παικτών (τα σφαξίματα που λέγαμε παραπάνω...) αλλά και του παράγοντα "τύχη" -είτε αυτός μεταφράζεται στο ρίξιμο 136 ζαριών στο 10λεπτό, είτε το τράβηγμα καρτών από ένα deck το οποίο κρύβει εκεί τη ζωή και το θάνατο του χαρακτήρα, της φυλής ή της χώρας σου, ό,τι κι αν έχεις κάνει εσύ πιο νωρίς για να βελτιώσεις τις πιθανότητές σου.

Έχουν έντονη θεματική χροιά, μιας και πολλά από τα ameritrash παιχνίδια προέρχονται από διάσημες σειρές της TV (το Battlestar Galactica θεωρείται έξοχο δείγμα της κατηγορίας) είτε από βιβλία (Arkham Horror βασισμένο στην μυθολογία Κθούλου για να αναφέρω ένα μόνο) είτε φυσικά από ταινίες (ουκ έστιν αριθμός, βλέπε LOTR: War of the Ring και πάει λέγοντας...).

 

 

Κύρια επιθυμία των ameritrashers είναι να δούνε τους αντιπάλους τους να αφανίζονται κάτω από τη λεπίδα ή το plasma gun τους!

 

Τα παιχνίδια αυτά προσφέρονται για καθαρό και ατόφιο fun: παίκτες που δεν έχουν όρεξη να μετράνε στη γύρα τους 48 διαφορετικές παραμέτρους για να καταλάβουν αν προηγούνται στο σκορ ή όχι. Κύρια επιθυμία των ameritrashers είναι να δούνε τους αντιπάλους τους να αφανίζονταικάτω από τη λεπίδα ή το plasma gun τους, γουστάρουν τις μινιατούρες και κυρίως δεν τους ενοχλεί το χάος κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού -βασίζονται σε αυτό! Προβεβλημένοι τίτλοι της κατηγορίας, εκτός από τα όσα προανέφερα παραπάνω, είναι τα Runewars, Axis and Allies,Talisman, StarCraft: The Boardgame (αμέ!), Twilight Imperium και πολλά άλλα - όρεξη να έχετε.

γ) Wargames: Ευρύτερη κατηγορία. Αφορά κυρίως games στα οποία κάθε παίκτης ελέγχει ένανστρατό (ή κάποιες μονάδες, εξαρτάται την κλίμακα της σύγκρουσης) και προσπαθεί μέσω των κινήσεων και των στρατηγικών/ τακτικών ελιγμών του είτε να φτάσει τα προκαθορισμένα victory conditions, είτε και να διαλύσει τελείως τον αντίπαλο βγάζοντάς τον από το παιχνίδι. Επίσης, τα χαρακτηρίζει υψηλή θεματική χροιά και ακρίβεια (παιχνίδια με βάση τις μάχες του Β’ Παγκοσμίου και άλλων πολέμων, χαρακτηρίζονται simulations χωρίς φόβο και πάθος), και συνήθως τραβάνε αρκετά σε ώρα. Έχεις έναν ολόκληρο πόλεμο να διαχειριστείς κουκλίτσα μου!

Ομολογουμένως, αυτή η κατηγορία έχει ίσως και τους πιο φανατικούςφίλους, μιας και οι λάτρεις της ιστορικής ακρίβειας τα υπερασπίζονται με το μαχαίρι στα δόντια και, όσοι τα υποστηρίζουν, διατείνονται ότι εδώ φαίνεται ο παίκτης με skills και γνώσεις - κάτι για το οποίο οι υπόλοιποι δεν χάνουν ευκαιρία να το αμφισβητήσουν, κρεμώντας την ετικέτα των “κολλημένων” στους wargamers. Εντάξει, παραδεχτείτε το, το έχετε ξαναζήσει και σε άλλους τομείς του gaming, έτσι δεν είναι; Όπως και να’ χει, στους μυημένους τα wargame επιτραπέζια προσφέρουν ώρες γεμάτες ένταση, καθώς και την χαρά του να βγεις νικητής μέσα από φωτιά κι ατσάλι.

Τίτλοι που τιμούν την κατηγορία πολλοί, με προεξέχοντες το Α Game of Thrones (πολύ ξύλο, διπλωματία και πισώπλατο μαχαίρωμα στο Westeros - τι περιμένατε αλήθεια; Πολύ σύντομα περισσότερα στις οθόνες σας!), το Twilight Struggle (το #1 παιχνίδι στην λίστα του BGG, το review του οποίου επίσης έπεται), το Combat Commander Europe (στο οποίο πίνουν νερό οιhardcore φίλοι των WWII tactical games) και άλλα.

δ) Economic games: Κατηγορία με εξίσου φανατικό κοινό. Σε αυτά, οι παίκτες καλούνται να δαμάσουν μικροοικονομικούς (διευθύνοντας μια επιχείρηση ή μια βιομηχανία) ήμακροοικονομικούς (έχοντας τον έλεγχο μιας χώρας ή μιας αποικίας) δείκτες και να βγούνε αλώβητοι δείχνοντας πως παίζουν τις γενικές (και όχι μόνο) αρχές του καπιταλισμού στα δάχτυλα.

Φυσικά, τα αγαθά κόποις κτώνται, και οι παίκτες θα χρειαστεί είτε ναεπενδύσουν κεφάλαια στην βελτίωση των πηγών πλουτισμού τους (π.χ. αυξάνοντας την παραγωγή των εργοστασίων τους, είτε ενώνοντάς τα με το οδικό δίκτυο που θα προωθήσει τα προιόντα τους), είτε να κουμαντάρουν τις τιμές των πρώτων υλών, είτε- φυσικά- να σπεκουλάρουν στο χρηματιστήριο. Κάθε δρόμος είναι θεμιτός, γιατί στην αγάπη και στον πόλεμο όλα επιτρέπονται, κι αν πιστέψετε πως τα οικονομικά παιχνίδια είναι λιγότερο “πολεμικά” από τα παραπάνω, θα βρεθείτε χωρίς κεραμίδι πάνω από το κεφάλι σας σε χρόνο μηδέν!

Κρατούν αρκετές ώρες είναι η αλήθεια, και τα πιο πολύπλοκα από αυτά απαιτούν μια μεγαλύτερη εμπειρία, καθώς και αφοσιωμένο κοινό (μια παρέα που παίζει το παιχνίδι αυτό συχνά μαζί) για να ξεδιπλώσουν όλες τις αρετές τους. Όμως, για όσους θα ήθελαν να εξομοιώσουν συνθήκες οικονομικού πολέμου στο σαλόνι του σπιτιού τους, τότε παιχνίδια όπως το Agricola (farm management), το Puerto Rico (ναι, ναι, μπορεί να είναι και Euro και Economic- και θεωρείται από τα πιο “βατά” που κυκλοφορούν!), το Power Grid (έλεγχος του δικτύου ηλεκτρισμού, από τα κορυφαία οικονομικά) καθώς και το 1830 Railways and Robber Barons (βαρύ κι ασήκωτο, αφήστε το γι' αργότερα), είναι από τους πιο λαμπρούς πρεσβευτές του είδους.

Μάλιστα. Θα ήθελα να δοκιμάσω. Μα τα πουλάνε αυτά τα παιχνίδια στα Jumbo;

Όχι, οπότε θα γλιτώσετε από το πατείς με πατώ σε στα συμπαθή αυτά καταστήματα παιχνιδιών ( . Υπάρχουν εξειδικευμένα καταστήματα που φέρνουν τα παιχνίδια από το εξωτερικό, είτε βγάζουν τα δικά τους/ μεταφράζουν στη γλώσσα μας πετυχημένους ξένους τίτλους, όπως κάνει η γνωστή σε όλους τους fans των μινιατούρων και των RPG, ΚΑΙΣΣΑ - με παρουσία στο χώρο εδώ και πολλά χρόνια. Είναι ένας καλός τόπος και τρόπος να ξεκινήσετε την αναζήτησή σας, μιας και οι ελληνικοί τίτλοι (και οι ελληνικές οδηγίες τους) είναι μια καλή αρχή για την εισαγωγή σας στο άθλημα. Φυσικά, σε περίπτωση που δεν ικανοποιηθείτε, ζητώντας πιο εξειδικευμένους τίτλους αργότερα (κυρίως από αμερικάνικες και γερμανικές εταιρίες), μια επίσκεψη στις σελίδες τουPlayscape και του RedMeeple μπορούν να επεκτείνουν τους ορίζοντές σας.

 

 

Θα κλείσω παραδεχόμενος πως, ναι, ως χόμπι, το board gaming δεν είναι το φτηνότερο. Κάποιος που ζει στην Ελλάδα του 2013 θα αισθανθεί πως δεν του περισσεύουν κάποιες δεκάδες ευρώ για να αγοράσει "ένα παιχνίδι". Εδώ όμως είναι όλη η ομορφιά: το επιτραπέζιο δεν απευθύνεται σε ένα άτομο! Έχει να κάνει με την παρέα (είτε αυτή προϋπάρχει, είτε δημιουργήθηκε με αυτή την αφορμή), με το να μαζευόμαστε σε σπίτια (ή μαγαζιά, έχει γεμίσει ο τόπος από καφετέριες που μπορείς να παίξεις το παιχνίδι σου) και όλοι μαζί να γελάσουμε, ναπειραχτούμε, να βγάλουμε από μέσα μας την ένταση που μας βαραίνει με τον πλέον υγιή τρόπο - παίζοντας. Και όταν ένα χόμπι γίνεται αγαπημένη υπόθεση πολλών, παύει και το παιχνίδι να κοστίζει: απλά αξίζει!

Επεξεργασία Ιουνίου 2, 2013 από Toutatis

[φλοκ]

Μπράβο για το άρθρο και πολλά :respect: :respect: :respect:   για την καταπληκτική συλλογή σου με επιτραπέζια !!!!!!

[Alejandro Foyn]

Όλη αυτή η συλλογή είναι δικιά σου;;;;!!!!!

 

και ξανά Toutatis για το καταπληκτικό αυτό άρθρο σου! Πρωτότυπο και εκπληκτικό

[Glacier Star]

:respect:

 

 

Tα έχασα με τα τόσα επιτραπέζια...Ατελείωτες ώρες παιχνιδιού, χαράς και φιλίας. Γιατί έτσι γίνονται οι μακροχρόνιες φιλίες.

Μου θύμισες τα παιδικά μου χρόνια. Ευχαριστώ για το πολύ ωραίο άρθρο. Απίστευτες οι φωτογραφίες και η συλλογή σου. Μπράβο!  

[Λύκος του Οντάριο]

 Toutatis για την καταπληκτική συλλογη σου

 

 

Εισαι ετοιμος για παρτιδα  stratego

 

trivial εχεις?

[Toutatis]

Το άρθρο (και τα παιχνίδια) δεν είναι δικά μου.Υπάρχει λινκ στην αρχή. Μήπως το ανέβασα σε λάθος υποφόρουμ;  (ας μεταφερθεί στο κατάλληλο αν υπάρχει)

 

Από επιτραπέζια έχω παίξει τα κλασικά, μονόπολη, τζένκα, τρίβιαλ περσούτ και φυσικά τάβλι και σκάκι! Από τα πιο «ψαγμένα», ρισκ και κάποιο από τα dungeons and dragons.

 

[Alejandro Foyn]

Έρχομαι σπίτι σου να μου μάθεις Dungeons and Dragons

[Glacier Star]

Tην πάτησα σαν αρχάρια! Δεν είδα το λινκ και νόμιζα ότι ήταν δικά σου. Όπως και να έχει η γνώμη μου δεν αλλάζει. 

[Toutatis]

Λύκε,δεν έχω τριβιαλ αλλά έχω παίξει πολλές φορές σε καφετέριες (και δεν είμαι καλός  )

 

Αλεξάνδρο, και εγώ από άλλους περίμενα διότι γενικά αυτό το είδος είναι πολύ «γιουχου» χαχαχα. Είχε κάτι ζάρια με 24 πλευρές και ο ένας παίχτης ήταν κάτι σαν μάστερ που έβγαζε ιστορίες από το μυαλό του. Αυτά θυμάμαι μόνο!

 

Σταρ, έτσι όπως κάνει την εισαγωγή ο αρθρογράφος είναι σαν να μιλάει στα φιλαράκια του / συμφορουμίτες του κτλ. Οπότε, λογικό που «την πάτησες».

 

Επεξεργασία Ιουνίου 2, 2013 από Toutatis