Αναζήτηση στην Κοινότητα

Ξέρω ότι δεν έχει άμεση σχέση με κόμικς ή ότι δεν έχει σχέση μόνο με αυτά, αλλά πιστεύω ότι είναι ωραίο (και πάρα πολύ νοσταλγικό) κείμενο. Oταν τα πεζοδρόμια είχαν «καθεδρικούς ναούς» ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ Περίπτερο της δεκαετίας του ’60 στο Σύνταγμα. Φωτ. Konrad Helbig. Πάνε χρόνια που το περίπτερο, έτσι όπως το γνωρίσαμε, σαν να ήταν πάντα εκεί, έχει πεθάνει. Εστω, ότι το περίπτερο που ξέρουμε ως ιδρυτική αρχή της αθηναϊκής ζωής του πεζοδρομίου έχει αλλάξει, έχει γίνει κάτι άλλο κι έχει θέσει ερωτήματα για την αναγκαιότητα ή τη φύση της ύπαρξής του. Το περίπτερο, όμως, που συνοδεύει διαδρομές ενηλικίωσης στις λεωφόρους, στις πλατείες και στις γειτονιές, ζει πάντα, ακόμη και ως ανάμνηση ή εξωραϊσμός πραγματικότητας. Ορισμένα κεντρικά περίπτερα έχουν πλέον ξηλωθεί, άλλα απέκτησαν περίεργες στέγες σαν να είναι εκθετήρια προϊόντων και άλλα συνεχίζουν τη ζωή τους ως μίνι μάρκετ ή γιουσουρούμ. Ομως, το περίπτερο οφείλει τη σταδιακή παρακμή του στην πτώση της κουλτούρας των περιοδικών. Μαζί με τις εφημερίδες, τα τσιγάρα, τις τσίχλες και τα ψιλικά, το περιοδικό ήταν το «καύσιμο» του περιπτέρου. Οχι τόσο γιατί παλαιότερα μόνο εκεί μπορούσες να αγοράσεις ένα περιοδικό, αλλά γιατί υπήρχε πολύς κόσμος, χιλιάδες αναγνώστες, που περίμεναν με ανυπομονησία να έρθει η μέρα κυκλοφορίας ενός αγαπημένου περιοδικού. Είναι δύσκολο να μεταφέρει κανείς σε ένα παιδί ή έφηβο, που δεν έχει ζήσει τα χρόνια πριν από το Ιντερνετ, τη βαθιά, εσωτερική, πυκνή και ιερή σχέση που μπορούσε να διαμορφωθεί ανάμεσα σε έναν αναγνώστη και ένα μηνιαίο ή εβδομαδιαίο περιοδικό. Ηταν μια σχέση κλειστού κυκλώματος, σχέση ενηλικίωσης και έκστασης, ένα πλέγμα ονείρου, προσμονής και εξέδρας προς τον κόσμο. Ηταν ένα χάρτινο Διαδίκτυο που μπορούσε να το βρει κανείς στο περίπτερο, την «πηγή». Αυτή η πηγή είχε μια ιερότητα, με διάσταση μυστικιστικής αλληλοτροφοδότησης κι ενός προσωπικά διευθετημένου ουτοπικού κόσμου φαντασίας και αναψυχής. Κατά μία έννοια, το περίπτερο υπήρξε ένας καθεδρικός ναός, που ξεχώριζε όχι για το ύψος αλλά για την πυκνότητά του. Ηταν η πιο λαϊκή εκδοχή του ιερού. Και η πιο προσωπική προσαρμογή του δημόσιου αγαθού. Αυτό το περίπτερο, ως κομμάτι της αθηναϊκής (και όχι μόνο) κουλτούρας, συνόδευσε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στην προσομοίωση μιας παράλληλης πραγματικότητας. Ακόμη και σήμερα, προκαλεί κύματα νοσταλγίας η θέα των παλιών περιοδικών, που το ένα δίπλα στο άλλο σχημάτιζαν έναν γαλαξία ψυχαγωγικής κουλτούρας, εκλαϊκευμένης λογοτεχνίας, οικιακής οικονομίας, αστικού κοσμοπολιτισμού και συνοικιακού συναισθηματισμού. Ηταν η συμπύκνωση, η περίληψη και το απόσταγμα μιας κοινωνίας στον δρόμο του εξαστισμού της. Σε περίπτερο, χιλιάδες παιδιά αγόρασαν τα τεύχη των περιοδικών που τους μεγάλωσαν, τα τεύχη που συχνά οι μητέρες δεν ήθελαν να στοιβάζονται στο σπίτι, τα τεύχη που έγιναν κιβωτοί φαντασίας, μ’ έναν τρόπο απόλυτο και ισόβιο. Από την αστυνομική παραφιλολογία της «Μάσκας» ώς τη διεθνή κουλτούρα του Ντίσνεϊ και των «Κλασικών Εικονογραφημένων», το περίπτερο έγινε σταδιακά η λαϊκή εγκυκλοπαίδεια, η συνοικιακή βιβλιοθήκη και το όχημα για ταξίδια φαντασίας. Στο Σύνταγμα, στο Κολωνάκι, στην Πατησίων, τα ξένα περιοδικά με τους αστέρες του κινηματογράφου κρέμονταν μαζί με τα ελληνικά, λαϊκά και αστικά, περιοδικά, φορτωμένες σοδειές σαν χάρτινες εκδοχές φωτεινών διαφημίσεων. Αυτός ο κόσμος χωνεύτηκε μέσα στην πόλη, έγινε ένα με το σώμα της, μπήκε στο μεγάλο ποτάμι μιας πλατιάς αφήγησης και συνεχίζει σαν αποκύημα. Για όποιον θέλει, ιδού και το λινκ.