Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αναζήτηση στην Κοινότητα

Εμφάνιση αποτελεσμάτων για ετικέτες 'soloup'.

  • Αναζήτηση ανά ετικέτες

    Πληκτρολογήστε ετικέτες χωρισμένες με κόμματα.
  • Αναζήτηση ανά συγγραφέα

Τύπος περιεχομένου


Ενότητες

  • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΝΕΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΓΝΩΡΙΜΙΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ
    • ΝΕΑ
  • ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
    • ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
    • ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ
  • ΧΑΛΑΡΩΜΑ
    • ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
    • ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ
    • ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Διάφορα
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Ντόναλντ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Super Μίκυ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Κόμιξ
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μίκυ Μάους
  • ΝΤΙΣΝΕΥ's Μπλα μπλα
  • VINTAGE's Συζήτηση
  • VIDEO GAMES's Γεν. Συζήτηση για Video Games

Blogs

  • Valt's blog
  • Dr Paingiver's blog
  • GCF about comics
  • Vet in madness
  • Θέμα ελεύθερο
  • Film
  • Comics, Drugs and Brocc 'n' roll
  • I don't know karate, but i know ka-razy!
  • Γερμανίκεια
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΡΑΜΑΤΑ ή Η ΑΧΡΗΣΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
  • Κομικσόκοσμος
  • The Unstable Geek
  • Σκόρπιες Σκέψεις
  • Dhampyr Diaries
  • Περί ανέμων και υδάτων

Βρείτε αποτελέσματα σε ...

Βρείτε αποτελέσματα που ...


Ημερομηνία Δημιουργίας

  • Αρχή

    Τέλος


Τελευταία ενημέρωση

  • Αρχή

    Τέλος


Φιλτράρετε με αριθμό ...

Εγγραφή

  • Αρχή

    Τέλος


Ομάδα


Member Title


MSN


Website URL


Yahoo


Skype


Πόλη


Επάγγελμα


Ενδιαφέροντα

  1. ΝΟΣΤΑΛΓΩΝΤΑΣ ΤΟ ΑΪΒΑΛΙ 18 - 20 Μαρτίου 2016 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ με αφορμή το graphic novel «Αϊβαλί» «Νοσταλγώντας το Αϊβαλί- Ταξίδι από το Ρέθεμνος στις αλησμόνητες πατρίδες και το ‘Αϊβαλί’ του Soloup” 18-20 Μαρτίου 2016 ΙΣΤΟΡΙΚΗ & ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΡΕΘΥΜΝΗΣ (Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών και στο Σπίτι του Πολιτισμού) Μετά την επιτυχημένη επιστημονική ημερίδα που είχε γίνει πριν 6 μήνες στα Χανιά με αφορμή το graphic novel «Αϊβαλί» (διοργανωτές τότε ήταν ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Νομού Χανίων, ο Δήμος Χανίων και το Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου), έρχεται η σειρά μιας νέας διημερίδας, και πάλι στην Κρήτη, στο Ρέθυμνο. Η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ θα γίνει το Σάββατο 19 και την Κυριακή 20 Μαρτίου στο Σπίτι του Πολιτισμού, ενώ την Παρασκευή 18 Μαρτίου στις 19:00 θα γίνει η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ του graphic novel «Αϊβαλί» στο Ινστιτούτο Μεσογειακών σπουδών. Για το βιβλίο θα μιλήσουν η φιλόλογος ΜΑΡΙΝΑ ΑΡΕΤΑΚΗ, ο σκιτσογράφος ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΙΑΚΑΣ και ο Soloup ενώ θα προβληθεί το βίντεο της εισήγησης του δημοσιογράφου και συγγραφέα BRUCE CLARK για τα εγκαίνια της έκθεσης «Αϊβαλί» στο Μουσείο Μπενάκη. Την παρουσίαση της Παρασκευής θα ακολουθήσει μουσικό πρόγραμμα με «Ταμπαχανιώτικα» Αστικά τραγούδια (Μπουλγαρί: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΣ, ούτι:ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΥΛΩΝΑΚΗΣ. Το βράδυ του Σαββάτου θα υπάρξει και θεατρικό δρώμενο πάνω στο τελευταίο κεφάλαιο του graphic novel με τίτλο «Κιόρογλου» από το studio θεάτρου «The Garage» σε σκηνοθεσία κι επιμέλεια ΕΛΕΝΗ ΔΑΓΚΑ. Την επιμέλεια της διημερίδας και της παρουσίασης έχει η φιλόλογος και δημοσιογράφος ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΤΖΙΡΑΚΗ. Facebook
  2. Η ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟ ΑΪΒΑΛΙ 10 - 17 Μαρτίου 2016 Η Καισαριανή ταξιδεύει στο Αϊβαλί. Την Πέμπτη 10 Μαρτίου θα γίνουν τα εγκαίνια της ομώνυμης Έκθεσης και η παρουσίαση του graphic novel του Soloup. Την Κυριακή 13 Μαρτίου θα γίνει Workshop comics για παιδιά 6 - 12 ετών από τον δημιουργό. Η Έκθεση θα συνεχίσει στο Δημαρχείο Καισαριανής έως και τις 17 Μαρτίου. Facebook Aivali-Soloup
  3. H ΚΕΡΚΥΡΑ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟ ΑΪΒΑΛΙ 19 Φεβρουαρίου - 18 Μαρτίου 2016 «Η ΚΕΡΚΥΡΑ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟ 'ΑΪΒΑΛΙ' ΤΟΥ SOLOUP» Διάρκεια έκθεσης: 19/02/2016 - 18/03/2016, Δημόσια Βιβλιοθήκη Κέρκυρας Διοργάνωση: -ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ, Τμήμα Ιστορίας, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Ιστορική Έρευνα, Διδακτική και Νέες Τεχνολογίες» -ΔΗΜΟΣΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΕΡΚΥΡΑΣ -ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ν. ΚΕΡΚΥΡΑΣ Η Μικρασιατική καταστροφή και η Συνθήκη της Λοζάνης με την ματιά της τρίτης και τέταρτης γενιάς προσφύγων. Ένα χρόνο μετά την σημαντική έκθεση «Αϊβαλί, ένα ταξίδι στο χρόνο» στο Mουσείο Μπενάκη και μια επιτυχημένη διαδρομή με σταθμούς τη Λέσβο, τα Χανιά, τη Λάρισα, την Πάτρα και τα Ιωάννινα, η Κέρκυρα φιλοξενεί το «Αϊβαλί». ------------- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19/02/2016, ώρα 18:00 Δημόσια Βιβλιοθήκη Κέρκυρας Εγκαίνια έκθεσης «Η Κέρκυρα ταξιδεύει στο “Αϊβαλί”» Την εκδήλωση θα χαιρετήσουν και θα παρουσιάσουν: • Ο κ .Θεοδωρος Παππάς, Αναπλ. Πρύτανη στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο • Ο κ. Στάθης Πουλιάσης, Ιστορικός, εκ μέρους του ΜΠΣ «Ιστορική Έρευνα, Διδακτική και Νέες Τεχνολογίες» • Ο Δημιουργός του «Αϊβαλί» κ. Αντώνης Νικολόπουλος (Soloup) Την παρουσίαση θα συντονίσει ο κ. Σίμος Μποζίκης, εκπαιδευτικός στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. ΣΑΒΒΑΤΟ 20/02, ώρα 20:00 Βιβλιοπωλείο ΠΛΟΥΣ Παρουσίαση του graphic novel «Αϊβαλί» (εκδόσεις Κέδρος) και συζήτηση με θέμα: «Το ‘Αϊβαλί’, μέσα στην ιστορία, τη λογοτεχνία και τις αρχειακές πηγές» Για το βιβλίο θα μιλήσουν : • Ο κ. Βασίλης Λέτσιος, Λέκτορας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο • Ο κ. Φώτης Καραμεσίνης, Ιστορικός • Ο Δημιουργός του «Αϊβαλί» κ. Αντώνης Νικολόπουλος (Soloup) Θα ακολουθήσει συζήτηση. ΔΕΥΤΕΡΑ 22/02-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18/3/2016 (ώρες 9.00-14.00):Οργανωμένες επισκέψεις-ξεναγήσεις σχολείων Α/θμιας και Β/θμιας εκπαίδευσης -------------------------- Η έκθεση γίνεται με αφορμή το βραβευμένο graphic novel "Αϊβαλί" του Soloúp (εκδ. Κέδρος) και παρουσιάζονται πρωτότυπα σχέδια και προσχέδια , εικαστικά σελίδων αλλά και αρχειακό υλικό, φωτογραφίες, παλιές καρτ ποστάλ, και υλικό που αποθησαυρίστηκε κατά την έρευνα για την τεκμηρίωση του βιβλίου. Με επίκεντρο το Αϊβαλί, έναν τόπο μνήμης για τον προσφυγικό Ελληνισμό, ο σκιτσογράφος Soloúp επιστρατεύει ιστορικά κείμενα, ντοκουμέντα και φωτογραφίες της εποχής σ’ ένα ταξίδι από την Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λοζάνης ως και τις μέρες μας. Μία περιπλάνηση τριών γενεών μέσα στον χρόνο, προσφύγων και προσφυγογενών. Ξεναγοί της διαδρομής, ο Φώτης Κόντογλου, ο Ηλίας Βενέζης, η Αγάπη Βενέζη Μολυβιάτη και ο Αχμέτ Γιορουλμάζ, οι μαρτυρίες των οποίων αποκτούν εικόνα μέσα στο βιβλίο. Το «Αϊβαλί» έχει τιμηθεί με το «βραβείο καλύτερου κόμικς της χρονιάς» και το «βραβείο καλύτερου σεναρίου» στα Ελληνικά Βραβεία Κόμικς (comicdom.con 2015) ενώ κυκλοφορεί ήδη στα Γαλλικά (εκδ. Steinkis) και στα Τουρκικά (εκδ. Istos)
  4. ΤΟ "Αϊβαλί" ΣΤΗ ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ 13-28 Φεβρουαρίου 2016 (Παρουσίαση l, παιδικό εργαστήρι κομικς, ξεναγήσεις) Σάββατο 13/02, 19:00 Παρουσίαση του graphic novel "Αϊβαλί". Κυριακή 14/02, 11:00. Παιδικό εργαστήρι κόμικς Καθημερινά: ξεναγήσεις σχολείων μετά απο ραντεβού. ---------------- Αναλυτικά το πρόγραμμα: "Το «Αϊβαλί» του Soloup συναντάει το Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού «Φιλιώ Χαϊδεμένου»" Το πολυσυζητημένο graphic novel «Αϊβαλί» (εκδόσεις Κέδρος) , μετά από τις δυο πρόσφατες εκδόσεις του στη Γαλλία και στην Τουρκία, αλλά και το πρωτόγνωρο ταξίδι του με εκθέσεις σε όλη την Ελλάδα (Mουσείο Μπενάκη, Λέσβος, Χανιά, Λάρισα, Πάτρα, Ιωάννινα κλπ), έρχεται στη Νέα Φιλαδέλφεια, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Παγκόσμιου Πολιτιστικού Ιδρύματος Ελληνισμού της Διασποράς (Λεωφ. Δεκελείας 152 & Ατταλείας 2) για μια σειρά ξεναγήσεων. Ένα αφηγηματικό παζλ στα κομμάτια του οποίου οι αφηγήσεις των Αϊβαλιωτών συγγραφέων Ηλία Βενέζη, Φώτη Κόντογλου, Αγάπης Βενέζη- Μολυβιάτη και Αχμέτ Γιορουλμάζ ενώνονται μέσα στις σελίδες ενός κόμικς με την ιστορία, το τραύμα της προσφυγιάς και τις μνήμες των παππούδων μας. Στον χώρο θα υπάρχουν εκτυπώσεις και πρωτότυπα σκίτσα του graphic novel όπως και φωτογραφικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε για την τεκμηρίωση του βιβλίου. ΣΑΒΒΑΤΟ 13 Φεβρουαρίου, 19:00. Εγκαίνια και παρουσίαση του graphic novel «Αϊβαλί» από την Ευτυχία Παπαλουκά, Αντιπρόεδρο του Π.Π.Ι.Ε.Δ., και τον δημιουργό. Θ’ ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό και ξενάγηση στα εκθέματα του μουσείου «Φιλιώ Χαϊδεμένου». ΚΥΡΙΑΚΗ(( 14 Φεβρουαρίου, 11:00 - 13:00 «Σκιτσάροντας το Αϊβαλί»: Workshop σκίτσου για παιδιά ηλικίας 6-12 ετών. Μια εισαγωγή από τον Soloup στον κόσμο των κόμικς και της κατασκευής τους για παιδιά κι εφήβους, με αφορμή το «Αϊβαλί». Ξεναγήσεις σχολείων στα σκίτσα του graphic novel Καθημερινά κατόπιν τηλεφωνικών ραντεβού. Το Μουσείο λειτουργεί Δευτέρα έως Παρασκευή 09.00 - 14.00. Πληροφορίες: Π.Π.Ι.Ε.Δ., Δεκελείας 152 & Ατταλείας 2, Νέα Φιλαδέλφεια, Τ: 2132049155-56, Ε: ppied@dimosfx.gr Aivali-Soloup
  5. Angry Comics: Αϊβαλί Το Θυμωμένο Πορτραίτο επιχειρεί μια μαγική κατάδυση στο χώρο του ελληνικού κόμικ με γενικό τίτλο "Angry Comics". Μια σειρά από αγαπημένους και καταξιωμένους 'Eλληνες κομίστες θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους, θα υπάρξουν διαλέξεις, εκθέσεις, προβολές και workshops . Η πρώτη βόλτα θα γίνει με τον Soloup (Αντώνης Νικολόπουλος) 29-31 Ιανουαρίου To «Αϊβαλί» του Soloup στο «Θυμωμένο Πορτραίτο» (Καποδιστρίου 20, Ιωάννινα) Το πολυσυζητημένο graphic novel «Αϊβαλί» του Soloup έρχεται στα Ιωάννινα, στo «Θυμωμένο Πορτραίτο». Ένα αφηγηματικό παζλ στα κομμάτια του οποίου οι μαρτυρικές καταγραφές των Αϊβαλιωτών Ηλία Βενέζη, Φώτη Κόντογλου, Αγάπης Βενέζη- Μολυβιάτη και Αχμέτ Γιορουλμάζ, ενώνονται με την ιστορία, το τραύμα της προσφυγιάς και τις μνήμες των μικρασιατών. Το «Αϊβαλί», ένα χρόνο μετά την έκδοσή του στον «Κέδρο», τις δυο πρόσφατες εκδόσεις του στη Γαλλία (εκδόσεις «Steinkis»), την Τουρκία (εκδόσεις «Istos») αλλά και το πρωτόγνωρο ταξίδι του με εκθέσεις σε όλη την Ελλάδα (μουσείο Μπενάκη, Λέσβο, Χανιά, Λάρισα, Πάτρα…), έρχεται στο «Θυμωμένο Πορτραίτο» για μια σειρά εκδηλώσεων. Αναλυτικά το πρόγραμμα έχει ως εξής: - 29/01, 20:00 Παρουσίαση του graphic novel «Αϊβαλί» (εκδόσεις Κέδρος) Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο δημοσιογράφος Φιλήμων Καραμήτσος και ο Soloup (Αντώνης Νικολόπουλος) - 30/01, 12:00-14:00 «Κόμικς και γελοιογραφίες, απ’ την ιδέα στο χαρτί.» Τα στάδια δημιουργίας των κόμικς και τα …μυστικά της γελοιογραφίας σε ανοιχτή συζήτηση με τον Soloup δημιουργική παρέμβαση θα κάνει ο Αλέξανδρος Σχισμένος και ο Λευτέρης Παπαθανάσης. - 31/01, 11:00-13:00 Workshop: «Φτιάχνοντας κόμικς» Στην συνέχεια της παρουσίασης του Σαββάτου, την Κυριακή θα περάσουμε στην… πράξη κατασκευάζοντας όλοι μαζί ένα συνειρμικό κόμικς. epirusevents.gr Facebook event
  6. Οι Γλάροι του Βενέζη ξαναπετούν Ο φαροφύλακας του Μαραγκού, αντί για γλαρόπουλα, διασώζει και μεγαλώνει δύο προσφυγόπουλα. Μέχρι να επέμβει, καταστροφικά, το κράτος... Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς Δεκατέσσερις δημιουργοί μεταφέρουν σε κόμικς το αλληγορικό διήγημα του μεγάλου λογοτέχνη Ηλία Βενέζη και δίνουν τη δική τους εκδοχή στους «Γλάρους», κάποιοι μάλιστα δίνοντάς τους μια μεταφορική υπόσταση. Η ιδέα ανήκε στην Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης Λέσβου Α.Ε. σε συνεργασία με το Δίκτυο Αναπτυξιακών Εταιριών Νησιωτικής Ελλάδας «Νήσων Περίπλους». Οι δεκατέσσερις δημιουργοί, όλοι καταγόμενοι από κάποιο νησί της Ελλάδας, συγκεντρώθηκαν στη Μυτιλήνη. Είχαν τρεις μέρες στη διάθεσή τους για να βάλουν τα θεμέλια μιας ιστορίας κόμικς εμπνευσμένης από τους «Γλάρους» του Ηλία Βενέζη. Η επιλογή του διηγήματος έγινε από τον Soloup, που ήταν ο γενικός καθοδηγητής και υπεύθυνος του καλλιτεχνικού εργαστηρίου. Παρούσα ήταν και η Αννα Βενέζη-Κοσμετάτου, κόρη του μεγάλου Ελληνα συγγραφέα που είχε φτάσει στη Μυτιλήνη ως πρόσφυγας από τη Μικρά Ασία έναν αιώνα πριν. Με συγκίνηση σημειώνει στο προλογικό σημείωμα του τόμου: «Ο Βενέζης είχε περάσει τρία μαθητικά χρόνια στη Μυτιλήνη κατά τον πρώτο διωγμό του 1915. Επέστρεψε στο νησί, αφού απελευθερώθηκε από τα τουρκικά τάγματα εργασίας, στο τέλος του 1923, για να ξαναβρεί τους δικούς του. Δυο φορές πρόσφυγας, λοιπόν». Ο Soloup, οργανωτής του εργαστηρίου, παραμένει πιστός στο έργο του Βενέζη, αποδίδοντας σπαρακτικά τη μοναξιά και την θλίψη του φαροφύλακα… Χρόνια αργότερα, το 1941, ο Βενέζης συγγράφει ένα σπαρακτικό και αλληγορικό διήγημα για τον πόλεμο, την προσφυγιά, την απώλεια. Οι «Γλάροι» επαινέθηκαν από κοινό και κριτικούς και μεταφράστηκαν σε δεκάδες γλώσσες. Ηταν ένα έργο με τη Λέσβο στο επίκεντρο. Τη Λέσβο, στην οποία κατά την επιθυμία του σπουδαίου λογοτέχνη βρίσκεται και ο τάφος του, ανώνυμος και χωρίς καμιά επιγραφή παρά μόνο με τη λέξη «Γαλήνη». «Οι σχέσεις του Βενέζη με τη Λέσβο υπήρξαν στενές, ιδιαίτερα στην αρχή και στο τέλος του βίου του. Οι "Γλάροι", από τη συλλογή διηγημάτων "Αιγαίο", που κυκλοφόρησε το 1941, συνδέουν το νησί με τη γενέθλια αιολική γη του συγγραφέα μέσα από τα συμβάντα και το νόημά τους. Ο γερο-φαροφύλακας, που μένει μόνος στο νησάκι απέναντι από την Πέτρα, έχει χάσει τα δυο αγόρια του στον πόλεμο της Μικρασίας, αλλά δεν έχει πάψει να τα περιμένει. Τα δύο γλαρόπουλα που περιμαζεύει και ανασταίνει παίρνουν σιγά σιγά τη θέση των παιδιών του, τους δίνει το όνομά τους. Κι όταν φτάσει η στιγμή να τα ελευθερώσει, αυτά πετάνε μακριά, αλλά το βράδυ επιστρέφουν. Κάθε βράδυ. Αφού λοιπόν γυρίζουν, μπορεί και τα δυο συνονόματα αγόρια του να επιστρέψουν. Η ελπίδα γίνεται πια απτή, η πράξη της επιστροφής καθημερινή πραγματικότητα. Ωσπου οι γλάροι να σκοτωθούν από τους κυνηγούς. Και η ελπίδα να σβήσει κι αυτή οριστικά. Μένει η βεβαιότητα του φάρου, που αναβοσβήνει σταθερά και απαρέγκλιτα, σαν τη βεβαιότητα του θανάτου», συμπληρώνει η Αννα Βενέζη-Κοσμετάτου. Ο συντετριμμένος φαροφύλακας του Μανιατόπουλου κλαίει για τα χαμένα του παιδιά και για τους νεκρούς γλάρους Το διήγημα του Βενέζη, ιδιαίτερα στη σύγχρονη πραγματικότητα και με δεδομένη την αναφορά του στη Μυτιλήνη, δεν είναι απλώς επίκαιρο αλλά αποκτά μια αλληγορική και μεταφυσική διάσταση. Οπως γράφει και ο Αναστάσιος Περιμένης, συντονιστής της διοργάνωσης και εκπρόσωπος του δικτύου «Νήσων Περίπλους»: Η Λέσβος σε αυτή τη χρονική συγκυρία ξαναζεί το δράμα της "προσφυγιάς", αναβιώνουν στους νησιώτες κατοίκους μνήμες ανθρώπινου πόνου και απόγνωσης που οδηγεί για ακόμη μια φορά ανθρώπους μεσοπέλαγα σε βάρκες και στον ξεριζωμό από τις πατρίδες – τι σημασία έχει η καταγωγή και η φυλή του καθενός. Οι δημιουργοί κόμικς που δούλεψαν πάνω σ’ αυτό βρέθηκαν στο νησί όταν το θέμα με τους πρόσφυγες άρχισε να γιγαντώνεται. Το εργαστήριο, ο τόπος της συνεργασίας του ήταν ακριβώς δίπλα σε ανθρώπους που κατέφθαναν από εμπόλεμες ζώνες, κατάκοποι, άστεγοι, άρρωστοι. Οσοι τα κατάφερναν… Και οι γλάροι απέκτησαν στα έργα κάποιων δημιουργών κόμικς μια μεταφορική υπόσταση. Την οδύνη του φαροφύλακα στο άκουσμα του θανάτου των γλάρων διαδέχεται η απώλεια κάθε ελπίδας «Ολα μαζί φτιάχτηκαν τα κόμικς και όλα μαζί διαβάζονται. Αδέλφια μιας σφιχτής οικογένειας. Τα κοινά τους χαρακτηριστικά, στις εικόνες μας. Παντού θα βρείτε γλάρους και φάρους και ηλιοβασιλέματα. Σιλουέτες να περπατούν στα βράχια του νησιού. Ψαράδες να μιλούν, τον φαροφύλακα να αναστενάζει. Η αφήγηση είναι κοινή, όμως οι ιστορίες δεν είναι οι ίδιες. Κάθε μια έχει μια δική της ματιά, μια δικιά της κρυφή εκδοχή. Εχει τα διαφορετικά αποτυπώματα του καθενός μας. Και όσο για την αφήγηση, είναι σαν να πεταλουδίζουμε με τις μικρές μας φτερούγες –φτερούγες από χαρτί Α4– πλάι στις βαριές μάσκες της αρχαίας τραγωδίας. Εκεί που ο θεατής δεν λογαριάζει αν γνωρίζει εκ των προτέρων τον μύθο. Αναμένει την ηδονή που αποκομίζει καθώς βλέπει ξανά και ξανά, επί αιώνες, τον ίδιο μύθο από τον ίδιο τραγικό συγγραφέα να παίζεται και να ξαναπαίζεται, ευελπιστώντας να διακρίνει τη διαφορά στην ευαισθησία και την επικοινωνία, στην ένταση και το συναίσθημα του ερμηνευτή» σημειώνει ο Soloup στην επεξηγηματική εισαγωγή του με τίτλο «Οι Γλάροι! Εργαστήριο που… πετάει». Το θέμα, λοιπόν, ήταν κοινό για όλους τους συμμετέχοντες. Είχαν όμως την καλλιτεχνική άδεια και ελευθερία είτε να δουλέψουν πάνω στο πρωτότυπο κείμενο, είτε να χρησιμοποιήσουν μια δική τους σεναριακή εκδοχή είτε να διασκευάσουν το αρχικό κείμενο αναδεικνύοντας αυτά που θεωρούν σημαντικότερα σημεία, εμπλουτίζοντάς τα με τις δικές τους ιδέες. Γι’ αυτό και κάθε ιστορία λειτουργεί συμπληρωματικά στις υπόλοιπες. Κάθε δημιουργός, στις λίγες σελίδες της δικής του προσωπικής αφήγησης, προκρίνει άλλες εικόνες, άλλες λέξεις, άλλα καδραρίσματα, άλλες κορυφώσεις. Ο Αντώνης Χαρτοφύλης μεταφέρει τους γλάρους στις πλατείες και στις κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών που αντιμετωπίστηκαν με βία και καταστολή Στο κόμικς του Μάριου Ιωαννίδη αρκούν λίγες μόνο λέξεις για να συνοδεύσουν τις εικόνες: «Γέννηση, προστασία, ενηλικίωση, ελευθερία, απώλεια, μοναξιά, θάνατος». Ο Αλέξανδρος Καραβάς, ακολουθώντας τα λόγια του Βενέζη, αποδίδει με συγκλονιστικό τρόπο την έκφραση του φαροφύλακα απέναντι στη θλιβερή είδηση του θανάτου των γλάρων. Στην εκδοχή του Κωνσταντίνου Λαζαρίδη οι γλάροι μεταφέρουν με τα φτερά τους τον φαροφύλακα μέχρι τον ουρανό για να συναντήσει τα νεκρά παιδιά του. Τα ονόματα των νεκρών παιδιών αλλά και ονόματα των γλάρων, «Βασίλης και Αργύρης», είναι ο τίτλος της ιστορίας του Τάσου Μαραγκού. Μόνο που οι «γλάροι» είναι άνθρωποι με την ίδια τραγική κατάληξη: «Μου είχε φανεί ωραία η ιστορία και μια πρόκληση για εμένα να δουλέψω πάνω σε σενάριο άλλου. Φτάνοντας όμως στη Μυτιλήνη, το θέαμα που αντίκρισα δεν μπόρεσε να μην επηρεάσει το πώς θα προσέγγιζα τελικά την ιστορία του Βενέζη. Ακριβώς η ίδια ιστορία μόνο που στην δική μου εκδοχή, ο Βασίλης και ο Αργύρης δεν είναι δυο γλαρόπουλα, αλλά δυο προσφυγόπουλα» όπως επισημαίνει ο δημιουργός. Σε παρόμοιο κλίμα και ο Δημήτρης Μητσόπουλος με πρωταγωνιστές τους πρόσφυγες. Οπως γράφει: Οι δικοί μου γλάροι λειτουργούν ως "παρατηρητές – οδηγοί" για να πετάξουμε πάνω από το νησί της Λέσβου και να έρθουμε αντιμέτωποι με το φαινόμενο της μαζικής μετανάστευσης προσφύγων πολέμου, ένα τραγικό γεγονός που λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια αυτού του εργαστηρίου, μόλις μερικά χιλιόμετρα μακριά από τα σχεδιαστήριά μας. Το μικρό αυτό κόμικ το αφιερώνω σε όσους παλεύουν για την ελευθερία. Οι «Γλάροι» (εκδόσεις ΕΤΑΛ. Α.Ε.) αποτελούν το αποτέλεσμα του masterclass με τη συμμετοχή 14 δημιουργών κόμικς στη Μυτιλήνη (25 - 27 Μαΐου 2015) πάνω στο διήγημα του Ηλία Βενέζη Αντιθέτως, ο Soloup στην ιστορία του με τίτλο «Το Νησί» ντύνει εικαστικά την αφήγηση του Βενέζη, παραμένοντας όσο το δυνατόν πιστός στο πρωτότυπο. Οπως λέει: … Αποφάσισα στη δική μου παραλλαγή να παραμείνω πιστός στον Λόγο και τις φορτίσεις του συγγραφέα, τιμώντας με αυτόν τον τρόπο τον "εμπνευστή" του εργαστηρίου μας, Ηλία Βενέζη. Οι όποιες υπερβάσεις έτσι περιορίστηκαν στο αισθητικό κομμάτι του σκίτσου. Οι προαναφερθέντες δημιουργοί, αλλά και οι υπόλοιποι συμμετέχοντες, Paolo Incarnato, Μάρη Ιπληκτσιάδου, Κωνσταντίνα Δανάη Κουμούλη, Marcel Cruz Lizarraga, Κωνσταντίνος Μανιατόπουλος, Κυριακή Στέργου, Αντώνης Χαρτοφύλης, άλλοι αποδίδοντας περισσότερο το κλίμα του Βενέζη και άλλοι επιχειρώντας να το προσαρμόσουν στη σύγχρονη πραγματικότητα, συνέθεσαν έναν εξαιρετικά ενδιαφέροντα τόμο που αποτίνει φόρο τιμής στον Αϊβαλιώτη συγγραφέα, σε κάθε πρόσφυγα αυτού του κόσμου και σε κάθε «φαροφύλακα» που υποδέχεται και περιθάλπει με σεβασμό και αξιοπρέπεια ορφανούς «γλάρους». Πηγή
  7. Η ΠΑΤΡΑ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟ ΑΪΒΑΛΙ 5 - 20 Δεκεμβρίου 2015 Μετά την Αθήνα (Μουσείο Μπενάκη), τη Λέσβο (Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου), τα Χανιά (Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου), τη Λάρισα (Δημοτική Πινακοθήκη), έρχεται η σειρά της Πάτρας να φιλοξενήσει μια έκθεση για το grapnic novel «Αϊβαλί». 5-20 Δεκεμβρίου στο θέατρο Λιθογραφείον. Εγκαίνια: Σάββατο 5 Δεκεμβρίου, 8:00μμ Για την έκθεση και το βιβλίο θα μιλήσουν οι: -Αγγελική Ράλλη, Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Διευθύντρια του Εργαστηρίου Νεοελληνικών Διαλέκτων και τ. πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών - Ήρα Κουρή, Φιλόλογος ---------- Αναλυτικά: ΤΟ Θέατρο Λιθογραφείον φιλοξενεί εκθεση με έργα από το graphic novel «Αϊβαλί» του Soloup, από το Σάββατο 5, μέχρι και την Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2015 Μικρασιατική καταστροφή, πόλεμος, εθνικισμοί, θρησκευτικό μίσος, πρόσφυγες… Ένα χρόνο από την κυκλοφορία του, το βραβευμένο graphic novel «Αϊβαλί» του Soloup από τις εκδόσεις «Κέδρος», παραμένει τραγικά επίκαιρο. Μετά από την Αθήνα (Μουσείο Μπενάκη), τη Λέσβο (Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου), τα Χανιά (Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου) και τη Λάρισα (Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα), η έκθεση έρχεται τον Δεκέμβρη και στην Πάτρα, στο Θέατρο Λιθογραφείον. Στην έκθεση παρουσιάζονται εικόνες, πρωτότυπα σχέδια και προσχέδια σε μολύβι από το Αϊβαλί, καθώς και σπάνιες φωτογραφίες και αρχειακό υλικό που προέκυψε κατά την έρευνα. Περιλαμβάνονται θεματικές ενότητες για τον τρόπο κατασκευής και αφήγησης της ιστορίας με τη μορφή comics αλλά και τη χρήση πηγών (cartpostal, παλιές φωτογραφίες, πλοία, κλπ.) κατά την σχεδίαση. Η Μικρασιατική καταστροφή και η Συνθήκη της Λοζάνης με την ματιά της τρίτης και τέταρτης γενιάς προσφύγων Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν το Σάββατο 5/12 στις 8:00 μμ, και στην εκδήλωση θα μιλήσουν, πέραν του δημιουργού, η κα. Αγγελική Ράλλη, Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Διευθύντρια του Εργαστηρίου Νεοελληνικών Διαλέκτων και τ. πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, η κα Ήρα Κουρή, Φιλόλογος, ενώ κατά την διάρκειά της προγραμματίζονται παράλληλες εκδηλώσεις, εκπαιδευτικές δράσεις και οργανωμένες επισκέψεις - ξεναγήσεις. Θέατρο Λιθογραφείον Μαιζώνος 172 & Τριών Ναυάρχων Διάρκεια έκθεσης: 5-20 Δεκεμβρίου 2015 Ώρες Λειτουργίας: 10 πμ-2μμ & 6μμ-9μμ Γενική είσοδος 2€
  8. ΑΪΒΑΛΙ - ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ 31/10 - 26/11/2015 Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ. Ι. Κατσιγρα Μετά την Αθήνα (Μουσείο Μπενάκη), τη Λέσβο (Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου) και τα Χανιά (Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου), έρχεται η σειρά της Λάρισας να φιλοξενήσει μια έκθεση για το grapnic novel «Αϊβαλί» (εκδόσεις Κέδρος). Μετά από πρόσκληση της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα, το «Αϊβαλί» θα εκτεθεί στο φουαγιέ της Πινακοθήκης από τις 31 Οκτωβρίου μέχρι τις 26 Νοεμβρίου. ΕΓΚΑΙΝΙΑ: Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2015, 19:00 Την παρουσίαση του βιβλίου θα κάνουν ο συγγραφέας Soloúp και η Πηνελόπη Παπαηλία (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμ. Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας). Το συντονισμό θα έχει η δημοσιογράφος της ΕΡΤ κα Μάνια Γκουσιάρη. O Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών Ν. Λάρισας πλαισιώνει την εκδήλωση με χορούς από τα παράλια της Μ. Ασίας. Την Κυριακή, 1 Νοεμβρίου 2015 και ώρα 11.00 π.μ., θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στην έκθεση από το Soloup. ------- Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα Γεωργίου Παπανδρέου 2 , Λάρισα Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή 10.00-14.00 18.00-21.00 Σάββατο-Κυριακή 10.00-14.00 ------- *Σχετικά με την εισήγηση της κυρίας Παπαηλία: Τίτλος: Το κενό ανάμεσα: Σκέψεις για την προσφυγιά και τα κόμικς με αφορμή το Αϊβαλί του Σολούπ» Το κενό – η λωρίδα μεταξύ των πάνελ - αποτελεί δομικό εργαλείο οργάνωσης και νοηματοδότησης των κόμικς. Το κενό - μεταξύ του εκεί και του εδώ, του τότε και του τώρα, του «Εμείς» και «Αυτοί» - κυριαρχεί στην οπτική αναπαράσταση της προσφυγικής εμπειρίας (η θάλασσα, ο σιδηρόδρομος, τα σύνορα• η παράθεση φυτογραφιών του πριν και του μετά• το άγγιγμα σωμάτων, η μεταμφίεση). Η κα Παπαηλία αναφέρει χαρακτηριστικά: «στη σύντομη εισήγηση αυτή, εμπνευσμένη από το graphic novel Aϊβαλί του Σολούπ, θα αναρωτηθώ αν με τη βοήθεια των κόμικς μπορούμε να διαβάζουμε με πιο κριτικό τρόπο τις εικόνες της σύγχρονης προσφυγικής κρίσης οι οποίες μας κατακλύζουν στα ΜΜΕ.» Aivali-Soloup
  9. "ΜΕ ΤΟ ΔΙΩΓΜΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ" - "ΑΪΒΑΛΙ" Παρουσίαση: Πέμπτη 22/10, ώρα 19:00 Λίμπυ Τατά Αρσέλ - Soloúp "Ευριπίδης" στη Στοά, Χαλάνδρι Οι εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ και τα βιβλιοπωλεία ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ σας προσκαλούν στον Ευριπίδη στη Στοά. Ο Soloúp και η Λίμπυ Τατά Αρσέλ συζητούν για το τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής σε τρεις γενιές με αφορμή το βιβλίο ΜΕ ΤΟ ΔΙΩΓΜΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ και μας ταξιδεύουν στο graphic novel ΑΪΒΑΛΙ. Aivali-Soloup
  10. Από το antrhopolikos.wordpress.com: Απ' τα Χανιά στο Αϊβαλί: Ένα Ταξίδι στο Χρόνο 11/9 - 8/10/2015 Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου Μετά από την Αθήνα (Μουσείο Μπενάκη) και τη Λέσβο (Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου), η έκθεση με αφορμή την κυκλοφορία του graphic novel Αϊβαλί (εκδόσεις Κέδρος) του Soloúp έρχεται και στα Χανιά. Στην έκθεση παρουσιάζονται εικόνες, πρωτότυπα σχέδια και προσχέδια σε μολύβι από το Αϊβαλί, καθώς και σπάνιες φωτογραφίες και αρχειακό υλικό που προέκυψε κατά την έρευνα. Περιλαμβάνονται θεματικές ενότητες για τον τρόπο κατασκευής και αφήγησης της ιστορίας με τη μορφή comics αλλά και τη χρήση πηγών (cartpostal, παλιές φωτογραφίες, στολές, πλοία, κλπ.) κατά την σχεδίαση. Ένα ταξίδι στον χρόνο. Η Μικρασιατική καταστροφή και η Συνθήκη της Λοζάνης με την ματιά της τρίτης και τέταρτης γενιάς προσφύγων. Εγκαίνια: Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου, 8.00 μ.μ. Η έκθεση θα πλαισιωθεί από παράλληλες εκδηλώσεις: ξεναγήσεις, επιστημονική ημερίδα (26/9), μαθητικό workshop. Σύντομα θα ανακοινωθεί αναλυτικό πρόγραμμα. Συνδιοργάνωση: Σύνδεσμος Φιλολόγων Νομού Χανίων, Δήμος Χανίων, Κοινωφελής Επιχείρηση Πολιτισμού και Περιβάλλοντος Δήμου Χανίων – Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου.
  11. Η εκδήλωση αυτή δεν λαμβάνει χώρα στην Ελλάδα αλλά στην Ιταλία, και συγκεκριμένα στη Ρώμη και την Art Gallery "Tricromia". Μας αφορά όμως άμεσα: H Ελλάδα της κρίσης μέσα από τα μάτια 6 Ελλήνων καλλιτεχνών: Μιχάλης Κουντούρης Πέτρος Χριστούλιας Soloup Θανάσης Δήμου Θανάσης Πέτρου Γιώργος Μπότσος To opening είναι στις 30 Σεπτεμβρίου. Δεν βλέπω κάπου πόσο θα διαρκέσει.
  12. Soloup. Ταξίδι στο χρόνο και στην Ιστορία μέχρι να πιάσουμε λιμάνι στο Αϊβαλί… «Λιμάνι. Το νερό γυαλί. Η Μυτιλήνη γλυκύτατη πάντα, για σονέτο, κάτι τέτοιο. Δεν είμαι Μυτιληνιός, μα ούτε και τουρίστας. Όμως επιστρέφω εδώ πάντα με μία καλή δικαιολογία. Χωριό δεν έχω. Μικρασιάτες οι παππούδες και οι γιαγιάδες. Από απέναντι. Την πατρίδα, τον τόπο όπου επιστρέφει η ψυχή για να γαληνέψει, θέλησα στην εφηβεία μου να τη γυρέψω στην Κρήτη. Είχα παθιαστεί τότε με τον Καζαντζάκη. Βοήθησε βέβαια και μια μακρινή ρίζα απ’ τα χώματα της αρχαίας Κυδωνίας»… Αρχή του παραμυθιού. Καλημέρα σας. Αρχίζει ένα ταξίδι στο χρόνο μέχρι να πιάσουμε λιμάνι στο Αϊβαλί. Αφορμή το ομώνυμο βιβλίο του Soloup. Δικός του και ο πρόλογος. Να θυμίσω εδώ ότι δεν έχουμε στα χέρια μας ένα λογοτεχνικό βιβλίο, αλλά ένα τελείως διαφορετικό είδος, ένα graphic novel που έχει τους δικούς του κανόνες αφήγησης. Στις 444 σελίδες του θα «μιλήσετε» με τον Φώτη Αποστολλέλη, που δεν είναι άλλος από τον διάσημο Έλληνα ζωγράφο Φώτη Κόντογλου. Θα γνωρίσετε από κοντά και δύο αδέλφια, τον Ηλία Μέλλο και την Αγάπη. Είχαν ρίζες στην Κεφαλονιά και στη συνέχεια τίμησαν το επώνυμο Βενέζης που ήταν το αρχικό του πατέρα τους. Κάτι ιδιαίτερο που θα βρείτε στο βιβλίο είναι η χρήση μιας παλιάς γραμματοσειράς όταν «μιλά» ο Φώτης Κόντογλου ή ο Ηλίας Βενέζης. Να πω εδώ ότι τα υπόλοιπα κείμενα έχουν τη χειρόγραφη γραμματοσειρά της κυρίας Παυλίνας Καλλίδου. Την ιδέα για μια διαφορετική προσέγγιση του θέματος και μια διαφορετική συνέντευξη μου την έδωσε το γλωσσάρι που υπάρχει στη σελίδα 417 του βιβλίου. Αρχίζω λοιπόν: - Καΐκι, (βάρκα): Το «Αϊβαλί» άνοιξε πανιά και είναι το πρώτο ελληνικό κόμικ που έγινε έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς. Η έκθεση ξεκίνησε για λιγότερο από ένα μήνα και τελικά κράτησε πάνω από τρεις μήνες. Εκεί παρουσιάστηκαν τα πρωτότυπα, τα προσχέδια και οι εκτυπώσεις του graphic novel. Επίσης κομμάτια της πολύχρονης έρευνας που δεν περιλαμβάνονται στο παράρτημα του βιβλίου. - Κελεπούρι, (ανέλπιστο εύρημα): Στην έκθεση παρουσιάστηκε και μια σελίδα από την εφημερίδα της Μυτιλήνης «Ελεύθερος Λόγος» με ημερομηνία Κυριακή 2 Οκτωβρίου 1922. Εκεί ξεχωρίζει ένα σκίτσο. Μια εικονογράφηση με αγγλικό συνοδευτικό κείμενο: Το σκίτσο παρουσιάζει έναν Αμερικανό πεζοναύτη σε μια προκυμαία να κρατάει προστατευτικά μια προσφυγοπούλα η οποία με τη σειρά της βαστάει στην αγκαλιά ένα βρέφος. Στα πόδια της ακόμα ένα εξαντλημένο παιδί. Από πίσω στο φόντο, το τραγικό θέαμα ενός πλοίου ασφυκτικά γεμάτου από ψυχές προσφύγων. Πάνω δεξιά κυριαρχεί η αμερικανική σημαία. Και όμως, με μια προσεκτικότερη ματιά έμφανίζεται ένα ανέλπιστο εύρημα: Το σκίτσο είναι του Φώτη Κόντογλου. Υπογράφει μάλιστα με λατινικούς χαρακτήρες «Ph. Contoglous». Πρόκειται για ένα ιστορικό και εικαστικό ντοκουμέντο. Το ίδιο το σκίτσο δεν θυμίζει σε τίποτα το βυζαντινό ή και λαϊκότροπο ύφος που ανέπτυξε αργότερα ο Φώτης Κόντογλου. Πρόκειται για ένα σκίτσο που βρίσκεται εκεί, καρφωμένο στο πρωτοσέλιδο τη στιγμή που τόσα αλλάζουν στη ζωή του Φώτη Κόντογλου αλλά και χιλιάδων άλλων Μικρασιατών προσφύγων. Την ημέρα που κυκλοφορεί η εφημερίδα, η καταστροφή της Σμύρνης βρίσκεται σε εξέλιξη. Ο Φώτης Κόντογλου είναι μόλις λίγων εβδομάδων πρόσφυγας. Έχει φύγει από το οικογενειακό μετόχι της Αγίας Παρασκευής, απέναντι από το Αϊβαλί, έχει περάσει με βάρκα στις ακτές της Λέσβου, στη Θερμή, και βρίσκεται να… σκιτσάρει για τον «Ελεύθερο Λόγο». Την ίδια μέρα απέναντι, ο Ηλίας Βενέζης είναι λίγων εβδομάδων αιχμάλωτος στα Αμελέ Ταμπουρού (τα τάγματα εργασίας των Τούρκων), ενώ η αδελφή του Αγάπη Βενέζη έχει ξεχυθεί απεγνωσμένη στους δρόμους του Αϊβαλιού προσπαθώντας να τον βοηθήσει με κάποιον τρόπο. - Μπαξές, (περιβόλι, κήπος): Ένας πολύχρωμος «κήπος» με χρώματα, αρώματα και πολλή συγκίνηση στήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη σε εκδήλωση με τον τίτλο «Απόκριες στο Αϊβαλί». Με σκηνοθέτη και συντονιστή τη Λυδία Κονιόρδου, μουσική του Χάρη Λαμπράκη, φοιτητές δύο δραματικών σχολών και τη θεατρική ομάδα των αστέγων του περιοδικού «Σχεδία», σκηνικά και κοστούμια από το Εθνικό Θέατρο, το ΔΗΠΕΘΕ Βόλου και την προσωπική συλλογή της κυρίας Κονιόρδου, τη συμμετοχή της ομάδας «Παίζουμε οικολογικά και διαπολιτισμικά» και τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου Μπενάκη για παιδιά με σκίτσα και κόμικς από το βιβλίο πάνω στο κείμενο του Κόντογλου. Μετά το Μουσείο Μπενάκη, έκθεση με τον τίτλο «Soloup: Από τη Μυτιλήνη στο Αϊβαλί - Ένα ταξίδι στο χρόνο» πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου, στην Αγία Παρασκευή Λέσβου ενώ στη συνέχεια η έκθεση σάλπαρε για μια άλλη από τις τρεις πατρίδες του βιβλίου. Τα Χανιά. - Χαμπάρια, (νέα): Το βιβλίο δεν έχει πορεία μόνο στην Ελλάδα. Ήδη εκτός από τα πανιά του ανοίγει και τα φτερά του για το εξωτερικό. Πρώτος σταθμός θα είναι η Γαλλία, όπου από τις 16 Σεπτεμβρίου 2015 η Ιστορία θα μιλήσει και στους πολίτες της πρωτεύουσας. Εκεί ο Φώτης Κόντογλου «θα βρεθεί» για άλλη μια φορά μετά το 1914 που πήγε τότε με σκοπό τις σπουδές του στη Σχολή Καλών Τεχνών. - Χουνέρι, (πάθημα): Εδώ πρέπει να αναφέρω και την περιπέτεια που είχε το «Αϊβαλί» με τα Ασφαλιστικά Μέτρα που κατέθεσαν οι κληρονόμοι του Κόντογλου. Το βιβλίο, σύμφωνα με δηλώσεις τους, «προσβάλλει κατάφωρα το πνευματικό έργο του Φώτη Κόντογλου, τόσο το εικαστικό όσο και το συγγραφικό», γι' αυτό είχε προηγηθεί και αίτηση Προσωρινής Διαταγής με την οποία ζητούσαν την άμεση κατάσχεση και απαγόρευση της κυκλοφορίας του βιβλίου, η οποία όμως τελικά απορρίφθηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών. - Φετβάς, (η επίσημη απόφαση του μουφτή ή αντίστοιχου μουσουλμάνου δικαστικού λειτουργού): Εδώ υπάρχει η συνέχεια του προηγουμένου σχετικά με τη δικαστική διαφορά των δύο πλευρών. «Ο Εκδοτικός Οίκος Κέδρος, ο σκιτσογράφος Αντώνης Νικολόπουλος (Soloúp) και οι κληρονόμοι του Φώτη Κόντογλου, Παναγιώτης και Φώτης Μαρτίνος, ανακοινώνουν ότι σε σχέση με τη μεταξύ τους αντιδικία για το βιβλίο «Αϊβαλί» κατέληξαν, μετά από διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν σε κλίμα καλής θέλησης, σε εξωδικαστικό συμβιβασμό με την υπογραφή μιας έντιμης και ισότιμης συμφωνίας. Οι δύο πλευρές δηλώνουν ότι με την υπογραφή του συμφωνητικού θέτουν οριστικό τέλος στην αντιδικία τους και εκφράζουν τη χαρά τους για την ευτυχή κατάληξη της υποθέσεως καθώς και την αλληλοεκτίμηση και τον αλληλοσεβασμό τους. Ο Εκδοτικός Οίκος Κέδρος ευχαριστεί τους Κληρονόμους του Φώτη Κόντογλου για τη συμβολή τους στην ελεύθερη κυκλοφορία του βιβλίου». - Τσακίρ κέφι, (μεγάλο κέφι, κατάσταση έντονη ευφορίας και ελαφράς μέθης. Η φράση ετυμολογείται από την τουρκική λέξη cakirkeyif που σημαίνει ελαφρώς μεθυσμένος): «Ύστερ’ από τόσα σοβαρά και λυπηρά πράγματα που μας τριγυρίζουνε», όπως γράφει και ο Φώτης Κόντογλου, ας πούμε και κάτι «να χαράξει τα’ αχείλι μας»: Το «Αϊβαλί» πλέον κυκλοφορεί εντελώς ελεύθερο. Αυτά λέει ο Soloup και προσθέτει: «Μετά την πολύ θετική ετούτη κατάληξη, θα ήθελα να ευχαριστήσω ειλικρινά πολλούς από εσάς για το συγκινητικό ενδιαφέρον που δείξατε για το graphic novel "Αϊβαλί" και τη συμπαράστασή σας με δημόσια κείμενα, με υπογραφές, με τις καλές σας κουβέντες και με προσωπικά μηνύματα, όλο αυτό το διάστημα». - Συνάφι, (συντεχνία): Δύο σύντομα λόγια για την πορεία του συναδέλφου με τον οποίο βρισκόμαστε μαζί στη Λέσχη των Ελλήνων Γελοιογράφων. Ο Αντώνης Νικολόπουλος (Soloup) έχει σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Αθήνα) και είναι διδάκτωρ του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Μυτιλήνη). Με γελοιογραφίες, κόμικς, comic strips (αλλά και με εικονογραφήσεις, γελοιογραφικά φωτομοντάζ και άρθρα σχετικά με τα σκίτσα) έχει εργαστεί σε αρκετές εφημερίδες και περιοδικά, όπως: Το Ποντίκι, Το Βήμα της Κυριακής, Goal News, Βαβέλ, Γαλέρα, Ως3, Σχεδία και αλλού. Εκτός από τις εκδόσεις Κέδρος έχει ακόμη συνεργαστεί με τους εκδοτικούς οίκους Πατάκη, Futura, Μεταίχμιο, ΚΨΜ, Στρατής, Τόπος και άλλους, όπως και με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει 13 προσωπικά άλμπουμ με comics και γελοιογραφίες ενώ το 2012 κυκλοφόρησε η διατριβή του «Τα ελληνικά comics». Πρόκειται για μια έρευνα για την ιστορία και την εξέλιξη των ελληνικών εικονογραφηγημάτων. To «Αϊβαλί» είναι το πρώτο του graphic novel. Στο Διαδίκτυο θα βρείτε τον Soloup στη διεύθυνση: www.soloup.gr και επίσης στο: anthropolikos.wordpress.com. Ο λόγος τώρα στον Soloup: Μετά τον τεράστιο –αλλά ελπίζω ενημερωτικό– πρόλογο είναι η κατάλληλη στιγμή για να δώσουμε τον λόγο στον Αντώνη Νικολόπουλο, ο οποίος απαντά στις ερωτήσεις - λέξεις που είναι παρμένες από το γλωσσάρι του βιβλίου του. Αρχίζουμε λοιπόν… Βιλαέτι, (διοικητική περιφέρεια): Αντώνη, θα θέλαμε να μας πεις για την καταγωγή σου. * Οι δικοί μου γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Καισαριανή αλλά η καταγωγή των παππούδων και των γιαγιάδων μου ήταν από τη Μικρά Ασία. Σμύρνη, Τσεσμές και Μπαϊντίρι. Η τελευταία είναι μια κωμόπολη στην κοιλάδα του Καΐστρου, στους πρόποδες του Τμόλου. Αν ψάξουμε όμως ακόμα πιο πίσω, θα βρούμε και ρίζες από την Κρήτη και την Κωνσταντινούπολη. Νενέ, (γιαγιά, από την τουρκική λέξη nene): Κάποιες αναμνήσεις από την οικογένειά σου; * Έζησα πιο πολύ τις δύο γιαγιάδες μου. Η μια, η Αυγή (η Χρυσαυγή), δεν μου έλεγε ποτέ τίποτα γι’ αυτά. Ήξερε ν’ αγαπάει χωρίς να πολυμιλάει. Στις 2 Οκτωβρίου του 1922 ήταν μαζί με την άλλη γιαγιά μου, τη Μαρία, εγκλωβισμένες με χιλιάδες άλλων ανθρώπων στην προκυμαία της Σμύρνης ανάμεσα στη φωτιά, τους τσέτες και τη θάλασσα. Η γιαγιά Μαρία, τα μεσημέρια μετά τα οικογενειακά τραπεζώματα, όταν οι… μεγάλοι διακτινίζονταν αριστερά και δεξιά σε ντιβάνια για σιέστα, εκείνη μου άνοιγε την ψυχή της. Μου έλεγε για την προκυμαία της Σμύρνης, για τη βουτιά στο νερό, για το αμερικανικό πλοίο που τη μάζεψε. Μου έδειχνε αποκόμματα από εφημερίδες στα αγγλικά με την ιστορία της. Με γράμματα του αξιωματικού που την έσωσε και την καλούσε να πάει να ζήσει στην Αμερική. Μεγαλώνοντας, αυτά τα πράγματα τα απώθησα. Δύσκολες ιστορίες για να τις καταλάβει ένα παιδί. Όλα αυτά όμως, κάποια στιγμή ξύπνησαν και το «Αϊβαλί» έγινε αιτία κι αφορμή. Τσεσμές, (σιντριβάνι, πηγή): Ποιοι δάσκαλοι σου πρόσφεραν δροσιά από την πηγή των γνώσεών τους; * Το «Αϊβαλί» υπήρξε μια ακόμα αφορμή να χωθώ στα αγαπημένα μου βιβλία. Σε μελέτες, σε λογοτεχνία, σε μαρτυρίες αλλά και σε αρχεία, βιβλιοθήκες… Υπήρξαν πολλοί που μου έδειξαν το δρόμο και άλλοι που με συντρόφευσαν. Σίγουρα θα αναφέρω τους συγγραφείς που ανθολογούνται στο βιβλίο όπως ο Ηλίας Βενέζης, η αδελφή του Αγάπη Βενέζη - Μολυβιάτη, ο Φώτης Κόντογλου και ο Αχμέτ Γιορουλμάζ. Όμως υπάρχουν και δεκάδες άλλοι που κάποιους θα σας αναφέρω εδώ ενδεικτικά: Διδώ Σωτηρίου, Στρατής Δούκας, Νίκος Θέμελης, Φεριντέ Τσιτσέκογλου, Μάρω Δούκα, Στρατής Μυριβήλης, Φετχιέ Τσετίν, Παντελής Πρεβελάκης, Θανάσης Βαλτινός... Ακόμα από τις έρευνες που με βοήθησαν να προσανατολιστώ, οι Μπρους Κλαρκ, Τζάιλς Μίλτον, Ρενέ Χίρσον, Ηρακλής Μήλλας και αρκετοί ακόμα. Ο κατάλογος ονομάτων είναι μεγάλος. Θα αναφέρω και δύο ονόματα ακόμα που δεν φαίνεται να σχετίζονται με τη συγκεκριμένη θεματογραφία, όμως η σκέψη τους στάθηκε καθοριστική στο να λύσω τους περισσότερους… κόμπους που προέκυψαν σε ένα τέτοιο πολυεπίπεδο βιβλίο. Τον Επίκτητο και τον Αλμπέρ Καμύ. Πρελούδιο, (προοίμιο): Πώς άρχισε και πώς συνεχίζεται η επαγγελματική σου πορεία; * Ξεκίνησε και συνεχίζεται ως παιχνίδι. Τα σκίτσα λειτουργούν σ’ εμένα σαν ένα υπαρξιακό παιχνίδι για να καταλαγιάζω τις αγωνίες μου. Όμως ένα παιχνίδι παραμένει πάντα παιχνίδι, και αυτό είναι ένα όμορφο κόλπο για να συνεχίζεις να παίζεις με τα παιχνίδια σου ακόμα και στην ενήλικη ζωή. Αν το σκεφτείς, πάλι, το παιχνίδι είναι μια έντιμη μάχη με το Παράλογο του ανθρώπινου βίου κι επειδή στα παιχνίδια δεν μας αρέσει να χάνουμε, στο τέλος, έστω και ως ψευδαίσθηση, μπορεί να βγούμε και νικητές. Ακόμα κι αν ήμαστε λιγάκι ζαβολιάρηδες. Γαζής, (νικητής, θριαμβευτής): Νιώθεις νικητής μετά την έκδοση του βιβλίου "Αϊβαλί"; Τι σου πρόσφεραν οι προηγούμενες εκδοτικές σου εμπειρίες; * Η λέξη «νικητής» είναι μια ακραία ματαιόδοξη και αλαζονική κατασκευή του ανθρώπινου εγκεφάλου. Θα την αντικαθιστούσα με την αγωνία να κατανοήσεις αυτό που μας συμβαίνει και να κατορθώσεις ν’ αρθρώσεις έναν λόγο επάνω σε αυτό, έναν λόγο ο οποίος να γίνεται κατανοητός στους γύρω σου. Να μπορέσεις να μεταδώσεις τα συναισθήματα και τις σκέψεις σου. Στο «Αϊβαλί» νιώθω πως γίνεται κάτι τέτοιο σε μεγάλο βαθμό. Αυτή η αγωνία όμως υπάρχει σχεδόν αυτούσια, σε όλες μου τις προηγούμενες δουλειές. Στη ζωή συνήθως μας ακολουθούν οι ίδιες πάνω κάτω εμμονές. Αν κοιτάξετε λοιπόν προς τα πίσω, θα βρείτε παρόμοιες αγωνίες και στις παλαιότερες δουλειές μου, όμως τότε πιθανότατα να μην είχα καταφέρει να τις εκφράσω επαρκώς. Για παράδειγμα, έχω προσπαθήσει και έχω δουλέψει πολύ περισσότερο απ’ ό,τι στο «Αϊβαλί», στον «Βασιλιά Μύγα» και στον «Big Porther» (που είναι ευθεία αναφορά στον «Κύκλωπα» του Ευριπίδη). Φαίνεται όμως πως τότε κάτι δεν έκανα σωστά. Ξέρετε, όλες οι ενέργειές μας λειτουργούν και ως σκάλα. Δεν πρόκειται να φτάσεις στα πιο ψηλά σκαλιά αν δεν έχεις πατήσει στα πιο χαμηλά. Αλέστα, (γρήγορα, έτοιμοι): Σε ποιον και γιατί θα έδινες αυτό το παράγγελμα; * Το παράγγελμα αυτό το δίνει η ίδια η ζωή. Εμείς την επαναλαμβάνουμε ως προτροπή, συνήθως όταν είναι ήδη πολύ αργά, εκδηλώνοντας τη δική μας αγωνία μήπως δεν προλάβουμε τις καταστάσεις. Το ίδιο το «Αϊβαλί» ίσως να περιέχει μια τέτοια καλυμμένη προτροπή απέναντι σε όλους μας. Άι σιχτίρ, (άντε φύγε, τσακίσου): Υπάρχει κάποιος ή κάποιες καταστάσεις για τις οποίες θα χρησιμοποιούσες αυτή τη φράση; * Σαν φράση τη σκέφτομαι σχετικά συχνά. Είναι άλλωστε από τα λίγα… Τουρκικά που μας έμειναν στους Μικρασιάτες της τρίτης γενιάς. Τη λέμε κι έμμεσα εμείς οι γελοιογράφοι στα πολιτικά μας σκίτσα, εκφράζοντας το πηγαίο «Άι σιχτίρ» των ανθρώπων απέναντι στα ψέματα και στα εκάστοτε ξεγελάσματα των πολιτικών. Αλάμ ταρλάμ, (ανάκατα): Ισχύει αυτό στην ελληνική κοινωνία; * Απόλυτα! Μπουγάζι, (στενό πέρασμα): Η χώρα μας μπορεί να το περάσει; * Είναι δεδομένο. Δεν τελειώνει εδώ η Ιστορία της Ελλάδας ούτε καμίας χώρας. Το πάθημα όμως και το τίμημα που πληρώνουμε ή θα πληρώσουμε στη συνέχεια, θα πρέπει να γίνει οδηγός για καλύτερες μέρες. Και το πάθημα λέει να ξέρεις τις δυνατότητές σου, το μέγεθός σου και τα προτερήματά σου. Δεν χρειάζονται μεγαλοϊδεατισμοί. Αν θέλει η Ελλάδα να γίνει ο εαυτός της, θα πρέπει να μετατραπεί σε μια… Ελβετία πολιτισμού. Αυτά τα σύννεφα και αυτές οι θάλασσες παράγουν ιδέες και σκέψη. Τέχνες κι επιστήμες. Δεν πρέπει να χαλαρώνει κανείς στη σκέψη ότι οι πρόγονοί μας ήταν ο Αριστοτέλης και ο Πλάτωνας, ο Ευριπίδης και ο Φειδίας. Ούτε ότι θα σωθούμε αν βρούμε πετρέλαιο. Σήμερα όμως τη χώρα κατοικούν κατά πλειονότητα, πρόσφατα ξεβολεμένοι νεοσκυλάδες που δεν έχουν ανέβει ούτε μία μέρα στην Ακρόπολη. Όταν η επιθυμία μας για ένα καλύτερο αύριο δεν θα είναι ένα μεγαλύτερο αυτοκίνητο αλλά η σκέψη και ο πολιτισμός, κάτι θα έχει γίνει. Ντοάς, (δέηση, προσευχή). Τι θα προσευχόσουν να αλλάξει στη ζωή μας; * Οι άνθρωποι σε κάθε περίπτωση πριν πάρουν τις αποφάσεις τους να κοίταζαν νύχτα με ξάστερο ουρανό τον γαλαξία. Γιάγουμα, (αρπαγή, λεηλασία): Έχει γίνει κάτι τέτοιο στη ζωή μας; * Γίνεται και σε ατομικό επίπεδο και σε συλλογικό, όπως τώρα με την απροκάλυπτη κλοπή «πλούτου» με τα μνημόνια. Η Ελλάδα έχει "φάει" βέβαια και ακόμα πιο σκληρά… γιαγουμίσματα, όπως στον Εμφύλιο και την Κατοχή αλλά και πιο πίσω με τη Μικρασιατική καταστροφή. Φούγκα, (πολυφωνική σύνθεση): Υπάρχει αυτό το στοιχείο στον ελληνικό Τύπο; * Όχι. Και τέλος μια ερώτηση που υπάρχει σε όλες τις συνεντεύξεις στο catisart.gr Κατής ή κάτης, (γάτος): Έχεις κατοικίδιο; Ποια είναι η γνώμη σου για τα ζώα συντροφιάς; * Έχω μια ιδιαίτερη, σχεδόν υπαρξιακή σχέση με τα ζώα από παιδί. Με τα χρόνια όμως έχω συνειδητοποιήσει πως δεν τα πάω ιδιαίτερα καλά με τα σαρκοφάγα που κάνουν παρέα με ανθρώπους. Κι ας κάνουν αυτά τα σαρκοφάγα την καλύτερη παρέα με το είδος μας. Ξέρω ότι ακούγεται αυτό παράξενα σε πολλούς που ζουν αρμονικά με γάτες και σκύλους αλλά εμένα πάντα με γοήτευαν τα χορτοφάγα. Τα διάφορα πουλιά, τα άλογα, τα γαϊδούρια, οι σκίουροι, οι χελώνες… Και είχα πάντα στο σπίτι μου όσο διέθετε κήπο, κουνέλια, κότες, ορτύκια, κινέζικες κοτούλες, πάπιες, καναρίνια, καρδερίνες, χελώνες… Αυτό που σας λέω δεν περιέχει κάποια ερμηνεία ύστερα από σκέψη ή… καρφί για όσους αγαπούν και ζουν με σκύλους και γάτες. Απλά έτσι συνέβαινε πάντα στη σχέση μου με τα ζώα. Αντώνη Νικολόπουλε, αγαπημένε συνάδελφε Soloup, σε ευχαριστούμε για τη συνέντευξη, συγγνώμη για τον ενικό της οικειότητας, που πρώτη φορά τον χρησιμοποιώ, και εύχομαι στα ταξίδια σου να έχεις πάντα ήρεμες θάλασσες και να βρίσκεις στο τέλος αγαπημένα λιμάνια… * Κι εγώ ευχαριστώ για τη συζήτηση που πιστεύω να βοήθησε και τους αναγνώστες μας για «να χαράξει τα’ αχείλι τους». - Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο του Αντώνη Νικολόπουλου, από εκδηλώσεις που έγιναν για το βιβλίο. Επίσης από το «Αϊβαλί» είναι τα σκίτσα. Ανάμεσά τους και το σκίτσο του Φώτη Κόντογλου. πηγή: cat is art
  13. Το «Αϊβαλί» του Soloup και του Κόντογλου Φώτης Κόντογλου (αυτοπροσωπογραφία) 1895-1965 και δίπλα το εξώφυλλο του βιβλίου του Soloup Για τον Φώτη Κόντογλου είχα σκοπό να γράψω κοντά στην ημερομηνία των 50 χρόνων από τον θάνατό του (13 Ιουλίου 1965, στα 70 του). Προέκυψε όμως το θέμα της διένεξης μεταξύ του κομίστα Soloup (Αντώνη Νικολόπουλου) και των κληρονόμων (συγκεκριμένα των εγγονών του Κόντογλου, Φώτη και Παναγιώτη Μαρτίνου, γιων της κόρης του), σχετικά με το graphic novel του Soloup «Αϊβαλί», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Κέδρος», στο οποίο περιλαμβάνονται και αποσπάσματα από το βιβλίο του Κόντογλου «Αϊβαλί, η πατρίδα μου», καθώς και σκίτσα εμπνευσμένα από εικόνες του (στο ίδιο βιβλίο υπάρχουν κείμενα και εικόνες από βιβλία του Ηλία Βενέζη, της αδελφής του Αγάπης Βενέζη-Μολυβιάτη και του Τουρκοκρητικού Αχμέτ Γιορουλμάζ). Η άδεια Ο λόγος: δεν ζητήθηκε η άδεια των κληρονόμων του Κόντογλου, οι οποίοι διαφωνούν με τη μεταχείριση του έργου του από τον κομίστα. Το πράγμα έφτασε και στη Δικαιοσύνη, με τους κληρονόμους να ζητούν την κατάσχεση του βιβλίου. Τα ασφαλιστικά μέτρα που ζήτησαν, όμως, απορρίφθηκαν από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, στη δε δικάσιμο της 12ης Ιουνίου, της οποίας η οριστική απόφαση υπολογίζεται ότι θα χρονίσει, δεν υπήρξε συμβιβασμός. Εν τω μεταξύ, το βιβλίο του Soloup, του οποίου η πρώτη έκδοση (5.000 αντίτυπα), όπως αναφέρθηκε, έχει εξαντληθεί, ετοιμάζεται για δεύτερη έκδοση, με προθήκες που, κατά τον δημιουργό τους, είχαν συμφωνηθεί από το χειμώνα με τους κληρονόμους. Παρ’ όλα αυτά οι τελευταίοι δεν ενδίδουν, δηλώνοντας ότι το αίτημά τους δεν είναι οικονομικό. Οι λόγοι που με κάνουν ν’ ασχοληθώ σήμερα με το θέμα είναι κατ’ αρχάς συναισθηματικοί, καθώς είμαι θαυμαστής του γραπτού και του εικαστικού έργου του Κόντογλου. Τον Απρίλιο του 1982, μάλιστα, είχα το ρεπορτάζ ενός τηλεοπτικού πορτρέτου του από την εκπομπή «Παρασκήνιο», με σκηνοθέτη τον Τάκη Χατζόπουλο. Ο άλλος, ο και σοβαρότερος, είναι ότι η εν λόγω διένεξη ακουμπάει στον νόμο 2121 του 1993, τον σχετικό με τα πνευματικά δικαιώματα, που έχει μεν βάλει κάποια τάξη στο χάος που υπήρχε ώς τότε, αλλά χρειάζεται κάποιες βελτιώσεις (κάτι πήγε να κάνει ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος, αλλά βάλτωσε με την αποχώρησή του). Ο υπάρχων νόμος, εν πάση περιπτώσει, απαιτεί την άδεια των κληρονόμων, για την χρησιμοποίηση οποιουδήποτε έργου τέχνης, και ισχύει για 70 χρόνια από τον θάνατο του δημιουργού του (πριν ήταν 50). Η διένεξη Στη συγκεκριμένη περίπτωση δόθηκε κάποια άδεια στον «Κέδρο» από τις εκδόσεις «Αγκυρα», που έχουν βγάλει το «Αϊβαλί» του Κόντογλου, αλλά δεν αρκούσε – χρειαζόταν και η άδεια των κληρονόμων (κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την ΑΕΠΙ, που διαχειρίζεται τα δικαιώματα των καλλιτεχνικών δημιουργών –συνθετών και στιχουργών– όπου όμως έχουν λόγο και οι ίδιοι ή οι κληρονόμοι τους). Με συνέπεια την προαναφερόμενη αντίδραση των κληρονόμων του Κόντογλου, με την κατηγορία ότι το βιβλίο του Soloup «προσβάλλει κατάφωρα το πνευματικό του έργο, τόσο το εικαστικό όσο και το συγγραφικό». Στη δε δίκη υποστηρίχθηκε ότι «περιέχει σε μεγάλη έκταση συγγραφικό και εικαστικό έργο του Κόντογλου παραποιημένο και τροποποιημένο σε κόμικ». Από την πλευρά του ο Soloup υποστηρίζει ότι το βιβλίο του είναι «ένας ύμνος και φόρος τιμής, τόσο για τον Κόντογλου όσο και για τους υπόλοιπους 3 Αϊβαλιώτες συγγραφείς», ενώ προέκυψαν και υποστηριχτές του (με τη συλλογή και υπογραφών), επικαλούμενοι την ελευθερία του πνεύματος. Η προσωπική μου άποψη: Το βιβλίο του Soloup είναι εξαιρετικό σε εμφάνιση και περιεχόμενο. Είναι όμως δύσκολο για τον αναγνώστη να καταλάβει πού αρχίζουν και πού τελειώνουν τα «δάνεια» από τους τέσσερις συγγραφείς. Επιπλέον, στο κοπιράιτ αναγράφεται: Κείμενα και σχέδια Soloup, Eκδόσεις Κέδρος Α.Ε. Χρειαζόταν συνεπώς μια καλύτερη συνεννόηση μεταξύ εκδοτών, κομίστα και κληρονόμων και –μακάρι– μακριά από εντάσεις και δικαστικές αίθουσες. Στο πλαίσιο Ο μνημονευόμενος παραπλεύρως νόμος 2121/93 έχει τη μικρή του ιστορία: Εβαλε σε κάποια τάξη το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων (δημιουργών και κληρονόμων) στην Ελλάδα, που ώς τότε ήταν σκορποχώρι. Ακόμη, ότι καθιέρωνε πρώτη φορά τα λεγόμενα συγγενικά δικαιώματα – ήγουν, τη δυνατότητα των εκτελεστών ενός έργου (τραγουδιστών, μουσικών, ηθοποιών κ.λπ.) να εισπράττουν κι αυτοί ποσοστά από την εκμετάλλευση των έργων στα οποία συμμετέχουν. Με αποτέλεσμα, πλην της ΑΕΠΙ, που διαχειρίζεται τα δικαιώματα των δημιουργών (συνθετών - στιχουργών), να ιδρυθούν εταιρείες για τα δικαιώματα των εκτελεστών. Το δεύτερο αυτό, τα συγγενικά δικαιώματα, συνάντησε τότε την αντίδραση των δημιουργών (μουσικοσυνθετών, στιχουργών κυρίως), οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι οι εκτελεστές (τραγουδιστές, μουσικοί) αποκτούσαν το δικαίωμα ν’ απαγορεύουν τη συμμετοχή τους σε κάποιο έργο - δικαίωμα, πρόσθεταν, πίσω από το οποίο κρύβονταν οι δισκογραφικές εταιρείες, που ήθελαν να τους αποδυναμώσουν. Αποτέλεσμα, να προκληθούν εντάσεις, που έφτασαν μέχρι του σημείου να απαγορευτεί από την Ενωση Δημιουργών Ελληνικού Τραγουδιού (ΕΔΕΤ) που ίδρυσαν, στους επικεφαλής τότε της Ενωσης Τραγουδιστών Ελλάδας (Χάρι Αλεξίου, Γιώργο Νταλάρα και Δήμητρα Γαλάνη) να λένε τραγούδια τους. Γεγονός που αποτελεί μια μελαγχολική ιστορία, που απαιτεί εκτενέστερη αναφορά. Ο 2121/93 έγινε τελικά νόμος – όχι από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που τον συνέταξε, αλλά επί Μητσοτάκη, με την υπογραφή τής τότε υπουργού Πολιτισμού Ντόρας Μπακογιάννη. Και αυτό χωρίς να προκληθεί τίποτε από αυτά που ισχυρίζονταν οι της ΕΔΕΤ, στην οποία συμμετείχαν οι περισσότεροι δημιουργοί, που είχαν αποσπαστεί από την Ενωση Μουσικοσυνθετών Στιχουργών Ελλάδας (ΕΜΣΕ). Λίγο αργότερα άλλωστε η ΕΔΕΤ διαλύθηκε… ΚΑΙ… «… μα είναι κι ένα μονοπάτι πονηρό, που πάει ντουγρού στην κατηφόρα τη μεγάλη» – από παλιό τραγούδι. Πηγή Περισσότερα, για να έχετε μια πλήρη εικόνα, μπορείτε να διαβάσετε σε αυτό το ποστ καθώς και σε αυτά τα άρθρα Το «Αϊβαλί» κινδυνεύει Το «Αϊβαλί» στα δικαστήρια Η Δίκη για το «Αϊβαλί» και εδώ.
  14. Από την Εφημερίδα των Συντακτών της 15ης Ιουνίου 2015. Το κείμενο είναι της Νόρας Ράλλη. Σελίδα 124: Το σπίτι του Ηλία Βενέζη στο Αϊβαλί και η σύλληψή του Νέες εξελίξεις φαίνεται να έχουν δρομολογηθεί στην υπόθεση της αντιδικίας ανάμεσα στις εκδόσεις Κέδρος και το σκιτσογράφο του grafic novel «Αϊβαλί», Αντώνη Νικολόπουλο (Soloup), και τους απογόνους του Φώτη Κόντογλου, αδελφούς Μαρτίνου. Οι τελευταίοι ζητούν, ως γνωστόν, την απαγόρευση της κυκλοφορίας του βιβλίου, επειδή, όπως υποστηρίζουν, δεν τους ζητήθηκε άδεια για χρήση έργων και λόγων του Φώτη Κόντογλου. Η υπόθεση εκδικάστηκε προχθές Παρασκευή και η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται σε λίγους μήνες. Σελ 143: Ο Ηλίας Βενέζης, φυλακισμένος σε ένα υπόγειο του Αϊβαλιού, λίγο πριν τον στείλουν μαζί με άλλους στα Αμελέ Ταμπουρού Σελ 143: Ο Ηλίας Βενέζης, όπως εικονογραφείται από τον Soloup Ομως, στη νέα, δεύτερη έκδοση του βιβλίου, που μόλις κυκλοφόρησε (η πρώτη έχει εξαντληθεί), έχουν γίνει οι προσθήκες τις οποίες ζητούσαν τα αδέρφια Μαρτίνου και τις οποίες είχαν εδώ και μήνες συμφωνήσει να εντάξουν στη νέα έκδοση οι δύο πλευρές: αναφέρεται πλέον το όνομα του Φώτη Κόντογλου στον πρόλογο, καθώς και αναλυτικά τα έργα του ζωγράφου, στα οποία βασίστηκε ο κομίστας. Και ενώ όταν η πρόεδρος, πριν αρχίσει η δίκη, ρώτησε τους κληρονόμους του Κόντογλου αν επιθυμούν να αποσύρουν την αίτησή τους εν όψει και των νέων αυτών δεδομένων, οι ίδιοι δεν δέχτηκαν καν να δουν το βιβλίο, ένα χθεσινό μήνυμα του κ. Φώτη Μαρτίνου στο facebook φαίνεται πως ανοίγει ένα παράθυρο επικοινωνίας και ίσως εξωδικαστικής συμφωνίας με την υπογραφή «επίσημου συμφωνητικού που να δίνει τέλος σε όλη αυτή την υπόθεση». Ο Soloup επιβεβαιώνει τα παραπάνω και ξεκαθαρίζει: «Θέλω όσο κανένας να βρεθεί λύση για να μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερο το βιβλίο μου. Επιτέλους ο Κυρ Φώτης και το έργο του ας μη μας χωρίζει, αλλά να γίνει αυτό που από την πρώτη στιγμή θέλησα εντάσσοντας το έργο του στο σενάριό μου. Να ενώνει». Πάντως, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως αντίθετα με τους απογόνους του Κόντογλου, τόσο η οικογένεια Βενέζη όσο και η εγγονή του Στρατή Μυριβήλη ήταν στο πλευρό του Soloup (και στους δύο συγγραφείς γίνεται αναφορά στο Αϊβαλί). Η κόρη του Ηλία Βενέζη, Αννα Βενέζη Κοσμετάτου, του έστειλε μάλιστα επιστολή για να την χρησιμοποιήσει στη δίκη. Σ' αυτήν, αφού τον συγχαίρει «για το εξαίρετο “Αϊβαλί”, ένα έργο που συνδυάζει με τρόπο σοφό και ευρηματικό τον λόγο και την εικόνα, το παρελθόν και το παρόν», αναφέρει ότι μετά την έκδοσή του «ανανεώθηκε το ενδιαφέρον του κοινού για τα έργα αυτής της εποχής, αυξήθηκε ο δανεισμός των βιβλίων του πατέρα μου από τις δημοτικές βιβλιοθήκες και πολλοί, νέοι ιδίως, άνθρωποι ψάχνουν να γνωρίσουν το έργο του». Το πιο σημαντικό, όμως, είναι με πόση ευκολία η κόρη του Ηλία Βενέζη δηλώνει πως αυτή, «ως αποκλειστική κληρονόμος των πνευματικών δικαιωμάτων του πατέρα μου και διαχειρίστρια του ηθικού του δικαιώματος», δεν θα έφερε ποτέ αντίρρηση στη χρήση αποσπασμάτων από τα έργα του «για μια τόσο πρωτοπόρα και επιτυχή μεταφορά τους στον κόσμο τού σήμερα». Στέκεται «στην προσοχή και επιμέλεια», με την οποία παρατίθενται τα αποσπάσματα από τα κείμενα του πατέρα της, «ούτως ώστε να είναι απολύτως ξεκάθαρο στον αναγνώστη ότι στα συγκεκριμένα σημεία μεταφέρετε τα δικά του λόγια». Επισημαίνει ότι υπάρχει ακόμα και ειδική γραμματοσειρά με την οποία διακρίνονται από τα κείμενα του ίδιου του Soloup. «Προσθέσατε», γράφει, «αναφορές στο έργο αλλά και στη ζωή του πατέρα μου, ιδίως στο εκτεταμένο παράρτημα του βιβλίου, όπου εξηγείτε τη δημιουργική διαδικασία μέσα από την οποία οδηγηθήκατε στη σύνθεση του βιβλίου σας – με αφετηρία και οδηγό τα συγκεκριμένα έργα του Ηλία Βενέζη αλλά και άλλων κορυφαίων συγγραφέων της γενιάς του που σας ενέπνευσαν». Και καταλήγει η κ. Αννα Βενέζη Κοσμετάτου: «Μία απαγόρευση ή περιορισμός στην κυκλοφορία του βιβλίου σας θα μου προξενούσε μεγάλη στεναχώρια. Πιστεύω ότι μια τέτοια απαγόρευση θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις και στη διάδοση του έργου του πατέρα μου Ηλία Βενέζη στις νεότερες γενιές. Η διάδοση του έργου του ήταν πάντα μια από τις μεγάλες έγνοιες του πατέρα μου, ο οποίος ως άνθρωπος πίστευε πολύ στο μέλλον, στους νέους και στην πνευματική συνέχεια των γενεών». Όσοι δεν ξέρετε τι έχει συμβεί, μπορείτε να το διαβάσετε εδώ. Στο φόρουμ έχουν αναρτηθεί και τρία σχετικά άρθρα: Το «Αϊβαλί» κινδυνεύει Το «Αϊβαλί» στα δικαστήρια Η Δίκη για το «Αϊβαλί»
  15. Αγαπητοί φίλοι, την Παρασκευή (12/06/2015), οι εκδόσεις «Κέδρος», οι εξαιρετικοί μας δικηγόροι, οι μάρτυρες και μαζί μ’ εμάς κάποιοι φίλοι του βιβλίου που ήρθαν …απρόσκλητοι αλλά μας στήριξαν πραγματικά με την παρουσία τους, δώσαμε μια μάχη για το «Αϊβαλί». Αν και απέχουμε ίσως και μήνες από την τελική απόφαση του δικαστηρίου, η προσωπική αίσθηση που έχω απ’ όσα είδα και άκουσα –χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι για το τελικό αποτέλεσμα- , είναι… συγκρατημένη αισιοδοξία. Η αίτηση των αδελφών Μαρτίνου εκδικάστηκε προχθές και για άλλη μια φορά απορρίφθηκε το αίτημα για προσωρινή διαταγή που έθεσαν εκ νέου ενώπιον του δικαστηρίου. Η πρόεδρος πριν αρχίσει η δίκη, ρώτησε τους κληρονόμους Φώτη και Παναγιώτη Μαρτίνο αν επιθυμούν να αποσύρουν την αίτησή τους ενόψει και της νέας 2ης έκδοσης του βιβλίου που ήδη τυπώθηκε και κυκλοφορεί από την εβδομάδα που έρχεται. (Η πρώτη έκδοση έχει εξαντληθεί. Έτσι στη νέα έκδοση έχουν συμπεριληφθεί οι προσθήκες που είχαμε συμφωνήσει ήδη από τον χειμώνα με τον κύριο Φώτη Μαρτίνο και τον αδελφό του, ως δείγμα καλής θέλησης από την πλευρά μας.) Αυτό έφερε σε σχετική αμηχανία τους δικηγόρους των κληρονόμων, γιατί εκ των πραγμάτων έχουν καταρρεύσει πλέον όλα τα βασικά επιχειρήματά τους απέναντι στο graphic novel, σ’ εμάς και τις προθέσεις μας. Παρ’ όλα αυτά, η άλλη πλευρά δεν δέχτηκε ούτε καν να δει το βιβλίο και επέμεινε να εκδικαστεί η αίτησή τους. Αναμένουμε πια την απόφαση του Δικαστηρίου η οποία όμως μπορεί να βγει και μετά από μήνες! Μέχρι τότε το «Αϊβαλί» κυκλοφορεί ελεύθερο (μετά από δύο απορρίψεις προσωρινής διακοπής της κυκλοφορίας του) και στη νέα του έκδοση, που αναιρεί στην πράξη με τις συγκεκριμένες βιβλιογραφικές προσθήκες, οποιαδήποτε ουσιαστική αντιδικία από την πλευρά των κληρονόμων. Από τη στιγμή μάλιστα που και οι ίδιοι έχουν δηλώσει δημόσια τις τελευταίες μέρες ότι το αίτημά τους δεν είναι πλέον οικονομικό, φυσιολογικά απομένει μια κίνηση καλής θέλησης και από εκείνους για να λήξει οριστικά αυτή η άδικη περιπέτεια για το graphic novel «Αϊβαλί». Με αφορμή τις σκληρές μέρες που περάσαμε τον τελευταίο μήνα, θα ήθελα να ευχαριστήσω δημόσια την κυρία Άννα Βενέζη Κοσμετάτου, κόρη και κληρονόμο του Ηλία Βενέζη (του άλλου μεγάλου των Ελληνικών γραμμάτων που ανθολογείται στο «Αϊβαλί»), η οποία πήρε πρόθυμα δημόσια θέση υπέρ του βιβλίου και το στήριξε με επιστολή που κατατέθηκε στο δικαστήριο. Επίσης την κυρία Λώρα Μολυβιάτη, εγγονή και κληρονόμο της Αγάπης Βενέζη Μολυβιάτη (που επίσης η τραγική της αφήγηση για τον διωγμό των Αϊβαλιωτών εμπεριέχεται στο graphic novel), η οποία, όπως είδα με χαρά, υπέγραψε κι εκείνη με αυτήν την ιδιότητα, το κείμενο συμπαράστασης για το «Αϊβαλί». Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω την κυρία Ελένη Μυριβήλη, εγγονή του Στράτη Μυριβήλη που στήριξε εγγράφως με ένορκη κατάθεση το βιβλίο, αν και δεν την γνωρίζω προσωπικά. Η συμπαράσταση των παραπάνω κληρονόμων, συγγενών τόσων σημαντικών δημιουργών, η ουσιαστική προθυμία ανθρώπων να βοηθήσουν ο καθένας από το πόστο του επειδή θεωρεί δίκαιο τον αγώνα μας, όπως και οι υπογραφές και τα μηνύματα πάρα πολλών πολιτών (απλών αναγνωστών αλλά και πανεπιστημιακών καθηγητών, φιλολόγων, δικηγόρων, κληρονόμων, καλλιτεχνών, ιστορικών τέχνης, εικαστικών, συγγραφέων, δημοσιογράφων, γελοιογράφων, δημιουργών κόμικς κλπ) είναι για μας κάτι παραπάνω από συγκινητική. Soloup Πηγή
  16. Ένα ακόμα άρθρο σχετικά με το Αϊβαλί: Σε περιπέτειες μπήκε το «Αϊβαλί» και ο δημιουργός του (δες εδώ). Ο γνωστός γελοιογράφος και σχεδιαστής κόμικς Αντώνης Νικολόπουλος (Soloup) οδηγείται στα δικαστήρια από τους κληρονόμους του Φώτη Κόντογλου, επειδή στο ομώνυμο graphic novel που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος (έχοντας αποσπάσει πολύ θετικά σχόλια) χρησιμοποίησε, μεταξύ άλλων, σύντομα αποσπάσματα από κείμενα του Κόντογλου και δημιούργησε κάποια πρωτότυπα σχέδια βασιζόμενος σε γνωστά εικαστικά έργα και γενικότερα το βυζαντινότροπο ύφος του σπουδαίου εικονογράφου. Το «Αϊβαλί», ωστόσο, αποδίδει επί της ουσίας φόρο τιμής στους μεγάλους δημιουργούς της γενιάς του ’30, όπως ο Φώτης Κόντογλου και ο Ηλίας Βενέζης, το έργο των οποίων αποτέλεσε την πρώτη ύλη και το έναυσμα για τη δημιουργία του κόμικς. Η δικαστική δίωξη του Soloup προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση, δεδομένης της σχετικής έγγραφης άδειας από τις εκδόσεις Άγκυρα που έχουν κυκλοφορήσει το μυθιστόρημα του Κόντογλου. Όπως και το γεγονός, άλλωστε, ότι οι κληρονόμοι των υπολοίπων συγγραφέων που «αιμοδότησαν» με τα έργα τους το σενάριο (Ηλίας Βενέζης, Αγάπη Βενέζη και Αχμέτ Γιορουλμάζ) δεν έφεραν καμία αντίρρηση στην κυκλοφορία του graphic novel. Αντίθετα, έχουν εκφραστεί με τα καλύτερα λόγια για αυτό. Στην ανοιχτή επιστολή συμπαράστασης με αφορμή τη δικαστική περιπέτεια του γνωστού σχεδιαστή, αναφέρεται σχετικά: «Δεν θεωρούμε ότι η αξιέπαινη αυτή καλλιτεχνική προσπάθεια του Soloup ενέχει κάποιο στοιχείο παρανομίας, πονηρίας ή έστω ασέβειας προς τους κλασικούς αυτούς δημιουργούς. Ελπίζουμε ότι θα πρυτανεύσει η λογική και ότι η αντιπαράθεση αυτή θα αρθεί συναινετικά και καλόπιστα, προς όφελος της ίδια της τέχνης». Ίσως η καλύτερη συνηγορία, ενόψει της δίκης που έχει οριστεί για την Παρασκευή 12 Ιουνίου, είναι τα λόγια του Λόρενς Λέσιγκ, ακαδημαϊκού, πολιτικού ακτιβιστή και υπέρμαχου της μείωσης των νομικών περιορισμών στην πνευματική ιδιοκτησία: «Το συνταγματικό σύστημα οφείλει να θέτει όρια στην πνευματική ιδιοκτησία, για να εξασφαλίζει ότι οι κάτοχοι πνευματικών δικαιωμάτων δεν επηρεάζουν σε υπερβολικό βαθμό την ανάπτυξη και τη διάδοση του πολιτισμού μας». Πηγή
  17. Σε συνέχεια της Έκθεσης του Μουσείου Μπενάκη, το έργο του Soloup μεταφέρθηκε στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου (στην Αγία Παρασκευή Λέσβου), από τις 29 Μαΐου έως τις 25 Αυγούστου 2015. Τα εγκαίνια της Έκθεσης έγιναν την Παρασκευή 29 Μαΐου, με τιμώμενο πρόσωπο της Εκδήλωσης την κόρη του Ηλία Βενέζη, Άννα Βενέζη Κοσμετάτου. Εικόνες από τα εγκαίνια έχουν αναρτηθεί στη σελίδα του Facebook Aivali-Soloup.
  18. H Guernica του Πικάσο στην εκδοχή του Ron English Δικάζεται το βραβευμένο βιβλίο του Soloup Κανένα έργο τέχνης δεν αποτελεί προϊόν παρθενογένεσης. Κάθε καλλιτέχνης ζει σε αυτόν τον κόσμο και με βάση τις προσλαμβάνουσές του, την παιδεία του, τα αισθητικά του κριτήρια, δημιουργεί τα δικά του έργα έχοντας προηγουμένως «διδαχθεί» από παλαιότερα. Ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες, η τροποποίηση και η προσαρμογή έργων του παρελθόντος από νέους καλλιτέχνες γίνεται μαζικά. Αυτό έκανε και ο Soloup. Και τώρα κινδυνεύει με βαριές ποινές. Η ιστορία της τέχνης και, μέσα σ’ αυτήν, η ιστορία των κόμικς είναι γεμάτες από παραδείγματα καλλιτεχνών που βασίστηκαν σε προγενέστερα έργα για να δημιουργήσουν νέα έργα, πολλές φορές ισάξια ή και σπουδαιότερα των «πρωτοτύπων». Η απόδοση των ευσήμων και η απότιση φόρου τιμής, η τροποποίηση, η προσαρμογή και η ιδιοποίηση, ακόμα και η παρωδία ή η ειρωνεία αποτελούν κίνητρα και συνήθεις πρακτικές για μια μεγάλη μερίδα σύγχρονων καλλιτεχνών σε κάθε τέχνη. Ο Gotlib αυτοπροσωπογραφείται κρατώντας γνωστά έργα τέχνης «ρετουσαρισμένα» από τον ίδιο | Το «Αϊβαλί» του Soloup που παρουσιάσαμε από αυτές εδώ τις στήλες όταν πρωτοκυκλοφόρησε (εκδόσεις Κέδρος) και κατέκτησε στη συνέχεια τα βραβεία σεναρίου και καλύτερου κόμικς της χρονιάς στην πρόσφατη απονομή των Ελληνικών Βραβείων Κόμικς, είναι μια συγκλονιστική ματιά στην πρόσφατη ελληνική ιστορία μέσα από τις αφηγήσεις συγγραφέων που έγραψαν για τη Μικρά Ασία κατά το παρελθόν. Ο Soloup αξιοποιεί τα κείμενα του Ηλία Βενέζη, της Αγάπης Βενέζη, του Αχμέτ Γιορουλμάζ και του Φώτη Κόντογλου για να φιλοτεχνήσει ένα μωσαϊκό από ανθρώπινες ιστορίες που εκτυλίχτηκαν με φόντο την ελληνοτουρκική διαμάχη στα παράλια του Αιγαίου. Και το κάνει με τον προσήκοντα σεβασμό προς κάθε συγγραφέα, με συνεχείς αναφορές και παραπομπές στις πηγές του, έχοντας προηγουμένως τηρήσει κάθε κανόνα καλλιτεχνικής δεοντολογίας ως προς τα πνευματικά δικαιώματα, την παράθεση των αρχικών κειμένων κ.λπ. Αλλωστε, το ίδιο πράττει και ως προς την τεκμηρίωση του έργου του που λόγω της φύσης του είναι ιδιαίτερα απαιτητικό. Μπορεί, πάνω απ’ όλα, να είναι μια μυθοπλαστική δημιουργία δοσμένη στην τέχνη των κόμικς, ωστόσο η ιδιαιτερότητα του έργου και το λεπτό ιστορικό ζήτημα που αφορά, προϋποθέτουν την ενδελεχή ιστορική έρευνα, την ταξινόμηση, την αποδελτίωση, τις επισκέψεις σε κάθε χώρο που περιγράφεται, τις συνομιλίες με πρόσωπα, το σκάλισμα αρχείων, εγγράφων, εικόνων, ντοκουμέντων, μαρτυριών, βιβλίων, άρθρων και από τις δυο πλευρές του πελάγους. Ο Αμλετ του Σέξπιρ και ο «Τελευταίος άνθρωπος» της Mary Shelley εμπνέουν τους Brian Vaughan και J. G. Jones (δεξιά) ενώ «Το Φιλί» του Klimt αναπλαισιώνει ο Patrick McDonnell (αριστερά). | O Soloup τα έκανε όλα αυτά και με το παραπάνω και ένα μέρος τους αποκάλυψε στο πλούσιο παράρτημα του βιβλίου του, ενώ ένα άλλο μέρος δημοσιοποίησε στη σπουδαία έκθεσή του στο Μουσείο Μπενάκη που ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες. Ομως… Ομως κάποιοι έμειναν παραπονεμένοι και αποφάσισαν να τον μηνύσουν. Οι μηνυτές είναι κληρονόμοι του Αϊβαλιώτη Φώτη Κόντογλου (1895-1965) και αιτία της «οργής» τους ήταν τα περιορισμένα αποσπάσματα από τα γραπτά και οι πίνακες του Ελληνα συγγραφέα και ζωγράφου που προσάρμοσε ο Soloup στο δικό του «Αϊβαλί». Τι κι αν ο Soloup είχε πάρει την άδεια του εκδοτικού οίκου που κατέχει τα δικαιώματα του Κόντογλου, τι κι αν τον αντιμετώπισε με μοναδικό σεβασμό, τι κι αν ανέφερε όλες τις πηγές του, τι κι αν επανεπικαιροποίησε το έργο του; Οι μηνυτές, των οποίων πριν από λίγες μέρες απορρίφθηκαν τα ασφαλιστικά μέτρα με τα οποία ζητούσαν την άμεση κατάσχεση και απαγόρευση της κυκλοφορίας του βιβλίου, δείχνουν να μην κατανοούν ή να αγνοούν πλήρως -αν δεν αποσιωπούν εσκεμμένα- τις αιτίες που ώθησαν τον Soloup να τιμήσει τον Κόντογλου δίνοντάς του έναν σημαντικό ρόλο σε ένα βιβλίο που αφορά την ανθρώπινη φιλία, την αγάπη, την αλληλεγγύη και τη συναδέλφωση. Περισσότερο δείχνουν να αγνοούν, ωστόσο, ότι η σύγχρονη τέχνη έχει κατακτήσει και εφαρμόζει σε σημαντικό βαθμό και με θαυμαστά αποτελέσματα τη μέθοδο της δημιουργικής αφομοίωσης των έργων τέχνης του παρελθόντος. O Soloup «συνομιλεί» με τον Φώτη Κόντογλου. Είναι αυτό έγκλημα; | Ποτέ, άλλωστε, δεν ήταν πρωτότυπο κάτι τέτοιο. Είναι απλώς ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται και προχωρά η τέχνη. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση η τέχνη των κόμικς. Από τη μανιέρα των βυζαντινών ψηφιδωτών και εικόνων στα βάθη των αιώνων μέχρι τον μοντερνισμό των αρχών του εικοστού αιώνα και τον σύγχρονο μεταμοντερνισμό, οι εικόνες και τα κείμενα του παρελθόντος ήταν πάντα οι πρώτες ύλες για κάθε καινούργιο ρεύμα, για κάθε νέο έργο. Ο Picasso φιλοτέχνησε δεκάδες έργα βασισμένος στον προγενέστερο Manet, ο Duchamp αστειεύτηκε με τη «Μόνα Λίζα», ο Dali, εμμονικά τροποποίησε έργα του Millet και του Da Vinci. O Roy Lichtenstein και ο Andy Warhol βάσισαν μεγάλο μέρος του έργου τους, πολλές φορές μάλιστα με άκομψο και χοντροκομμένο τρόπο, σε εικόνες των κόμικς του παρελθόντος. Ο Ron English συνθέτει έργα με βάση πασίγνωστους πίνακες του παρελθόντος στους οποίους υποκαθιστά τα πρόσωπα με χαρακτήρες των κόμικς. Και ο Jeff Koons εκθέτει αυτούσιους χαρακτήρες των κόμικς είτε ζωγραφιστούς είτε ως κατασκευές. Ιδιαίτερα τα κόμικς, από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα κιόλας, αξιοποίησαν, τροποποίησαν και προσάρμοσαν εμβληματικά έργα τέχνης της Ιστορίας χωρίς ποτέ να βρεθούν κατήγοροι ή εύθικτοι και προσβεβλημένοι «κληρονόμοι». Από τις αρχές του 1900 o Winsor McCay εμπνευσμένος από την «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων» και τις ψυχαναλυτικές θεωρίες του Φρόιντ, δημιούργησε το «Little Nemo in Slumberland», χρησιμοποιώντας γνωστές εικόνες ακόμα και από τον κινηματογράφο, π.χ. το ανθρωπόμορφο φεγγάρι του Georges Mellies. Ο Ron English «ξανασχεδιάζει» το Πρόγευμα στη Χλόη του Manet | O Lyonel Feininger προσάρμοσε στα κόμικς του τον γνωστό πίνακα του James Whistler με το πορτρέτο της ηλικιωμένης μητέρας του. Αυτός και ο George Herriman ενέταξαν στα κόμικς τους το «Μεγάλο κύμα» του Hokusai, ενώ ο δεύτερος πειραματίστηκε και με άλλα σπουδαία έργα, όπως το σουπρεματιστικό «Μαύρο τετράγωνο» του Μάλεβιτς. Στα χρόνια που ακολούθησαν, αμέτρητα έργα τέχνης του παρελθόντος χρησιμοποιήθηκαν ελαφρώς ή εντονότερα ρετουσαρισμένα και τροποποιημένα στις σελίδες των κόμικς. Η «Κραυγή» του Munch, οι «Δαναΐδες» του Waterhouse, o «Περιπλανώμενος πάνω από τη Θάλασσα της Ομίχλης» του Friedrich, ο «Σκεπτόμενος» του Rodin, το «Σιντριβάνι» του Duchamp, η «Θεία Κωμωδία» του Δάντη και πολλά ακόμη έργα έγιναν εικόνες στο «Logicomix» των Δοξιάδη-Παπαδάτου με δεξιοτεχνικό τρόπο. Ο Chris Ware έφτιαξε πριν από χρόνια ένα στριπ με φόντο νεοπλαστικιστικούς πίνακες του Piet Mondrian, ενώ ομοίως έπραξε ο Pablo Echaurren συνδυάζοντας έργα του Mondrian με τον/την Krazy Kat. To «American Gothic» του Grant Wood έχει γίνει εξώφυλλο σε δεκάδες σύγχρονα κόμικς, μεταξύ των οποίων και τα πρόσφατα «Καμένα Βούρλα» του Θανάση Πετρόπουλου, ενώ το «Nighthawks» του Edward Hopper έχει τροποποιηθεί αμέτρητες φορές. Ο Homer Simpson του Matt Groening «αντικαθιστά» την αποστεωμένη φιγούρα της Κραυγής του Munch. | Ο Milo Manara, ο Gilbert Shelton, ο Πέτρος Χριστούλιας, ο Ηλίας Ταμπακέας και πολλοί άλλοι έχουν μετατρέψει σε καρέ από τις ιστορίες τους το «Πρόγευμα στη Χλόη» του Manet αλλάζοντας τα πρόσωπα που συμμετέχουν, ενώ ο Jean Ache είχε χρησιμοποιήσει τις τεχνοτροπίες των Picasso, Mondrian, Miro, De Chirico κ.ά. για να δημιουργήσει μονοσέλιδες εκδοχές της Κοκκινοσκουφίτσας. Ο Scott McCloud στο «Κατανοώντας τα κόμικς» δίνει δεκάδες παραδείγματα γνωστών έργων τέχνης και την αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Αν αυτό ήταν παράνομο θα έπρεπε να φυλακιστεί ισόβια σε ένα κάτεργο χωρίς πρόσβαση σε καμιά τέχνη. Πρόσφατα ο Αρκάς κυκλοφόρησε ολόκληρο βιβλίο με πρωταγωνίστρια τη γάτα Λουκρητία να παίρνει τη θέση διάσημων προσώπων σε έργα τέχνης (Αφροδίτη, Μόνα Λίζα κ.ά.), ενώ ο Henrik Lange έχει μεταφέρει 90 κλασικά λογοτεχνικά έργα σε κόμικς της μιας σελίδας το καθένα. Τα παραδείγματα μεταφοράς, προσαρμογής και τροποποίησης έργων τέχνης είναι κυριολεκτικά χιλιάδες. Η μέθοδος είναι πλέον ευρέως αποδεκτή και μαζικά εφαρμόσιμη, αρκεί να τηρούνται ορισμένες αυτονόητες αρχές: να είναι αναγνωρίσιμη η εικόνα που προσαρμόζεται στο νέο πλαίσιο και να αναφέρονται οι πηγές ή να είναι άμεσα αντιληπτές από τον νέο θεατή. Στην περίπτωση του Soloup και του «Αϊβαλιού» αυτό ισχύει στον υπερθετικό βαθμό. Στη δίκη της 12ης Ιουνίου, ελπίζουμε να κερδίσουν η λογική και το αυτονόητο. Και το «Αϊβαλί» να συνεχίσει ελεύθερο το ταξίδι του στον κόσμο των κόμικς και της τέχνης. Ο Art Spiegelman εντάσσει τον/την Krazy Kat σε καμβά του Miro. | Πηγή
  19. Πρόσκληση Εργαστηρίου για Δημιουργούς Κόμικς 25-27 Μαΐου 2015, Μυτιλήνη/ Λέσβος «Νήσων Περίπλους- Στεριές Θαλασσινών 10.000 Εντυπώσεις» Τριήμερο Εργαστήριο Comics 25-27 Μαϊου 2015, Μυτιλήνη Υπεύθυνος MasterClass Εργαστηρίου: Soloup - Αντώνης Νικολόπουλος (Δημιουργός κόμικς, Διδάκτωρ ΤΠΤΕ Παν. Αιγαίου) Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι 17 Απριλίου 2015 Περιγραφή Δράσης / Εργαστηρίου Η ΕΤΑΛ Α.Ε. (Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης Λέσβου) και το Δίκτυο Νησιωτικών περιοχών «Νήσων Περίπλους» μέσω των προγραμμάτων Leader διοργανώνουν για τον Μάιο του 2015 μια σειρά εργαστηρίων καλλιτεχνικής δημιουργίας. (Ζωγραφική, comics, φωτογραφία, γλυπτική- κεραμική κ.α.) Τα εργαστήρια θα πλαισιωθούν με διάφορες παράλληλες δράσεις όπως, εκθέσεις,, εκδόσεις, εκδηλώσεις κλπ. Ειδικά για το εργαστήριο comics, συμμετοχή μπορούν να δηλώσουν όλοι οι δημιουργοί κόμικς (επαγγελματίες και μη) από τις 11 νησιωτικές περιοχές που συμμετέχουν στο δίκτυο «Νήσων Περίπλους». Αυτές είναι: 1.Αναπτυξιακή Ηρακλείου (Συντονιστής Εταίρος) 2.Αναπτυξιακή Λασιθίου 3.Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτη (Χανιά) 4.Α.Κ.Ο.Μ.Μ.Ψηλορείτης, (Ανώγεια) 5.Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης Λέσβου 6.Αναπτυξιακή Εταιρεία Λήμνου 7.Αναπτυξιακή Δωδεκανήσου 8.Αναπτυξιακή Εταιρεία Κυκλάδων 9.Συνεταιριστική Αυτοδιοικητική Ζακύνθου 10.Αναπτυξιακή Ιονίων Νήσων 11.Αναπτυξιακή Εύβοιας Θα επιλεγούν 11 καλλιτέχνες, ένας δημιουργός από κάθε περιοχή. Σε περίπτωση που δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον από μία περιοχή, η θέση θα καλυφθεί από τις αιτήσεις άλλων περιοχών. Τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής καλύπτονται από την διοργάνωση. Στόχος του εργαστηρίου είναι η συνύπαρξη και η συνδημιουργία των καλλιτεχνών με βάση κάποιο κοινό θέμα / σενάριο. Το έργο που θα προκύψει από τους καλλιτέχνες, υπάρχει σχεδιασμός για να εκτεθεί στην Μυτιλήνη και να υπάρξει σχετική έντυπη δημοσιοποίηση και κυκλοφορία του. Για περισσότερες πληροφορίες και για αιτήσεις συμμετοχής μπορείτε να επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες: http://www.nissonart.com/ http://www.etal-sa.gr Επίσης για άμεση επικοινωνία με τον υπεύθυνο του εργαστηρίου, στο mail: soloup@soloup.net με την ένδειξη «Εργαστήριο κόμικς» και το όνομά σας.
  20. Συνέντευξη του Soloup στην Εφημερίδα των Συντακτών και συγκεκριμένα στη Νόρα Ράλλη, που δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 03/01/2015. Πάρα πολλοί Ελληνες έχουν μια δυνατή δεύτερη ταυτότητα: του Μικρασιάτη Με καταγωγή και από τους δύο γονείς από τη Μικρασία, αποφάσισε μετά από τρία χρόνια έρευνας και δουλειάς να εκδώσει το πρώτο δικό του graphic novel, με τίτλο «Αϊβαλί» Με καταγωγή και από τους δύο γονείς από τη Μικρασία, αποφάσισε μετά από τρία χρόνια έρευνας και δουλειάς να εκδώσει το πρώτο δικό του graphic novel, με τίτλο «Αϊβαλί» (εκδόσεις Κέδρος). Πρόκειται για «ένα βιβλίο μαγικό, καθώς συνεχώς ξεκλειδώνει ανθρώπους», μας λέει. Εχοντας σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες αλλά και ως διδάκτωρ Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, ο Soloup ξέρει πολύ καλά πώς να προσεγγίσει ένα ευαίσθητο θέμα όπως η μικρασιατική καταστροφή και οι συνέπειές της και για τις δύο χώρες, Τουρκία και Ελλάδα. Γιατί ακριβώς αυτό κάνει μέσα από το «Αϊβαλί». Η πάλαι ποτέ παρουσία και άνθηση του ελληνικού στοιχείου στην «αιολική γη» αποτέλεσε μια δεξαμενή μνήμης και αισθημάτων στην οποία ανέτρεξε και ο γνωστός σκιτσογράφος του «Ποντικιού», «πατώντας» σε μεγάλες σταθερές της παράδοσής μας: στα βιβλία που έχουν γράψει οι Αϊβαλιώτες Φώτης Κόντογλου («Αϊβαλί η πατρίδα μου», εκδ. Αγκυρα) και Ηλίας Βενέζης («Νούμερο 31328» και «Μικρασία, χαίρε», εκδ. Εστία). Από αυτά αντλεί τις τρεις αφηγήσεις του. Για την τέταρτη ιστορία του, ο Soloup χρησιμοποιεί υλικό από βιβλίο του Αχμέτ Γιορουλμάζ («Τα παιδιά του πολέμου», εκδ. Ωμέγα). Οπως λέει και ο Μπρους Κλαρκ, συγγραφέας του «Δυο φορές ξένος», στο εισαγωγικό σημείωμα, ο Soloup έχει κατορθώσει «να υφάνει μια σύγχρονη ιστορία για έναν Ελληνα που παίρνει το πλοίο από τη Μυτιλήνη για το Αϊβαλί, με αρκετές διηγήσεις από το παρελθόν». Κι εμείς θα προσθέταμε ότι μετά το «Logicomix» των Δοξιάδη - Παπαδημητρίου - Παπαδάτου, αποκτήσαμε ακόμη ένα ολοκληρωμένο και καλλιτεχνικά άρτιο graphic novel. H Μικρασιατική Καταστροφή και ό,τι ακολούθησε έπειτα παραμένουν μια ανοιχτή πληγή. Και αυτήν την πληγή πρέπει κάπως να τη διαχειριστούμε. Να την επουλώσουμε και να προσέχουμε να μην ξανα…τραυμα­τιστούμε. Ο διάχυτος εθνικισμός στην Ευρώπη και τον κόσμο, τα παιχνίδια εξουσίας, η αναζωπύρωση του θρησκευτικού μίσους, τα καράβια με τους πρόσφυγες δεν είναι χωμένα σε ένα μπαουλάκι που γράφει απέξω: «1922». Είναι σήμερα, εδώ, και γίνονται τώρα • Από πού προκύπτει το ψευδώνυμο Soloup; Από την ανάγκη να ξαναβαφτιστείς μέσα στα πράγματα που εσύ έχεις επιλέξει για να ζεις. Ισως και από μια αόριστη κοσμοφοβία... Πρακτικά προέκυψε από αναγραμματισμό του ονόματός μου. Μετά και αυτό κόπηκε κι άλλο και, κάπως έτσι, φτάσαμε στο Soloup. • Γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με ένα δύσκολο και όχι ιδιαίτερα δημοφιλές είδος, όπως το κόμικς και η γελοιογραφία; Δύσκολο είναι να αναγκάζεσαι να δουλεύεις σε μια δουλειά που δεν σ’ αρέσει, που δεν έχεις τα προσόντα ή που δεν αναγνωρίζονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο οι κόποι σου. Δύσκολη είναι -ας πούμε- η καταπίεση που βιώνουν οι κοπέλες στα σουπερμάρκετ... Τα σκίτσα δεν είναι μια δύσκολη δουλειά, γιατί ακριβώς δεν είναι άχαρη. Μπορεί να είναι χρονοβόρα, κουραστική, όχι ιδιαίτερα δημοφιλής -όπως ας πούμε τα επαγγέλματα της οθόνης-, με επαγγελματικές αντιξοότητες. Ο,τι ζεις, όμως, με πάθος, σε διευκολύνει. Ασε που γεμίζεις και τις μπαταρίες σου. • Στο νέο σας βιβλίο πραγματεύεστε ένα ευαίσθητο και, θα τολμούσα να πω, ανοιχτό θέμα για τη χώρα μας. Τη Mικρασιατική Kαταστροφή, την ανθρώπινη απώλεια που τη σημάδεψε και μία εγκληματική απόφαση: την ανταλλαγή πληθυσμών. Γιατί αυτό το θέμα; Γιατί τώρα; Υπάρχει μια απίστευτα δυνατή δεύτερη ταυτότητα, αυτή του Μικρασιάτη πρόσφυγα, σε πάρα πολλούς Ελληνες. Το διαπίστωσα τώρα, με αυτά που μου επιστρέφουν οι αναγνώστες του βιβλίου μέσω μηνυμάτων. Ακούγεται κάπως παράδοξο, αλλά πράγματι η Mικρασιατική Kαταστροφή και ό,τι ακολούθησε έπειτα παραμένουν μια ανοιχτή πληγή. Και αυτήν την πληγή πρέπει κάπως να τη διαχειριστούμε. Να την επουλώσουμε και να προσέχουμε να μην ξανα…τραυματιστούμε. Ο διάχυτος εθνικισμός στην Ευρώπη και τον κόσμο, τα παιχνίδια εξουσίας, η αναζωπύρωση του θρησκευτικού μίσους, τα καράβια με τους πρόσφυγες δεν είναι χωμένα σε ένα μπαουλάκι που γράφει απέξω «1922». Είναι σήμερα, εδώ, και γίνονται τώρα. • Εχετε προσωπικά σχέση με το Αϊβαλί; Και οι δύο οικογένειες, της μητέρας και του πατέρα μου, κατάγονταν από τη Μικρά Ασία. Θυμάμαι τη μία γιαγιά μου να μη μιλάει ιδιαίτερα για τότε, αλλά το βλέμμα της έλεγε πολλά. Η άλλη μιλούσε. Διηγούνταν το πώς έπεσε στη θάλασσα τότε, με πτώματα τριγύρω, θέλοντας να πνιγεί. Αλλά το νέο σώμα αντιστέκεται στον θάνατο και σώθηκε... • Είναι αλήθεια ότι μεγάλοι κομίστες, όπως ο Τζο Σάκο, έχουν κάνει ουσιαστική και επιτόπια δημοσιογραφική έρευνα για να βγάλουν ένα βιβλίο. Κι εσείς ψάξατε αρχεία, στοιχεία, μαρτυρίες. Στο τέλος του βιβλίου παραθέτετε μάλιστα ιστορικά κείμενα και μια εξαιρετική συλλογή σπάνιων και αδημοσίευτων φωτογραφιών. Δεν γινόταν αλλιώς. Το σπίτι του Βενέζη στέκει ακόμα στη θέση του στο σημερινό Ayvalik. Δεν μπορείς να σχεδιάσεις ένα φανταστικό σπίτι. Πρέπει τουλάχιστον να παραπέμπει σε αυτό. Ετσι, πράγματι, απαιτήθηκε μια ιδιαίτερα μεγάλη έρευνα σε βιβλία, μαρτυρίες, ιστορικά αρχεία, βιβλιοθήκες, να βρεθούν παλιές φωτογραφίες, ρούχα, στολές, κτίρια… Ακόμα, έπρεπε να έχεις υπόψη τη λογοτεχνική αποτύπωση της Καταστροφής, κυρίως μέσα από τα έργα της γενιάς του 1930. Και πέρα από αυτά, χρειάστηκαν ατελείωτα σερφαρίσματα στο διαδίκτυο για την αναζήτηση υλικού, αλλά και επιτόπια ταξίδια για φωτογραφίσεις, στη Μυτιλήνη και στο Αϊβαλί. Οι φωτογραφίες στο τέλος προέκυψαν από έρευνα σε ιστορικά αρχεία και οικογενειακές συλλογές. • Και οι πρωταγωνιστές σας είναι ένας κι ένας. Φώτης Κόντογλου, Ηλίας Βενέζης, Αγάπη Βενέζη-Μολυβιάτη, Αχμέτ Γιορουλμάζ. Ολοι Αϊβαλιώτες, τέσσερα θραύσματα από την ίδια έκρηξη, που μπήκαν ξανά πλάι πλάι για να μας δείξουν και κάτι πέρα από τον όλεθρο του πολέμου: την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. • «Δείχνει πόσο εύκολο είναι να δεθούν οι άνθρωποι από τις αντίθετες πλευρές του ελληνοτουρκικού καθρέφτη, τουλάχιστον επιφανειακά. Αλλά και ότι οι δαίμονες του παρελθόντος δεν μπορούν να εξορκιστούν με μια κουβέντα και ένα φλιτζάνι καφέ», γράφει ο Μπρους Κλαρκ στο βιβλίο σας. Ετσι είναι; Προσπαθώ να μην είμαι απαισιόδοξος. Γι’ αυτό και το βιβλίο καταλήγει με ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί απ’ όλους μας. Από τις απαντήσεις μας θα φανεί αν είναι έτσι ή αν υπάρχει και ένα «αλλιώς». • Θα μου έκανε ευχάριστη εντύπωση αν μεταφραζόταν και στα τουρκικά. Κι όμως, το βιβλίο πρόκειται σύντομα να μεταφραστεί και στα τουρκικά. Και αυτό είναι ένα πρώτο βήμα για να έρθουμε πιο κοντά. • Τι σας συγκίνησε ή σας εξέπληξε περισσότερο κατά τη διάρκεια δημιουργίας αυτού αλλά και του προηγούμενου βιβλίου σας, «Τα ελληνικά comics»; Η αναζήτηση, που σχεδόν πάντα σε βγάζει μπροστά σε νέες πόρτες. Εσύ χρειάζεται μόνο να τις ανοίξεις. Το «Αϊβαλί» δεν θα υπήρχε χωρίς το προηγούμενο βιβλίο μου. «Τα ελληνικά comics» ήταν αποτέλεσμα ενός διδακτορικού μου και μιας έρευνας δέκα χρόνων. Και πριν μπω εκεί, είχα βρεθεί προηγουμένως μπροστά σε άλλες πόρτες... και συνεχίζουμε. Στα ψηφιακά παιχνίδια κυριαρχεί η βία • Πώς νιώθετε που δεν υπάρχουν πλέον περιοδικά ειδικά για κόμικς, όπως η Βαβέλ ή το Παραπέντε; Αυτή η έλλειψη ειδικών περιοδικών είναι πράγματι αξιοπρόσεκτη. Το διαπίστωσα προς το τέλος της έρευνάς μου για τα «Ελληνικά κόμικς», όταν πια είχαμε μπει για τα καλά στην κρίση. Από τη μεταπολίτευση μέχρι πρόσφατα υπήρχαν πάντα σε κυκλοφορία ειδικά περιοδικά κόμικς. Στην καταμέτρησή μου τότε, βρήκα τουλάχιστον 18! Ομως, μετά το 2011, δεν υπάρχει τίποτα. Απολύτως... Μια ανησυχητική σιγή που αντανακλά σε μεγάλο βαθμό και την πολιτισμική κρίση που συνοδεύει την οικονομική. • Σήμερα τα κόμικς έχουν αντικατασταθεί από τα βιντεοπαιχνίδια. Τι παίρνει το μικρό παιδί από το κόμικς (άρα και τι χάνει πλέον) και τι ο μεγάλος; Η βιομηχανία που υπάρχει πίσω από τα ψηφιακά παιχνίδια δεν νομίζω ότι αρκείται μόνο στο εμπορικό ζητούμενο. Εχει και μια ιδεολογική διάσταση. Η κυριαρχία της βίας στα περισσότερα από αυτά είναι απόλυτη. Πριν δούμε τους δολοφόνους και τους αδίστακτους τρομοκράτες στα δελτία ειδήσεων, τους έχουμε βιώσει ως θεατές ή ως παίκτες στον ευρύτερο μιντιακό πολιτισμό μας. Δεν λέω, όμως, να πάμε στο άλλο άκρο. Εξάλλου, πουριτανικές απαγορεύσεις είχαν αγγίξει και τα ίδια τα κόμικς τη δεκαετία του 1950. Αλλά η οπτικοποίηση της βίας είναι κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει - και μάλιστα σοβαρά. Εδώ υπάρχει το λινκ Άλλες συνενετύξεις του Soloup για το ίδιο θέμα εδώ και εδώ. Παρουσίαση της έκδοσης εδώ. Αφιέρωμα στο Soloup.
  21. Κάνοντας για το 2014 έναν εγχώριο εκδοτικό απολογισμό για τον χώρο των κόμικς, θυμόμαστε τις ελληνικές δημιουργίες. Η χρονιά που μας πέρασε άφησε δουλειές όμορφες, ενδιαφέρουσες και ολοκληρωμένες. Από αυτές επιλέξαμε τις αγαπημένες μας πέντε (κι ένα bonus track). Είναι ξεκάθαρο: το επίπεδο των δημιουργών στη χώρα μας έχει ανέβει. Το «Αϊβαλί» (εκδ. Κέδρος), το οδοιπορικό του Soloup στη μικρασιατική πόλη, ήταν μια μεγάλη έκπληξη, ιδίως αν αναλογιστούμε το μέχρι πρότινος γελοιογραφικό ύφος του δημιουργού. Ο Soloup αλλάζει το σχέδιο σε σχέση με ό,τι τον είχαμε συνηθίσει, ερευνά, διαβάζει, φωτογραφίζει, παντρεύει την παράδοση με τη σύγχρονη σκιτσογραφία, ακροβατεί ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν και, θέτοντας πρωταγωνιστές τρεις Ελληνες Αϊβαλιώτες συγγραφείς, τον Φώτη Κόντογλου, τον Ηλία Βενέζη, την Αγάπη Βενέζη–Μολυβιάτη κι έναν Τούρκο, τον Αχμέτ Γιορουλμάζ, και με φόντο ματωμένα κεφάλαια της ιστορίας, εστιάζει στο ανθρώπινο δράμα και συνθέτει ένα γκράφικ νόβελ (448 σελίδων!) που γοητεύει. Τα «Χαρακώματα – ιστορίες από την οδό Γάγγραινας» (εκδ. Jemma) των Τάσου Ζαφειριάδη και Πέτρου Χριστούλια έρχονται 100 χρόνια μετά την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι ένα κόμικς άλμπουμ που συλλέγει ολοσέλιδα στριπ με ιστορίες των Γάλλων στρατιωτών στο Δυτικό Μέτωπο. Εκεί, οι εγκλωβισμένοι στρατιώτες προσπαθούν να συμφιλιωθούν, όσο τους επιτρέπεται, με την εφιαλτική καθημερινότητα, έχοντας στο πλευρό τους έναν ισχυρό σύμμαχο: το χιούμορ. Καρτουνίστικο σχέδιο, διακωμώδηση της τραγικότητας, λεπτή ειρωνεία, αιφνιδιαστικές ατάκες και στο βάθος βομβαρδισμένα τοπία, αδέσποτες σφαίρες και λάσπες. Μικρά ανέκδοτα, βασισμένα σε ιστορικά ντοκουμέντα. Οι αναμετρήσεις με τους απέναντι, τους «Ξινολάχανους», διασκεδάζουν. Η «Παναγιά η Χελιδονού» (εκδ. Comicdom Press) είναι η διασκευή σε γκράφικ νόβελ του ομώνυμου διηγήματος της Γαλλίδας συγγραφέως Marguerite Yourcenar από τον Γιώργο Τσιαμάντα. Μέσα από τα όμορφα, γήινα και εναρμονισμένα με το ύφος της ιστορίας σχέδια του δημιουργού, ακολουθούμε τον καλόγερο Θεράπων που εγκαθίσταται κάπου μεταξύ Αχαρνών και Κηφισιάς και εξοργίζεται όταν βλέπει ότι οι κάτοικοι καλούν τους παλιούς θεούς. Καίει τις ελιές που ο κουφαλιασμένος κορμός τους κρύβει δαίμονες, γκρεμίζει αιωνόβια πλατάνια στη σκιά των οποίων στήνονται παγανιστικές γιορτές. Και αποφασισμένος να φυλακίσει μια για πάντα τις Νύμφες, χτίζει στην είσοδο της σπηλιάς τους μία εκκλησία. Η «Θαυμαστή καμήλα» (εκδ. Ικαρος) είναι ένα κόμικς παραμύθι του διάσημου Ευγένιου Τριβιζά όπως το σχεδίασε ο Νίκος Κούτσης, όπου η αιώνια παιδική αφέλεια του πρώτου ταίριαξε με το έντονο σχεδιαστικό ταμπεραμέντο του δεύτερου. Ο Νίκος Κούτσης αγαπάει και σχεδιάζει τους σούπερ ήρωες, όμως η προσγείωσή του στον παραμυθένιο κόσμο μοιάζει ομαλή και είναι ξεκάθαρο πως απόλαυσε τη συνεργασία. Μέσα από ζωντανά σχέδια, ζωηρούς χρωματισμούς και ανατολίτικες μυρωδιές, ακολουθούμε τη σύντομη και διδακτική ιστορία μιας όμορφης, ντελικάτης και ματαιόδοξης καμήλας που ήθελε να γίνει πιο όμορφη, με οποιοδήποτε κόστος. Τα «Κουραφέλκυθρα» του Αντώνη Βαβαγιάννη (εκδ. Jemma) με την πρώτη ματιά, τουλάχιστον στο σχεδιαστικό τους κομμάτι, δεν σου γεμίζουν το μάτι. Απλοϊκές γραμμές, ναΐφ χαρακτήρες, άγαρμπο στήσιμο που θυμίζουν ένα κακέκτυπο του Southpark. Και όμως, αυτό το βιβλίο συλλέγει κάποια από τα πιο έξυπνα στριπάκια που έχουμε διαβάσει εδώ και καιρό. Αποστομωτικά λογοπαίγνια, γελοιογραφίες, υπερβολές, ανέκδοτα και χοντράδες. Ο θείος Αιμίλιος όταν ανοίγει το στόμα του δεν λέει να το κλείσει, η μαθήτρια δημοτικού Ζοζεφίνα έχει εξωπραγματικές απορίες (ο Βαβαγιάννης στο επάγγελμα είναι δάσκαλος), ο πελάτης εστιατορίου βρίσκει συνεχώς κάτι στη σούπα του (ένας φόρος τιμής στον παλιό, καλό Αρκά). Ενα πανηγύρι παρωδίας τραγελαφικών καταστάσεων και τελικής ατάκας. Τέλος, και εμβόλιμα σε αυτή την πεντάδα των ελληνικών κόμικς, τη χρονιά που πέρασε, ήρθε μία σημαντική έκδοση που μας βοηθά να κατανοήσουμε τη μαγεία, αλλά και το θεωρητικό υπόβαθρο αυτής της αφηγηματικής τέχνης. Στα ελληνικά είδαμε το σημαντικό «Κατανοώντας τα κόμικς» του Scott McCloud (εκδ. Webcomics, μτφ. Νίκος Καμπουρόπουλος, πρώτη έκδοση 1993), ντοκιμαντέρ με τη μορφή κόμικς που προσδιορίζει, αναλύει και αποδομεί… τα κόμικς. Στημένο με ιδιοφυή και θαρραλέο τρόπο, είναι ένα ανάγνωσμα που αφήνει να φανούν νέα δεδομένα στον τρόπο που διαβάζουμε και αξιολογούμε μια κόμικς ιστορία, ένα εγχειρίδιο για νέους δημιουργούς, ένα εργαλείο για όσους διδάσκουν το κόμικς (αποτελεί βασική βιβλιογραφία στο σχετικό τμήμα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών) και μια υπενθύμιση πως οι δυνατότητες των κόμικς είναι απεριόριστες. Ιδού και το σχετικό λινκ.
  22. «Αϊβαλί»: Αναζητώντας τις χαμένες πατρίδες Οι χαμένες πατρίδες στη Μικρά Ασία έχουν αφήσει βαθιά χαρακιά σε μνήμες και προφορικές παραδόσεις. Μεταγγίστηκαν στις σελίδες της λογοτεχνίας, στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στο τραγούδι. Αποτέλεσαν ακόμα και αντικείμενο μελέτης, ως ψυχοσωματικό τραύμα (βλέπε το βιβλίο της ψυχολόγου Λίμπυ Τατά Αρτέλ «Με τον διωγμό στην ψυχή. Το τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής σε τρεις γενιές», εκδόσεις Κέδρος). Ήταν η σειρά των κόμικς να παραλάβουν τη σκυτάλη για να γράψουν, με το δικό τους εικονογραφικό αλφάβητο, την ιστορία του ξεριζωμού. Μια τραγωδία με σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες, αμέτρητους νεκρούς, αλλά και κάπου πεντακόσιες χιλιάδες μουσουλμάνους που εκδιώχθηκαν από την Ελλάδα στα πλαίσια της υποχρεωτικής ανταλλαγής πληθυσμών. Όλα αυτά και πολλά ακόμα αφηγείται ο Soloup στο «Αϊβαλί», ένα graphic novel που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον Κέδρο σε μια ιδιαίτερα προσεγμένη έκδοση. Το «Αϊβαλί», ασπρόμαυρο σαν τις μνήμες εκείνης της φοβερής εποχής, αποτελεί -κυριολεκτικά- κατόρθωμα του γνωστού γελοιογράφου («Το Ποντίκι») και σχεδιαστή κόμικς. Όχι μόνο γιατί εκτείνεται σε 440, έξοχα εικονογραφημένες σελίδες, από τις οποίες δεν λείπουν φωτογραφικές μαρτυρίες και άλλα ντοκουμέντα που σηματοδοτούν την εποχή. Ούτε γιατί συνοψίζει εικόνες, σκέψεις και συναισθήματα που γεννήθηκαν στον Soloup, κατά τη διάρκεια ενός μονοήμερου ταξιδιού του στο Αϊβαλί των προγόνων του. Το κατόρθωμα αφορά κυρίως στο πολυπρισματικό σενάριο, αφού την πρωτοπρόσωπη αφήγηση του δημιουργού συνοδεύουν -και συμπλέκονται με αυτήν- τέσσερα λογοτεχνικά κείμενα και μια μαρτυρία, από συγγραφείς που έχουν στενή σχέση με το Αϊβαλί. Είναι το «Αϊβαλί η πατρίδα μου» του Φώτη Κόντογλου (που εμφανίζεται στο πλάι του δημιουργού, σε αρκετές σελίδες του βιβλίου), «Το Νούμερο 31328» και «Μικρασία, χαίρε» του Ηλία Βενέζη (στο οποίο ο συγγραφέας ενσωμάτωσε αυτούσια την καταγραφή της αδελφής του Αγάπης Βενέζη-Μολυβιάτη), καθώς και «Τα παιδιά του πολέμου» του (επίσης Αϊβαλιώτη) Τουρκοκρητικού συγγραφέα, Αχμέτ Γιορουλμάζ. «Στο "Αϊβαλί" δεν υπάρχει μια απλή εικονογράφηση των κειμένων των τεσσάρων Αϊβαλιωτών συγγραφέων. Δηλαδή μια μεταφορά κάποιων λογοτεχνικών κειμένων σε κόμικς, κατά την μορφή που είχαμε συνηθίσει στα "Κλασσικά Εικονογραφημένα" ή σε άλλα κόμικς», λέει ο Soloup. «Εδώ συμβαίνει κάτι άλλο. Τα κείμενα χρησιμοποιούνται σε μια νέα αφηγηματική σύνθεση, όπου το ένα συμπληρώνει και συνομιλεί με το άλλο. Σε μια, ας πούμε, αντιστικτική γραφή, όπως στη μουσική φόρμα της φούγκας, που διαμορφώνει μια καινούρια αφήγηση. Λειτουργεί έτσι ως μια νέα ανάγνωση πάνω στις παλιές αφηγήσεις, όπως συνέβαινε στα παλίμψηστα, τους παλιούς επαναχρησιμοποιημένους παπύρους. Μόνο που εδώ, τα παλιά κείμενα συμμετέχουν ενεργά στην σύγχρονη αφήγηση του βιβλίου». Εδώ το λινκ Συνεντεύξεις του δημιουργού εδώ και εδώ. Παρουσίαση της έκδοσης εδώ.
  23. «Αϊβαλί»: Πρώτη Παρουσίαση Θεσσαλονίκη , Βυζαντινό Μουσείο, Σάββατο 22 Νοεμβρίου (7:00 μ.μ.) "ΑΪβαλί" (graphic novel) Συγγραφέας: Soloup Εισαγωγικό σημείωμα: Bruce Clark Εκδόσεις: Κέδρος σελίδες: 448 Η πρώτη παρουσίαση για το graphic novel του Soloup, «Αϊβαλί» (Εκδόσεις Κέδρος) θα γίνει στην Θεσσαλονίκη στο Αμφιθέατρο «Στέφανος Δραγούμης» του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, το Σάββατο 22 Νοεμβρίου στις 7:00 μ.μ. Την παρουσίαση εισηγούνται οι: Εύη Σαμπανίκου (ιστορικός της τέχνης και επίκουρος καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου) και ο Λέων Α. Ναρ (συγγραφέας, αρθογράφος και Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ.). Η παρουσίαση γίνεται στα πλαίσια της Έκθεσης «Μισό Λεπτό 2014» (20-28 /11/2014) που συνδιοργανώνουν η εκδοτική Ένατη Διάσταση, ο σύλλογος Ε.Σ.Φ.Ι.Π.Σ, η σχολή Comink και τα μέλη της Ιnkorrekt σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο. Περισσότερες πληροφορίες στο: http://www.comic-n-play.gr/nea/117-aivali.html και στο fb: https://www.facebook.com/pages/Aivali-Soloup/295309670679232
  24. Συνέντευξη του Soloup στην Ελεωνόρα Ορφανίδου με αφορμή την επικείμενη κυκλοφορία του graphic novel του "Αιβαλί". Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο τεύχος Σεπτεμβρίου 2014 του περιοδικού "Σχεδία". Αφιέρωμα στον Soloup
  25. 14/09/14 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ Συνέντευξη του Soloup με αφορμή το νέο βιβλίο του http://www.efsyn.gr/?p=233664 Το «Αϊβαλί» στα κύματα της Ιστορίας Βιβλία για το Αϊβαλί και τα ανθρώπινα δράματα που ακολούθησαν την τραγωδία του 1922 έχουν γραφtεί πολλά. Κόμικς όμως όχι. Ο Soloup δημιουργεί το πρώτο. «Συνομιλεί» με τον Ηλία Βενέζη, τον Φώτη Κόντογλου, τον Αχμέτ Γιορουλμάζ. Ταξιδεύει στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, εξερευνά ιστορικά αρχεία, τόπους και μνήμες ανθρώπων. Ακόμα και των δικών του. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΟΥΙΖΑ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΚΟΥΛΑΣ ΚΕΙΜΕΝΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΚΟΥΛΑΣ comics@efsyn.gr Συνομιλώντας με τον Φώτη Κόντογλου Ο Φώτης Κόντογλου, ένας εκ των «πρωταγωνιστών» στο «Αϊβαλί», σχεδιασμένος από τον Soloup με τη βυζαντινότροπη τεχνοτροπία που εφάρμοσε ο Κόντογλου σε πολλά από τα έργα του Ο Soloup εδώ και 25 χρόνια είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους «επαγγελματίες» του χιούμορ με τα κόμικς και τις γελοιογραφίες του. Η νέα δουλειά του, ωστόσο, ένα μνημειώδες έργο 440 σελίδων, αφορά μια τεράστια τραγωδία: το Αϊβαλί τις μέρες του 1922 και τους ανθρώπους που βρέθηκαν στο επίκεντρο της Ιστορίας, θύματα των εκατέρωθεν εξουσιών, των απανταχού μεγαλοϊδεατισμών και των στημένων διπλωματικών παιχνιδιών. Με αφορμή την κυκλοφορία του αριστουργηματικού βιβλίου του και την ημέρα μνήμης της Μικρασιατικής Καταστροφής (14 Σεπτεμβρίου), μας εξηγεί τι σημαίνει γι’ αυτόν το «Αϊβαλί». Το «Αϊβαλί» ακροβατεί σε ένα σχοινί που συνδέει το 1922 με το 2014 και πηγαινοέρχεται στον αιώνα που μεσολάβησε. Αλλά δεν υποκύπτει ούτε στην ωραιοποίηση του παρελθόντος ούτε στη βολική αυτοθυματοποίηση των Ελλήνων. Είναι εντέλει ένα ιστορικό βιβλίο; Πετυχημένη η παρομοίωσή σου. Πράγματι, όλο το βιβλίο μοιάζει με ένα τεντωμένο σχοινί που ξεκινά από τη σημερινή Μυτιλήνη και φτάνει απέναντι, στο Ayvalik. Ομως στο πέρασμα που χωρίζει τις δυο στεριές, νιώθεις από κάτω σου το χθες να χάσκει απειλητικό. Μια θάλασσα γεμάτη από προκαταλήψεις, από πολέμους, από τον πόνο και την απελπισία του παρελθόντος. Το «Αϊβαλί» είναι βουτηγμένο στα γεγονότα του 1922, δεν είναι όμως μια… εικονογραφημένη ιστορία. Είναι η περιπέτεια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας στα κύματα της Ιστορίας. Πολλοί θα είχαν γκρεμοτσακιστεί από αυτό το σχοινί. Εσύ, όμως, «περπατάς» με άνεση και ισορροπείς ιδανικά. Η διεξοδική έρευνα των ιστορικών στοιχείων που έκανες νιώθεις ότι σε βοήθησε ή σου έθεσε εμπόδια και περαιτέρω υποχρεώσεις; Το «Αϊβαλί» δεν είναι μια «πιστή αναπαράσταση» της Ιστορίας, γιατί τέτοια, απλούστατα δεν μπορεί να υπάρξει. Φυσικά και χρειάστηκε μεγάλη έρευνα: βιβλία, μαρτυρίες, αρχεία, παλιές φωτογραφίες και καρτ ποστάλ, επιτόπια ταξίδια… Αλλωστε, πώς αλλιώς να μιλήσεις για το Αϊβαλί, που στέκει ακόμα και σήμερα σχεδόν όπως το άφησαν ο Βενέζης, η αδελφή του Αγάπη και ο Κόντογλου; Ομως όσα στοιχεία και να συλλέξεις, υπάρχει πάντα ένα τεράστιο κενό που το καλύπτεις εσύ. Και όταν πλησιάζουμε το παρελθόν, συνήθως το κάνουμε με τρόπο που να επιβεβαιώνει τις ιδέες μας. Νομίζω όμως πως, όταν έχουμε συνείδηση της υποκειμενικής μας ματιάς και δεν επαναπαυόμαστε σε στερεότυπες απαντήσεις, μπορούμε να φτάσουμε πιο κοντά σε αυτό που συνέβη πραγματικά. Πόσο βιωματικό και αυτοβιογραφικό θεωρείς ότι ήταν το ταξίδι σου στο παρελθόν; Πόσο σε επηρέασαν οι εμπειρίες σου, η καταγωγή σου κ.λπ; Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μου ήταν από τη Μικρά Ασία. Από τη Σμύρνη, τον Τσεσμέ και το Μπαϊντίρι. Παρ’ όλα αυτά, αρχικά δεν είχα καμιά διάθεση να εμπλακώ στο σενάριο. Προέκυψε. Καθώς οι συγγραφείς αφηγούνται μέσα από τα σκίτσα τις δραματικές εμπειρίες τους σε πρώτο πρόσωπο, ένιωσα να με παρασέρνουν κι εμένα σε μια τέτοια αφήγηση, μετατρέποντας το «Aϊβαλί» και σε ένα προσωπικό ξεκαθάρισμα. Αυτή η εμμονή σου στην ιστορική τεκμηρίωση, στις πηγές, στις μαρτυρίες ήρθε σε σύγκρουση με τα λογοτεχνικά έργα που χρησιμοποίησες ή αλληλοσυμπληρώθηκαν; Η Ιστορία μοιάζει με τραμπάλα. Στη μια πλευρά βρίσκεται το σπαθί, στην άλλη ο ανθρώπινος πόνος. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στα γεγονότα του 1922 και ό,τι επακολούθησε. Στη μια πλευρά έτσι βρίσκουμε την «αναγκαιότητα» της Συνθήκης της Λωζάννης και της ανταλλαγής των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που έγινε σύμφωνα με τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα της διεθνούς διπλωματίας. Από την άλλη, συναντούμε την ουσιαστική αδιαφορία για τη ζωή, τις περιουσίες, τις αντιλήψεις και τις επιθυμίες των ανθρώπων που θεωρείται πως η συνθήκη προστάτευε. Η κυρίαρχη, «ρεαλιστική» εκδοχή της Ιστορίας, κάθεται στη μια πλευρά. Την άλλη τη βρίσκεις συνήθως στην τέχνη. Τα βιβλία της Αιολικής σχολής αλλά και της Σωτηρίου, του Πρεβελάκη, του Πολίτη, του Σεφέρη και τόσων άλλων, διαχειρίζονται αυτήν ακριβώς την αγωνία της άλλης θέσης. Της εύθραυστης ανθρώπινης αξιοπρέπειας απέναντι στα σπαθιά της Ιστορίας. Χρησιμοποιώντας έργα λογοτεχνών και από τις δυο πλευρές του Αιγαίου, δεν φοβήθηκες μήπως οδηγηθείς σε αντιφάσεις και αδιέξοδα στον τρόπο που αντιμετωπίζουν την ιστορία; Μιλάς για την αναφορά μου και στο έργο του Αχμέτ Γιορουλμάζ; Μα «για να χορέψεις τανγκό», που λένε, «χρειάζονται δύο». Και όταν χορεύεις, δεν θέλεις να βάλεις τρικλοποδιά στον παρτενέρ σου. Αλλωστε μέσα στο «Αϊβαλί», προσπαθώ να μη «λογοκρίνω» τις απόψεις των συγγραφέων. Ο,τι έχω να πω εγώ, το λέω στα κεφάλαια που αναφέρονται στο σήμερα. Σχεδιάζεις τον εαυτό σου δίπλα στον Φώτη Κόντογλου και συνομιλείτε. Είναι δυνατή σήμερα αυτή η συνομιλία με το παρελθόν με όρους ισοτιμίας; Και πού μπορεί να αποσκοπεί; Δεν έχεις πιάσει τον εαυτό σου να επικοινωνεί ουσιαστικά με έναν άνθρωπο μέσω ενός βιβλίου, ακόμα κι αν αυτός έχει πεθάνει; Εμένα μου συμβαίνει συνέχεια. Με τον Πεσσόα, τον Επίκτητο, τον Καμύ… Ετσι μου συνέβη και με τον Κόντογλου σε ένα μονοήμερο ταξιδάκι στο Αϊβαλί, κρατώντας στα χέρια μου το «Αϊβαλί η πατρίδα μου». Ηταν από τις συγκλονιστικότερες αναγνωστικές εμπειρίες μου, αφού εκείνο για το οποίο διάβαζα, βρισκόταν ακριβώς μπροστά μου! Ο Κόντογλου ήταν παρών και με ξεναγούσε. Αλλωστε σ’ ετούτη ακριβώς τη «συνομιλία» οφείλεται το βιβλίο. Χρησιμοποιείς διαφορετικά σχεδιαστικά και αφηγηματικά στυλ στην ανάπτυξη των επιμέρους τμημάτων του έργου σου. Πόσο δύσκολο ήταν να προσαρμόσεις την τεχνοτροπία σου στα συμφραζόμενα κάθε εποχής; Ηταν αρκετά επίπονο. Υπήρξαν για παράδειγμα ενότητες που χρειάστηκε να ξανασκιτσάρω ακόμα και τέσσερις φορές. Ομως θεώρησα αναγκαία την εναλλαγή του σχεδίου. Με το ασπρόμαυρο σχέδιο, ας πούμε, αποδίδονται καλύτερα τα τραγικά γεγονότα του παρελθόντος. Με τα γκρι, το σήμερα. Αλλού πάλι χρειάστηκε να μελετήσω τα σχέδια του Κόντογλου και να εικονογραφήσω τις δικές του αφηγήσεις. Σε έχουμε συνηθίσει ως έναν δημιουργό χιουμοριστικών κόμικς και γελοιογράφο. Στο «Αϊβαλί» μάς συστήνεις έναν εντελώς διαφορετικό Soloup. Φταίει το θέμα για την αλλαγή ή φταίει ο Soloup που διάλεξε αυτό το θέμα; Τα κόμικς είναι ένα μέσο για να πεις κάτι, όχι αυτοσκοπός. Από την άλλη, το κάθε θέμα απαιτεί το ύφος της δικής του αφήγησης. Κάπως έτσι βρέθηκα αναπάντεχα να δουλεύω με ένα σκίτσο τελείως διαφορετικό απ’ αυτό που με είχατε συνηθίσει. Πόσο πολιτικό θεωρείς ότι είναι το βιβλίο σου; Πώς σχετίζεται με τον ορυμαγδό της σύγχρονης οικονομικής κρίσης; Δεν μας βρίσκουν τυχαία τέτοια θέματα σε περιόδους κρίσης. Από την άλλη, το βιβλίο επικεντρώνεται στην εύθραυστη αξιοπρέπεια του ανθρώπου απέναντι σε σπαθιά κι εθνικισμούς. Ενα τέτοιο βιβλίο μπορεί να μην είναι πολιτικό; Αφιερωμα για τον Soloup
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Χρησιμοποιώντας αυτή τη σελίδα, αποδέχεστε τις Όρους χρήσης μας.