Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αναζήτηση στην Κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για ετικέτες 'FUTURA'.

  • Αναζήτηση ανά ετικέτες

    Πληκτρολογήστε ετικέτες χωρισμένες με κόμματα.
  • Αναζήτηση ανά συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Ενότητες

  • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΝΕΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΝΕΑ
  • ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
    • ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
    • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
  • ΧΑΛΑΡΩΜΑ
    • ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
    • ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ
    • ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Διάφορα
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Ντόναλντ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Super Μίκυ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Κόμιξ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μίκυ Μάους
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μπλα μπλα
  • VINTAGE's Συζήτηση
  • VIDEO GAMES's Γεν. Συζήτηση για Video Games

Blogs

  • Valt's blog
  • Dr Paingiver's blog
  • GCF about comics
  • Vet in madness
  • Θέμα ελεύθερο
  • Film
  • Comics, Drugs and Brocc 'n' roll
  • I don't know karate, but i know ka-razy!
  • Γερμανίκεια
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • Κομικσόκοσμος
  • The Unstable Geek
  • Σκόρπιες Σκέψεις
  • Dhampyr Diaries
  • Περί ανέμων και υδάτων

Ημερολόγια


Βρείτε αποτελέσματα σε ...

Βρείτε αποτελέσματα που ...


Ημερομηνία Δημιουργίας

  • Αρχή

    Τέλος


Τελευταία ενημέρωση

  • Αρχή

    Τέλος


Φιλτράρετε με αριθμό ...

Εγγραφή

  • Αρχή

    Τέλος


Ομάδα


Member Title


MSN


Website URL


Yahoo


Skype


Πόλη


Επάγγελμα


Ενδιαφέροντα

  1. Το βιβλίο του Γιάννη Κουκουλά (βλέπε επίσης παρουσίαση του βιβλίου του Ένατη Τέχνη - από το παρελθόν στο μέλλον , όπως και το άρθρο του Ψωμί, τριαντάφυλλα και κόμικ ) ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΑ ΚΟΜΙΚΣ ΗΡΩΙΔΕΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΧΡΗΣΗ εκδόθηκε το 2005 από τις εκδόσεις Futura. Παρουσιάζει 30 ηρωίδες των κόμικς , τις παρακάτω: (οι χαρακτηρισμό που τις συνοδεύουν ανήκουν στον συγγραφέα). ΟΛΙΒ ΟΪΛ - Η αιώνια αρραβωνιαστικιά ΜΙΚΡΗ ΛΟΥΛΟΥ - Η μικρή και αθώα ΝΤΑΙΖΥ ΝΤΑΚ - Η κοκέτα ΛΟΪΣ ΛΕΗΝ - Η σούπερ μνηστή CATWOMAN - Η καλή, η κακιά και η όμορφη RED TORNADO - Η σούπερ νοικοκυρά MISS FURY - Η πρώτη WONDER WOMAN - Η αμαζόνα ΛΟΥΣΥ ΒΑΝ ΠΕΛΤ - Η μέγαιρα MAY PARKER - Η θεία MODESTY BLAISE - Η θηλυκή James Bond ΜΑΦΑΛΝΤΑ - Η φιλόσοφος ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ ΡΟΣΕΛΙ - Η ευάλωτη ΚΑΘΙΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ - Η ανώνυμη VAMPRIRELLA - Το βαμπίρ ΖΑΝΙΝ - Η αντιστάρ KATINAKI - Η μικροαστή ΑDΑ - Η αλλαζών τυχοδιώκτρια ΚΛΑΟΥΝΤΙΑ ΚΡΙΣΤΙΑΝΙ - Η κουμπότρυπα ΘΕΚΛΑ - Η μυστακιοφόρος ΝΤΡΟΥΝΑ - Η επιζήσασα ΤΖΙΛ ΜΠΙΟΣΚΟΠ - Η γυναίκα παγίδα ΜΑΡΤΖ ΣΙΜΠΣΟΝ - Η μάνα ΤΑΝΚ ΓΚΕΡΛ - Η μεταπυρηνική ΜΑΡΘΑ ΟΥΑΣΙΓΚΝΤΟΝ -Η πολεμική μηχανή BITCHY BITCH - Η φεμινίστρια ΦΩΤΕΙΝΗ - H Ευτυχισμένη ( ; ) πόρνη LENORE - Dead Girl Walking BRANDY CARTER - Η τέλεια MANA ΡEΪBEΡ - Μια γυναίκα με πάθη Μέχρι τώρα η πολιτική που ακολουθούσα στις παρουσιάσεις των βιβλίων ήταν ότι περιοριζόμουν σε απλή περιγραφή της έκδοσης , των περιεχομένων της και των τυποεκδοτικών χαρακτηριστικών της. Συνήθως περιλάμβανα τον πρόλογο του συγγραφέα και καμία φορά καμιά (θετική κατά κανόνα) κριτική για το βιβλίο, κριτική που ψάρευα στο δίκτυο. Από σήμερα και μετά τα τελευταία γεγονότα αυτό αλλάζει. Θα ακούτε και τη γνώμη μου για το βιβλίο. Και σε όποιον αρέσει. Κατ' αρχήν η έκδοση της Futura είναι μια έξυπνη κίνηση. Υπήρχε βιβλιογραφικό κενό και δεδομένο έντονο ενδιαφέρον για το θέμα από τους φανατικούς των κόμικς στους οποίους το βιβλίο απευθύνεται . Για να καταλάβετε το σημείο στο οποίο βρίσκεται η βιβλιογραφία για τα κόμικς στη χώρα μας σήμερα, θα πω μόνο πως το αντίστοιχο ζήτημα για την τέχνη του Φιλμ, Γυναίκα και Κινηματογράφος, διδάσκεται ως ξεχωριστό μάθημα σε τουλάχιστον πέντε πανεπιστημιακά τμήματα στη χώρα μας, ενώ κυκλοφορούν, εδώ και πάνω από 10-15 χρόνια, ένα καταπληκτικό βιβλίο του Νίκου Κολοβού (Γυναίκα και Κινηματογράφος) και μια ξεχωριστή ειδική έκδοση του περιοδικού Σινεμά . Στη διεθνή βιβλιογραφία σημεία αναφοράς θεωρούνται οι μελέτες των Molly Huskell, Αn. Kuhn και Ann Kaplan πάνω στο θέμα. Συγγνώμη για την παρένθεση. Πάμε παρακάτω. Ένα πράγμα που δεν κατάλαβα επακριβώς στο βιβλίο του Κουκουλά είναι η στοχοθεσία του. Τι επιδιώκει δηλαδή , ποιος είναι ο σκοπός του; Γιατί αν ο σκοπός του είναι "να γνωρίσετε μια πλειάδα υπέροχων γυναικών...άτακτων, παμπόνηρων, μυστηριωδών...μπλαζέ καλλονών....κλπ" όπως αναφέρει ο (εξαιρετικός) Aβραάμ Κάουα στο blurb της έκδοσης,... χαίρω πολύ, τις ξέρουμε. Κι όσοι δεν τις ξέρουνε μπορούν να πάνε στο Wikipedia και να τις μάθουνε. Ευτυχώς το blurb μάλλον αδικεί το βιβλίο, το οποίο προσεγγίζει τις ηρωίδες πολύ περισσότερο από το στάδιο μιας απλής γνωριμίας. Εξετάζει το ρόλο τους στην αφηγηματική εξέλιξη (την πλοκή) των ιστοριών τους , όπως και τον τρόπο που διαμορφώνονται οι σχέσεις τους με το άλλο φύλλο. Αναζητάει την προέλευση, τις επιδράσεις που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους αλλά και τις όποιες επιρροές τους. Άλλοτε περισσότερο, άλλοτε λιγότερο, όχι πάντα στην ίδια έκταση και όχι πάντα με την ίδια επιτυχία. Στον συναισθηματικό πρόλογο του συγγραφέα περιγράφεται η σχέση του με τις ηρωίδες των κόμικς καθώς αυτός, με την αγορίστικη, εφηβική , αργότερα αντρική ματιά του ερχόταν σταδιακά σε γνωριμία μαζί τους, πρώτα με τη Μικρή Λουλού, την Όλιβ και τη Μίννι ίσως, αργότερα με τη Ντρούνα και τη Βαλεντίνα. Να αντιμετωπίζει το βιβλίο σαν ένα απολογισμό της σχέσης του αυτής; Έτσι μοιάζει... Στην εισαγωγή του Άβρααμ Κάουα τα πράγματα μπαίνουν σε μια σειρά και περιγράφονται κάποιοι άξονες πάνω στους οποίους θα γίνει η παρουσίαση των κεφαλαίων. Εντύπωση ωστόσο προκαλεί ότι ο Κάουα χρησιμοποιεί ως σημεία αναφοράς δυο ηρωϊδες που δεν συμπεριλαμβάνονται στις επιλογές του συγγραφέα : τη Susan Storm (F4) και τη Gene Gray (Χ-Μen). Τα σχόλια του ειδικά για την πρώτη είναι πολύ ενδιαφέροντα. Μήπως οι ηρωίδες αυτές θα έπρεπε να περιληφθούν στις παρουσιάσεις σε μια μελλοντική έκδοση; Το κυριότερο ζήτημα στο οποίο μπορεί να διαφωνήσει κανείς με το συγγραφέα είναι η επιλογή των χαρακτήρων προς παρουσίαση . Βέβαια δικό του είναι το βιβλίο και όποιες θέλει παρουσιάζει αλλά ως γνήσιοι έλληνες κι εμείς που φέρουμε το μικρόβιο του προπονητή οφείλουμε να αντιτάξουμε τις δικές μας προτιμήσεις στο τελικό ρόστερ που επιλέχθηκε. Βασικά το πρόβλημα είναι ότι δεν αναφέρεται το σκεπτικό με το οποίο επιλέχθηκαν αυτές οι ηρωίδες! Επειδή θεωρούνται αρχέτυπα; Επειδή είναι οι μακροβιότερες, οι δημοφιλέστερες; Δεν νομίζω να αντιμετωπίζονται ως αρχέτυπα διότι τότε θα έπρεπε να γινόταν αναφορά σε κάθε κεφάλαιο και σε άλλες ηρωίδες που εξυπηρετούν αντίστοιχους ρόλους (π.χ. της φιλενάδας, της συζύγου) σε διαφορετικές ιστορίες. Δηλαδή στο κεφάλαιο για τη Λόις θα περιμέναμε ένα παραλληλισμό με την MJ Watson. Κάτι τέτοιο δε γίνεται. Και όχι μόνο αυτό αλλά όπως μας ενημερώνει ο Κάοουα στην εισαγωγή οι "τριάντα αυτές περιπτώσεις" που παρουσιάζονται, είναι "οι πιο αντιπροσωπευτικές και σημαντικές γυναικείες φιγούρες των κόμικς" (σ. 18)!!!! Τραβηγμένο! Προσπαθώντας να καταλάβω το σκεπτικό επιλογής, βλέπω ότι απουσιάζουν οι θηλυκές εκδοχές κλασικών αρσενικών ηρώων. Δεν υπάρχει δηλαδή She-Hulk, Supergirl, Batgirl, Spider-woman, Spider-girl κλπ κλπ. Απολύτως κατανοητό. Από την άλλη απουσιάζουν χαρακτήρες όπως η Brenda Starr , η Red Sonja, η Ultra, η Αxa, η Barbara, η Dawn , η Promethea, η Witchblade , η Sheena, η Shanna, η Minnie Mouse, η Lady Death, η Shi , η Painkiller Jane , η Blanche Epiphanie (μα γιατί, αφού η Ελλάδα της μοιάζει; ), η Paulette , η Durham Red, η Halo Jones, η Aude Albrespy (από το the Survivor του Paul Gillon). Για να μη πω ότι λείπει και η Λουκρητία από το Καστράτο Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι από χαρακτήρες της Marvel παρουσιάζεται μόνο ένας και αυτός όχι υπερηρωϊδα, η May Parker! Πιστεύω ότι τουλάχιστον μια εκπρόσωπος των μεταλλαγμένων θα έπρεπε να υπάρχει, ίσως μάλιστα πιο συνετό να ήταν ένα κεφάλαιο "Οι γυναίκες των X-Men" με Gene Gray, Emma Frost, Mystique, Shadowcat, Rogue , Storm. Για την απουσία της Susan Storm τα είπαμε. Άλλες χαρακτηριστικές απουσίες είναι η Scarlet Witch (η στείρα), η Spider-Woman II (single mother) και οπωσδήποτε η αθυρόστομη και θύμα κακοποίησης, άρτι μητέρα Jessica Jones . Σε μια μελλοντική έκδοση θα έπρεπε να γίνει αναφορά για το ρόλο της γυναίκας στα manga , όπως και σε αυτή τη σαβούρα των ερωτικών κόμικς του κιλού που εκδίδει η Ars Longa . Αναφορά επίσης στο γυναικοκρατούμενο κόσμο του Y The Last Man και στις απειλητικές σεξοβόρες βαμπίρες του Girls! Το ζήτημα της γυναικείας ομοφυλοφιλίας στα κόμικς ίσως πρέπει να εξεταστεί επίσης, καθώς τώρα τελευταία όλο και περισσότερες ηρωίδες εμφανίζονται ως λεσβίες (Βl. Exiles, Painkiller Jane , Batwoman, η γιατρός στο Y The Last Man, η Κarma των New Mutants, κυρίως η Quasar II και η Moondragon , κλπ) . Ίσως να έπρεπε στο μέλλον να γίνει και μνεία σε γυναίκες δημιουργούς των κόμικς, λέμε τώρα... Anyway, τα παραπάνω δεν αποτελούν μομφή για το βιβλίο, μόνο το ότι δεν αναφέρονται τα κριτήρια επιλογής στέκει ως παρατήρηση. Ωστόσο.... Η γλώσσα του βιβλίου είναι γλαφυρή, τα κεφάλαια 7 έως 10 σελίδων περίπου διαβάζονται νεράκι, περιέχουν ότι πρέπει να περιέχουν για να ικανοποιήσουν το μέσο αναγνώστη και μανιακό των κόμικς αλλά και τον average layman. Για πιο ψαγμένες θεωρήσεις (φεμινιστικές, ψυχαναλυτικές κλπ) της αναπαράστασης της γυναικείας παρουσίας στα κόμικς μη ψάχνετε. Το βιβλίο το ρούφηξα νεράκι. Είναι πολύ ευχάριστο ανάγνωσμα. 300 σελίδες με λελογισμένη αναλογία λόγου -εικονογράφησης - φευ ασπρόμαυρης κυρίως - ίσως για να συγκρατηθεί η τιμή που πράγματι είναι πολύ ικανοποιητική, 14 € στην Πολιτεία. Μέσες άκρες ως αναγνώστης και πελάτης έμεινα ικανοποιημένος, αλλά άλλες χρήσεις (ακαδημαϊκές) το βιβλίο τις αποκρούει. Ίσως δεν ήταν και στόχος του. Μάλλον δεν ήταν, διαφορετικά θα περιλαμβανόταν μια βιβλιογραφία που απουσιάζει ηχηρά. Υπάρχουν βέβαια σκόρπιες βιβλιογραφικές παραπομπές ανάμεικτες με διευκρινίσεις και σκέψεις του συγγραφέα υπό την ομπρέλα των σημειώσεων. Αλλά δε νομίζω ότι αυτό είναι μεθοδολογικά σωστό. Επίσης καλό θα ήταν οι σημειώσεις για κάθε κεφάλαιο να μπαίνουν στο τέλος του, ώστε να μπορεί να ανατρέχει πιο εύκολα ο αναγνώστης σε αυτές. Η δομή κάθε κεφαλαίου επίσης ίσως πρέπει να ξανακοιταχτεί. Ορισμένες παράγραφοι είναι υπερβολικά μεγάλες και αν δεν ήταν καλός αφηγητής ο συγγραφέας (που όντως είναι) θα ήταν δύσκολο να συγκεντρωθεί κανείς. Ίσως να έπρεπε να χρησιμοποιηθούν κάποιες υποενότητες (βιοεργογραφία δημιουργού - origin και concept του χαρακτήρα - εκδοτική ιστορία του τίτλου στον οποίο μετέχει - επιδράσεις κλπ.) Δεν ξέρω αν η παραπάνω κριτική φαντάζει αρνητική. Δεν ήταν αυτός ο σκοπός μου γιατί το βιβλίο μου άρεσε και το συστήνω ανεπιφύλακτα. Δεν είμαι επαγγελματίας δημοσιογράφος και ούτε σκοπεύω να γίνω. Τα κόμικς είναι το χόμπι μου. Αντίθετα με τα κόμικς όμως η μεθοδολογία της αξιολόγησης είναι η κύρια ασχολία μου τα τελευταία χρόνια και ο χώρος στον οποίο κινούμαι. Επομένως ότι επισημάνσεις έχω απορρέουν από εκεί. Και ελπίζω να βοηθήσουν το συγγραφέα σε μια μελλοντική έκδοση. Τα επόμενα βιβλία που θα σχολιαστούν: Ο Μπλεκ και οι Φίλοι του , Εικονικά Βλέμματα και η Ιστορία των Κόμικς (όποτε προλάβω)
  2. Melandros

    ΤΕΝΤΥΜΠΕΡ

    Οι εξωγήινοι του ανάθεσαν να φυλάξει και να προστατέψει έναν μάρτυρα που αφορά μια υπόθεση διαγαλαξιακού πολέμου. Μόλις του τον παρέδωσαν ανακάλυψε πως μιλούσαν για ένα πάνινο αρκουδάκι χωρίς ζωή. Οσο εύκολο και αν το βλέπουμε όμως άλλο τόσο δύσκολο είναι... Απο την μια τον κυνηγούσαν για να του το πάρουν απο την άλλη δέθηκε αυτός μαζί του... Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στην μνήμη της Μαρίας-Ηλέκτρας Ζογλοπίτου... Και μια σελίδα.. ------------ Στα τέλη του 2016, το άλμπουμ επανεκδόθηκε από τον ίδιο τον Μηλιώρη. Ως αυτοέκδοση πλέον, οι σελίδες ανέβηκαν στις 68,περιλαμβάνοντας fanart και νέα εισαγωγή από τον δημιουργό καθώς και ένα απόσπασμα-ανάλυση του άλμπουμ, παρμένη από το βιβλίο Τα Ελληνικά Comics του Soloup. Σχεδιάστηκε και νέο εξώφυλλο με την αρχικό εξώφυλλο να υπάρχει επίσης ως dust cover (ντύμα). Αφιέρωμα στον Νίκο Μηλιώρη
  3. Melandros

    Ο ΓΙΑΠΩΝΑΣ

    Ο εικαστικός Παπαμιχαλόπουλος Κ. σε αυτό το βιβλίο δείχνει το ταξίδι του Γιάπωνα απ' την αποπνικτική πια ατμόσφαιρα της χώρας του προς έναν τόπο που του φάνταζε εξωτικός την Ελευσίνα που είναι η πύλη εισόδου για την Αθήνα. Μια Αθήνα που αντίθετα με το πως αυτός την φανταζόταν, συναντησε μια πόλη μικροαστών... Ακολούθησε Ο Γιάπωνας: Δευτερονόμιον Και λίγα απο το βιογραφικό του που βρήκα στο βιβλίο και στο διαδύκτιο.. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας από το 1993 έως το 2003.. Παρακολούθησε επίσης για δύο χρόνια το εργαστήριο χαρακτικής του καθηγητή κου Γ. Παπαδάκη στην Α.Σ.Κ.Τ. Συνεργάζεται με το περιοδικό «Βαβέλ» και τις περιοδικές εκδόσεις «9» και «Βιβλιοθήκη» της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία». Το 2003 το Μουσείο Μπενάκη παρήγγειλε ένα πορτρέτο του Εθνικού Ευεργέτη Αντώνη Μπενάκη και από το 2004 το έργο ανήκει στις μόνιμες συλλογές του Μουσείου.. Έργα του υπάρχουν στο Μουσείο Μπενάκη και στις συλλογές του Μουσείου Σπυρόπουλου,του Μουσείου Φρυσίρα, της Πινακοθήκης Κουβουτσάκη.. Ευχαριστούμε τον totally_wired για τα εξώφυλλα της Β' έκδοσης. Αφιέρωμα στον Κωνσταντίνο Παπαμιχαλόπουλο --- Το μέλος Giaponas πρόσθεσε ΕΔΩ: Ο πρώτος Γιάπωνας κυκλοφορεί εκ νέου ως επανέκδοση με νέο εξώφυλλο και επιπλέον υλικό. Μπορείτε να το βρείτε εδώ: https://www.kpklik.com/product-page/giaponas-1
  4. Melandros

    BIG PORTHER

    Τι εντύπωση σας προκαλεί άραγε ένας Κύκλωπας που πέρδεται ασυστόλως; Την χειροτέραν βεβαίως! Ιδίως αν συμπληρώνει το κουσούρι του με φανατική ανθρωποφαγία και τηλεθέαση ριάλιτι σόου τύπου «Big Brother». Αβάσταχτη παρέα, μακριά από δω παρακαλώ. Πάνω σ’ ένα τέτοιο τέρας της φύσεως πήγε κι έπεσε ο Οδυσσέας. Ο γνωστός του μύθου, με τις περιπλανήσεις ... τους μνηστήρες, όλα αυτά. Και παραλίγο να γίνει εντελώς ρόμπα. Ορίστε; Που συμβαίνουν όλα αυτά; Μα στις σελίδες ενός κόμικς φυσικά... Και πως το λένε το κόμικς; «Big Porther» αγαπητοί αναγνώστες, επεξηγήσεις δεν χρειάζονται. Θα το δείτε και μόνοι σας, θα το διαβάσετε και θα γελάσετε με τις περιπέτειες του Οδυσσέα στα χέρια του μεγάλου Πόρδερ. Τι γίνεται στο τέλος, αν επιζεί ο πολυμήχανος πρόγονος ή αν τον τρώει ο Κύκλωπας, δεν σας το λέμε, Μπορούμε πάντως να σας αποκαλύψουμε ότι τη λύση δίνει ένα γιγαντιαίο βουρτσάκι τουαλέτας! Χρήστος Ξανθάκης, Περιοδικό «9» Απο την σελίδα του Soloup... http://www.soloup.gr --- Το μέλος tik πρόσθεσε ΕΔΩ: Και ακόμη μια καρτούλα. Το πρώτο καρέ του Μπιγκ Πόρδερ έγχρωμο.
  5. Καλλιτεχνική Επιμέλεια :Βίκτωρ Μοσχόπουλος Λοιπόν Σπίφ @ Σπάφ... Σαράντα επεισόδια μιας σελίδας το καθένα, τα οποία πρωτοδημοσιεύθηκαν την περίοδο 2003 εώς 2004 στη εβδομαδιαία επιθεώρηση ΄Εξώστης΄ της Θεσσαλονίκης... Σχέδιο απλό, αλλά βγάζει παρα μα παρα πολύ γέλιο.. Κάπου διάβασα οτι το στυλ αλλα και το χιούμορ μοιάζουν με τους Terrance και Phillip του South Park και δεν έχει διόλου άδικο.. Αφιέρωμα στον Τάσο Ζαφειριάδη
  6. Melandros

    ΟΤΑΝ ΦΑΝΗΚΑΝ ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ

    H Αγγλιντάλλ είναι μια νεραϊδα που γεννήθηκε απο έναν κάκτο (και όχι απο λουλούδι), το ονομα που έχει.. σημαίνει ασχημη και βαρετή.. Είναι 18 χρονών και ακόμα δεν έχει βρεί το ταίρι της.. όμως απο τους κάκτους ίσως να βγεί κάποιο όμορφο άνθος καμιά φορά... Ένα βιβλίο με ασπρόμαυρο σχέδιο που προς το τέλος του, στην ''νερογέννεση'' γεμίζει με χρώμα για έξι σελίδες... και τελειώνει ξανά με ασπρόμαυρο σχέδιο.... Μια ιστορία γεμάτο μεταφορές στο πολύ καλό σχέδιο και σε μια πολύ όμορφη ιδέα του Ν. Μηλιώρη..... Στην εισαγωγή κάπου λέει πως άν και οι ήρωες είναι φανταστικοί έχουν βάση σε πραγματικούς ανθρώπους που γνωρίζει..... επίσης το ίδιο πραγματικά ειναι και τα τραγούδια που βγαίνουν απο τα παράθυρα τους...... και αντιπροσωπευουν τον τρόπο που ερωτεύονται..... (και μας δίνει μια λίστα με τραγούδια που παίζονται κατά την διάρκεια του κόμικ...) στους ramirez & germ Αφιέρωμα στον Νίκο Μιλιώρη
  7. mits63

    ΤΑ ΥΒΡΙΔΙΑ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

    Αυτό δεν είναι ένα βιβλίο για τα κόμικς, είναι όμως γεμάτο με αυτά! Ο συγγραφέας διηγείται μα δεξιοτεχνία την γοητευτική ιστορία της συνάντησης κέντρου – περιφέρειας, μοντέρνου – παράδοσης αν προτιμάτε, στο πεδίο της σύγχρονης μαζικής κουλτούρας. Και η εικόνα που αναδεικνύει είναι πράγματι γοητευτική, και τρομακτική ταυτόχρονα φυσικά, αυτά τα δυο πάνε συνήθως μαζί. Περιδιαβαίνοντας τον «τρίτο κόσμο» ξετυλίγονται εικόνες μιας μίξης, ο όρος «υβριδικό» είναι κοινωνιολογικός όρος δανεισμένος από τη βιολογία, τα αποτελέσματα της οποίας έχουν μια ξεχωριστή δική τους δυναμική και βεβαίως παραμένουν υποτιμημένα και περιφρονημένα από την υψηλή κουλτούρα! Στην μάλλον φτωχή ελληνική βιβλιογραφία συστήνω ανεπιφύλακτά αυτό το βιβλίο σε οποίον ενδιαφέρεται για μια πιο γενική εικόνα του πεδίου στο οποίο καλείται να παίξει και η δική μας ένατη τέχνη. Στα πολύ συν του βιβλίου η πλούσια εικονογράφηση τόπων και αντικειμένων.
  8. Στις 20/2/2005 έγινε στη Μυτιλήνη το 1ο Διεθνές Συνέδριο για τη μελέτη της θεωρίας και ιστορίας των κόμικς, με τίτλο: Αποχρώσεις Δυο Κόσμων- Κόμικς και (επιστημονική) φαντασία . Το συνέδριο διοργάνωσε η ομάδα ICONOTOPIA (αποτελείται από το κουαρτέτο των συγγραφέων) αλλά και το Τμήμα Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο οποίο γίνεται πολύ σοβαρή δουλειά και έρευνα πάνω στα κόμικς (εκπονούνται και αρκετά διδακτορικά). Στο συνέδριο αυτό διοργανώθηκε μεταξύ άλλων μια έκθεση με πρωτότυπες δημιουργίες Ελλήνων και ξένων. Παρέστησαν επίσης σημαντικοί δημιουργοί όπως οι Brian Bolland, Jeff Smith και Bryan Talbot. Το βιβλίο (δίγλωσσο: ελληνικά και αγγλικά) "Αποχρώσεις δυο κόσμων" αποτελεί ουσιαστικά τον κατάλογο της έκθεσης. Περιέχει βιογραφικά στοιχεία και δείγματα ή και ολόκληρα κόμικς των δημιουργών που συμμετείχαν: Αναφέρω ενδεικτικά και μόνο: Brian Bolland, Jeff Smith, Bryan Talbot, Δ.Βιτάλης, Β. Γκοκτζίλας, Σ. Δερβενιώτης, Π. Ζερβός, Γ. Καλαϊτζής, Θ. Κόλλιας & Β. Χειλάς, Β. Κοέν, Κ.Βιτάλης & Eλ. Ναβροζίδου, Soloup, Ε. Τσακνιά, Γ. Τσούκης και Ω. Χαμπίδης. Απόσπασμα κριτικής Λ. Ταρλαντέζου στην Καθημερινή Μέσα σ’ αυτό το σύνολο έργων καταγράφεται για μια ακόμη φορά η κατάσταση της ελληνικής σκηνής κόμικς σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή (2004/2005). Εκδόσεις καταλόγων παλαιότερων εκθέσεων κόμικς ως γνωστόν υπάρχουν αρκετοί (Βαβέλ, Νέο Επίπεδο κ.λπ.). Παρά τις απουσίες αρκετών «ταλέντων» ο κατάλογος είναι πολύ χρήσιμος σε βασικές διαπιστώσεις. Δυστυχώς η σύγκριση της ποιότητας των Ελλήνων (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων) με τους τρεις ξένους γίγαντες Bolland, Smith και Talbot (έστω και αν η εκτύπωση των έργων τους στον κατάλογο ήταν κακή, κυρίως επειδή επρόκειτο για εικόνες που τραβήχτηκαν από το internet) καταδεικνύει την τεράστια απόσταση που έχει να διανύσει το ελληνικό κόμικ για να προσεγγίσει κάποια στιγμή το επίπεδο το επαγγελματισμού. Δυστυχώς ο ?πολλές φορές κακός? ερασιτεχνισμός των Ελλήνων κομιστών είναι κραυγαλέα φανερός. Oπως επίσης η παντελής έλλειψη κάποιου καλού σεναρίου. Οι αιτίες είναι πολλές, δεν είναι όμως τώρα η κατάλληλη στιγμή για μια εξέταση, ανάλυση και εξήγηση. Ο Χρήστος Σταμπουλής με το κόμικ του «Oσο Κρατά Μια Τσιρίδα» αποδεικνύει για ακόμη μία φορά ότι αποτελεί ένα από τα καλύτερα νέα ταλέντα του κόμικ, ο Δημήτρης Βιτάλης διατηρεί πάντα την ποιότητα στα κόμικς του, ο Βασίλης Γκογκτζίλας βαθιά επηρεασμένος από την αμερικανική σχολή, στην ιστορία τρόμου του είναι εμπνευσμένος από τα στυλ των Walter Simonson και Bill Sienkiewicz, ο Γιάννης Καλαϊτζής δίκαια θεωρείται ο «πάπας» του ελληνικού κόμικ, ο Θανάσης Πέτρου στον «Ερχομό του Εξαδάκτυλου» αποδεικνύει πως κατέχει την τέχνη. Φυσικά το πιο ευχάριστο γεγονός του καταλόγου αποτελεί η παρουσία της Εύης Τσακνιά, που έχει συλλάβει το Zeitgeist της μορφής του κόμικ. ------------------------ Η Iconotopia Δημιουργήθηκε, άτυπα, το φθινόπωρο του 2002 από την Εύη Σαμπανίκου, τον Πάνο Κρητικό και τη Μυρτώ Τσελέντη κατά το σχεδιασμό και τη διοργάνωση της Επιστημονικής Διημερίδας για τα Κόμικς με τίτλο Μεταξύ Φαντασίας και Πραγματικότητας. Στην εκδήλωση αυτή, η οποία έλαβε χώρα το Μάιο του 2003, Έλληνες δημιουργοί κόμικς και θεωρητικοί του χώρου, από διάφορα σημεία της Ελλάδας, αντάλλαξαν απόψεις και έθεσαν τις βάσεις μιας μεγαλύτερης συζήτησης που θα πραγματοποιούνταν δυο χρόνια αργότερα. Λίγους μήνες μετά, ο Αβραάμ Κάουα, ο οποίος είχε επισκεφθεί τη Μυτιλήνη ως καλεσμένος ομιλητής κατά τη διάρκεια της Διημερίδας, γίνεται μόνιμος κάτοικος της πόλης και το τέταρτο μέλος της ομάδας. Με νέα σύσταση αλλά και με νέο όνομα, η Iconotopia κάνει την πρώτη της επίσημη εμφάνιση το Μάιο του 2004, διοργανώνοντας το AnimeFest 2004 σε συνεργασία με το σύλλογο φοιτητών του Τ.Π.Τ.Ε. Επρόκειτο για ένα διήμερο προβολών και ομιλιών με θέμα τα ιαπωνικά κινούμενα σχέδια και κόμικς, το οποίο συνόδεψε μια μικρή έκθεση κόμικς και pin-ups με έργα Ελλήνων δημιουργών που δηλώνουν επηρεασμένοι από την ιαπωνική τεχνοτροπία (Βασίλης Λώλος, Γιάννης Δαλκίδης, Δημήτρης Καμπουρίδης). Το Μάιο του 2005 η Iconotopia προχώρησε στη διοργάνωση του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ιστορία και τη Μελέτη των Κόμικς με τίτλο Αποχρώσεις Δύο Κόσμων: Κόμικς και [Επιστημονική] Φαντασία. Η συγκεκριμένη εκδήλωση αποτέλεσε την πιο ολοκληρωμένη και φιλόδοξη προσπάθεια της ομάδας εφόσον, εκτός από τους Έλληνες συνέδρους (δημιουργοί κόμικς, θεωρητικοί και ακαδημαϊκοί απ’ όλη την Ελλάδα) στο συνέδριο παραβρέθηκαν και ιδιαιτέρως σημαντικοί ξένοι δημιουργοί κόμικς. Πιο συγκεκριμένα οι Brian Bolland, Bryan Talbot, Jeff Smith και Tierry Smolderen τίμησαν το συνέδριο με την παρουσία τους και τόνισαν το ηθικό της ομάδας, δίνοντας της το δικαίωμα να ελπίζει σε ακόμα μεγαλύτερα πράγματα για το μέλλον. Στόχος της Iconotopia είναι να προωθηθεί η υπόθεση «κόμικς» στα ελληνικά πανεπιστήμια, να ενταχθεί η μελέτη τους στα ακαδημαϊκά πλαίσια μελέτης της ιστορίας της τέχνης και να οργανωθεί ένα συστηματικό θεωρητικό υπόβαθρο μελέτης της Ένατης Τέχνης σε όλα της τα επίπεδα. Τα μέλη της ελπίζουν στην αφύπνιση του ελληνικού κοινού και ότι «κάποια στιγμή θ’ αλλάξουν τα πράγματα». Φιλοδοξούν ο κόσμος να μην είναι ποτέ πια ο ίδιος?. Εκδηλώσεις: Μεταξύ Φαντασίας και Πραγματικότητας (Επιστημονική Διημερίδα για τα Κόμικς), Μάιος 2003, σε συνεργασία με το Τ.Π.Τ.Ε και την ομάδα κόμικς Ένατη Διάσταση. Συνοδεύτηκε από έκθεση Ελλήνων δημιουργών κόμικς, την έκθεση των βραβευμένων έργων του Β΄ Πανελλήνιου Διαγωνισμού Κόμικς του περιοδικού 9 της εφημερίδας Ελευθεροτυπία και από διήμερο συναυλιών. AnimeFest 2004, σε συνεργασία με το σύλλογο φοιτητών του Τ.Π.Τ.Ε Αποχρώσεις Δύο Κόσμων: Κόμικς και [Επιστημονική] Φαντασία. 1o Διεθνές Συνέδριο για την Ιστορία και τη Μελέτη των Κόμικς. Συνοδεύτηκε από έκθεση ελλήνων και ξένων δημιουργών και από συναυλία του black metal σχήματος Rotting Christ. Εκδόσεις: Εικονικά Βλέματα: Μεταμοντέρνα αφήγηση στα κόμικς, τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία από Αβραάμ Κάουα, εκδόσεις Futura, Μάρτιος 2002 Μεταξύ Φαντασίας και Πραγματικότητας, κατάλογος έκθεσης, Iconotopia και Ένατη Διάσταση, Μάιος 2003 AnimeFest 2004 CD-Rom, Iconotopia και σύλλογος φοιτητών Τ.Π.Τ.Ε., Μάιος 2004 Μεταξύ Φαντασίας και Πραγματικότητας: Σκέψεις και Απόψεις για τα Κόμικς, πρακτικά διημερίδας, Iconotopia, Μάιος 2005 Αποχρώσεις Δύο Κόσμων: Κόμικς και [Επιστημονική] Φαντασία, κατάλογος έκθεσης, Iconotopia και εκδόσεις Futura, Μάιος 2005 Ιχνηλατώντας το Φανταστικό: Τα Ελληνικά Κόμικς του Φανταστικού 1978-2004 από Πάνο Κρητικό και Έυη Σαμπανίκου, εκδόσεις Futura, Μάιος 2005 (στοιχεία από εδώ) ----------------- Οι συγγραφείς (και μέλη της Iconotopia) Ο Αβραάμ Κάουα (PhD) είναι συγγραφέας και πολιτισμικός αναλυτής. Διδάσκει πολιτισμικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου, στη Λέσβο. Μεταξύ άλλων, έχει γράψει τη μελέτη "Εικονικά Βλέμματα: Μεταμοντέρνα Αφήγηση στα Κόμικς, τον Κινηματογράφο και τη Λογοτεχνία" (futura, 2002) και τη συλλογή διηγημάτων "Τι Τραγουδούσαν οι Σειρήνες" (futura, 2004). Είναι μέλος της ομάδας μελέτης των κόμικς ICONOTOPIA. Ο Παναγιώτης Κρητικός ζει στη Μυτιλήνη, είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ Τ.Π.Τ.Ε. . Η διατριβή του έχει θέμα: Κόμικς κόσμοι του φανταστικού: η χωροχρονική ασυνέχεια στην εικονογραφημένη αφήγηση. Είναι συνεργάτης του comicdom. Δυο ακόμα διατριβές που εκπονούνται ή ολοκληρώθηκαν στο Τ.Π.Τ.Ε. είναι των δημιουργών κόμικς: Ναβροζίδου Ελένη με θέμα Προσωπικότητες γυναικών στην εικονογραφημένη αφήγηση: από την αρχαία Αίγυπτο το Μπαρόκ, τη λογοτεχνία του 19ου και 20ου αιώνα και τα κόμικς επιστημονικής φαντασίας Νικολόπουλος Αντώνιος (Soloup) Κόμικς υπονοούμενα. Αντικατοπτρισμοί ιδεών. Η αναπαράσταση της Ζωής στις σελίδες των κόμικς. Η σύγχρονη ελληνική σκηνή των κόμικς (Αντώνη καλή δύναμη ) Η Εύη Σαμπανίκου είναι αρχαιολόγος, βυζαντινολόγος, ιστορικός της τέχνης, συγγραφέας. Ερευνήτρια και ?ελετήτρια των εικαστικών τεχνών, της φωτογραφίας, της ζωγραφικής, της ψηφιακής τέχνης, των κόμικς. Επίκουρη καθηγήτρια του τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ιδρυτικό μέλος της ομάδας Iconotopia (βλέπε συνέντευξή της στη Γαλέρα με πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τη δράση και τα σχέδια της Iconotopia) Η Μυρτώ Τσελέντη είναι πτυχιούχος του Τ.Π.Τ.Ε., μέλος της ICONOTOPIA, συγγραφέας του βιβλίου Manga- Φαντασία και Πραγματικότητα {Θραύσματα Κόσμων Κοντινών} (Βλέπε συνέντευξή της). Συνεργάτης του Comicdom επίσης. ΤΙΜΗ: 13€ (ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ)
  9. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΠΡΟΛΟΓΟΣ: ΑΒΡΑΑΜ ΚΑΟΥΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟ: ΠΑΝΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΟΥΣΗΣ - ΠΡΩΤΗ ΕΠΑΦΗ (1962) ΤΙΜΗ: 8€ (ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ) Το Blurb του βιβλίου γράφει τα εξής: Η μελέτη αυτή αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια συστηματοποιημένης καταγραφής των ιστοριών κόμικς Ελλήνων δημιουργών που κινούνται στο χώρο του φανταστικού. Περιλαμβάνει δημιουργούς που οι ιστορίες τους αγγίζουν το φανταστικό σε όλες του τις αποχρώσεις, από τα ονειρικά οράματα έως τη σκληροπυρηνική επιστημονική φαντασία. Όταν μιλάμε για ελληνικά κόμικς επιστημονικής φαντασίας, αναφερόμαστε σε ένα πολύ περιορισμένο αριθμό ιστοριών και άλμπουμ, από τα οποία ελάχιστα θα μπορούσαν να αποδεχθούν 100% τον όρο «SF», και αυτό γιατί οι επιρροές από το χώρο του fantasy, της ευρύτερης λογοτεχνίας του φανταστικού, και των παραδοσιακών ευρωπαϊκών κόμικς είναι ιδιαίτερα έντονες. Αρκετά μεγάλος όμως είναι ο αριθμός των κόμικς ιστοριών που κινούνται στον ευρύτερο χώρο του φανταστικού, στα είδη του υπερφυσικού τρόμου, του σουρεαλιστικού ενυπνίου (ονείρου) και της ανοίκειας αφήγησης λόγου χάρη, ή υβριδικές ιστορίες που συνδυάζουν fantasy και επιστημονική φαντασία σε διάφορες και εκλεκτικές αναλογίες και συγγένειες, με μόνο γνώμονα τις επιρροές και καταβολές του κάθε δημιουργού. Η ανάμειξη των ειδών αποτελεί βέβαια σύνηθες φαινόμενο στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας, των κόμικς, αλλά και των μεταμοντέρνων τεχνών γενικότερα, αλλά στην Ελλάδα σίγουρα δεν μπορούμε να μιλήσουμε για οργανωμένο κίνημα δημιουργών κόμικς του φανταστικού, μιας και όλοι οι δημιουργοί, λίγο έως πολύ, καταπιάνονται με διάφορα θέματα και τεχνοτροπίες. Οι ιδιαιτερότητες της χώρας μας στον εκδοτικό τομέα, εξάλλου, θα καθιστούσαν καταστροφικό τον ενδεχόμενο αυτο-εγκλωβισμό των δημιουργών σε αυστηρώς συγκεκριμένες θεματικές ενότητες. ----------------------------------- Απόσπασμα από την κριτική του Λ. Ταρλαντέζου στην Καθημερινή ...κυκλοφόρησε η πολύ σημαντική μελέτη «Ιχνηλατώντας το Φανταστικό: Τα Ελληνικά Κόμικς του Φανταστικού 1978 - 2004», που αποτελεί μία σημαντική ιστορική πηγή για έναν μεγάλο αριθμό κόμικς Ελλήνων καλλιτεχνών που ασχολήθηκαν με το φανταστικό. Πρόκειται για μια καταγραφή των κόμικς φαντασίας που δημοσιεύθηκαν στα ελληνικά ενήλικα περιοδικά (Κολούμπρα, Μαμούθ Comix, Tarkidi Magazine, Βαβέλ, Πράσινη Γάτα, Παρά Πέντε, Μικρό Παρά Πέντε, Επόμενη Μέρα, Κούκου, 9) ή κυκλοφόρησαν σε άλμπουμ το χρονικό διάστημα 1978 - 2004. Eχοντας ως αφετηρία τα κόμικς επιστημονικής φαντασίας του Πάνου Κουτρουμπούση από το 1975 οι συγγραφείς αναλύουν το έργο αρκετών δημιουργών: Γ. Καλαϊτζή, Αρκά ή Αντώνη Ευδαίμων, Θόδωρου Υφαντίδη, Νικόλαου Μυρίτη, Ηλία Πολίτη, Δημήτρη Βιτάλη, Κώστα Τζεβελέκου, Ηλία Ταμπακέα, Ανδρέα Ζαφειράτου και αρκετών άλλων. Το βιβλίο κλείνει με έναν χρήσιμο κατάλογο ιστοριών κόμικς δημιουργών που κινούνται στον χώρο του φανταστικού. Παραβλέποντας την επιφανειακή προσέγγιση των συγγραφέων σε κάποια κόμικς, πιστεύουμε πως η έκδοση είναι πολύ σημαντική διότι φωτίζει (έστω και με αρκετές παραλείψεις) ένα μέχρι πρότινος σκοτεινό παρελθόν των ελληνικών κόμικς του φανταστικού. Βέβαια οι γνώστες της Eνατης Τέχνης γνωρίζουν πως ελληνικά κόμικς του φανταστικού υπήρχαν και πριν από το 1978 [Μπαρμπαρέλλο «X-17» Από τον Πλανήτη «FF-001» του ΛΟΓΟ (Γιάννης Λογοθέτης) στο περιοδικό Αστερίξ το 1968 κ.ά.]. Υπάρχουν κάποιες πολύ σημαντικές παραλείψεις σημαντικότατων κόμικς, θα αρκεστώ σε μερικές αναφορές: το κόμικ άλμπουμ «Ο Εχθρός του κ. Humanth» (Oμβρος, 1995) των Γιώργου Λαναρά και Μιχάλη Κόκκινου, τα κόμικς σκληρής και ατόφιας επιστημονικής φαντασίας «Ο Αρχηγός και Εφιάλτης» του Δημήτρη Αποστολόπουλου που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Αγόρι», το κόμικ «Οι Κυρίαρχοι του Σύμπαντος» (El Greco) των Κώστα Τζεβελέκου και Λ. Ολυμπίου, καθώς και πολλά άλλα κόμικς που δημοσιεύθηκαν στην Τρύπα, το Νέο Επίπεδο και το Cine 7. Και δυστυχώς έμεινε απ’ έξω και το φανταστικό μονοσέλιδο «Βοήθεια» (δημοσιεύθηκε στην Κολούμπρα) του Γιάννη Γεωργαρίου, που το θεωρώ ένα αριστούργημα υπαρξιακής ανησυχίας. Ξέχωρα πάντως από τις όποιες επισημάνσεις, το βιβλίο είναι ένα από τα καλύτερα πάνω στην έρευνα των ελληνικών κόμικς και βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Τα μόνα τρανταχτά αρνητικά στην έκδοση είναι το κακό εξώφυλλο και το λιγοστό φωτογραφικό υλικό (που για ένα τέτοιο θέμα έπρεπε να είναι πιο πλήρες). ---------------------------------- Εγώ να προσθέσω ότι εκτός των δημιουργών που αναφέρονται στο παραπάνω κριτικό σημείωμα υπάρχουν ακόμη στο βιβλίο κεφάλαια για τους: Χειλά & Κόλλια (Ύψιλον), Τσούκη, Κων, Λώλο κλπ. Ο κατάλογος ελληνικών κόμικς sci-fi (ή περίπου) αν και ελλιπής είναι πάρα πολύ χρήσιμος. Στον πρόλογο του Αβραάμ Κάουα υπάρχουν πολύ ενδιαφέρουσες σκέψεις για τη λειτουργία του φανταστικού στα κόμικς σε σχέση με το φανταστικό στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο. Μόνο 8€!!
  10. Αλιευμένο από το ηλεκτρονικό αρχείο της Καθημερινής --- Tα ελληνικά κόμικς του φανταστικού Δύο εκδόσεις καταγράφουν την κατάσταση στο χώρο από το 1978 μέχρι και σήμερα και αναλύουν το έργο των δημιουργών Του Λευτερη Ταρλαντεζου* Πάνος Κρητικός - Εύη Σαμπανίκου Επιμέλεια - πρόλογος: Αβραάμ Κάουα Ιχνηλατώντας το Φανταστικό: Τα Ελληνικά Κόμικς του Φανταστικού 1978-2004 Εκδ. Futura, σελ. 95 Αποχρώσεις Δύο Κόσμων: Κόμικς και [Επιστημονική] Φαντασία Εκδ. Futura, σελ. 236 Σ’ αυτούς τους παράξενους καιρούς που ζούμε ένας άνεμος αλλαγής αρχίζει να φυσά γυροφέρνοντας την υπόθεση κόμικς στην Ελλάδα. Εκδοτικοί οίκοι εκδίδουν κόμικς, νέα άτομα αποκτούν καλλιτεχνική φωνή μέσα από την Eνατη Τέχνη, εκδίδονται φανζίν ή περιοδικά εικόνας, η τηλεόραση προβάλλει κομίστες και στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας (Πανεπιστήμιο Αιγαίου) διδάσκεται το κόμικ από τα μέλη μιας ομάδας κόμικς που ακούει στο παράξενο όνομα Iconotopia. Η Iconotopia, που φιλοδοξία της είναι ο κόσμος των κόμικς στην Ελλάδα να μην είναι ποτέ πια ο ίδιος, απαρτίζεται από τους: Εύη Σαμπανίκου, Επίκουρο Καθηγήτρια ΤΠΤΕ, Αβραάμ Κάουα, Εντεταλμένο Λέκτορα ΤΠΤΕ. Παναγιώτη Κρητικό, Υποψήφιο Διδάκτoρα ΤΠΤΕ και Μυρτώ Τσελέντη, τελειόφοιτo ΤΠΤΕ. Η πρώτη επιτυχία της ομάδας ήταν η επιστημονική διημερίδα που διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου: «Κόμικς: Μια Δημιουργική Διαδρομή Μεταξύ Φαντασίας και Πραγματικότητας», το Μάιο του 2003. Από τις 20 έως και τις 22 Μαΐου 2005 έλαβε χώρα στο αμφιθέατρο και στους χώρους του Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Μυτιλήνης ένα πολύ σημαντικό γεγονός για την Eνατη Τέχνη: Το Πρώτο Διεθνές Συνέδριο για τη Μελέτη της Θεωρίας και Ιστορίας των Κόμικς: «Αποχρώσεις Δύο Κόσμων: Κόμικς και [Επιστημονική] Φαντασία», με θέμα το σύνολο των εκφράσεων του φανταστικού (fantasy, επιστημονική φαντασία, τρόμος κ.λπ). Μια έκθεση πρωτότυπων Ελλήνων και ξένων δημιουργών λειτούργησε στους χώρους και ακούστηκαν ενδιαφέρουσες διαλέξεις. Οι επίσημοι προσκεκλημένοι, καταξιωμένοι δημιουργοί, Brian Bolland (Camelot 3000, Batman: The Killing Joke), Jeff Smith (Bone, Captain Marvel) και Bryan Talbot (The Adventures of Luther Arkwright) μίλησαν για τον τρόπο με τον οποίο δημιουργούν τα κόμικς τους και φυσικά συνομίλησαν με το κοινό. Ο κατάλογος της έκθεσης «Αποχρώσεις Δύο Κόσμων: Κόμικς και [Επιστημονική] Φαντασία» κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Futura. Μια καλαίσθητη και καλοτυπωμένη έκδοση που περιλαμβάνει βιογραφικά στοιχεία (στα ελληνικά και αγγλικά) και δείγματα κόμικς έργων των δημιουργών που συμμετείχαν: Brian Bolland, Jeff Smith, Bryan Talbot, Τάσος Αναστασιάδης, Δημήτρης Βιτάλης, Χριστίνα Γεωργιάδου, Βασίλης Γκοκτζίλας, Σπύρος Δερβενιώτης, Τάσος Ζαφειριάδης, Πασχάλης Ζέρβας/Δημήτρης Καμπουρίδης/Φάνης Παπαχριστόπουλος, Πέτρος Ζερβός, Θοδωρής Ιώβης, Γιάννης Καλαϊτζής, Γεωργία Καρύδη/Σταύρος Ντίλιος, Σταύρος Κιουτσιούκης, Βίκτωρ Κοέν, Θάνος Κόλλιας/Βασίλης Χειλάς, Γιώργος Κωνσταντίνου, Κώστας Μανιατόπουλος, Τάσος Μαραγκός (Tasmar), Βαγγέλης Ματζίρης/Δημήτρης Σαβαΐδης/Ρ. Μουστακάτου, Νίκος Μηλιώρης, Αβραάμ Κάουα/Alex Naylor, Κώστας Βιτάλης/Eλενα Ναβροζίδου, Γαβριήλ Παγώνης, Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Δημήτρης Παπαστάμος, Μάριος Πασχάλης (με δύο κατασκευές από ανοξείδωτο ατσάλι), Θανάσης Πέτρου/Γιάννης Στάγκος, Soloup, Johnny Sapillas, Χρήστος Σταμπουλής, Zένια Στρατικοπούλου, Γιάννης Τέξης/Πέτρος Χριστούλιας, Κωστής Τζωρτζακάκης, Εύη Τσακνιά, Γιώργος Τσούκης και Ωρυνός Χαμπίδης. Καταγραφή της μνήμης Μέσα σ’ αυτό το σύνολο έργων καταγράφεται για μια ακόμη φορά η κατάσταση της ελληνικής σκηνής κόμικς σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή (2004/2005). Εκδόσεις καταλόγων παλαιότερων εκθέσεων κόμικς ως γνωστόν υπάρχουν αρκετοί (Βαβέλ, Νέο Επίπεδο κ.λπ.). Παρά τις απουσίες αρκετών «ταλέντων» ο κατάλογος είναι πολύ χρήσιμος σε βασικές διαπιστώσεις. Δυστυχώς η σύγκριση της ποιότητας των Ελλήνων (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων) με τους τρεις ξένους γίγαντες Bolland, Smith και Talbot (έστω και αν η εκτύπωση των έργων τους στον κατάλογο ήταν κακή, κυρίως επειδή επρόκειτο για εικόνες που τραβήχτηκαν από το internet) καταδεικνύει την τεράστια απόσταση που έχει να διανύσει το ελληνικό κόμικ για να προσεγγίσει κάποια στιγμή το επίπεδο το επαγγελματισμού. Δυστυχώς ο –πολλές φορές κακός– ερασιτεχνισμός των Ελλήνων κομιστών είναι κραυγαλέα φανερός. Oπως επίσης η παντελής έλλειψη κάποιου καλού σεναρίου. Οι αιτίες είναι πολλές, δεν είναι όμως τώρα η κατάλληλη στιγμή για μια εξέταση, ανάλυση και εξήγηση. Ο Χρήστος Σταμπουλής με το κόμικ του «Oσο Κρατά Μια Τσιρίδα» αποδεικνύει για ακόμη μία φορά ότι αποτελεί ένα από τα καλύτερα νέα ταλέντα του κόμικ, ο Δημήτρης Βιτάλης διατηρεί πάντα την ποιότητα στα κόμικς του, ο Βασίλης Γκογκτζίλας βαθιά επηρεασμένος από την αμερικανική σχολή, στην ιστορία τρόμου του είναι εμπνευσμένος από τα στυλ των Walter Simonson και Bill Sienkiewicz, ο Γιάννης Καλαϊτζής δίκαια θεωρείται ο «πάπας» του ελληνικού κόμικ, ο Θανάσης Πέτρου στον «Ερχομό του Εξαδάκτυλου» αποδεικνύει πως κατέχει την τέχνη. Φυσικά το πιο ευχάριστο γεγονός του καταλόγου αποτελεί η παρουσία της Εύης Τσακνιά, που έχει συλλάβει το Zeitgeist της μορφής του κόμικ. Φως στο παρελθόν Συμπληρωματικά με τον κατάλογο κυκλοφόρησε και η πολύ σημαντική μελέτη «Ιχνηλατώντας το Φανταστικό: Τα Ελληνικά Κόμικς του Φανταστικού 1978 - 2004», που αποτελεί μία σημαντική ιστορική πηγή για έναν μεγάλο αριθμό κόμικς Ελλήνων καλλιτεχνών που ασχολήθηκαν με το φανταστικό. Πρόκειται για μια καταγραφή των κόμικς φαντασίας που δημοσιεύθηκαν στα ελληνικά ενήλικα περιοδικά (Κολούμπρα, Μαμούθ Comix, Tarkidi Magazine, Βαβέλ, Πράσινη Γάτα, Παρά Πέντε, Μικρό Παρά Πέντε, Επόμενη Μέρα, Κούκου, 9) ή κυκλοφόρησαν σε άλμπουμ το χρονικό διάστημα 1978 - 2004. Eχοντας ως αφετηρία τα κόμικς επιστημονικής φαντασίας του Πάνου Κουτρουμπούση από το 1975 οι συγγραφείς αναλύουν το έργο αρκετών δημιουργών: Γ. Καλαϊτζή, Αρκά ή Αντώνη Ευδαίμων, Θόδωρου Υφαντίδη, Νικόλαου Μυρίτη, Ηλία Πολίτη, Δημήτρη Βιτάλη, Κώστα Τζεβελέκου, Ηλία Ταμπακέα, Ανδρέα Ζαφειράτου και αρκετών άλλων. Το βιβλίο κλείνει με έναν χρήσιμο κατάλογο ιστοριών κόμικς δημιουργών που κινούνται στον χώρο του φανταστικού. Παραβλέποντας την επιφανειακή προσέγγιση των συγγραφέων σε κάποια κόμικς, πιστεύουμε πως η έκδοση είναι πολύ σημαντική διότι φωτίζει (έστω και με αρκετές παραλείψεις) ένα μέχρι πρότινος σκοτεινό παρελθόν των ελληνικών κόμικς του φανταστικού. Βέβαια οι γνώστες της Eνατης Τέχνης γνωρίζουν πως ελληνικά κόμικς του φανταστικού υπήρχαν και πριν από το 1978 [Μπαρμπαρέλλο «X-17» Από τον Πλανήτη «FF-001» του ΛΟΓΟ (Γιάννης Λογοθέτης) στο περιοδικό Αστερίξ το 1968 κ.ά.]. Υπάρχουν κάποιες πολύ σημαντικές παραλείψεις σημαντικότατων κόμικς, θα αρκεστώ σε μερικές αναφορές: το κόμικ άλμπουμ «Ο Εχθρός του κ. Humanth» (Oμβρος, 1995) των Γιώργου Λαναρά και Μιχάλη Κόκκινου, τα κόμικς σκληρής και ατόφιας επιστημονικής φαντασίας «Ο Αρχηγός και Εφιάλτης» του Δημήτρη Αποστολόπουλου που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Αγόρι», το κόμικ «Οι Κυρίαρχοι του Σύμπαντος» (El Greco) των Κώστα Τζεβελέκου και Λ. Ολυμπίου, καθώς και πολλά άλλα κόμικς που δημοσιεύθηκαν στην Τρύπα, το Νέο Επίπεδο και το Cine 7. Και δυστυχώς έμεινε απ’ έξω και το φανταστικό μονοσέλιδο «Βοήθεια» (δημοσιεύθηκε στην Κολούμπρα) του Γιάννη Γεωργαρίου, που το θεωρώ ένα αριστούργημα υπαρξιακής ανησυχίας. Ξέχωρα πάντως από τις όποιες επισημάνσεις, το βιβλίο είναι ένα από τα καλύτερα πάνω στην έρευνα των ελληνικών κόμικς και βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Τα μόνα τρανταχτά αρνητικά στην έκδοση είναι το κακό εξώφυλλο και το λιγοστό φωτογραφικό υλικό (που για ένα τέτοιο θέμα έπρεπε να είναι πιο πλήρες). O χώρος του φανταστικού Eνα βασικό ερώτημα είναι πότε ένα κόμικ μπορεί να χαρακτηριστεί φανταστικό. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου οι συγγραφείς αναφέρουν: «H μελέτη αυτή αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια συστηματοποιημένης καταγραφής των ιστοριών κόμικς Ελλήνων δημιουργών που κινούνται στο χώρο του φανταστικού. Περιλαμβάνει δημιουργούς που οι ιστορίες τους αγγίζουν το φανταστικό σε όλες του τις αποχρώσεις, από τα ονειρικά οράματα έως τη σκληροπυρηνική επιστημονική φαντασία. Oταν μιλάμε για ελληνικά κόμικς επιστημονικής φαντασίας, αναφερόμαστε σε έναν πολύ περιορισμένο αριθμό ιστοριών και άλμπουμ, από τα οποία ελάχιστα θα μπορούσαν να αποδεχθούν 100% τον όρο «sf», και αυτό γιατί οι επιρροές από το χώρο του fantasy, της ευρύτερης λογοτεχνίας του φανταστικού, και των παραδοσιακών ευρωπαϊκών κόμικς είναι ιδιαίτερα έντονες. »Αρκετά μεγάλος όμως είναι ο αριθμός των κόμικς ιστοριών που κινούνται στον ευρύτερο χώρο του φανταστικού, στα είδη του υπερφυσικού τρόμου, του σουρεαλιστικού ενυπνίου και της ανοίκειας αφήγησης λόγου χάρη, ή υβριδικές ιστορίες που συνδυάζουν fantasy και επιστημονική φαντασία σε διάφορες και εκλεκτικές αναλογίες και συγγένειες, με μόνο γνώμονα τις επιρροές και καταβολές του κάθε δημιουργού. Η ανάμειξη των ειδών αποτελεί βέβαια σύνηθες φαινόμενο στον χώρο της επιστημονικής φαντασίας, των κόμικς, αλλά και των μεταμοντέρνων τεχνών γενικότερα, αλλά στην Ελλάδα σίγουρα δεν μπορούμε να μιλήσουμε για οργανωμένο κίνημα δημιουργών κόμικς του φανταστικού, μιας και όλοι οι δημιουργοί, λίγο έως πολύ, καταπιάνονται με διάφορα θέματα και τεχνοτροπίες. Οι ιδιαιτερότητες της χώρας μας στον εκδοτικό τομέα, εξάλλου, θα καθιστούσαν καταστροφικό τον ενδεχόμενο αυτο - εγκλωβισμό των δημιουργών σε αυστηρώς συγκεκριμένες θεματικές ενότητες». Μια αξιέπαινη προσπάθεια που αξίζει συνέχειας… * O Λ. Ταρλαντέζος είναι ερευνητής κόμικς. Hμερομηνία : 21-08-2005 Copyright: http://www.kathimerini.gr ---
  11. Bonadrug

    ΕΙΚΟΝΙΚΑ ΒΛΕΜΜΑΤΑ

    Μεταμοντέρνα Αφήγηση Στα Κόμικς, Τον Κινηματογράφο Και Τη Λογοτεχνία. Μελέτη δοκιμιακού χαρακτήρα ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ, ΜΑΖΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ Όπως γράφεται στο οπισθόφυλλο της έκδοσης : " Η μελέτη αυτή έχει σαν σκοπό της να είναι μια εισαγωγή στη μεταμοντέρνα υπόσταση τεχνών όπως ο κινηματογράφος, τα κόμικς, η λογοτεχνία και τα διάφορα υβρίδια των τεχνών αυτών, που δημιουργούνται από τη συνεχή αλληλεπίδρασή τους. Ειδικότερα, η μελέτη επικεντρώνεται στην έννοια της «πραγματικότητας» και στην προβληματική της αντιπροσώπευσής της σε επιλεγμένα έργα των προαναφερόμενων τεχνών. Ταυτόχρονα, στοχεύει να αποδείξει ότι τα έργα αυτά παραλληλίζονται με τις θεωρίες περί μεταμοντερνισμού, χορεύοντας στην κόψη του ξυραφιού, στο όριο μεταξύ ενθουσιασμού και κριτικής" . Λίγα λόγια για τον συγγραφέα (από εδώ) Ο Αβραάμ Κάουα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1972. Η συνειρμική ζωή του περιλαμβάνει ταυτόχρονες σπουδές Γαλλικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και δημοσιογραφίας σε ιδιωτική σχολή, ένα Master of Arts πάνω στην Αγγλική Λογοτεχνία, το Μεταμοντερνισμό και τη Σύγχρονη Κουλτούρα στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και μια διατριβή Ph.D πάνω στον Μεταμοντερνισμό και στα Κόμικς στο ίδιο πανεπιστήμιο, από το οποίο αποφοίτησε το 2001 με τον τίτλο του διδάκτορα. Γραπτά του πρωτοεμφανίστηκαν το 1994 στο περιοδικό Βαβέλ, ενώ έκτοτε έχει δημοσιεύσει κείμενα σε συλλογές ακαδημαϊκών δοκιμίων και περιοδικά πολιτισμικής επιθεώρησης και κριτικής του εξωτερικού όπως το Βελγικό 9e Art. Τα τελευταία χρόνια ζει κυρίως μεταξύ Λονδίνου και Βόλου, με σταθερούς συντρόφους μια βαλίτσα και μια τερατώδη συλλογή αναγνωσμάτων. Λατρεύει το σινεμά, τα κόμικς, το διάβασμα και τη μουσική, ενώ του αρέσει να κοιτά τη βροχή από το παράθυρό του όταν γράφει. Σημείωμα: Το παρόν βιβλίο του Κάουα αντανακλά τις απόψεις και τους προβληματισμούς που έχει εκφράσει στα μαθήματα που παραδίδει στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας) υπό τον τίτλο Εναλλακτική Τέχνη και Αφήγηση (Σημειώσεις των μαθημάτων εδώ κι εδώ) και ειδικά τη σχέση της 9ης τέχνης και της κινούμενης εικόνας. Δεν αφορά το σύνολο του βιβλίου τα κόμικς αλλά κυρίως το τρίτο μέρος (Κινούμενες εικόνες, σ.σ. 157-223). Συγκεκριμένα εξετάζονται οι ταινίες που βασίζονται σε κόμικς ή στηρίζονται σε αυτά προκειμένου να εξεταστούν οι νέες δυνατότητες που αποκτά το φιλμ ως τέχνη (μέσω των δανείων του από τα κόμικς) σε ότι αφορά το χειρισμό της πραγματικότητας, τις δυνατότητες αποδέσμευσης από αυτή και τη δημιουργία νέων επίπλαστων συμπάντων. Ανάμεσα στις ταινίες που αποτελούν το δείγμα της μελέτης αυτής είναι : a)από τη δεκαετία του 60 οι Barbarella, Diabolik, Modesty Blaise b) από τη δεκαετία του 70 ο Superman c) από τη δεκαετία του 80 ο Superman II, o Flash Gordon, o Conan the Barbarian, το Akira, η Brenda Starr , o Popeye, ο Howard Duck, το Who Framed Roger Rabbit? d)από τη δεκαετία του 90 το Ghost In The Shell, τα Batman (Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV), Dick Tracy, The Crow, Blade, Men In Black, The Mask, Unbreakable, The Matrix κλπ Ένα από τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει ο Κάουα είναι πως οι ταινίες Based on Comics δεν είναι ούτε ακριβώς κινηματογράφος ούτε ακριβώς κόμικς αλλά ένα υβριδικό μέσο, ξεχωριστό και από τα δυο (σ. 212). Οι ταινίες αυτές υπάγονται στη φορμαλιστική πρωτοπορία και με τις καινοτομίες τους σηματοδοτούν ένα νέο στάδιο στην εξέλιξη της εικόνας και της σχέσης μας απέναντί της. Εξαιρετικά ευανάγνωστο βιβλίο, απευθύνεται μάλλον στους σινεφίλ περισσότερο όμως...
  12. Melandros

    Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΠΛΗΓΩΝΕΙ...

    Η Ελλάδα με πληγώνει... πόσες φορές το έχουμε πεί, ή το έχουμε σκεφτεί (??) Η ανεργία, το χρηματιστήριο, η οικονομία, τα δημόσια έργα, άλλα και οι κατοικοι αυτής της χώρας με την νοοτροπιές τους είναι το θέμα αυτού του πολύ όμορφου λευκώματος. Τα περισσότερα σκίτσα αυτού του βιβλίου έχουν δημοσιευθεί στο Βήμα της Κυριακής, στη Βαβέλ και αλλού... Τα σχέδια στο βιβλίο συνοδεύουν οι στίχοι της Λίνας Νικολακοπούλου καθώς και ένα ποίημά της...
  13. Melandros

    SAVAGE PENCIL Ή ΠΩΣ ΝΑ ΣΦΑΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΠΙΝΕΛΟ

    Είναι μια συλλογή-αφιέρωμα στον Savage Pencil με αδημοσιευτο υλικό και σε περιορισμένα αριθμημένα αντίτυπα, με αφορμή την εκθεση του καλλιτεχνη στο 4ο Φεστιβάλ της Βαβέλ που έγινε στο Γκάζι... Βιογραφικό...
  14. Τιμή €18,81 Μετά την διαφορά… «Μετά την διαφορά… Πώς να μιλήσεις για κάποιον που έφυγε; Παλιά και σχεδόν ρητορική η ερώτηση, γνωστές και βλοσυρά απαράλλακτες οι απαντήσεις. Το τι αφήνει πίσω του κανείς απλώνεται σαν αύρα στην ατμόσφαιρα ή αγγίζει, σε απρόοπτο χρόνο και χώρο, κάποιους ανθρώπους - μια διαδικασία φαινομενικά τυχαία. Το τι μπορεί να «ήταν» κανείς το υποψιάζονται στην ιδανική περίπτωση όσοι τον γνώριζαν βαθιά, και τότε μόνο εν μέρει, μέσα από το μοιραίο υποκειμενικό φίλτρο. Κατά τα άλλα, όλα γύρω από έναν άνθρωπο γίνονται μια ιστορία, κι από εδώ ξεκινάει κάτι πολύ διαφορετικό: τα φυλετικά τυπικά του πένθους και η κοινωνική εκτόνωση της νεκρολογίας, η οποία προσποιείται ότι κλείνει σε ένα αποχαιρετιστήριο ευχολόγιο την πραγματική, αεικίνητη και ουσιαστικά ανεξερεύνητη ζωή μιας συνείδησης, η οποία όμως δεν θα μπορούσε να υπάρχει παρά μόνο μέσα από μια συνεχή μεταμόρφωση. Η αληθινή ζωή του καθένα είναι ούτως ή άλλως μυστική, ανήκει σε ένα πραγματικό την πλήρη εποπτεία του οποίου δε μοιάζουμε να έχουμε ούτε οι ίδιοι. Με τον καιρό, σκέψεις, μύθοι, συμβάντα, δυνατότητες, ευχές και ιστορίες γίνονται μια σχεδόν ενιαία ουσία που παραγεμίζει τα ολοένα και μεγαλύτερα κενά της μνήμης, μεταμορφώνοντας τα περασμένα σε μύθο, πριν κι αυτός με την σειρά του διαλυθεί στη νύχτα. Τα πιο στοιχειώδη γεγονότα είναι τα μόνα που απομένουν να προσφερθούν. Ο Περικλής Δεληολάνης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το Μάρτιο του 1963. Άρχισε να γράφει στο κινηματογραφικό περιοδικό «Οθόνη» στα 18 του κι έγινε μέλος της ελληνικής και της διεθνούς ένωσης κριτικών κινηματογράφου λίγο καιρό αργότερα. Τα περιοδικά με τα οποία συνεργάστηκε περιλαμβάνουν την «Βαβέλ», το «Σινεμά», το «Κλικ» (στα πρώτα του χρόνια) και το «Futura». Σπούδασε αρχιτεκτονική, αλλά τον ενδιέφεραν αποκλειστικά οι πιο οραματικές ερευνητικές της παράμετροι. Στα πιο άμεσα από τα πολλαπλά ενδιαφέροντά του υπήρχαν η μουσική και η κινούμενη εικόνα, η ζωγραφική και τα κόμικς, η επιστήμη – στοιχεία από τα μαθηματικά συν μια αδυναμία σε κάποιες ενδιαφέρουσες περιοχές της σύγχρονης φυσικής – και η επιστημονική φαντασία, ο σωστός ασκητισμός και η αληθινή γκουρμέ μαγειρική, αμέτρητα διαβάσματα πέρα από την πεπατημένη κι οι ατέλειωτες ώρες που απαιτεί η αρμονική ενοποίηση των παραπάνω στα πλαίσια της πράξης: μιας φιλοσοφίας ζωής. Όσον αφορά την τέχνη και τα οποιοδήποτε ιδιώματα της διανόησης; Κάποια στιγμή, αρκετά νωρίς είναι η αλήθεια, το ενδιαφέρον του Περικλή άρχισε να κινείται και πέρα από την αναπαραστατική διάσταση, μια στροφή που σημαδεύτηκε από την συχνά αναπόφευκτη συνέπεια της σιωπής. Το κάθε μορφής έργο της συνείδησης, πέρα βεβαίως από τους οποιουσδήποτε κοινωνικούς αυτοματισμούς (κι είναι αληθινά πολλοί), δεν μπορεί παρά να αφορά την ίδια την πηγή του, την συνείδηση, σε μια μορφή παγιωμένης – με οποιονδήποτε τρόπο – αντανάκλασης στον εξωτερικό κόσμο, ως πίνακας, ποίημα ή οτιδήποτε άλλο... Αυτό όμως που μετράει είναι ότι το θεωρούμενο «μέσα» και το αντίστοιχο «έξω» βρίσκονται σε ποικιλοτρόπως εκμηδενίσιμη απόσταση, και η σιωπή παραμένει ιδέα παραγνωρισμένη. Γεγονός είναι ότι υπάρχουν έργα που απαιτούν την σιωπή, ιδίως για όποιον δουλεύει χωρίς οποιονδήποτε καμβά. Έργα χωρίς κοινωνική υπόσταση – «εκτός εμπορίου» με την καλύτερη δυνατή έννοια. Κι αν η σιωπή χωράει πολλές διαφορετικές ερμηνείες, αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει όχημα; Αυτό είναι ένα από τα μικρά αινίγματα που ο Περικλής άφησε για τους φίλους του, μαζί με εκείνον τον ιδιαίτερο τρόπο να μετασχηματίζεις τους μύθους (κι είναι αληθινά πολλοί...) υψώνοντάς τους ραγδαία ψηλά, εκεί όπου κάθε σκιά έπρεπε πια να παραδοθεί στο φως. Απεριόριστο φως, φίλε. Το’ χε το όνομα, κι είναι για πάντα». Γιάννης Δεληολάνης Από τις αυθεντικότερες και πιο ποιοτικές φωνές που μίλησαν για τον κινηματογράφο στην χώρα μας, ο Περικλής Δεληολάνης (1963-2004) άφησε μια κληρονομιά δημοσιευμένων κειμένων τα οποία αξίζει να ανακαλυφθούν από τη νέα γενιά των σινεφίλ, και συγκεντρώνονται για πρώτη φορά στην παρούσα έκδοση. Όσοι αγαπούν το σινεμά θα βρουν στον τόμο αυτό γραπτά που εξακολουθούν να ξαφνιάζουν με την ενέργεια των ιδεών και την μαχητική φιλοσοφική τους στάση απέναντι στη μεγάλη οθόνη, μα και στον κόσμο μας. Στις σελίδες τους κρύβεται ένας μικρός οδηγός ιδιωτικής σινεφίλ απόλαυσης που πηγαίνει ένα κρίσιμο βήμα παραπέρα, γεμίζοντας μια συλλογή από λαμπερά διαπεραστικές ματιές στην κουλτούρα·της αλλαγής του αιώνα. Την παρουσίαση της συγγραφικής δουλειάς συνοδεύει μια εκλεκτική παράθεση προσωπικών σχεδίων του Περικλή Δεληολάνη - μια πλάγια, εναλλακτική, μα τουλάχιστον εξίσου αποκαλυπτική ματιά στο έργο μιας ζωής. [Σχέδια του Περικλή Δεληολάνη και το #11 της "Οθόνης"] Κριτική Το σινεμά στη δεκαετία του ’80 Κείμενα κινηματογραφικής κριτικής μιας «αμήχανης» εποχής Του Δημητρη Μπαμπα Σαν μια εικόνα – κείμενα και σχέδια του Περικλή Δεληολάνη εκδ. Futura, σελ. 320 Η δεκαετία του ’80 υπήρξε μια μεταβατική δεκαετία για την κινηματογραφική κριτική. Είναι το πέρασμα από ένα κινηματογραφικό λόγο που ζητούσε την επικύρωσή του εκτός της κινηματογραφικής εικόνας, στη θεωρία, προς ένα λόγο και μια γραφή που πρότασσε την αγάπη για το σινεμά, μια βιωματική σχέση με την εικόνα και πολλές φορές αρνούνταν να δει έξω από το κινηματογραφικό κάδρο. Ενα από τα έντυπα της εποχής που μαζί με τα Κινηματογραφικά Τετράδια διατηρούσε ακέραιες τις αξίες της κινηματογραφοφιλίας και κατέγραψε αυτά τα στάδια της μετάβασης υπήρξε το περιοδικό Οθόνη που εκδιδόταν στη Θεσσαλονίκη από μια ομάδα σινεφίλ. Μέλος αυτής παρέας υπήρξε ο Περικλής Δεληολάνης (1963-2004). Χωρίς προκαταλήψεις Η συγκεντρωτική έκδοση των κειμένων του, είναι κάτι πέρα από μια τυπική έκδοση μνήμης. Τα κείμενά του, που στη συντριπτική τους πλειοψηφία δημοσιεύτηκαν στην Οθόνη, μας υπενθυμίζουν αυτή τη μεταβατική περίοδο της κινηματογραφικής κριτικής, αφού αντανακλούν με τον πιο έντονο τρόπο την εποχή τους, κυοφορώντας ταυτόχρονα το καινούργιο. Διάστικτα από την αγάπη για το σινεμά, μαρτυρίες ενός πάθους χωρίς όρια διατρέχουν χωρίς προκαταλήψεις όλο το φάσμα: ο Ζουλάφσκι και ο Φασμπίντερ, ο Βέντερς και ο Κόπολα, ο Βερχόφεν και ο Μιχάλκωφ. Και δίπλα σ’ αυτά οι εμμονές του συγγραφέα: η επιστημονική φαντασία και οι ταινίες του φανταστικού. Τα κείμενα του Περικλή Δεληολάνη είναι δοκίμια με πολύ έντονο το προσωπικό στοιχείο, και σε κάποια απ’ αυτά ο λόγος είναι βιωματικός. Αυτός ο ορισμένες φορές εσωτερικός λόγος, αναπτύσσεται υπό τη σκέπη της θεωρίας της εποχής (σημειολογία και ψυχανάλυση) που ακόμα οι απόηχοί της δεν έχουν σβήσει, τα θεμέλια του όμως είναι μια άκρατη και άναρχη κινηματογραφοφιλία: ο Ρολάν Μπαρτ και ο Κάπτεν Σποκ του Star Trek, ο Μπατάιγ και ο Γκι Ντεμπόρ, τα κόμικς και ο Μιζογκούτσι, ο Τζάρμους και ο Αλμοντόβαρ. Σαν κριτικός ο Περικλής Δεληολάνης συνέλαβε στα γραπτά του κάτι από το πνεύμα και την ατμόσφαιρα μιας αμήχανης εποχής: σ’ ένα κείμενο του μιλά για «το σιωπηλό διάστημα του ’80, την υποτονικότητα της αναζήτησης, την ύπνωση της έμπνευσης». Είναι μάλλον γι’ αυτό που ο ίδιος κατευθύνθηκε στον χώρο του φανταστικού, αναζητώντας κάτι πέρα από τη συμβατικότητα και την ευταξία του δεδομένου. Τα κείμενα του πάντα υποκλίνονται στη μυστηριακή και κρυπτική γοητεία της ταινίας, στοχάζονται πάνω στις ανοίκειες ηδονές της κινούμενης εικόνας. Σε αυτά, όπως σημειώνει και ο επιμελητής της έκδοσης Γιάννης Δεληολάνης, υπάρχει συχνά ένα στοιχείο ενόρασης: «Κάποιες ενοράσεις αφορούν το σινεμά, και βρήκαν (περιστασιακά) το δρόμο προς τις λέξεις. Και κάποιες άλλες μίλησαν από μόνες τους την γλώσσα των εικόνων». Εδώ τα σχέδια που συμπληρώνουν την έκδοση φωτίζουν, από μια άλλη οπτική γωνία, κείμενα και ιδέες, αποκαλύπτοντας πέρα από τις «ένοχες απολαύσεις» του συγγραφέα, τις οργιαστικές και μυστικιστικές διαστάσεις που μπορεί να πάρει η φαντασία. Καθώς η δεκαετία έφευγε και οι εποχές άλλαζαν ο ίδιος θα αλλάξει το ύφος της γραφής του και θα κατευθυνθεί στα νέα έντυπα: Σινεμά, Κλικ, Diva. Εδώ τα κείμενα του φέρνουν κάτι αληθινά νέο: είναι υποδείγματα ενός άλλου τύπου δημοσιογραφικού λόγου, που όντας αναλυτικός και πληροφοριακός δεν παύει να ’ναι καίριος, κριτικός και βιωματικός. Ομως αυτό το βήμα θα μείνει ανολοκλήρωτο και μετέωρο. Ο Περικλής Δεληολάνης θα επιστρέψει πάλι πίσω στη Οθόνη μέχρις ότου και αυτό το περιοδικό ολοκληρώσει τον κύκλο του και ο ίδιος σιωπήσει. "Καθημερινή" Kυριακή, 28 Iανoυαρίου 2007 http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_article.../01/2007_213495 [Σχέδια του Περικλή Δεληολάνη] ΣΑΝ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟ ΕΠΕΚΕΙΝΑ ΤΗΣ ΕΞΟΡΙΑΣ ΜΑΣ Αν μπορούσες να μαζέψεις όλα τα δάκρυα που έχουν χυθεί στην ιστορία του κόσμου, δε θα είχες μόνο ένα τεράστιο υδάτινο στρώμα· θα είχες μπροστά σου ολόκληρη την ιστορία του κόσμου. Χθες, σήμερα, αύριο, κάποτε, κάπου... μακριά…και τόσο κοντά Ο δημιουργός Περικλής Δεληολάνης, είναι ένας πιονέρος, ένας σκαπανέας ενός παγκόσμιου χωριού με περισσότερο φως, με ανοικτούς ορίζοντες, με πολύχρωμες ανταύγειες κάθε ανθρώπινης λειτουργίας, ανάγκης και συμπεριφοράς: ένας σκεπτόμενος, τολμηρός κόσμος, γεμάτος μηνύματα, που δε σκοτώνει τον Άνθρωπο μπροστά στην τηλεοπτική οθόνη... Γνώρισα το όνομα του Περικλή στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Το μισό σχεδόν πρώτο τεύχος του περιοδικού «Σινεμά» υπογραφόταν από τον Περικλή και τον Γιάννη. Ήταν η χρονιά του Μπάτμαν του Τιμ Μπάρτον. Τα κείμενα τους μου έκαναν πιο όμορφη τη ζωή, και έγιναν μακρινοί δάσκαλοί μου. Δεν γνώριζα τα πρόσωπά τους μα με έλκυε η γοητευτική αύρα που άνθιζε από τα κείμενα τους. Τους ακολούθησα, διάβαζα και ξαναδιάβαζα τα πανέμορφα κείμενα τους. Τα χρόνια περάσανε και η υπογραφή του Περικλή όλο και χανόταν από το περιοδικό, ώσπου τελικά χάθηκε. Δεν μπορούσα να το καταλάβω και πάντα σκεφτόμουν γιατί συνέβηκε αυτό. Η δεκαετία του ’90 κύλησε και πέρασε. Μελέτησα και δεν σταμάτησα ποτέ να μελετώ τα κείμενα, τη μουσική γλώσσα του αγνώστου Δασκάλου μου, του Περικλή. Κάποια στιγμή σκέφτηκα πως θα είχε τους λόγους του που προτίμησε τη σιωπή. Και το σεβάστηκα αν και ποτέ δεν σταμάτησα να ελπίζω ότι κάποια στιγμή θα ξαναγυρίσει. Και τα χρόνια συνέχισαν να περνάνε μα η φωνή δεν επέστρεφε. Δεν επέστρεφε. Όποιοι κι αν ήταν οι λόγοι, πρέπει να ήταν σοβαροί. Κάποια στιγμή πέρασα από τα γραφεία του περιοδικού Σινεμά και γνωρίστηκα με τον Χρήστο. Είχα μια ελπίδα πως κάπου εκεί θα βρισκόταν ο Περικλής και ο Γιάννης. Ο Γιάννης ήταν μα ο Περικλής όχι. Και κάμποσο μετά, τότε, το 2004, ήρθε αυτή η είδηση πως ο Περικλής αποφάσισε να φύγει. Και πόνεσε η καρδιά μου. Η ενέργεια του δεν χάθηκε, εξακολουθεί να ζει μαζί μας, αυτό πιστεύω και από τα υπέροχα κείμενα και σχέδια του που υπάρχουν σε αυτό το βιβλίο ζωντανής μνήμης αυτό απορρέει. Τίποτε δεν χάνεται πραγματικά και η παντοδύναμη λάμψη του Περικλή συνεχίζει να με συντροφεύει. Οι νεκροί ζουν μαζί μας, στις θύμησες μας, στις σκέψεις μας, στις καρδιές μας και στα όνειρά μας. Κι όπως αναφέρεται στο Τραγούδι του Νεκρού Αδελφού, «Για δες θάμα κι αντίθαμα που γίνεται στον κόσμο να περπατούν οι ζωντανοί με τους αποθαμένους». Τον θυμάμαι και δεν ξεχνώ…θυμάμαι τα κείμενα του, τις αγνές κριτικές του και τον συναντώ συχνά μες στα όνειρα μου… Τη δεύτερη φορά ήταν πάνω στη σκηνή μιας ροκ συναυλίας και εγώ κάτω, στο κοινό. Μου είπε να πω στον Γιάννη πως αυτό πρέπει να γίνει, αυτό πρέπει να το κάνει. Και αυτό έγινε, ο Γιάννης κατάφερε να εκδώσει το Σαν Μια Εικόνα, που αποτελεί μια εικόνα του Περικλή σήμερα. Δεν είπα στον Περικλή αντίο μια και θα ανταμωθούμε αργά ή γρήγορα. Ο βιολογικός θάνατος Είναι - δεν χρειάζεται καν να το πει κανείς, έτσι δεν είναι; - είναι ένα φυσικό γεγονός. Για κάποιο χρόνο είμαστε εδώ, και μετά φεύγουμε. 'Οταν τελειώσει ο χρόνος μας, ναι, θα παραδοθούμε όλοι μας στο μετά. Ο Τ. Σ. Έλιοτ αναφέρει: Πεθαίνουμε με εκείνους που πεθαίνουν: Δες, φεύγουν, και πηγαίνουμε μαζί τους. Γεννιόμαστε με τους νεκρούς: Δες, επιστρέφουν και μας φέρνουνε μαζί τους. Κι αυτό το ανεκλάλητο για τους νεκρούς, όσο ζούσαν / Μπορούν να σου το πουν, σαν είναι πεθαμένοι: η επικοινωνία / Των νεκρών έχει τη γλώσσα της φωτιάς / πέρα από τη γλώσσα αυτών που ζουν. Δεν θα πάψουμε να εξερευνούμε / Και όλης μας της εξερεύνησης το τέλος / Θα είναι να φτάσουμε εκεί που ξεκινήσαμε / Και να γνωρίσουμε για πρώτη φορά το μέρος. Ο Henry Vaughan (1621-1695) έγραψε: Τις προάλλες είδα την Αιωνιότητα. / Μοιάζει δαχτυλίδι από αγνό, / ανέσπερο φως... Αυτός που από δίπλα του διώχνει τη χαρά, Σπάει της ζωής τα πλουμιστά φτερά. Εκείνος όμως που στη χαρά καθώς πετάει δίνει ένα φιλί, Για πάντα ζει μες στης αιωνιότητας την ανατολή. Και ο Νόρμαν Ο. Μπράουν είπε: Το καινούριο είναι ανανέωση: κάνοντας το πάλι καινούριο, όπως την πρώτη μέρα. Αναμόρφωση, ή ανάπλαση· αναγέννηση. Η ζωή είναι σαν τον Φοίνικα, πάντα αναγεννάται από το θάνατό της. Η αληθινή φύση της ζωής είναι η ανάσταση· κάθε ζωή είναι ζωή μετά θάνατον, δεύτερη ζωή, μετεμψύχωση. Το παγκόσμιο σχέδιο επανάληψης μαρτυρά την ανάσταση των νεκρών. Οπότε… Τι προμηνύεται; Τι θα φέρει το μέλλον; Δεν ξέρω, δεν έχω προαισθήματα. Όταν μια αράχνη κατεβαίνει από κάποιο σταθερό σημείο, σύμφωνα με τη φύση της, βλέπει πάντα μπροστά της ένα άδειο διάστημα όπου δεν μπορεί να βρει στήριγμα όσο και να απλωθεί. Το ίδιο συμβαίνει και με μένα: πάντα μπροστά μου ένα άδειο διάστημα· αυτό που με κάνει να προχωρώ είναι μια συνέπεια, μια λογική, που βρίσκεται πίσω μου. Αυτή η ζωή είναι άνω - κάτω, τρομερή, ανυπόφορη. Δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για το τι είναι πραγματικό ή εξωπραγματικό. Αναφέρονται μόνο στη σκοπιμότητα. Είναι το σύστημα που έχει σημασία. Το πώς κατατάσσονται τα δεδομένα μέσα του. Μερικά συμφωνούν, άλλα ανατρέπονται. Ο Φιλιπ Ντικ έγραψε στο Θυμωμένο ποτραίτο του: «O κόσμος μας είναι πραγματικός;», «Είμαστε όλοι άνθρωποι ή μήπως μερικοί είναι απλά μηχανές αντανακλαστικών;» Έχω μέσα μου πολύ θυμό. Πάντα είχα. Ο θάνατος με τρελαίνει. Το μαρτύριο των ανθρώπων και των ζώων με τρελαίνει, βρίζω το Θεό και το κάνω συνειδητά. Νιώθω οργή απέναντί του. Θα 'θελα να τον είχα μπροστά μου να τον ανακρίνω, να του πω πως πιστεύω ότι ο κόσμος έχει γίνει χάλια, ότι ο άνθρωπος έπεσε όχι γιατί αμάρτησε αλλά γιατί σπρώχτηκε πράγμα αρκετά κακό - κι ύστερα του πούλησαν το παραμύθι ότι είναι αμαρτωλός, πράγμα που ξέρω πολύ καλά πως δεν ισχύει. Κάθε τόσο, κάποιος πεθαίνει κι αυτό μου τη δίνει, στ' αλήθεια, σαλτάρω. Θέλω να πω στο Θεό. Μα τι κάνεις; Ακουσε με! Είναι λάθος αυτό που κάνεις!». Όπως στο ποίημα του Χάινε, το «Ατλας», υπάρχει ο στίχος «Κουβαλάω αυτά που κανείς δεν μπορεί να μεταφέρει» κι ο επόμενος είναι, «Και στο κορμί μου, η καρδιά μου θέλει να σπάσει!» Αλλά αυτό δεν είναι το μόνο συστατικό της ζωής, εκτός ίσως σ' αυτό των νιχιλιστών Γάλλων υπαρξιστών. Ο Καμπίρ, o Σούφι ποιητής του l6ου αιώνα έγραφε πως «Αν δεν έχεις περάσει κάτι, δεν έχεις ζήσει αληθινά». «Πρέπει να ζήσουμε λοιπόν μέσα σ' αυτό, θέλω να πω, μέχρι το τέλος. Τότε μόνο μπορούμε να το κατανοήσουμε, όχι στη διάρκεια του, όσο συμβαίνει. Στην καρδιά ενός άρθρου για την Ινδική φιλοσοφία στην Εγκυκλοπαίδεια της Φιλοσοφίας, υπήρχε αυτό: «Οι Βουδιστές φιλόσοφοι χρησιμοποίησαν διάφορα επιχειρήματα για να δείξουν ότι η αντίληψη για τα αντικείμενα του εξωτερικού κόσμου είναι εξαρτημένη από το υποκείμενο... O εξωτερικός κόσμος, υποθετικά, απαρτίζεται από ένα πλήθος διαφορετικών μεταξύ τους αντικειμένων που όμως μπορούν να αναγνωριστούν σαν διαφορετικά, μονάχα επειδή το υποκείμενο τα βιώνει ως τέτοια. Όμως, αν τα αντικείμενα είναι διαφορετικά επειδή τα υποκείμενο τα αντιλαμβάνεται έτσι, δεν υπάρχει λόγος να διατηρούμε την περιττή υπόθεση των εξωτερικών αντικειμένων... Με άλλα λόγια, εφαρμόζοντας το ξυράφι του Οκκάμ στο βασικά επιστημονικό ερώτημα «Τι είναι πραγματικότητα;» οι θεωρητικοί του Βουδισμού φτάνουν στο συμπέρασμα πως η αποδοχή του εξωτερικού κόσμου είναι μια «περιττή υπόθεση», δηλαδή, καταργεί την Αρχή της Φειδωλότητας, τη βάση για ολόκληρη την επιστήμη της Δύσης. Ο εξωτερικός κόσμος απαλείφεται και μπορούμε να συνεχίσουμε με πιο σημαντικά πράγματα - όποια κι αν είναι αυτά. Να σπρώχνεις τη φιλοσοφία και τη θεολογία στο έσχατό τους σημείο (και η Βουδιστική θεωρία είναι το έπακρο και των δυο) και να μένεις με τι στα χέρια; Με τίποτα. Τίποτα δεν υπάρχει (απέδειξαν ότι δεν υπάρχει ούτε καν ο εαυτός). Και τυφλώθηκα από μια έκρηξη φωτός, από την ορμή του αέρα, από το πέρασμα κάποιου πράγματος που βρισκόταν ακριβώς κάτω από την επιφάνεια και αγωνιζόταν να ελευθερωθεί, και για μια στιγμή ήξερα πως ο Δον Χουάν του Καστανέντα είχε πει την αλήθεια: μια παχιά δεσμίδα αραχνοϋφαντων ινών με χρυσές αποχρώσεις, φωτεινές ίνες, απελευθερώθηκαν από τη φλέβα, υψώθηκαν μέσα από το πηγάδι του αφαλού τρεμοπαίζοντας προς τον αντισηπτικό ουρανό. Το εσωτερικό του κόσμου είναι μια χρυσή ανταύγεια. Λευτέρης Ταρλαντέζος Τώρα θα μεταφέρω κάποια πράγματα που έγραψε ο Περικλής: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ Δύο συμπτώματα και ένας υπαινιγμός για το τέλος του μυθιστορήματος Δύο εξαιρετικά αγαπημένοι δημιουργοί πέρασαν το 1984 από τις σελίδες του περιοδικού «Βαβέλ»: ο Pazienza και ο Micheluzzi. Μοιράζονται και οι δυο τους μια μεγάλη αγάπη για τον κινηματογράφο που δεν εξαντλείται σε μια ιδιωτική σχέση μαζί του, αλλά καταγράφεται και στερεώνεται παραγωγικά στις δουλειές τους. Ο Pazienza βασίζεται αποκλειστικά στη συναρμογή των ήχων και των διαλόγων με την διαδοχή των κάδρων. Αποκλείει την εξωτερική αφήγηση και προκρίνει το μύθο πάνω σε συνεχή ευρήματα. Κατασκευάζει έτσι μια πυκνογραμμένη πλοκή που προωθείται με έντονους ρυθμούς προς τη λύση της. Ο Micheluzzi προτιμά μια άλλη προσέγγιση. Οργανώνει το κάδρο του με τρόπο εκλεπτυσμένο και ιδιοσυγκρατικό. Το πλέξιμο της ίντριγκας επιχειρείται γύρω από μια απειλή που ελάχιστα σκιαγραφείται καθώς κρύβεται μέσα σ' ένα πλήθος από πλοκές που συναντιούνται. Χρησιμοποιεί την off αφήγηση άλλοτε σε πρώτο και άλλοτε σε τρίτο πρόσωπο, συσκοτίζοντας έτσι το πρόσωπο του ήρωα που εξαφανίζεται μέσα στις περιπλοκές των επεισοδίων. Όλα αυτά καθώς και η σύντομη, σχεδόν ιμπρεσσιονιστική, χάραξη των χαρακτήρων, περιγράφουν έναν ευγενικό θαυμασμό προς το film noir και τις κλασικές ταινίες των Χωκς, Χιούστον ή του Μέλβιν Λήροϋ. Μιλώντας για μια στενή σχέση ανάμεσα στο κόμικς (bande dessinee) και τον κινηματογράφο, δεν λέμε τίποτα καινούριο. Είναι για πολλούς αυτονόητη και αδιάρρηκτη. Τα προβλήματα αρχίζουν όταν κανείς αποπειράται μια χαρτογράφηση της. Αυτή η απόπειρα — αμήχανη στην αρχή, μετέωρη λίγο αργότερα — διαχύθηκε και τελικά εξανεμίστηκε μπροστά σε δύο κυρίως προβλήματα: το πρώτο είναι η σχέση των δύο μέσων που είναι ανισοβαρής, θα απαιτούσε μακρόχρονη επεξεργασία και δύσβατη ορολογία για να παρουσιαστεί σ' όλες τις αποχρώσεις και τους αναπάντεχους κλυδωνισμούς της. Το δεύτερο είναι η εξαιρετικά εκτεταμένη φιλολογία που ήδη καλύπτει τα δύο πεδία (και τη σχέση τους), καθώς αποδεικνύεται δύσχρηστο και δυσκίνητο υλικό για μια παρουσίαση της έκτασης και του πνεύματος που θα μπορούσε να καλύψει η «Βαβέλ». Έτσι το κείμενο αυτό αποφασίζει να εκταθεί σ' ένα ευρύτερο πεδίο και να οριοθετήσει μερικά κρίσιμα ερωτήματα που αναφύονται στην περιοχή που ονομάζει διάσταση του εικονογραφημένου. Είναι φανερό ότι το πλήθος των φαινομένων που διαπλέκονται σ' ένα τόσο ευρύ πεδίο υπαγορεύει τον εισηγητικό του χαρακτήρα και το περιορίζει στο προ του προλόγου. Υποδεικνύει επίσης μια εκλεκτική προσέγγιση στην προσπάθεια του να παρακάμψει τις πελαγοδρομίες. Εκκινώντας από τις σκέψεις αυτές προσεγγίζει τον κινηματογράφο και την bande dessinee σαν δύο μόνο εκφράσεις του εικονογραφημένου. Όχι βέβαια με σκοπό να παγιδεύσει τις συνεχείς ωσμώσεις που υφίστανται στο χώρο που εκτείνεται από τα κόμικς και την κομέρσιαλ αρτ ως την τέχνη του βίντεο αλλά για να αχνογράψει έναν σύνδεσμο που τα διαπερνά: την επιθυμία να αφηγηθώ μια ιστορία με εικόνες. Επιθυμία με την οποία τα κόμικς και το σινεμά διατηρούν προνομιούχα σχέση. Ας ξεκινήσουμε με δύο μικρά (πόσο μικρά, θα δείξει η συνέχεια) ψέματα· το πρώτο: «Διάβασα το τελευταίο άλμπουμ του Φιλίπ Ντριγιέ». Το δεύτερο: «Είδα την τελευταία ταινία του Τζων Κασσαβέτις». Δύο δηλώσεις που διασφαλίζουν την αθωότητα τους μέσα στην ασφάλεια της καθημερινής χρήσης. Όταν λέω ότι διάβασα το τελευταίο άλμπουμ του Ντριγιέ, ενοποιώ ανόσια δύο τελείως διαφορετικές λειτουργίες. Λίγο πριν διάβαζα ένα βιβλίο· ούτε λίγο ούτε πολύ πρόκειται για μια τελείως διαφορετική αντίληψη του χρόνου. Κατ' αναλογίαν, πώς βλέπω μια ταινία, όταν λίγο αργότερα βλέπω την κολόνα της ΔΕΗ έξω από το παράθυρο; Η απάντηση βέβαια είναι απλή, χωρίς να εξαντλεί τα παραπάνω σε σοφιστείες. Διαβάζω ένα κόμικς σημαίνει φυλλομετρώ, βρίσκομαι μέσα στην παράδοση της ανάγνωσης: κρατώ ένα έντυπο και γυρίζω σελίδες. Αντίστοιχα στον κινηματογράφο δεν βλέπω, παρά μάλλον κοιτάζω στην κατεύθυνση της οθόνης: βρίσκομαι στη μεγάλη παράδοση της θέασης. Αυτό το παράδειγμα, ψηλαφώντας μια μικρή αντίφαση, συνδέεται απευθείας με τη σημαίνουσα σύγκρουση που συνιστά την διάσταση του εικονογραφημένου. Τόσο τα κόμικς όσο και το σινεμά προωθούν μια ευτυχή (όχι ευγενή και καθόλου αθώα) σύγκρουση: ο λόγος (η κλασική αφήγηση, το μυθιστόρημα) εναντίον της εικόνας (η κλασική ζωγραφική, η εισβολή της φωτογραφίας). Κοντολογίς, τόσο αυτά, όσο και το πλήθος των σύγχρονων οπτικοακουστικών μέσων, καθιστούν κρίσιμη μια επανεξέταση της σχέσης ανάμεσα στη συνείδηση που μιλά και τη διαδικασία του βλέπειν (βλέπεσθαι). Ναρκοθετούν την περιοχή μιας αθώας κατανάλωσης, γιατί μπροστά στην οθόνη ή την εικονογραφημένη σελίδα, δεν είμαι ούτε αθώος αναγνώστης, ούτε αθώος θεατής. Είμαι ο μάρτυρας μιας δραπέτευσης. Αδυνατώ να εστιασθώ στην κειμενικότητα του εικονογραφημένου, εγκαταλείπομαι στο αμβλυνόμενο νόημα. Είμαι εκτεθειμένος στο διαφυγόν νόημα, γιατί το νόημα είναι που διαφεύγει και με απειλεί. Κι όμως δεν εγκαταλείπω το πάθος μου, παρά επιστρέφω σ' αυτό κι εγκαταλείπομαι μέσα του. Αυτή η ανομολόγητη ενοχή, που μοιράζεται ο δημιουργός και ο καταναλωτής του εικονογραφημένου, το διαπερνά και παράγει ηδονή αποδιαρθρώνοντας την οριακή περιοχή της επιθυμίας: το βλέμμα. Στη θέση του εγκαθιστά ένα παιχνίδι· μια μυστικιστική γεωμετρία του βλέπεσθαι. Ο καταναλωτής της κινηματογραφικής εικόνας ή του πάνελ των κόμικς είναι ένας καταδιωκόμενος ηδονοβλεψίας. Η ακινησία του, στην πολυθρόνα ή την καρέκλα του σινεμά (σκυμμένος μπροστά στην κλειδαρότρυπα) και η έκθετη αδυναμία του (ο ηδονοβλεψίας είναι ένα βρέφος που θηλάζει το βλέμμα), συνιστούν την επιφάνεια όπου ακουμπάει το κάδρο. Μιλήσαμε ήδη για μια σύγκρουση που διατρέχει ολόκληρη την έκταση του εικονογραφημένου, κι ακόμη περισσότερο την οριοθετεί. Εξαιρούμε την τηλεόραση, εξαιτίας μιας σειράς από ιδιαιτερότητες που δεν είναι σκόπιμο να αναφερθούν επί του παρόντος. Μάχες κερδίζονται ή χάνονται σε όλα τα μέτωπα, όμως πριν προελάσουμε στην πρώτη γραμμή ας σημειώσουμε τη γενεσιουργό αντίθεση αυτής της επίσης γόνιμης σύγκρουσης. Στο πεδίο του μυθιστορήματος τα γεγονότα χαρακώνουν την αλήθεια τους μέσα σε ευδιάκριτα και καθορισμένα κομμάτια παρελθόντος: «Ο απλός αόριστος είναι ο εμπράγματος χρόνος του μυθιστορήματος» (Ρ. Μπαρτ). Μια διήγηση δεν αναπαριστάνει τίποτα. Είναι ο εκφραστής της τάξης και ο αρχιτέκτονας της οχύρωσης των γεγονότων σε μια έλλογη πλάνη. Είναι ένα σύστημα που διαφυλάσσει τη σημασία του. Αντίθετα το πεδίο της αναπαράστασης είναι ένα ανοιχτό σύστημα σημασίας: το είδωλο είναι ένα καθαρό σημαίνον έκθετο στο βλέμμα. Το αναπαριστώμενο αντικείμενο συνιστά έναν χρόνο πριν τον λόγο. Τη σύνταξη αυτού του λόγου εναποθέτει στο βλέμμα του θεατή. «Ο πίνακας σχηματίζεται μέσα στο μάτι» για να θυμηθούμε τον Λακάν. Η αναπαράσταση βρίσκεται ένα βήμα πριν την άρθρωση. Έτσι η εικόνα διατηρεί πάντα ένα κανάλι ανοιχτό προς το ασυνείδητο. Αρκεί νομίζω αυτή η εναρκτήρια τοποθέτηση για να διαγνώσουμε τις πολιτισμικές παραδόσεις που κουβαλούν τα δύο συστήματα. Και γιατί περιγράφουμε τη συνάντηση τους σαν σύγκρουση και όχι σαν συμπόρευση. Στη σύντομη ιστορία του εικονογραφημένου, ο λόγος και η εικόνα συναντιούνται, συστρέφονται, προσπαθώντας να εγκολπώσουν το ένα το άλλο, ή απωθούνται· μπλέκονται σ' ένα γενετήσιο χορό: παράγουν αρμονία. Ακόμη περισσότερο αναγγέλλουν την ανάδυση ενός νέου σημαίνοντος. Αν κι η στιγμή είναι κατάλληλη για να παραθέσουμε στοιχεία για έναν γενικευμένο κώδικα του εικονογραφημένου, οι περιορισμοί που αναφέραμε από την αρχή μας αποτρέπουν. Η νέα παράδοση του εικονογραφημένου έχει ήδη μια κλασική και μια νεότερη εποχή. Στον κινηματογράφο η κλασική εποχή ευνοεί τη λογοκρατούμενη εκδοχή του εικονογραφημένου. Οι τεχνικές της κίνησης της κάμερας και του μοντάζ ακολουθούν την επιταγή του σεναρίου. Το κλασικό ντεκουπάζ δεν είναι παραπάνω από μια σειρά τυπικών κανόνων. Η ιδιαίτερη φροντίδα της μυθοπλασίας και η προώθηση της γραμμικής αφήγησης προκαλούν την παραγωγή εξαιρετικών αφηγηματικών δειγμάτων που βασίζονται όμως στην παράδοση του μυθιστορήματος. Η νεότερη εποχή βρίσκει τον κινηματογράφο να απομακρύνεται από το μύθο και να συγκεντρώνεται σε μία εκ των έσω διερεύνηση των δυνατοτήτων του. Οι παλιές και οι νέες πειραματικές ταινίες προσφέρουν υλικό για σκέψη πάνω στην άρθρωση των εικόνων και στο μοντάζ. Το σινεμά κινείται ολοταχώς προς την ωριμότητα του. Σήμερα η νέα αντίληψη ανακαλύπτει αναπάντεχα τα πιο προωθημένα της φυλάκια στο χώρο της διαφήμισης, του σινεμά πορνό και στα μουσικά βίντεο. Καθώς είναι προσανατολισμένα στην κατεύθυνση της παραγωγής ενός ξεκάθαρου, ελκυστικού και ευανάγνωστου προϊόντος, ελαχιστοποιούν την κλασική σεναριακή δομή και προωθούν μια ταχύτατη αφήγηση βασισμένη περισσότερο στην επεξεργασία του ρυθμού και λιγότερο σ' αυτήν του μύθου. Τα κόμικς, παρότι μοιράζονται μια ανάλογη εξέλιξη, βρίσκονται σήμερα περισσότερο προσηλωμένα στην παράδοση της αφήγησης. Κι αυτό γιατί το κόμικς είναι πολύ δυσκίνητο σε ζητήματα χρόνων και ρυθμών σε σχέση με το σινεμά. Το σίγουρο ατού πάντως του κόμικς είναι ότι αποτελεί ένα γρήγορο μέσο. Παράγεται γρήγορα και καταναλώνεται γρήγορα και με μικρή δαπάνη. Αν αυτό δεν του απονέμει τη βαρύτητα της κινηματογραφικής εικόνας, του επιτρέπει τουλάχιστον να ιδιοποιείται τον τίτλο του θεματοφύλακα της αφηγηματικής επιθυμίας. Ένα κόμικς μπορεί πάντα να διηγηθεί απλά και σύντομα μια ιστορία. Σήμερα αυτό δεν είναι λίγο. Το εικονογραφημένο, στο δρόμο πια της ωριμότητας, δεν αποσιωπά τη γενεαλογία του παρά τη σκαλίζει και ετοιμάζεται να την εκθέσει σε άπλετο φως αλλάζοντας την ελευθερία του. Έτσι κι αλλιώς οι μεγάλες παραδόσεις της γραφής και της εικόνας ακολουθούν τους δικούς τους δρόμους. Εγκαταλείπουν στο εικονογραφημένο τη νεοαποκτημένη του ταυτότητα, ακόμη σαθρή και αμφίβολη. Η λογοτεχνία, καθώς συσπειρώνεται γύρω από εκλεκτικές προσεγγίσεις του όντος, εγκαταλείπει την παράδοση του διηγημένου και στρέφεται προς τον εαυτό της. Παραχωρεί στο εικονογραφημένο τούτο το προνόμιο και μια βαριά κληρονομιά. Αυτή του μυθιστορήματος, μια και η ίδια διστάζει πια να την καλύψει. «Το σινεμά πρέπει να ζήσει, αλλιώς η ανάγκη για ιστορίες θα εξαφανιστεί». Όλα τότε κινδυνεύουν να εξαφανιστούν μέσα σ' ένα αδυσώπητο ενεστώτα. Απειλή; Τέλος (του μύθου και του κινηματογράφου). Και του κειμένου φυσικά. Περικλής Δεληολάνης (πρωτοδημοσιεύηκε στο Περιοδικό «Βαβέλ» # 50, Ιούνιος 1985, σελίδες 38-40)
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.